QUNG HONG MINH TP ngha v a v trong lch s Pht gio Trung Hoa Ns.

. Hng Tr Vit dch ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 6-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org ---o0o--Qung Hong Minh Tp l b s liu v t tng Pht gio do danh tng Thch o Tuyn (596-667) i ng bin son. Sch gm nhng bi vit Pht hc t i Ngy Tn n s ng ca hn 130 tc gi. Qung Hong Minh Tp c bin tp da trn nn tng ca Hong Minh Tp, ng c bin son v tn ch ca hai tc phm ch l mt. Tng nhn Tng Hu bin tp Hong Minh Tp, l khi Pht gio truyn n Trung Quc trong thi k u. By gi, ngi sng tn Hong Minh Tp th t, m ngi nghi hoc, bi xch th nhiu, c bit l s dm pha cng kch ca o gio. Hong Minh, ngha l xin minh ngha l Pht hc, hong dng tinh thn Pht gio. Ngi o Tuyn bin tp Qung Hong Minh Tp, l do bt mn hin trng Chu Ngy trng Lo khinh Pht, v tng ch hong dng h tr Pht php ca Qung Hong Minh Tp th qu r rng. V ni dung, th Hong Minh Tp v Qung Hong Minh Tp l mt mch tng tha. Hong Minh tp ghi chp rt nhiu bi vit Pht hc quan trng t thi ng Hn n i Nam triu v i Lng, ni dung ch yu l tho lun mt s vn l lun cn bn m by gi Pht gio v x hi u quan tm, gii p nhng nghi hoc ca mi ngi i vi Pht gio, phn bc nhng ph bnh bi bng ca Nho gio v o gio i vi Pht gio; ng thi cp nhng phng din thc tin nh xut gia v ti gia, Pht php v vng phpNi dung ch yu ca Qung Hong Minh Tp cng cp nhng phng din trn, nhng thi gian thu thp ti liu khng nhiu, phn nhiu l nhng tc phm t i Lng cho n Ty ng, nhng phm vi thu thp d liu ca Qung Hong Minh tp rng hn Hong Minh tp, c th b sung nhng g cn thiu trong Hong Minh Tp, nh s tranh

bin kch lit v l lun thn dit v thn bt dit vo thi T Lng...Hong Minh Tp ch ghi chp c thn dit lun ca To T Vn, Tc Thm, nhng khng thu thp c Hnh Thn Lun, Thn Bt Dit lun ca Thm c v Thn Dit lun ca Nn Phm Chn cng thi tham gia tranh lun. Nhng bi vit y ngy nay u thy trong Qung Hong Minh tp quyn 22. Li nh v vn Sa mn khng nn knh vua cha, Hong Minh Tp thu thp c Sa Mn Bt Knh Vng Ga Lun ca Ngi Hu Vin thi ng Tn, cn Qung Hong Minh Tp th ghi chp c nhiu bi vit bn lun v ti Sa mn khng nn l bi th tc ca Thch Oai T, Nhan Tng .. Tng nhn o Tuyn cn trnh by mt cch chi tit nhng din bin tranh lun vn ny t thi Ngy Tn tr v sau, nn xem c hai sch, mi thy gc ngn ra lm sao. Li nh bn lun n quyn sch vi tiu l p Tng Vn tn Pht gio s (sch bn v vn quan h gia Pht gio vi chnh tr), thy trong Hong Minh tp quyn th 11, li thy trong Qung Hong Minh tp quyn 1, l th d rt r v s tng tha gia hai tc phm. Chnh v th, Tng nhn Thch o Tuyn cng ni mnh ltham rng tin nhn, vit rng li Hong Minh,xa, i Lng ni vic ny, nay ng li ni rng thm, i bn u c ring ca mnh, u vi thin l gio ngha Pht gio i i khng dt tuyt(Qung Hong Minh tp, bi ta Php Ngha ). Qung Hong Minh Tp c bin son da trn ni dung ca Hong Minh Tp, nhng im ni bt l ton chng u c nhng pht trin i thay su rng. o Tuyn vn cho rng, ni dung Hong Minh Tp cha ht , tc lbin son t i Lng, nhng c l cha tm ti v tho lun nhiu (bi ta Qung Hong Minh tp ), v th bt lun v phng din b cc hay ni dung hay t tng, u c nhiu ch khng ging vi Hong Minh