Li ni u

T sau i hi ng ton quc ln th VI, t nc ta chuyn t c ch tp trung bao cp sang c ch th trng c s iu tit ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha. Cho n nay, chng ta thu c nhng thnh tu ng k, c bit l cc doanh nghip sau mt thi gian ng ngng trc c ch th trng nay phc hi vn ln trong sn xut kinh doanh. Trong c ch th trng c s iu tit ca Nh nc, cc doanh nghip hon ton t ch trong sn xut, ly thu b chi v kinh doanh phi c li. Trc yu cu , cc doanh nghip sn xut kinh doanh khng ngng vn ln hon thin mi hot ng ca mnh thc hin mc tiu: Gim gi thnh, nng cao cht lng sn phm, dch v... t nng cao kh nng cnh tranh. thc hin c cc mc tiu , cc doanh nghip cn phi quan tm v pht huy hiu qu cc n by kinh t trong qun l kinh t. Bi n c tc dng rt ln khi ta s dng lm cng c qun l trong doanh nghip. Mt trong nhng cng c m doanh nghip s dng l cng c tin lng. Tin lng l mt n by kinh t li hi trong cng tc qun l ca doanh nghip. Nh nc cho php cc doanh nghip t la chn cc hnh thc tr lng cho ph hp vi c im sn xut kinh doanh ca mnh sao cho pht huy tt nht n by kinh t ca tin lng. Qua thi gian di c hc tp v nghin cu ti trng cng vi qu trnh thc tp ti Cng ty gch p lt H ni. Vn dng l thuyt c hc vi kho st thc t ti Cng ty ti chn ti: ni Mt s gii php gp phn hon thin cc hnh thc tr lng ti Cng ty gch p lt H

Lun vn bao gm:

Chng I: Tin lng - mt n by kinh t li hi trong cng tc qun l ca doanh nghip. Chng II: Thc trng v tnh hnh tr lng ti Cng ty gch p lt H Ni. Chng III: Mt s bin php gp phn hon thin hnh thc tr lng ti Cng ty gch p lt H Ni. Ti xin chn thnh cm n Thy gio Nguyn Cnh Lch, Lnh o Cng ty, c bit l cn b Phng T chc lao ng nhit tnh hng dn, gip ti hon thnh lun vn ny. H Ni, thng 5/2001

Chng I
Tin lng - mt n by kinh t li hi trong cng tc qun l ca doanh nghip
I./ Khi nim, bn cht v chc nng ca tin lng

1. Khi nim v tin lng: Trong thc t, khi nim v c cu tin lng rt a dng cc nc trn Th gii. Tin lng c th c nhiu tn gi khc nhau nh th lao lao ng, thu nhp lao ng... Php s tr cng c hiu l tin lng, hoc lng bng c bn, bnh thng hay ti thiu v mi th li ch, ph khon khc, c tr trc tip hay gin tip bng tin hay hin vt m ngi s dng lao ng tr cho ngi lao ng theo vic lm ca ngi lao ng. i loan, tin lng ch mi khon th lao m ngi cng nhn nhn c do lm vic, bt lun l lng bng, ph cp, tin thng hoc dng mi danh ngha khc tr cho h theo gi, ngy, thng, theo sn phm. Theo t chc lao ng Quc t (ILO), tin lng l s tr cng hoc thu nhp m c th biu hin bng tin v c n nh bng tho thun gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng, hoc bng php lut, php quy Quc gia, do ngi s dng lao ng phi tr cho ngi lao ng theo hp ng lao ng cho mt cng vic thc hin hay s phi thc hin, hoc nhng dch v lm hoc s phi lm. Vit nam, hin nay c s phn bit cc yu t trong tng thu nhp ca ngi lao ng t cng vic: Tin lng (dng ch lng c bn), ph cp v phc li. Theo quan im ci cch tin lng nm 1993, tin lng l gi c sc lao ng, c hnh thnh qua s tho thun gia ngi s dng

lao ng v ngi lao ng ph hp vi quan h cung cu v sc lao ng trn th trng quyt nh v c tr cho nng sut lao ng, cht lng v hiu qu cng vic. Nh vy: tin lng c hiu l s tin m ngi lao ng nhn c t ngi s dng lao ng ca h thanh ton li tng ng vi s lng v cht lng lao ng m h tiu hao trong qu trnh to ra ca ci trong x hi. 2./ Bn cht ca tin lng: Theo quan im ca Ch ngha Mc - Lnin, tin lng l mt phn thu nhp quc dn biu hin bng tin m ngi lao ng nhn c b p cho lao ng b ra tu theo s lng v cht lng ca ngi lao ng . Nh vy tin lng l mt phn gi tr mi sng to ra c phn phi cho ngi lao ng ti sn xut sc lao ng ca mnh. V ngi lao ng trong qu trnh tham gia sn xut phi hao ph mt lng sc lao ng nht nh v sau phi c b p bng vic s dng t liu tiu dng. Tin lng di CNXH l mt b phn ca thu nhp quc dn c Nh nc phn phi cho ngi lao ng v th n chu nh hng ca mt lot nhn t: Trnh pht trin sn xut, quan h gia tch lu v tiu dng trong tng thi k v chnh sch ca Nh nc thc hin cc nhim v kinh t chnh tr trong thi k . Nh vy tin lng ca ngi lao ng cn ph thuc vo hon cnh kinh t x hi ca t nc. Mt nn kinh t cn ngho nn lc hu, cc phng tin sn xut cha tin tin, trnh lao ng cha cao, hiu qa sn xut kinh doanh cn thp th tin lng cha th cao c. Mt khc, lc thu nhp quc dn cha p nhu cu cao v tin lng ca ton x hi. Nh ta bit thu nhp quc dn ph thuc vo hai yu t l: S lng lao ng trong khu vc sn xut vt cht v nng sut lao ng bnh qun ca khi sn xut vt cht. V vy, tin lng ch c tng ln trn c s tng s lng lao ng trong khu vc sn xut v tng nng xut lao ng ca khi ny.

Theo quan im i mi hin nay, tin lng nc ta c coi l gi c sc lao ng, coi sc lao ng l hng ho l mt bc tin quan trng trong nhn thc v tin lng ca ng v Nh nc ta v cng hon ton ph hp vi c im ca tnh hnh t nc. t nc ta ang trong chng ng u tin ca thi k qu ln CNXH, nn kinh t cn tn ti nhiu ch s hu an xen ln nhau, do tin cng hay tin lng cn tn ti di nhiu hnh thc khc nhau vi bn cht khc nhau. Trong thnh phn kinh t t bn t nhn da trn ch s hu v t liu sn xut v bc lt sc v bc lt sc lao ng lm thu th tin cng l gi c sc lao ng v quan h lao ng y l quan h ch th. Trong thnh phn kinh t quc doanh v mt s hu tp th m Nh nc l ngi i din ng ra qun l trong cc doanh nghip quc doanh th quyn qun l v s dng lao ng giao cho Gim c, mt khc ngi lao ng c t do hon ton v thn th (s t do ny c php lut cng nhn v bo h). V vy, c iu kin coi sc lao ng trong cc doanh nghip quc doanh cng l hng ho, ngha l tin lng v gi c sc lao ng. Tin lng khu vc ny Nh nc tc ng thng qua h thng thang bng lng. Cc doanh nghip quc doanh i din cho Nh nc l ngi s dng lao ng tin hnh b tr lao ng cho ph hp vi kh nng v yu cu ca ngi lao ng trn c s phn phi kt qu sn xut. Vic tr lng khng ch cn c vo hp ng lao ng m cn cn c vo kt qu sn xut kinh doanh. 2.1 Chc nng ca tin lng Trong bt c mt doanh nghip no, doanh nghip sn xut cng nh doanh nghip thng mi, tin lng thc hin hai chc nng sau: 2.1.1 . V phng din x hi : Trong bt c ch x hi no, tin lng cng thc hin chc nng kinh t c bn ca n l m bo ti sn xut sc lao ng cho x hi.Tuy nhin mc ti sn xut m rng cho ngi lao ng v cch tnh, cch tr tin lng trong mi ch l khc nhau. Ngi lao ng ti sn xut sc

lao ng ca mnh thng qua cc t liu sinh hot nhn c t khon tin lng ca h. ti sn xut sc lao ng tin lng phi m bo tiu dng c nhn ngi lao ng v gia nh h. thc hin chnh sch ny trong cng tc tin lng phi: + Nh nc phi nh mc lng ti thiu; mc lng ti thiu phi m bo nui sng gia nh v bn thn h. Mc lng ti thiu l nn tng cho chnh sch tin lng v vic tr lng cho cc doanh nghip, bi vy n phi c th ch bng php lut buc mi doanh nghip khi s dng lao ng phi thc hin. Mc lng ti thiu c n nh theo gi linh hot, m bo cho ngi lao ng lm vic n gin nht trong iu kin lao ng bnh thng b p sc lao ng gin n v mt phn tch lu ti sn xut sc lao ng m rng v lm cn c tnh cc mc lng cho cc loi lao ng khc. + Mc lng c bn khc: c xc nh trn c s mc gi hng vt phm tiu dng trong tng trng hp mt, bi vy khi gi c c bin ng, c bit khi tc lm pht cao phi iu chnh tin lng ph hp m bo i sng ca ngi lao ng. 2.1.2 V phng din kinh t: Tin lng l mt n by kinh t c tc dng kch thch li ch vt cht i vi ngi lao ng lm cho h v li ch vt cht ca bn thn v gia nh mnh m lao ng mt cch tch cc vi cht lng kt qu ngy cng cao. tr thnh n by kinh t, vic tr lng phi gn lin vi kt qu lao ng, t chc tin lng phi nhm khuyn khch ngi lao ng nng cao nng xut, cht lng v hiu qu lao ng. Lm nhiu hng nhiu, lm t hng t, khng lm khng hng. Bi s ca tin lng phi phn nh ng s khc bit, trong tin lng gia loi lao ng c trnh thp nht v cao nht c hnh thnh trong qu trnh lao ng.

II. vai tr ca tin lng trong cng tc qun l doanh nghip hin nay

Vi chc nng c bn ni trn, vai tr ca tin lng c biu hin : 1. V mt kinh t: Tin lng ng vai tr c bit quan trng, quyt nh trong vic n nh v pht trin kinh t gia nh. Nu tin khng trang tri, mc sng ca ngi lao ng b gim st, h phi kim thm vic lm ngoi doanh nghip nh vy c th lm nh hng kt qu lm vic ti doanh nghip. ngc li nu tin lng tr cho ngi lao ng ln hn hoc bng mc lng ti thiu th s to cho ngi lao ng yn tm, phn khi lm vic, dn ht kh nng v sc lc ca mnh cho cng vic v li ch chung v li ch ring, c nh vy dn mi giu, nc mi mnh. 2. V mt chnh tr x hi: C th ni tin lng l mt nhn t quan trng tc ng mnh m nht, nu nh tin lng khng gn cht vi cht lng, hiu qu cng tc, khng theo gi tr sc lao ng th tin lng khng m bo sn xut, thm ch ti sn xut gin n sc lao ng lm cho i sng ca i b phn ca ngi lao ng, khng khuyn khch h nng cao trnh nghip v, trnh tay ngh. V vy, tin lng phi m bo cc yu t cu thnh m bo ngun thu nhp, l ngun sng ch yu ca ngi lao ng v gia nh h l iu kin ngi lao ng hng lng ho nhp vo th trng lao x hi . s dng n by tin lng i vi ngi lao ng i hi cng tc tin lng trong doanh nghip phi c bit coi trng. T chc tin lng trong doanh nghip c cng bng v hp l s to ra ho kh ci m gia nhng ngi lao ng, hnh thnh khi on kt thng nht, trn di mt lng, mt ch v s nghip pht trin v v li ch bn thn h. Chnh v vy m ngi lao ng tch cc lm vic bng c lng nhit tnh, hng say v h c quyn t ho v mc lng h t c.

