ti 7: Pht hnh tin ca NHTW v tc ng i vi nn kinh t I/ Lc s pht hnh tin: 1.

1 Gii thiu s nt v NHTW v chc nng NHTW: 1.1.1 nh ngha NHTW: NHTW l c quan c quyn pht hnh tin v thc hin chc nng qun l Nh nc v tint v hot ng ngn hng nhm n nh gi tr tin t gp phn m bo an tan hot ng ngn hngv h thng cc t chc tn dng, thc y pht trin kinh t x hi. 1.1.2 Chc nng ca NHTW: Ngn hng trung ng lin quan n ba chc nng c bn, l pht hnh tin t, ngn hngca cc t chc tn dng, v ngn hng ca chnh ph. Tuy nhin, khng phi ngn hng trung ngno cng mang y ba chc nng ny. + Pht hnh tin t: phn ln cc nc, ngn hng trung ng l c quan duy nht c quyn pht hnh tin t. mt s nc khc, ngn hng trung ng l c quan duy nht pht hnh tin giy, cn tin kim loi vit cch l tin b tr th do chnh ph pht hnh. V d nh: Cc D tr Lin bang - ngn hng trungng ca M- khng c chc nng pht hnh tin, thay vo l B Ti chnh m nhim chc nngny. Cng c thng tin cho rng Chnh ph M khng c quyn pht hnh ng -la, m l do CcD Tr Lin Bang. + Ngn hng ca cc t chc tn dng: Ngn hng trung ng thc hin cng vic ti chit khu cc hi phiu i vi cc t chc tn dng , cp vn thng qua cho vay i vi cc t chc ny (ng thi qua y kim sot li sut). Ngn hng trung ng cn mua v bn cc giy t c gi , qua iu tit lng vn trn th trng. Ngn hng trung ng c quyn yu cu cc ngn hng thng mi m ti khon ti Ngn hng Trung ng v cc ngn hng phi gi vo ti khon ca h mt lng tin nht nh. Thng thng lng tin ny c quy nh tng ng vi mt t l no tin gi vo ngn hng thng mi, gi l t l d tr bt buc

Trong trng hp c t chc tn dng gp nguy c v lm nh hng n c h thng tichnh ca quc gia, ngn hng trung ng s ti cp vn cho t chc tn dng cu n. V th,ngn hng trung ng c gi l ngi cho vay cui cng(hay ngi cho vay cu cnh). +Ngn hng ca Chnh ph: nhiu nc, ngn hng trung ng l ngi qun l tin nong cho chnh ph. Chnh ph sm ti khon giao dch khng li sut ti ngn hng trung ng. Tuy nhin, mt s nc, chng hnnh Vit Nam, chc nng ny do kho bc m nhim. Ngn hng trung ng cn lm i din cho chnh ph khi can thip vo th trng ngoi hi. 1.2 Cc c quan pht hnh tin: Khi nghin cu v s hnh thnh h thng ngn hng v hot ng ca h thng ngn hngngy nay, chng ta thy vic pht hnh tin t khi xa khng c tnh cht tp trung. Trong bi cnhy cc ngn hng pht hnh nhiu loi giy bc ngn hng khc nhau v lm cn tr qu trinh phttrin ca nn kinh t. Chnh v th, i hi s can thip ca Nh nc vo hot ng ca ngn hng.Cc Nh nc ban hnh cc o lut hn ch s lng ngn hng c php pht hnh giy bc.Lc ny, h thng ngn hng c chia ra thnh hai nhm ngn hng vi cc nghip v khc nhau: + Th nht: nhm cc ngn hng c php pht hnh tin gi l ngn hng pht hnh + Th hai: nhm cc ngn hng khng c php pht hnh tin v ch thc hin cc nghip v khc gi l ngn hng trung gian. Sang u th k XX hu ht cc nc pht trin u thc hin c ch mt ngn hng c quynpht hnh. Song, ngn hng pht hnh vn cn thuc s hu t nhn ri v sau b quc hu ha, ltrng hp ca Ngn Hng Anh Quc, Ngn Hng Php Quc; c khi l mt ngn hng t c Chnhph trao cho nhim v pht hnh tin t di s kim sot ca Chnh ph, l trng hp ca NgnHng ng Dng (Banque de lIndochine) nc ta hi thi Php thuc; c khi l mt c quan cngnh Vin Pht Hnh. Sau cuc khng hang kinh t 1929-1933 bt buc Nh nc tng cng hn na vic canthip ca mnh vo lnh vc kinh t. Xut pht t yu cu , Nh nc nhanh chng nm ly Ngnhng pht hnh qua iu tit cc hot ng kinh t v m bng cch quc hu ha Ngn hngpht hnh hoc thit lp Ngn hng pht hnh thuc quyn s hu Nh nc, in hnh nh NgnHng Anh Quc v Ngn

Hng Php Quc ni trn. Tuy nhin, trong giai on ny vn c mt snc Ngn hng pht hnh khng hon ton thuc quyn s hu ca Nh nc nhng hot ng ca n vn mang tnh cht s hu Nh nc, bi l b phn iu hnh cao nht ca Ngn hng pht hnh do Nh nc b nhim. n gn gia th k XX th bt u xut hin tin trnh ci tin ngn hng pht hnh thnhngn hng Trung ng. Bng vic cc Nh nc tin hnh quc hu ha ngn hng pht hnh binngn hng pht hnh thuc s hu t nhn thnh ngn hng Trung ng (NHTW) thuc s hu Nhnc. NHTW ra i sau khi vai tr c quyn pht hnh c n nh vo ngn hng pht hnh vl c s ngn hng Trung ng c th thc hin cc chc nng khc. c quyn pht hnh tin cngha l NHTW l ngi duy nht c php pht hnh tin theo cc quy nh trong lut hoc cChnh ph ph duyt (mnh gi tin, lai tin, mc pht hnh) nhm m bo thng nht v an tancho h thng lu thng tin t ca quc gia. Giy bc v tin kim loi l phng tin thanh ton hpphp duy nht trong c nc v c thanh ton khng hn ch. V y l ng tin c quyn lcmnh v l c s to tin gi ca ngn hng trung gian do m mi hat ng cung ng tin caNHTW s nh hng n tng phng tin thanh tan trong x hi v do nh hng n tan bnn kinh t. Cho nn vai tr c quyn khng ch cp n quyn lc m cn ng trch nhim caNHTW trong vic xc nh s lng tin cn pht hnh v thi im pht hnh cng nh phng thcpht hnh m bo s n nh tin t v pht trin kinh t. Vy ti sao quyn lc pht hnh giy bc li tp trung vo ngn hng trung ng, vic c tc ng nh th no i vi nn kinh t? S d vic pht hnh tin tp trung vo NHTW l v cc l do sau: + Cc Chnh ph cc nc mun kim sot s bin ng ca lng tin trong lu thng trongphm vi ton quc. iu ny cng c th thc hin c nu nh Nh nc l ngi pht hnh tin,nhng kinh nghim thc t cho thy rng, khi Chnh ph pht hnh tin th vic kim sot v hnch khi lng pht hnh rt kh. + Lng tin trong lu thng gi y bao gm c tin mt v tin gi ngn hng. S m rngcc hot ng tn dng s lm tng nhu cu tiu tin mt. V th, khi nm vai tr c quyn pht hnh,NHTW c c hi kim sot kh nng m rng tn dng v do iu chnh lng tin cn pht hnh. + Giy bc do NHTW pht hnh- mt ngn hng nhn c s u i ti u t Chnh ph- s c uy tn cao trong lu thng

