Professional Documents
Culture Documents
T GI HI OI GIAI ON 2000-2011:
CC NHN T QUYT NH, MC SAI LCH
V TC NG I VI XUT KHU,
Bo co nghin cu RS - 01
Bn quyn 2011 thuc v y ban Kinh t ca Quc hi v
UNDP ti Vit Nam.
Mi s sao chp v lu hnh khng c s ng ca
y ban Kinh t ca Quc hi v UNDP l vi phm bn quyn.
2
UNDP
Y BAN KINH T CA
QUC HI
T GI HI OI GIAI ON 2000-2011:
CC NHN T QUYT NH, MC SAI LCH
V TC NG I VI XUT KHU
LI GII THIU
Chnh sch t gi lun c coi l mt trong nhng chnh sch v m rt quan trng nhng tc
ng kh lng trc v thng phi nh i gia nhiu mc tiu v m khc nhau. Trn thc t, c
nhiu mc tiu c t ra cho chnh sch t gi, trong khi cc cng c thc thi chnh sch v d a
thc hin chnh sch li kh hn hp. Vic gim gi ng ni t c th thc y xut khu v ci thin
cn cn thanh ton, nhng iu ch c th xy ra trong nhng iu kin nht nh v tc ng i
vi tng hng ha khc nhau l khc nhau.
iu cho thy vic nh gi tc ng ca iu chnh t gi n lm pht l khng h n
gin v trong mt nn kinh t m, t gi thc nh hng n gi c tng i gia cc hng ha sn
xut trong nc v hng ha nhp khu. T gi cng c th tc ng trc tip n lm pht do vic
thay i gi c tnh bng ng ni t ca hng ha nhp khu v qua nh hng n ch s gi.
Vic nh gi din bin v nguyn nhn bin ng t gi, ng thi phn tch tc ng gia chnh
sch t gi v tng trng xut khu l mt ch m cc i biu Quc hi v cc nh hoch nh
chnh sch hin rt quan tm.
Trc yu cu , nghin cu ny tp trung phn tch v nh gi xu hng t gi v bin
ng ca t gi danh ngha v t gi thc trong giai on 10 nm qua, nhng nhn t tc ng n t
gi hu hiu thc v mc sai lch, t xc nh c t gi cn bng v mc nh gi cao
hay thp ca tin ng cng nh nh lng c tc ng ca thay i t gi n xut khu ca cc
mt hng chnh ca Vit Nam. Thng qua phng php nghin cu r rng v nhng bng chng
phn tch xc thc, nghin cu a ra nhng pht hin hu ch v c tnh thuyt phc cao.
y l nghin cu u tin trong chui nhng nghin cu da trn bng chng thc nghim
gn vi nhng vn chnh sch kinh t v m hin thu ht nhiu s quan tm ca cc i biu Quc
hi v cc nh hoch nh chnh sch nc ta ang c trin khai trong khun kh D n H tr
nng cao nng lc tham mu, thm tra v gim st chnh sch kinh t v m ca y ban Kinh t ca
Quc hi. Xin trn trng gii thiu ti qu v.
Trng Ban ch o:
Nguyn Vn Giu
Ch nhim y ban Kinh t ca Quc hi
Gim c:
Nguyn Vn Phc
Ph Ch nhim y ban Kinh t ca Quc hi
Ph Gim c:
Nguyn Minh Sn
Qun c:
Nguyn Tr Dng
Nhm tc gi:
V Quc Huy
Nguyn Th Thu Hng
V Phm Hi ng
MC LC
Li m u .................................................................................................................. 11
Phn I: Qun l t gi Vit Nam, nhng bin ng gn y .................................. 14
Cc xu hng t gi: ......................................................................................................... 15
Nhng bin ng gn y ................................................................................................. 16
Giai on 2008-2009 ................................................................................................................. 16
Giai on 2010-2011 ................................................................................................................. 18
Phn II: Cc nhn t quyt nh t gi thc (hu hiu) v mc sai lch ............. 25
T gi thc hu hiu (REER): Khi nim, cch tnh v ng dng .................................. 25
Tnh ton t gi thc hu hiu Vit Nam: s liu mi v nhng pht hin mi ........................ 27
Cc kt qu chnh v la chn ti u v tn sut s liu v phm vi cc nc c s dng ...... 28
DANH MC BNG
Bng 1. Ch s t gi thc ca cc ng tin so vi la M (nm 2000 l nm gc) ....................... 22
Bng 2. c lng REER di hn cho mi quc gia: ......................................................................... 33
Bng 3. Kim nh mc ng tch hp: ......................................................................................... 35
Bng 4. Tm tt cc kt qu hi quy vi 4 la chn v t hi quy...................................................... 36
Bng 6. Tc ng ca t gi n xut khu theo hm phn hi xung: cc th trng xut khu chnh, s
liu GTIS........................................................................................................................................... 43
Bng A. 2. Xut khu ca Vit Nam sang cc th trng chnh, 2005-2010....................................... 49
Bng A. 4.Cc h s ng tch hp trong m hnh vi th trng M v danh mc hong ha SITC
(US market and SITC commodities) .................................................................................................. 53
Bng A. 5. Phn ng ngn hn ca xut khu i vi t gi: hm phn hi xung ............................... 60
DANH MC HNH
Hnh 1. T gi danh ngha VND/USD (bn tri) v lm pht Vit Nam (bn phi), 1992-2010 ....... 15
Hnh 2. T gi VND/USD theo ngy v bin , 2008-2011 .............................................................. 17
Hnh 3. T gi chnh thc v t gi th trng t do theo ngy, VND/USD, 2009-2011 ..................... 18
Hnh 4. T gi thc v t gi danh ngha VND/USD theo qu 2000-2011.......................................... 21
Hnh 5. Ch s t gi thc theo qu ca mt s ng tin so vi USD: 2000Q1-2010Q3 .................... 23
Hnh 7. Cc c lng ca NTTHng, N&N v IMF v REER ......................................................... 26
Hnh 8. Ch s tng trng xut khu v t gi danh ngha, RER v REER ........................................ 28
Hnh 9. REER vi cc s lng nc khc nhau ................................................................................ 29
Hnh 10. T gi cn bng ................................................................................................................... 37
Hnh 11. Sai lch ca T gi: Tng sai lch v Sai lch hin ti ......................................................... 38
NHNG T VIT TT
ADB
ADF
ARDL
ARPDL
BEER
CGER
CPI
Ch s gi tiu dng
EMEs
FDI
FEER
FII
GDP
GTA
GTIS
HS
IFS
IMF
LICs
NATREX
NEER
NHNN
Ngn hng Nh nc
NHTM
ODA
PEER
REER
SITC
VND
ng Vit Nam
USD
la M
10
LI M U
11
Tnh cht phc tp, a dng, mang tnh nh i mc tiu cao ca vic thc thi cc bin php
ca chnh sch t gi l gii phn no ti sao ch ny li l mt quan tm ln v c bn tho
nhiu Vit Nam, nht l t nm 2007 tr li y sau nhng bt n kinh t v m ca nc ta. Qun l
t gi ang l mt thch thc chnh sch ln khi ang lin tc c nhng du hiu v nhng mo m
trn th trng ngoi hi. K t sau thng 9 nm 2010 n thi im nghin cu ny c thc hin
(thng 5 nm 2011) tnh hnh trn li tr nn phc tp hn do lm pht li ti din. Vn t gi c
coi l mt trong nhng vn cc k quan trng nh hng n s n nh v m ca nn kinh t
cng vi cc vn khc nh thm ht ngn sch, thm ht thng mi v lm pht. iu hnh t gi
hp l nhm kim sot lm pht, n nh nn kinh t, thc y xut khu v ci thin cn cn thng
mi lun c coi trn danh ngha l nhng mc tiu chnh sch quan trng Vit Nam.
iu ny tr nn quan trng hn bao gi ht trong bi cnh Vit Nam ang phi i mt vi
nhng thch thc n nh kinh t v m nh hin nay. Cc bin php mnh tay p dng gn y nh
cm bun bn ngoi t trn th trng phi chnh thc, yu cu kt hi khng chnh thc, vic ph gi
mnh ng Vit Nam u nm 2011 sau mt thi gian di km gi t ra nhng cu hi v tnh hiu
qu v ph hp ca cc bin php ny trong khun kh chung ca mt chnh sch t gi. Nghin cu
ny s cp n mt s ni dung trong cch thc iu hnh t gi ca Vit Nam trong thi gian gn
y (t sau nm 2000) trn c s nhng phn tch thc chng.
Chng ti tnh ch s t gi hu hiu thc - real effective exchange rate (REER) theo thng trn
c s s dng cc s liu kh cp nht, chi tit hn v c tn sut thi gian v khng gian so vi cc
nghin cu trc y. Nghin cu cng xut cch thc tnh ch s ny theo cch mi vi tn sut
thi gian v phm vi ban hnh hp l, phc v cho cc nhu cu phn tch chnh sch, thng k v theo
di trong tng lai. Bn cnh , ln u tin nc ta, mc sai lch v t gi (exchange rate
misalignment) cng c nhm nghin cu a ra da trn mt m hnh kinh t lng tng i n
gin v c th nghim tnh ton mc sai lch t gi cho nhiu quc gia trn th gii. Cc
kt qu v mc sai lch t gi c th s gp phn nh gi hiu qu ca chnh sch t gi, theo
ngha cc bin php can thip t gi c lm trm trng thm hay gim nh mc sai lch ny. Cc s
liu v mc sai lch t gi cng ch ra c din bin ca t gi v mi tng thch vi nhng ch
s nn tng (fundamentals) ca nn kinh t. iu c th s gip cho cc nh hoch nh chnh sch
c thm thng tin trong khi cn nhc, xem xt cc bin php khc nhau khi iu hnh t gi cho ph
hp vi tnh hnh thc t v cc mc tiu ra. Phn cui ca nghin cu l kt qu ca m hnh kinh
t lng c lng tc ng ca t gi i vi xut khu. Khc vi nhiu nghin cu trc y,
nghin cu ny a ra kt qu v nh hng ca t gi i vi cc sn phm xut khu theo danh mc
quc t (195 mt hng theo m SITC 3 ch s v trn 90 mt hng theo m HS 2 ch s) trn 4 th
trng xut khu chnh ca Vit Nam l Hoa K, Khu vc ng Euro (15 nc), Nht Bn v Hn
Quc. Cc kt qu c lng cho thy t gi c nh hng ln n xut khu ca Vit Nam. Tuy
nhin tc ng tch cc ny ph thuc vo c hai yu t: sn phm xut khu v th trng xut khu.
12
13
PHN I
QUN L T GI VIT NAM: NHNG BIN NG GN Y
14
Cc xu hng t gi:
Nhn vo din bin ca t gi danh ngha t nm 1992 n nay (Hnh 1) c th thy t gi chnh
thc VND/USD1 c xu hng i theo mt chu k r rt gm hai giai on: (i) trong giai on suy
thoi kinh t hoc khng hong, VND mt gi kh mnh; (ii) khi giai on suy thoi kt thc, nn kinh
t i vo n nh th t gi li c neo gi tng i cng nhc theo ng USD. Chu k ny c
lp li hn hai ln t nm 1989 n nay.
Giai on 1 ca chu k tng ng vi cc giai on nn kinh t c s bin ng mnh: (i) 19972000 vi nh hng mnh m ca cuc khng hong ti chnh Chu ; v (ii) 2008-2011 vi cuc
khng hong kinh t ton cu v n lc bnh n kinh t v m. Gn lin vi nhng giai on bin ng
mnh ny l s chnh lch ln gia t gi chnh thc v t gi th trng t do. Sc p ca th trng
buc NHNN phi ni rng bin t gi hoc chnh thc ph gi, lm cho VND mt gi mnh m
so vi thi im trc .
Hnh 1. T gi danh ngha VND/USD (bn tri) v lm pht Vit Nam (bn phi), 1992-2010
T gi chnh thc l t gi bnh qun lin ngn hng do Ngn hng nh nc (NHNN) cng b hng ngy da trn t gi
15
Nhng bin ng gn y
Giai on 2008-2009
Giai on 2008-2009 nh du s bin ng trong cc phn ng chnh sch t gi Vit Nam.