Ngc li, khi cng tc t chc tin lng trong doanh nghip thiu tnh cng bng v hp l th khng nhng n s sinh ra nhng mu thun ni b thm ch kh gay gt i vi ngi lao ng vi nhau, vi nhng ngi lao ng vi cp qun tr, cp lnh o doanh nghip, m c lc cn c th gy ra s ph ngm dn n s ph hoi ngm dn nhng n s lng ph to ln trong sn xut. V vy, vi nh qun tr doanh nghip, mt trong nhng cng vic cn c quan tm hng u l phi theo di y cng tc tin lng, thng xuyn lng nghe v pht hin kp thi nhng kin bt ng hoc nhng mu thun c kh nng xut hin trong phn phi tin lng, tin thng ca ngi lao ng qua c s iu chnh tho ng hp l. Tm li, trong i sng x hi, trong doanh nghip tin lng ng vai tr c bit quan trng, n khng ch m bo cho i sng ca ngi lao ng, ti sn xut sc lao ng m cn l mt cng c qun l doanh nghip, l n by kinh t hiu lc. Tuy nhin, ch trn c s p dng ng n ch tin lng, m bo cc nguyn tc ca n th mi pht huy c mt tch cc v ngc li s lm nh hng xu n ton b hot ng ca doanh nghip.
III./ Cc hnh thc tr lng trong doanh nghip hin nay

A. Cc nguyn tc tr lng trong doanh nghip: pht huy tt tc dng ca tin lng trong hot ng sn xut kinh doanh v m bo hiu qu ca cc doanh nghip, khi tr lng cho ngi lao ng cn t c cc yu cu sau: - Bo m ti sn xut sc lao ng v khng ngng nng cao i sng vt cht, tinh thn cho ngi lao ng. - Lm cho nng sut lao ng khng ngng nng cao. - m bo tnh n gin, r rng, d hiu. phn nh y cc yu cu trn, khi t chc tr lng phi m bo cc nguyn tc c bn sau: 8

1.Tr lng ngang nhau cho lao ng nh nhau: ra nguyn tc ny l nhm qun trit nguyn tc phn phi theo lao ng, pht huy sc mnh ca nhn t con ngi v v con ngi. Ngi s dng lao ng khng c tr cng cho ngi lao ng thp hn mc lng ti thiu do Nh Nc quy nh, khng c phn bit gii tnh, tui tc, dn tc...m phi tr cng ngang nhau cho lao ng nh nhau nu kt qu lao ng v hiu qu nh nhau trong cng mt n v lm vic. Trong iu kin nn kinh t th trng hin nay cn tn ti nhiu thnh phn kinh t th nguyn tc ny ang b vi phm, tin lng cha qun trit nguyn tc phn phi theo lao ng mang nng tnh bnh qun. 2. Tin lng phi m bo ti sn xut sc lao ng. X hi mun tn ti v pht trin th con ngi l nhn t tc ng phi thng xuyn tiu dng cc ca ci vt cht. c ca ci vt cht th nn sn xut x hi phi tin hnh lin tc, do sc lao ng yu t c bn cu thnh qu trnh sn xut cng cn lun lun c s dng v ti to. Thc hin nguyn tc ny tin lng phi l gi c sc lao ng ph hp vi quan h lao ng ca php lut Nh Nc. Thc hin vic tr lng gn vi gi tr mi sng to ra, ng thi phn nh ng kt qu lao ng v hiu qu kinh t. Mc lng ti thiu phi l nn tng ca chnh sch tin lng v c c cu hp l v sinh hc, x hi hc, bo him tui gi v nui con. Tin lng ca ngi lao ng l ti sn xut sc lao ng, tc l m bo cho i sng ca bn thn h v gia nh ca ngi lao ng. iu quan trng l s lng t liu sinh hot m ngi lao ng c nhn khi h chuyn ho s tin lng nhn c qua cc khu phn phi lu thng trc tip l gi c v phng thc phc v ca th trng.

3. m bo tc tng nng sut lao ng ln hn tc tng tin lng bnh qun: ra nguyn tc ny nhm thc hin yu cu ca ti sn xut m rng, kt hp gia tng trng kinh t vi tin b x hi, gia p ng nhu cu trc mt v chm lo li ch lu di. Thc hin nguyn tc ny, cn gn cht tin lng vi nng sut lao ng v hiu qu kinh t. Gii quyt tt mi quan h gia: Lm v n, thc y mi ngi khai thc mi kh nng tim tng khng ngng nng cao nng sut lao ng x hi. Nguyn tc ny c kh nng thc hin c, bi v nhng nhn t lm tng nng sut lao ng nhiu hn nhng nhn t lm tng tin lng. Tin lng ph thuc vo vic nng cao trnh lnh ngh ca ngi lao ng do nng cao hiu qu s dng thi gian lao ng do Nh Nc tng lng...Nng sut lao ng tng ln khng ch ph thuc vo cc nhn t lm tng tin lng m cn ph thuc vo cc nhn t khc nhau: Do pht trin ca khoa hc k thut v vic p dng tin b khoa hc k thut, cng ngh mi vo hot ng sn xut. Do ci tin v nng cao trnh t chc sn xut v tit kim, pht huy cc yu t thun li ca iu kin t nhin... 4. Thc hin mi tng quan hp l v tin lng v thu nhp ca cc b phn lao ng x hi: C s ra nguyn tc ny nhm bo m s cng bng v bnh ng x hi, kt hp hi ho li ch gia c nhn vi tp th v cng ng x hi. Thc hin nguyn tc ny cn xem xt gii quyt tt mi quan h v thu nhp v mc sng gia cc tng lp dn c, gia nhng ngi ang lm vic vi nhng ngi ngh hu, nhng ngi hng chnh sch x hi. Trong khu vc Nh Nc, cn thc hin tr lng hon ton bng tin trn c s xo b cc chnh sch ch cung cp hin vt mang tnh cht tin lng. Xc lp quan h hp l v tin lng v thu nhp gia cc khu vc, cc ngnh ngh trn c s xc nh bi s v mc lng bc 1 khi xy

10

dng cc h thng thang, bng lng, ph cp v c ch tr lng, tr thng. Nh Nc c chnh sch iu tit thu nhp mt cch hp l gia cc b phn dn c, cc vng, cc ngnh. B./ Cc hnh thc tr lng trong doanh nghip: 1. Hnh thc tr lng theo sn phm: Hin nay phn ln cc doanh nghip nc ta u p hnh thc tr lng theo sn phm. Tr lng theo sn phm l hnh thc tin lng cn c vo s lng sn phm sn xut ra ca mi ngi v n gi lng sn phm tr lng cho cn b cng nhn vin chc. S d nh vy l v ch lng cp bc v cc khon ph cp cha kim tra gim st c cht ch v sc lao ng ca mi ngi i ng v tin lng mt cch ng n. Hnh thc tin lng tr theo sn phm l hnh thc cn bn thc hin quy lut phn phi theo lao ng. qun trit y hn na nguyn nhn, nguyn tc phn phi theo s lng v cht lng lao ng ngha l cn c trc tip vo kt qu lao ng ca mi ngi sn xut. Ai lm nhiu, cht lng sn phm tt, c hng nhiu lng, ai lm t cht lng sn phm xu th hng t lng. Nhng ngi lm vic nh nhau th phi c hng lng bng nhau. Mt khc ch tr lng sn phm cn cn c vo s lng lao ng cht lng lao ng kt tinh trong tng sn phm ca mi cng nhn lm ra tr lng cho h, lm cho quan h gia tin lng v nng sut lao ng, gia lao ng v hng th c mi quan h cht ch vi nhau. 1.1 Thc hin ch tr lng theo sn phm c nhiu tc dng nh sau: Lm cho mi ngi lao ng v li ch vt cht m quan tm n vic nng cao nng sut lao ng, h gi thnh sn phm, bo m hon thnh ton din v vt mc k hoch nh nc. V hnh thc lng sn phm cn c trc tip vo s lng, cht lng sn phm ca mi ngi sn xut ra tnh lng nn c tc dng khuyn khch ngi cng nhn tch cc sn

11

xut, tn dng thi gian lm vic tng nng sut lao ng. Hn na ch nhng sn phm tt mi c tr lng cao nn ngi cng nhn no cng c gng sn xut bo m cht lng sn phm tt. Nh vy nng sut lao ng tng, cht lng sn phm bo m th gi thnh sn phm s h. - Khuyn khch ngi cng nhn quan tm n vic nng cao trnh vn ho, trnh chuyn mn, khoa hc k thut hp l ho sn xut v lao ng tch cc sng to v p dng cc phng php sn xut tin tin. Khi thc hin tr lng theo sn phm, cng nhn phi phn u thng xuyn t v vt mc cc nh mc lao ng ra do h khng n thun da vo s lao ng ht mnh, tn dng thi gian lm vic m phi c gng hc tp khng ngng nng cao trnh vn ho khoa hc k thut th mi c th d dng thip thu, nm vng v p dng cc phng php sn xut tin tin. Hn na h cn phi bit tm ti suy ngh pht huy sng kin, ci tin k thut, hp l ho sn xut. C nh vy th sn phm lm ra s tng v sc lao ng s gim xung. - y mnh vic ci tin, t chc qu trnh sn xut, thc y vic thc hin tt ch hch ton kinh t. Khi p dng ch tin lng tnh theo sn phm i hi phi c s chun b sn xut nht nh. Phi cng c kin ton t chc sn xut, k thut sn xut, t chc lao ng m bo cho qu trnh sn xut c cn i hp l. Trong qu trnh thc hin do nng sut lao ngca cng nhn tng, nhiu vn mi t ra cn gii quyt nh cung cp nguyn vt liu ng quy cch cht lng, kp thi gian. Kim tra nghim thu c chnh xc s lng, cht lng sn phm. iu chnh li lao ng trong dy chuyn sn xut. Thng k thanh ton tin lng nhanh chng chnh xc, ng k hn... Cc vn nh hng trc tip n nng sut tin lng ca cng nhn nn h rt quan tm pht hin v yu cu gii quyt. Bt k mt hin tng no vi phm n k thut cng ngh v ch phc v cng tc, ngi cng nhn khng nhng tm cch

12

khc phc kp thi m cn tch cc phng nhng khuyt im c th xy ra. ng thi u tranh chng hin tng tiu cc, lm vic thiu trch nhim trong cn b qun l v cng nhn sn xut. - Cng c v pht trin mnh m phong tro thi ua XHCN, xy dng tc phong thi lao ng XHCN. Phong tro thi ua pht trin l do nhit tnh yu nc, thc gic ng XHCN v trnh vn ho k thut ca cng nhn, do nng sut lao ng c nng cao m c. Mun thi ua t c bn b thng xuyn lin tc th phi bi dng bng vt cht mi c tc dng. Tr lng theo sn phm l phng tin tt nht thc hin yu cu . ng vin thi ua lin tc mnh m ng thi p dng mt cch ng n ch tin lng tnh theo sn phm s kt hp cht ch c hai mt khuyn khch bng li ch vt cht v ng vin tinh thn thc y v pht trin sn xut. Hai vn ny phi da vo nhau v thc y ln nhau lm cho nng sut lao ng ngy cng tng v phong tro thi ua XHCN ngy cng m rng v c cht lng cao. Ngoi ra ch lng sn phm cn gp phn bi dng gio dc cho cng nhn c hng th nhit tnh trong lao ng - c thc trch nhim quan tm n vic ca tp th. Qua nhng tc dng k trn ta thy ch tr lng theo sn phm c ngha kinh t, chnh tr quan trng. N ng vin mnh m mi ngi tch cc sn xut vi cht lng tt v nng sut cao. Va tng thu nhp cho c nhn ngi lao ng va lm tng hn sn phm cho x hi gp phn thay i nn kinh t c nc. 1.2 iu kin v hnh thc tr lng theo sn phm: Mun t chc tr lng theo sn phm doanh nghip chun b cc iu kin sau y: 1.2.1 Cng tc chun b sn xut: - Chun b v nhn lc: Khi t chc tr lng theo sn phm, vic chun b v nhn lc l vn cn thit v con ngi l yu t quan trng

13

trong qu trnh sn xut. Con ngi c qun trit ngha tc dng ca ch lng sn phm th mi cao tinh thn trch nhim, tch cc v quyt tm to iu kin cn thit cho vic thc hin ch lng sn phm. chun b tt yu t con ngi cn ph phn cc t tng rt r, cu ton, khuynh hng lm ba, lm u. Thiu chun b iu kin cn thit, thiu ch o cht ch gy hoang mang dao ng trong cng nhn. Phi gii thch gio dc cho cng nhn hiu r mc ch ngha ca ch lng sn phm v cho h thy mc tiu phn u ca h v sn lng v nng sut lao ng, cht lng sn phm, chi ph sn xut. Ngoi ra cn phi bi dng, nng cao nghip v cho cn b lao ng tin lng, cn b k thut, kim tra cht lng sn phm... - Chun b v k hoch sn xut: K hoch sn xut phi r rng c th, phi t chc cung cp y thng xuyn nguyn vt liu, my mc thit b v phng tin phng h lao ng cng nhn c th sn xut c lin tc. 1.2.2 Xc nh n gi lng sn phm: thc hin lng sn phm cn xc nh n gi lng sn phm cho chnh xc trn c s xc nh cp bc cng nhn c th sn xut c lin tc. - Xc nh cp bc cng vic: Nh ta bit n gi lng sn phm c tnh nh sau: n gi lng sn phm = Mc lng CBCNV + ph cp Mc sn lng

Nh vy mun c n gi hp l, chnh xc phi xc nh ng n cp bc cng vic. Nu cp bc cng vic c nh gi xc nh cao hn yu cu k thut th n gi s cao hn v ngc li. Do nu x nghip cha c cp bc cng vic th phi xy dng cp bc cng vic, nu c ri th phi r sot li kp thi sa i nhng cp bc cng vic lc hu.

