Professional Documents
Culture Documents
Muïc tieâu
Khöû caùc haït mòn voâ cô vaø höõu cô.
Trong xöû lyù nöôùc, loaïi boû boâng côïn mòn khoâng laéng ñöïôïc
ôû beå laéng
Trong XLNT, thöôøng söû duïng cho xöû lyù baäc cao ñoøi hoûi SS
vaø COD thaáp
1
Visu
Nguyeân taéc:
Söû duïng vaät lieäu haït, coù coät aùp nöôùc treân lôùp VLLoïc
Vaät lieäu haït: caùt, than anthracite, than HT, caùt taûo, VL hoån hôïp.
1
Loïc troïng löïc
Phaân loaïi:
Loïc caùt chaäm (SSF) - VL 1 lôùp
Loïc caùt nhanh (RSF) – keát hôïp nhieàu loaïi Vlieäu: nhieàu lôùp; hai
lôùp; loïc keo tuï tieáp xuùc.
Thaønh phaàn :
Lôùp vaät lieäu coá ñònh;
VL noåi;
Single media
Multimedia
3
Visu
Cô Cheá Loïc
4
Visu
2
Cô Cheá Loïc
Khi caùc haït lôùn bít daàn khe roãng giöõa caùc haït, caùc haït mòn
coù kích thöôùc nhoû hôn bò baét giöõ;
5
Visu
Cô Cheá Loïc
Beà maët lôùp loïc nhanh choùng bò bít Î TTAL taêng vaø thuûy löïc
keùo caùc haït mòn qua lôùp loïc, taêng ñoä ñuïc.
6
Visu
3
Cô Cheá Loïc
Beà maët lôùp loïc nhanh choùng bò bít Î TTAL taêng vaø thuûy löïc
keùo caùc haït mòn qua lôùp loïc, taêng ñoä ñuïc.
7
Visu
Cô Cheá Loïc
Khi quan saùt caùc caën coù KT nhoû hôn khe roãng haït cuûng ñöôïc
giöû laïi ôû lôùp Vlcaùt
Vieäc baét giöõ caùc haït caën mòn xaûy ra ngay caõ khoâng coù haït lôùn.
Nhö vaäy cô cheá giöõ laïi giöû vai troø quan troïng.
8
Visu
4
Cô Cheá Loïc
Cô cheá haáp phuï:
Ñoäng hoïc haáp phuï: Giöõ vai troø chính loïc va lôùp VL loïc roã.
Hieäu quaû loïc haáp phuï phuï thuoäc vaøo tính chaát beà maët:
Loïc caùt;
Caën lô löõng.
Coäng theâm khaû naêng daùn dính vaøo haït khi caën tieáp xuùc beà
maët vôi haït VLL.
Vaän chuyeån tôùi vò trí ôû ñoù haït caën tieáp xuùc vôùi beà maët/hoaëc
ñeán gaàn.
9
Visu
10
Visu
5
Vaän chuyeån caën tôùi VL loïc
Laéng:
Caën taùch khoûi doøng döôùi taùc ñoäng cuûa
troïng löïc daån ñeán söï khaùc nhau giöõa
troïng löïc vaø löïc ñaåy noåi.
11
Visu
Khueách taùn:
Do chuyeån ñoäng Brown (chaûy taàng), hieäu
quaû tieáp xuùc vaø laéng laøm gia taêng kích
thöôùc haït
Hieäu quaû khueách taùn Brownian taêng khi
giaûm KT haït.
12
Visu
6
Cô Cheá Loïc
- -
13
Visu
Cô Cheá Loïc
Taïo boâng:
Trong khi nöôùc chaûy qua haït VL loïc,
gradient vaän toác taêngÎ caùc haït caën
mòn taïo thaønh flocÎ taêng hieäu quaû tieáp
xuùc vaø laéng.
14
Visu
7
Hieän töôïng loïc VL roã
Vaän chuyeån:
1. Chuyeån ñoäng brown
2. Laéng
3. Tieáp xuùc
Baùm dính :
1. Cô cheá giöû laïi
2. haáp phuï (hoùa/lyù):
Hoùa – taïo caàu noái/töông taùc hoùa
Vaät lieäu - Tænh ñieän; Electrokinetic; Van-der-Walls.