T nm 2007, do s gia tng t ca lung tin u t gin tip vo Vit Nam, ngun cung USD
tng mnh. Trn thc t vo na u nm 2007 v t thng 10/2007 n thng 3/2008, th trng
ngoi hi Vit Nam c d cung v USD khin cho t gi NHTM2 gim xung sn bin . ng
Vit Nam ln gi trong giai on ny.
Hnh 2 cho thy t gi c nhng bin ng mnh trong nm 2008 do lm pht tng cao trong
na u nm v cuc khng hong kinh t th gii bt u tc ng ti nn kinh t Vit Nam vo
na cui nm 2008. T gia nm 2008, cng vi s suy thoi kinh t, lung u t gin tip vo Vit
Nam bt u o chiu.
Xu hng chung ca nm 2009 l s mt gi danh ngha ca VND so vi USD. Cho n cui
nm 2009, t gi chnh thc VND/USD tng 5,6% so vi cui nm 2008. Trong khi trong nm
2008, t gi nim yt ti cc NHTM bin ng lin tc, u nm cn c giai on thp hn t gi
chnh thc, th nm 2009 li l mt nm m t gi NHTM lun mc trn ca bin giao ng m
NHNN cng b.
Trong c nm, p lc v cung cu trn th trng cng vi p lc tm l khin t gi trn th
trng t do ngy cng ri xa t gi chnh thc. Mc d NHNN buc phi m rng bin giao
ng ca t gi chnh thc trong thng 3 t +/-3% ln +/-5% bin ln nht trong vng 10 nm
qua, nhng cc NHTM vn giao dch mc t gi trn. Tnh trng nhp siu ko di v ngy cng
tng t thng 3 n cui nm. Gi tr nhp khu trong 3 thng cui nm tng mnh so vi 3 thng
u nm, chim 30% tng gi tr nhp khu c nm 2009. Gi tr xut khu trong c nm gim 10% so
vi nm 2009 ch yu do mt bng gi xut khu gim c bit l cc mt hng xut khu ch lc ca
Vit Nam. Mc d xut khu tng vo cui nm nhng trong thng 11, nhp siu ln ti hn 2 t
USD, mc ln nht trong c nm.
Thm vo , chnh lch ln gia gi vng trong nc v gi vng quc t khin cho nhu cu
v USD cng tng phc v vic nhp khu vng. Gi vng v gi u tng mnh. Ngi dn
y mnh mua ngoi t trn th trng t do, gi USD trn th trng ch en tng mnh. Do khan
him ngun cung USD, cc doanh nghip cng phi nh n th trng ch en hoc phi cng thm
ph ph khi mua ngoi t ti cc ngn hng thng mi. Tm l hoang mang mt lng tin vo VND
T gi NHTM l t gi giao dch ca cc NHTM v phi nm trong bin giao ng do NHNN cng b.
16
V n 26/11/2009, NHNN buc phi chnh thc ph gi VND 5,4%, t l ph gi cao nht
trong mt ngy k t nm 1998 chng u c tin t 3 v gim p lc th trng, ng thi thu hp
bin giao ng xung cn +/-3%. Cng vi chnh sch t gi, vo thi im ny NHNN nng li
sut c bn t 7% ln 8%/nm. Cc chnh sch ny c cho l hp l nhng kh mun mng. ng
Vit Nam tip tc mt gi trn th trng t do th hin qua vic t gi trn th trng t do vo thi
im cui nm 2009 vn ng vng mc cao khong 19.400 VND cho 1 USD v cc NHTM tip
tc giao dch mc trn.
Tnh hnh th trng ngoi hi trong nm 2009 c th trm trng hn nu khng c: (i) s st
gim nhu cu ngoi t do thu nhp t u t do cc doanh nghip c yu t nc ngoi chuyn ra khi
Vit Nam gim (trong nm 2009 c t 3 t USD, so vi -4,4 t USD nm 2008) v (ii) s gia tng
cung ngoi t do lng kiu hi vn ng vng con s kh tch cc hn 6 t USD. FDI gii ngn
17
c t 10 t USD. u t gin tip nc ngoi chy ra khi Vit Nam vo u nm nhng cng c
du hiu o chiu vo cui nm.
Hnh 3. T gi chnh thc v t gi th trng t do theo ngy, VND/USD, 2009-2011
R rng, NHNN th hin s lng l v khng nht qun trong chnh sch t gi. Vic s dng
bin t gi thay cho vic ph gi chnh thc vo thng 3/2009 cng khng c tc dng nh mong
mun. Trong c nm, bt chp cc bin php hnh chnh (nh yu cu cc tng cng ty nh nc bn
ngoi t cho chnh ph) cng nh cc cng b ca lnh o NHNN, NHNN khng th ko t gi th
trng t do v st vi t gi NHTM nh mong mun. Thm vo , do phi gi n nh t gi trong
thi gian di, NHNN phi bn ra hn mt lng ln USD lm gim d tr ngoi hi. Vo cui nm
2009, k vng mt gi ca ng tin Vit Nam hin vn cn kh ln.
Giai on 2010-2011
Nm 2010 tip tc chng kin cc xu hng tng t trn th trng ngoi hi nh trong nm 2009.
C th l cc NTTM vn tip tc t t gi ti trn bin ca t gi chnh thc trong hu ht cc
thng trong nm v khong cch gia t gi chnh thc v t gi th trng t do c lc tng ln
nhng mc cao cha tng c vo cui nm 2010.
Do cc p lc vn tip tc tng cao d NHNN c nhiu n lc vo cui nm 2009, n ngy
11/02/2010, NHNN phi tng t gi chnh thc t 17.941 VND/USD ln 18.544 VND/USD, tng
ng vi vic ph gi 3,3%. Cng vi vic nng t gi ny, NHNN thc hin hng lot cc bin
php hnh chnh nhm gim p lc ln th trng ngoi hi nh gim t l d tr bt buc i vi tin
18
gi ngoi t, m rng i tng cho vay ngoi t, chm dt vic giao dch vng trn cc ti khon
nc ngoi ca cc NHTM v cc t chc tn dng, ng ca cc sn vng, v tng li sut c bn ln
8%/nm. Kt qu l, trong su thng u nm 2010 tn dng ngoi t tng 27% trong khi tn dng
VND ch tng 4.6%. ng thi, kiu hi v cc khon gii ngn FDI, ODA v FII (u t gin tip
nc ngoi) u tng ln trong hai qu u ca nm 2010 so vi cng k nm 2009 khi cn khng
hong. Tt c cc yu t trn gp phn tng cung v gim cu ngoi t nh gim khong cch gia
t gi th trng t do v t gi chnh thc trong qu II v na u qu III nm 2010 (xem Hnh 3).
Tuy nhin, cc NHTM tip tc t gi mc trn hoc gn vi trn bin ca t gi chnh thc.
V t u thng 7 nm 2010, t gi th trng t do li bt u tng ln d lc u ch tng chm.
Nhng xu hng ny phn nh k vng ca th trng ngoi hi v s ph gi ca VND. Nguyn nhn
ca k vng ny l: (i) cung ngoi t tng l ch yu do cc doanh nghip tn dng chnh lch li sut
gia tin gi ngoi t v tin gi VND; (2) nhiu bin php hnh chnh ca NHNN ch mang tnh tm
thi v c th s b o ngc; (3) lo lng v vic cu ngoi t s tng cao khi nhiu khon vay ngoi
t ca cc doanh nghip nhm tn dng chnh lch li sut s n hn; v (4) hnh vi u c ca ngi
dn do gim st nim tin vo tin ng.
C l do nhn thc c nhng mi e da ny, vo ngy 17/08/2010, NHNN t ngt tng t
gi thm 2,1% ln 18.932 VND/USD mc d lc p lc th trng vn cha r rng v khong
cch gia t gi th trng t do v t gi chnh thc vn ang mc thp khong 500 VND/USD.
Ngay lp tc, cc NHTM tng t gi ca h ln kch trn. ng thi ca NHNN c th gip gim
p lc v n nh t gi nu khng c nhiu nhng yu t bt li din ra trong nhng thng cui ca
nm 2010. Yu t u tin v c l l yu t quan trng nht l vic gi vng quc t tng cao k lc
dn n gi vng trong nc cn tng cao hn do u c. ng thi, sau mt vi thng tng vi tc
chm, lm pht li bt u tng nhanh t thng 9 nm 2010 khin cho CPI ca nm 2011 tng ln
11,75% so vi 7% nm 2009.
Trong nhng thng cui nm 2011, th trng ngoi hi chng kin s tng ln nhanh chng ca
cu v ngoi t do: (i) nhu cu mua ngoi t tr cc khon vay o hn ca cc doanh nghip tn
dng chnh lch li sut trong hai qu u nm 2011, (ii) nhu cu nhp khu thng tng cao vo cui
nm cng thm nhu cu nhp khu vng nhm kim li t s chnh lch gia gi vng trong nc v
gi vng quc t, (iii) NHNN tht cht tn dng ngoi t; (iv) li sut tin gi ngoi t tng cao, ln
trn 5%/nm; v (v) hot ng u c gia tng. Thm vo , cung ngoi t gim st do cc doanh
nghip khng mun bn ngoi t cho ngn hng khi h lo lng v kh nng NHNN s tip tc phi ph
gi VND.
Kt qu ca s d cu ngoi t l t gi th trng t do bt u tng t thng 9 nm 2010 ln
20.500 VND/USD vo gia thng 10 v ln n mc k lc l trn 21.500 VND/USD vo cui thng
11 (xem Hnh 3). i mt vi tnh trng ny, NHNN phi thc hin mt lot cc bin php hnh
19
chnh nh tuyn b tng cung ngoi t cho vic nhp khu nhng mt hng thit yu cho sn xut, tht
cht vic trao i cng nh nhn gi v cho vay bng vng, v tng hn ngch nhp khu vng lm
du tnh hnh cng thng trn th trng vng. ng thi, li sut c bn cng c tng ln 9%/nm
vo thng 11.
Tuy nhin, t gi th trng t do ch gim nh i cht v vo cui nm 2010 v u nm 2011
vn ng mc cao. Nguyn nhn th nht cho tnh trng ny l do hu ht cc bin php ca NHNN,
nht l i vi th trng vng ch mang tnh tm thi. Th hai, d tr ngoi hi lin tc gim st
t nm 2009 v do tuyn b ca NHNN v vic cung ngoi t ra th trng khng c hon ton
m bo. Th ba, lm pht tng cao v vn tip tc tng. Th t, thm ht thng mi nm 2010
vn cao mc 12,4 t la ( loi tr 2,8 t nhp khu rng vng). Tnh trng ny cn trm trng
hn do cc hot ng u c.
Khng th tip tc duy tr t gi, NHNN tuyn b mc ph gi cao nht trong lch s (9,3%)
vo u thng 2 nm 2011, nng t gi chnh thc ln 20.693 VND/USD v gim bin xung cn
+/-1%. N lc ny khng c kt qu ngay lp tc. T gi th trng t do vt ln trn 22.100
VND/USD trong vng vi ngy k t sau ln ph gi ny. Vo thng 3 nm 2011, NHNN sit cht
cc hot ng trn th trng t do, p t trn li sut thp cho tin gi bng ngoi t v do m
rng chnh lch gia li sut tin gi ngoi t v li sut VND lc ln kch trn 14%. Do vy,
cung ngoi t tng ln khi cc doanh nghip v c nhn chuyn i tin gi bng ngoi t sang tin
gi bng VND tn dng chnh lch li sut cao. ng thi, NHNN cng tuyn b l mua thm
c 3 t cho d tr ngoi hi. Nh , c t gi th trng t do v t gi NHTM u gim xung t
thng 4 nm 2011, v c lc cn thp hn t gi chnh thc.
Giai on 2010-2011 cho thy NHNN ch ng hn so vi nhng nm trc. C th, NHNN
i trc th trng vo thng 8 nm 2010 khi cc p lc th trng cn tng i thp. ng thi,
NHNN tin hnh ph gi mt ln vi mc ln hn (thng 2 nm 2011) Nhng ng thi ny cho
thy NHNN bt cng nhc v vn ng theo th trng tt hn. Tuy nhin, NHNN vn s dng
rt nhiu bin php hnh chnh thay v to mi trng cho th trng t vn hnh.