14

- nh mc lao ng: nh mc lao ng l thc o tiu chun v tiu hao lao ng, nh gi kt qu lao ng v tnh n gi s sai tin lng ca cng nhn s tng hoc gim khng hp l. Do s khng khuyn khch cng nhn tng nng sut lao ng. nh mc lao ng tr lng sn phm l mc lao ng trung bnh tin tin. Do phi xy dng nh mc t tnh hnh thc t sn xut x nghip c chn chnh. Cc mc lao ng ang p dng (nu c) phi kim tra li kp thi sa i nhng mc bt hp l khng st thc t sn xut. 1.2.3 Cng tc kim tra nghim thu sn phm: Yu cu ca ch lng sn phm l m bo thu nhp tin lng theo ng s lng v cht lng sn phm hon thnh theo xc nhn ca K.C.S do cn phi kim tra nghim thu sn phm cht ch nhm m bo sn xut nhng sn phm c cht lng tt, trnh khuynh hng chy theo sn lng tng thu nhp, lm ra nhng sn phm sai, hng, khng ng quy cch v yu cu k thut ng thi m bo vic tr lng cho cng nhn ng n kp thi. 1.2.4 Cng tc t chc i sng: Cn phi t chc tt cng tc i sng lm cho cng nhn yn tm phn khi sn xut v phc v sn xut. i sng ca cng nhn trc ht l vn thu nhp tin lng, k n l an ton lao ng, cc vn thit yu trong lao ng, sinh hot i sng ca cng nhn nh: n, , i li... u phi c k hoch gii quyt tt nhng vn ny s to iu kin cho cng nhn yn tm sn xut t nng sut cao nht, cht lng tt. chnh l tnh u vit ca hnh thc tr lng theo sn phm lm cho cng nhn tin tng su sc vo i sng hnh phc ca h c lin quan mt thit vi s lao ng trung thnh ca h i vi x nghip. Hnh thc tr lng theo sn phm gm nhiu ch tr lng nh sau:

15

- Ch tr lng sn phm trc tip khng hn ch. - Ch tr lng sn phm gin tip. - Ch tr lng khon sn phm. - Ch lng sn phm c thng v lng khon c thng. - Ch lng sn phm lu tin. 1.3 Cc hnh thc tr lng theo sn phm: 1.3.1 Ch tr lng sn phm trc tip khng hn ch: Ch tin lng ny c tr theo tng n v sn phm hoc chi tit sn phm v theo n gi nht nh. Tin lng ca cng nhn cn c vo s lng sn phm hoc chi tit sn phm do h trc tip sn xut c tr lng. Bt k trng hp no cng nhn sn xut ht mc, t mc, hay vt mc bao nhiu, c mi n v sn phm lm ra u c tr tin lng nht nh gi l n gi sn phm. Nh vy tin lng ca cng nhn s tng theo s sn phm sn xut ra. Nu sn xut c nhiu sn phm th c tr nhiu lng v ngc li sn xut c t sn phm th c tr t lng. n gi sn phm l c s ca ch tin lng tnh theo sn phm trc tip khng hn ch. Khi xc nh n gi sn phm ngi ta cn c vo hai nhn t: nh mc lao ng v mc lng cp bc cng vic. Cng thc tnh n gi sn phm nh sau: + Nu cng vic c nh mc sn lng: n gi = Mc lng cp bc cng vic + ph cp Mc sn lng

+ Nu cng vic c nh mc thi gian: n gi = Mc lng cp bc cng vic x mc thi gian

Khi tnh n gi sn phm ta phi ly mc lng cp bc cng vic

16

 tnh ch khng ly mc lng cp bc cng nhn c giao lm cng vic , v c nhng trng hp lng cp bc cng nhn cao hoc thp hn cp bc cng vic c giao lm cho n gi sn phm thay i, s ph v tnh thng nht ca ch tin lng tr theo sn phm v tnh hp l ca quy lut phn phi theo lao ng. V nh mc lao ng, khi tnh n gi ta phi xc nh nh mc ca cng vic l mc thi gian hay mc sn lng tnh cho chnh xc. Ch tin lng tnh theo sn phm trc tip khng hn ch thch hp vi nhng loi cng vic c th tin hnh nh mc lao ng, giao vic v nghim thu tng n v sn phm hoc chi tit sn phm ring r c. Tu theo c im v t chc k thut sn xut, nu nhng cng vic ngi cng nhn c th tin hnh sn xut c lp th c th nh mc lao ng v tin hnh thng k nghim thu sn phm ring cho tng cng nhn v tr lng sn phm trc tip cho tng cng nhn. Nu cng vic cn nhiu cng nhn phi hp, cng tc vi nhau mi sn xut ra mt sn phm th c th tin hnh tr lng trc tip cho nhm hoc t sn xut . 1.3.2 Ch tr lng sn phm gin tip: Ch lng ny khng p dng i vi cng nhn trc tip sn xut m ch p dng cho cng nhn phc v sn xut. Cng vic ca h c nh hng trc tip n vic t v vt mc ca cng nhn chnh hng lng theo theo sn phm. Nhim v v thnh tch ca h gn lin vi nhim v v thnh tch ca cng nhn ng my sn xut ra. Nhng cng nhn sa cha my nu p dng ch lng sn phm gin tip cn phi quy nh v kim tra cht ch vic nghim thu trong nh k sa cha my, phng hin tng tiu cc ng tnh vi cng nhn ng my chy theo sn lng, cho my chy qu mc lm cho my hng. n gi sn phm gin tip c tnh bng cch ly mc lng thng ca cng nhn phc v chia cho nh mc sn xut chung ca cng nhn ng my do cng nhn phc v. Nh vy nu cng nhn ng my

17

trc tip sn xut sn phm cng nhiu, tin lng ca s cng nhn phc v cng nhiu v ngc li. Nu nhng cng nhn ng my sn xut c t sn phm th tin lng ca cng nhn phc v cng t. Khi thc hin ch tin lng ny thng xy ra hai trng hp v cch gii quyt nh sau: + Nu bn thn cng nhn phc v c sai lm lm cho cng nhn chnh sn xut ra sn phm hng, th tin lng ca cng nhn phc v hng theo ch tr lng khi lm ra hng hng. Song vn m bo t nht bng mc lng cp bc ca ngi . + Nu cng nhn ng my khng hon thnh nh mc sn lng th tin lng ca cng nhn phc v s khng tnh theo n gi sn phm gin tip m theo lng cp bc ca h. Ch tin lng tnh theo sn phm gin tip c tc dng lm cho cng nhn phc v quan tm hn n vic nng cao nng sut lao ng ca cng nhn chnh m h phc v. 1.3.3 Ch tr lng khon sn phm: Ch lng khon sn phm l ch lng sn phm khi giao cng vic quy nh r rng s tin hon thnh mt khi lng cng vic trong mt n v thi gian nht nh. Ch lng ny p dng cho nhng cng vic m xt thy giao tng vic chi tit khng c li v mt kinh t, bi v trong sn xut c nhiu cng vic mang tnh cht tng hp khng th giao vic m thng k kinh nghim thu kt qu lao ng theo tng n v sn phm tng phn ring bit ca tng cng nhn hoc tng t sn xut. Nh vy, ngay t khi nhn vic, cng nhn bit ngay c s tin lng m mnh s c lnh sau khi hon thnh khi lng cng vic giao khon. Do , nu n v cng tc nhn khon gim bt c s ngi hoc rt ngn c thi gian hon thnh khi lng giao khon th tin lng tnh theo ngy lm vic ca mi ngi trong n v s c tng ln. Ngc li nu ko di thi gian hon thnh cng vic th tin lng tnh

18

theo ngy mi ngi s t i. Do ch lng khon c tc dng khuyn khch cng nhn nng cao nng sut lao ng, phn u hon thnh nhim v trc thi hn hoc gim bt s ngi khng cn thit. Khi p dng ch lng khon cn phi lm tt cng tc thng k v nh mc lao ng cho tng phn vic, tnh n gi tng phn vic ri tng hp li thnh khi lng cng vic, thnh n gi cho ton b cng vic. Cn phi xy dng ch kim tra cht lng trong qu trnh sn xut, v trong thc t khi p dng lng khon cng nhn khng chp hnh nghim chnh ch lao ng xy ra hin tng cng nhn t lm thm gi mau chng hon thnh cng vic chung nhng khng ghi vo phiu giao khon lm cho vic thng k phn tch nng sut lao ng ca cng nhn khng chnh xc, lm nh hng n cht lng cng vic, nh hng n sc kho v cc mt sinh hot ca cng nhn. 1.3.4 Ch lng sn phm c thng v lng khon c thng: Ch lng khon sn phm c thng l ch tin lng sn phm trc tip khng hn ch hoc ch lng khon kt hp vi khen thng khi cng nhn t nhng ch tiu v s lng, cht lng hay thi gian quy nh. Nhng nu vt c cc ch tiu quy nh v cht lng sn phm, tit kim c nguyn liu bo m an ton hoc nng cao cng sut my mc, thit b... th c thm tin thng. Khon tin thng ny chi tr khi cng nhn hon thnh nh mc sn lng. Thc hin ch lng ny phi xc nh r nhng ch tiu v iu kin thng. T l thng cng phi xc nh ng n. Ch tin lng tnh theo sn phm c thng s qun trit y hn na nguyn tc phn phi theo lao ng, khuyn khch cng nhn ch trng hn na ti vic ci tin cht lng sn phm, tit kim nguyn liu, nhin liu v hon thnh vt mc nhim v quy nh ca n v giao cho. 1.3.5 Ch lng sn phm lu tin: Ch tin lng ny c tnh nh sau:

19

i vi s sn phm c sn xut ra trong phm vi nh mc khi im lu tin th c tr theo n gi bnh thng, cn s sn phm sn xut ra vt mc khi im lu tin c tr theo n gi lu tin, ngha l c nhiu n gi cho nhng sn phm vt mc khi im lu tin. Nu vt mc vi t l cao th c tnh nhng sn phm vt mc bng n gi cao hn. Ch lng ny p dng cho cng nhn sn xut nhng khu quan trng, lc sn xut khn trng m bo tnh ng b, nhng khu m nng sut tng c tnh cht quyt nh i vi vic hon thnh chung k hoch ca doanh nghip. Tin lng ca cng nhn lm theo ch sn phm lu tin c tnh theo cng thc: L = (Q1 x P) + (Q1 - Qo) .P .K Trong : L : Tng tin lng cng nhn c lnh. Q1: Sn lng thc t ca cng nhn sn xut ra. Qo: Mc sn lng. P : n gi lng sn phm. K : H s tng n gi sn phm. Mun thc hin ch lng ny phi thc hin iu kin sau: - nh mc lao ng c cn c k thut, y l vn quan trng v n gi sn phm s tng lu tin theo t l vt mc sn lng. - Phi thng k xc nh r cht lng v s lng sn phm tin lng ca cng nhn, mc lu tin, mc h thp gi thnh v gi tr tit kim c. - Phi d kin c kt qa kinh t ca ch lng tnh theo sn phm lu tin nhm xc nh mc lu tin cao nht ca n gi sn phm. V khi thc hin ch tin lng ny lng ca cng nhn s tng nhanh