+ Vic pht hnh tin mang li li nhun, v th tt nht nn c tp trung vo mt ngn hng tin cho vic phn phi v s dng ngun li mt cch thch hp. 1.3 Nguyn t c pht hnh tin: 1.3.1 Nguyn tc tr kim Nguyn tc ny c p dng trong thi k lu thng tin vng (thi k bn v vng). Vic phthnh tin giy rng buc cht ch bi qu kim. Vic tng hay gim s lng tin giy tu thuc vo slng qu kim d tr ca ngn hng. Vic pht hnh tin giy ch c thc hin khi no c mtlng qu kim c nhp vo kho. Tuy nhin c th chp nhn mt lng nht nh vt mc cakhi tin pht hnh i i vi s qu kim d tr, phn vt phi tht thp v c nh.Vic mbo bng vng c th c thc hin bng mt trong cc hnh thc sau: -Nh nc qui nh mt hn mc pht hnh giy bc ngn hng: nu khi lng giy bc ngnhng nm trong hn mc th khng cn phi c kim loi qu (vng) lm m bo, nhng nu vt quhn mc th i hi cn phi c 100% vng lm m bo. Thc t trc nm 1893 Hoa K cho php i la giy ra vng khng hn ch, iu cho thy d tr vng m bo cho pht hnh giy bc l v cng ln. Anh nm 1939 qui nh chc pht hnh ti a giy bc bng Anh l 58 triu bng. -Nh nc qui nh mc d tr vng ti thiu cho khi lng giy bc pht hnh, phn cn liphi c m bo bng cc chng t c gi nh thng phiu, chng khon chnh ph v cc ti snC khc ca NHTW. Nm 1913 Chnh ph M qui nh t l 40% d tr vng cho khi lng giy bc phthnh. Nm 1915 khi thnh lp ngn hng quc gia Si Gn chnh ph ngy quyn qui nh d trvng cho khi lng tin pht hnh vo lu thng l 33%. Lut ngn hng nm 1884 cho php NHTWAnh pht hnh tin tn dng c m bo bng chng khon ca chnh ph v to ra mt lng tintn dng l 14 triu bng Anh, nu pht hnh vt con s th phn vt thm phi c m bobng lng vng tng ng vi lng gi ti qu m bo ca nh nc. Pht hnh tin c m bo bng vng dc qui nh c th cho tng thi gian ty thuc vo mc tiu n nh tin t v kh nng d tr vng. Thc hin theo nguyn tc ny c u im: mt mt khng ch mc pht hnh giy bc tnggim theo khi lng d tr kim loi hin c, trnh s lm dng quyn pht hnh tin pht hnhmt lng tin vo lu thng vt qu nhu cu ca nn kinh t, d gy ra lm pht. Mt khc, d trvng lm m bo cn lm c s cho vic

chuyn i giy bc ngn hng ra vng; thng qua chuyni m iu tit lng giy bc trong lu thng ph hp vi gi tr m n thay th, m bo gi trdanh ngha (mnh gi) ca giy bc ph hp vi gi tr thc t (vng) m n i din.( M trc nm1893 cho php i giy bc la ra vng khng hn ch, Ngn hng Anh nm 1916 qui nh 389 bngcho 1 ounce chun vi nguyn cht l 11/12) Nguyn tc ny c nhc im l s thiu linh hot ca khi lng tin pht hnh v phn no tch ri khi lng tin pht hnh khi nhu cu lu thng hng ha, t s n nh ca lu thng giy bc ngn hng ph thuc vo d tr vng. Nu khi lng hng ha lu thng tng khi s lng vngd tr c hn s nh hng n lu thng tin t. Mc d cc quy nh b sung ca cc nc lm chonguyn tc d tr vng tr nn linh hot hn i vi hot ng pht hnh ca NHTW, nhng nhiuquc gia, c th do p lc ca cuc khng hang kinh t 1929-1933 hoc do nh hng ca cc iukin sau chin tranh, cng vi s sp ca ch bn v vng, gim, ngng hoc hy b yu cud tr vng cho lng tin pht hnh. Vic ny chnh l bc khi u ca s chuyn i c ch phthnh tin nhm m bo tnh linh hot ang ngy cng tng ln trong hot ng pht hnh tin caNHTW.Nh vy trong thi k vng cn ng vai tr l tin t th c s m bo cho pht hnh tin ca NHTW l mt trng lng vng d tr lm cn c cho vic pht hnh tin v kh nng d tr iu tit ca tin vng d tr cho tin t c n nh. 1.3.2 Nguyn tc hng ho: Cng vi s pht trin ca sn xut hng ha khi lng hng ha sn xut ngy cng gia tng,i hi phi a nhiu tin vo lu thng p ng cho nhu cu trao i hng ha v dch v, mtkhc p ng cho nhu cu chi tiu chnh ph ngy cng tng, nguyn tc pht hnh tin da vo dtr kim loi qu gn nh chm dt. Thay vo pht hnh tin c m bo bng hng ha. Qutrnh lu thng tin t lm xut hin nhn thc mi v tin, th gii phi tin t ha vai tr cavng, cc loi tin du hiu ra i thay th cho tin vng trong lu thng. Theo nguyn tc ny giy bc ngn hng c pht hnh khng cn b ct cht vo d tr vnghay bt k mt loi hng ho c nh no khc m hon ton da vo nhu cu ca nn kinh t. NHTWch pht hnh pht hnh thm tin vo lu thng khi c sn phm hng ho, dch v tng thm trongnn kinh t. Ngc li nu s lng sn phm hng ho, dch v to ra t hn trc th NHTW phi rtbt tin v. Nh vy, theo c ch pht hnh ny NHTW c th iu chnh linh hot khi lng tinpht hnh ph hp vi s bin ng ca nhu cu tin t ca nn kinh t trong tng thi k v m bolu thng tin t n nh. Tuy nhin, nu da trn c ch pht hnh ny,