Tp. V ni dung, th Qung Hong Minh Tp c rt nhiu chng tit c m rng so vi Hong Minh Tp. Nh chiu sc ca cc triu i vng hng ph Pht gio, th Hong Minh tp thu thp qa t, cn Qung Hong Minh tp th rt nhiu. S liu c ni dung cp n s xung t gia Nho gio v Pht gio, th Hong Minh Tp nhiu, nhng Qung Hong Minh tp li cng nhiu hn, ch trong thin Bin Hoc cng ti 10 quyn. Nh vy cho chng ta cng thy r mc ch bin tp ca Qung Hong Minh Tp l hong dng v h tr chnh Php, nhng cng cp n thc t v s u tranh kch lit gia o v Pht trong thi s ng. Trc , o Tuyn bin tp c Tp C Kim Pht-o lun, 4 quyn, c ni dung lin quan n vn ny. Tng ng vi ni dung ca Hong Minh Tp, th trong Qung Hong Minh tp c cc chng tit nh l: Quy Chnh, Bin Hoc, Php Ngha, Tng Hnh. Qung Hong Minh tp cn cc thin nh l:

Pht c, T T, Gii Cng, Khi Phc, Hi Ti, Thng Quy, m Hong Minh Tp th khng c. V phng din b cc, th Hong Minh Tp cha phn chng tit, cn Qung Hong Minh tp th phn lm 10 thin, v mi thin c nhiu quyn. Hong Minh Tp chn lc nhng bi vit c v cn i, Tng Hu ch chn nhng li ta v cui sch ca lun Hong Minh. Qung Hong Minh tp tr nhng phn ra, th trc mi thin u c li ta ngn v cn ni r nguyn nhn, ni dung ch ca mi thin. Trong thin c Hnh ca Tng, c ghi chp vic ng Cao Tng v T Ph bn lun v vic sa mn khng nn l bi vua v ngi thn. Trong Hong Minh Tp c ghi chp iu ny nhng khng c chng tit, nhng vi ni dung ny th o Tuyn c thm bt; trc v sau chnh vn, th thng ghi thm vi li ph, hoc trnh by bi cnh tc vn, hoc trnh by ni dung vn chng, hoc b sung thuyt minh, biu hin mt phong cch mi m trong khuynh hng hong dng gio php. Nh trn ni, gi tr tn gio ca Qung Hong Minh Tp, ch yu l hong gio h php. Nn trc thng qua ni dung tt c nhng tc vn c tuyn chn nh gi. o Tuyn bit chn la v thu thp rng su, phn loi v bin tp c mt s lng ln nhng bi vn, nhng ging s, nhng bi tng v Pht gio trong thi Nam Bc Triu v Ty ng. Nhng bn vn ny hoc trnh by gii thch ngha l Pht gio, hoc ca tng tn dng cng c Pht T, tuyn truyn nhng linh nghim Pht tch, hoc trnh by nhng s nghip chi sng ca cc danh Tng, khuyn th gian hng v iu thin, hoc biu hin thin ch quy y Pht mn, biu t tnh cm v s knh tn Pht gio. Ni chung, Qung Hong Minh Tp ng t nhng gc v quan im khng ging nhau tuyn dng t tng Pht gio. Hn na, trc tnh trng trng Lo khinh Pht, o Tuyn trong khi bin tp chng mc, dn chng v phn tch v s ch trch ca o gio i vi Pht gio, phn bc nhng bin lun cng kch ca o gio. o Tuyn cho ra i nhng chng mc tng ng, trnh by bnh lun nhng s tch ca nhiu triu i vng tn i thn sng bi hoc hy ph Pht gio. Ngoi ra cn thng qua nhng phn ph trong chng mc, nh li bnh lun hoc thuyt minh, ch thch ch trch o gio v tng cng h tr Pht gio. Qung Hong Minh Tp t i ng c truyn li bn gc, v t thi Tng v sau th a vo i tng kinh, truyn b su rng, thng c

