CHNG I : NHNG VAN E LY LUAN VE TN DUNG VA NGAN HANG TRONG NEN KINH TE TH TRNG : 1.1.

- LY LUAN CHUNG VE TN DUNG : 1.1.1 Ban chat cua tn dung : * Khai niem : Tn dung la quan he vay mn, quan he s dung von lan nhau gia ngi i vay va ngi cho vay da tren nguyen tac hoan tra. Gia tr cua tn dung khong ngng c bao ton ma no con c nang cao nh li tc tn dung. * Ban chat cua tn dung : Tn dung la he thong quan he kinh te phat sinh gia ngi i vay va ngi cho vay, nh quan he ay ma von tien te c van ong t chu the nay sang chu the khac e s dung cho cac nhu cau khac nhau trong nen kinh te xa hoi. 1.1.2 Chc nang cua tn dung : * Tap trung va phan phoi lai von tien te : ay la chc nang c ban nhat cua tn dung, nh chc nang nay cua tn dung ma cac nguon von tien te trong xa hoi c ieu hoa t ni "tha" sang ni " thieu" e s dung nham phat trien nen kinh te. + mat tap trung von tien te : Nh s hoat ong cua he thong tn dung ma cac nguon tien nhan roi c tap trung lai, bao gom tien nhan roi cua dan chung, von bang tien cua cac doanh nghiep, cac to chc oan the, xa hoi... + mat phan phoi lai von tien te : ay la mat c ban cua chc nang nay - o la s chuyen hoa e s dung cac nguon von a tap trung c e ap ng nhu cau san xuat lu thong hang hoa cung nh nhu cau tieu dung trong toan xa hoi. thch mat tap trung von va thuc ay viec s dung von co hieu qua. * Tiet kiem tien mat va chi ph lu thong cho xa hoi : Hoat ong tn dung, trc het tao ieu kien cho s ra i cua cac cong cu lu thong tn dung nh thng phieu, ky phieu, cac loai sec, cac phng tien thanh toan hien ai nh the tn dung, the thanh toan...cho phep thay the mot so lng ln tien mat lu hanh ( ke ca tien uc bang kim loai quy nh trc ay va tien giay nh hien nay) nh o lam giam bt cac chi ph in tien, uc tien,van chuyen, bao quan tien... * Phan anh va kiem soat cac hoat ong kinh te : Chc nang nay la he qua cua hai chc nang tren. S van ong cua von tn dung phan ln la s van ong gan lien vi s van ong cua vat t, hang hoa, chi ph trong cac x nghiep, cac to chc kinh te, v vay qua o tn dung khong nhng la tam gng phan anh tnh hnh tai chnh cua doanh nghiep ma con thong qua o thc V vay tn dung co u the ro ret, no kch

hien viec kiem soat cac hoat ong ay nham ngan chan cac hien tng tieu cc lang ph, vi pham luat phap trong hoat ong san xuat kinh doanh cua cac doanh nghiep. 1.1.3 Vai tro cua tn dung : * Tn dung gop phan thuc ay san xuat, lu thong hang hoa phat trien : Tn dung, trc het la cau noi gia tiet kiem va au t, la nguon cung ng von cho cac doanh nghiep, cac to chc kinh te, la cong cu e tap trung von mot cach co hieu qua trong nen kinh te, la cong cu thuc ay tch tu von cho cac x nghiep, to chc kinh te. * Tn dung gop phan on nh tien te, on nh gia ca : Trong khi thc hien chc nang tap trung va phan phoi lai, tn dung a gop phan lam giam khoi lng tien lu hanh trong nen kinh te, at biet la tien mat trong tay cac tang lp dan c, lam giam ap lc lam phat, nh vay gop phan lam on nh tien te, mat khac, do cung ng von cho nen kinh te, lam cho san xuat ngay cang phat trien, san pham hang hoa dch vu lam ra ngay cang nhieu, ap ng c nhu cau ngay cang tang cua xa hoi, chnh nh o ma tn dung gop phan lam on nh th trng gia ca trong nc. * Gop phan on nh i song, tao cong an viec lam va on nh trat t xa hoi : Mot mat, do tn dung co tac dung thuc ay nen kinh te phat trien. Mat khac, do von tn dung cung ng a thu hut c lc lng san xuat mi e thuc ay tang trng kinh te. Qua o, xa hoi c phat trien lanh manh, i song c on nh, ai cung co cong an viec lam...o la tien e quan trong e on nh trat t xa hoi. Cuoi cung tn dung con co vai tro quan trong trong viec m rong va phat trien cac moi quan he kinh te oi ngoai va m rong giao lu quoc te. 1.2.- TONG QUAN VE NGAN HANG THNG MAI : 1.2.1 Khai niem : NHTM la loai ngan hang giao dch trc tiep vi cac cong ty, x nghiep, to chc kinh te va ca nhan bang cach nhan tien gi roi s dung so von o e cho vay, chiet khau va cung ng cac dch vu ngan hang cho cac oi tng noi tren. Nh vay, Ngan hang thng mai la to chc kinh doanh tien te ma hoat ong chu yeu va thng xuyen la nhan tien gi cua khach hang vi trach nhiem hoan tra va s dung so tien o e cho vay, thc hien nghiep vu chiet khau va lam phng tien thanh toan. Theo luat cac to chc tn dung th Ngan hang la loai hnh to chc tn dung c thc hien toan bo hoat ong ngan hang va cac hoat ong khac co lien quan. Trong o hoat ong Ngan hang la hoat ong kinh doanh tien te ( huy ong von, cap tn dung, bao lanh vv...)

- Ca nhan - Ho gia nh - Cong ty - X nghiep - Cac to chc

Nhan tien gi Tiet kiem

- Ca nhan - Ho gia nh NHTM Cung cap - Cong ty dch vu Ngan hang - X nghiep - Cac to chc

Cho vay

1.2.2 Cac chc nang cua Ngan hang thng mai : * Trung gian tn dung : ay la chc nang ac trng c ban nhat cua NHTM va co y ngha ac biet quan trong trong viec thuc ay nen kinh te hang hoa phat trien, mot mac NHTM huy ong va tap trung cac nguon von tien te tam thi nhan roi trong nen kinh te e hnh thanh von cho vay; mat khac, tren c s nguon von a huy ong c, Ngan hang s dung cho vay ap ng nhu cau von cua nen kinh te, thuc ay qua trnh tai san xuat cua cac doanh nghiep. * Trung gian thanh toan va quan ly cac phng tien thanh toan : Ngan hang se tr thanh ngi thu quy cua cac doanh nghiep, thc hien cac dch vu thanh toan theo s uy nhiem cua khach hang. Trong khi lam chc nang trung gian thanh toan, Ngan hang se tao ra nhng cong cu lu thong tn dung va oc quyen quan ly cac cong cu o nh : Sec, giay chuyen ngan, the thanh toan... nh vao cac cong cu nay, cac NHTM a tiet kiem c cho xa hoi rat nhieu ve chi ph lu thong. * Cung cap cac dch vu tai chnh - Ngan hang : Trong qua trnh thc hien nghiep vu tn dung va ngan quy, Ngan hang co the lam t van tai chnh, au t, gi ho giay t, chng khoan, lam ai ly phat hanh co phieu cho cac doanh nghiep ... e nhan tien hoa hong, se va tiet kiem chi ph va at hieu qua cao. Con trong qua trnh tham gia th trng tien te di hnh thc mua cac chng khoan, phat hanh va ban cac co phieu, mua ban so d tren tai khoan tai NHNN...th NHTM n thuan la doanh nghiep kinh doanh e thu li nhuan. Qua o chung ta thay rang NHTM la nh che tai chnh trung gian kinh doanh quyen s dung von tien te gia ngi gi tien va ben kia la ngi s dung tien, hoat ong kinh doanh o gan lien vi s thang tram cua nen kinh te. Nh vay mot NHTM co the noi la kinh doanh co hieu qua khi ho co mot lng khach hang ln vi ty le rui ro thap. Hay noi khac i chnh chat lng khach hang ma mot NHTM co c se quyet nh s thang li cua NHTM o trong qua trnh phat trien. 1.2.3 Cac mo hnh to chc : * Can c vao tnh chat hoat ong cua NHTM : NHTM chuyen doanh : La loai Ngan hang c chuyen mon hoa mot so

nghiep vu Ngan hang, phuc vu cho mot hay mot so lnh vc kinh te nhat nh. V du nh Ngan hang nong nghiep ch phuc vu lnh vc nong, lam, ng nghiep. NHTM tong hp : Thc hien toan bo hoac hau nh toan bo cac nghiep vu Ngan hang va cho moi lnh vc. * Can c theo tnh chat s hu cua NHTM : NHTMQD : La NHTM c thanh lap toan bo bang von cua ngan sach Nha nc nh Ngan hang Cong thng Viet Nam, Ngan hang Ngoai thng Viet Nam... NHTMCP : La Ngan hang c thanh lap di hnh thc cong ty co phan, nguon von ban au co c do cac co ong ong gop mua co phieu cua Ngan hang. V du nh Ngan hang ai Nam, Ngan hang A Chau... NHLD : La Ngan hang c thanh lap bang von gop cua ben Viet Nam (gom mot hoac nhieu Ngan hang Viet Nam) va ben nc ngoai (gom mot hoac nhieu Ngan hang nc ngoai) tren c s hp ong lien doanh. NHLD la mot phap nhan Viet Nam, co tru s chnh tai Viet Nam, hoat ong theo giay phep thanh lap va hoat ong theo cac quy nh lien quan cua phap luat Viet Nam. Thi gian hoat ong c quy nh trong giay phep khong qua 30 nam. CN-NHNNg : La n v phu thuoc cua NHNNg, c NHNNg bao am chu trach nhiem oi vi moi ngha vu va cam ket cua chi nhanh tai Viet Nam. Chi nhanh NHNNg co quyen va ngha vu do phap luat Viet Nam quy nh, hoat ong theo giay phep m chi nhanh va cac quy nh lien quan cua phap luat Viet Nam. Thi gian hoat ong c quy nh trong giay phep khong qua 20 nam. 1.3. - CAC NGHIEP VU CUA NGAN HANG THNG MAI : 1.3.1 Nghiep vu nguon von va tai san n cua NHTM : Nghiep vu huy ong nguon von la hoat ong tien e co y ngha quan trong oi vi ban than Ngan hang cung nh oi vi xa hoi. Trong nghiep vu nay, NHTM c s dung nhng bien phap va cong cu can thiet ma luat phap cho phep e huy ong cac nguon tien nhan roi trong xa hoi, lam nguon von tn dung e cho vay oi vi nen kinh te. Ket qua cua nghiep vu nguon von la tao ra nguon von e ap ng cac nhu cau cua nen kinh te. * Von ieu le va cac quy : Von ieu le, cac quy cua Ngan hang c goi la von cua Ngan hang, la nguon von khi au va c bo sung trong qua trnh hoat ong. Von ieu le : La so von ban au khi thanh lap Ngan hang c ghi vao ieu le cua Ngan hang. Von ieu le t nhat phai bang mc von phap nh do Chnh phu quy nh (xem Bang 1.1) Bang 1.1 : Von phap nh cua NHTM

LOAI NGAN HANG Ngan hang Nong nghiep va Phat trien Nong thon Viet Nam Ngan hang Cong thng Viet Nam Ngan hang Ngoai thng Viet Nam Ngan hang au t va Phat trien Viet Nam Ngan hang Thng mai co phan tai Thanh pho Ho Ch Minh Ngan hang lien doanh Chi nhanh Ngan hang nc ngoai Chnh phu)

Mc von phap nh 2.200.000.000.000VN 1.100.000.000.000VN 1.100.000.000.000VN 1.100.000.000.000VN 70.000.000.000VN 10.000.000USD 15.000.000USD

( Trch danh muc mc von phap nh theo Ngh nh so 82/1998/N-CP ngay 03/10/1998 cua oi vi NHTMQD : Von ieu le do ngan sach Nha nc cap 100%. Theo nguyen tac, so cap ban au phai at t nhat 50% von ieu le cua NHTMQD. So con lai se cap tiep u trong thi han nhat nh. oi vi NHTMCP : Von ieu le do cac co ong ong gop di hnh thc von co phan. Toan bo so von d kien hnh thanh se c chia lam nhieu co phan, moi co phan co gia tr ngang nhau, mot ca nhan, phap nhan c quyen tham gia mot hoac mot so co phan nhat nh. Theo quy nh, moi NHTMCP phai co mot so co ong toi thieu. Trong o nhat thiet phai co co ong la doanh nghiep Nha nc tham gia mot so von toi thieu theo quy nh. Luat phap con cho phep co ong la ngi nc ngoai tham gia nhng so lng co ong va ty le von co phan tham gia khong qua ty le quy nh. Cac co ong sang lap buoc phai tham gia toi thieu 20% von co phan. Ch khi nao cac co ong a ang ky va gop von co phan at c t nhat 50% so von d kien the hien tren tai khoan tien gi phong toa ve von co phan tai chi nhanh Ngan hang Nha nc, th mi c coi la thanh cong va se c cap giay phep hoat ong. So co phan con lai thong thng phai c gop u trong thi han mot nam. oi vi NHLD : Phan gop von cua nc ngoai khong c vt qua 50% von ieu le cua NHLD. Von ieu le cua NHTM. Trc het c dung e : - Xay dng nha ca, van phong lam viec, mua sam tai san, trang thiet b. - e tao c s vat chat, am bao cho hoat ong cua Ngan hang, so con lai e au t, lien doanh va cho vay trung, dai han. * Cac quy d tr cua NHTM :

ay la cac quy bat buoc phai trch lap trong qua trnh ton tai va hoat ong cua Ngan hang. Nguon hnh thanh quy d tr la trch theo ty le phan tram theo quy nh tren so li nhuan rong cua Ngan hang. Cac quy nay gom : + Quy d tr bo sung von ieu le : Trch 5% li nhuan rong hang nam cho en khi bang von ieu le. + Quy d phong Tai chnh : Trch 10% lai rong e bu ap rui ro. + Quy phat trien, au t phai trien : Trch t 5% en 50% theo quy nh cua Hoi ong quan tr. + Quy d phong tr cap mat viec : Trch 5% lai rong. + Quy phuc li khen thng : Trch t 35% en 45% lai rong e tang cng phuc li cho ngi lao ong va khen thng cho can bo cong nhan vien. Ngoai ra, trong cac NHTM con co nhng quy c xac lap khong da vao li nhuan rong ma co nguon bu ap nh quy khau hao, quy bao ton von... Tong hp cac nguon von ieu le, cac quy d tr va cac quy khac cua Ngan hang goi chung la von t co cua Ngan hang. ay la yeu to tai chnh quan trong bac nhat, no va cho thay quy mo cua Ngan hang, va phan anh kha nang am bao cac khoan n cua Ngan hang oi vi khach hang. Tuy nhien thc co von t co cua Ngan hang ch bao gom ( von ieu le + quy d tr) ma thoi. * Von huy ong : Von huy ong la nguon von chu yeu cua NHTM, thc chat la tai san bang tien cua cac s hu chu ma Ngan hang tam thi quan ly va s dung, nhng vi ngha vu hoan tra kp thi, ay u khi khach hang yeu cau. Nguon von huy ong la nguon tai nguyen to ln nhat va bao gom : Tien gi khong ky han cua n v, ca nhan ; tien gi tiet kiem khong ky han; tien gi tiet kiem co ky han; tien phat hanh ky phieu, trai phieu; cac khoan tien gi khac. oi vi tien gi cua ca nhan va n v, ngoai lai suat, th nhu cau giao dch vi nhng tien li nhanh chong va an toan la yeu to c ban e thu hut nguon tien nay. oi vi tien gi tiet kiem, tien phat hanh ky phieu, trai phieu, th lai suat la yeu to quyet nh v ngi gi tiet kiem hay mua ky phieu eu nham muc ch kiem li. e am bao mot khoang cach an toan trong hoat ong cua Ngan hang, trong moi tng quan gia von t co va von huy ong, neu chenh lech o cang ln th he so an toan cua Ngan hang se cang thap. V vay, e am bao mc o an toan toi thieu, can co quy nh gii han gia von t co va von huy ong. * Von i vay : Nguon von i vay co v tr quan trong trong tong nguon von cua NHTM. Thuoc loai nay bao gom :