20

hn sn lng lm cho phn tin lng trong n v sn phm cng tng ln. Do gi thnh sn phm cng tng theo, bi vy khi p dng ch lng ny phi tnh ton kt qu kinh t, nng cao nng sut lao ng lm h gi thnh sn phm. 2. Hnh thc tr lng theo thi gian: Hnh thc tr lng theo thi gian c p dng cho nhng cng vic khng tnh c kt qu lao ng c th, n th hin theo cc thang lng do Nh nc quy nh v c tr theo thi gian lm vic thc t, phm vi p dng hnh thc ny gm khu vc hnh chnh s nghip, nhng cng tc nghin cu, qun l, sa cha my mc thit b v b phn phc v sn xut, nhng ngi sn xut trong dy chuyn cng ngh, nhng cng vic cha nh mc cng vic. Hnh thc tr lng theo thi gian bao gm hai loi: 2.1 Hnh thc tr lng theo thi gian gin n: L hnh thc tr lng cho ngi lao ng ch cn c vo bc lng v thi gian thc t lm vic m khng xt n thi v kt qu cng vic. 2.2 Hnh thc tr lng theo thi gian c thng: Ngoi tin lng theo thi gian gin n ngi lao ng cn c nhn mt khon tin thng do kt qu nng sut lao ng, nng cao cht lng sn phm, tit kim vt t v hon thnh xut sc nhim v. Cng thc tr lng theo thi gian: Ltg = Lcbcv x Ttt Trong : Ltg Ttt : Tin lng theo thi gian. : Thi gian lao ng thc t. Lcbcv: Tin lng cp bc theo thi gian. Hnh thc tr lng theo thi gian c u im l n gin, d tnh ton, thu nhp ca ngi lao ng n nh. Nhng n c nhc im l vic tr lng khng gn vi kt qu lao ng m ngi lao ng tiu hao

21

trong qu trnh sn xut sn phm. Ni cch khc, phn tin lng m ngi lao ng c hng khng gn lin vi kt qu lao ng m h to ra. Chnh v l nn hnh thc tin lng theo thi gian khng mang li cho ngi lao ng s quan tm y vi thnh qu lao ng ca mnh, khng to iu kin thun li un nn kp thi nhng thi sai lch v khng khuyn khch nghim chnh thc hin ch tit kim thi gian, vt t trong qu trnh cng tc. 3. Hnh thc tr lng hn hp: y l hnh thc kt hp gia tr lng theo thi gian vi hnh thc tr lng theo sn phm. p dng hnh thc tr lng ny, tin lng ca ngi lao ng oc chia thnh hai b phn : - Mt b phn cng : B phn ny tng i n nh nhm bo m mc thu nhp ti thiu cho ngi lao ng, n nh i sng ca ngi lao ng v gia nh h. B phn ny s c quy nh theo bc lng c bn v ngy cng lm vic ca ngi lao ng trong mi thng. - B phn th hai l b phn bin ng : Tu thuc vo nng sut, cht lng v hiu qu lao ng ca tng c nhn ngi lao ng v kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip. Hnh thc tr lng hn hp ny hin nay thng c p dng cho cc doanh nghip thng mi. Theo hnh thc tr lng ny, qu lng khon c tnh nh sau : Qu tin lng phi tr = Thu nhp tnh lng thc t x n gi tin lng n gi tin lng = Tng qu lng k hoch Thu nhp tnh lng k hoch

Trong :

22

Thu nhp tnh lng k hoch

Tng doanh thu k hoch

Tng chi ph vt cht ngoi lng k hoch

Trn y l cc hnh thc tr lng m cc doanh nghip hin nay ang p dng. Nhn thc v hiu r bn cht ca tin lng - kt hp v hon thin cc hnh thc tr lng s to ng lc kinh t mnh m thc y ngi lao ng tng nng sut lao ng, quan tm n cng vic, t hiu qu cao, m bo li ch c nhn, tp th cng nh ton doanh nghip.
IV./ S cn thit phi hon thin hnh thc tr lng trong doanh nghip hin nay.

Chng ta bit rng, tin lng l vn thi s nng bng trong i sng trong i sng sn xut v x hi ca t nc. N hm cha nhiu mi quan h mu thun gia sn xut v nng cao mc sng, gia tch lu v tiu dng, gia thu nhp ca cc thnh phn dn c... i vi hng triu ngi lao ng lm cng n lng, tin lng lun l mi quan tm hng ngy i vi h. Tht vy, tin lng l ngnh thu nhp chnh nhm duy tr v nng cao mc sng ca ngi lao ng v gia nh h. mt mc nht nh, tin lng c th dc xem l bng chng th hin gi tr, a v, uy tn ca ngi lao ng i vi c nhn v x hi. V th tin lng chnh l ng lc kch thch ngi lao ng lm vic hng say thng qua thc y hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip c hiu qu. Do , s kt hp hi ho gia cc li ch trong doanh nghip thng qua phn phi thu nhp l yu t v cng quan trng. Phi lm sao cho ngi lao ng v li ch ca bn thn v gia nh mnh m quan tm n lao ng vi nng sut, cht lng v hiu qu cao. Lm cho ngi lao ng thy mun c thu nhp th doanh nghip phi t kt qu cao trong kinh

23

doanh, mt khc doanh nghip mun pht trin phi c s ng gp ca ngi lao ng. T lu, vic tr cng lao ng lun l mtvn thch thc nht cho cc nh qun tr mi doanh nghip (sn xut, kinh doanh, dch v...). Ty thuc vo loi hnh doanh nghip la chn cho mnh hnh thc tr lng l khc nhau, nhng nhn chung cc doanh nghip u hng ti mc tiu c bn l : Thu ht nhn vin, duy tr nhng nhn vin gii, kch thch ng vin, p ng yu cu ca lut php. 1. Thu ht nhn vin: Thng thng nhng ngi i tm vic khng th bit chnh xc mc lng cho nhng cng vic tng t cc doanh nghip khc nhau, khng th hoc rt kh so snh tt c nhng li ch t cng vic nh phc li, khen thng, c hi thng tin...ca cng vic trong cc doanh nghip khc nhau. Tuy nhin, mc lng doanh nghip ngh thng l mt trong nhng yu t c bn nht trong quyt nh cu ngi lao ng c chp nhn vic lm doanh nghip hay khng. Cc doanh nghip cng tr lng cao cng thu ht c nhng nhn vin gii. Thc hin iu tra tin lng trn th trng s gip doanh nghip ra cc chnh sch tr cng v mc lng thch hp. 2. Duy tr nhng nhn vin gii: duy tr c nhng nhn vin gii cho doanh nghip, tr lng cao cha m cn phi th hin tnh cng bng trong ni b doanh nghip. Khi nhn vin nhn thy rng doanh nghip tr lng cho h khng cng bng, h s cm thy kh chu, b c ch v chn nn, thm ch ri b doannh nghip. Tnh cng bng trong tr lng th hin khng ch s cng bng gia nhng nhn vin thc hin cng cng vic, c kt qu tng ng... m cn c s cng bng gia nhng cng vic c tm quan trng, yu cu mc phc tp, k nng thc hin hoc nhng nhn vin lm vic trong nhng b phn khc nhau trong doanh nghip. Mc d khng c h

24

thng tr lng no c th lm cng bng mi nhn vin trong doanh nghip nhng vic nh gi cng vic v nghin cu tin lng trn th trng s gip doanh nghip va bo m c tnh cng bng ni tr, va m bo duy tr c nhng nhn vin gii gp phn tch cc vo vic y mnh s pht trin ca doanh nghip. 3. Kch thch, ng vin nhn vin: Tt c cc yu t cu thnh trong thu nhp ca ngi lao ng: lng c bn, thng, phc li, tr cp cn c s dng c hiu qu nhm to ra ng lc kch thch cao nht i vi nhn vin. Nhn vin thng mong i nhng c gng v kt qu thc hin cng vic ca h s c nh gi v khen thng xng ng. Nhng mong i ny s hnh thnh v xc nh mc tiu, mc thc hin cng vic nhn vin cn t c trong tng lai. Nu cc chnh sch v hot ng qun tr ca doanh nghip cho nhn vin nhn thy rng s c gng, vt v ca h khng c n b xng ng h s khng c gng lm vic na. 4 p ng yu cu ca lut php: Nhng vn c bn ca lut php lin quan n tr lng lao ng trong cc doanh nghip thng ch trng n cc vn sau y: Quy nh v lng ti thiu. Quy nh v thi gian v iu vin lao ng. Cc khon ph cp trong lng. Cc quy nh v phc li x hi nh bo him x hi, m au, tai nn lao ng... Trn y l nhng mc tiu c bn i vi bt k mt doanh nghip no khi la chn hnh thc tr lng. T nhng mc tiu gip cho doanh nghip la chn v hon thin hnh thc tr lng ca doanh nghip mnh sao cho ph hp, va m bo cho doanh nghip pht trin va m bo mc sng ca ngi lao ng, gip cho ngi lao ng c nim tin trong cng tc. 25

Chng II Thc trng v tnh hnh tr lng ti Cng ty gch p lt H Ni .

I - Tng quan v Cng ty gch p lt H Ni :

1.Qu trnh hnh thnh v pht trin. Cng ty gch p lt H ni trc thuc cng ty gm xy dng Hu Hng- Tng cng ty thu tinh v gm xy dng- B xy dng l mt doanh nghip nh nc chuyn sn xut gch lt nn v p tng phc v cho cc cng trnh xy dng. Cng ty gch p lt H ni, tin thn l x nghip gch ngi Hu Hng c thnh lp t thng 6/1959 n thng 8/1994 c i tn thnh cng ty gm xy dng Hu Hng vi sn phm ch yu l gch xy v gch chng nng. Trong nhng nm gn y, cng vi s pht trin vng chc v kinh t, n nh v chnh tr, tng bc ho nhp vo xu th pht trin chung ca cng ng cc nc trong khu vc v trn ton th gii, ngnh xy dng nc ta cng tng bc pht trin v ang c coi l ngnh kinh t mi nhn. bi cnh , B xy dng c nhiu ch trng, nh hng ng n kp thi, lnh o cc doanh nghip trong ngnh khng ngng i mi cng ngh, thit b v phng thc qun l to ra nng lc mi cho cc ngnh sn xut kinh doanh. Thng 2/1993, cng ty u t lp t dy chuyn sn xut gch lt nn ca Italia c cng sut 2,3 tn nguyn liu/ gi. Sn phm c cht lng cao c khch hng trong v ngoi nc a chung, phc v cho cc cng trnh trong c nc. Song song vi nhu cu gch xy dng, gch chng nng, nhu cu

26

gch lt nn rt cn thit vi yu cu ca th trng xy dng. Thng 2/1994, cng ty u t 70 t ng xy dng dy chuyn sn xut gch lt nn c cng sut 1.015 000 m2/nm, ton b thit b t ng ho cao nhp ca Italia. n thng 11/1994, cng trnh hon thnh v i vo sn xut. Sn phm gch men Ceramic Hu Hng tung ra th trng c khch hng chp nhn ngay v c tiu th trong c nc. y l sn phm gch p lt Ceramic u tin c sn xut ti Vit Nam xut hin trn th trng. Nm bt c nhu cu ngy cng cao i vi sn phm gch p lt Ceramic, thng 4/1996 cng ty tip tc u t hn 60 t ng xy dng thm dy chuyn II, nng cng sut tng cng ln 2.030.000 m2/nm. n thng 5/1998, do thay i chc nng, cng ty khng c chc nng sn xut gch xy v gch chng nng na m ch c chc nng sn xut gch p lt Ceramic nn cng ty i tn thnh Cng ty gch p lt H ni. Sn phm hin nay ca cng ty l gch men lt nn, gch men p tng v gch chng trn mang nhn hiu Vigracera. 2. Chc nng, nhim v v c cu b my t chc ca cng ty. 2.1. Chc nng ca cng ty. Cng ty gch p lt H ni c chc nng sn xut v kinh doanh sn phm gch p lt phc v cho xy dng v trang tr cc cng trnh xy dng ca Nh nc v t nhn. 2.2. Nhim v ca cng ty. Cng ty c nhim v sn xut v kinh doanh gch p lt theo k hoch pht trin ca Tng cng ty Thu tinh v gm xy dng Viglacera v theo nhu cu th trng cng nh kh nng ca cng ty, c th: - Xy dng k hoch pht trin, huy ng vn u t sn xut, tiu th sn phm phc v cho nhu cu xy dng.