Mc d hin nay th trng ngoi hi n nh hn, cc bi hc t tnh hung tng t vo gia
nm 2010 cnh bo chng ta khng nn ch quan vi th trng. Gia hai k th trng tng i n
ha (hin ti v gia nm 2010) c nhng im tng t khng th ph nhn. Th nht, cc doanh
nghip v cc c nhn chuyn i tin gi bng ngoi t sang tin gi VND tn dng chnh lch li
sut c hai giai on. Th hai, trong c hai giai on, NHTM u h t gi xung thp hn trn bin
. Th ba, tn dng ngoi t tng nhanh hn nhiu so vi tn dng VND trong c hai trng hp,
ng ngha vi vic n cui nm nhu cu ngoi t tr cc khon n o hn s tng nhanh. Th t,
p lc t nhp siu vn ln. Cui cng, t gi th trng t do v t gi NHTM vn bm st nhau
(mcd b kim sot cht ch, mt s hot ng t do vn din ra). Do , nu xy ra cc yu t bt li
20
Hnh 4 cho thy xu hng bin ng ca ca c t gi thc v t gi danh ngha theo qu trong
thp k qua. T gi danh ngha c xu hng tng trong ton b thp k v tng mnh hn t 2008 n
21
nay. Xu hng theo thi gian c c lng4 cho thy mc mt gi l khong 0,4%/qu trong
giai on 2000-2007 nhng tng ln mc 1,8%/qu trong giai on tip theo t u nm 2008,
tng ng vi mc tng gp 5 ln so vi giai on trc. Tuy nhin, t gi thc li c bin ng
khc bit. N tng nh vo giai 2000Q1-2003Q3 vi xu hng thi gian bng 0,75%. VND sau
c xu hng tng gi mnh thc t trong giai on 2003Q4-2008Q4 vi tc 1,5%/qu (xem Hnh
4). ng thi, khong cch gia hai t gi ngy cng m rng c bit l trong giai on 2008-2010.
So vi nm 2000, ch s CPI (i din cho mc lm pht trong nn kinh t) ca Vit Nam trong
nm 2010 tng ti xp x 123% trong khi CPI ca M ch tng 26,7% trong cng giai on. T gi
danh ngha gia ng Vit Nam v la M ch tng xp x 30,4%. Do vy, nu chng ta ly nm
2000 lm gc th ng Vit Nam ln gi thc t xp x 25,9%. Thm ch nu chng ta tnh c ln
ph gi 9,3% vo thng 2 nm 2011, tnh hnh cng khng c ci thin do t l lm pht trong su
thng u nm 2011 ln n 13,29% so vi thng 12/2010.
Bng 1. Ch s t gi thc ca cc ng tin so vi la M
(nm 2000 l nm gc)
n v: %
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Nhn dn t
101,67
104,95
104,11
104,07
103,85
100,64
91,90
84,30
84,87
80,28
Euro
105,12
88,56
73,50
68,70
80,51
72,30
65,32
68,45
66,56
71,89
Yn Nht
118,75
111,19
101,61
101,73
120,05
123,32
122,18
97,60
102,48
92,36
la Singapore
109,50
104,95
103,97
101,74
106,15
99,16
93,35
89,11
89,30
80,14
la i Loan
109,64
111,24
110,66
105,35
110,18
110,61
111,18
108,92
107,96
99,45
la c
108,49
96,87
72,80
70,50
75,53
69,31
62,90
84,35
65,14
57,49
103,03
92,01
90,71
78,54
77,67
71,34
72,34
93,80
85,95
81,39
Baht Thi
105,00
103,27
95,10
93,96
96,88
84,86
79,26
82,63
77,91
69,88
Ringgit Malaysia
100,36
101,36
102,10
103,11
103,05
95,43
91,04
92,13
91,39
80,62
Vit Nam ng
104,57
105,24
105,68
100,13
96,29
93,02
85,84
76,40
76,63
74,10
Xu hng thi gian l h s ca bin thi gian trong phng trnh hi quy gin n sau y = c + a * thi gian + (b*X)
22
Ngun: Tnh ton ca tc gi theo s liu ca NHNN, WEO, GTIS v IFS (2011)
23
24
PHN II
CC NHN T QUYT NH T GI THC (HU HIU)
V MC SAI LCH
T gi thc hu hiu (REER): Khi nim, cch tnh v ng dng
Chnh sch t gi ng mt vai tr quan trng trong chnh sch kinh t v m ca mt nn kinh t
v t gi l mt trong nhng cng c quan trng nht ca chnh sch ny. V l thuyt, t gi phn nh
mc gi tng i (gia ng ni t v ng ngoi t). Khi mt nc tham gia vo thng mi v cc
giao dch khc vi mt s nc th mt ch s chung phn nh gi tr chung ca ng tin c tnh
da trn cc t gi song phng v mc thng mi gia cc nc ny vi nc ch nh. T gi
hu hiu danh ngha c tnh da trn c s ny v c nh ngha l t gi gia ng ni t vi cc
ng ngoi t ca cc nc khc ly quyn s l t trng thng mi hoc thanh ton quc t ca nc
vi cc nc kia (OECD, 2010). T gi thc hu hiu th c tnh da trn NEER v iu chnh
loi b lm pht.
Cng thc c s dng tnh NEER v REER nh sau:
n
NEER
( e jt )
w jt
j 1
REERt (e jt
j 1
Pjt
Pt
w jt
Trong :
t l thi gian
n l s lng cc i tc thng mi chnh ca Vit Nam
ejt l t gi danh ngha ca ng tin nc j so vi VND ti thi im t (tnh theo ch s).
Lu l t gi y cng c tnh l s VND cn i ly 1 n v tin t nc j.
Pt l ch s gi hng ha trong nc
Pjt l ch s gi hng ha nc j v
wjt l t trng ca ng tin nc j ti thi im t, tng ng vi t trng thng mi ca
nc j trong tng kim ngch thng mi ca Vit Nam vi cc nc c chn.
V thc nghim, cc ch s ny rt hu ch cho vic phn tch chnh sch v tnh hnh kinh t v
m ca mt nc. Chinn (2005) ch ra nhiu trng hp trong nhng t gi hu hiu ny c th
c s dng cho nhiu vn kinh t khc nhau. C th tc gi ch ra rng nhng ch s ny c
th c s dng lm: (i) mt nhn t quyt nh xem khng hong tin t c xy ra hay khng nh
25
trong trng hp khng hong ti chnh ng nm 1997; (ii) mt bin ph thuc phn nh s thay
i trong nng sut lao ng (Hsieh (1982), De Gregorio v Wolf (1994) v Chinn (2000)); (iii) mt
bin c lp gii thch thm ht thng mi ca mt nc (trng hp thm ht thng mi ca M);
v (iv) mt ch s xc nh kh nng ph gi cnh tranh gia cc ng tin (trng hp khu vc cc
nc thuc Thi Bnh Dng, Chinn (2005)). Gn y, mt s lng ln cc nghin cu gn REER
vi tnh hnh tng trng kinh t v c th l xut khu.
Vit Nam khng cng b chnh thc mt s liu no cho t gi danh ngha hu hiu (NEER) hay
t gi thc hu hiu (REER). Tuy nhin, mt lot cc nghin cu v qun l t gi Vit Nam c s
dng NEER v REER. Mt s nghin cu thc hin vic c lng cc ch s ny, cc nghin cu
khc ch s dng chng t ngun khc. Qu Tin t Quc t IMF ch tnh ton v cng b cc ch s
ny theo nm cho giai on 2001-2006. Gn y, Nguyn Th Thu Hng v cc ng tc gi (2010)
tnh ton NEER v REER theo nm cho giai on 2000-2009 s dng r thng mi vi 10 i tc
thng mi chnh ca Vit Nam. Nhng ch s ny sau c cp nht n ht nm 2010
(Nguyn Th Thu Hng, 2011). Mt trong nhng c lng tng hp nht v NEER v REER cho ti
nay l ca Nguyn Trn Phc v Nguyn c Th (2009), s dng c s liu theo nm t 1992 n
2007 v theo thng t thng 1/1995 n thng 12/2007 vi gi tin t ca 25 i tc thng mi chnh
ca Vit Nam v quyn s l t trng thng mi theo nm cho c hai chui s liu theo thng v theo
nm.
Hnh 7. Cc c lng ca NTTHng, N&N v IMF v REER
(nm 2000 l nm gc)
Mc d c s khc nhau v tn sut v thi gian s dng, nhng ch s NEER v REER cho thy
nhng xu hng thng nht (i) s mt gi thc t trong giai on 2000-2003 v (ii) s ln gi thc t
trong giai on 2004-2007 (Nguyn Th Thu Hng v cc ng tc gi (2010)). Nguyn Th Thu Hng
26
(2011) cho thy c s ci thin i cht trong giai on 2008-2010 v REER nhng kt lun rng n
cui 2010 REER vn cao hn so vi nm 2003 hn 20% (Xem Hnh 8)
Tnh ton t gi thc hu hiu Vit Nam: s liu mi v nhng pht hin mi
Do tnh trng thiu s liu v NEER v REER Vit Nam cng nh nhng thiu st v phm vi v
tn sut s liu trong cc nghin cu hin c v cc ch s ny, nghin cu ny s khc phc nhng
hn ch ny bng cch tnh li cc ch s ny vi s liu c tn sut cao hn v phm vi rng hn.
Phm vi rng hn
Ch s gi
Cn lu rng nghin cu ca chng ti vn s dng CPI v ch s gi cho REER. y l s n
gin ha chung t Chinn (2005). Cc ch s gi c thu thp t nhiu ngun nh IMF, cc Ngn hng
D tr Lin Bang Cleveland v St.Louis v Ngn hng Trung ng ca mt s nc v nn kinh t.
Ngoi tr c ch c CPI theo qu, tt c cc nc cn li u cng b CPI hng thng. Trong mt s
trng hp do thiu s liu, chng ti s dng gc trung gian khc nhng tt c cc ch s u c
a v mt gc l thng 1/2000.
Phm vi cc nc c s dng
Ban u 79 nc c chn v s liu thng mi thng nht gia Vit Nam vi cc nc ny c
sn theo thng trn Global Trade Atlas. 79 nc ny chim hn 95% tng thng mi quc t (c
cng b bi 162 nc trong giai on 2001-2005 (UNCTAD, GTIS). Khi kt hp vi s liu v gi c
th ch cn li 45 nc nhng tng thng mi ca chung chim 78% tng thng mi quc t. T
trng thng mi ca nhng nc ny vi Vit Nam cn cao hn. Vic loi b mt s nc khi tnh
REER (s bn thm di) khng lm nh hng n gi tr v xu hng ca REER theo thi gian
nn cui cng chng ti s dng 20 nc.
Tn sut s liu ln hn
Chinn (2005) ch ra rng vic tnh REER phi da trn mc ch s dng n. Nu REER s
c s dng theo di bin ng ca t gi hoc tm kim nhng kt ni vi cc yu t c bn ca
nn kinh t th REER s c tnh vi tn sut cao hn. V chng ti mun s dng REER tm hiu
xu hng bin ng ca t gi t nm 2000 nn vic s dng s liu theo thng vi s lng ln hn
cc i tc thng mi ly t H thng Thng tin Thng mi Quc t - Global Trade Information
System (GTIS) s c li hn. Mt khc, tn sut s liu cao s b nhiu nhiu hn v c nhng sai lch
khng mong i so vi xu hng bnh thng. Trong trng hp ny, vic lm trn chui s liu v
s dng tn sut thp hn cng c nhng u im ca n. T quan im chnh sch, s liu vi tn
sut cao hn s cung cp nhiu thng tin hn v vn v gip hiu r hn nhng g ang din ra i
vi cc bin v cc iu kin kinh t v m quan trng, gip cc nh hoch nh chnh sch a ra
nhng quyt nh ng lc v ph hp nu cn. Mt khc, thu thp s liu vi tn sut cao hn cng
27
Ngun: Tnh ton ca tc gi theo s liu ca NHNN, WEO, GTIS v IFS (2011)
28
Ngun: Tnh ton ca tc gi theo s liu ca NHNN, WEO, GTIS v IFS (2011)
(0.1)
31
trong T l nhm cc bin ngn hn, Z1t v Z 2t l cc bin kinh t c bn trung v di hn. Gi
Z1t v Z 2t l cc gi tr bn vng ca cc bin kinh t c bn trung v di hn th t gi cn bng c
xc nh bi cng thc sau:
(0.2)
CM t 'Tt t
(0.3)
(0.4)
(0.5)
V vic xy dng phng trnh ny, xem Clark v MacDonald (1998), Jongwanich (2009).