* Von vay trong nc + Vay NHTW : NHTW se tiep von cho NHTM thong qua bien phap chiet khau, tai chiet khau, neu cac ho s tn dung cung cac chng t xin tai chiet khau la co chat lng. Lam nh vay, NHTW tr thanh cho da va la ngi cho vay cuoi cung oi vi NHTM. + Vay cac NHTM khac thong qua th trng lien Ngan hang. * Von vay NHNNg * Von tiep nhan : ay la cac nguon tiep nhan t cac to chc tai chnh Ngan hang, t Ngan sach Nha nc...e tai tr theo cac chng trnh, d an ve phat trien kinh te xa hoi, cai tao moi sinh...Nguon von nay ch c s dung theo ung oi tng va muc tieu a c xac nh. * Von khac : o la cac nguon von phat sinh trong qua trnh hoat ong cua Ngan hang ( ai ly, chuyen tien, cac dch vu Ngan hang...) 1.3.2 Cap tn dung va au t ( Nghiep vu s dung von) : Nghiep vu cho vay va au t la nghiep vu s dung von quan trong nhat, quyet nh en kha nang ton tai va hoat ong cua NHTM. ay la cac nghiep vu cau thanh bo phan chu yeu va quan trong cua tai san co cua Ngan hang. Thanh phan tai san co cua Ngan hang gom : D tr, cho vay, au t, tai san co khac. * D tr : Hoat ong cua Ngan hang nham muc ch kiem li song can phai bao am an toan e gi vng long tin cua khac hang. Muon co c s tin cay ve pha khach hang, trc het phai am bao kha nang thanh toan lam sao e ap ng c cac nhu cau rut tien cua khach hang. V vay, cac Ngan hang phai e danh mot phan nguon von, khong s dung no, e san sang ap ng nhu cau thanh toan. Phan von e danh nay goi la d tr. + D tr bat buoc la mot bo phan can thiet va tat yeu oi vi moi Ngan hang. Tuy nhien, e am bao an toan chung cho toan he thong, e thc hien mot cach thong nhat, ong thi qua o s dung nh mot cong cu e ieu hanh chnh sach tien te. NHTW c phep an nh mot ty le d tr bat buoc trong tng thi ky nhat nh theo quy luat cua Luat NHNN Viet Nam ( Luat so 01/1997/QH10) nh sau : So d tien gi + So d tien gi Ty le Tien d tr bat au thang trc cuoi thang trc d tr buoc thang nay = --------------------------------------------------------- X bat buoc 2 ky nay Can c vao quyet nh so 560/2001/Q-NHNN1 ngay 27/04/2001 cua Thong oc NHNN Viet Nam quy nh ty le d tr bat buoc cua cac TCTD (bao gom ca ong Viet Nam, ngoai te) nh sau :

oi vi tien gi bang ngoai te khong ky han va co ky han di 12 thang cua cac NHTMQD, NHTMCP o th, CN-NHNNg, NHLD la 15% tren tong so d tien gi bang ngoai te phai d tr bat buoc. oi vi tien gi bang ong Viet Nam khong ky han va co ky han di 12 thang cua cac NHTMQD ( khong bao gom Ngan hang Nong nghiep va Phat trien nong thon), NHTMCP o th, CN-NHNNg, NHLD la 3% tren tong so d tien gi bang ong Viet Nam phai d tr bat buoc. + D tr s cap : Gom tien mat, cac khoan coi nh tien mat; tien gi tai NHTW (tien gi khong ky han); tien gi tai cac Ngan hang khac; cac khoan khac ( ngan quy ang thu...) + D tr th cap : D tr th cap ( cap 2) la d tr khong ton tai bang tien mat va tien gi ma bang chng khoan, ngha la nhng chng khoan ngan han co the ban e chuyen thanh tien mot cach thuan li. Thuoc loai nay gom : Tn phieu kho bac; hoi phieu a chap nhan; cac giay n ngan han khac. Goi la d tr th cap, bi no ch c s dung khi cac khoan muc d tr s cap b can kiet. + Cap tn dung : So nguon von con lai sau khi e danh mot phan d tr, cac NHTM co the dung e cap tn dung cho cac n v to chc kinh te bao gom : * Cho vay ( trc tiep) : La loai hnh tn dung nghiep vu cua NHTM trong o Ngan hang se cho ngi i vay c vay mot so von e san xuat kinh doanh, au t hoac tieu dung. Khi en han, ngi i vay phai hoan tra von va tien lai. Ngan hang kiem soat c ngi i vay, kiem soat c qua trnh s dung von vay. Phan ln ngi i vay co y thc quan tam en viec tra n cho nen bat buoc ho quan tam en viec s dung von lam sao cho co hieu qua e hoan tra n. Trong cho vay th mc o rui ro rat ln, khong thu hoi c von vay hoac tra khong het hoac khong ung han...do chu quan va khach quan. Do o, trong hoat ong cho vay, cac Ngan hang s dung cac bien phap am bao nh the chap, cam co... Rui ro tn dung noi rieng va rui ro trong cho vay noi chung ve pha Ngan hang mang tnh khach quan nhieu hn. Do o mot mat cac NHTM c trch lap quy d phong e bu ap rui ro, mat khac ban than cua Ngan hang phai s dung cac bien phap nghiep vu theo hng khong ngng cai tien va hoan thien e co the han che c nhieu rui ro co the xay ra trong cho vay. Chiet khau : ay la nghiep vu cho vay gian tiep ma Ngan hang se cung ng von tn dung cho mot chu the va mot chu the khac thc hien viec tra n cho Ngan hang. Cac oi tng chiet khau trong nghiep vu nay gom hoi phieu, ky phieu, trai phieu va cac giay n co gia khac. Cho thue tai chnh : La loai hnh tn dung trung, dai han. Trong o cac Cong ty cho thue tai chnh dung von cua mnh hay von do phat hanh trai phieu e mua tai san thiet b theo yeu cau cua ngi i thue va cho thue trong mot thi gian nhat nh. Ngi i thue phai tra cho Cong ty

thue tai chnh tien thue moi quy hoac moi thang mot lan. Khi ket thuc hp ong cho thue tai chnh, ngi i thue c quyen mua hoac keo dai thi han thue, hoac tra lai thiet b cho Cong ty cho thue tai chnh. ay la loai hnh tn dung mi c trien khai Viet Nam va co kha nang phat trien manh trong tng lai. Bao lanh Ngan hang : Trong loai hnh nghiep vu Ngan hang nay, khach hang c Ngan hang cap bao lanh e vay von Ngan hang khac hoac thc hien hp ong kinh te a ky ket. Cac hnh thc khac : S chuyen hoa t von tien gi thanh von tn dung e bo sung cho cac nhu cau san xuat kinh doanh trong nen kinh te khong nhng co y ngha quan trong oi vi toan bo nen kinh te xa hoi, ma ca oi vi ban than NHTM bi v nh cho vay ma tao ra nguon thu nhap chu yeu cho Ngan hang e t o boi hoan lai tien gi cho khach hang, bu ap cac chi ph kinh doanh va tao ra li nhuan cho Ngan hang. Tuy nhien, hoat ong cho vay la hoat ong mang tnh rui ro ln. V vay, can phai quan ly cac khoan cho vay mot cach chat che th mi co the ngan nga hoac giam thieu rui ro. + Cac khoan cho vay neu phan tch theo thi han th co :

Cho vay ngan han ( t 01 ngay en 01 nam) Cho vay trung han ( t 01 nam en 05 nam) Cho vay dai han ( tren 05 nam) Cho vay bang tn chap. Cho vay co am bao trc tiep bang the chap, cam co, bao lanh cua ben th ba, hoac tai san hnh thanh t von vay.

+ Neu can c vao tnh chat am bao co hai loai :

+ Neu can c vao tnh chat tham gia cua von, co hai loai :

Cho vay von lu ong Cho vay von co nh

* au t : Khoan muc au t co v tr quan trong th hai sau khoan muc cho vay, no mang lai khoan thu nhap ln va ang ke cua NHTM. Trong nghiep vu nay, Ngan hang se dung nguon von cua mnh va nguon von on nh khac e au t di cac hnh thc nh : + Hun von, mua co phan, co phieu cua cac cong ty, x nghiep. Viec hun von mua co phan ch c phep thc hien bang von cua Ngan hang. + Mua trai phieu chnh phu, chnh quyen a phng + Mua trai phieu cong ty... Tat ca moi hanh ong au t vao chng khoan eu nham muc ch mang lai thu nhap. Nhng mat khac nh hoat ong au t ma cac rui ro trong hoat ong Ngan hang se c phan

tan. Ngoai ra, neu au t vao trai phieu chnh phu th mc o rui ro se rat thap. V vay cac NHTM co xu hng s dung nguon von ngay cang tang cho viec au t vao trai phieu chnh phu. * Tai san co khac : Nhng khoan muc con lai cua tai san Co, trong o chu yeu la tai san lu ong-c s vat chat e tien hanh hoat ong Ngan hang nh xay dng hoac mua them nha ca e lam tru s van phong, mua sam trang thiet b, may moc dung cu lam viec, xay dng he thong kho quy... Ngoai tai san lu ong, con co cac khoan thuoc tai san Co nh cac khoan phai thu, cac khoan khac... * Cac hoat ong kinh doanh dch vu Ngan hang : Nhng dch vu Ngan hang ngay cang phat trien va cho phep ho tr ang ke cho nghiep vu khai thac nguon von, m rong cac nghiep vu au t, va tao ra thu nhap cho Ngan hang bang cac khoan tien hoa hong, le ph...co v tr xng ang trong giai oan phat trien hien nay cua NHTM. Cac hoat ong nay gom : + Cac dch vu thanh toan, thu chi ho cho khach hang ( chuyen tien, thu ho sec, dch vu cung cap the tn dung, the thanh toan...) + Nhan bao quan cac tai san quy gia, cac giay t, chng t quan trong cua dan chung. + Bao quan, mua ban ho chng khoan theo uy nhiem cua khach hang. + Kinh doanh mua ban ngoai te, vang bac, a quy. + T van tai chnh, giup cac cong ty, x nghiep phat hanh co phieu, trai phieu... 1.4.- THU NHAP, CHI PH VA LI NHUAN CUA NHTM : 1.4.1 Thu nhap cua NHTM : Muc ch hoat ong kinh doanh cua NHTM trong nen kinh te th trng la li nhuan cao, van e then chot la phai quan ly tot cac khoan muc tai san Co, nhat la khoan muc cho vay va au t, cung cac hoat ong trung gian khac. * Cac khoan thu nhap cua NHTM bao gom 2 khoan sau : + Thu ve hoat ong tn dung ( thu lai cho vay, thu lai chiet khau, ph cho thue tai chnh, ph bao lanh...) + Thu ve dch vu thanh toan va ngan quy ( thu lai tien gi, dch vu thanh toan, dch vu ngan quy...) + Thu t cac hoat ong khac nh : Thu lai gop von, mua co phan; thu ve mua ban chng khoan; thu ve kinh doanh ngoai te, vang bac a quy; thu ve nghiep vu uy thac, ai ly; thu dch vu t van ; thu kinh doanh bao hiem; thu dch vu Ngan hang khac ( bao quan cho thue tu ket sat, cam o...)

10

+ Cac khoan thu bat thng. 1.4.2 Chi ph cua NHTM : + Chi ve hoat ong huy ong von : Tra lai tien gi, tra lai tiet kiem, tra lai tien vay, tra lai ky phieu, tra lai trai phieu... + Chi ve dch vu thanh toan va ngan quy : Chi ve dch vu thanh toan, chi ve ngan quy (van chuyen, kiem em, bao ve, ong goi...), cc ph bu ien ve mang vien thong, chi ve dch vu khac. + Chi ve hoat ong khac : Chi ve mua ban chng khoan, chi kinh doanh ngoai te, kinh doanh vang bac a quy. + Chi nop thue, cac khoan ph, le ph... + Chi cho nhan vien : Lng, phu cap cho can bo, nhan vien, trang phuc, bao ho lao ong, bao hiem xa hoi, kinh ph cong oan, bao hiem y te, tr cap kho khan, tr cap thoi viec cho nhan vien, chi ve cong tac xa hoi. 1.4.3 Li nhuan cua NHTM : Li nhuan cua NHTM bao gom 2 ch tieu : Li nhuan trc thue = Tong thu nhap - Tong chi ph. Li nhuan sau thue = Li nhuan trc thue - Thue thu nhap * Muon tang li nhuan can phai : + Tang thu nhap bang cach m rong tn dung, tang cng au t va a dang hoa cac hoat ong dch vu Ngan hang. + Giam chi ph cac khoan chi ph cua Ngan hang bao gom nhieu loai, trong o tap trung quan ly va tiet kiem cac chi ph ve nhan vien, cac khoan chi khac. 1.4.4 anh gia chat lng hoat ong kinh doanh cua NHTM : * Ch tieu so sanh gia li nhuan ( lai rong) vi tong tai san Co trung bnh - goi la he so ROA H ( ROA) = Li nhuan thuan : Tai san Co bnh quan Y ngha : Mot ong tai san co tao ra bao nhieu ong li nhuan. Ch tieu nay cho thay chat lng cong tac quan ly tai san Co ( tch san) - tai san Co sinh li cang ln th he so noi tren cang ln. + Ch tieu so sanh gia li nhuan thuan ( lai rong) vi von t co bnh quan cua Ngan hang goi la he so ROE H ( ROE) = Li nhuan thuan : Von t co bnh quan

11

Y ngha : Mot ong von chu s hu tao ra bao nhieu ong li nhuan. Ch tieu nay cho thay hieu qua hoat ong kinh doanh cua Ngan hang, kha nang sinh li tren mot ong von cua Ngan hang. He so cang ln, kha nang sinh li tai chnh cang ln. + Ch tieu ty suat doanh li la ch tieu so sanh gia li nhuan rong vi so tai san Co sinh li. P' = Li nhuan thuan : Tong tai san Co sinh li Trong o tai san Co sinh li bao gom : Cac khoan cho vay, au t chng khoan, tai san Co sinh li khac. Ch tieu nay cho thay hieu suat sinh li cua tai san co sinh li. Ty suat nay cang gan H(ROA) th hieu suat s dung tai san cua Ngan hang cang ln. 1.5.- BAI HOC KINH NGHIEM VE HOAT ONG NHTM CUA MOT SO NC TREN THE GII : 1.5.1 Bai hoc kinh nghiem cua nc Nhat : Hien nay nc Nhat ang ap dung mo hnh sap nhap, lien ket nhng Ngan hang hien hu thanh nhng ai gia Ngan hang. Mo hnh " sieu Ngan hang " goi la "megabank " a xuat hien va ang c nhieu quoc gia ap dung. Nhat Ban sau vu sap nhap gia hai ai gia Bank of Tokyo va Mitsubishi, ba Ngan hang thng mai ln la Daiichi Kangyo Bank, Industrial Bank va Fuji bank a co ke hoach lien ket thanh mot " sieu Ngan hang " co ten goi Mizuho Holding Inc. "Sieu Ngan hang" khong nhng co nhieu li the canh tranh trong pham vi quoc gia ma con li the canh tranh quoc te. Trc het la co nguon von khong lo, co the ap ng c bat c yeu cau nao cua khach hang. Ke en la cong nghe tien tien, hien ai cung vi he thong dch vu phong phu, a dang ma cac Ngan hang nho nam m cung khong the co c. Hn na, no se thu hut nhan tai, ong ao can bo co trnh o vi mc ai ngo vat chat va tinh than rat hap dan. Cuoi cung la co mang li hoat ong lien ket toan cau vi chien lc tiep th cc ky linh hoat, nhay cam, " sieu Ngan hang " co the a ra nhng ke hoach tao bao vt qua moi rui ro v li ch lau dai. 1.5.2 Bai hoc kinh nghiem cua nc Trung quoc : Viec gia nhap To chc thng mai the gii ( WTO) ang em lai nhieu c hoi va thach thc cho he thong Ngan hang cua quoc gia nay. Trc tnh hnh o, Ngan hang cong thng Trung Quoc ( ICBOC), la Ngan hang ln nhat Trung Quoc, ong thi c xep vao nhom 10 Ngan hang ln nhat the gii vi tong gia tr tai san co la 4.000 ty Nhan Dan Te ( khoang 500 ty USD), ang m rong mang li s dung Ngan hang ien t nham tang so lng khach hang s dung ATM, ien thoai di ong, dch vu Ngan hang qua mang internet va cac phng tien ien t khac. Phat trien cac phan mem e nang cao kha nang tham nh, anh gia rui ro cua cac d