nu NHTW khng cn c votnh hnh kinh t hay nhu cu tin t trn th trng, pht hnh ra mt lng tin ln hn s lnghng ha dch v trong nn kinh t, gy mt cn bng v t l gia hng v tin, s rt d dng gy ralm pht. Ngy nay hu ht NHTW cc quc gia u thc hin pht hnh tin theo nguyn tc ny.Lng tin cung ng b sung cho lu thng hng nm VN c chnh ph ph duyt ch yu cn cvo tc tng tng trng kinh t, t l lm pht d kin, tc chu chuyn tin t, tin mt tn quv nghip v thanh ton 1.4 Cc ln pht hnh tin Vit Nam k t ngy thng nht t nc Sau khi Hi ngh hip thng thng nht hai min, ngy 25.4.1978, chnh ph ncCHXHCNVN quyt nh thng nht tin t trn ton quc, c nc thc hin h thng ngn hng mtcp l NHNNVN. Ngy 3.5.1978 chnh thc pht hnh tin mi gm cc loi giy 5 ho, 1, 5 , 10 ,20 v 50 mt trc c quc huy v hng ch NHNNVN, mt sau in hnh cc c s kinh t hai minv nm in l 1976. Ring tin c bng nhm, mt trc cng lun c hnh quc huy, cn mt sau c ghi NHNNVN,gi tr ng tin gm 1 ho, 2 ho, 5 ho v 1 ng cng nm c l 1976. H thng tin mi ny cgi tr tng ng h thng c, ngha l: 1 ng tin min Bc hoc 0, 8 ng tin min Nam i ly1 ng tin mi!. Nh vy t y, trn ton lnh th Vit Nam ch c mt h thng tin duy nht lu hnh... Dn n nm 1980, ngn hng li pht hnh thm loi tin giy mi mt trc c quc huy vquc hiu CHXHCNVN, mt sau ghi hng ch NHNNVN nm in 1980 v phong cnh hai min: t 2mu tm than, t 10 mu lc; v t 100 l t giy tin c gi tr ln nht thi y. c bit nm 1981 cho pht hnh t 30 mu hng tm cng c chn dung Bc v hnh nh cngNh Rng lm mi ngi thc mc: - Nu ch dng loi tin 30 th lm sao lm trn s tin theo cs thp phn (100, 1000...). Sau , khi lng tin cung ng v tng phng tin thanh ton tng ln nhanh chng, n nm1985 tng gp 35 ln so vi nm 1980, trong khi lng tin lu hnh tng gp 20 ln lm lm phttrm trng, vt gi leo thang... thi hnh Ngh quyt v Gi - Lng - Tin nhm mc ch iu chnh v n nh sc mua cang tin, t ngy 14.9.1985, Nh nc li tin hnh i tin: 1 ng tin mi bng 10 ng tin c.t u t thng 9.1985 n 1986 pht hnh cc loi tin giy 5 ho, 1 , 2, 5, 10, 20, 30, 50,100 v 500 . H thng tin c 1 ho, 2 ho, 5 ho v 1 ng nm 1976 vn cho lu hnh... V t l ng mibng 10 ng c nn t tin mi lc c gi tr rt cao. t i tin mi ny vn lm ngi ta thcmc: - V sao vn cn thit k loi tin 30? - Tin c ln nht ch l t 100,

tng ng 10 tinmi, th m t pht hnh tin mi ny li c n 500 (tc bng 5000 tin c), y c phi l duhiu ban u ca s lm pht? V c mt iu ly lm l na l ngay sau khi i tin cha c baolu th chnh ph quyt nh nng gi ln tr li 10 ln!. Cuc ci cch Gi - Lng - Tin xt trn tng th tin hnh thiu ng b, ch mt nm sau,tc nm 1986, lm pht n mc chng mt: 774%. Bo co Chnh tr ca BCHTW ng ti i hiVI ch r: "- Vic gii quyt vn Gi - Lng Tin phm sai lm". Vi s gi ca ng L Minh Chu (Thng c Ngn hng), mt ngi hot ng v lnh vcngn hng nhiu kinh nghim t trc 1975, khc phc tnh hnh ny, bo co chnh tr cphng hng: Bn cnh nhim qun l lu thng tin t ca NHNN, cn xy dng h thng ngnhng chuyn nghip kinh doanh tn dng v dch v ngn hng hot ng theo ch hch ton kinh t. thc hin Ngh quyt VI, ngy 13.7.1987, Hi ng B trng (HBT) ban hnh Ch th218.CT cho php ngn hng chuyn sang h thng ngn hng hai cp th im 4 thnh ph ln:Thnh ph H Ch Minh, H Ni, Hi Phng v Nng. Sau khi th nghim c kt qu, ngy26.3.1988, Ngh nh 53.HBT c ni dung c bn l xa b h thng ngn hng mt cp, xy dngm hnh ngn hng hai cp theo nn kinh t th trng. Ngn hng Nh nc lc ny l ngn hng cacc ngn hng, l c quan pht hnh tin ca nh nc, thc hin chc nng qun l nh nc v iuha lu thng tin t, gim st v thanh tra hot ng kinh doanh ca cc ngn hng chuyn doanh(nh: Ngn hng Ngoi thng, Ngn hng Cng thng, Ngn hng Pht trin Nng nghip...). Tcuc ci cch , nm 1988 nn lm pht 500% n 1989 ko xung cn 34%. Trong nhng nm 1987 - 1988, ngn hng pht hnh thm cc loi tin mi lun c chn dung Bc:t 200; t 500, t 1000, t 2000, t 5000, c 4 t u c hnh chm chn dung Bc, hin dn bthu hi nay hu nh vng bng... Sau , ngn hng li cho pht hnh thm cc loi tin giy 100 mu xanh lc .T 1000 muxanh in nm 1988 mang hnh con voi ko g, t 2000 mu tm in nm 1988 mang hnh cc n cngnhn trong nh my dt, t 5000 mu xanh nc bin in nm 1991 mang hnh p thy in v ccct ng dy cao th, cng cc t 10.000 mu , 20.000 mu xanh dng v 50.000 mu xanhlc (c 3 t ny u c hnh chm chn dung Bc). NHNN VN lun p dng cc k thut hin i v cng ngh mi trong vic sn xut tin giy,nhm nng cao cht lng in n cng nh tnh bo an ca ng tin Vit Nam. Do , c nhng thiim, trong lu thng c 2 ng tin cng mnh gi