27

- Thc hin ngha v i vi ngi lao ng trong cng ty, ngha v i vi ngn sch Nh nc v ngha v vi x hi. - Qun l v s dng c hiu qu cc ngun vn nhm thc hin chin lc kinh doanh ca cng ty, m bo c li. - Pht huy tinh thn lm ch, sng to, nghin cu v thc hin cc bin php nng cao nng sut lao ng, cht lng hng ho, cc bin php kinh doanh nh lin doanh lin kt, u t nhm m rng sn xut, m rng th trng, gim chi ph tng hiu qu m bo vt mc ch tiu k hoch. 2.3. C cu b my t chc cng ty.
Ban gim c

Phng KT - KCS

Phng KH-SX

Phng TC-KT

Phng HC-NS

Phng KD

Phn xng I

Phn xng II

Phn xng c in

Phn xng ch to

- Cng ty gch p lt H ni l mt doanh nghip Nh nc trc thuc Tng cng ty thu tinh v gm xy dng- B Xy Dng. Cng ty thc hin ch hch ton kinh t c lp, t ch v ti chnh, c t cch php nhn, c m ti khon ti ngn hng, c s dng con du ring theo th thc Nh nc qui nh. Cng ty chu trch nhim kinh t v dn s v

28

cc hot ng v ti sn ca mnh. Cng ty hot ng theo php lut Vit Nam v Lut Doanh Nghip Nh nc . - B my t chc qun l ca cng ty c t chc theo kiu trc tuyn chc nng. ng u cng ty l Gim c do Tng gim c Tng cng ty b nhim. Gim c cng ty l ngi lnh o cao nht ng ra iu hnh mi hot ng ca cng ty theo nh hng ca Nh nc v Tng cng ty. Gim c cng ty l i din chu trch nhim cao nht trong Cng ty Nh nc, Tng cng ty v ton b cn b cng nhn vin trong Cng ty. Gip vic cho Gim c c 3 Ph gim c: - Ph gim c sn xut: Ph trch 2 phn xng sn xut, ph trch phng k thut v kim tra sn phm, ng thi k xut vt t cho sn xut. - Ph gim c vt t thit b: Ph trch 2 phn xng C in v Ch to, bo tr bo dng v sa cha vt t thit b ph trch an ton lao ng, bo him lao ng, ph trch xy dng c bn. - Ph gim c kinh doanh: Ph trch mt kinh doanh ca Cng ty. Cc Ph gim c do Gim c cng ty ngh Tng gim c Tng cng ty b nhim. Chc nng, nhim v cc phng ban trong Cng ty: - Phng k thut kim tra sn phm: Chu trch nhim v k thut sn xut v kim tra cht lng sn phm sn xut ra. - Phng kinh doanh: Tham mu cho Gim c v k hoch tiu th, chu trch nhim trong cng vic tiu th sn phm, qun l cc showroom v h thng i l. - Phng k hoch sn xut: Theo di k hoch sn xut, lp chng trnh sn xut ca ton Cng ty. - Phng ti chnh k ton: Qun l vic thu chi ngn sch ca Cng ty, chu trch nhim trc Gim c v cc c quan php lut v cc bo

29

co ti chnh. Hch ton cc khon thu chi v np ngn sch i vi Nh nc . - Phng hnh chnh nhn s: Tham mu cho Gim c v cng tc t chc b my qun l, s dng, o to i ng cn b cng nhn vin, thc hin ch chnh sch i vi ngi lao ng, xy dng k hoch cn b v qu lng hng nm. 3. c im sn xut kinh doanh ca cng ty. 3.1 c im v sn phm v qui trnh cng ngh. Cng ty sn xut kinh doanh 3 mt hng gch men Ceramic. - Gch men lt nn 300 mm 300 mm. - Gch p tng 250 mm 200 mm. - Gch chng trn 200 mm 200 mm. Gch ca Cng ty th hin c tnh hn hn so vi gch cng loi ca Trung Quc nhng so vi gch Ty Ban Nha cn thua km do sai s v kch thc v cong vnh ca gch. Sn phm ca cng ty c c im ni tri l: Chiu dy vin gch ln, ht nc thp, chu lc v bn ca gch men kh cao. V gi c, gch ca Cng ty t hn gch ca Trung Quc cng loi t 1,5-2 ln song r hn gch cng loi ca Italia v Ty Ban Nha t 5-6 ln. Sn phm ca Cng ty c th trng tiu th trong ton quc nhng ch yu tiu th ti min Bc, do gi c ti th trng ny tng i r hn so vi sn phm cng loi ca cc Cng ty trong nc v ch yu cc Cng ty ny t ti min Nam, a sn phm ra min Bc bn chu chi ph vn chuyn ln lm tng gi thnh sn phm. V mu m, sn phm ca Cng ty a dng v p hn hn so vi gch ca Trung Quc, nhng cn thua km gch ca Italia v gch Ty Ban Nha. Tuy phong ph v mu m nhng ch c mt s mu tiu th mnh. Tuy nhin, so vi cc Cng ty sn xut trong nc khc, v mu m sn phm ca Cng ty cng c nh gi cao. 30

Qui trnh, thit b, cng ngh sn xut ca Cng ty c nhp ng b t Italia, trnh cng ngh t tiu chun Chu u. Qui trnh cng ngh ny c nhng u vit: - Chu trnh sn xut ngn. - Cht lng sn phm cao, ph phm thp. - Dy chuyn t ng v c gii cao. - Chi ph nguyn liu thp, gi thnh h. - Xy dng c bn t tn km, mt bng sn xut gn, hiu qu. Nguyn liu ch yu sn xut l nguyn liu xng (t st, cao lanh, permatit, quatz) c sn cc m ti Vit Nam, ngun cung cp n nh v men c nhp t nc ngoi. Cc ngun nguyn liu chnh ny c d tr t 1-3 thng m bo lin tc sn xut. 3.2 Th trng tiu th i vi cng ty gch p lt H ni, th trng tiu th ca cng ty hin nay l hu ht cc tnh pha Bc nh: H ni, Qung Ninh, Hi Phng, Bc Ninh, Thi Bnh, Nam nh, H Ty, Ph Th v mt s t tnh nh Vinh, Nng, Vng Tu, Khnh Ho. i tng chnh tiu th sn phm ca Cng ty l hu ht cc thnh phn trong x hi, cc t chc nhng do iu kin kh hu nn sn phm gch lt cng mang tnh thi v, c sc tiu th mnh vo ma kh- ma xy dng. Gch lt ca Cng ty gch p lt H ni c bn rng ri trn th trng, phc v mi nhu cu ca khch hng v c khch hng mn m. i vi nhng khch hng mun mua gch trc tip ca Cng ty, vi gi bn bun cng nghip th phi lm hp ng vi Phng k hoch tiu th v phng thc thanh ton ca Cng ty th rt a dng, mi phng thc thanh ton u c Cng ty chp nhn theo s tho thun gia Cng ty v khch hng trong hi ng kinh t. y nhanh tc tiu th

31

sn phm, Cng ty cn t chc dch v vn chuyn bc d hng ho sn phm n tn ni theo yu cu ca khch hng, tr hoa hng i l. Tuy nhin, khng hn Cng ty ch c nhng thun li m cn gp phi nhng kh khn nh phi lm sao i mi c my mc thit b mt cch ng b, nng cao nng sut sn xut sn phm p ng kp thi nhu cu ca th trng. Ngoi ra, Cng ty cn phi chu sc p t pha i th cnh tranh, iu nh hng rt ln n th trng tiu th sn phm ca Cng ty. Vt ln trn nhng kh khn, i ng cn b cng nh ton th cn b trong Cng ty quyt tm sn xut v hc tp, chim lnh th trng v tng bc khng nh mnh trong iu kin kinh t th trng c th l hin nay sn phm ca Cng ty c mt rt nhiu ni trn Th gii v th trng tiu th.
II - Tnh hnh qun l v s dng lao ng ca Cng ty :

1. Tng s lao ng v kt cu lao ng ca Cng ty 3 nm 1998- 2000: (Tng s lao ng v kt cu lao ng qua 3 nm c th hin qua biu)

32

Biu 1: Tng s lao ng v kt cu lao ng ca Cng ty 3 nm 1998 -1999 - 2000 Ch tiu 1. Tng s lao ng (ngi) 2. Lao ng: - Trc tip 226 81,09 314 81,34 365 81,83 48 0,25 51 0,49 1998 SL 328 TT 100 1999 SL 386 TT 100 2000 SL 446 TT 100 99/98 SL 58 TT 2000/99 SL 60 TT -

- Gin tip 3. Gii tnh - Nam

62

18,91

72

18,66

81

18,17

10

-0,25

-0,49

271

82,62

321

83,16 364 81,61

50

0,54

43

-1,55

- N

57

17,38

65

16,84

82

18,39

-0,54

17

1,55

Qua biu ta thy rng qua 3 nm 1998 - 2000 tng s lao ng ca Cng ty c s thay i. C th l: Nm 1999 tng s lao ng ca Cng ty tng ln 58 ngi so vi 1998 v nm 2000 tng s lao ng ca Cng ty tng ln 60 ngi so 1999. Trong : - Xt v c cu lao ng ta thy rng: lao ng trc tip ca Cng ty chim t trng ln hn trong tng s lao ng. C th, nm 1999 / 1998 lao ng trc tip tng 48 ngi, t trng lao ng trc tip trong tng s lao ng tng 0,25%. Nm 2000/1999 lao ng trc tip tng 51 ngi, t trng lao ng trc tip trong tng s lao ng tng 0,49%.

33

- Do t trng lao ng trc tip trong tng s lao ng tng ln nn t trng lao ng gin tip gim. iu ny c nh gi l tch cc. Tuy nhin, t trng lao ng trong tng lao ng ca Cng ty nm 2000 vn cn cao 18,17%. - S d c s tng t trng trc tip l do sn xut ca Cng ty c m rng. Cng vi bin php tng nng xut lao ng v tuyn thm ngi, Cng ty p ng phn ln nhu cu ca th trng ang tng ln trong cc nm . S lng lao ng gin tip ca Cng ty cn cao s lm hn ch hiu qu hot ng kinh doanh. Bi vy Cng ty cn xp xp li b my t chc, tinh gin s lao ng gin tip nhm nng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca Cng ty. - Xt v c cu gii tnh ta thy rng: lao ng trong Cng ty chim t trng ln hn lao ng n. iu ny l rt hp l v d hiu bi y l mt doanh nghip sn xut nn lao ng nam gii cn nhiu hn. - Lao ng n gii chim t trng nh v tp chung phn ln b phn lao ng gin tip. Lao ng n trong b phn trc tip chim t l nh. 2. Tnh hnh phn b lao ng v trnh lao ng ca Cng ty: - Cng ty gch p lt H Ni, mi nhn vin ca Cng ty u do Gim c sp xp cng vic. Tu theo trnh , kh nng lm vic ca tng ngi m gim c b nhim vo cc v tr cng tc cho ph hp . i vi khi qun l, hnh chnh, nghip v, cc nhn vin phi c trnh t trung cp tr ln. Tu theo tng v tr cng tc, yu cu ca tng cng vic m s c nhng yu cu ra v tiu chun ring. C th: - Ban gim c : Gim c v Ph gim c Cng ty phi c trnh i hc v nghip v m mnh ph trch, ngoi ra phi c trnh qun l kinh t, trnh ngoi ng v hiu bit v lut php . - Phng k hoch sn xut: Trng phng phi c trnh i hc, c hiu bit v cng ngh, k thut sn xut, c trnh qun l kinh t. Cc

34

nhn vin trong phng phi c trnh qun l v xy dng k hoch, hiu bit v cng ngh sn xut v s dng thnh tho my vi tnh. - Phng Ti chnh k ton: Trng phng (K ton trung) phi l ngi tt nghip i hc khi kinh t chuyn ngnh Ti chnh K ton. Cc nhn vin trong phng phi c trnh i hc, qua cc lp hun luyn cn b qun l, c trnh php ch. Cc nhn vin trong phng phi c nghip v hnh chnh, hiu bit v cch tnh lng v h thng tin lng ca Nh nc . i vi khi kinh doanh, Phng kinh doanh l phng c s lng cn b kinh doanh ng nht trong ton Cng ty v cng l phng c s thay i nhiu nht v nhn s. Trng Phng kinh doanh phi l ngi c trnh i hc khi kinh t, hiu bit v cng ngh sn xut v hiu bit v th trng. Cc nhn vin trong phng phi t tiu chun c trnh t Trung cp tr ln, c nghip v kinh doanh, am hiu th trng vt liu xy dng. i vi khi sn xut, cn b cng nhn phi c trnh t Trung cp tr ln, am hiu v cng ngh sn xut. Tu tng v tr cng vic khc nhau s c nhng tiu chun ring. C th: - Phng k thut, kim tra sn phm: Trng phng v cc nhn vin phi c trnh i hc nghnh Xy dng hoc Silict. - Cc phn xng sn xut I, II: Qun c v Ph gim c phn xng phi l ngi c trnh i hc chuyn nghnh k thut hoc xy dng. Nhn vin thng k phi c trnh i hc, am hiu cng ngh sn xut v c hiu bit v kinh t. Cng nhn phi c o to v vn hnh my mc thit b v cng ngh sn xut. - Cc phn xng c in v ch to: Qun c v Ph gim c phi c trnh i hc nghnh c in ch to. Cng nhn phi c trnh t trung cp nghnh c in hoc ch to tr ln, hiu bit v cng ngh sn xut.