12

an cho vay tn dung. Hien ICBOC ang co 10.000 chng trnh phan mem va se tang len 12.000 chng trnh vao cuoi nam 2002. Ben canh o Ngan hang cung ang m rong th trng tn dung tieu dung bi ay la khu vc co ty le n xau thap nhat. ICBOC nhan ra rang cac cong ty va va nho la nhng khach hang thc hien d an au t hieu qua hn, t rui ro hn so vi cac doanh nghiep Nha nc. ay se la nhom khach hang ma ICBOC co ke hoach m rong cho vay tn dung trong thi gian sap ti. 1.5.3 Bai hoc kinh nghiem cua nc My : Nc My a tien hanh sap nhap Bank America va NationsBank e tao ra Ngan hang ln nhat nc trong hp ong tr gia 133 ty USD e m rong mang li cac chi nhanh, may rut tien t ong ATM, nhan tien gi va cho vay vi muc tieu tr thanh Ngan hang ln nhat va oc quyen trong canh tranh My. Trong khi o Banc One va First Chicago NBD cung thong bao sap nhap khac tr gia 72 ty USD. Hai hp ong mua ban tren nham sap nhap va cat giam chi ph, tang li nhuan, tang tnh canh tranh trong lanh vc Ngan hang. Theo Ong Hugh McColl Giam oc ieu hanh cua NationsBank noi rang cang ln th cang phuc vu tot hn cac khach hang, xa hoi va co ong. Ngan hang BankAmerica mi c d oan se tao ra li nhuan trc thue at 2 ty USD sau 2 nam au. Ben canh o viec sap nhap Banc One va First Chicago d oan se giam 930 trieu chi ph va tang 275 trieu doanh thu. Ong John McColl ngi cua Banc One Chu tch va giam oc ieu hanh tng lai Ngan hang mi mieu ta viec sap nhap la mot thang li chung cua cac co ong cua hai Ngan hang. Thc vay, sau khi ky hp ong sap nhap, gia co phieu cua cac Ngan hang nay eu tang t 1,6% en 5,2%.

13

CHNG II : PHAN TCH VA ANH GIA THC TRANG HOAT ONG CUA HE THONG NGAN HANG THNG MAI TREN A BAN TP. HCM TRONG THI GIAN QUA : 2.1.- VAI NET VE TNH HNH KINH TE XA HOI TP. HCM : TP. HCM la mot trung tam kinh te ln vi a dang hoa cac loai hnh hoat ong kinh te, tai chnh, tien te v vay ket qua hoat ong cua NHTM tren a ban TP. HCM a va ang tac ong khong nho en s phat trien cua nen kinh te. Trong nam 2000, mac du con mot so kho khan nhng kinh te TP. HCM a co nhng chuyen bc chuyen bien tch cc, GDP tren a ban at 52.860 ty ong (gia so sanh nam 1994) tang 9% xap x toc o tang nam 1998 va bang 1,5 lan toc o tang nam 1999. 2.1.1 Cong nghiep : Gia tr san xuat cong nghiep tren a ban TP. HCM nam 2000 at 57.216 ty ong, tang 15,4% so vi nam trc va vt 4,5% so vi ke hoach. Mac du con nhieu kho khan ve th trng tieu thu, chu s canh tranh gay gat cua hang ngoai nhap cung loai, nhng san xuat cong nghiep co toc o tang trng cao nhat ke t nam 1997 en nay; trong o san xuat cong nghiep noi a a at mc tang cao nhat t nam 1996 en nay. 2.1.2 Nong nghiep : Gia tr san xuat nong lam thuy hai san nam 2000 ( gia co nh nam 1994) : 1.880 ty ong tang 3,6% so vi nam trc. Gia tr san xuat cua cac thanh phan kinh te eu tang trong o khu vc quoc doanh tang 24,7% la khu vc co ty le tang cao nhat. Nganh lam nghiep tuy ch chiem ty trong 4% nhng co mc tang trng cao en 31,4%. 2.1.3 au t xay dng c ban : Von au t xay dng c ban va sa cha ln tren a ban nam 2000 c thc hien khoang 19.701 ngan ty ong, tang 4,13% so vi nam trc. 2.1.4 Thng mai gia ca : * Noi thng : Khoi lng hang hoa ban ra tang cao hn nam trc, tong mc ban ra tren a ban TP. HCM nam 2000 c at 143.641 ty ong, tang 4,7% so vi nam trc; trong o ban le va doanh thu dch vu chiem ty trong 40,2%, tang 5% so vi nam 1999. Neu loai tr yeu to bien ong gia, tong lng hang hoa tieu thu nam 2000 tang 5,1% so vi nam trc. * Gia ca : So vi au nam ch so gia tieu dung tren a ban tang 1,75% ( nam 1999 tang 1,56%) trong o gia hang hoa tang 1%, gia dch vu tang 4%. Trong khi o ch so gia tieu dung ca nc giam 0,6% so vi cuoi nam 1999. 2.1.5 Kinh te oi ngoai :

14

* Xuat khau : Tong kim ngach xuat khau tren a ban TP. HCM nam 2000 at 6.316,4 trieu USD, tang 35,9% so vi nam trc. * Nhap khau : Tong kim ngach nhap khau tren a ban ca nam at 3.843,9 trieu USD, tang 14,7% so vi nam trc. 2.2.- PHAN TCH VA ANH GIA THC TRANG HOAT ONG CUA HE THONG NHTM TREN A BAN TP. HCM TRONG THI GIAN QUA : 2.2.1 Huy ong von : Nhn chung von huy ong cua cac NHTM tang dan theo cac nam. Trong o NHTMQD luon gi v tr hang au trong toan he thong, ke en la NHTMCP, CN-NHNNg va cuoi cung la NHLD ( xem Bang 2.1). Bang 2.1 : Tang trng huy ong von cua cac khoi NHTM tai TP. HCM : n v tnh : Ty ong, %
Loai hnh Ngan hang NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg Tong cong : 31/12/1998 Von huy ong 18.515 10.429 1.805 5.684 36.433 Von huy ong 21.275 10.910 1.574 7.077 40.836 31/12/1999 Tang(+), giam(-) so vi 31/12/1998 So tien Ty le (%) 2.760 15% 0.481 5% -0.231 -13% 1.393 25% 4.403 12% Von huy ong 28.644 16.377 1.785 9.008 55.814 31/12/2000 Tang(+), giam(-) so vi 31/12/1999 So tien Ty le (%) 7.369 35% 5.467 50% 0.211 13% 1.931 27% 14.978 37%

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) Xet trong toan he thong th th phan cua NHTMQD thng chiem 51% en 52%, con NHTMCP chiem 27% en 29%, CN-NHNNg chiem t 15% en 17% va cuoi cung la NHLD chiem t 3% en 5% ( xem Hnh 2.1) Hnh 2.1 : Th phan huy ong von cua cac NHTM tai TP.HCM : 31/12/1998
15% 5% 51% 29%
27%

31/12/1999
17% 4% 52%

31/12/2000
16% 3% 52% 29%
NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) Ty trong tien gi dan c trong tong so d von huy ong dao ong trong khoang 44% en 47%. Qua o chung ta thay ngi dan ngay cang tin tng vao hoat ong cua he thong NHTM

15

cu the tien gi dan c nam 1998 la 16.573 ty ong, nam 1999 la 18.024 ty ong va nam 2000 la 26.352 ty ong ( xem Bang 2.2). n v tnh : Ty ong va %
Ch tieu Ton g so d huy on g von (a) Tien gi dan c (b) Ty tron g (a) / (b) 31/12/1998 36.433 16.573 45% 31/12/1999 40.836 18.024 44% 31/12/2000 55.814 26.352 47%

Bang 2.2 : Ty trong tien gi dan c / von huy ong tai TP.HCM :

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) Ben canh o, von huy ong bang tien ong va ngoai te eu tang qua cac nam 1998, 1999, 2000. Tuy nhien do ty gia ngoai te so vi tien ong cung tang dan ong thi tam ly ngi dan thch gi ngoai te hn la gi tien ong a lam cho toc o tang von huy ong bang ngoai te ( nam 1999 so vi nam 1998 tang 26,3%, nam 2000 so vi nam 1999 tang 55%) luon cao hn nhieu so vi toc o tang von huy ong bang tien ong ( xem bang 2.3). Bang 2.3 : Tnh hnh huy ong von bang tien ong va ngoai te cua he thong NHTM tren a ban TP.HCM n v tnh : Ty ong, %
Ch tieu 31/12/1998 Von huy ong 23.594 12.839 36.433 Von huy ong 24.619 16.217 40.836 31/12/1999 Tang(+), giam(-) so vi 31/12/1998 So tien Ty le (%) 1.025 4.3% 3.378 26.3% 4.403 12.1% Von huy ong 30.746 25.068 55.814 31/12/2000 Tang(+), giam(-) so vi 31/12/1999 So tien Ty le (%) 6.127 25% 8.851 55% 14.978 37%

Bang VN Bang ngoai te Tong cong :

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) * Nhng mac c va li the ve huy ong von : NHTMQD luon chiem u the cao nhat trong he thong NHTM vi mc tang trng cua nam 1999 so vi nam 1998 la 2.760 ty ong ( tang 15%), nam 2000 so vi nam 1999 la 7.369 ty ong ( tang 35%). ay la mot li the rat ln trong viec m rong nguon von cho vay. ac biet la tien gi thanh toan trong nam 2000 cua cac to chc kinh te chiem ty trong kha ln 40,5% trong von huy ong cua NHTMQD. Th phan huy ong von NHTMCP ng v tr th hai sau NHTMQD. Trong o ty trong von huy ong t dan c tren tong von huy ong chiem 71,5%. Nh vay ma NHTMCP luon co mot lng ln khach hang la dan c va mot so cac doanh nghiep va va nho giao dch vi Ngan hang thong qua cac nghiep vu gi tien, rut tien, chuyen khoan, vay von...ay cung chnh la the manh cua NHTMCP. Trong nam 2000 von huy ong cua CN-NHNNg ch chiem 16% th phan vi nguon huy ong chu yeu t cac Ngan hang trong

16

nc va thng co so d tien gi co ky han cao hn so vi tien gi khong ky han. ay la mot li the trong viec m rong cho vay trung va dai han. Cac CN-NHNNg "tranh thu nguon tien gi (VN, ngoai te) cua cac NHTM khac roi cho cac doanh nghiep vay vi lai suat rat thap e thu hut nguon ngoai te thong qua nghiep vu xuat khau cua cac doanh nghiep. Khach hang chu yeu cua CN-NHNNg la cac doanh nghiep ln, cac doanh nghiep co von au t nc ngoai. Tong the : Nhn chung cac NHTM noi rieng va he thong NHTM tren a ban TP. HCM noi chung eu co mc tang trng huy ong von ( tien ong va ngoai te) qua cac nam nh sau : Nam 1998 tang 4.426 ty ong so vi nam 1997, nam 1999 tang 4.403 ty ong so vi nam 1998, nam 2000 tang 14.978 ty ong so vi nam 1999. Nam 2000, von huy ong trung dai han tuy co tang 489 ty ong so vi nam 1999 nhng ty trong trong tong von huy ong van con qua thap chiem 3,4%. V the a anh hng en chien lc phat trien cho vay e xay dng c s ha tang, phuc vu cong nghiep hoa va hien ai hoa at nc. Ben canh o, ngi dan co xu hng chuyen oi ong Viet Nam sang ngoai te e gi vao TCTD. ieu nay a gay ap lc ve ty gia. V vay NHNN a 04 lan ieu chnh ty le d tr bat buoc oi vi tien gi bang ngoai te t 5% len 8% va sau o len 12% hien nay la 15%. Ben canh o xu hng giam lai suat ngoai te tren th trng quoc te a co tac ong lam toc o huy ong von bang ngoai te trong thang 12 nam 2000 tang cham hn toc o huy ong von bang ong Viet Nam. Tuy nhien toc o tang tien gi trong thanh toan cua cac to chc kinh te van cha cao. Ngan hang cha phat huy manh chc nang trung gian thanh toan trong nen kinh te. * Nhng ton tai va han che : + NHTMQD : Chien lc tap trung phuc vu vao nhng khach hang chu yeu, truyen thong, hnh thc thu hut tien gi trung va dai han cha c a dang. + NHTMCP : Nhn chung von t co cua NHTMCP con thap hn so vi cac NHTM trong he thong. Mot so NHTMCP cha co u von t co theo quy nh. Chnh v vay NHTMCP ang no lc thu hut tien gi t dan c. + NHLD : a so cac NHLD eu quy nh mc gi toi thieu cung nh so d tren tai khoan tien gi luon c duy tr mc toi thieu la 10.000.000VN hoac 1.000USD. oi tng khach hang chu yeu cua ho la cac doanh nghiep cua cac nc Chau A co cung quoc gia vi pha lien doanh nc ngoai trong NHLD nh Han Quoc, Thai Lan, Ma lai, ai Loan nen th phan huy ong von con khiem ton. Trong nam 2000 ch chiem 3% th phan huy ong von cua toan he thong. + CN-NHNNg : Ty le huy ong von b gii han mc khong c vt qua 25% von t co. a so cac CN-NHNNg khong co chnh sach huy ong von va cho vay oi vi ca nhan hoac cac doanh nghiep nho.

17

Nhn chung toc o tang trng von huy ong cua he thong NHTM tai TP. HCM con b anh hng bi cac nguyen nhan sau : Do s xuat hien nhieu kenh huy ong von nh tiet kiem bu ien, cac loai hnh bao hiem trong nc, nc ngoai... Ben canh o, ngi dan va mot so to chc ang co xu hng au t vao bat ong san, th trng chng khoan, co phieu tai cac cong ty ang c co phan hoa va chuan b giao dch tren th trng chng khoan. ac biet la lai suat huy ong cua th trng trong nam 2000 giam lien tuc t o cac NHTM khong the thu hut toi a lng tien nhan roi trong dan c, trong nen kinh te. 2.2.2 Lai suat huy ong von va cho vay : Lai suat huy ong : Theo quyet nh so 238/2001/Q-NHNN ngay 28 thang 3 nam 2001 cua Thong oc Ngan hang Nha Nc. Quy nh mc lai suat tien gi bang ola My cua phap nhan tai cac to chc tn dung nh sau : Tien gi khong ky han toi a la Tien gi co ky han tren 6 thang la : 0,1%/nam : 2,0%/nam Tien gi co ky han en 6 thang toi a la : 1,5%/nam oi vi ca nhan, cac to chc tn dung th khong quy nh mc lai suat huy ong. ay la mot bc ngoac rat thong thoang giup cho cac TCTD c quyen chu ong ieu chnh lai suat huy ong cua chnh mnh theo tng thi ky cu the. Bang 2.4 : Bieu lai suat huy ong von cua mot so NHTM tai TP.HCM vao thi iem 30/11/2001 Ky han Loai tien Khong ky han 01 thang 02 thang 03 thang 06 thang 09 thang 12 thang Ngan hang Ngoai thng VND USD %/thang %/nam 0,20% 0,75% 0,30% 0,43% 0,51% 0,52% 0,52% 0,55% 0,9% 1,21% 1,5% 1,58% 1,63% 1,8% Ngan hang A Chau VND USD %/thang %/nam 0,20% 1,2% 0,35% 0,50% 0,55% 0,60% 0,62% 0,65% 1,2% 1,50% 1,55% 1,55% 1,61% 1,85% NHLD ChohungVina VND USD %/thang %/nam 0,20% 0,1% 0,38% 0,40% 0,45% 0,55% 0,55% 0,6% 1,5% 1,5% 1,52% 1,57% 1,72 1,85% Chi nhanh Ngan hang Trung Quoc VND USD %/thang %/nam 0,15% 0,1% 0,40% 0,40% 0,45% 0,50% 0,52% 0,53% 1,25% 1,25% 1,5% 1,5% 1,65% 1,75%

Bang 2.5 : Lai suat cho vay : LSCV bang ong Viet Nam = LSCB + bien o oi vi cho vay ngan han : oi vi cho trung han va dai han : LSCV = LSCB + 0,3%/thang LSCV = LSCB + 0,5%/thang LSCB = 0,6%/thang. Lai suat c tnh %/thang tren c s mot thang 30 ngay.