32
(2009) ch ra, rt nhiu nghin cu thc nghim cho thy cc nc ang pht trin, s ci thin
v TOT c xu hng lm gim REER v hiu ng thu nhp thng mnh hn hiu ng thay th cc
nc ny.
m ca ln hn ca nn kinh t dn ti cu v hng mu dch cao hn. khi phc trng
thi cn bng th gi hng phi mu dch phi gim lm dch chuyn cu t hng mu dch sang hng
phi mu dch. Do , REER c d on l s c quan h thun chiu vi m ca ca nn kinh t.
Tc ng ca chi tiu chnh ph (GEXP) i vi t gi REER l khng r rng v ph thuc vo
vic chnh ph chi nhiu vo hng mu dch hay phi mu dch. Tng chi tiu chnh ph vo hng phi
mu dch c ngha l cu v hng phi mu dch tng v gi ca n cng tng ln. Do REER s
gim. Mt khc nu chnh ph chi nhiu vo hng mu dch th c tc ng ngc li i vi t gi.
Nu nh chnh ph chi phn ln vo hng phi mu dch th chng ta on rng GEXP v REER c
quan h ngc chiu.
C chnh lch v li sut thc v FDI u c d on l c mi quan h nghch chiu vi t
gi. Chnh lch li sut cng cao lm cho ngun vn chy vo trong nc cng nhiu trong khi FDI
cao cng ng ngha vi vic dng vn chy vo s cao. Do t gi REER s gim phc hi cn
bng bn trong v bn ngoi.
Bng 2. c lng REER di hn cho mi quc gia:
Tm tt kt qu cho cc nc thu nhp thp (LICs) v cc nn kinh t mi ni (EMEs)
LICs
S
EMEs
Phn trm
Phn trm
S h s di hn c c lng
52
29
S h s di hn c c lng c du
khng r rng
30
16
53,3
24
100
Trong c du ng v c ngha
thng k
10
33,3
16
66,7
51
55,8
48
94,1
24
Kim nh Max-Eigen
S phng trnh
ng tch hp gi
nh
Gi tr
Eigen
Thng k
Trace
Gi tr kim
nh 0.05
Thng k
Max-Eigen
Gi tr kim
nh 0,05
Khng *
0,864
233,043
95,754
73,761
40,078
Ti a c 1 *
0,780
159,282
69,819
56,050
33,877
Ti a c 2 *
0,699
103,232
47,856
44,467
27,584
Ti a c 3 *
0,562
58,765
29,797
30,567
21,132
Ti a c 4 *
0,531
28,198
15,495
28,023
14,265
Ti a c 5
0,005
0,175
3,841
0,175
3,841
AR(2) :
AR(4) :
v AR(1,2):
AR12
Thng
H s
k t
AR2
Thng
H s
k t
AR4
Thng
H s
k t
Thng
k t
FDI
-0.056
-1.076
-0.071
-1.238
-0.094
-1.916
-0.099
-1.990
NFA
0.504
3.900
0.502
3.704
0.511
4.271
0.537
4.699
OPEN
-0.214
-1.619
-0.255
-1.524
-0.267
-1.724
-0.402
-2.427
TOT
-0.191
-0.569
-0.374
-0.910
-0.385
-1.089
-0.095
-0.298
PROD
-4.328
-5.609
-3.790
-3.372
-3.484
-4.190
-3.678
-3.817
R-squared
0.954
0.955
0.949
0.950
Adjusted R-squared
0.933
0.931
0.925
0.921
-3.662
-3.598
-3.535
-3.419
Schwarz criterion
-3.139
-3.026
-3.007
-2.835
F-statistic
46.749
40.237
40.469
32.950
Durbin-Watson stat
2.061
1.831
1.334
1.134
gia cc bin t gi, ti sn nc ngoi rng, chnh lch nng sut, m ca nn kinh t v FDI.
Trong cc bin c bn th chnh lch nng sut, m ca nn kinh t v FDI mt mc no
c tc ng nh d on trong di hn ti t gi. So vi kt qu c lng cho cc nc c thu nhp
thp hoc cc nn kinh t mi ni trong Chinn (2005) th c lng REER ca Vit Nam cng cho kt
qu kh tt. C mt s vn cn l gii, chng hn nh tc ng tri chiu ca NFA ti t gi cn
bng nhng nhn chung kt qu c lng l c ngha. Nu chnh lch v nng sut tng 1% s lm
REER gim 4,33% (hng Vit Nam ln gi) trong khi 1% tng ln ca FDI lm cho t gi thc hu
hiu gim khong 0,056%. Bng 4 cng cho thy nu m ca ca nn kinh t tng 1% s lm t gi
gim 0,21%. im cui cng c th thy l mi quan h gia NFA v REER Vit Nam khng ng
nh l thuyt d bo khi m theo c lng s gia tng ca NFA thm 1% s lm REER tng 0,5%.
Hnh 10 v cc gi tr REER thc t v cc gi tr c lng BEER. Trc ht c th thy rng,
nu xt v bin ng theo thi gian th t gi cn bng theo c lng bin ng theo cng chiu vi
REER trong 10 nm qua, tc l gim gi cho ti qu cui cng ca nm 2003 v ln gi sau tr i.
iu th hai, khi so snh vi gi tr cn bng, ta c th thy l t gi hin hnh b nh gi cao trong
giai on t qu 1 nm 2000 cho ti qu 2 nm 2002. Sau giai on ny th t gi thc hu hiu li
lin tc b nh gi thp (so vi gi tr cn bng) cho ti u nm 2008. K t tr i t gi REER li
i vo giai on nh gi cao ging nh giai on u nhng nm 2000 nhng mc cao hn trc
v cho ti gia nm 2010 b nh gi cao hn 20% so vi gi tr cn bng. iu ny lm gim sc
cnh tranh v gi ca hng Vit Nam so vi cc nc khc.
Hnh 10. T gi cn bng
8.4
8.4
8.5
8.5
8.6
8.6
8.7
8.7
8.8
8.8
8.9
8.9
9.0
00
01
02
03
04
VNREER
VNREER_HP
05
06
07
08
09
REE_PDL_AR1
BEER_PDL
9.0
00:1
02:1
BEER_PDL
04:1
06:1
REE_PDL_AR1
08:1
10:1
VNREER
nh gi chi tit mc sai lch ca t gi, chng ti tnh ton v v th 2 loi lch t
gi l sai lch hin ti v tng sai lch, kt qu c trnh by Hnh 11. Giai on trc nm 2002,
tng sai lch l m (tng ng vi nh gi qu cao) trong c thi im t ti trn m 20%.
Giai on tip theo l giai on t gi b nh gi thp vi tng sai lch dao ng trong khong 0
n dng 18% cho ti u nm 2008. Trong nhng nm gn y, mc lch ca t gi hin hnh
37
so vi mc cn bng dao ng trong khong t 0 n m 20%. T Hnh 11 cng c th thy rng phn
ln s sai lch v t gi l do s tc ng ca cc yu t ngn hn v lch hin ti chim phn ln
trong tng lch ca t gi.
Hnh 11. Sai lch ca T gi: Tng sai lch v Sai lch hin ti
-.3
-.20
-.15
-.2
-.10
-.1
-.05
.00
.0
.05
.1
.10
.2
00:1
02:1
04:1
06:1
08:1
10:1
.15
00:1
02:1
04:1
06:1
08:1
10:1
Kt lun
Kt qu c lng t gi thc hu hiu di hn v tnh ton sai lch ca t gi khng nh
mt thc t l ng tin ca Vit Nam lin tc b nh gi cao trong 3 nm u ca thp k va qua
v tip tc xu hng trong 3 nm gn y vi mc cn nghim trng hn trc. Xen gia hai
giai on ny l giai on m ng tin b nh gi thp nhng khng n nh v c lc b lch ti
20% trc khi khng hong ton cu xy ra. Kt qu ny cn phi kim tra thm, bao gm c cc phn
tch nhy cm ca vic la chn m hnh v cc bin s. Tuy nhin, kt qu ny cho thy c rt
nhiu vn trong cch m chnh ph v ngn hng trung ng iu hnh chnh sch t gi. Chng
hn, nhiu ngi cng mun bit c phi s sai lch v t gi ny l kt qu ca cc hnh ng c ch
nhm mt mc ch chnh sch no hay khng, v cc c quan chc nng c nhn bit c s
sai lch v t gi v c bin php no gim bt s sai lch ny hay khng? nh hng ca s sai
lch t gi i vi mt s ch s kinh t l nh th no? Tr li c cc cu hi ny s gip cho vic
iu hnh nn kinh t tr nn thun li hn trong tng lai. Tuy vic tr li tt c cc cu hi ny l
khng d dng, chng ti cng mun lm r hn mt trong cc vn nu trn, l tc ng
ca t gi ti xut khu. Phn tip theo s i vo nghin cu vn ny mt cch c th.
38
PHN III
TC NG CA T GI N XUT KHU: M HNH VECM
nh dng m hnh
Trong nghin cu ny chng ti s dng m hnh iu chnh sai s vector (vector error correction
model (VECM)) nh gi tc ng ca t gi n xut khu ca Vit Nam ra cc th trng khc.
V mt nguyn tc, m hnh ny c th p dng cho c bin s v khi lng xut khu v tng kim
ngch xut khu cho mt sn phm nht nh. Tuy nhin vic s dng bin kim ngch xut khu thay
cho khi lng xut khu trong m hnh c mt s u im nht nh:
Cc kt qu suy ra t 2 m hnh (s dng khi lng xut khu hay kim ngch xut
khu) c th khng khc nhau nhiu v ngha thng k. S khc bit c chng s l mc
nh hng, th hin gi tr ca cc h s c c lng. Thc ra v kim ngch xut khu
bng tch ca khi lng v gi c nn khi a vo m hnh di dng hm logarit, chng ta c
th c 2 m hnh tng ng vi cc sai s khc nhau. Trong c hai trng hp th c lng
thu c u l c lng khng chch.
39
j 1
j 1
EXPORTt c EXRATE t t
(0.8)
Trong :
EXPORT l log ca xut khu ca Vit Nam sang M
DEMAND l log ca tng kim ngch nhp khu ca M (theo tng sn phm). Gi tr ny c
coi nh l bin i din cho tng nhu cu ca M v sn phm trn
EXRATE l t gi thc ca ng Vit Nam
Phng trnh (0.8) th hin phng trnh cn bng trong di hn hoc vector ng tch hp gia
t gi v xut khu. Cc h s 1 v 2 trong cc phng trnh (0.6) v (0.7) th hin tc iu chnh
n trng thi cn bng di hn ca nn kinh t.
Trong nghin cu ny chng ti tch hai thnh t: t gi danh ngha v ch s gi c ra khi bin
t gi thc xem xt tc ng ca c hai bin s ny: t gi danh ngha v ch s gi c n xut
khu. Cch tip cn ny c nhng u im hn so vi vic nghin cu tc ng ca t gi thc bi l
trn thc t cc giao dch thng mi gia nh xut khu v nhp khu thng c da trn c s t
gi danh ngha (c th iu chnh theo ch s gi c trong mt vi trng hp). Do vy bin t gi
danh ngha s l ph hp hn so vi bin t gi thc trong vic ra cc quyt nh v xut khu. Cc
doanh nghip vn tip tc xut khu ngay c khi t gi thc c chiu hng tng gi trong khi t gi
40
danh ngha vn gim. Thc t v xut khu ca Vit Nam trong thi gian quan khi t gi thc v t gi
danh ngha tin trin theo hai xu hng ngc chiu nhau do mc lm pht tng cao c v nh ng h
lun im ny. C th coi y nh mt hin tng o gic v t gi khi nh xut khu vn tip tc
xut khu khi thu nhp thc t b gim do t gi thc tng trong khi t gi danh ngha gim, tng t
nh hin tng o gic tin t trn th trng lao ng khi ngi lao ng tng cu lao ng khi tin
lng danh ngha tng mc d tin lng thc t gim.