ngi i xng dng tn thn. Do y c th ni rng, tc dng hong dng v h tr gio php ca Qung Hong Minh Tp rt ln. Nh trn cp, Hong Minh Tp ch yu l tuyn tp, m Qung Hong Minh Tp th khng nhng ch tuyn tp, m cn trnh by quan im ca mnh, trnh by cng r rng hn quan im Pht hc, khin cho ngi xem cng d hiu nhng g m gii hc gi quan tm ch . Qung Hong Minh Tp, trong thin Quy Chnh, ch yu l xut pht t s so snh gia Nho o Thch, rt ra c kt lun Pht gio l mt tn gio c tn, iu ny c im khc bit v quan im tam gio dung ha trc , cng lm ni bt s t tin ca Pht gio thi by gi, bi v vo thi Ty ng, Pht gio bc vo giai on Pht gio Trung Quc ha. L lun ny chn mui v thm nhp vo trong mi giai tng ca x hi, m Nho gio v o gio th thua km nhiu. Thin Bin Hoc phn tch mt s nghi hoc ca cc nhn s ngoi gio v vic khng tin Pht l bc Thnh nhn v i, khng tin Pht php l chn l thc ti. Thin ny ch ra hai nguyn nhn ca hin tng ny l : Mt l do ngi i cha nghin cu k Pht l, hai l do thng m hoc chp th hc thuyt ca o gia, do vy m cng thm kch bc Pht gio. Trong thin Pht c, th tuyn tp tt c nhng bi vit lin quan n vic miu t bn lun thy tng c Pht v tn dng thnh c ca Ngi, vi mc ch l mi ngi khi lng sng kn v tn phng Pht gio. Chng Php Ngha th thu thp thng k tt c nhng bi lun thi Tn ng vit v ngha nh , ngha php thn, ngha thn dit bt dit, ch ra r nhng vn mu cht trong qu trnh pht trin lch s Pht gio trong giai on lch s ny. Thin Tng Hnh th tuyn tp nhng bi vit thi Tn ng v cng hnh ca nhng i c cao Tng, tuyn dng tinh thn h tr chnh php ca h. Nhng bi vit su tp trong thin T T , tuyn truyn gio l Pht , trc tin l nn nh ch st sinh, hng dn khuyn khch ngi nui dng tnh thng v lng t bi. Nhng bi vit su tp trong thin Gi Cng, th tuyn dng i dng ca gii lut l chnh yu, tn ch l ni v cng c v lng ca vic hnh tr gii lut. Thin Khi Phc th bn v Pht gio lun ly t bi cu kh gip i, lun tu tp Php, gi gn trong sch nghip ca ming li v thn tch ly phc bu, tuyn dng nhng cng hin ni bt ca Pht gio v phng din tr th v gio ha. Tuyn tp nhng bi vit trong thin Hi Ti, th ch r ch Pht l i i bi i tr, khng n ngi nhn chng sanh chm lun mi trong bin kh, nn hng dn chng sanh phng php sm hi, khin cho nhng ngi phm ti to c ci to c nghip thc v hnh ng. Tt c nhng bi vit c tuyn tp trong thin Thng Quy, phn nhiu l nhng bi vit ca tng Pht gio. Do y c th thy rng,

nhng bi vit c tuyn tp trong Hong Minh Tp, ch yu ly ph lm ch, ph nhng g phn i v nghi hoc Pht gio ca nhng ngi khng knh tn Pht gio. M Qung Hong Minh Tp th va ph va lp, tc l va phn i b gy nhng cng kch ca ngi i, nhng ng thi cng c nhng trc tc, nhng tc phm ca tng tn dng Pht gio. Chnh v l do ny, m tc phm ca Ngi o Tuyn tuy c ra i da trn c s ca Hong Minh Tp, nhng tn sch khng dng ch tc (tip theo), m dng ch qung(m rng), iu ny th hin nt sng to c o ca Tng Nhn o Tuyn. Qung Hong Minh Tp li c nhng gi tr hc thut quan trng, v chim mt v tr quan trng trong lch s Pht gio Trung Hoa. V phng din lch s, th Pht gio l mt t tng vn ha ngoi lai, t khi mi truyn vo cho n khi bn r sanh trng, dn dn sum xu cnh l; t a v ph ha cho Nho o, bc ln a v c lp pht trin, c nhin l phi tri qua mt qa trnh gian nan i t xung t n dung ha vi Nho gio. Pht gio truyn vo Trung Quc t thi Hn, phm vi truyn b v tn ngng cng rt hn ch. By gi hc thuyt SmV kh thnh hnh, ngi i do v thch thuyt thn tin ca Hong Lo m thch lun Pht gio. H cho rng, l lun ca Pht gio l thanh h v vi, Nh Lai chng qua cng ch l mt v thn, do vy