18

Lai suat n qua han bang 150% mc lai suat cho vay ghi tren hp ong tn dung. ( Cong van so 242/2000/Q-NHNN1 ngay 02 thang 08 nam 2000 va cong van so 1498/2001/Q-NHNN ngay 29 thang 11 nam 2001 do NHNN Viet Nam ban hanh). Lai suat cho vay oi vi USD : Lai suat c tnh %/nam tren c s mot nam 360 ngay. Theo quyet nh so 718/2001/QNHNN ngay 29/05/2001 cua NHNN ban hanh, TCTD an nh lai suat cho vay bang o la My da tren c s lai suat th trng quoc te va cung-cau von tn dung bang ngoai te trong nc. V vay cac NHTM c giao quyen chu ong ve mc lai suat cho vay. NHTMQD : Do tien gi thanh toan cua cac to chc kinh te chiem ty trong kha ln trong von huy ong cua NHTMQD nen lai suat bnh quan au vao thap dan en lai suat cho vay thap nhat trong toan he thong NHTM (xem Bang 2.6). Bang 2.6 : Bieu lai suat cho vay cua mot so NHTM tren a ban TP. HCM tai thi iem 30/11/2001 : Cho vay VN ( %/thang) Ngan Trung, dai han han 0,75% 0,78% 0,8% 0,9% 0,75% 0,9% 1,1% 0,85% Cho vay USD ( %/nam) Ngan han Trung, dai han Sibor 3 thang +1,5% 4,25% Sibor 3 thang + 2,5% 5,75% Sibor 6 thang + 1,75% Sibor 6 thang + 2,5% Sibor 6 thang + 3% 6,00%

Loai hnh Ngan hang Ngan hang thng Ngoai

NHTMCP A Chau NHLD Chohung Vina Chi nhanh Ngan hang Trung Quoc

Neu khach hang rut trc han th se c hng lai suat theo ty le % quy nh cua tng NHTMQD. Vi lai suat cho vay thap a giup cac Ngan hang nay chiem u the trong viec canh tranh, m rong cho vay oi vi cac thanh phan kinh te. NHTMQD ap dung ieu chnh lai suat Sibor theo tng loai ky han cho vay nh sau : Cho vay ngan han se c ieu chnh theo nh ky 3 thang mot lan. Cho vay trung dai han se c ieu chnh theo nh ky 6 thang mot lan. NHTMCP : Mc lai suat, phng thc huy ong von kha linh hoat hn so vi cac NHTM trong he thong. ac biet trong trng hp khach hang rut tien trc ky han tien gi. Ben canh o ho con co cac hnh thc tra lai hang thang, cuoi ky, hang quy. Ngoai ra mot so NHTMCP con ap

19

dung rat nhieu bien phap quang cao, so xo trung thng vi tr gia cao nh vang, nha ... e ho tr cho nghiep vu huy ong von noi rieng va cho toan bo hoat ong cua NHTMCP noi chung. NHLD va CN-NHNNg : Nhn chung LSH va LSCV cua hai loai hnh Ngan hang nay hi cao nhng kha linh hoat. e gi chan khach hang, thng hai khoi Ngan hang nay ap dung lai suat cho vay rat thap co luc gan bang lai suat huy ong oi vi nhng khach hang tiem nang, khach hang ln co uy tn, thng xuyen giao dch. Tuy tng thi iem, Ngan hang co nhng ieu chnh ve mc lai suat khac nhau. Ngan hang huy ong nguon tien gi (VN, ngoai te) cua cac NHTM trong nc e cho cac Doanh nghiep vay vi lai suat rat thap nham thu hut c nguon ngoai te khong nho t hoat ong xuat khau cua cac Doanh nghiep. Ben canh o, hai khoi Ngan hang nay con ap dung nhng mc lai suat cho vay khac nhau tuy theo loai hnh tai san am bao nh cam co, the chap hay Tn dung th d phong, th bao lanh... Trng hp khach hang gi co ky han nhng rut trc han, khach hang se c hng mc lai suat cua loai hnh huy ong von ke tiep trc o. V du khach hang gi tien vi ky han 2 thang nhng 1 thang 15 ngay khach lai rut tien. Luc nay Ngan hang se tnh lai suat ky han 1 thang va lai suat khong ky han cho 15 ngay cua mon tien o.

* Nhng ton tai va han che : NHTMQD : Phng thc huy ong von va tra lai suat khong linh hoat, uyen chuyen, a dang bang NHTMCP. Khong chu trong viec quang cao, tiep th. NHTMCP : Do LSH chu yeu la t dan c nen lai suat bnh quan au vao cao nhat trong he thong dan en LSCV cung cao. ay la mot trong nhng yeu iem cua NHTMCP. Kho co the canh tranh bang bien phap lai suat. Nhn chung tam ly ngi dan van con e ngai khi gi tien vao khoi NHTMCP. NHLD va CN-NHNNg : Tuy thuoc vao moi quan he giao dch gia khach hang va Ngan hang. Do LSH bnh quan au vao hi cao va chi ph dch vu cua cac Ngan hang loai nay kha cao hn so vi cac NHTM khac nen LSCV oi vi khach hang mi cua nhom Ngan hang nay thng cao hn cac NHTM trong he thong. Tom lai : Hien nay cha co s tng quan gia lai suat ong Viet Nam va ngoai te do ch so lam phat va s giam gia cua ong Viet Nam so vi ngoai te USD. ieu nay dan en tnh trang lai suat thc cua ong Viet Nam thap hn so vi lai suat ong USD. Ben canh o ty gia gia USD/VN ngay cang tang len gay tam ly chuyen dch tien gi t ong Viet Nam sang ngoai te, tao ra s khan hiem tien ong nhng lai tha tien USD. LSH tien ong cha u sc hap dan e khuyen khch cong chung chuyen sang gi tiet kiem bang tien ong, mac du lai suat

20

huy ong USD giam lien tuc nhng cong chung van la chon tiet kiem bang USD. Do tac ong cua viec tang ty le d tr bat buoc bang ngoai te va do lai suat USD tren th trng quoc te co xu hng giam a lam lai suat ngoai te giam chut t mot so NHTM. Trong c cau von huy ong, tien gi dan c chiem ty trong cao, lai suat tien gi dan c cao hn LSH t cac thanh phan kinh te khac nen lai suat bnh quan au vao cua cac NHTM kha cao. 2.2.3 Tnh hnh cap tn dung va au t : * Nhn chung tnh hnh d n cho vay va au t cua he thong NHTM tang qua cac nam nh sau : Nam 1999 so vi nam 1998 tang 5.242 ty ong ( tang 14%), nam 2000 so vi nam 1999 tang 7.771 ty ong ( tang 18%) ( xem bang 2.7). Bang 2.7 : Tang trng tn dung cua cac khoi NHTM tai TP.HCM qua cac nam n v tnh : Ty ong, %
31/12/1998 Loai hnh Ngan hang NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg Tong cong : D n 17.646 9.308 1.180 10.069 38.203 D n 19.941 10.196 1.059 12.249 43.445 31/12/1999 Tang(+), giam(-) so vi 31/12/1998 So tien Ty le (%) 2.295 13% 0.888 10% -0.121 -10% 2.180 22% 5.242 14% 31/12/2000 Tang(+), giam(-) so vi 31/12/1999 So tien Ty le (%) 5.811 29% 1.975 19% 0.156 15% -0.171 -1% 7.771 18%

D n 25.752 12.171 1.215 12.078 51.216

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) Xet trong toan he thong, th phan cho vay cua NHTMQD thng chiem 47% en 50% con NHTMCP chiem 23% en 24%, CN-NHNNg chiem t 24% en 28% cuoi cung la NHLD chiem t 2% en 3% ( xem Hnh 2.2). Hnh 2.2 : Th phan d n cho vay va au t cua cac khoi NHTM tai TP.HCM :

26 % 47 % 3% 24%

28% 47%

24% 2% 50%

NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg

2% 23%

24%

31/12/1998 31/12/1999 31/12/2000 (Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) * Tnh hnh ve ty le d n cho vay va au t tnh tren nguon von huy ong cho chung ta thay CN-NHNNg luon chiem ty le cao nhat so vi cac NHTM khac. ac biet tong d n cho vay cua

21

mot CN-NHNNg oi vi mot khach hang khong c vt qua 15% von t co cua NHNNg a tao mot li the cho CN-NHNNg tan dung toi a von t co cua NHNNg va von huy ong e tap trung cho vay. Trong khi o mac du NHTMQD luon chiem u the cao nhat trong th phan huy ong von va cho vay nhng von t co cua NHTMQD con thap hn nhieu so vi NHNNg nen ty le d n va au t tren nguon von huy ong trong khoi NHTMQD nho hn so vi khoi CNNHNNg ( xem Bang 2.8a, 2.8b, 2.8c). Bang 2.8a : Ty le d n cho vay va au t / nguon von huy ong cua cac khoi NHTM tai TP.HCM n v tnh : Ty ong, %

Loai hnh Ngan hang NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg Cong

Tong d n va au t 17.646 9.308 1.180 10.069 38.203

31/12/1998 Tong nguon Ty le d n va au t tren von huy ong nguon von huy ong (%) 18.515 95,31% 10.429 89,25% 1.805 65,37% 5.684 177,15% 36.433 104,86%

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998) Bang 2.8b : Ty le d n cho vay va au t / nguon von huy ong cua cac khoi NHTM tai TP.HCM n v tnh : Ty ong, %

Loai hnh Ngan hang NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg Tong d n va au t 19.941 10.196 1.059 12.249

31/12/1999 Tong nguon von huy ong 21.275 10.910 1.574 7.077 Ty le d n va au t tren nguon von huy ong (%) 93,73% 93,46% 67,28% 173,08%

43.445 40.836 106,39% Cong (Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1999)
Bang 2.8c : Ty le d n cho vay va au t / nguon von huy ong cua cac khoi NHTM tai TP.HCM n v tnh : Ty ong, %

Loai hnh Ngan hang NHTMQD NHTMCP NHLD CN-NHNNg Cong Tong d n va au t 25.752 12.171 1.215 12.078 51.216

31/12/2000 Tong nguon Ty le d n va au t tren von huy ong 28.644 16.377 tong nguon von huy ong (%) 89,90% 74,32% 68,07% 134,08% 91,76%

22 1.785 9.008 55.814

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 2000) * Doanh nghiep quoc doanh luon co mc d n va ty trong d n cao nhat trong cac thanh phan kinh te qua cac nam, ty trong nay dao ong t 37,68% en 38,82%, mc d n tang qua cac nam nh : Nam 1999 so vi nam 1998 tang 2.471 ty ong ( tang17%), nam 2000 so vi nam 1999 tang 2.548 ty ong ( tang 15%). Ke en la doanh nghiep co von au t nc ngoai chiem ty trong t 25,92% en 28,30% vi mc d n tang qua cac nam nh sau : Nam 1999 so vi nam 1998 tang 1.208 ty ong ( tang11%), nam 2000 so vi nam 1999 tang 1.254 ty ong ( tang 10%) ( xem Bang 2.9 va Bang 2.10). Bang 2.9 : Tnh hnh cho vay oi vi cac thanh phan kinh te tren a ban n v tnh : Ty ong, %

Thanh phan kinh te Doanh nghiep quoc doanh Hp tac xa Cty TNHH, co phan, t nhan Doanh nghiep co von au t nc ngoai o tng khac Tong d n cua NHTM tai TPHCM

31/12/1998 D n Ty trong 37,68% 14.394 105 6.988 10.811 5.905 38.203 0,27% 18,29% 28,30% 15,46% 100%

31/12/1999 D n Ty trong 38,82% 16.865 114 8.939 12.019 5.508 43.445 0,26% 20,58% 27,66% 12,68% 100%

31/12/2000 D n Ty trong 37,90% 19.413 133 12.345 13.273 6.052 51.216 0,26% 24,10% 25,92% 11,82% 100%

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000)

Hau het cac NHTMQD eu u tien cho vay oi vi loai hnh doanh nghiep quoc doanh hn la cho vay cac loai hnh kinh te khac v phan ln cac doanh nghiep quoc doanh eu co th bao lanh cua Bo tai chnh, tong cong ty khi i vay von. NHTMQD a s dung li the nguon von huy ong e m rong cho vay, khong b rang buoc ve ieu kien ve ty le n xau tren tong d n cho vay oi vi khach hang vay di 5% khi cho vay tn chap. Trong nam 2000, NHTMCP chiem th phan cho vay la 24%, ng v tr th hai sau NHTMQD. Ty trong s dung von cho vay va au t / von huy ong la 74,32% va luon ng hang th ba sau NHTMQD. NHLD : Mac du d n cua Ngan hang van tang eu qua cac nam nhng toc o tang van con thap. Ty trong cho vay trong nam 2000 chiem 2% th phan cua toan

23

he thong. Bang 2.10 : Tang trng tn dung cho cac thanh phan kinh te qua cac nam n v tnh : Ty ong, %
31/12/1998 Thanh phan kinh te Doanh nghiep quoc doanh Hp tac xa Cty TNHH, co phan, t nhan Doanh nghiep co von au t nc ngoai oi tng khac Tong cong : D n 14.394 105 6.988 10.811 31/12/1999 Tang(+), giam(-) D n so vi 31/12/1998 So tien Ty le (%) 16.865 2.471 17% 114 8.939 12.019 9.000 1.951 1.208 9% 28% 11% 31/12/2000 Tang(+), giam (-) D n so vi 31/12/1999 So tien Ty le (%) 19.413 2.548 15% 133 12.345 13.273 19 3.406 1.254 17% 38% 10%