3. sinh hoïc (chæ ôû beå loïc chaäm - Schmutz desk)
Phân tách:
1. Löïc caét thuûy löïc
2. Söï va chaïm caùc haït (ñaëc bieät ñoái vôùi coâng suaát TXL lôùn)
15
Visu
16
Visu
8
Choïn löïa kích thöôùo haït VLL
Caùt thieân nhieân (soâng/bôø bieån) coù theå chöùa:
caùt thoâ
mòn ⎬ giaûm tæ leä cheânh leäch giöõa caùc haït
Khoâng ñeàu
Ñieàu naøy coù theå thöïc hieän baèng caùch raây saøng caùt, khöû ñi
phaàn caùt mòn [P10 (Fine) vaø caùt thoâ P60 (Coarse)].
< P10 Î quaù mòn
% khoái löôïng qua saøng
> P60 Î thoâ
sau nghieàn
tröôùc khi
60% nghieàn)
x
10%
kích thöôùc saøng
P10 P60 (maét saøng)
17
Visu
KT VLLoïc:
Ñöôïc xd baèng ñöôøng cong % khoái löôïng haït qua boä raây saøng tieâu chuaån.
Phöông phaùp:
100 gms VL- saáy khoâ trong 4 giôø ôû 120°C - cooled.
Cho vaøo boä raây vaø ghi nhaän löôïng giöû laïi treân moãi saøng
Tính toaùn troïng löôïng VL loïc qua moãi saøng.
18
Visu
9
Tính Chaát VL Loïc vaø PP Chuaån Bò
KT hieäu quaû:
taïi ñoù chaát löôïng nöôùc ñaït hieäu quaû
19
Visu
Lòch söû:
SSF ñöôïc söû duïng vaøo ñaàu TK19th. Ñaàu tieân söû duïng cho caáp
nöôùc naêm 1804 ôû Scotland
SSF söû duïng phoå bieán trong suoát TK 19th.
Ñeán naêm 1897,beå loïc caùt nhanh ñöôïc söû duïng ôû Kentucky
20
Visu
10
Loïc caùt chaäm (SSF)
Tphaàn cô baûn:
Beå beton (toái thieåu coù 2 ñôn nguyeân: 1 vaän haønh, 1 röõa).
Daøn thu nöôùc- goàm oáng, möông thu nöôùc loïc daån ñeán beå
chöùa nöôùc saïch
Lôùp soûi ñôõ ngaên caûn caùt ñi vaøo oáng thoùat;
Coù Tbò kieåm soaùt löu löôïng vaøo vaø ra ñeå ñieàu chænh löu löôïng
oån ñònh qua loïc.
caùt loïc
(0.2-0.4 mm φ)
soûi ñôû
750 mm
600-750 mm
Oánh nhaùnh khoan loã
350-600 mm 21
Visu
22
Visu
11
Loïc caùt chaäm (SSF)
Thuaän lôïi:
Chaát löôïng nöôùc loïc raát toát, haøm lg Al, Fe, vaø Mn raát thaáp;
Khoâng caàn xöû lyù sô boä
Khoâng hoùa chaát söû duïng;
Ñôn giaûn trong vaän haønh – giaûm chi phí vaän haønh, khoâng ñoøi hoûi
caùn boä coù tay ngheà;
Nöôùc loïc coù tính aên moøn thaáp;
Chu trình loïc töông ñoái daøi
23
Visu
Baát lôïi
Do toác ñoä loïc raát thaáp Î dieän tích beà maët lôùn, xaây döïng lôùn.
Hieäu quaû khöû muøi keùm;
Khöû ñuïc keùm neáu ñoä ñuïc> 40 NTU Î SSF khoâng neân söû duïng khi
> 40 NTU;
Gaây muøi khoù chòu do vi sinh (e.g., vi khuaån, taûo, ruoài, oác, etc.)