( gi tr ngang nhau) nhng khc nhau v muthit k ( hnh thc ) cng song song lu hnh . Ngy 17 thng 12 nm 2003, Ngn hng Nh nc Vit Nam pht hnh b sung vo lu thng 2ng tin mnh gi 500.000 v 50.000 c in trn cht liu giy polymer. Ngy 01 thng 9 nm2004, Ngn hng Nh nc Vit Nam pht hnh b sung loi tin giy polymer mnh gi 100.000.Ngy 17 thng 5 nm 2006, Ngn hng Nh nc Vit Nam tip tc pht hnh vo lu thng ng tinpolymer mnh gi 20.000. V ngy 30 thng 8 nm 2006, Ngn hng Nh nc Vit Nam a volu thng 2 ng tin mnh gi 200.000 v 10.000 in trn giy polymer. Nh vy, hin nay tron u thng, mnh gi 100.000, 50.000, 20.000 v 10.000 c 2 mu thit k, in trn cht liu giy nn polymer v cotton cng song song lu hnh Ngy 17 thng 12 nm 2003, Ngn hng Nh nc Vit Nam pht hnh tin kim loi vo luthng vi 3 mnh gi: 5.000, 1.000 v 200. Ngy 01 thng 4 nm 2004 Ngn hng Nh nc VitNam pht hnh thm 2 mnh gi: 2.000 v 500. Vic pht hnh tr li tin kim loi khng ch nhdu s n nh v mt gi tr ca ng tin Vit Nam trong thi gian qua, m cn l bc i nhmhon thin h thng tin t Vit Nam, ph hp vi thng l quc t, tit gim chi ph pht hnh i ving tin c mnh gi nh. II/ Pht hnh tin ngy nay: 2.1 im khc bit so vi pht hnh tin ngy xa: V cn bn, vic pht hnh khi xa b rng buc qu nhiu bi d tr vng ngn hng. S lthuc ca khi lng tin t pht hnh vo khi tr kim lm cho nn kinh t nhiu lc thiu tin.Chnh nguyn do thiu tin ny lm xut hin nhng cuc khng hang kinh t nhiu ni vo nath k 19 v u th k 20. Lc by gi, nn kinh t cc nc Chu u pht trin qu mau nhng khilng tin t b rng buc bi qu kim nn khng tng theo cng mt t l. i khi gia lc nn kinht ng l cn phi c nhiu tin hn tip tc ym tr cc hot ng sn xut pht trin, th ngnhng, do p lc ca nhu cu chuyn i ca dn t tin giy sang vng, buc phi lm p lc vikhch hng thu hi n, khin cho nn kinh t ang cn tin, tr nn thiu tin trm trng, lm phtsinh nhng cuc khng hong Hoa K nm 1907, v cuc khng hang kinh t th gii 1929. T thp nin 1930 tr i, cc nc ln lt ct t mi lin h gia tin giy v vng theomt t gi c nh. NHTW m nhim vai tr pht hnh tin t trn mt cn bn rng ri hn l cnbn vng v iu ny lm cho vic pht hnh da vo nhu cu thc t ca nn kinh t.

Chng ta bit l tin t c mt sc mua, mt gi tr tim n. Sc mua ny bao gm c milai hng ha v dch v, k c vng ch khng ring g vng. Vy gia tin t v hng ha, dch v cmt tng quan nht nh. Vai tr ca tin t l lm th no ym tr nhng hot ng sn xut hngha v dch v hay nhng hot ng a khi lng hng ha v dch v vo lu thng phn phi.Vic pht hnh tin t phi da vo nhu cu lm xut hin mt khi lng hng ha dch v givng cho sc mua ca tin t, ngha l vic pht hnh tin t ngy nay cn bn l da vo nguyn tchng ha. l cn bn ca vic pht hnh tin t ngy nay. Cn bn pht hnh ny rng hn cn bnpht hnh ngy xa. Trc thp nin 30, nh chng ta thy, theo nguyn tc tr kim, i b ph tin giy pht hnh c i phn l vng, lc ban u 100% l vng, nhng ln ln v sau, c th cmt khi tin giy vt inh mc vng mt bin vc lc u nh hp v sau rng dn. Tuy s tin giy ngoi nh mc vng cng phi c i phn l thng phiu hay tri phiu quc gia, nhng n chim mt t l tng i t hn i phn bng vng. Ngy nay, t l quan trng ca cc i phn ca tin t o ngc li. Tin t pht hnh phnln l lm ra ca ci vt cht, tc l hng ha dch v, v hng ha dch v c tiu dng trong cnc khp mi tng lp. N c tng trng bi khi thng phiu lm m bo cho vic ng tinhay cp pht tn dng. Khi thng phiu l i phn quan trong nht, k l vng v ngoi t,ri mi ti i phn th ba l tri phiu quc gia. 2.2 Cng cuc chun b pht hnh tin: Nh bit, mt trong cc nghip v ca NHTW l cung ng mt khi lng tin t cho nhucu ca nn kinh t. Nhu cu ny nhiu khi rt ln. p ng nhu cu ny, NHTW lc no cng phiin v c sn mt s lng tin t quan trng, thay th tan b s lng tin ang lu hnh. In l in tin giy, c l c tin kim lai, tin kim lai dnh cho nhng gi tr nh, tin giy mang nhng ngch s gi tr ln hn. Nhng tin giy v tin kim lai, in v c sn d tr nh vy cha phi l tin. Khi d trny c phn lm 2 lai ln. Mt loi d tr gm nhng loi tin c hnh dng, khung kh, mu scch in hay c ging hon ton nhng th tin ang lu hnh, ch khc nhau v s th t hay mtvi chi tit nh khc. Loi d tr nay dng thay th nhng tin ang lu hnh khi n d, rch Loi d tr th hai, gm nhng th c hnh dng khun kh, c th mu sc khc nhng th tin anglu hnh trn th trng, loi ny l phng nhng th tin ang lu hnh c triu chng b lmgi, nht l nhng t giy bc c ngch s gi