5.905 38.203

5.508 43.445

-0.397 5.242

-7% 14%

6.052 51.216

0.544 7.771

10% 18%

(Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000) * CN-NHNNg : Trong nam 2000, th phan cho vay chiem 24%. Ch rieng oi vi khu che xuat khu cong nghiep, CN-NHNNg a ky ket hp ong cho vay 82,1 trieu USD va a giai ngan 27,8 trieu USD ( tng ng 403,4 ty ong). CN-NHNNg san sang ap ng nhanh chong nhu cau vay von bang ngoai te cua cac tap oan, cac cong ty ln...Ben canh o CN-NHNNg co mang li khach hang rong ln tren khap the gii thong qua cac NHNNg do o se thu hut c cac cong ty ln trong nhieu lanh vc khac nhau. Nhn chung tnh hnh cap tnh dung va au t cua cac NHTM oi vi cac thanh phan kinh te tang eu qua cac nam. ay la dau hieu ang mng trong viec ap ng cac nhu cau phat trien kinh te xa hoi trong thi gian qua. Tai san Co cua he thong NHTM ang tang dan qua cac nam ( xem Bang 2.11). ieu nay noi len quy mo kinh doanh cua he thong NHTM ang ln dan theo thi gian. * Nhng ton tai va han che : Tai san co cua cac NHTM con qua thap. Mot trong nhng ieu kien rang buoc oi vi NHTMCP, NHLD khi cho vay tn chap la phai co ty le n xau tnh tren tong d n cho vay di 5%. Ty le nay la qua thap so vi thc trang hoat ong cho vay cua NHTM hien nay. Bang 2.11 : Ty le s dung von cho vay va au t/ tong tai san : n v tnh : ty ong
C h t i e u T o n g d n c h o v a y v a a u t ( a ) T o n g t a i s a n c o ( b ) T y le (a ) / (b ) 3 1 /1 2 /1 9 9 8 3 8 .2 0 3 6 3 .6 3 1 60 24 % 3 1 /1 2 /1 9 9 9 4 3 .4 4 5 7 1 .3 3 4 61% 3 1 /1 2 /2 0 0 0 5 1 .2 1 6 9 1 .5 6 9 56%

( Nguon : Bang can oi ke toan cua he thong NHTM tai Tp. HCM nam 1998, 1999, 2000) * Tnh hnh cho vay oi vi khu cong nghiep - Khu che xuat : Mac du hien nay tren a ban TP.HCM co 2 khu che xuat va 9 khu cong nghiep gom khoan 420 doanh nghiep hoat ong trong o co 189 doanh nghiep Viet Nam va 231 doanh nghiep co von au t nc ngoai. Tong von au t nc ngoai la 1.067 trieu USD, tong von au t trong nc la 2.884 ty ong. ay la mot tiem nang to ln trong viec cho vay cua cac NHTM. Hien nay d n cho vay ( bang tien ong va ngoai te quy oi ra tien tien ong) cua he thong NHTM tren a ban TP.HCM oi vi khu che xuat va khu cong nghiep rat thap vao khoang 964 ty ong. Chnh v vay ma cac doanh nghiep trong khu che xuat van vay nc ngoai vi lai suat cao t 8,5% en 9,5%/nam va chiem ty le d n hn 80% trong tong d n cua khu che xuat ! Trong khi o hau het cac NHTM eu em gi ngoai te ra nc ngoai e kiem li. Cuoi nam 2000, so ngoai te gi ra nc ngoai e kiem li nhuan (581 trieu USD quy oi ra VND la 8.427 ty ong) trong o dan au la CN-NHNNg la 3.740 ty ong (tng ng vi 257,9 trieu USD) ; ke en NHTMCP 2.529 ty ong (tng ng vi 174,3 trieu USD), NHTMQD 1.555 ty ong (tng ng vi 107,2 trieu USD), NHLD 603 ty ong ( tng ng vi 41,6 trieu USD). Tnh trang nay keo dai t nam 1999 en nay mac du NHNN a dung nhieu quy nh e m rong oi tng cho vay ngoai te. Nguyen nhan : + Cac doanh nghiep nay cha c cap giay chng nhan quyen s dung at, v the gap rat nhieu rac roi trong lam thu tuc cong chng nen cha ap ng c ieu kien am bao cho cac khoan vay tai NHTM. + NHTM va doanh nghiep cha chu ong thiet lap moi quan he hp tac chat che vi nhau nh ho tr von cho cac doanh nghiep, t van cho cac doanh nghiep trong qua trnh lap so sach ke toan, phng an san xuat kinh doanh... + Lai suat tien gi nc ngoai van con cao hn nhieu so vi lai suat cho vay trong nc nhng lai han che c rui ro khi khong thu hoi c n, han che chi ph quan ly, chi ph tham nh cho vay...nen hau het cac NHTM a gi ngoai te cha cho vay c ra nc ngoai e hng lai suat. + Ty gia USD/VN bien ong lien tuc. * Tnh hnh cho vay e phat trien nong nghiep nong thon : en cuoi nam 2000, d n cho vay e phat trien nong nghiep nong thon tren a ban thanh pho Ho Ch Minh khoang 1.726 ty ong, tang 54,4% so vi nam 1999 nhng ch chiem ty trong 3,3% trong tong d n cho vay tren a ban. Nguyen nhan :

25

+ S nhanh chong cua quy hoach, o th hoa, xay dng cac khu cong nghiep a lam thu hep pham vi hoat ong san xuat nong nghiep, anh hng khong nho en tam ly ngi nong dan. + NHTM cha chu trong trong viec xay dng c s ha tang nh ng xa, tram thuy ien... + San xuat nong nghiep vung ven TP.HCM hien nay con manh mun, ca the, cha co nhng mo hnh trang trai quy mo ln, thng gap nhieu rui ro nh thien tai, dch benh. + Gia at theo quy nh cua Nha nc hien nay con qua thap cha hp ly trong trng hp tai san am bao la at ai. + San pham nong san cha c tr gia hp ly, con thieu cac chnh sach, quy nh bao ve gia nong san dan en tnh trang gia thanh san pham ln hn gia ban ra thc te tren th trng, khien ngi dan khong tap trung au t san xuat. * Tnh hnh cho vay phat trien cac Doanh nghiep va va nho : ay la mot trong nhng nhiem vu quan trong trong chien lc phat trien kinh te. en cuoi nam 2000, tai TP. HCM co en 5.499 doanh nghiep c cap giay phep kinh doanh vi tong von au t la 5.834 ty ong. Nhng hien nay cha co nhng che o hp ly nham khuyen khch au t, m rong th trng tieu thu, khuyen khch xuat khau...Co the noi neu cac NHTM ap ng nhu cau vay von cua loai hnh doanh nghiep nay th d n cua toan he thong se tang len mot cach ang ke. * Tnh hnh cho vay kch cau va tien o giai ngan cac d an kch cau con cham : Hien ch co cac NHTMCP tiep can cac c quan, trng hoc, ca nhan e cho vay sinh hoat tieu dung, mua nha, sa nha, mua xe vv...Viec giai ngan cac d an kch cau con cham la do ho s, cac thu tuc d an con thieu, thi gian au thau b keo dai, trnh o tham nh cua can bo tn dung con han che... * Quy che cho vay ong tai tr cha phat huy het hieu qua trong qua trnh ay nhanh toc o tang trng tn dung cho cac d an trung va dai han : Do cac ieu kien ve hieu qua au t, lai suat cho vay, ket qua anh gia va tham nh d an gia cac Ngan hang thanh vien tham gia ong tai tr cha c thong nhat, anh hng en li ch khi tham gia hp von. ieu quan trong la thieu thong tin ve nhng d an mi nen a lam han che s phat trien cua loai hnh tn dung nay. 2.2.4 N qua han, n xau : Tnh hnh n qua han, n xau c the hien qua Bang 2.12 Bang 2.12 : Tnh hnh n qua han va n xau trong tong d n cac khoi NHTM tai Tp. HCM

26

n v tnh : Ty ong, %

L oai hn h

31/12/1998 han ,n xau (% ) 67% 28% 3%

31/12/1999 han ,n xau 8.286 2.909 240 (% ) 72% 25% 2%

31/12/2000 T y tron g (% ) 71% 27% 1% 1% 100% han ,n xau 8.270 3.104 125

N gan han g D n qua NHTM QD NHTM CP NHLD 4.992 2.088 225

T y tron g D n qua

T y tron g D n qua

139 2% 153 1% 75 NHNNg C on g 7.444 100% 11.588 100% 11.574 (Nguon : Hoi ngh tong ket hoat ong Ngan hang TP.HCM nam 1998, 1999, 2000)

NHTMQD : Tong so n qua han va n xau cua NHTMQD tang len rat nhanh va chiem ty trong cao nhat trong toan he thong NHTM nh nam 1998 la 4.992 ty ong (ty trong 67%), nam 1999 la 8.286 ty ong (ty trong 72%), nam 2000 la 8.270 ty ong ( ty trong 71%) a so nhng khoan vay nay phat sinh t nam 1996, 1997, 1998. Viec giam n xau va n qua han t nam 1999 sang nam 2000 mot phan la do thu hoi n t viec x ly cac tai san am bao, phan ln c dung quy d phong rui ro e giam n. NHTMCP : Tong so n qua han va n xau cua NHTMCP tang len qua cac nam va ch ng sau NHTMQD. ay la mot dau hieu xau trong hoat ong cho vay cua NHTMCP. Trong nam 2000 n qua han va n xau chiem ty trong 27% trong tong d n qua han va n xau cua he thong NHTM. NHLD : Trong nam 2000 n qua han va n xau chiem ty trong 1% trong tong d n qua han va n xau cua he thong NHTM. CN-NHNNg : Co d n qua han, n xau thap nhat trong toan he thong NHTM. Trong nam 2000 ch chiem ty trong gan 1% trong tong d n qua han va n xau cua he thong NHTM. Nguyen nhan chung : + a so cac khoan n xau eu phat sinh t nam 1996, 1997, 1998, 1999 + Cac NHTM vi pham quy che cho vay, khong bao am an toan trong viec cap von tn dung. Mot so NHTM at tru s tai TP.HCM nhng lai cho doanh nghiep Ha Noi vay. Do o kho co the thng xuyen kiem tra trc, trong va sau qua trnh cho vay mot cach chat che. + Cac doanh nghiep s dung von vay sai muc ch nh vay von ngan han nhng lai au t trung va dai han nh kinh doanh bat ong san. + S yeu kem trong quan ly cung nh trnh o tham nh d an cua can bo tn dung.

27

+ Do c che cua mot so NHLD, moi thanh vien trong ban ieu hanh cua moi ben lien doanh ch cong tac 3 hoac 4 nam tai NHLD, chnh v vay luc sap het nhiem ky, ho a ch ao can bo tn dung cho vay tn chap hoac cho vay co tai san am bao vi nhng ieu kien va thu tuc e cap von vay rat long leo nh khach hang thieu mot so ho s phap ly quan trong khi i vay, von au t, von phap nh cha nop u nh a ang ky trong giay phep au t nhng van c vay von..., nham thu li bat chnh ma khong can ngh en hau qua. + Do s long leo trong quan ly cua cac c quan chc nang ac biet la he thong phong Cong chng trong ca nc nen mot tai san c em cam co / the chap nhieu ni. + Hien tng nang gia tr thc te cua tai san cam co, the chap trong qua trnh nh gia hoac trong bo ho s nhap khau ang kha pho bien at biet oi vi cac doanh nghiep co von au t nc ngoai tai Viet nam. Trong thc te, can bo tn dung ch da vao gia tr c the hien tren cac hoa n nhap khau, bien ban nh gia cua c quan chc nang e lam bao cao e ngh mc cho vay. + Do s tieu cc mot so can bo phong cong chng a nang gia tr cua cac tai san am bao len cao hn nhieu lan so vi gia tr thc cua no nh vu Tamex Co. + Do cac NHTM trong va ngoai nc khong thc hien c ngha vu bao lanh tra n thay cho ngi c bao lanh trong trng hp mon vay en han nhng khach hang van khong co kha nang thanh toan. + Mot so NHTM cha co phong phap che do o nhieu lanh ao cung nh can bo tn dung khong am hieu nhieu ve luat phap noi chung. Ngc lai mot so cac doanh nghiep co nhng luat s rieng e bao ve quyen li cua ho trc phap luat. ieu nay a tao ra nhieu khe h e khach hang tan cong vao iem yeu cua cac NHTM. 2.2.5 Ket qua hoat ong kinh doanh cua NHTM : CN-NHNNg co li nhuan cao nhat trong he thong va luon tang nhanh qua cac nam nh nam 1999 tong lai rong la 300,2 ty ong (12 Ngan hang lai va 3 Ngan hang lo), nam 2000 la 407,8 ty ong ( 16 Ngan hang lai, 01 Ngan hang lo). Mac du NHTMQD gi vai tro chu ao trong he thong NHTM, ong thi co rat nhieu li the nh huy ong von gap 3,18 CN-NHNNg va d n cho vay NHTMQD gap 2,13 lan d n cho vay CN-NHNNg ; ty le s dung von cho vay va au t trong tong tai san co cua NHTMQD chiem 62% trong khi o ty le nay cua CN-NHNNg la 53% ; ty trong tong tai san cua khoi NHTMQD luon ng au trong he thong NHTM nam 1998 la 48%, nam 1999 la 46%, nam 2000 la 46% trong khi o ty trong nay cua CN-NHNNg qua cac nam la 23% ( nam 1898), 27% (nam 1999), 25% ( nam 2000). Mac du khong b han che oi vi cho vay tn chap nhng ket qua kinh doanh cua NHTMQD van cha tng xng v doanh so thu

28

lai rong ve hoat ong tn dung, bao lanh cua NHTMQD ch cao gap 1,38 lan CN-NHNNg ; thu kinh doanh ngoai te bang 1,02 lan CN-NHNNg. Chi ph tra lai von huy ong, von vay cua NHTMQD gap 3,1 lan cua CN-NHNNg. Do vay, mac du tong thu nhap cua NHTMQD gap 1,4 lan, nhng tong chi ph gap 1,6 lan cua CN-NHNNg. Ket qua kinh doanh cua NHTMQD trong nam 1999 lo -175,7 ty ong (23 Ngan hang lai va 8 Ngan hang lo), nam 2000 lai rong 145.8 ty ong ( 30 Ngan hang lai, 01 Ngan hang lo). Khoi NHTMCP co tong so lai rong trong nam 1999 la 28.8 ty ong ( 13 Ngan hang lai, 07 Ngan hang lo), nam 2000 la 177.1 ty ong ( 16 Ngan hang lai, 07 Ngan hang lo). Nhn chung ca khoi NHLD gom 04 Ngan hang eu co lai nam 1999 la 36 ty ong, nam 2000 la 42.9 ty ong. Cac khoi NHTM eu co gang giam so Ngan hang lo va tang so Ngan hang co lai trong moi khoi. ay la s no lc rat ln trong viec lanh manh hoa he thong tai chnh cua cua he thong NHTM. Nguyen nhan lo cua mot so NHTM chu yeu do cac khoan n cu phat sinh t nam 1996, 1997, 1998 en nay. Theo quyet nh 488/2000/Q-NHNN5 ngay 02/11/2000, hang quy cac NHTM phai dung quy d phong bu ap rui ro trong cho vay trong khi tien o x ly tai san am bao oi vi cac khoan n xau, n kho oi, dien ra rat cham chap. * Nhn chung cac ngan hang thng mai Viet Nam eu co von t co nho hn nhieu so vi cac ngan hang trong cung khu vc. Ngan hang co von t co ln nhat khoang 170 trieu USD, nho nhat 1 trieu USD trong khi mot ngan hang trung bnh cua khu vc a co von t co 1 ty USD. NHTMQD ch trong nguon " tai cap von " cua NHNN von a rat han che va khong phai luc nao cung thc hien c. Chat lng tn dung cung nh kha nang sinh li cua hau het cac NHTM Viet Nam con thap. Do cong nghe lac hau, chi ph nhan lc qua ln va nang suat lao ong thap. Mot thach thc chu yeu khac la kha nang quan ly cua cac NHTM mai Viet Nam tut hau rat xa so vi cac NHTM trong khu vc. 2.2.6 Van e x ly oi vi tai san cam co the chap : * Hien nay Toa An cha the ay nhanh toc o x an oi vi phan ln cac tai san am bao do cha tm c a ch cua b n hoac b n bo tron ( can c theo ieu 5 Cong van so 11-KHXX ngay 23/01/1996 cua Toa An nhan dan toi cao hng dan mot so van e ve ap dung phap luat giai quyet cac vu an kinh te). Trong trng hp nay to chc tn dung ch con cach gi tai san vo thi han nhng khong x ly c ! * Cung 1 tai san em the chap 2 TCTD khac nhau e vay von va khi giai quyet tranh chap th 2 vu viec o c 2 cap toa an khac nhau giai quyet bang 2 ban an khac nhau !