Do vy m hnh p dng trong nghin cu ny bao gm 3 bin c bn ni sinh: kim ngch xut
khu EXPORT, t gi danh ngha EXRATE, v ch s gi c PRICE. Dng tng qut ca m hnh
VECM c th hin trong cc phng trinh di y:
+
(0.9)
+
(0.10)
+
(0.11)
Trong
S liu
Trong nghin cu ny chng ti dung 2 ngun s liu thng mi chnh c lng m hnh.
i vi th trng M, chng ti s dng c s liu ca US Trade data vi mc SITC cp 3 (3-digit
SITC). Theo cch phn loi ny th c ti 262 nhm sn phm. Tuy nhin trong m hnh, chng ti
ch s dng 195 nhm sn phm v mt s nhm sn phm khc khng c s liu cho vic c
lng m hnh. Bn cnh chng ti cng s dng s liu thng mi ca Global Trade Information
System (GTIS) trong phn loi HS cp 2 (2-digit HS) cho c lng m hnh xut khu ca Vit Nam
vo cc th trng M, chu u (nhm 15 nc s dng ng tin chung Euro), Nht Bn v Hn
Quc. y l nhng thi trng xut khu chnh ca Vit Nam.
S liu v ch s gi v t gi ca Vit Nam c ly ra t ngun ca Tng cc Thng k v
Vietcombank. Cc s liu ny cng c s dng trong vic tnh REER phn trc. S liu v t
gi v ch s gi c ca cc i tc cng l nhng s liu c s dng trong phn tnh REER ni
trn.
Cc kt qu chnh
C 3 m hnh ni trn u c c lng sau khi thc hin cc kim nh thng k v tch
hp, vector ng tch hp. iu ng ni l cc kt qu kh nht qun, bt k ngun s liu s dng
(SITC hay GTIS). Vic thm cc bin ni sinh lin quan n Trung Quc c lm thay i v mc
tc ng ca t gi n xut khu, nhng khng lm thay i n chiu hng tc ng chung. M
hnh p dng cho cc th trng xut khu ca Vit Nam cng c cng chung mt kt lun: trn 2/3
kim ngch xut khu ca Vit Nam chu nh hng tch cc ca vic gim gi danh ngha ng Vit
Nam. Ni cch khc, vic gim gi ng Vit Nam v tng th c th c li cho xut khu. S dng
cc kt qu t vic c lng m hnh VECM, c bit l thng tin v hm phn hi xung (impulse
response function), ta c th biu din kt qu tc ng ca t gi n xut khu thng qua ma trn tc
ng hai thi k di y
Theo bng ny, cc gi tr ca hm phn hi xung thi k c th hin trn cc ct cn gi
tr lin quan n hm phn hi xung thi k 2 c th hin theo dng. Bng 5 cho thy c ti 90%
kim ngch xut khu c th c ci thin ti giai on 2 sau khi ng Vit Nam gim gi, v ch c
10% b gim do tc ng ny. Tuy nhin tc ng n ci thin xut khu s suy gim dn theo thi
gian do tc ng iu chnh ca th trng v sau hai giai on tip theo ch cn 3/4 kim ngch xut
khu cn c kh nng tip tc ci thin. y l mt kt qu rt kh quan v tc ng tch cc ca vic
gim gi ng tin Vit Nam i vi xut khu. Xem xt c th v cc ngnh xut khu c hng
li t vic gim gi ng Vit Nam cho thy y l cc nhm hng hin ang dn u kim ngch xut
khu vo th trng M nh dt may, da giy, thc phm, g.
42
Gim di
Gim t 0-
Tng t 0-
Tng s
10%
2.5%
2.5%
Gim di 10%
7,07
0,11
0,28
7,45
Gim t 0- 2.5%
0,31
0,00
1,85
2,16
Tng t 0-2.5%
12,27
3,46
74,54
90,27
Tng s
19,60
3,58
76,68
100,00
Gim
Tng
Tng
di
t 0-
t 0-
Tng
2,5%
10%
2,5%
2,5%
0,6
0,0
4,6
4,0
1,7
0,0
5,6
21,5
0,3
21,9
0,0
26,3
0,1
26,4
Gim
Gim
Tng
di
t 0-
t 0-
10%
2,5%
Gim di 10%
4,0
Gim t 0- 2,5%
0,0
Giai on 2
C yu t Trung Quc
EU15
43
Tng t 0-2,5%
0,0
0,1
73,5
73,6
0,0
0,0
68,0
68,0
Tng s
4,0
22,2
73,8
100,0
4,0
27,9
68,1
100,0
Gim di 10%
5,1
8,0
0,0
13,1
1,9
6,5
0,0
8,4
Gim t 0- 2,5%
0,0
14,1
0,2
14,3
0,0
4,6
0,1
4,7
Tng t 0-2,5%
0,0
23,7
48,8
72,6
0,0
1,1
85,8
87,0
Tng s
5,1
45,8
49,0
100,0
1,9
12,2
85,9
100,0
Gim di 10%
1,3
22,9
0,0
24,1
1,7
21,5
0,0
23,2
Gim t 0- 2,5%
0,0
6,9
5,0
11,9
0,0
6,8
4,8
11,6
Tng t 0-2,5%
0,0
9,9
54,0
63,9
0,0
0,9
64,2
65,2
Tng s
1,3
39,7
59,0
100,0
1,7
29,2
69,0
100,0
Gim di 10%
2,0
7,2
0,0
9,2
1,0
4,4
0,0
5,4
Gim t 0- 2,5%
0,0
13,2
0,1
13,3
0,0
6,0
0,2
6,2
Tng t 0-2,5%
0,0
2,7
74,8
77,5
0,0
16,4
72,0
88,4
Tng s
2,0
23,1
75,0
100,0
1,0
26,8
72,2
100,0
Nht Bn
Hn Quc
Kt lun
Kt qu c lng m hnh VECM cho thy t gi c nh hng ln n xut khu ca Vit
Nam. Tc ng ny ph thuc vo c hai yu t: sn phm xut khu v th trng xut khu. Kt lun
ny c th khng hon ton mi nhng n ti khng nh kh nng s dng cng c t gi trong vic
thc y xut khu. Tuy nhin, vic nn hay khng nn s dng cng c ny cn phi tnh ton n
cc yu t v mc tiu khc trong nn kinh t. Vn ny cn c gii quyt trong mt khun kh
phn tch chnh sch khc.
44
PHN IV
THO LUN CHNH SCH V KT LUN
46
PH LC
Bng A. 1. C ch t gi ca Vit Nam theo thi gian, 1989-2011
Mc thi gian
C ch p dng
Trc 1989
C ch nhiu t gi
- Ba t gi chnh thc.
- T gi th trng t do tn ti song song vi cc t gi ca nh nc (cho
ti thi im bo co).
1989-1990
Neo t gi vi bin
c iu chnh
(crawling bands)
1991-1993
- Kim sot vic s dng ngoi t cht ch hn; hn ch mang tin ra khi
bin gii.
1994-1996
C ch t gi neo c
nh (conventional fixed
giao dch t gi; NHNN tip tc can thip mnh vo giao dch trn th
peg arrangement)
trng ny.
- OER c hnh thnh v cng b da trn t gi lin ngn hng.
- T gi ti cc ngn hng thng mi dao ng trong bin +/-0,5%
OER cng b. n cui 1996, bin c ni rng t thp hn +/-0,5%
ln +/-1% (11/1996).
- OER c gi n nh mc 11.100VND/USD.
1997-1998
Neo t gi vi bin
c iu chnh
47
(crawling bands)
1999-2000
C ch t gi neo c
nh (conventional fixed
trc (28/2/99)
peg arrangement)
2001-2007
C ch neo t gi c
iu chnh (crawling
VND/USD nm 2007.
peg)
- Bin t gi ti cc ngn hng thng mi c iu chnh ln mc +/0,25% (t 1/7/02 n 31/12/06) v +/-0,5% nm 2007.
2008-2011
Neo t gi vi bin
c iu chnh
(crawling bands)
48
2005
2006
2007
2008
2009
(*)
tng
trng
United States
6,631.2
8,566.7
10,632.8
12,901.1
12,287.8
7,972.6
58,992.1
20.9
20.9
Japan
4,538.6
5,289.9
6,133.6
9,110.4
6,957.5
4,532.9
36,563.0
12.9
33.8
China
2,549.3
2,485.9
3,214.4
4,337.0
4,741.1
3,634.1
20,961.8
7.4
41.2
Australia
2,574.0
3,738.1
3,832.9
4,457.9
2,460.0
1,680.1
18,743.0
6.6
47.8
Singapore
1,813.8
1,650.2
2,141.1
2,382.6
2,269.2
1,000.9
11,257.9
4.0
51.8
Germany
1,719.1
2,173.9
2,946.9
3,523.9
3,187.3
2,166.0
15,717.0
5.6
57.4
United Kingdom
1,348.7
1,497.1
1,688.7
1,846.1
1,589.4
970.4
8,940.4
3.2
60.5
France
1,188.9
1,467.6
1,719.2
1,828.0
1,679.6
1,033.2
8,916.5
3.2
63.7
Malaysia
1,020.9
1,415.9
1,839.5
2,333.2
2,060.6
1,261.0
9,931.0
3.5
67.2
South Korea
694.0
924.9
1,391.6
2,037.1
2,370.0
1,619.6
9,037.1
3.2
70.4
Thailand
890.5
904.4
1,205.5
1,458.9
1,397.4
778.1
6,634.8
2.3
72.8
Netherlands
665.1
836.5
1,050.1
1,231.3
1,173.1
787.6
5,743.7
2.0
74.8
Belgium
746.0
906.5
1,079.8
1,334.7
879.4
492.0
5,438.4
1.9
76.7
Philippines
777.9
672.8
842.7
1,653.4
1,277.3
1,260.9
6,485.1
2.3
79.0
Taiwan
689.6
843.4
1,027.3
1,191.0
906.5
629.9
5,287.7
1.9
80.9
Spain
678.1
863.5
1,141.5
1,584.3
1,275.8
757.4
6,300.5
2.2
83.1
Italy
585.3
764.0
950.1
1,177.9
970.6
633.3
5,081.2
1.8
84.9
Hong Kong
399.1
516.9
651.7
888.4
1,176.3
922.0
4,554.5
1.6
86.5
Indonesia
439.0
846.8
994.2
717.7
653.7
496.1
4,147.6
1.5
88.0
Canada
462.6
576.5
710.3
893.2
930.2
590.7
4,163.5
1.5
89.5
Switzerland
156.6
179.2
215.7
322.6
1,869.7
1,514.4
4,258.2
1.5
91.0
Russia
171.1
348.2
518.7
849.1
660.6
465.7
3,013.4
1.1
92.0
Mexico
274.4
376.9
473.3
614.5
613.5
440.0
2,792.6
1.0
93.0
Turkey
110.0
189.4
313.3
443.7
456.9
405.1
1,918.4
0.7
93.7
49
Austria(Customs)
185.7
237.4
302.5
384.7
290.9
186.3
1,587.4
0.6
94.3
Sweden
157.1
211.0
257.3
281.0
252.8
152.1
1,311.3
0.5
94.7
India
120.3
159.2
159.4
388.1
427.0
296.8
1,550.7
0.5
95.3
91.9
174.8
241.1
279.1
184.9
111.2
1,082.9
0.4
95.6
Denmark
124.2
139.8
169.4
207.6
207.0
116.5
964.4
0.3
96.0
Norway
103.7
116.3
141.7
180.5
164.4
108.2
814.7
0.3
96.3
South Africa
75.0
92.7
135.0
169.9
222.0
221.6
916.2
0.3
96.6
Brazil
47.8
75.6
106.8
200.1
219.6
245.5
895.3
0.3
96.9
Czech Republic
37.4
73.5
97.3
108.2
102.6
73.1
492.1
0.2
97.1
Greece
71.3
81.5
107.4
119.1
99.1
53.0
531.5
0.2
97.3
New Zealand
64.7
85.1
91.6
109.6
92.8
59.9
503.7
0.2
97.5
Ukraine
41.3
54.3
82.8
171.3
116.3
59.1
525.1
0.2
97.6
Ireland
73.5
96.4
133.4
132.2
102.1
55.1
592.7
0.2
97.9
Slovakia
11.5
15.5
89.0
136.7
145.7
77.9
476.3
0.2
98.0
Finland
42.2
53.3
68.3
87.7
71.0
49.3
371.9
0.1
98.2
Hungary
23.9
30.1
59.9
59.7
80.8
71.5
325.8
0.1
98.3
Chile
38.8
53.6
55.1
80.6
126.2
51.2
405.4
0.1
98.4
Algeria
28.2
45.1
55.1
99.3
94.2
73.1
395.0
0.1
98.6
Romania
28.3
44.9
38.2
66.4
86.5
62.5
326.8
0.1
98.7
Argentina
16.0
44.7