24
Visu
12
Beå Loïc Nhanh (RSF)
Trong RSF, hoaït ñoäng vi sinh khoâng giöû vai troø quan troïng trong
vieäc baét giöû chaát raén
Cô cheá khöû chaát raén mòn sau khi qua keo tuï-taïo boâng, laéng
Chaát keo tuï coù theå cho vaøo beå loïc ñeå taêng hieäu quaû loïc
Trong RSF, loïc toái öu khi caën thaâm nhaäp xuoáng saâu lôùp caùt nhöng
khoâng ra khoûi lôùp caùt, löôïng lôùn caën giöõ laïi trong lôùp caùt.
25
Visu
26
Visu
13
Beå loïc nhanh (RSF)
Ñaøi nöôùc
VL loïc
VL ñôõ
28
Visu
14
Loaïi loïc nhanh
Loïc tröïc tieáp:
Aùp duïng nöôùc thoâ coù SS thaáp;
Thay ñoåi chaát löôïng nöôùc trong naêm khoâng nhieàu;
Toác ñoä loïc coù theå thay ñoåi roäng =4 - 25 m/h
Choïn löïa quaù trình caàn nghieân cöùu theâm
Nöôùc thoâ
SCR
Nöôùc loïc
RSF
29
Visu
CKT
SCR
loïc nhanh
30
Visu
15
Loaïi loïc nhanh
Loïc taïo boâng tieáp xuùc:
Theâm chaát keo tuï, taêng cöôøng khaû naêng giöõ caën.
Doøng chaûy qua lôùp vaät lieäu coù taùc duïng nhö beå taïo boâng ñeå
hình thaønh boâng trong lôùp VL.
SCR
Sau loïc
Troän
31
Visu
∆h
e
c b
d
t1
a: Ñöôøng TTAL d: Thôøi ñieåm maát hieäu quaû
b: Ñöôøng ñoä ñuïc e: Giôùi haïn ñoä ñuïc
c: đầu chu kyø loïc ∆h1: Toån thaát aùp löïc lôùn nhaát cho pheùp
32
Visu
16
Toån Thaát Aùp Löïc Qua Loïc
1. Ñaàu tieân lôùp loïc ñoàng nhaát (DK hieäu quaû 0.55 mm).
Khi röõa ngöôïc Î lôùp loïc phaân taàng Î khoâng ñoàng nhaát.
• Caùt mòn (0.3 mm) ôû treân;
• Caùt thoâ (0.9 mm) ôû phía döôùi.
Chieàu cao, m
2m
A
2m B
khoâng doøng chaûy
hB 2m Aùp löïc
(coät nöôùc, m)
TTAL ban ñaàu 33
Visu
Chieàu cao, m
2m
A
hC hB 2m Aùp löïc
(coät nöôùc, m)
caùt saïch 34
Visu
17
Toån Thaát Aùp Löïc Qua Loïc
Chieàu cao, m
2m
A
2m B
t2 t1 hC hB 2m Aùp suaát
D (Coät aùp, m)
hD 35
Visu
Chieàu cao, m
2m
A
18
Thieát Keá Loïc Nhanh
Ñaàu oáng ra neân cao hôn moät ít so vôùi beà maët lôùp loïc Æ traùnh
huùt boït khí vaøo lôùp loïc
Boït khí hình thaønh Î taêng nhanh TTAL Æ giaûm chu kyø loïc
Neáu lôùp baån tieán tôùi ñaùy loïc Î giôùi haïn veà ñoä ñuïc ñeán tröôùc
khi TTAL ñaït giaù trò max Î neân taêng chieàu daøy lôùp VLL ñeå ñaït t1
= t2.
VL loïc
Nöôùc saïch
37
Visu
19
Tieâu chuaån TK Loïc Nhanh
TTAL (∆h):
∆h = f(L, e, U, µ, ρ)
∆h
L = chieàu daøy lôùp loïc,
e = Ñoä roãng lôùp loïc,
U = Toác ñoä loïc,
µ = Ñoä nhôùt nöôùc,
ρ = Khoái löôïng rieâng cuûa nöôùc,
39
Visu
Suy ra töø phöông trình Darcy veà TTAL trong oáng troøn:
L U2 hL
hl = f . .