29

* Thc te hien nay phan ln tai san the chap cho cac TCTD la quyen s dung at gan lien vi tai san tren at o hoac quyen s dung at. Do o tien trnh x ly tai san thu hoi n gap nhieu kho khan nh phai thong qua trung tam ban au gia vi nhieu thu tuc phien phc, ton chi ph, keo dai thi gian thu hoi von. * Viec thi hanh cac ban an cua toa van con cham chap. Hien nay moi chap hanh vien trung bnh thu ly tren 300 ho s vu an bao gom an kinh te, an hnh s, an dan s. ay la mot khoi lng cong viec qua tai oi vi moi chap hanh vien. Do o tien o ban giao tai san cho Ngan hang e can tr n quan ly, khai thac, s dung, phat mai, van con cham chap gay anh hng en hieu qua s dung von va kha nang thu hoi von cua cac NHTM. * TCTD khi ban tai san bao am tien vay e thu hoi n eu phai chu thue VAT tren so tien ban c. * Theo Thong t 06/ 2000/TT-NHNN1 hng dan thc hien ngh nh 178 ngay 29-12-99 cua chnh phu ve am bao tien vay cua cac TCTD nh sau: ieu 1.1 va ieu 1.2- Muc 1, Chng I cua Thong t 06 khong neu ro cac chuan mc ve loai tau bien, tau bay c cam co the chap. Cho nen cac TCTD se rat thu ong va lung tung trong trng hp khach hang vay e ngh cam co, the chap tai san la tau bien, tau bay e am bao khoan vay. * Theo ieu 1.4- Muc 5, Chng II cua Thong t 06 quy nh : Can c vao ieu 1.4 tren ay, th TCTD co the chu ong giai chap mot phan tai san am bao khi khach hang vay a tra c mot phan n. Nhng hien nay cha co mot van ban phap luat nao quy nh NHTM hay ngi i vay phai chu ph nh gia lai tai san the chap, cam co trc khi giai chap mot phan tai san am bao. * Theo quy nh cac tai san ban giao cho NHTM e can tr n phai c ban au gia vi mc gia toi thieu bang gia do hoi ong nh gia xac nh. Do o NHTM phai gap rat nhieu kho khan trong viec e ngh c quan Thi hanh an ho tr nh quang cao phat mai, to chc ban au gia trong qua trnh thu hoi n. * Bao am bang tai san oi vi cong ty trach nhiem hu han con nhieu vng mac. Do hau het tai san cua cac cong ty trach nhiem hu han eu do ca nhan (gop tai san) la cac thanh vien cua cong ty ng ten va cha chuyen quyen s hu sang cong ty. V vay NHTM rat e ngai cho cac cong ty nay vay von. * The chap cam co phng tien van tai " lo hong" phap luat. Mot so chu phng tien van tai sau khi em cam co the chap phng tien van tai e vay von, a co hanh vi la ao nh yeu cau c quan Nha nc co tham quyen cap giay chng nhan ang ky phng tien van tai mi

30

vi ly do b mat giay chng nhan cu va tiep tuc em cam co the chap tai NHTM khac e vay von. 2.2.7. Cac ton tai khac : C cau to chc bo may a so cac NHTMQD co so lng nhan vien ln nh ICB co ti 12.000 nhan vien. Nhng ieu ang quan tam la so lao ong nghiep vu ngan hang co t thi bao cap qua nhieu ( lao ong lam cac cong viec n gian nh kiem ngan, thu quy, hanh chnh, tiet kiem chiem ti 40% tong so lao ong) trong khi nhng can bo theo tieu chuan mi lai thieu. Do vay nang suat lao ong thap, chi ph cao dan en kha nang canh tranh giam sut. * Cong nghe NHTM tren a ban TP.HCM noi rieng va tren ca nc noi chung con lac hau hn nhieu so vi cac NHTM tren the gii. Cung vi qua trnh hoi nhap, vi thng mai ien t, cac NHNNg se khong con han che khi hoat ong Viet Nam. Vi cong cu thng mai ien t, ho co the m L/C hoac thc hien thanh toan cho bat ky khach hang nao bat c au thong qua cac website tren internet ma khong can m chi nhanh tai o. Do o, cac NHTM trong nc se b mat dan th trng neu khong au t, oi mi cong nghe, cung cach phuc vu e theo kp cac NHTM tren the gii. * Cho en nay, mot so NHTM van hien nay cha co phong phap che, hoac xem nhe vai tro cua phong nay nen dan en he thong ngan hang b thua thiet nhieu trong cac vu an ln nh Minh Phung - Epco, Ngoc Thao, Thuan Hng va nhieu vu an khac.

CHNG III : MOT SO GIAI PHAP C BAN E NANG CAO HIEU QUA HOAT ONG CUA HE THONG NGAN HANG THNG MAI TREN A BAN TP. HCM : 3.1.- GIAI PHAP VI MO : 3.1.1 Giai phap chien lc khach hang :

31

Chien lc khach hang co y ngha at biet quan trong mang tnh song con oi vi s ton tai va hoat ong cua NHTM. e thc hien chien lc khach hang, cac NHTM can giai quyet cac van e mang tnh chat tieu chuan ma cac cong ty xuyen quoc gia la chon Ngan hang e giao dch nh sau : * Co mang li chi nhanh toan cau : Mang li rong khap se cho phep cac NHTM m rong hoat ong huy ong von va cho vay cung vi cac nghiep vu khac e phuc vu khach hang kp thi. * Vi oi ngu nhan vien co kinh nghiem thc hien cac nghiep vu quoc te : oi ngu nay se t van cho cong ty, tiet kiem thi gian va chi ph cho cong ty, thc hien cac thao tac nghiep vu mot cach nhanh chong, hieu qua cao. * La Ngan hang au an trong nc : Ngan hang au an se co nhieu li the ve kinh nghiem, uy tn, von va kha nang ap ng cac nhu cau cua khach hang mot cach nhanh chong, tao tam ly an toan, thuan tien cho khach hang khi giao dch. * Hieu qua cung ng cac dch vu, nghiep vu quoc te : Se giup cho cac cong ty gi c ch tn cua mnh tren th trng trong va ngoai nc. * Cung ng cac dch vu co chat lng cao ve ngoai te nh rut tien, chuyen tien, cho vay, mua ban ngoai te khi khach hang co nhu cau. ieu nay oi hoi can bo Ngan hang phai co trnh o cao thc hien cac nghiep vu lien quan en ngoai te. * Thoa man cac nhu cau chu yeu ve tn dung nc ngoai : e ap ng c cac nhu cau ve tn dung nc ngoai cua khach hang trong qua trnh gop von, au t xay dng c ban, oi mi trang thiet b, m rong quy mo san xuat kinh doanh. * Co chuyen gia gioi ve cac dch vu quoc te va cac dch vu khac : Khi khach hang lam viec vi cac chuyen gia gioi th ho se c t van, phuc vu mot cach co khoa hoc, han che viec tr tre trong giai quyet cac ho s, chng t giao dch vi Ngan hang. * Co kha nang thoa man cac nhu cau vay bang mot so ngoai te vi lai suat hap dan, giup viec thanh toan, giao dch cua khach hang tr nen linh hoat, thuan tien hn, han che chi ph vay von, han che thiet hai oi vi cong ty do chenh lech ty gia mua vao va ban ra cua NHTM khi cho khach hang vay von giup cho cac cong ty tiet kiem c chi ph, tang cao li nhuan. * Thc hien co hieu qua cac dch vu chuyen tien quoc te : Cac dch vu chuyen tien quoc te ngay nay a tr thanh nhu cau thiet yeu gia cac cong ty trong viec kinh doanh, mua ban vv.... Hieu qua ay c the hien thong qua khoang thi gian ngan nhat oi vi nghiep vu chuyen tien trong nc cung nh gia cac quoc gia nhng van am bao an toan va tiet kiem chi ph. * Co uy tn vng chac oi vi cac Chnh phu nc ngoai va cac Ngan hang : Uy tn vng chac vi cac Chnh phu nc ngoai cung nh oi vi cac Ngan hang trong va ngoai nc se la mot

32

li the vo cung to ln oi vi NHTM trong viec bao lanh, cho vay va cac dch vu khac, giup cho khach hang yen tam trong giao dch. * Cung ng dch vu quoc te chat lng cao ve quan ly tien mat : Ngan hang phai luon san sang ap ng cac nhu cau giao dch thanh toan quoc te, cho vay e tra n nc ngoaiong thi phai am bao ty le an toan trong d tr thanh khoan. Ben canh o, cac cong ty con cua cac cong ty xuyen quoc gia cung a ra nhng tieu chuan la chon Ngan hang phuc vu ho : * am bao phan ln cac nhu cau ve tn dung nham ap ng cac nhu cau vay von lu ong, au t m rong san xuat kinh doanh. * Chat lng cao ve dch vu nghiep vu : ieu nay oi hoi nhan vien cung nh can bo quan ly phai co trnh o chuyen mon cao ve nghiep vu, dch vu Ngan hang t o tao ieu kien thuan li trong viec phuc vu khach hang. * Cung cap cac dch vu chuyen tien quoc te mot cach co hieu qua : ap ng nhu cau nhanh chong tc thi viec nhan, gi va thanh toan tien trong giao dch. * La Ngan hang au an cua cong ty me : Tren c s la Ngan hang au an cua cong ty me, cac cong ty con se an tam hn trong viec la chon Ngan hang phuc vu. Cac Ngan hang se am hieu chien lc kinh doanh, tnh hnh tai chnh cua cong ty me, t o e ra nhng chnh sach u ai hay thu hep giao dch vi cong ty con nh cho vay tn chap, lai suat cho vay va dch vu ph thap... * Cung ng dch vu co chat lng cao ve cac nghiep vu ngoai te : ap ng cac nhu cau cap thi ve ngoai te nh mua ban, trao oi, rut tien, gi tien, chuyen tien, vay von. * Co lai suat cho vay hap dan : Lai suat cho vay hap dan se la mot trong nhng ieu kien giup cac cong ty chon Ngan hang e vay von, e giam chi ph vay von giup khach hang tang li nhuan. * Co mang li chi nhanh toan cau : Mang li rong khap toan cau se la li the to ln cua NHTM trong viec m rong kha nang huy ong von va cho vay, thc hien cac nghiep vu Ngan hang, ap ng nhu cau giao dch vi khach hang mot cach nhanh chong, thuan tien. * Nhan vien co kinh nghiem thc hien cac nghiep vu quoc te : Kinh nghiem cua nhan vien trong viec thc hien cac nghiep vu quoc te se t van cho cac cong ty con, hoan tat cac thu tuc nghiep vu trong thi gian ngan nhat vi hieu qua cao nhat. * Co uy tn oi vi cac cong ty a phng : Uy tn cua Ngan hang oi vi cac

33

cong ty a phng khong nhng the hien qua so lng va chat lng khach hang a phng ngay cang gia tang ma con the hien tnh chuyen mon ve nghiep vu, phuc vu, uy tn trong giao dch vi khach hang. ieu o se giup cho cac cong ty con san sang giao dch * Co cac hnh thc tn dung mi va sang tao trong viec cap tn dung : a dang hoa hnh thc cap tn dung se tao ieu kien thuan li trong viec ap ng nhu cau von mot cach linh hoat cua cac doanh nghiep. * Cung ng cac dch vu quoc te co hieu qua trong viec quan ly tien mat : Ngan hang phai luon san sang ap ng cac nhu cau giao dch thanh toan quoc te, cho vay e tra n nc ngoaiong thi phai am bao ty le an toan trong d tr thanh khoan. Ben canh o NHTM can phai phan tch tnh hnh tai chnh, tnh hnh san xuat kinh doanh va thong tin c cau can bo khach hang nh sau : +Phan tch tnh hnh tai chnh cua khach hang : * Khoi lng ban hang * Tong thu nhap * Thu nhap rong * Mc ban hang theo tng loai san pham cua cong ty. * Von co nh * Von t co * Von co phan * au t vao von co nh * au t chng khoan, co phieu, trai phieu * Ngi gop von chu yeu * Quan he vi co ong * Von lu ong * Giai trnh theo cac khoan muc von lu ong * Quan he vi ngi mac n * Quan he vi chu n * N ngan han * N dai han * o th tra n cua khach hang oi vi cac chu n. * Thi han tra n * Tong so tien lai a tra cho cac chu n. * Thu tien mat. * C cau cac nguon thu .

34

* Xep hang mc o tn nhiem trong thanh toan. + Phan tch tnh hnh san xuat kinh doanh cua khach hang : * Cac phng hng hoat ong chu yeu cua cong ty. * Cac lanh vc hoat ong khac. * Tham gia au t, kinh doanh khac. * V tr tren th trng trong va ngoai nc. * ac iem cua san pham/dch vu. * Chat lng cua san pham/dch vu. So lng tng loai san pham san xuat trong nam. * Nhu cau cua ngi tieu dung ve san pham/dch vu nay. * Gia ca san pham/dch vu. * ac tnh cac kenh phan phoi va tieu thu san pham cua cong ty. * Cac nhan hieu chu yeu. * Cac cong ty con. * ac iem c cau to chc. * Ke hoach san xuat kinh doanh. * Cng o tiep th. * Kha nang canh tranh + Phan tch thong tin ve c cau can bo cua khach hang chu yeu : * Ho ten, chc vu cua nhng ngi lanh ao va can bo trc tiep giao dch. * Trnh o hoc van va kinh nghiem hoat ong cua nhng ngi lanh ao va can bo trc tiep giao dch. * Chc vu va v tr cong tac trc o cua can bo lanh ao. * Tong so can bo cong nhan vien. * C cau la tuoi cong nhan vien. * Trnh o chuyen mon cua cong nhan vien. * Cac chuyen gia, t van c mi ang lam cho cong ty. * e phuc vu khach hang, cac NHTM thng phan loai nh sau : + Tap trung phuc vu mot nhom khach hang : u iem * c bao ve tng oi khoi s canh tranh. * S trung thanh cua khach hang. * Kinh nghiem phuc vu. cac nhu cau cua khach hang. trng. * Can phai tiep xuc thng xuyen vi khach * Can co nhieu cac dch vu mi.

Yeu iem * S phc tap trong chiem lnh phan oan th

* S hieu biet ung an cua Ngan hang oi vi hang .

35

* Tnh lien tuc cua chien lc Ngan hang. * S on nh ve thu nhap cua Ngan hang. * Chi ph quang cao khong ln. * Co hieu qua quang cao.

* S phat trien va m rong hoat ong b han che do s han hep ve khach hang. * S phat trien bnh thng cua Ngan hang cung b han che do s han hep ve khach hang.

+ Thoa man mot nhu cau nao o cua tat ca cac nhom khach hang nhat nh : Thng ap dung trong thi ky thanh lap Ngan hang, khi co s canh tranh manh me. ieu quan trong ay la la chon dch vu Ngan hang co kha nang thoa man so lng toi a khach hang, va co kha nang canh tranh. u iem * Kinh nghiem dch vu. * Chat lng cao. ng dch vu. Ngan hang. * S gan bo cua nhieu khach hang. * Co dang dap cua s oc quyen Yeu iem * Tnh chat phc tap cua viec la chon dch vu Ngan hang thch hp. khach hang * Tnh phc tap cua viec duy tr tiep xuc vi pham vi rong ln cua khach hang. * Tnh phc tap cua viec la chon chien lc gia ca do tnh hnh tai chnh khac nhau cua cac nhom khach hang khac nhau, chi ph tiep th ln. +Phuc vu toan th trng : Nham cung ng dch vu cho tat ca cac khach hang co nhu cau ma khong han che trong khuon kho cac nhom khach hang nhat nh. u iem * Chi ph t cho marketting. phuc vu cac khach hang mi. * Co kha nang linh hoat trong viec trng. * Khong co cac khach hang chung thuy. * Phan tan sc lc va tien von. * Kho chiem lnh v tr lanh ao tren th trng. * Kho khan trong viec thu thap va x ly thong tin. Yeu iem * Chu anh hng manh cua nhng thay oi tnh hnh th

* Co nhng u iem canh tranh trong viec cung * Co s canh tranh do o thu hep so lng * Co kha nang hoan thien kp thi dch vu cua * S nguy hiem do s lac hau cua san pham.