35

Ngoi cc yu cu v nng lc chuyn mn, cn b cng nhn vin ca Cng ty phi c sc kho, c lng nhit tnh v c trch nhim i vi cng vic. Phn b lao ng Cng ty c th hin c th qua biu di y: Biu 2: Phn b lao ng theo nghip v chuyn mn nm 2000 Cc n v Ban Gim c Phng K hoch sn xut Phng Ti chnh k ton Phng Hnh chnh nhn s Phng Kinh doanh Phng KT-KCS Phn xng 1 Phn xng 2 Phn xng c In Phn xng ch to Tng S lao ng 4 12 8 3 30 18 170 170 18 13 446 i hc 4 6 8 3 20 12 30 28 12 8 131 Trung cp 0 06 0 0 10 6 140 142 6 5 315

Trnh lao ng ca Cng ty c th hin qua biu di y: Biu 3: Lao ng ca Cng ty phn theo trnh o to: Ch tiu Tng lao ng i hc Trung cp 1998
SL TT

1999
SL TT

2000
SL TT

99/98
SL TT

2000/99
SL TT

328 70 258

100 21,3 78,7

386 95 291

100 24,6 75,4

446 131 315

100 29,3 70,7

58 25 33

3,3 -3,3

60 36 24

4,7 -4,7

36

T biu 2 v biu 3 ta thy rng lao ng Cng ty c trnh tng i cao, 100% c trnh t Trung cp tr ln, s lao ng c trnh i hc chim t trng khng nh v c xu hng gia tng theo cc nm, c th: Nm 1999 so vi 1998 lao ng c trnh i hc tng 25 ngi t trng tng 3,3%. So snh nm 2000 vi nm 1999 lao ng c trnh i hc tng 36 ngi, t trng tng 4,7%. Nm 2000 t trng lao ng c trnh i hc chim 29,3% tng lao ng ca Cng ty. Qua cng tc phn cng lao ng theo trnh chuyn mn ta thy rng Cng ty cn c vo mc tiu, nhim v ca tng b phn m b tr lao ng, xp xp cn b c trnh i hc tp trung vo cc b phn c vai tr quan trng trong qu trnh sn xut kinh doanh.
III. Tnh hnh tr lng cng ty gch p lt H ni.

1. Cc cn c v vic tr lng Cng ty. - Cn c vo ngh nh 28 /CP ngy 28/3/1997 ca chnh ph i vi cng tc qun l tin lng v thu nhp ca ngi lao ng. - Cn c vo thng t s13/L TBXH v phng php xy dng n gi tin lng v qun l tin lng. - Cn c vo ch th ca B trng B Xy dng i vi cng tc qun l tin lng, thu nhp trong cc doanh nghip ca ngnh Xy dng. L mt doanh nghip sn xut, chuyn sn xut vt liu xy dng, c th l gch p tng v gch lt nn, phc v cho th trng xy dng.Hin nay, cng ty s dng hnh thc tr lng theo sn phm da trn nh mc v n gi sn phm. 2. Qui ch tr lng ca Cng ty 2.1 Cch tr lng: 2.1.1. i vi cng nhn trc tip sn xut:

37

i vi cng nhn trc tip sn xut th tin lng c tr trc tip theo sn phm v n gi sn phm. Tin lng ca cng nhn sn xut = Sn lng x n gi. Hng thng, cn c vo s lng v cht lng sn phm m cng nhn sn xut ra lm c s tr lng cho ng nhn sn xut. 2.1.2. i vi cn b qun l v cng nhn phc v ca Cng ty: * i vi cn b qun l: - C s tnh lng cho cn b qun l: Hng thng ly lng bnh qun ca cng nhn sn xut nhn ba (3) bng lng ca Gim c. Lng Gim c = (Lng bnh qun 1 cng nhn sn xut x 3) - Phng thc phn phi tin lng: + Tin lng ca Gim c xy dng h s = 1. + H s tin lng ca cn b qun l c xy dng nh sau: - Tin lng ca Ph Gim c h s = 0,8 - Tin lng ca K ton trng h s = 0,8 - Tin lng ca Ch tch Cng on h s = 0,8 - Tin lng ca Trng phng, qun c h s = 0,7 - Tin lng ca Ph phng, Ph qun c h s = 0,6 - Tin lng ca c cng h s = 0,5 - Tin lng ca cn b cc b phn c xc nh trn c s hon thnh cng vic c giao tinh h s lng t 0,22 n 0,5. * i vi cng nhn phc v, ph tr: Tr lng theo cp bc cng vic v h s hon thnh qu lng ca cng nhn sn xut. 2.2 Xc nh r v s dng qu lng: Hng thng Cng ty tnh lng v xc nh qu lng cho cc phn xng sn xut, khi cn b qun l v nhn vin phc v ph tr. Vic chia lng cho cn b cng nhn vin trong n v mnh do cc qun c ph trch v Gim c Cng ty quyt nh.

38

i vi cng nhn sn xut p dng thng nht mt phng php chia lng v tr lng trc tip theo sn phm. Sau khi chia lng cho cn b cng nhn vin trong n v phn cn li do chnh lch gia n gi phn xng v n gi cng nhn. Cc n v c quyn s dng vo cc mc ch sau: - B p (ph cp) cho nhng th c bit gii. - Chi cho cc phong tro vn ngh, th dc th thao, tham quan du lch. - Chi cho v sinh cng nghip v cc gi vng mt nh: gi ph n ngh cho con b (ph n c con < = 1 tui), gi hi hp. - Chi cho cc hot ng hiu h nhng phi tht s tit kim ng vi ni dung quy ch ban hnh. Qu tin lng ca phn xng l cng sc ng gp ca tp th cn b cng nhn vin trong phn xng, do khi chia lng v s dng qu tin lng cn li phi m bo tnh cng khai, cng bng trnh xy ra thc mc trong ni b phn xng. 3. Cc ch tin lng theo sn phm: i tng c p dng thc hin ch tr lng sn phm ca Cng ty. - Ch tin lng theo sn phm trc tip c nhn i vi cng nhn trc tip sn xut. - Ch tr lng theo sn phm tp th. - Ch tr lng theo sn phm i vi cng nhn gin tip b tr. ngha ca ch tr lng theo sn phm: Nhm nh gi mt cch ng n gia lao ng b ra vi tin lng ca Cng ty tr cho lao ng , ng thi khuyn khch cng nhn thc hin lm lng sn phm, lun ch ng sng to phn u c nng sut cao, thu nhp cao, i sng lun c ci thin.

39

Nguyn tc: Tr lng theo sn phm phi qun trit nguyn tc phn phi theo lao ng, gn tin lng vi hiu qu sn xut kinh doanh ca Cng ty v kt qu lao ng c th ca ngi lao ng, ai lm nhiu, cht lng sn phm tt c hng nhiu lng, ai lm t, cht lng sn phm xu th hng t lng. Nhng ngi lm vic nh nhau th phi c hng lng bng nhau. Mt khc ch tr lng theo sn phm cn phi cn c vo s lng lao ng, cht lng lao ng kt tinh trong tng sn phm ca mi cng nhn lm ra tr lng cho h, lm cho quan h gia tin lng v nng sut lao ng, gia lao ng v hng th c mi quan h cht ch vi nhau. C nh vy mi khuyn khch ngi lao ng lm vic tt hn, c nng sut, c k thut, lm vic c nh mc, c chng trnh c th t hiu qu cao. Da vo nguyn tc trn, Cng ty xy dng nhng qui nh c th v phn phi tin lng hng thng cho cc i tng. - hon thnh k hoch sn xut cc phn xng phi bm st mc tiu thc hin tt k hoch tc nghip v s ch o chung ca Cng ty. - Hng thng, ngi ph trch phn xng phi b tr vic lm cho cng nhn, khng cng nhn ngi chi ch vic. - Cng nhn trc tip sn xut lm vic c hng lng theo nh mc. Tng s tin thc lnh theo sn phm ca mt cng nhn = Trong : Gi l n gi tin lng cho mt m2 sn phm sn xut ra Qi l s lng sn phm do cng nhn sn xut ra Cn c vo cng vn s 212/TCT-TCL ngy 01/02/2000 ca Tng Cng ty Thu Tinh v Gm xy dng v vic xy dng n gi tin lng nm 2000. Cng ty gch p lt H Ni xy dng n gi tin lng cho mt m2 sn phm nh sau: 40
n

Gi x Qi
i=1

- Lng cp bc cng vic - Cc khon ph cp km theo: Ph cp c hi, ph cp ca 3, ph cp trch nhim. - Hao ph lao ng sn xut ra mt m2 sn phm. n gi sn phm: Vg = Vh x Tsp Vh = Lmin x HS Hs = Hcb + Hh + Hc3 + Htn Trong : Hcb : H s lng cp bc Hh : H s ph cp c hi Hc3 : H s ph cp ca 3 Htn : Ph cp trch nhim Lmin : Mc lng ti thiu Cng ty p dng Tsp : Hao ph lao ng sn xut ra 1m2 sn phm Vh : Lng mt gi sn xut ra 1m2 sn phm Vg : n gi 1m2 sn phm Lng ca cng nhn trc tip sn xut: Lcnsx = Qtt x Vg Qtt : Sn lng thc t m cng nhn trc tip sn xut ra 3.1. Tr lng theo sn phm trc tip c nhn: L hnh thc tr lng chnh ang c p dng cho cng nhn trc tip sn xut ca Cng ty. Nguyn tc c bn trong vic tr lng ny l phi cn c vo nh mc v n gi sn phm. Theo yu cu ca cng vic cng ty sp xp, bin ch s lao ng cho tng cng on. Cn c vo s lao ng cn thit v nng sut thc hin

41

tnh s gi lao ng cho 1m2 sn phm. Cng ty xy dng bng hao ph lao ng sn xut ra 1m2 sn phm l 0,41h/ m2 sn phm. Cng ty ly mc lng ti thiu l 210.000(ng)/thng. n gi sn phm ca cng nhn sn xut: i vi cng nhn sn xut, Cng ty ly h s lng cp bc bnh qun l 6 xy dng n gi tin lng. H s lng ca bc 6 l 3,23 Lng 1h c tnh nh sau: Hcb = 3,23 Hh = 0,3 Hc3 = 3,23 x 0,4 x 0,33 = 0,4264 Htn = 0,01 Hs = 3,23 + 0,3 + 0,4264 + 0,01 = 3,9664 3,9664 x 210.000 Vtl = 26 x 8 Trong thc t Cng ty tnh: + H s khng n nh trong sn xut: k1 = 1,15k + H s khng n nh ca ca my Trong k l h s 1 V vy: Lng 1h tnh n gi cho cng nhn sn xut l: Vh = (k1 x k2)x Vtl = 1,15 x 1,1 x 4004,54 = 5065,74(ng)/gi Vg = Vh x Tsp = 5065,74 x 0,41 = 2076,9(ng)/ m2 sn phm Nh vy: n gi ca cng nhn sn xut l 2076,9(ng)/ m2 sn phm. V d: S sn phm hp cch m mt cng nhn sn xut trong mt thng l 420 m2 gch. 42 : k2 = 1,1k = 4004,54 (ng)/ gi

Lng thng ca cng nhn sn xut c tr theo sn phm l: Lsp = 420 x 2076,9 = 872.298 (ng) 3.2. Tr lng theo sn phm cho tp th: Lng sn phm tp th c p dng tr cho cc cng nhn lm trn dy chuyn sn xut. p dng hnh thc tr lng ny trn c s c im t sn xut u lm mt cng on ca dy chuyn sn xut, c im cng vic ging nhau nhng kh nh mc cho tng c nhn. V d: Cch tnh lng sn phm tp th trn mt cng on sn xut. Ta ly v d cho cng on sy phun to bt: Lng sn phm ca c t = Sn phm nhp trong thng x n gi Sn phm nhp trong thng ca t l 4500m2 tin lng = 4500 x 2076,9 = 9.346.050 (ng) T c 12 (ngi) lm 26 ngy cng, mc lng c hng trong mt thng ca mt cng nhn l: 9.346.050 12 = 778.837,5(ng)