h th Pht ngang vi Lo T, do y m Pht gio cng b xem nh l mt k thut thn tin. C th ni, y l mt s dung hp. Nhng by gi cng c mt s k s ni, Pht gio lc hu h v kh tin, kh tip nhn. y li l hin trng mu thun v xung t. Vo thi k Ngy Tn, Huyn hc hng thnh, nhng Pht gio cng phin dch c mt lng ln kinh in, c mt s tr thc tm hiu v tip thu, do vy c mt s tn Pht gio tin hnh so snh tn ch ca Lo Trang vi hc thuyt Bt nh ca Pht gio. H cho rng, Huyn v Pht b sung ln nhau, dng vca lo T bn lun khngca Pht gio Bt nh hc, khin Pht hc thot li ci nhn l mt k xo, m snh vai ngang hng vi hc thuyt Lo Trang, v dn dn tin n a v c lp v hng thnh. Sau ny, vua Tng Vn mun cc bin cng b ci nh Pht gio m c thun ha, vi hi vng l do m c th ngi yn nhn cnh thi bnh (H Thng Chi p Tng Vn tn Pht c s). Lng V nhiu ln x thn v Pht gio, tuyn dng Pht gio l quc gio. Thi Ngy Tn, Huyn hc nh dn dng ngha l Bt nh hc ca Pht gio, m tin thm mt bc pht trin. Huyn hc v Pht hc hp thu v dung hi ln nhau. Thi Ty Tn, o s Vng Phu vit Lo T ha h kinh, ni rng Lo t i v phng Bc, gio ha ngi H, sng lp Pht

gio. C Nho gio v o gio u c nhng xung t mu thun vi ngha l ca Pht gio, trong ni tri hn vn l o gio, t cha h thi dt tranh lun v: bn mt, thn dit v thn bt dit lun, Di H lun(*), sa mn nn hay khng nn knh l vua cha Nhng tranh chp ny mt khi kt hp vi quyn th chnh tr, th li pht sinh nhng mu thun gia tn gio v chnh tr. Cng v l do ny m dn n s kin hy dit Pht gio thi Bc Ngy v Bc Chu. Nhn t gc nghin cu vn ha, Pht gio l mt vn ha ngoi lai ng vi vn ha Nho gia, nhng cui cng nh hng thm thu dung hi ln nhau. M Qung Hong Minh Tp bin chp su rng hn, phn nh mt cch tp trung ton din hn nghi l Pht gio t thi Ngy cho n s ng, l mt s liu t tng khng ngng din bin pht trin trong mi quan h phc tp Nho -Thch-o. Thn dit thn bt dit, cc trit l v khng, nh , Pht tnh trong l lun ca i tha khng tng, by gi l vn bnh lun si ni kch lit trong v ngoi Pht gio gii. Nhng tnh hnh c th v s ph bnh nhau gia o gio v Pht gio, nhng thi khc nhau i vi Pht gio ca nhng vng, th chng ta c th tm thy c gii p r rng trong Qung Hong Minh Tp. Do vy, gi tr hc thut v a v ca Qung Hong Minh Tp cng c nng cao hn trong vn ha Pht gio ni ring v trong nn vn ha vn hc Trung Hoa ni chung. T nhng vn hin Pht gio m Qung Hong Minh Tp thu thp c, thy r gi tr hc thut ca Qung Hong Minh Tp. Vn thnh Pht thnh Thnh, l mt trong nhng ti tranh lun kch lit gia Pht gio gii v cc gii t tng ni chung. Ngoi ra, mt trong nhng vn tiu biu l, vic xut hin Bin Tng lun ca T Linh Vn v nhng vn p gia ng vi ch Tng, v p vng v qun vn ca Trc o An. Trong nhng ni dung y, c bn lun vn Nho gio cho rng, Thnh nhn c th hc m khng th t, Pht gio cho rng, Thnh nhn c th hc v c th t c. Do vy, Trc o Sanh chit trung Nho Thch, a ra thuyt n ng thnh Pht. Bn cnh nhng g va tho lun trn, vn php thn v nh cng l ti quan trng c tranh bin kch lit gia cc phi thuc khng tng i tha Pht gio trong thi Nam Bc triu. Gii nh ngha v gii Php thn ngha l hai bi vit phn nh quan im v mc nhn thc ca cc hc ga thi by gi v tam lun tng (Trung lun, Bch lun, Thp nh mn lun). V nh , Tiu Thng cho rng, nu xut th nhp th