tr ln. Trong trng hp , NH s thay nguyn c mtlot giy bc b lm gi thay th bng mt th tin mi c mt gi tr b mt tng ng. Tuy nhin, vic thay th tin bng cch ny khng nn lm thng xuyn, v nh chng tathy , mt trong nhng yu t nh hng quan trng n gi tr tin t l yu t dn chng chu gitin, chp nhn tin trong d tr ti sn ca mnh. Nu i tin c tin hnh thng xuyn, chngnhng gy tn km m cn gy nn hu qu nghim trng l ngi dn khng dm gi tin. Hoa K lmt c c li th c ng M Kim c c th gii t nhim, tch tr tiu dng, l do tnh nnh ca n v tin t ny. NHTW c c s in v c tin ca ring mnh phc v nhu cu pht hnh, cng c khi c cs in c tin trc thuc mt c quan khc, nhng l du vt cn st li ca thi i xa xa ca sc tin ca kho bc hy s c tin ca Nh vua. V ngch s gi tr tin giy, NHTW c nhim v phi cung ng tin ngch s, t gi trnh n ga tr b mt ln nhm p ng nhu cu giao dch ca dn. Thiu giy bc nh cng nhthiu giy bc ln u gy tr ngi cho hot ng kinh t. 2.3Cc nhn t nh hng n lng tin pht hnh trong lu thng: Lng tin cung ng b sung cho lu thng hng nm l khi lng tin do NHTW pht hnhcho lu thng hng nm. Lng tin ny thng c gi l tin mnh v mt ng tin d tr caNHTW a vo lu thng c th to ra 2 hoc 3 ng tin trong tng phng tin thanh ton. Vic xc nh lng tin b sung cung ng cho lu thng hng nm l rt cn thit trong khun kh chnh sch tin t iu tit khi lng tin. 2.3.1Cc nhn t nh hng n lng tin cung ng b sung cho lu thng hng nm(MB): * Mi quan h gia cc ch tiu trong bng cn i tin t NHTW vi MB: MB= Ti sn c trong nc rng + Ti sn c ngoi t rng MB= Tin ngoi NHNN + Tin gi ca cc t chc tn dng ti NHNN Do s thay i nhng ch tiu s tc ng trc tip n lng tin a ra lu thng hng nm. a) S thay i ti sn c ngoi t rng trn bng cn i tin t ca NHTW: - NHTW mua hay bn ngoi t, vng u lm tng hay gim ti sn c ngoi t - Cc chnh sch thu ht u t nc ngoi, chnh sch xut nhp khu, chnh sch ngoi hi, t gi li suts tc ng n cc lung chu chuyn ngoi t quc gia.

- S thay i v d tr bt buc bng ngoi t cng s lm thay i ti sn c ngoi t rng.Khi NHTW tng d tr bt buc bng ngoi t th mt lng ngoi t ca cc NHTM s do NHTWnm gi, do s lm tng ti sn c ngoi t ca NHTW v gim ti sn c ngoi t ca NHTM. - S bin ng t gi v gi vng cng lm thay i ti sn c ngoi t rng, do d tr vng cng c hch ton vo Ti sn c ngoi t. b) S thay i ti sn c trong nc rng trn bng cn i tin t ca NHTW: - Thu chi ngn sch c tc ng rt ln n lng tin cung ng cho lu thng hng nm, v lnhn t ngoi tm kim sot ca NHTW. Bi l vic thu chi ca NSNN c nh hng trc tip nkhon tin NHTW cho chnh ph vay v tin gi ca chnh ph NHTW. Vic NHTW cho vay cc NHTM. S tng gim khon mc ny ph thuc nhiu vo mc tiuca chnh sch tin t. Nu thc hin chnh sch m rng tin t th nhu cu vay vn ca cc NHTMvi NHTW tng ln. Tuy nhin n cn ph thuc vo mc pht trin ca th trng tin t, nu thtrng tin t thng sut, NHTW l ngi cho vay cui cng trn th trng ln ngn hng, th mc tng gim ca khon mc ny gn cht vi mc tiu ca chnh sch tin t. Trong trng hp thtrng tin t cha pht trin, mc thng sut ca th trng cn hn ch th khon mc ny gnkt cha cht ch vi mc tiu ca chnh sch tin t, m cn ph thuc vo mc huy ng vn cacc NHTM v iu tit ngun vn gia cc NHTM vi nhau. Cc khon rng khc c mc tc ng nh, ph thuc vo mc chi tiu ca NHTW. 2.3.2 Xc nh lng tin cung ng b sung cho lu thng hng nm: Hnh ng pht hnh tin ca NHTW l hnh ng khi u cho qu trnh cung ng tin t cann kinh t. C 4 tc nhn tham gia qu trnh cung ng tin t, gm: NHTW, cc t chc tn dng,ngi gi tin, ngi vay tin t cc t chc tn dng. Trong , NHTW l quan trng nht v n tora lng tin mnh- lng tin lm thay i cc iu kin ca th trng tin t (cung cu vn, li sut,t gi), n cch ng x ca cc tc nhn cn li, qua tc ng n lm pht, sn lng. a) Quy trnh xc nh lng tin cung ng b sung cho lu thng: Trn l thuyt, lng tin pht hnh b sung hng nm cho lu thng phi ph hp vi tc tng trng kinh t v t l lm pht. Tuy nhin, trn thc t, lng tin ny c mi quan h trc tipn lm pht v tng sn lng quc gia, m mun tc ng n lm pht v tng sn lng th phithng qua tiu ch tng phng tin thanh ton hay cn gi l M2, hay mc tiu trung gian. b) Phng php tnh ton: *Bc 1: Tnh mc tng M2 hng nm:

Tng phng tin thanh ton l ton b khi lng tin t trong nn kinh t c chp nhn chungtrong thanh ton nhn hng ha, dch v hoc trong vic tr n. Theo , tng phng tin thanhton bao gm: Tin theo ngha hp: tin mt trong lu thng v tin gi khng k hn -Tin theo ngha rng: tin theo ngha hp, tin gi c k hn ti cc NHTM, tin gi ngoi t, s d ti khon cc chng t c gi do Ngn hng pht hnh. M2V = PY Trong : -M2 l tng phng tin thanh ton -V l vng quay tin t -P l mc gi chung -Y l tng sn lng quc gia *Bc 2: Xc nh mc tin b sung cho lu thng hng nm, k hiu MB: MB = MBc MB MBc = M2c / m Trong : -MBc l tin d tr cui k -MB l tin d tr u k -M2c l tng phng tin thanh ton n cui k -m l h s to tin d kin Cc cng thc trn biu hin mi quan h tt yu gia cc bin s tin t vi tng trng vlm pht, mi quan h t l ny tng i chnh xc trong nn kinh t th trng pht trin, nhngnc c h thng thng k hon chnh, chnh xc. Tuy nhin, i vi cc nc ang pht trin, c bit l nc c nn kinh t th trng angpht trin nh nc ta hin nay th mi quan h t l ny cha tht ph hp, do nn kinh t ang qutrnh tin t ha, h thng cc s liu cha tht s ng nht, mc tc ng gia cc bin s tin t,bin s kinh t cha thc s mang tnh th trng. V vy, trong thc t xc nh khi lng tin cung ng hng nm ca NHNN Vit Nam v cbn da vo mi quan h ca cc bin s tin t, kinh t nu trn, nhng c s iu chnh nht nh vphi cn c vo nhiu bin s kinh t khc nh: cn cn thanh ton, kh nng m rng tn dng, tnhhnh thu chi ngn sch nh nc 2.4 Cc knh pht hnh tin : NHTW c bn i tng giao dch chnh. Trong bn mi quan h , NHTW pht hnh tin t.

 l Chnh ph, cc ngn hng thng mi, th trng m v th trng ngoi hi. 2.4.1 Knh ngn sch nh nc Ngn sch nh nc phi cn i gia tng thu ti chnh v tng chi ti chnh nhng trong thct ngn sch nh nc thng ri vo mt trong 2 trng thi: ngn sch bi thu nu tng thu ln hntng chi. Khi ngn sch bi thu th hot ng ca ngn sch khng nh hng n hot ng caNHTW. Nhng khi ngn sch bi chi s nh hng n hot ng ca chnh sch tin t. Bi l chnhph vi t cch l ch th kinh t nh mi ch th kinh t khc khi thiu tin chi tiu s phi i vay tin b p thiu ht, chnh ph s x l bng cch: Vay ca cng chng thng qua vic pht hnh tri phiu chnh ph di cc hnh thc: tnhphiu kho bc, tri phiu kho bc, cng tri nh nc. Vi cch ny s khng nh hng n mccung ng tin ca NHTW. Bi v khi chnh ph pht hnh cc cng c n, cng chng b tin ra muacc cng c tc l cho chnh ph vay. Khi n k hn, chnh ph thu c thu, c tin tr licho cng chng, chnh ph li thu cc cng c n v. Nh vy NHTW khng phi pht hnh thm tin. Vay ca nc ngoi: lng tin vay c thng thng di hnh thc hng ha, vng hocngoi t cc loi. Nhng loi ti sn ny khi em v nc thng phi k qu NHTW chuyn ithnh tin mt, c ngha l NHTW s phi pht hnh thm tin. Vay ca NHTW: khi Chnh ph vay ca NHTW, lng tin mt trong lu thng s tng ln thng qua chi tiu ca Chnh ph Vay ca NHTW v vay ca nc ngai (bng ngoi t) s lm tng nhanh khi tin t, gy plc lm pht tim tng v sau. Vay ca dn c v ca cc NHTM trong nc, nguy c lm tng khitin t nh hn. p lc lm pht cc nc ang pht trin mnh hn so vi cc nc c thu nhp caol do cc nc ny ch yu s dng bin php vay NHTW bng cch pht hnh tin trc tip v nnc ngai. Hnh vi cung ng tin cho Ngn sch Nh nc chi tiu (d c m bo) s lm yu nnglc kim sot tin t ca NHTW v cha ng nguy c lm pht tim nng. V th knh pht hnh nyngy cng t c s dng hu ht cc nc trn th gii. 2.4.2 Knh ngn hng thng mi Cn c vo nhu cu tn dng ca nn kinh t, v lng tin cung ng thm trong nm khoch, da vo mc tiu ca chnh sch tin t v nhu cu vay vn ca cc t chc tn dng, NHTWpht hnh tin bng cch cho cc t chc tn dng vay ngn hng di hnh thc ti cp vn nh: -Cho vay m bo bng cc chng t c gi -Chit khu, ti chit khu cc chng t c gi