36

* Kho khan trong viec nghien cu cac loai dch vu mi ap ng nhu cau s dung cua tat ca khach hang. * Ke hoach hoa khach hang se giup cho Ngan hang thc hien nhng muc tieu e ra e thu hut khach hang mot cach co hieu qua thong qua 7 giai oan sau: Giai oan 1 : La chon cac khach hang chu yeu. Trong giai oan nay, Ngan hang se thu thap cac thong tin ve khach hang tiem nang, phan loai, phan tch cac thong tin o. Qua o lap ra mot danh sach cac khach hang chu yeu, phu hp vi kha nang phuc vu cua Ngan hang. Giai oan 2 : Sap xep viec tiep xuc vi khach hang. Tuy tng khach hang va kinh nghiem cua Ngan hang ve viec tiep can khach hang, Ngan hang se s dung cac phng thc tiep can nh sau : Gi tai lieu tra cu, quang cao cac dch vu Ngan hang vi khach hang, hoi thao va thuyet trnh, tiep can qua ien thoai, qua internet, tiep xuc ca nhan... Giai oan 3 : Phat hien cac nhu cau cua khach hang. Can bo tiep xuc phai biet cac thong tin can thiet ve khach hang nay. Sau khi tiep xuc phai nam c nhu cau ve dch vu Ngan hang; cac thong tin ve cac Ngan hang ang phuc vu ho. T o rut ra ket luan ve kha nang va s hp ly cua Ngan hang trong viec phuc vu khach hang nay. Giai oan 4 : La chon chien lc khac hang phu hp vi kha nang canh tranh cua Ngan hang tren th trng. Giai oan 5 : Lap ke hoach hoat ong oi vi khach hang thong qua viec cu the hoa chien lc tan cong khach hang, thu nhap c tnh cua Ngan hang khi phuc vu khach hang nay. Giai oan 6 : Lap ke hoach duy tr moi quan he vi khach hang thong qua cac chien lc Ngan hang e ra nh : Nguon von Ngan hang, so lng nhan vien Ngan hang, so lng khach hang hap dan, thi gian phuc vu khach hang nay, o hap dan cua khach hang, c cau to chc cua khach hang, so lng dch vu cung ng cho khach hang, so lng Ngan hang canh tranh. Giai oan 7 : Lap ke hoach tong hp oi vi khach hang ln. Can phai co cai nhn tong quat ve khach hang ln, co the Ngan hang chu lo trong viec phuc vu chi nhanh nao o cua cong ty ln nhng xet tren tong the oi vi khach hang nay th Ngan hang van co li. * Muc tieu : e la chon nhng nhom khach hang phu hp vi quy mo hoat ong cua Ngan hang, qua o e ra nhng chien lc phuc vu va thu hut ngay cang nhieu khach hang co tiem nang tren th trng.

3.1.2.- Giai phap ve huy ong von : * Thc hien cac dch vu thanh toan ho cho khach hang :

37

oi tng la ca nhan, cong ty trong viec tra tien ien, nc, ien thoai, internet vv... NHTM va khach hang se ky ket hp ong uy thac dch vu, Ngan hang se am nhan viec ong tien thay cho khach hang sau o nhan hoa n va giao tra cho khach kem theo dch vu ph. Khach hang chu yeu la ngi co viec lam on nh thu nhap kha, co so d bnh quan tren tai khoan tien gi tai ngan hang toi thieu phai ap ng cac dch vu tren...Ngoai hieu qua kinh te NHTM con tao ra moi lien he chat che hn vi khach hang hien hu, giup ngan hang duy tr mot lng khach hang tng oi on nh. Loai hnh nay rat phu hp vi quy mo hoat ong cua NHTMCP. * a dang hoa cac hnh thc gi va rut tien tiet kiem tch luy. nh ky ngi gi se gop vao NHTM mot so tien nhat nh, khi ket thuc thi gian gi se nhan lai so tien bao gom von a gi gop va lai. Tuy theo kha nang thu nhap va d tnh so tien c s dung tien trong tng lai, ngi gi co the chon thi gian gi tch luy (thap nhat 01 nam, cao nhat en 15 nam) va thi han gop nh ky (hang thang, 03 thang hay 06 thang mot lan). Lai suat se c tnh co nh suot thi gian gi gop. Trong trng hp gap kho khan ot xuat, ngi gi c nop tre t 15 en 45 ngay ( tuy thi han gop nh ky). Ngi gi cung co the ngng gop va thanh ly tiet kiem tch luy trc han va khi o Ngan hang se tnh lai suat thap hn. * Huy ong tien gi tiet kiem : Ngan hang nen phoi hp vi cac cong ty, cac to chc kinh doanh a oc, xe may... e at hang vi gia re hn gia ban le tren th trng e kch thch ngi gi tiet kiem. Ngan hang can phai thc hien ho khach hang cac thu tuc chuyen giao quyen s hu ( mua, ban ) tao ra s thoai mai cho khach hang. V du NHTM ky ket mot hp ong vi ngi gi tien gia tr can nha ma ho c xay dng co thiet ke mau, khi so tien tiet kiem bang so tien can thiet, Ngan hang se yeu cau cong ty xay dng thc hien hp ong xay nha cho khach hang vi s giup cua cac c quan chc nang ve mat quy hoach cac khu dan c va cac thu tuc chuyen quyen s hu. * Huy ong tien gi co ky han : Viec huy ong tien gi co ky han can phai quy nh them nhieu loai ky han nh ba nam, nam nam, mi nam... Ve nguyen tac lai suat tien gi ky han dai bao gi cung cao hn lai suat tien gi ky han ngan. Tuy nhien lai suat co ky han dai khong the qua cao vt mc chu ng cua nen kinh te. oi vi khoan tien gi dai han can phat hanh trai phieu dai han e co the chuyen nhng tren th trng mot cach de dang. Cac trai phieu nay co the ban lai cho ca nhan khac, cho cac doanh nghiep, cho cac ngan hang, cho bat ky to chc, c quan nao co kha nang tai chnh va ho muon mua no. oi vi tien gi co ky han, neu cha en ngay ao han ma khach hang co nhu cau rut tien, Ngan hang nen ap dung lai suat co ky han thap hn va lai suat khong ky han (neu co). V du tien gi 6 thang nhng neu khach hang mi gi c 4,5 thang va co nhu cau rut tien trc han, th NHTM ap dung lai suat 3 thang va lai suat 1 thang va lai suat khong ky han (15 ngay) cho so d tien gi.

38

* ay manh huy ong tien tiet kiem khong ky han, co ky han, phat hanh ky trai phieu ngan hang thng mai (NHTM ) ke ca bang Viet Nam ong, ngoai te va bang vang khi can thiet. a dang viec huy ong von trung han, dai han e am bao nguon von cho vay cua cac d an ong tai tr, cho vay trung va dai han, ap ng nhu cau bc xuc von cua cac doanh nghiep va va nho. Theo phng cham "s thanh at cua khach hang" la "s thanh at cua Ngan hang". * Tang cng cac mang li, chi nhanh huy ong von, rut tien tai cac khu che xuat, khu cong nghiep, khu dan c mi. NHTM nen ay manh cong tac nghien cu th trng e tm hieu tam ly, nhu cau khach hang, th hieu, thoi quen, ong c giao dch vi Ngan hang. NHTM nen nang cao hieu qua nhanh chong, an toan, tiet kiem chi ph cua cac cong cu thanh toan, chi tra lng, giao nhan tien tai doanh nghiep, quan ly tai san, ket sat... e hap dan tien gi vao Ngan hang ong thi nen trang b may ATM at trc Ngan hang e lam phng tien rut tien trong va ngoai gi lam viec, gop phan lam tang so lng khach hang giao dch. 3.1.3.- Giai phap m rong cho vay : * Trien khai nhan rong mo hnh cho vay : oi vi khach hang ca nhan, cac NHTM nen m rong phng thc cho vay sinh hoat, cho vay mua nha at, mua xe ...oi vi cong ty vay e xay dng c s ha tang, xay dng nha xng, cac mo hnh trang trai ln, Ngan hang nen ap dung phng thc cho vay tra cham hay ng trc cho doanh nghiep trong khu cong nghiep, khu che xuat vay e tra tien thue at, khi doanh nghiep c cap chng nhan quyen s dung at se em the chap tr lai cho Ngan hang e am bao khoan vay. Trng hp tai san am bao la may moc thiet b, nha xng, Ngan hang cho vay, c quan giam nh may moc thiet b, nha xng va doanh nghiep co may moc thiet b, nha xng cam co, the chap vay von nen ky hp ong tay ba e rang buoc trach nhiem phap ly va kinh te cua cac to chc giam nh, ong thi n gian hoa cac thu tuc cap tn dung cho khach hang, rut ngan thi gian tham nh ho s vay. NHTM nen ho tr doanh nghiep trong viec t van, lap so sach ke toan, lap phng an ke hoach san xuat kinh doanh cho doanh nghiep khi can thiet. Tap trung tai tr von va ap dung cac chnh sach u ai ve lai suat oi vi nhng doanh nghiep, cac cong ty phat trien ha tang, cac x nghiep lam hang xuat khau, cac n v thu hut nhieu lao ong, cac c s cong nghiep di di t noi thanh vao khu che xuat, khu cong nghiep, cac cong ty xay dng nha cho cong nhan tai cac khu che xuat, khu cong nghiep. * Chap nhan co phieu lam tai san cam co e am bao cho tien vay :

39

Cho phep ngi lao ong cac doanh nghiep Nha nc co phan hoa c vay mot phan gia tr cua co phieu e mua co phieu va dung chnh co phieu o lam tai san bao am tien vay, gop phan thc hien tot chu trng, chnh sach cua ang va Nha nc trong viec ay manh tien trnh co phan hoa cac doanh nghiep Nha nc, a dang hoa cac doanh nghiep Nha nc, a dang hoa cac dch vu Ngan hang, thu hut them c nhng khach hang mi. * M rong cho vay ong tai tr : Cho vay ong tai tr thng tham gia vao cac d an ln, thi gian thu hoi von dai, v vay rui ro trong qua trnh au t ( chu yeu thuoc loai rui ro ve gia tr thu hoi von ) la kho tranh khoi. Nen m rong oi tng cong ty cho thue tai chnh c tham gia ong tai tr. Trong trng hp nay nen e tong cong ty cho thue tai chnh la au moi chnh v tai san thue ng ten s hu la cong ty tai chnh . * oi vi can bo Tn dung : Trc het can bo tn dung phai thc hien nghiem tuc che o the le tn dung cua Thong oc NHNN ban hanh va chap hanh ung an cac van ban phap luat hien hanh. Moi khoan cho vay phai thc hien ung quy trnh nghiep vu, tham nh kiem tra, xac nh ung t cach phap nhan, the nhan cua ngi vay. Tham nh ky tnh kha thi cua phng an san xuat kinh doanh, th trng au vao, au ra, ieu kien san xuat kinh doanh cua cac c s vay von. Tang cng kiem tra viec s dung von vay, chong hien tng vay von kinh doanh long vong, s dung von vay sai muc ch. Song song vi viec phan tch cac ch tieu kinh te cung nh xem xet ho s phap ly cua cong ty, can bo tn dung can phai xet en ch tieu sau: He so kha nang Li nhuan rong trc thue li tc hang thang cua doanh nghiep Tra lai tien vay = ----------------------------------------------------------------------------cua doanh nghiep Lai tien vay hang thang cua doanh nghiep tai Ngan hang Neu ap so 2 th Ngan hang khong cho vay, v li nhuan doanh nghiep lam ra khong u e tra lai tien vay Ngan hang va thue li tc; thong thng he so nay> 2 nhieu lan. Khi tham nh ho s vay, can bo tn dung phai tach bach ho s tai san cam co, the chap sang mot ben, thng th khau nay c tham nh trc e tranh phien ha cho khach neu nh ho s tai san cam co, the chap khong u yeu cau. Tai san cam co, the chap phai oc lap tng oi khi tham nh tn dung; bi v x ly tai san am bao ch xay ra trong tnh huong xau, mot mon vay thu n chu yeu da tren tai san am bao la mot mon vay xau nhat; va mot can bo tn dung co nhieu mon vay phai thu n bang tai san am bao la can bo tn dung khong co kha nang, can c thay the. + Ben canh o, can bo tn dung phai tuan thu cac quy trnh sau :

40

 Thiet lap ho s tn dung :

Gom cac loai giay t phap ly va hanh chnh. Nhng thong tin lien quan en nang lc phap ly ( oi vi khach hang la cong ty), nang lc hanh vi ( oi vi khach hang ca nhan), tai chnh, tai san am bao. oi vi cac khoan cho vay ln thng oi hoi phai co nhieu thong tin v vay bo ho s cho vay se a dang va phc tap hn.

Phan tch tn dung :

Da tren c s cac tieu chuan sau : Muc ch xin vay cua khach hang, uy tn cua khach hang, nang lc tai chnh, cac ieu kien tac ong cua khach hang, moi trng canh tranh, moi quan he vi khach hang, tai san am bao.

Quyet nh cho vay :

+ Nen thc hien theo mc o phan quyen cua NHTM cac cap khac nhau : oi vi cac khoan cho vay ca nhan vi so tien nho nen giao quyen quyet nh cho nhan vien hoac trng phong tn dung. oi vi cac khoan cho vay khac nen giao thuoc quyen phan quyet cho trng phong cap cao, ban ieu hanh, hoi ong quan tr.

Giam sat va quan ly tn dung :

Can bo tn dung phai thng xuyen kiem tra trc, trong va sau qua trnh cho vay oi vi khach hang cho en khi khoan vay c hoan tra ay u ca goc lan lai. Viec giam sat va quan ly tn dung c tien hanh theo cac noi dung sau : + Hach toan va theo doi tai khoan khach hang. + Kiem tra tnh hnh s dung von vay theo nh ky va ot suat. + Kiem tra tai san am bao ve gia tr con lai va so lng. + X ly tc thi cac trng hp vi pham hp ong. + Ngng cap von tn dung ong thi thu hoi n ngay oi vi cac cong ty ang co nguy c pha san.

Kiem tra quy trnh cho vay va rang buoc trach nhiem oi vi can bo tn dung:
Chap hanh tot cac quy nh cua NHNN cung nh cac van ban phap luat hien hanh trong cho vay la bien phap quan trong nhat e han che cac rui ro trong kinh doanh tn dung. Tren thc te do khong thc hien ung cac quy nh, quy trnh cho vay a dan en viec s dung von tn dung sai muc ch nh s dung von ngan han e au t, kinh doanh bat ong san ngoai chc nang san xuat kinh doanh cua doanh nghiep. e han che cac rui ro xuat phat t viec cho vay, cac NHTM phai thng xuyen kiem tra quy trnh cho vay cua nhan vien tn dung ac biet oi vi nhng hp ong cho vay vi gia tr ln. NHTM nen quy nh trach nhiem thu hoi n oi vi can bo tn dung gay ra mon n qua han, n xau e tranh trng hp can bo tn dung tron tranh trach nhiem oi vi hau qua gay ra cho Ngan hang.