51.7
96.5
76.1
55.3
340.3
0.1
98.8
Cote d Ivoire
91.4
65.0
36.6
73.1
79.4
31.3
376.9
0.1
98.9
Portugal
20.8
26.3
44.1
68.3
68.5
41.1
269.2
0.1
99.0
Bulgaria
17.4
23.7
47.7
83.9
49.7
29.8
252.2
0.1
99.1
Serbia
17.4
28.2
50.5
75.4
68.8
27.6
267.8
0.1
99.2
Croatia
20.9
31.1
47.0
62.7
52.5
27.2
241.3
0.1
99.3
Colombia
12.1
25.6
41.7
65.0
60.8
41.4
246.7
0.1
99.4
Senegal
37.2
37.3
26.0
39.8
70.0
24.7
234.9
0.1
99.5
Poland
50
Morocco
16.0
19.7
39.5
47.1
46.8
25.2
194.2
0.1
99.5
Peru
15.8
19.7
26.6
44.1
42.7
24.3
173.3
0.1
99.6
Venezuela
13.0
21.7
25.9
43.3
52.8
21.3
178.1
0.1
99.7
Sri Lanka
10.6
15.5
20.9
28.1
22.3
21.3
118.7
0.0
99.7
Slovenia
8.9
10.8
12.6
18.8
13.1
11.0
75.2
0.0
99.7
Lithuania
4.9
8.0
13.3
25.4
27.2
8.2
87.1
0.0
99.7
Jordan
4.4
6.4
17.5
28.1
26.0
15.6
98.1
0.0
99.8
Kazakhstan
4.3
5.1
12.0
23.2
22.0
15.1
81.7
0.0
99.8
Cyprus
4.6
7.0
8.8
12.0
11.3
7.0
50.6
0.0
99.8
18.1
7.7
14.7
16.5
7.0
64.0
0.0
99.9
Kenya
Ecuador
6.7
6.0
4.3
8.9
18.2
7.6
51.7
0.0
99.9
Estonia
1.9
4.3
4.9
7.1
5.4
3.3
27.0
0.0
99.9
Costa Rica
1.2
3.3
8.0
14.4
14.0
5.3
46.2
0.0
99.9
Mauritius
3.0
3.4
5.5
9.5
21.3
4.2
46.8
0.0
99.9
Iceland
4.6
5.2
7.1
7.7
4.7
4.0
33.3
0.0
99.9
Latvia
3.4
3.9
5.3
8.4
7.5
4.2
32.6
0.0
99.9
Guatemala
0.7
3.1
2.6
4.9
13.7
5.0
30.0
0.0
99.9
Uruguay
1.2
2.3
4.1
6.2
9.0
7.2
30.1
0.0
100.0
Paraguay
1.1
2.7
2.6
6.5
4.7
3.0
20.7
0.0
100.0
Malta
1.2
7.2
1.4
2.3
2.2
1.2
15.6
0.0
100.0
Nicaragua
2.0
3.3
3.3
2.3
3.7
3.5
18.1
0.0
100.0
El Salvador
1.5
1.9
1.7
3.3
5.8
1.0
15.2
0.0
100.0
Luxembourg
0.2
0.1
0.2
0.4
2.0
3.1
5.9
0.0
100.0
Bolivia
0.9
1.5
2.5
3.5
3.0
1.6
12.9
0.0
100.0
Panama
0.5
0.7
1.2
1.8
2.8
3.3
10.2
0.0
100.0
Azerbaijan
1.0
0.1
0.3
3.3
5.1
0.5
10.4
0.0
100.0
Honduras
0.1
0.1
0.4
0.8
2.2
2.4
6.1
0.0
100.0
51
Bng A.3. Danh mc cc nc s dng trong vic tnh NEER and REER
Argentina
France
Kuwait
Singapore
Australia
Germany
Laos
South Africa
Austria
Greece
Belgium
Holland
Malaysia
Sweden
Brazil
New Zealand
Switzerland
Cambodia
Hungary
Norway
Thailand
Canada
India
Philippines
The Philippines
Czech
Indonesia
Poland
The U.K
China
Iraq
Portugal
The U.S
Chinese Taipei
Ireland
Republic of Korea
Turkey
Denmark
Italy
Russia
Ukraine
Finland
Japan
Saudi Arabia
Spain
52
M t lnh vc
1
12
17
22
34
35
36
nhy
xut
khu/t gi
1.081
13.337
nhy
gi/t
gi
-2.306
-2.925
T-ration
ca
nhy xk
0.460
6.835
T-ration
ca
nhy gi
-3.383
-8.572
86.102
5.470
1.922
1.267
29.832
-6.368
2.886
-22.040
-4.067
-1.598
-2.796
-1.861
-9.263
-0.238
-5.745
-2.324
0.980
-2.882
0.475
-5.126
37
-0.425
-1.842
-0.441
-2.592
42
44
45
Rice
Maize (not including sweet corn) unmilled
Cereals, unmilled (other than wheat, rice, barley
and maize)
Meal and flour of wheat and flour of meslin
Cereal meals and flours, n.e.s.
Cereal preparations and preparations of flour or
starch of fruits or vegetables
-19.679
-8.176
-2.132
-2.963
-1.969
-5.685
-4.747
-9.869
-0.178
-8.037
-4.281
-4.241
-13.443
6.810
-7.423
-6.569
-0.446
-2.572
-2.095
0.398
-4.200
-7.109
-0.288
-3.456
-1.796
-3.009
-0.996
-7.043
0.723
-1.207
0.138
-1.504
-5.803
-2.800
-5.088
-7.105
-0.491
-2.030
-0.092
-3.933
-5.104
-1.410
-1.763
-1.636
2.651
-8.642
-0.442
-27.599
-2.295
-2.726
-1.094
-2.069
1.214
-6.034
-0.106
-3.409
-4.163
-6.118
-1.083
-3.065
-5.927
-8.406
-10.004
-2.271
-3.394
-4.930
-7.947
-5.773
-23.934
-3.271
-6.830
-39.217
46
47
48
54
56
57
58
59
61
62
71
73
74
75
81
53
98
cereals)
Edible products and preparations, n.e.s.
-11.548
-3.351
-9.176
-10.966
111
112
2.098
-1.211
-2.966
-3.098
1.292
-0.900
-3.494
-4.563
122
134.821
-8.225
2.844
-11.449
223
-3.359
-2.837
-1.670
-5.400
1.353
-1.441
0.347
-1.976
-478.580
-38.014
-3.478
-3.853
10.545
25.723
-3.491
0.231
0.720
2.591
-14.067
0.311
-58.871
-4.911
-4.858
-7.753
-66.964
3.934
-15.010
-3.084
-4.050
0.314
-7.599
-3.346
-19.637
27.801
5.550
21.175
-3.350
-10.104
-20.029
-8.273
-2.851
-1.350
-7.363
-2.948
-3.194
-3.407
-1.712
2.664
0.668
0.997
-1.941
-6.362
-1.876
-11.591
-8.410
-1.948
-3.093
-6.122
-10.058
-4.061
-3.104
-1.989
-2.254
-3.734
8.627
-2.603
1.644
-4.405
0.092
3.241
-2.839
-2.822
0.035
0.747
-7.268
-5.292
-145.494
41.434
-4.894
4.153
-76.139
-6.513
-9.722
-21.193
51.805
-15.452
1.818
-2.223
29.341
-9.639
-1.575
-1.214
4.198
-0.644
-1.375
-2.766
45.030
5.419
0.575
0.803
-195.247
27.901
-15.527
0.147
-5.727
2.298
-10.163
0.125
231
232
247
248
265
266
269
273
274
278
287
291
292
333
334
335
342
344
431
511
513
514
515
522
523
524
54
533
-8.742
-1.030
-1.465
-2.402
541
-8.805
-2.242
-2.662
-6.697
542
551
553
2.094
68.315
-5.666
-3.090
6.627
-3.514
0.224
4.153
-1.236
-3.246
2.902
-6.099
10.893
-38.513
-6.275
3.587
-0.981
-1.402
1.524
-5.641
-3.431
1.467
-3.584
-6.057
116.598
-7.819
657.790
-68.896
21.685
3.939
-1.867
106.260
-5.649
-3.666
2.346
-0.425
2.692
-5.862
0.722
1.518
-1.146
2.712
-7.056
-6.013
-19.107
-3.492
-1.040
-3.467
-2.363
-1.121
-0.118
-0.660
-39.017
-99.558
4.208
-8.716
-2.468
-2.632
2.517
-17.779
133.224
-10.480
-1.397
5.335
-2.458
-3.003
1.012
-2.425
-1.223
0.791
-4.604
-3.941
554
571
573
575
579
581
582
583
591
592
593
597
598
611
612
613
-31.127
-2.745
-10.129
-7.704
621
-48.629
-5.567
-4.057
-4.751
-24.405
-2.319
-13.626
-3.520
-7.290
0.557
1.526
1.117
-1.632
-1.038
-4.112
0.269
0.024
0.908
-2.626
-0.325
-3.842
-38.346
-11.115
-1.356
-3.635
-2.388
-1.969
-4.447
-1.109
-2.310
-9.056
-4.275
-33.522
-41.191
-7.090
-0.413
-5.023
-4.248
-6.078
-0.350
-138.767
17.957
-3.040
3.040
625
629
633
634
635
641
642
651
652
653
55
654
655
656
657
658
659
661
662
663
664
665
666
667
674
676
678
679
64.859
18.689
4.051
3.669
-0.027
-1.185
-0.005
-1.277
76.969
4.566
1.833
1.248
5.985
1.552
0.504
0.830
-8.840
-1.325
-3.667
-2.142
-8.358
-10.997
-5.057
-1.986
-1.738
-7.316
-5.573
-2.764
-45.700
-8.176
-2.969
-3.907
-8.799
-14.019
9.345
-2.700
56.714
-3.183
-1.359
-2.776
-2.005
3.036
-16.580
-3.862
2.647
-2.188
1.019
-7.728
-1.058
-4.357
-5.276
1.000
-13.927
-2.456
-6.009
-8.653
-73.471
2.054
-3.385
2.499
38.186
-16.083
5.444
-3.119
0.830
-5.147
0.847
-11.023
681
682
1.239
-2.813
-6.339
-2.942
0.195
-0.961
-3.725
-2.654
684
689
Aluminum
Miscellaneous nonferrous base metals employed
in metallurgy and cermets
Metal structures and parts, n.e.s., of iron, steel or
aluminum
-29.338
326.361
0.017
81.506
-3.269
2.314
0.013
2.293
-33.684
-2.947
-2.495
-5.057
-14.462
-867.852
-2.495
-20.417
-3.529
-1.430
-2.104
-1.592
-24.191
-4.295
-9.787
-13.100
-6.608
-16.280
-10.038
-416.348
3364.437
-2.898
0.420
-2.577
-55.522
-8.865
-2.312
-2.230
-6.792
-3.400
2.748
-4.068
0.355
-12.384
-3.406
-5.133
-18.411
-0.133
-4.236
-0.379
691
692
693
694
695
696
697
699
711
713
56
714
716
721
722
723
724
726
727
728
731
2.792
-3.120
0.412
-15.202
-8.521
2.413
-1.272
-2.880
-3.145
1.375
-1.324
-6.163
54.234
-10.744
4.483
-5.584
-1.995
-1.900
-0.100
-2.372
-29.384
-1.654
-6.378
-2.978
1.983
-1.806
0.274
-1.906
-21.609
-2.434
-9.767
-3.148
72.421
2.890
2.410
1.768
-53.273
-9.360
-0.749
-10.736
733
1.678
-2.348
1.037
-7.783
735
-5.335
-2.014
-0.522
-4.187
84.286
2.735
3.456
1.404
-6.367
-1.555
-0.263
-1.092
-78.545
-7.563
-6.583
-8.847
-11.263
-2.468
-3.894
-4.510
-25.380
-2.204
-3.114
-2.048
16.017
2.857
0.942
1.079
-1.568
-12.971
-2.602
-2.723
-0.341
-2.979
-5.041
-6.290
64.682
0.483
2.960
0.483
-3.491
-1.644
-0.390
-1.040
-15.018
-7.413
-1.192
-1.055
-0.971
-0.881
-2.564
-0.793
-13.973
-1.868
-3.000
-3.205
-1959.602
450.669
-2.710
-7.774
-7.855
-1.219
-4.549
737
741
742
743
744
745
746
747
748
749
751
752
759
761
763
-40.797
57
764
771
772
773
774
775
776
778
781
784
0.103
0.106
0.008
0.082
-9.268
-2.400
-2.498
-3.483
-35.893
-3.621
-2.832
-6.486
237.766
21.816
12.596
-7.563
2.503
0.709
2.401
-2.865
326.717
16.210
1.843
1.719
-1.016
-1.463
-0.726
-1.792
62.343
9.175
3.614
2.940
-2072.504
-3.270
-3.293
19.947
337.900
3.555
2.075
1.974
785
-6.839
-0.865
-0.510
-0.512