D 2g
f = Heä soá ma saùt,
U
L = Chieàu daøi oáng, D
D = Ñöôøng kính oáng (ñöôøng kính thuûy löïc),
U = Toác ñoä trung bình doøng chaûy,
g = gia toác troïng tröôøng L
Aùp duïng PTrình naøy cho beå loïcÎ khi ñoù L = chieàu daøy lôùp VLL
vaø D = 4R, trong ñoù R baùn kính thuûy löïc doøng ñi qua.
Xeùt ñôn vò theå tích VL loïc, theå tích doøng ñi qua = ñoää roãng lôùp
loïc (e)
40
Visu
20
Carman - Kozeny Equation
Toång theå tích caën = N .V p
N .V p
Toång theå tích lôùp loïc =
(1 − e )
e
toång theå tích doøng ñi qua = N .Vp
(1 − e )
Toång dieän tích beà maët = N .Ap
dieän tích theå tích ⎛ e ⎞ Vp
Baùn kính TL, R = = =⎜ ⎟
chu vi öôùt Dieän tích beà maët ⎝ 1 − e ⎠ Ap
N = soá haït,
VP = Theå tích moãi haït
e = Ñoä roãng
Ap = Dieän tích beà maët haït
41
Visu
VP d
= φ.
AP 6
Toác ñoä vaøo loïc i.e. (Face or approach velocity) toác ñoä chæ treân
beà maët lôùp VLL.
42
Visu
21
Carman - Kozeny Equation
Nhö vaäy, toác ñoä vaøo loïc/toác ñoä loïc:
Q
VS =
A
Khi doøng chaûy vaøo lôùp loïc, dieän tích maét caét ngang giaûm (do
VL loïc chieám choã) Î toác ñoä loïc qua khe roãng VL >> toác ñoä
vaøo loïc
Toác ñoä vaøo loïc:
V S = e .v
v = T.ñoä trung bình qua loïc
Thay v vaø R:
⎛ L ⎞ ⎛1 −e ⎞ ⎛⎜V S2 ⎞
⎟
hL = f 1 ⎜⎜ ⎟⎟.⎜ 3 ⎟.⎜ ⎟
⎝ φ .d ⎠⎝ e ⎠⎝ g ⎠
PT treân coù theå aùp duïng tính toaùn TTAL qua loïc hL khi lôùp loïc chöùa
caùc haït coù ñöôøng kính rieâng
f' – Heä soá ma saùt. 43
Visu
Röõa Ngöôïc
Lọc
Nước lọc
Khí nén
Nước rữa
44
Visu
22
Röõa Ngöôïc
Muïc tieâu röõa ngöôïc phaûi ñaït 3 yeâu caàu sau :
Lôùp loïc giaûn nôõ: Lôùp caùt phaûi giaûn leân ñeå caën baån taùch khoûi
lôùp VL loïc;
Caùc haït coï xaùt nhau: Haït caùt dc röõa saïch do löïc keùo vaø coï
xaùt giöõa caùc haït
Gioäi röõa caën baån: Ñaåy caën baån leân treân vaø xaû ra ngoaøi.
Ñoä giaûn nôû ñaït ñöôïc Î ñoøi hoûi toác ñoä nöôùc röõa nguôïc ñuû lôùn.
Xaû
Nöôùc röõa
Ra Loïc Röõa
ngöôïc 45
Visu
Röõa Ngöôïc
Phöông phaùp röõa ngöôïc:
a. Röõa ngöôïc keát hôïp röõa beà maët;
b. Röõa nöôùc keát hôïp vôùi khí.
Vaøo
Nöôùc
Ra röõa
Khí Xaû
Loïc Khí Röõa ngöôïc
Loïc Troïng löïc (option) Lọc trọng lực
23
Röõa Ngöôïc
47
Visu
24
Röõa Khí vaø Nöôùc Ñoàng Thôøi
Toác ñoä nöôùc röõ ngöôïc khoâng cao ñeå traùnh giaûn nôû lôùp loïc
Sau ñoù khuaáy troän lôùp loïc baèng thoåi khí.
Caùt vaån giöû oån ñònh vaø lôùp caën baùm beà maët bò phaù vôõ Î vieân buøn
khoâng hình thaønh.
loaïi:
Voøi phun coá ñònh;
Voøi phu quay. Röõa coá ñònh Voøi phun quay
25
Röõa Nöôùc vaø Khí
Aùp duïng khi haït VL loïc mòn, VL coù KL rieâng thaáp nhö than
anthracite hoaëc than hoaït tính.