Ti cp vn l cch NHTW a tin ra lu thng, ng thi khng ch v s lng v chtlng tn dng ca cc NH trung gian, bm tin ra lu thng theo mc c khng ch kimch lm pht hoc kch thch tng trng kinh t. Ti cp vn c coi l hnh thc pht trin lnhmnh, v n da trn thng phiu l mt loi giy t c gi tng trng cho nhng mn n v thngmi v ng sau n c vt t hng ha. Qua vic cp tn dng NHTW to c s u tin thc yton b h thng NH trung gian to ra tin, cng nh khai thng c nng lc thanh ton cho h biv khng phi lc no hot ng ca cc NH trung gian cng din ra tri chy thun li, cng c lc,nhu cu rt tin ln, NH trung gian lm vo tnh trng thiu vn. i vi cc NH trung gian, vi tcch l ngi i vay vn cho vay, khi vn kh dng b e da, NHTW l ch da, l cu tinhca h, v h c kh nng iu tit c vn kh dng, phc hi kh nng sn sng thanh ton bngtin trung ng va c cung ng. NHTW iu tit hot ng cho vay ca cc NH trung gian thng qua li sut tn dng. Thngthng li sut tin gi v tin vay bin ng cng chiu: khi li sut tin gi c nng ln th lisut cho vay cng c nng ln v ngc li, lm sao dung ha c 2 yu cu: nng li sut huyng thu ht c ngun vn v km ch lm pht. H li sut tin gi h li sut cho vay, nng sn xut.L c quan thc thi chnh sch tin t, NHTW tc ng gin tip ti li sut tin gi vtin vay ca NH trung gian bng li sut ti chit khu ca mnh, nhm iu tit cung cu tn dng. bnh trng hay thu hp khi tin t, NHTW p dng mt li sut ti chit khu khch l hay lm nnlng cc NH trung gian trong vic i vay vn NHTW, khi cn m rng tn dng, NHTW h thp li sut ti chit khu, lm r tn dng kch thch u t. Ngc li khi cn tht cht tn dng, NHTW s nng li sut ti chit khu ln, lm t tn dng hn ch u t. Tm li khi NHTW cho cc t chc tn dng vay s n n tng tin ngha l mt khi lngtin c a vo lu thng v khong tn dng m cc NHTM nhn c tr thnh ngun vnnhm m rng cho hot ng u t, cho vay i vi nn kinh t. 2.4.3 Knh th trng m Th trng m l mt trong cc ca ng NHTW pht hnh tin vo gung my kinh t, hocrt bt khi tin t lu thng trong bng cch mua hay bn cc lai giy t c gi ngn hn thngqua cc nghip v ca th trng m, tc l thng qua th trng tin t do NHTW t chc v chi phi. Thc hin nghip v th trng m NHTW mua cc chng t c gi trn th trng tin t nh:tn phiu kho bc, chng t c gi ngn hn khc. Khi NHTW thc hin nghip v mua l NHTW a mt lng tin vo lu thng, cc chng t c gi c NHTW nm gi tr thnh ti sn C caNHTW, tng ng vi n l s tng ln mt lng tin d tr ca cc NHTM hoc lng tin mt,lm tng khi tin

t, m rng tn dng, thc y u t v tng trng kinh t. Ngc li, bng cchbn cc loi tn phiu c gi ngn hn NHTW c th thu hp tn dng, gim khi lng tin t theo mun ngn chn lm pht. Pht hnh tin bng vic mua cc chng khan c gi ngn hn trn thtrng m cng c xem l mt nghip v pht hnh c m bo, bi l tin tng thm trong luthng c cn i bi mt lng chng khon.Nu khng c s tham gia mua bn ca NHTWtrn th trng tin t m ch c vic mua bn tn phiu gia cc NH trung gian vi nhau, th khi tint ni chung s khng thay i. Bi v mt NH thng mi ny bn tn phiu cho cc NH thng mikhc, th trong tan cc ch l s chuyn dch tri phiu v s di chuyn ngc li ca mt phn d trang tha t NHTM ny qua NHTM khc ang thiu m thi. Knh pht hnh thng qua nghip v thtrng m hin nay ang c s dng ph bin cc nc c th trng tin t pht trin v c hiuqu hn rt nhiu so vi cc knh khc. 2.4.4 Knh th trng ngoi hi Mi quc gia trn th gii u c d tr vng v ngoi t nht nh. D tr chnh thc nmtrong kho bc ca Chnh ph di dng d tr quc gia. D tr ny khng phi p ng nhu cuchuyn i ca cng chng cng khng phi bo m gi tr tin t pht hnh, m chng nhm thchin cng dng chnh, l mt cng c NHTW can thip vo th trng vng v ngoi t. Bn cnh d tr chnh thc l d tr khng chnh thc, d tr khng chnh thc hnh thnhmt th trng mua bn din bin rt si ng, gi c trn th trng ny ht sc nhy bn v c nhhng su sc n gi c th trng hng hacng nh hat ng chung ca tan b nn kinh t.Chnh v th, NHTW vi t cch l nh ch ti chnh qun l kinh t v m ca NN phi can thip vo th trng ny khi cn thit, thc hin cc nghip v mua hoc bn trn th trng ny bng vic tungra mt lng tin mt nht nh vo th trng mua ngai t v vng, hot ng ny mt mt lmtng d tr quc gia, mt khc lm gia tng lu lng tin mt trong nn kinh t, v y chnh lphng thc pht hnh tin qua knh th trng ngai hi Pht hnh tin thng qua knh th trng ngoi hi khng ch khng ch c ngha tng tin m cn gip NHTW thc hin chnh sch t gi v s dng qu d tr ngoi hi c hiu qu hn. Nh vy ty theo tng iu kin nht nh m NHTW s dng cc knh pht hnh tin cho phhp. Mc d tin c pht hnh theo knh no th cng nhm thc hin cc mc tiu chnh sch tin t. III/ Tc ng ca vic pht hnh tin i vi nn kinh t:

Mt trong nhng chc nng c bn ca NHTW l pht hnh tin.V nguyn tc, vic pht hnhtin trong lu thng c thc hin thng qua nghip v cung ng tin trung ng cho nn kinh t,bn cht ca vic pht hnh tin l a vo lu thng giy bc ngn hng mang ni dung tin tn dng,tnh cht tn dng ca giy bc Ngn hng th hin tp trung nghip v ti cp vn di hnh thcch yu l ti chit khu thng phiu hoc cc khan tn dng ngn hn ca cc NH thng mi chocc khch hng ca mnh. Lng tin m NHTW pht hnh ra lu thng ty vo s lng t hay nhium c nh hng tch cc hay tiu cc i vi nn kinh t. Khi NHTW xc nh ng lng tin cnthit pht hnh vo trong lu thng s lm kch thch tiu dng, u t v sn xut. Thng qua knh ngn sch Nh nc, mt lng tn mi pht hnh s c a vo lu thngqua con ng chi tiu ca Chnh ph, gp phn gii quyt tnh hnh bi chi ca Chnh ph, tuy nhinnu lm dng cch pht hnh ny v nu ngn sch Nh nc c tip tc bi chi v NHTW c tip tcpht hnh tin cho Chnh ph vay s dn n nguy c lm pht tim tng v sau. T 1992, NHNN VitNam khng pht hnh tin b dp thm ht ngn sch, tuy nhin theo lut NHNN th NHNN stm ng cho ngn sch x l thiu ht tm thi ca ngn sch (hay ni cch khc l cho NN vaytin). Nh vy x l bi chi NN c th vay t NHNN. Kt qu ca vic NHTW cho nh nc vaytin b dp bi chi s lm cho lng tin c bn i vo lu thng tng ln p ng cho nhu cu chitiu ca Chnh ph vo u t xy dng c s vt cht k thut, pht trin cc ngnh kinh t trngim, thc hin an sinh x hi hay cc nhu cu chi tiu cn thit khi m thu t ngn sch khng bp kp thi. Tuy nhin gii php ny cng c hai mt, n c th gy ra lm pht nu Nh nc vay qu nhiu tin chi tiu, c bit khi nguyn nhn gy thiu ht l do thiu cc ngun vn i ng u t pht trin gy tng trng nng v khng cn i vi kh nng ti chnh quc giaThng qua knh ngn hng trung gian, vic pht hnh tin ra lu thng qua con ng cp tn dng cho cc ngn hng trung gian gp phn p ng phng tin thanh tan cho nn kinh t ph hp . vi vic m rng hay thu hp th trng hng ha, dch v, ng thi gip cho hot ng ca ngnhng thng mi din ra mt cch tri chy thun li. Qua knh ngn hng trung gian, NHTW lngi cho vay sau cng, bm tin ra lu thng theo mc c khng ch kim ch lm phthoc kch thch tng trng kinh t. Khi nn kinh t suy thoi th NHTW c th tng lng tin cungng bng cch gim li sut ti chit khu v tng hn mc tn dng t s lm tng lng tin cungng, thc dy u t pht trin sn xut. Ngc li khi nn kinh t lm pht, NHTW c th tng lisut ti chit khu v gim hn mc tn dng t lm gim lng tin cho vay ca cc NHTG dnn gim lng tin trong lu thng.

Vic a tin ra lu thng thng qua knh th trng ngai hi, nu khng c s iu tit thchhp cng d dng dn n nguy c lm pht, nh ta bit tnh hnh lm pht hai con s ca Vit Namnm 2007, do gi lng thc thc phm v gi du la th gii bin ng dn n tnh trng lm pht Vit Nam, nhng ti sao cng cng chu s nh hng ca bin ng gi m 2 nc trong khuvc nh Thi Lan, v Trung Quc ch chu lm pht mc mt con s, l do khc bit r rt nhtgia Vit Nam v cc quc gia l tc tng cung tin, cung tin VN tng mnh trong nm 2007l do vn nc ngai chy vo tng t bin, t buc NHNN ng vai tr l ngi mua ngai tcui cng v a thm tin ng vo lu thng, tuy nhin thng qua knh ny NHNN c th gp phniu chnh bnh n li th trng ngai t, bng cch thc hin cc nghip v mua bn trn th trngnay, bng vic tung ra mt lng tin mt nht nh vo th trng mua ngoi t v vng, t lmtng d tr quc gia , mt khc lm gia tng lu lng tin mt trong nn kinh t. Bn cnh s nhhng t cc knh dn tin vo lu thng, th vic i tin, mt trong cc nghip v pht hnh tin,nu thc hin khng ng thi im v da vo tnh hnh pht trin kinh t v nhu cu v tin t xc nh ng khi lng tin cn pht hnh cng s dn n hu qu tiu cc cho s pht trin kinht. in hnh nh ln i tin th t ca Nh nc vo 14/9/1985 theo t l 10 tin NHNN c n 1tin NHNN mi, tuy nhin l ra trc khi lm cuc cch mng v tin th Chnh ph phi lm cuccch mng v gi v lng, nhng ta lm theo quy trnh ngc: Tin - Lng - Gi, hu qu l cuci tin 1985 b coi l khng thnh cng nht trong lch s lu thng tin t Vit Nam, ngay sau khii tin tnh hnh lm pht tip tc gia tng hn bao gi ht- ch 3,5 thng sau ngy i tin, Nh nc cho pht hnh thm vo lu thng mt khi lng ln tin tng ng 1,38 ln khi lng tinmi pht hnh trong t i tin trc phc v cng cuc ci cch lng v gi. Tip lil mt qu trnh din bin phc tp v quan h tin- hng v kt qu l lm pht khng ngng giatng, nh nm 1986 lm pht ln n 774% ngay i vi ng tin mnh gi mi gp 10 ln ngtin mnh gi c. Mt khc s can thip ca NHTW vo th trng vng v ngoi t s nh hng tit gi hi oi do s c tc ng n cc hot ng xut nhp khu v thanh ton quc t. C th khi t gi hi oi tng s lm cho ng ni t gim gi tng i so vi ngoi t t hot ng xutkhu s hng li. Khi t gi hi oi gim th xy ra trng hp ngc li gy nh hng n cncn thanh ton. Thng qua th trng m, l mt knh pht hnh tin hiu qu v linh hot ca NHTW .Thngqua nghip v th trng m NHTW c th iu tit linh hot vn kh dng ca cc t chc tn dngtheo c hai chiu bm ht t iu tit c lng tin trong lu thng ph hp vi nhu cu cann kinh t

Tm li ty vo s pht trin ca nn kinh t, m NHTW cn thn trng khi ra quyt nh sdng knh no pht hnh tin v xc nh lu lng tin b sung vo lu thng, nhm to ra hiuqu tch cc cho nn kinh t, kch thch u t sn xut pht trin, hn ch c tnh trng lm pht. ----------HT---------Danh sch nhm: H Trc Quyn nh Vn Tun Em Nguyn Trn Mng Hn Gi Thnh Lc Nguyn H Tho Ngn