786
-0.549
-1.319
-0.039
-1.305
-17.313
-3.767
-3.015
-9.819
11.890
-1.019
0.652
-0.749
-23.590
-1.841
-3.547
-3.413
34.451
28.356
2.600
-0.338
2.191
2.709
1.386
-0.639
-6.553
-1.162
-2.642
-0.810
-1.922
-0.326
-3.681
-1.500
-12.645
-1.292
-6.105
-2.171
-6.645
-0.271
-3.574
-0.386
12.558
-0.258
1.424
-0.240
-4.949
-1.248
-1.549
-1.680
-5.993
-1.355
-1.585
-1.697
-8.330
-1.517
-2.525
-1.848
-10.279
-3.093
-3.789
-7.481
791
792
793
811
812
813
821
831
841
842
843
844
845
846
58
848
851
871
872
874
881
882
884
885
891
892
893
894
895
896
897
898
899
931
950
971
984
-12.658
-0.844
-4.239
-1.181
1.918
529.430
13.791
-0.869
35.179
0.513
0.511
2.378
1.079
-1.297
2.283
0.360
9.571
-0.445
1.126
-0.308
8.090
71.718
20.400
-6.316
-1.422
-5.176
76.275
-4.364
17.594
-10.797
-11.565
-1.252
-13.222
-0.051
-3.046
-3.815
-2.880
6.859
-0.171
0.679
-3.136
-1.119
0.658
2.451
2.439
-1.212
-0.417
-1.452
3.103
-0.792
1.489
-2.480
-2.553
-1.266
-5.378
-0.061
-7.641
-5.369
-6.189
2.647
-0.180
0.495
-7.189
-2.467
1.985
-1.072
0.328
-0.988
-8.402
-1.875
-1.170
-3.117
-8.787
-3.180
-3.859
-9.350
7.810
-1.370
9.818
-4.439
39.308
-13.527
6.787
-9.946
40.000
8.027
4.273
3.639
59
m t
Live animals other than animals of division 03
thi k_1
-0.031
thi k_2
-0.235
thi k_3
-0.518
thi k_4
-0.751
12
-0.006
-0.026
0.017
0.170
17
-0.344
-0.035
0.652
1.117
0.043
0.253
0.480
0.713
0.010
-0.101
0.141
-0.308
0.127
-0.622
0.000
-1.088
0.030
0.225
0.411
0.650
0.029
0.256
0.496
0.827
-0.133
-0.300
0.045
-0.435
-0.822
-0.323
-0.977
-1.577
-0.584
-1.601
-2.360
-0.581
-0.064
0.012
0.047
-0.135
-0.078
0.181
-0.142
-0.377
0.183
-0.286
-0.793
0.048
54
-0.034
-0.061
-0.044
-0.027
56
0.152
0.359
0.433
0.482
0.061
-0.036
0.363
-0.071
0.751
0.075
1.256
0.305
0.090
0.361
0.735
1.217
0.054
0.095
0.149
-0.140
0.254
0.262
0.549
-0.159
0.430
0.631
0.909
-0.160
0.666
0.988
1.223
-0.187
-0.085
-0.187
-0.082
-0.139
-0.571
-0.758
-0.144
-0.941
-1.653
-0.081
-1.298
-2.676
-0.031
-0.050
0.039
0.064
0.055
-0.101
0.136
-0.190
0.096
-0.036
0.319
-0.495
0.073
0.023
0.586
-0.442
22
34
35
36
37
42
44
45
46
47
48
57
58
59
61
62
71
73
74
75
81
98
111
112
122
60
223
231
232
247
248
265
266
269
273
274
278
287
291
292
333
334
335
342
344
431
tobacco substitutes)
Oil seeds and oleaginous fruits, whole or broken, of a
kind used for extracting
Natural rubber, balata, gutta-percha, guayule, chicle
and similar natural gums,
Synthetic rubber; reclaimed rubber; waste, pairings and
scrap of unhardened rubber
Wood in the rough or roughly squared
Wood, simply worked and railway sleepers of wood
Vegetable textile fibers (other than cotton and jute),
raw or processed but not
Synthetic fibers suitable for spinning
Worn clothing and other worn textile articles; rags
Stone, sand and gravel
Sulfur and unroasted iron pyrites
Crude minerals, n.e.s.
Ores and concentrates of base metals, n.e.s.
Crude animal materials, n.e.s.
Crude vegetable materials, n.e.s.
Petroleum oils and oils from bituminous minerals,
crude
Petroleum oils and oils from bituminous minerals
(other than crude), and product
Residual petroleum products, n.e.s. and related
materials
Liquefied propane and butane
Petroleum gases and other gaseous hydrocarbons, n.e.s.
Animal or vegetable fats and oils processed; waxes and
inedible mixtures or prep
-0.042
0.019
0.158
0.314
0.021
0.187
0.284
0.435
-0.214
-0.499
-0.848
-1.211
-0.247
0.046
0.191
-0.587
0.228
0.339
-1.161
0.602
0.307
-2.078
1.034
0.104
-0.196
-0.002
-0.002
0.317
0.389
-0.428
-0.045
-0.007
0.077
-0.401
0.002
0.134
-0.171
0.682
-0.715
-0.007
-0.140
0.130
-0.731
-0.117
0.243
-0.239
0.941
-0.954
0.121
-0.146
0.217
-0.946
-0.290
0.250
-1.678
1.503
-1.134
0.173
-0.180
0.304
-0.082
-0.191
-0.378
-0.573
-0.089
-0.186
-0.328
-0.604
-0.011
-0.084
-0.327
-0.023
-0.118
-0.945
-0.106
-0.220
-1.911
-0.276
-0.376
-2.827
511
0.241
0.631
0.825
1.183
513
0.213
0.525
1.005
1.661
0.021
-0.174
0.129
-0.355
0.376
-0.533
0.704
-0.871
-0.044
-0.379
0.330
-0.217
-0.882
0.743
-0.690
-1.150
1.313
-1.334
-1.244
2.057
-0.179
-0.115
-0.271
-0.096
-0.424
0.046
-0.799
0.346
-0.034
-0.034
0.046
0.084
-0.188
0.163
0.370
-0.353
0.186
1.018
-0.533
0.209
-0.047
0.044
0.205
0.597
514
515
522
523
524
533
541
542
551
553
554
61
571
0.210
0.608
1.160
1.827
573
0.001
-0.024
-0.053
-0.089
575
579
581
582
583
0.085
-0.114
0.015
0.001
0.276
0.373
-0.402
-0.023
0.069
-0.006
0.407
-1.028
0.015
0.090
-0.532
0.610
-1.846
0.138
0.209
-1.635
0.056
0.304
0.389
0.370
-0.316
-0.769
-1.362
-2.094
-0.193
-0.482
-0.307
-0.754
-0.057
-0.883
0.644
-0.954
0.211
0.543
0.917
1.445
Leather
Manufactures of leather or composition leather, n.e.s.;
saddlery and harness
Furskins, tanned or dressed (including pieces or
cuttings), assembled or unassem
Materials of rubber, including pastes, plates, sheets,
rods, thread, tubes, etc.
0.031
0.099
0.071
0.280
0.124
0.467
0.094
0.721
0.319
1.186
3.001
5.497
0.252
0.734
1.385
2.192
625
-0.094
-0.161
-0.361
-0.649
629
633
0.046
0.109
0.207
0.663
0.230
1.201
0.246
1.869
634
-0.291
-0.647
-1.061
-1.568
0.175
0.008
-0.152
0.370
-0.096
-0.434
0.608
-0.404
-0.651
0.976
-0.808
-0.814
0.043
-0.104
0.053
0.005
-0.045
0.028
-0.116
0.002
-0.081
-0.150
-0.152
-0.167
-0.090
-0.177
-0.227
-0.224
-0.048
-0.072
-0.178
-0.228
-0.113
-0.150
-0.067
0.106
0.107
0.331
0.622
1.014
0.011
-0.050
-0.038
0.116
591
592
593
597
598
611
612
613
621
635
641
642
651
652
653
654
655
656
657
658
62
659
n.e.s.
Floor coverings, etc.
0.197
0.497
0.693
0.758
661
0.003
-0.011
-0.067
-0.155
662
0.104
0.271
0.435
0.800
-0.127
0.071
0.046
0.155
-0.052
-0.233
0.152
0.019
0.506
-0.217
-0.458
0.165
-0.108
0.751
-0.570
-0.845
0.204
-0.338
0.911
-0.968
-0.126
-0.130
0.030
0.294
0.251
0.595
1.026
1.222
-0.064
0.105
-0.209
0.306
-0.426
0.438
-0.664
0.506
0.353
0.417
0.016
0.178
1.225
0.977
-0.015
0.225
2.489
1.327
-0.283
0.254
4.421
1.576
-0.700
0.227
0.083
0.291
0.522
0.801
-0.088
-0.240
-0.410
-0.562
693
-0.231
-0.618
-1.315
-2.237
694
-0.015
-0.083
-0.044
0.097
0.067
0.099
0.151
-0.026
-0.154
0.305
0.292
0.514
0.023
-0.403
0.530
0.458
0.835
0.034
-0.904
0.870
0.489
1.103
-0.077
-1.466
0.071
-0.085
-0.393
-1.201
-0.027
0.169
0.135
-0.052
0.018
0.132
0.045
0.401
0.031
0.800
-0.025
1.078
-0.031
-0.014
-0.067
-0.066
-0.044
-0.151
0.239
-0.175
0.007
-0.311
0.710
-0.230
0.228
-0.369
1.584
-0.246
663
664
665
666
667
674
676
678
679
681
682
684
689
691
692
695
696
697
699
711
713
714
716
721
722
723
724
726
63
727
0.059
0.251
0.498
0.777
728
-0.058
-0.297
-0.685
-1.280
731
-0.040
-0.174
-0.449
-0.806
0.036
0.198
0.418
0.788
0.019
0.027
0.088
0.178
-0.087
-0.316
-0.618
-0.991
-0.109
0.113
-0.135
0.438
-0.167
0.953
-0.128
1.472
0.022
-0.029
-0.018
0.145
0.154
0.405
0.599
1.051
745
0.070
0.108
0.233
0.390
746
747
-0.251
0.012
-0.646
0.013
-1.196
0.069
-1.613
0.211
0.005
0.140
0.384
0.699
-0.007
0.182
0.465
0.665
Office machines
Automatic data processing machines and units thereof;
magnetic or optical reader
Parts and accessories suitable for use solely or
principally with office machine
Tv receivers (including video monitors & projectors)
wheth r ntincorpradiobroa
0.184
0.038
0.482
0.071
0.654
0.155
0.845
0.203
-0.028
0.049
0.179
0.298
0.392
1.088
2.704
3.746
0.085
0.106
0.182
0.247
0.040
0.273
0.484
0.673
-0.034
-0.050
0.002
0.070
0.010
0.001
-0.172
-0.297
-0.180
0.299
-0.391
0.387
-0.696
0.341
-1.094
0.086
-0.154
-0.366
-0.764
-1.362
-0.016
-0.216
-0.537
-0.954
0.024
0.280
0.504
0.774
733
735
737
741
742
743
744
748
749
751
752
759
761
763
764
771
772
773
774
775
776
778
64
781
0.187
0.466
0.857
1.279
0.010
0.054
0.075
0.157
-0.177
-0.384
-0.567
-0.733
-0.126
-0.241
-0.490
-0.919
0.576
1.355
2.349
3.830
-0.216
-0.486
-0.770
-1.134
793
-0.282
-0.605
-0.723
-1.013
811
812
Prefabricated buildings
Sanitary, plumbing and heating fixtures and fittings,
n.e.s.