Tng t ta cng tnh c cho cng nhn thc hin cc cng on khc trong qu trnh sn xut. 3.3. Tr lng theo sn phm cho cng nhn b tr: Hnh thc ny p dng cho cng nhn b tr lm ti cng ty. Cng nhn sa cha my, cng nhn in, hi nc... tc l cng nhn khng trc tip lm ra sn phm. Cng thc tnh lng cho cng nhn b tr nh sau:

43

n gi TL ca CNBT cho m2 sn phm =

nh mc thi gian CNBT tnh cho 1m2 SP x n gi y gi ca CNBT x Sn lng thc hin x KTLCNSX

Trong : KTLCNSX: H s hon thnh qu lng ca cng nhn sn xut. Thi gian ch

nh mc thi gian ca CNBT tnh cho 1m2 SP =

Sn lng ca CNBT theo nh bin

nm (thng)

Cng sut k hoch giao hng nm

V d: T c kh sa cha gm 5 ngi c k hoch sn xut vi cng sut l 2.500.000m2 sn phm /nm vi n gi y ca CNBT tnh 1900 (ng)/ VT. 5 x 308 x 8 nh mc thi gian tnh cho 1m2 sp = 2.500.000 Trong thng sn lng thc hin c l 240.000m2 sn phm (v d thng 9/2000); K = 1,5 Theo cng thc ta c: Tng tin lng ca t= 0,0049x240.000x1900x1,5=3.351.600(ng) Nm cng nhn lm vic trong 26 ngy, lng ca mt CNBT thng 9/2000 l: 3.351.600 = 670.920 (ng) 5 = 0,0049 (h/1m2 sp)

44

Nu nh c mt cng nhn lm 24 ngy cng th lng thc lnh ca cng nhn l: 670.920 x 24 = 618.757 (ng) 26 Tng t tnh cho CNBT ton Cng ty. Tm li: Qua 3 hnh thc tr lng sn phm trn ti thy Cng ty p dng hnh thc tr lng theo sn phm cho cng nhn l rt hp l, n ph hp vi chc nng v nhim v ca mt doanh nghip sn xut. Cng nhn lm c nhiu sn phm th c hng lng nhiu, ngc li lm c t sn phm th c hng lng t. Cch tr lng ny rt cng bng v c ton th cn b cng nhn vin trong ton Cng ty ng h v thc hin. Kt qu hon thnh k hoch sn xut ca cng nhn ph thuc chnh vo tay ngh v nng lc ca h. Do , ton th cng nhn vin trong Cng ty ra sc phn u thi ua trong sn xut. Cng ty cng thng xuyn bi dng v o to nng cao tay ngh cho cng nhn, khen thng kp thi nhng cng nhn vin lm tng ca, lm thm gi, lm vt mc k hoch... nhm khuyn khch ng vin tinh thn v vt cht cho cng nhn vin t h nng cao trch nhim, thy rng li ch ca Cng ty cng chnh l li ch ca h, khin h hng say lao ng to ra nhiu sn phm vi nng sut v cht lng cao hn, gp phn lm tng doanh thu, tng li nhun. Tuy nhin trong hnh thc tr lng theo tp th cn c mt s nhc im sau: Nu nh hnh thc tr lng sn phm trc tip c nhn l ai lm nhiu hng nhiu, ai lm t hng t. Cn hnh thc tr lng theo sn phm tp th, mc n gi chung cho c cng on ly h s cp bc bnh qun l 6 ( HSC = 3,23 ) xy dng n gi chung l cha thc s cng bng. Bi l trong c t c ngi tay ngh ch bc 3, 4, 5 cng c hng lng nh nhng ngi bc 6,7 v tin lng c chia ngang nhau. Chnh

45

v vy m hnh thc tr lng theo sn phm tp th m Cng ty ang p dng c mt s cng nhn khng ng tnh v tr lng cho h khng ng vi tay ngh ca h. khc phc nhc im ny, ti xin nu mt s kin ca mnh hon thin hn hnh thc tr lng ny ti Cng ty chng III ca lun vn ny. 3.4. Tr lng gn trch nhim cho b phn qun l: Nh trnh by phn 2, tin lng ca b my qun l, lnh o Cng ty c tr da trn lng bnh qun ca cng nhn sn xut. Ly v d tin lng bnh qun ca cng nhn sn xut l 900.000/thng. Nh vy, tin lng ca b my qun l lnh o Cng ty c tnh nh sau: Lng Gim c = Lng BQCN x 3 = 900.000 x 3 = 2.700.000(ng) Lng Gim c tnh h s 1 Lng PG, k ton trng, ch tch cng on tnh h s 0,8: 2.700.000 x 0,8 = 2.160.000 (ng) Lng ca trng phng, qun c phn xng h s 0,7: 2.700.000 x 0,7 = 1.890.000 (ng) Lng ca ph phng, ph qun c phn xng h s 0,6: 2.700.000 x 0,6 = 1.620.000 (ng) Lng ca c cng h s 0,5: 2.700.000 x 0,5 = 1.350.000 (ng) Tng t ta cng tnh c lng ca cn b v nhn vin phc v cc b phn khc, xc nh trn c s hon thnh cng vic c giao tnh h s lng t 0,22 n 0,5. Nhn xt: Qua hnh thc tr lng cho cn b qun l, lnh o Cng ty ta thy rng vic tr lng ca Cng ty gn trch nhim ca ngi lnh o i

46

vi cng nhn sn xut. Ngi lnh o mun c hng lng cao th phi qun l tt lao ng ca mnh. Hay c th hn l khuyn khch c cng nhn sn xut ngy cng sn xut ra nhiu sn phm. Bi v mc tng tin lng ca cng nhn sn xut t l thun vi mc tng tin lng ca b phn qun l lnh o. Tuy nhin nu p dng phng php tr lng nh vy s rt d dn n tnh trng ngi qun l v li ch ring ca bn thn mnh (mun c lng cao) m y ngi lao ng lm vic qu sc, hay nh mc qu cao vt qu sc lao ng ca ngi cng nhn. Chnh v vy m theo ti cn phi hon thin cch tr lng cho cn b, qun l ca Cng ty. lm sao va m bo c mc thu nhp ca ngi cng nhn, va m bo mc cng bng v an ton trong lao ng. * Ta c bng minh ho tnh hnh tr lng cho cng nhn sn xut v b phn gin tip h tr ca Cng ty qua hai nm 1999-2000 c th hin qua bng: Biu 4: Tnh hnh tr lng ca Cng ty 2 nm 1999 - 2000 n v: 1.000
Qu

1999 LCNSX
847.800 876.060 819.540 1.036.200

2000 LGTBT LCNSX LGTBT

730.500 765.750 821.000 800.500 477.200 1.204.500 558.940 1.259.250 405.460 1.314.000 678.800 1.204.500

So snh 2000/1999 LCNSX

356.700 383.190 494.460

%
+ 42 +43 +60

LGTBT
253.300 206.810

%
53 37

I II III IV

415.540 102,4 121.700 997.350 17,6 47

168.300 +16,2

Tng 3.579.600 2.120.400 4.982.250 3.117.750 1.414.650 +39,4

Qua biu 4 ta thy tnh hnh tr lng cho cng nhn sn xut v b phn gin tip b tr ti Cng ty qua hai nm nh sau: Lng ca cng nhn sn xut nm 1999 Cng ty tr l: 3.579.600 (nghn ng), nm 2000 tr l: 4.982.250 (nghn ng). Nh vy nm 2000

47

tin lng tr cho cng nhn sn xut ti Cng ty tng hn so vi nm 1999 l: 1.411.650 (nghn ng) tng ng vi t l tng 39,4%. Lng ca gin tip b tr nm 1999 Cng ty tr l: 2.120.400 (nghn ng). Nm 2000 tr l: 3.117.750 (nghn ng). Nh vy nm 2000 tin lng tr cho gin tip b tr ti Cng ty tng hn so vi nm 1999 l: 997.350 (nghn ng) tng ng vi t l tng l 47%. Qua thy tin lng ca cn b cng nhn vin trong ton Cng ty u c tng ln qua cc nm. iu chng t rng kt qu sn xut kinh doanh ca Cng ty ngy cng gia tng lm cho doanh thu tng, li nhun tng, lng ca cn b cng nhn vin ngy cng cao gp phn n nh i sng ca ngi lao ng v Cng ty cng khng nh c v tr ca mnh trn th trng. * Ta c bng ch tiu nh gi hiu qu kinh t ca tin lng, v s dng lao ng.

48

Biu 5: Cc ch tiu hiu qu kinh t ca tin lng v s dng lao ng Cng ty 3 nm 1998-1999-2000
Thc hin Cc ch tiu K hiu n v 1998 1999 2000 + 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Doanh thu thun (DTT) Li nhun Tng s lao ng Chi ph tin lng Nng sut lao ng bnh qun H s s dng chi ph tin lng Kh nng sinh li ca 1 nhn vin Doanh li chi ph tin lng Lng bnh qun 1 nhn vin/thng M P X V M/X M/V P/X P/V Tr/ng/thng T ng T ng Ngi T T/ngi T/ngi Triu/ng T/t 95,5 2,5 328 3,55 0,29 26,9 7,6 0,7 0,9 140 3,1 386 5,7 0,36 24,6 8,0 0,5 1,23 200,5 4,2 446 8,1 0,45 24,8 9,4 0,52 1,51 44,5 0,6 58 2,15 0,07 -2,3 0,4 -0,2 0,33 % 146,6 124 117,7 160,6 124,1 91,5 105,3 71,5 136,7 + 60,5 1,1 60 2,4 0,09 0,6 1,4 0,02 0,28 % 143,2 135,5 115,5 142,1 125 102,4 117,5 104 122,8 So snh 1999/1998 2000/1999

49

T biu 5 phn tch chng ta thy rng doanh s hng nm tng kh cao, trong khi s lao ng cng tng nhng tng chm hn tc tng ca doanh thu thun. iu ny chng t nng xut lao ng bnh qun qua cc nm u tng. C th: So snh nm 1999 vi nm 1998 ta thy rng nng xut lao ng bnh qun tng 0,07 t ng/ngi, tng ng vi t l tng 24,1%. So snh nm 1999/1998 ta thy rng nng sut lao ng bnh qun tng 0,07 t ng/ngi, tng ng vi t l tng 24,1%. So snh 2000/1999 nng sut lao ng bnh qun tng 0,09 t ng/ngi, tng ng vi t l tng 25%. S d c s tng nng sut lao ng l v Cng ty m rng quy m sn xut, sp xp hp l lc lng lao ng, chm lo ci thin Iu kin sng v iu kin lm vic cho ngi lao ng nn khin ngi lao ng tch cc cng tc hon thnh xut sc cng vic c giao. V hiu sut s dng chi ph tin lng: So snh nm 1999/1998 ta thy rng c mt n v tin b ra chi ph tin lng th doanh s bn ra gim 2,3 t n v tin hay gim 8,5%. Nh vy thy rng hiu sut s dng chi ph tin lng l cha hiu qu v cn phi c bin php khc phc. So snh nm 2000/1999 th thy rng hiu qu s dng chi ph tin lng c khc phc, c mt n v tin b ra chi ph tin lng th doanh s bn ra tng 0.6 t n v tin tng ng tng 2,4%. Nh vy hiu sut s dng chi ph tin lng ca nm 2000 t kt qu cao hn nm 1999. V kh nng sinh li ca mt nhn vin qua 3 nm u tng. So snh nm 1999/1998 kh nng sinh li ca mt nhn vin tng 0,4 triu ng hay tng 5,3%. So snh nm 2000/1999 kh nng sinh li mt nhn vin tng 1,4 triu ng hay tng 17,5%. Nh vy kh nng sinh li ca mt nhn vin nm 2000 cao hn nm 1999 iu c nh gi l tt.