41

* Phng phap lam giam rui ro tn dung : + Xac nh kha nang tra n cua khach hang thong qua anh gia bang thang iem. Hien nay bang cac tieu chuan tnh iem con tuy thuoc vao ac thu va kinh nghiem rieng cua moi NHTM. ong thi bang iem nay se c anh gia lai theo nh ky nham am bao nang cao hieu qua phan tch kha nang tra n cua khach hang. + Ha thap mc cho vay oi vi mot khach hang. ay la mot trong nhng bien phap phan tan rui ro tn dung, cac NHTM phai chap hanh ty le phan tan rui ro do phap luat quy nh. + Phan tch tnh hnh N qua han qua ch tieu N qua han / Tong d n cua khach hang theo nganh kinh te, loai hnh doanh nghiep. Muc ch cua viec phan tch nay la nham anh gia mc o rui ro theo nganh lam c s e xay dng chien lc kinh doanh cho phu hp. * Khong ngng oi mi cong nghe, hien ai hoa cong nghe Ngan hang Khong ngng ao tao va ao tao lai oi ngu can bo e nang cao nang lc quan ly va kinh doanh - nguon lc quyet nh s thanh cong chien lc cai cach hoat ong NHTM. Luon cap nhat cong nghe hien ai giup NHTM Viet Nam tr cac Ngan hang ien t e xuc tien thng mai ien t Viet Nam, cung co va phat trien cua ban than cac Ngan hang, phat trien cac san pham Ngan hang hien ai nh the ien t, tien ien t, giao dch ien t..., ong thi tiep tuc nghien cu, trien khai ng dung cac mo hnh Ngan hang ao, Ngan hang tai nha, Ngan hang internet, internet trong Ngan hang va cac san pham dch vu hien ai khac nham ap ng nhu cau trong nc va quan he quoc te. * Phat trien dch vu Ngan hang ac biet la dch vu thanh toan bao am ap ng c yeu cau cao cua khach hang, cua nen kinh te hien ai : Vi phng cham nhanh chong, chnh xac an toan, tien ch cao nhat, cac NHTM nen ng dung cong nghe hien ai nham thu hut khach hang e phat trien quan he tn dung vi khach hang nhat la vi cac doanh nghiep san xuat hang xuat khau. Qua hoat ong thanh toan, Ngan hang se nam bat c tnh hnh tai chnh, kha nang thanh toan cua khach hang lam c s vng chac e Ngan hang manh dan cho vay. * Giai phap ve anh gia, sap xep c cau lai he thong NHTM : NHTMQD can tinh giam so lng can bo lam viec tai cac bo phan kiem ngan, thu quy, hanh chnh. Tang so lng va chat lng can bo cac bo phan nghiep vu chuyen mon nh phong tn dung, phong ke toan, phong thanh toan quoc te... ong thi tang thu nhap cho nhan vien Ngan hang nham han che hien tng tieu cc, tham o...Hang thang cac NHTM nen phan tch cac ch tieu kinh te ky thuat e anh gia ket qua hoat ong kinh doanh cua mnh. Qua o

42

se tm hieu cac nguyen nhan cua nhom hoat ong co hieu qua va nhng nhom khong co hieu qua t o tm ra giai phap hoan thien cac hoat ong cua NHTM. Moi NHTM nen thanh lap phong phap che e t van, soan thao cac van ban, hp ong giao dch vi khach hang vi cac c quan chc nang hoac ky hp ong vu viec vi luat s e han che rui ro trong qua trnh kinh doanh. 3.2.- CAC GIAI PHAP V MO : 3.2.1 Van e x ly tai san am bao : Cac c quan nha nc co tham quyen can sm xem xet tm ra bien phap ngan nga tnh trang khai bao khong trung thc ve viec anh mat giay chng nhan ang ky phng tien van tai ang cam co tai NHTM e vay von t o tranh tnh trang cap giay chng nhan mi cho chu phng tien tiep tuc em phng tien van tai i cam co tai nhieu NHTM khac nhau. Kien ngh Bo Tai chnh bai bo thue VAT anh tren doanh thu t viec x ly tai san bao am tien vay. e ngh Toa an nhan dan toi cao nen xem xet huy bo va thay the nhng van ban khong con phu hp va bo sung bang nhng van ban mi nham tao ieu kien cong bang cho cac NHTM trong viec x ly thu hoi n vay. * e ngh cac c quan chc nang ho tr NHTM trong viec xac minh giay t lien quan en cac tai san cam co, the chap cua khach hang. Thong qua viec Ngan hang se gi van ban cho c quan chc nang va e ngh xac nhan loai giay t noi tren. Can c vao ho s lu tr, c quan chc nang co the de dang xac nhan c nhng giay t o la trung thc, con hieu lc hay gia mao, khong co gia tr. Mat khac, ngan hang cung co the gi van ban cho cac c quan Nha nc a cap cac giay t trong ho s the chap tai san trc ay (Uy ban Nhan dan, S a chnh, S Nha at, Phong Cong chng Nha nc...) e thong bao tai san o a c the chap vay von tai ngan hang va e ngh cac c quan tren khong giai quyet moi thu tuc mua ban, chuyen nhng, cho thue, the chap, cong chng hoac xin cap lai cac giay chng nhan quyen s hu/ s dung tai san. e thi gian tham nh ho s the chap tai san c rut ngan lai va c hoi kinh doanh cua nhng khach hang vay (chan chnh ) khong b anh hng, e ngh c quan Nha nc co tham quyen can ban hanh mot van ban phap luat quy nh ro thi gian va trach nhiem cua c quan chc nang trong viec xac nhan tnh hp phap cua cac giay t trong ho s the chap tai san khi nhan c van ban e ngh cua ngan hang. ong thi, cac bo, nganh lien quan, cac Uy ban Nhan dan tnh, thanh pho trc thuoc trung ng sm thanh lap he thong c quan ang ky quoc gia ve giao dch bao am va ban hanh cac van ban hng dan cu the quy trnh, thu tuc, le ph ang ky giao dch bao am e cac ngan hang co u thong tin can thiet tm hieu ve tai san the chap, cam co trc khi quyet nh nhan tai san am bao.

43

* Bo Ke hoach va au t, Bo Thng mai cung vi Ngan hang va cac c quan chc nang nen phoi hp to chc thu thap thong tin, khai thac va x ly thong tin ve hoat ong cua doanh nghiep t luc mi xin giay phep thanh lap giup cho cac NHTM co he thong thong tin can thiet khi tham nh xet duyet cho vay. 3.2.2 C cau lai he thong NHTM : NHNN nen quy nh tang von ieu le cua NHTM tai Viet Nam e tang kha nang huy ong von va cho vay. Can phai co s phoi hp chat che gia thanh tra NHNN va bo phan kiem soat noi bo tai ngan hang tren a ban. Rieng oi vi cac NHTMQD, chung ta co the ap dung theo hng sau : Tang cng trach nhiem quan ly va quan tr cong ty nham nang cao tnh oc lap, kha nang sinh li va nh hng hoat ong kinh doanh cua Ngan hang ong thi xuc tien viec thiet lap cac cong ty quan ly tai san ch e tiep nhan cac khoan n xau co the chap cua cac NHTM theo gia th trng va x ly cac khoan n xau thong qua cac cong ty mua ban n. Qua trnh x ly n nay se bao gom giam cho vay va xoa n cho cac doanh nghiep nha nc c giai the, ban, khoan cho thue va co phan hoa theo chng trnh cai cach doanh nghiep nha nc. Cap bo sung von ieu le cho moi NHTMQD tuy thuoc vao quy mo, tnh hnh kinh doanh cua moi NHTMQD. Tien hanh anh gia, phan loai, xep hang cac NHTM, tai c cau to chc NHTM nham gop phan to chc hp ly cong viec cua moi thanh vien trong Ngan hang, sap xep va thc hien co hieu qua cac chc nang quan ly, thoa man toi a cac yeu cau cua khach hang e at c cac muc ch cua Ngan hang. NHNN nen xem xet quyet nh ong ca, sap nhap cac NHTMCP yeu kem neu thay khong con kha nang phuc hoi va c ai hoi co ong nhat tr, ong thi yeu cau nhng Ngan hang nay dng viec huy ong tien gi mi, ngng cho vay, tap trung thu n va chi tra tien gi. NHNN nen tng bc quy nh tang mc von phap nh oi vi tng loai hnh NHTM e tang tnh canh tranh sau Hiep nh thng mai Viet - My. Thng xuyen kiem tra von ieu le cua cac NHTM, nhng NHTM nao khong am bao von ieu le toi thieu theo luat nh buoc phai x ly theo 03 hng sau ay : + Vi cac NHTM co tiem nang, uy tn co the goi co ong gop von co phan e thoa man yeu cau von ieu le toi thieu. + oi vi cac NHTM yeu, khong the ban co phieu e bo sung von ieu le th co the hp nhat hai hay nhieu NHTM khac e tr thanh NHTM mi co quy mo ln hn.

44

+ oi vi cac NHTM yeu kem khong co kha nang tang von ieu le va khong muon sap nhap th buoc phai xin giai the. * NHNN nen quy nh lai ieu kien cho vay khong co am bao bang tai san oi vi he thong NHTM e tao moi trng canh tranh lanh manh, cong bang. ong thi nen xem xet va ieu chnh lai ieu kien ve ty le n xau c the hien tren Bang tong ket Tai san hang thang tnh tren tong d n oi vi khach hang vay di 5%. Thiet ngh ty le nay la qua thap cha phu hp vi thc trang cua cac NHTM. 3.2.3 oi vi doanh nghiep : Phai nhanh chong lanh manh hoa tai chnh doanh nghiep, nhat la cac Doanh nghiep Nha nc coi trong kien toan quan ly cac doanh nghiep tng khau nh sap xep to chc, san xuat, hach toan, lap phng an, luan chng kinh te- ky thuat cho au t, tao moi trng tot cho au t. Manh dan cho giai the doanh nghiep lam an thua lo, ay manh sap nhap, hp nhat hay co phan hoa, phat hanh trai phieu goi von, phoi hp vi Bo tai chnh ay manh phat hanh cac loai trai phieu dai han (5-7 nam ) tai tr cho cac cong trnh xay dng c ban va mot so muc tieu chnh sach Nha nc. Khuyen khch cac NHTM trien khai cac phng an cho vay "ong tai tr " nhom hp cac Ngan hang co hoan canh kinh doanh tng ong e lien ket, ho tr nhau trong viec thc hien cac nghiep vu kinh doanh tien te nham chia nho rui ro, tang hieu qua ong von xa hoi. ong thi phai quy nh quy mo hoat ong, tnh hnh tai chnh cung nh ty le hp von toi thieu cua Ngan hang au moi cung vi nhng quyen li , trach nhiem cu the e tao s cong bang gia cac Ngan hang tham gia ong tai tr cho d an. Quoc hoi nen sa oi bo sung luat pha san doanh nghiep cung trong trng hp cho vay khong co bao am va quy nh chat che viec chuyen quyen s hu oi vi cong ty trach nhiem hu han. ong thi kien ngh Chnh phu nen co nhng chnh sach, quy nh bao ho gia nong, hai san trong nc e ngi nong dan, ng dan c yen tam au t san xuat. 3.2.4 Kien ngh vi NHNN va c quan chc nang : Chnh phu, NHNN va cac c quan chc nang nen sm ban hanh cac van ban phap luat e tao hanh lang phap ly trong qua trnh hoa nhap cua he thong NHTM ac biet la c s phap ly can thiet e thc hien cam ket song phng Hiep nh thng mai Viet -My, tao san chi bnh ang gia cac NHTM trong nc va nc ngoai, gia NHTMQD va NHTMCP. Kien ngh Chnh phu sm nghien cu, ch ao ban hanh cac quy nh ve nguyen tac thong nhat cho cac hoat ong thng mai ien t. Tao c s phap ly cho thng mai ien t phat trien. Tiep tuc phat trien mang truyen thong toc o cao, gia ca phu hp va tao thoi quen cho ngi s dung cac dch vu mi oi vi cac doanh nghiep va cong ong dan c.

45

NHNN nen co van ban cho phep cac NHTMCP c goi them von co phan, xoa n kho oi oi vi mot so NHTMCP ln, lam an co uy tn, co lai, co tc chia eu an cho cac co ong hang nam cao hn hoac bang lai suat tien gi tiet kiem. e ngh NHNN Viet Nam phoi hp vi Bo, nganh hu quan sm e xuat vi Chnh Phu ban hanh cac quy nh, thu tuc ve viec cap giay chng nhan quyen s hu nha xng cho cac doanh nghiep co von au t nc ngoai e lam tai san am bao tien vay, quy nh cac tieu chuan xep hang cac doanh nghiep trong khu cong nghiep, khu che xuat va trong ca nc. NHNN nen sm ban hanh cac van ban quy nh ve quyen li va ngha vu cua NHTM va khach hang vay von khi anh gia lai gia tr tai san am bao, giup khach hang co the rut bt mot phan tai san am bao do a tra bt n. e ngh Uy Ban Nhan dan TP.HCM sm nghien cu va ban hanh van ban mi quy nh lai gia at cho phu hp e thay the van ban 05 quy nh ve gia at nay a lac hau. Vi tnh hoa trong he thong cac c quan chc nang nh Phong Cong chng Nha nc, S a chnh, S Tai chnh Vat gia, Uy ban Vat gia Chnh phu, Toa an Nhan dan, Phong Thi hanh an, Vien kiem soat... nham ap ng nhu cau cap bach cua nen kinh te th trng. C quan nha nc co tham quyen can sm xem xet va ban hanh van ban quy pham phap luat quy nh ro trach nhiem cua tng ngi bao lanh trong trng hp nhieu ngi cung dung tai san thuoc quyen ong s hu/ s dung hp phap cua mnh e bao am cho mot khoan vay cua ben i vay, khi ben i vay o khong tra c n en han cho ngan hang. Xay dng he thong thu thap thong tin tn dung can phai ap ng c tnh kp thi, chnh xac, tin cay va an toan. V vay can phai xay dng cac chng trnh phan mem va e an nang cap may moc thiet b phuc vu viec x ly va khai thac thong tin. Tang cng m rong quan he vi cac c quan, to chc trong va ngoai nc nh Tong cuc thong ke, Bo Ke hoach va au t, ... e hoc hoi kinh nghiem va lam phong phu them kho thong tin. Bi v tai Bo Ke hoach va au t co cac thong tin ve ho s phap ly cua cong ty, tai Tong cuc Thue, Tong cuc Thong ke co ho s ve tai chnh cua doanh nghiep... Neu Trung tam thong tin tn dung cua NHNN thu thap c ay u thu thong tin ve phap ly, tai chnh... cua cac doanh nghiep th khi o mi tien hanh c bc phan tch, anh gia xep loai doanh nghiep. NHNN nen sm lap ra cach tnh iem, xep loai hang cac doanh nghiep da tren cac thong tin nh sau : Bang can oi ke toan, ket qua hoat ong kinh doanh, tnh hnh d n, dong lu chuyen tien te va nhng thong tin khac. NHNN ket hp vi trung tam thong tin tn dung nen phan loai doanh nghiep theo tng nganh nghe, theo quy mo ong thi phan tch cac ch tieu tai chnh ( thanh khoan, hoat ong, thu nhap, n vay..) e xay dng he thong phan tch, anh gia

46

xep loai khach hang, a ra cac thong tin canh bao kp thi giup cac NHTM ngan nga va han che rui ro trong kinh doanh. NHNN can phai sm ban hanh ro rang ve quyen li, ngha vu va trach nhiem cua NHTM trong viec cung cap thong tin khach hang cho Trung tam thong tin tn dung. Can c vao so iem e phan loai, xep hang cac doanh nghiep v du nh loai AA-A ( hoat ong tot, co trien vong va tiem nang phat trien, o rui ro thap), loai BB ( hoat ong tot, co tiem nang phat trien nhng han che ve nguon lc tai chnh, o rui ro thap), loai B (hoat ong cha hieu qua, kha nang t chu tai chnh thap, co nguy c tiem an, o rui ro trung bnh) loai CC-C ( hoat ong yeu kem, thieu-khong co kha nang t chu tai chnh, o rui ro cao). Da vao ket qua co c, cac NHTM se anh gia c khach hang cua mnh e m rong hay thu hep viec cap tn dung va cac dch vu khac.

47