Lighting fixtures and fittings, n.e.s.
-0.023
0.029
-0.042
0.091
-0.248
0.170
-0.317
0.231
0.034
0.238
0.553
0.920
821
0.152
0.514
0.797
1.124
831
-0.109
-0.125
-0.203
-0.300
0.165
0.353
0.567
0.879
0.178
0.447
0.637
0.764
0.093
0.246
0.263
0.229
0.040
0.218
0.372
0.549
0.022
0.206
0.375
0.552
-0.261
-0.627
-0.971
-1.293
0.067
0.268
0.435
0.611
0.021
-0.365
0.069
0.082
-1.178
0.047
-0.053
-2.231
-0.031
-0.225
-3.274
-0.116
-0.126
-0.232
-0.265
-0.081
0.115
0.183
-0.245
-0.037
-0.032
0.001
0.216
0.293
-0.514
-0.094
-0.104
-0.097
0.691
0.181
-0.708
-0.117
-0.238
-0.042
1.103
0.102
-0.837
-0.047
-0.457
0.189
784
785
786
791
792
813
841
842
843
844
845
846
848
851
871
872
874
881
882
884
885
891
892
65
893
0.107
0.359
0.525
0.661
894
895
-0.084
-0.103
-0.095
-0.111
0.009
0.003
0.171
0.074
896
897
-0.039
0.033
-0.164
0.135
-0.208
0.286
-0.288
0.529
0.090
0.289
0.568
0.908
0.081
-0.204
0.259
-0.493
0.543
-0.843
0.875
-1.166
-0.108
-0.104
-0.294
-0.432
0.175
0.716
1.238
1.836
984
-0.006
0.096
0.201
0.353
sector
1
descript
Live animals other than animals of division 03
12
17
22
898
899
931
950
971
34
35
36
37
42
44
45
46
47
48
54
56
57
58
ftest_yx
2.062
Prob_YX
0.089
ftest_xy
0.365
Prob_XY
0.549
3.098
0.021
2.316
0.071
0.806
2.472
0.573
0.049
1.520
0.418
0.225
0.741
1.564
6.504
0.193
0.000
2.363
5.486
0.132
0.001
1.301
0.289
2.043
0.144
1.131
0.370
0.590
0.560
1.771
1.374
2.423
2.551
11.204
1.169
0.142
0.258
0.054
0.042
0.000
0.350
0.432
4.257
0.861
1.019
4.388
0.280
0.652
0.046
0.499
0.319
0.005
0.600
3.160
0.016
0.825
0.369
3.435
2.099
2.109
0.012
0.085
0.088
4.394
0.152
1.463
0.006
0.859
0.234
66
59
61
62
71
73
74
75
81
98
111
112
122
223
231
232
247
248
265
266
269
273
274
278
287
291
292
333
334
335
342
344
431
511
513
514
juices)
Fruit juices (incl. Grape must) and vegetable juices,
unfermented and not contai
Sugars, molasses, and honey
Sugar confectionery
Coffee and coffee substitutes
Chocolate and other food preparations containing cocoa,
n.e.s.
Tea and mate
Spices
Feeding stuff for animals (not including unmilled cereals)
Edible products and preparations, n.e.s.
Nonalcoholic beverages, n.e.s.
Alcoholic beverages
Tobacco, manufactured (whether or not containing tobacco
substitutes)
2.483
0.052
2.030
0.101
6.767
4.398
2.370
3.415
0.000
0.004
0.056
0.013
4.236
1.570
1.528
1.131
0.005
0.199
0.231
0.368
1.842
2.731
1.823
1.782
1.289
2.332
4.375
0.126
0.034
0.129
0.141
0.293
0.058
0.004
0.375
1.086
1.336
2.961
4.006
2.935
3.313
0.544
0.381
0.255
0.046
0.052
0.095
0.018
3.436
0.014
5.447
0.001
2.077
0.090
1.149
0.344
3.042
0.020
0.143
0.868
1.306
2.748
2.679
0.288
0.032
0.037
0.214
0.701
2.876
0.886
0.558
0.040
6.602
3.377
2.798
1.281
3.061
4.802
2.742
2.456
1.246
5.742
0.000
0.013
0.028
0.300
0.020
0.002
0.035
0.051
0.313
0.001
9.272
0.748
1.827
2.479
0.503
1.435
1.903
1.568
0.148
1.924
0.000
0.531
0.184
0.065
0.683
0.244
0.127
0.208
0.703
0.118
1.987
1.058
3.256
2.322
0.103
0.410
0.015
0.059
1.249
0.079
0.234
1.779
0.308
0.925
0.872
0.190
1.714
0.154
0.716
0.495
2.087
0.091
0.952
0.464
2.966
0.026
1.579
0.196
67
515
4.892
0.002
2.866
0.040
4.016
1.820
1.034
0.005
0.134
0.424
0.127
2.267
0.182
0.724
0.085
0.672
2.536
2.261
0.046
0.069
3.272
3.196
0.024
0.027
2.571
1.729
2.495
0.044
0.150
0.048
9.359
5.408
2.990
0.000
0.025
0.034
2.024
3.967
2.390
0.098
0.007
0.058
5.088
2.348
3.176
0.003
0.063
0.022
575
579
1.725
1.617
0.151
0.180
0.000
0.967
0.985
0.390
581
582
2.611
2.047
0.043
0.098
2.828
3.026
0.032
0.024
583
2.125
0.081
0.935
0.340
2.424
0.052
0.050
0.951
2.326
0.061
0.382
0.767
3.206
0.017
1.321
0.285
597
5.822
0.001
1.222
0.329
598
611
2.605
3.455
0.038
0.013
2.237
0.437
0.143
0.819
612
1.506
0.211
7.957
0.007
2.800
0.032
0.928
0.479
1.238
0.316
6.269
0.017
2.296
0.065
5.815
0.001
3.677
2.921
0.883
0.009
0.025
0.519
1.771
1.405
0.083
0.153
0.259
0.775
2.110
1.433
1.803
0.083
0.236
0.138
0.057
0.034
7.991
0.813
0.855
0.000
522
523
524
533
541
542
551
553
554
571
573
591
592
593
613
621
625
629
633
634
635
641
642
68
651
Textile yarn
2.582
0.041
5.722
0.007
652
2.865
0.028
1.470
0.236
653
3.982
0.007
1.517
0.215
2.636
0.037
2.009
0.149
1.610
0.180
0.270
0.606
6.455
0.000
1.437
0.242
3.105
4.312
0.020
0.004
1.022
3.858
0.412
0.012
3.896
2.465
0.007
0.051
2.741
1.449
0.040
0.242
5.724
0.001
1.101
0.391
663
3.926
0.007
1.806
0.145
664
665
Glass
Glassware
3.285
2.426
0.014
0.050
0.418
1.669
0.661
0.204
666
667
Pottery
Pearls, precious and semiprecious stones, unworked or
worked
Iron and nonalloy steel flat-rolled products, clad, plated or
coated
Iron and steel bars, rods, angles, shapes and sections,
including sheet piling
Iron and steel wire
4.727
1.838
0.002
0.129
3.645
0.832
0.016
0.486
1.829
0.128
1.284
0.264
0.790
0.585
0.070
0.793
3.319
0.013
0.232
0.633
679
Iron and steel tubes, pipes and hollow profiles, fittings for
tubes and pipes
1.705
0.160
2.836
0.042
681
682
684
689
3.031
1.354
1.651
1.550
0.022
0.266
0.169
0.200
1.870
6.724
0.063
6.352
0.142
0.013
0.803
0.002
691
692
693
10.998
3.663
2.638
0.000
0.010
0.039
1.722
3.388
1.969
0.164
0.017
0.125
2.332
0.062
2.721
0.048
4.225
2.843
1.056
1.536
2.216
0.005
0.028
0.411
0.202
0.075
1.770
1.030
4.817
0.181
2.366
0.148
0.392
0.034
0.673
0.066
654
655
656
657
658
659
661
662
674
676
678
694
695
696
697
699
711
69
713
6.307
0.000
4.081
0.006
714
2.378
0.060
5.899
0.001
716
721
2.333
1.879
0.058
0.118
0.467
0.276
0.499
0.602
7.830
1.487
1.533
2.471
2.240
1.755
0.000
0.222
0.203
0.047
0.067
0.144
3.130
1.362
1.232
0.051
4.947
1.937
0.023
0.271
0.274
0.822
0.032
0.172
3.155
1.991
0.018
0.100
1.623
0.044
0.194
0.834
3.127
0.020
2.580
0.049
4.842
0.002
0.942
0.470
3.706
2.561
0.007
0.041
8.651
0.292
0.005
0.592
2.022
0.095
0.895
0.350
4.973
0.002
2.079
0.108
745
3.802
0.007
2.995
0.045
746
747
2.590
6.493
0.039
0.000
0.017
1.742
0.896
0.154
4.921
0.002
0.299
0.876
3.878
3.499
0.699
0.007
0.012
0.653
0.897
2.217
5.503
0.497
0.082
0.008
1.889
0.121
2.389
0.073
2.669
0.038
4.652
0.003
6.001
0.001
9.072
0.000
1.789
0.138
2.193
0.126
2.169
0.077
0.551
0.581
722
723
724
726
727
728
731
733
735
737
741
742
743
744
748
749
751
752
759
761
763
764
771
70
772
2.744
0.033
2.031
0.129
1.105
1.813
0.387
0.139
2.335
10.222
0.069
0.000
1.037
0.422
0.118
0.889
2.513
0.047
1.228
0.320
0.934
6.224
0.486
0.000
0.503
3.133
0.482
0.029
2.640
0.038
0.538
0.659
4.431
0.004
0.772
0.600
1.870
0.124
2.260
0.086
791
2.035
0.093
0.657
0.423
792
2.578
0.043
2.593
0.056
4.825
1.756
4.217
1.109
5.385
0.002
0.148
0.005
0.381
0.001
3.006
4.152
2.009
0.171
2.470
0.025
0.009
0.104
0.681
0.066
1.542
0.203
1.168
0.337
5.166
0.002
4.823
0.002
2.036
0.093
3.037
0.089
2.022
0.095
0.294
0.591
2.464
0.053
6.819
0.000
2.887
0.028
8.828
0.000
2.521
0.044
0.029
0.867
3.674
0.009
2.280
0.084
773
774
775
776
778
781
784
785
786
793
811
812
813
821
831
841
842
843
844
845
846
848
71
T GI HI OI GIAI ON 2000-2011:
CC NHN T QUYT NH, MC SAI LCH
V TC NG I VI XUT KHU
Bin tp v sa bn in
Trnh by ba
Nguyn Thi Dng
In cun kh 16 x 24 ti cng ty
72