Thöïc hieän theo 2 böôùc:
a. Thoåi khí ñeå taùch caën ra khoûi VL loïc
b. Löu löôïng nöôùc röõa ngöôïc lôùn Î giaûn nôû lôùp loïc Î taùch
caën khoûi lôùp VLL.
Taàn suaát röõa (F):
F = f (CL nöôùc thoâ, TTAL, VL loïc)
51
Visu
Than
Anthracite
Cát
Lớp VL đỡ
Lọc hai lớp
26
Loïc Hai Lôùp
Loïc nhanh 1 lôùp Î phaân taàng xaûy ra trong QT röõa ngöôïc Î
khoâng söû duïng hieäu quaû chieàu daøy lôùp loïc, TTAL cao
Khaùc nhau kích thöôùc, khaùc nhau veà tæ troïng:
Vaät lieäu caøng nheï vaø caøng thoâ ôû lôùp yteân (ex: anthracite r =
1.35 to 1.7)
Vaät lieäu nheï vaø mòn ôû ñaùy (ex: caùt r = 2.65 - 2.70)
vaøo
Anthracite Khí neùn
Xaû loïc ñaàu Sand
Loïc Nước rữa
Soûi
53
Visu
Thuaän lôïi
• Taêng chu trình loïc leân 2-3 laàn so vôùi loïc nhanh.
• Giaûm dieän tích loïc
• Taûi troïng ñuïc cao
• Chòu taûi troïng ñuïc cao;
• Deå laép ñaët, coù theå naâng cao ñq5o;
• Do saép xeáp kích thöôùc haït ñi töø lôùn xuoáng nhoû theo chieàu
doøng chaûy Î hieäu quaû söû duïbg loïc cao vaø söû duïng coâng ích
Phaân loaïi
Döïa treân doøng chaûy
• Loïc ngöôïc;
• Loïc hai doøng.
Höôùng doøng chaûy
54
Visu
27
Loïc Ngöôïc/tieáp xuùc
Muïc tieâu:
• Haït phaân boá töø thoâ cho ñeán mòn theo chieàu doøng chaûy
• Nöôùc vaøo töø döôùi
Khoù khaên:
• Phaûi taêng toác ñoä loïc
• Khi TTAL cao Î coù theå ñaåy lôùp loïc lô löõng.
• Traùnh ñieàu naøy baèng caùch ñaët lôùp löôùi treân beà maët caùt.
Nước lọc
Khí nén
Cát
Xả lọc đầu
Sỏi Nước rửa
Vào
55
Visu
Ñeå traùnh giaûn nôû lôùp caùt khi loïc ngöôïc Î ñöa aùp löïc vaøo
phaàn treân VL loïc baèng caùch loïc xuoâi doøng.
Nöôùc thoâ vaøo töø ñænh vaø ñaùy beå loïc, thu nöôùc loïc ôû giöõa.
Van xả khí
Vào
Đầu nước
rửa
Nước lọc
1 lôùp 2 lôùp
Nước rữa 56
Visu
28
Mối quan hệ giữa H và Q Driving force
constant
Döïa treân toác ñoä vaø aùp suaát coù caùc loaïi loïc sau :
Loïc toác ñoä khoâng ñoåi
Loïc coät aùp khoâng ñoåi
Loïc toác ñoä giaûm daàn Loïc aùp löïc
khoâng ñoåi
B
Coät aùp Van ñieàu chænh
truyeàn löu löôïng
Bất lợi:
Cần hệ thống kiểm soát tinh vi;
Chất lượng nước ra không tốt.
58
Visu
29
Mối quan hệ giữa H và Q
Lọc áp suất không đổi:
Tổng độ giảm áp là không đổi trong suốt chu trình lọc;
Ở đầu chu kỳ lọc, lưu lượng nước qua lọc lớn Î tiêu hao lượng lớn
nước xả lọc đầu
Khi bể lọc bắt đầu ngẹt dẩn đến giảm tốc độ lọc;
Cần dự trữ lượng nước rữa lớn.
59
Visu
30