ch duy nht mt cnh gii tinh thn vnh hng v i, v sanh v dit, th l lun ca Pht gio cao hn l lun th tc, do m siu vit mi thc hu ca vn s vn vt trong th gian, nhng li khng phi l khng c g, m l mt trung o chn tht. Php thn tc ch bn th. Tiu Thng cho rng, php thn khng sanh khng dit, nhng khng phi ng vi trng thi h khng khng c g. Php thn c lp khng thay i, vnh hng tn ti, nhng cng khng phi thc hu thc ti. Pht gio t Tiu tha n i tha, t khng tng n hu tng, chng minh t thn Pht gio r rng khng ngng pht trin. Xt v nguyn l duyn khi, th khng tng v hu tng vn khng phi hai hc thuyt i lp, m l b sung ln nhau. iu ng ch l nhng tc phm ca T Linh Vn, Tiu Thng v mt s vn nhn u nh hng su m t tng Pht gio, th nhng h chng phi l ngi quy y Pht mn. S d c c nhng nhn thc su sc i vi nhng tranh lun kch lit thi by gi, l v h c nghin cu Pht hc, li c kin thc su rng v t tng vn ha Nho gia. Khi Pht v Nho c s kh hp v l lun, th h l gii v tip thu su sc mt s quan im mi v t nhin. Li do v a v chnh tr x hi ca h cao hn Tng nhn v tn Pht gio, v th sc nh hng quan im ca h i vi s pht trin v truyn b Pht hc, ng nhin l gy s tc ng c chiu ngang ln chiu dc. Do y m c th ni rng, ngi c th hong o. S kh hp v phng din l lun gia tng lp tr thc trong x hi vi Pht gio, ng nhin l rt hu ch cho vic truyn b chnh php, nhng trong qu trnh hong o th khng nht thit phi c kh hp v phng din l ln. Nh mi quan h gia Pht gio vi mt s ngi, tuy vn thuc v s kh hp v huyn l v vn t, nhng php tu tr nim Pht tam mui m h sng bi, v tn ngng vng sanh ty phng Pht quc, v sau, li l nh nhn duyn khc mi c truyn b su rng. V nim Pht, tc l trong qu trnh tu hnh thin nh, qun tng Pht Di v cnh gii Ty phng tnh . Ngi Hu Vin cho rng, trong tt c cc tam mui th nim Pht l ng u, m nim Pht th cn phi dt ht vng tng, ch cn sing nng tu nim th s thy Pht v vng sanh tnh . Php mn tnh truyn vo Trung Quc cui i ng Hn, c s truyn b ca cc ngi Hu Vin, m Loan, o Xc, Thin o, nn xm nhp vo tng lp tr thc, v nh hng su rng trong dn gian. Qung Hong Minh Tp khng nhng t c a v quan trng trong lch s Pht gio, m cn mang li nhng ga tr hc thut khc trong nhng lnh vc khc. V ngoi bo tn mt s lng ln s liu t tng Pht gio ra,

n cn lu tr mt s in tch khc b tht lc t lu, v nh mi tm kim li c mt s t liu vn hin qu him quan trng. Nh vy m gi tr Qung Hong Minh Tp cng c nh gi cao hn. Qung Hong Minh Tp cn thu thp nhng chiu sc hng ph Pht gio ca cc vng v nhng bi vit lun bin v o gio v Pht gio. Nh ghi chp c mt s chiu sc v hy dit Pht gio, ghi c mt s bi vn ni v s i lp kch bc Pht gio ca nhng th lc khc, nh quyn 8 ghi chp c chiu d ph tng t kinh, git Tng ca Bc Ngy Thi V , Bc Chu Cao t, Dng Tuyn Chi, Phm ChnTrong cng c ghi nhng s kin hng long Pht gio Nh m c th thy Pht gio pht trin trong x hi n thi s ng, v con ngi cng sung mn nim tin Thin thng thin h, duy ng c tn. Tt c nhng b cc chng tit v vn tho lun trong Qung Hong Minh Tp cho n nay vn cn c nhng ngha gi tr hin thc nht nh. Nh nhn qu bo ng l mt trong nhng gio l cn bn ca Pht gio, cng l mt trong nhng vn m t khi Pht gio truyn