Chng 1.

GII THIU V THIT B NNG CHUYN

1 1.- Cc nh ngha:
- My nng chuyn l khoa hc nghin cu vic c gii ha qu trnh nng chuyn cc
vt nng nhm nng cao nng sut lao ng, gim nh sc lao ng cho con ngi.
- Da vo c im ca qu trnh vn chuyn vt liu,ngi ta phn bit 2 chng loi
chnh:
+ My nng (cn gi l my trc): y l loi thit b m qu trnh lm vic lp li
c chu k. Mt chu k cng tc bao gm thi gian c ti v thi gian chy khng.
+ My vn chuyn lin tc: loi thit b ny, vt liu c vn chuyn theo tng
dng lin tc.
- Vi my nng ngi ta cn phn bit:
+ My nng n gin: Ch c mt chuyn ng cng tc l nng v h vt. V d Cc
loi kch, Ti, palng xch, vn thng xy dng...
+ My trc dng cu: Cu trc, cng trc. cc loi thit b ny, ngoi chuyn ng
nng h vt, cn c cc chuyn ng tnh tin ngang v dc di chuyn vt nng n v tr
yu cu.
+ Cn trc cc loi: Qu trnh di chuyn vt nng c thc hin nh c cu quay
cn hoc thay i khu ca cn.
2.- Cc thng s c bn ca my trc:
2.1.- Trng ti (Sc nng) : L trng lng ln nht m my c th nng c theo
tnh ton thit k. Trng ti c th phi k n trng lng ca b phn mang vt.
Trng ti c k hiu l [Q], c n v o l Tn hoc KG hoc N. i lng ny
thng c tiu chun ha.
2.2.- Cc thng s ng hc ca cc b phn cng tc: Tc nng vt (Vn), tc
di chuyn (Vdc), tc quay ca cn trc (n)...
2.3.- Cc thng s hnh hc: Ty thuc vo loi thit b, ta c: cao nng, Khu
i vi my trc dng cu; cao nng, tm vi i vi cc loi cn trc.
3.- Ch lm vic ca my trc:
C th xem ch lm vic ca my trc nh l mt thng s tng hp cn c trn
c s phi hp cc tiu ch v mc s dng my theo ti v theo thi gian.
Trn c s tiu chun ISO, Vit nam c tiu chun TCVN 5862 -1995 quy nh
8 nhm ch lm vic cho my trc c k hiu t A1 n A8. i vi cc c cu trong
my nng tiu chun quy nh 8 nhm ch lm vic c k hiu t M1 n M8.
Cc nhm CLV i vi my trc c xc nh trn c s phi hp 10 cp s
dng my theo thi gian, k hiu U0 n U9 v 4 cp s dng my theo ti c k hiu t
Q1 n Q4.
Tng t CLV i vi cc c cu trong my nng cng c xc nh trn c s
phi hp 10 cp s dng my theo thi gian, k hiu T0 n T9 v 4 cp s dng my theo
ti c k hiu t L1 n L4.
c trung cho mc s dng my theo ti trng l h s ph ti c xc nh
theo cng thc:

1
1
]
1

,
_

n
i
i
T
i
p
P
P
C
C
k
1
3
max
Trong :
Ci : s chu k vn hnh ng vi cc mc ti khc nhau.
1
CT =Ci : tng chu k vn hnh vi cc mc ti khc nhau
Pi : mc ti ng vi chu k Ci
Pmax : Mc ti ln nht c php vn hnh.
Tng t, i vi cc c cu trong my nng, h s ph ti c tnh theo cng
thc:

1
1
]
1

,
_

n
i
i
T
i
m
P
P
t
t
k
1
3
max
Trong :
ti : thi gian trung bnh (h) s dng c cu ng vi cc mc ti khc nhau.
tT =ti : tng thi gian vn hnh vi cc mc ti khc nhau
Pi : mc ti ng vi thi gian s dng t
i
Pmax : Mc ti ln nht c php vn hnh.
xc nh cc h s ph ti, cn thit phi xy dng cc s gia ti. Cc s
gia ti c xy dng trn c s thc t hoc kinh nghim tham kho.
1 1
0,4 0,4
0.2
0,1 0,5 1 0,5 1
S gia ti CLV [Nh] S gia ti CLV [N]
(kP = 0.1 25) ( kP = 0.5)
c trng cho mc s dng my theo thi gian l l tng chu k vn hnh ca
my. Mt chu k vn hnh c xc nh t lc bt u nng ti v kt thc khi my sn
sng nhn ti tip theo.
Tng t thi gian s dng c cu (c tnh bng gi) c xc nh khi c cu
ang trong trng thi chuyn ng.
Cc bng 1,2,3,4,5,6 cho ta cc s liu c th.
Ngoi tiu chun phn CLV ca my trc nh trnh by trn, hin nay vn
cn tn ti cch phn loi theo TCVN 4244-86 quy nh 4 nhm CLV (Nh [Nh], Trung
bnh [TB], Nng [N] v Rt nng [RN]) da trn cc tiu ch sau y:
1.- H s s dng c cu theo ti trng:
k
Q
= Qtb/Q
Trong : Qtb: trng lng trung bnh ca vt nng,
Q: Trng ti.
2.- Cng lm vic ca ng c:
C% = To/T
Trong : To = tm + tlv
Vi: To: thi gian lm vic ca ng c trong mt chu k hot ng ca
c cu.
2
Pi/Pma
x
Ci/CT
Pi/Pma
x
Ci/CT
tm : thi gian mt ln m my
tlv: thi gian chuyn ng vi tc n nh.
T thi gian mt chu k lm vic ca c cu.
T = To + tph + td
tph: Tng thi gian phanh.
td: tng thi gian dng my.
3.- H s s dng c cu trong ngy:
kng =
24
ngay trong viec lam gio So
4.- H s s dng c cu trong nm:
kn =
365
nam trong viec lam ngay So
5.- S chu k lm vic trong mt gi.
6.- S ln m my trong 1 chu k
7.- Nhit mi trng chung quanh.
Bng 9 cho mi tng quan gia cch phan loi theo c v mi.
4.- Ti trng v cc trng hp ti trng tnh ton:
4.1.- Cc loi ti tc dng ln my.
Trong qu trnh lm vic, my trc c th chu cc ti trng sau y:
- Trng ti
- Ti trng do trng lng bn thn my
- Ti trng do gi.
- Ti trng ng
Trong bi ton ng lc hc c th xem c cu quy dn thnh mt hay nhiu khi
lng. Trng hp n gin nht l quy dn c cu v s mt khi lng v lin kt gia
cc khi lng l tuyt i cng.
4.2.- Cc trng hp ti trng tnh ton:
Trng hp 1.- Ti trng bnh thng trong iu kin lm vic bnh thng.
Trong trng hp ny cc ti trng phi k n l trng ti, trng lng bn thn
my, ti trng gi trong iu kin thi tit bnh thng, ti trng ng bnh thng. Cc chi
tit my trong trng hp ny c thit k hoc tnh kim nghim theo sc bn mi. ng
c c chn theo cng sut tnh v c kim nghim theo iu kin pht nhit.
Trng hp 2.- Ti trng ln nht trong iu kin lm vic.
Trong trng hp ny cc ti trng phi k n l trng ti, trng lng bn thn
my, ti trng gi trong iu kin thi tit bnh thng, ti trng ng ln nht xut hin do
phanh t ngt. Cc chi tit my trong trng hp ny c thit k hoc tnh kim nghim
theo sc bn tnh.
Trng hp 3.- Ti trng ln nht trong iu kin khng lm vic.
Trong trng hp ny cc ti trng phi k n l trng lng bn thn my, ti
trng gi trong iu kin bt bnh thng. Cc chi tit my trong trng hp ny c thit
k hoc tnh kim nghim theo n nh.
__________________________________________________________
3
4