vo Trung Quc b Nho o ct vn v khng ngng tranh lun, th trong Qung Hong Minh Tp c p n gii quyt vn mt cch n tha. Trong nhng trc tc ca Pht gio Trung Quc trong thi k u nh L Hoc Lun ca Mu t, c nhng bin lun xoay quanh vn ny. Hu Vin trc tc Tam Bo lun, Minh Bo ng lun, v cn th t qua v vi Vng Thc Chi, i An Cng, Tng H Thin v Lu Thiu Phu bn bc tho lun vn nhn qu bo ng. Bn cnh , c Nhan Th cho rng, Pht v Nho gio vn l mt th, nhng l lun ca Pht gio su sc hn, rng ri hn; Pht gio c nm gii, Nho gio c ng thng, hai bn tng ng nhng ch c su cn khng ng Theo l lun ca i tha Pht gio khng tng, khi thot li c tri buc th gian, th s bnh tnh sng sut trc nhng nhn qu bo ng, thu hiu gio l khng cht nghi ng. Tht ra, trong t tng vn ha ca truyn thng Nho gia, tuy khng c lun v nhn qa bo ng mt cch minh xc, nhng cng c thuyt ng tt, nh ni rng: ngi tch thin, tt s c nim vui; ngi tch c, tt s gp tai ng bt hnh. Thuyt tai ng phc bo v nhn qu bo ng u c tc dng khin ngi tu thin, nhng thuyt ha phc ca Nho gia l s suy lun gia hai i tng tng quan nhau, nh cha lm con chuhoc thin hay c th ch nh hng trong i ny m thi, n thuc v suy on theo tr nng. Trong lc , nhn qu bo ng lun ca Pht gio l mt hc thuyt dy rng, nhn i nay th bit

nhng duyn thin c trong i trc, v trong i ny th nn tu to phc c cho i sau. Trn y bn lun vn trong lch s Pht gio Trung Quc, Pht gio v Nho o va u tranh nhng li va dung hp. Ni dung Qung Hong Minh Tp, phn nhiu l sn phm ca sau hai cuc u tranh, m c bit trong s , i biu ni bt l nh gio lun ca Thch o An v Ph t lun ca Thch o Lm. Mc ch l lun trong l i n kt lun, Pht gio l ni gio, l thut tr tm; Nho gio l ngoi gio, l thut iu thn, c hai u khng th thiu, m Pht gio ng vai tr ch o ct cn, cn o gio l cnh l ph ha cho cy tng hc thuyt Nho gia. iu ng ch na l, nhng trc tc ca o An ch yu bi xch o gia, cn l lun ca Php Lm th ch yu tuyn dng gio l c Thch Tn. Nhng t trc tc ca hai v ny, th d dng thy c, h khng c cng kch t tng Nho gia, m cn cho rng: tam gio tuy khc, nhng ngha khuyn thin ch l mt. (Nh gio lun). ng thi vi vic cc lc h tr a v t tng chnh tr Pht gio, h cn ch trng tam gio ng nguyn. Tinh thn u tranh m dung hp, i lp m n ha ca Pht gio, cho chng ta thy rng, Pht gio sau khi truyn vo Trung Quc t thi ng Hn, tuy rng tng c nhng xung t v t tng vi Nho gio v o gio, c khi do nhn t chnh tr, xy ra nhng s kin m mu, nhng trong t tng chnh tr v hin thc cuc sng, th Pht gio khng h tch ri, lp d cu k vi Nho v o. C th khng nhn rng, tinh thn hc thut nghin cu ca ngi bin son Qung Hong Minh Tp rt cao qy, cung cp cho hu th nhng vn hin gi tr. Gi tr hc thut, gi tr nghin cu vn ha, gi tr lch s, gi tr trit l. ca Qung Hong Minh Tp ang v s mi c gii tr thc trong v ngoi Pht gio tip nhn nh mn qu tri thc v gi. Ch thch (*) Di H lun: l b lun vi tng ch ch trng bo h tuyn dng o gio v bi xch Pht gio, cho rng, o gio l chnh quy, Pht gio l tn gio qu ma vng bin a h tin, ch ng vai tr ph thuc. Trong cn bao gm my im: Lo T sanh trc c Pht, gio l Pht gio vn c bao hm trong o gio, Pht gio thuc o gio, Pht gio l gio php man di mi r.

---o0o--HT