50

V doanh li chi ph tin lng ta thy rng, nm 1998 c mt n v tin chi ph tin lng b ra th to ra 0,7 n v tin li nhun, nm 1999 l 0,5 n v tin li nhun. Nh vy, so snh nm 1999/1998 ta thy rng do h s s dng chi ph tin lng khng hiu qu nn c mt n v chi ph tin lng lm gim 0,2 n v tin li nhun hay gim 28,5%. Nm 2000 c mt n v chi ph tin lng th thu 0,52 n v tin li nhun, so snh nm 2000/1999 th c mt n v chi ph tin lng lm tng 0,02 n v tin li nhun hay tng 4%. T cc ch tiu trn cho ta thy rng hiu qu s dng lao ng Cng ty qua 3 nm 1998, 1999, 2000 u rt tt. Doanh s tng, nng sut lao ng tng, tin lng cho ngi lao ng cng tng qua cc nm, m bo i sng cho ngi lao ng. c bit l mc tin lng tng khng lm nh hng n mc tng li nhun ca doanh nghip. iu chng t hot ng sn xut kinh doanh ca Cng ty khng ngng ln mnh, cht lng s dng lao ng ngy cng c hiu qu. 4. Nhng yu t nh hng n cng tc tr lng theo sn phm ca Cng ty gch p lt H ni: 4.1 Cng tc nh mc lao ng: Cng tc nh mc lao ng ng vai tr ht sc quan trng, c nh mc lao ng th mi c cn c xc nh n gi tin lng, l c s thanh ton tr lng hng thng cho cng nhn c cng bng, chnh xc. Cng t nh mc lao ng m xc nh n gi nh mc tng hp ch to ra mt n v sn phm, xc nh qu tin lng tng hp ca Cng ty trong nm k hoch. nh mc lao ng l c s tnh ton v cn i cc yu t sn phm t d kin k hoch h gi thnh sn phm. Mt khc, xy dng v thc hin tt nh mc lao ng s to iu kin Cng ty tin hnh ci tin t chc qun l sn xut, t chc lao ng, lm tt cng tc hch ton 51

kinh t, lm cho Cng ty lun t ch v ti chnh trong sn xut kinh doanh. T chc thc hin tt cng tc nh mc lao ng nhm m bo cc mc tiu sau: - V kinh t: Trong lao ng sn xut, nng sut lao ng k ny cao hn k trc dn n tit kim lao ng sng v lao ng qu kh, tit kim chi ph sn xut h gi thnh sn phm. - V tm sinh l: N lm cho ngi lao ng lm vic trong mt trng thi tm l thoi mi, vui v, m bo tinh thn hng say t gic phn u vt nh mc, bo v sc khe c iu kin ti xut sc lao ng. - V mt x hi: T chc nh mc lao ng s to ra mt hnh thc lao ng mi, khuyn khch v hp dn ngi lao ng hng say sn xut, lun nghin cu pht huy sng kin, p dng nhng sng kin ci tin gp phn tng sn phm cho x hi. Cng ty p dng phng php thng k kinh nghim trong vic xy dng nh mc lao ng. Bc 1: Thu thp ti liu. Bc 2: T chc tho lun a ra nh mc lao ng ph hp vi thc t sn xut. Cc thnh vin tham gia vo vic tho lun, quy nh mc k thut lao ng gm: - Cc qun c phn xng. - Cn b k thut cng ngh. - Cn b nh mc. - i din ca cng nhn trc tip sn xut thc hin mc. Cc thnh vin cn c vo ti liu thu thp c v tnh hnh sn xut thc t ca cc sn phm a ra mt nh mc k thut lao ng. T lp ra nh mc sn lng tng bc cng vic cho tng loi sn phm giao cho cng nhn thc hin. 4.2 Cng tc t chc phc v ni lm vic: 52

4.2.1 V trang b ni lm vic: - Cc my mc thit b c trang b ph hp vi nhim v v yu cu ca sn xut. - Cc thit b ph tr thch hp vi nhim v v yu cu khi tin hnh sn xut cc sn phm chng gia cng. - Cng nhn c pht b qun o bo h lao ng khi i lm, nhng cc phn xng cha c phng thay qun o, cng nhn cn ng khu vc sn xut thay qun o, iu ny lm mt thm m, tc ng nh hng n nng sut lao ng ca cng nhn. 4.2.2 B tr ni lm vic: Ti ni lm vic Cng ty b tr m bo ni lm vic n nh, thun tin, to cho cng nhn c iu kin lm vic tt, s dng ti a cng xut ca my mc thit b. Trong cc trang thit b nh my mc, cc phng tin lm vic, gi bn thnh phm c b tr mt cch hp l theo tm vi ca cng nhn v rt thun li, cng nhn khng c nhng thao tc tha. 4.2.3 T chc ni phc v ni lm vic: - Phc v chuyn mn: + T trng chun b cng vic v phn cng c th cho tng t vin, hng dn v quy trnh cng ngh v phng php gia cng. + T trng kp thi nm bt nhng vn pht sinh ca t phn nh phn xng gii quyt, p ng cho cng nhn lm vic lin tc khng b ngng vic. - Phc v t chc hnh chnh: + Ni lm vic c qut dn sch s, m bo yu cu v sinh tt. + Trang b h thng chiu sng hon thin, ngoi nh sng t nhin do thit k thong mt cn lp mt h thng n m bo nh sng khi c s thay i do thi tit. 53

- H thng qut thng gi, qut my m bo nhit thch hp cho ma h xong v ma ng cha c gii php ph hp m bo iu kin cho ngi lao ng lm vic tt hn. 4.3 Cng tc ghi chp s liu ban u v nghim thu sn phm ca cng nhn: Nghim thu v ghi chp chnh xc kt qu lao ng ca cng nhn l iu kin tr lng theo sn phm c chnh xc. Cng tc nghim thu sn phm v ghi chp s liu ban u thuc v t trng sn xut, b phn kim tra cht lng sn phm. T trng sn xut c trch nhim thng k tnh hnh sn xut cc cng nhn trong t hng ngy trong thng.
IV. nh gi v cng tc tr lng theo sn phm ti Cng ty:

Qua kho st tnh hnh tr lng ti Cng ty gch p lt H ni, ti c mt vi nhn xt nh sau: 1. V nhng u im t c: - ng trc s i mi ca t nc, l mt doanh nghip sn xut. Kinh doanh trong c ch th trng c s qun l ca Nh nc. Cng ty thng xuyn coi trng n cng tc ci tin t chc sn xut, gn sn xut vi tiu th kinh doanh c li. To ngun tin lng m bo i sng cho cn b cng nhn vin lun n nh v pht trin. - Trong t chc sn xut p dng ch tin lng theo sn phm. y l ch tin lng kch thch ngi lao ng tng nng sut lao ng, lm cho ngi lao ng bit quyn li v nhim v ca mnh nn hng hi sn xut, em li hiu qu ton din v nng sut, cht lng, hiu qu, tng thu nhp cho ngi lao ng. Gip ngi lao ng pht huy c 3 li ch:

54

Li ch ca ngi lao ng, li ch tp th v li ch x hi tin ti thc hin cng bng x hi trong tr lng cho ngi lao ng. Cng ty xy dng c mt h thng nh mc k thut lao ng lm c s cho cng tc tin lng theo sn phm, thc s gn tin lng vi hao ph ca ngi lao ng v hiu qu s dng lao ng. 2. Nhng mt tn ti: Cng tc nh mc lao ng cha c ch trng, chm i mi ci tin ph hp vi t chc sn xut kinh doanh, c nhng nh mc cn mang nng tnh p t thiu thc t. - Cng tc pht trin k thut v cng ngh cn nhiu b ng, lng tng trc yu cu ca khch hng. - Cng tc tit kim cha thc s i vo nhn thc su sc v tr thnh hnh ng c th ca cn b cng nhn vin. Trong u t pht trin cha tnh ht v st thc nhng yu cu nn cn lng ph, vic gim st sn xut cn thiu ch ng. 3. Nguyn nhn ca nhng u im v tn ti: - u im: C s lnh o ca ng b, ton Cng ty quyt tm thc hin. Hng nm Cng ty t chc i hi cng nhn vin chc ton Cng ty dn ch tho lun i n thng nht. Khng ch nhng qui nh n thun m tr thnh qui ch thc hin. Ngi lao ng nhn thc y ngha ca vic thc hin tr lng sn phm va l trch nhim va l quyn li ca ngi lao ng, vic tr lng theo sn phm to ra s cng bng trong lao ng, thc hin lm nhiu hng nhiu khng hn ch nng lc v sng to ca mi ngi. - Tn ti: Nhn thc v tm quan trng ca cng tc nh mc lao ng trong cn b cn hn ch. Trnh chuyn mn nghip v, s hiu bit v x hi 55

ca cn b cng nhn vin cha p ng yu cu cng vic, p ng yu cu qun l. khng ngng nng cao hiu qu s dng lao ng, khai thc ti a tim nng ca ngi lao ng. Theo ti Cng ty nn thc hin tch cc hn na cc bin php, m ti s trnh by Chng III trong lun vn ny.

56

Chng III
Mt s bin php gp phn hon thin cc hnh thc tr lng ti Cng ty gch p lt H ni
I./ Hon thin cc iu kin tr lng theo sn phm.

1. Hon thin vic b tr v s dng lao ng. Do khng xc nh r bc th ca tng cng nhn v khng xc nh mc phc tp ca tng cng vic, cho nn vic b tr lao ng cha c chnh xc. Vic b tr lao ng nhng cng vic c mc phc tp khc nhau l do ch quan ca cn b k thut. VD: Ti dy chuyn sn xut gch p lt nhng cng on sau c cn b phn cng b tr cng nhn lnh ngh: cng on p trng men, cng on nung, cng on phn loi sn phm. Cn nhng cng nhn mi vo lm vic th c b tr cc cng on nh: cng on xc lt chun b nguyn liu, cng on gia cng phi liu xng, cng on nghin men, vn chuyn men, nhng cng vic ny kh nng nhc so vi cc cng vic khc v khng m bo c iu kin lao ng. Vi vic b tr v s dng lao ng nh vy th vic tnh ton chi tr lng cho ngi lao ng l khng th chnh xc v cng bng c. Do vy s dng y v c hiu qu cc ngun nhn lc phi b tr v s dng lao ng mt cch hp l, xc nh r bc th ca tng cng nhn v mc phc tp ca tng cng vic phn cng ng ngi ng vic lm c s cho vic tr lng chnh xc v cng bng. 2. Hon thin cng tc nh mc lao ng. nh mc lao ng gi mt v tr quan trng, n khng ch l c s ca t chc lao ng khoa hc m n cn l c s tr lng chnh xc, thc hin nguyn tc phn phi theo lao ng. 57

Hin nay Cng ty gch p lt H ni xy dng nh mc cha kt hp gia hai phng php kho st v bm gi thi gian tc nghip sn phm v chp nh ngy lm vic. V th mc sn lng ch da vo bm gi l cha chnh xc. Nh vy khc phc nhc im ca Cng ty, ti xin a ra mt s kin sau: - Xy dng nh mc phi kt hp gia hai phng php trn xy dng mc tiu chun mt cch chnh xc. - Trong qu trnh bm gi, ngi cn b nh mc c th xc nh thi gian tc nghip sn phm, pht hin c cc nguyn nhn khng hon thnh mc do cng nhn sn xut c nhng thao tc, ng tc cha hp l do vic t chc, phc v ni lm vic cha tt. ng cng tm ra c cc phng php lm vic tin tin ph bin rng ri trong cng nhn. - Chp nh thi gian ngy lm vic gip cn b nh mc phn tch tnh hnh s dng thi gian lm vic trong ngy ca cng nhn, pht hin ra cc loi thi gian lng ph, tm ra cc nguyn nhn v ra bin php loi tr tnh c cc loi thi gian tc nghip, thi gian phc v, thi gian ngh ngi v nhu cu cn thit trong ngy. Ch khi kt hp c kt qu ca hai phng php ny th mc lao ng (mc thi gian v mc sn lng) mi thc s mang li kt qu chnh xc cao. Ngi lm cng tc nh mc sau khi kho st thc t ni lm vic bng phng php bm gi trc tip quan st nhiu ln cho mi bc cng vic, quan st thao tc ca cng nhn lm vic vi nhp lm vic trung bnh (khng phi l ngi lm qu nhanh hoc qu chm) ph hp vi ch lm vic ca dy chuyn. Phng php s cho php Cng ty tm ra cc nguyn nhn gy lng ph hao ph thi gian lm vic xc nh cc loi thi gian c nh mc trong ca mt cch hp l: Thi gian chun kt, thi gian phc v, thi gian ngh ngi, thi gian tc nghip. 58

+ Thi gian chun kt: Bao gm thi gian cng nhn kim tra my t lc ngi lm vic, nhn nguyn vt liu, v sinh my trc khi ra v, np thnh phm, ho bn thnh phm d dang. + Thi gian tc nghip: Bao gm thi gian cng nhn trc tip s dng my tc ng trc tip vo thnh phm. ng thi thc hin cc thao tc phi hp cc chi tit t cc phn khc nhau, iu chnh my. + Thi gian phc v: Bao gm t cng on ra cng phi liu xng, np liu, vn hnh my nghin xng, vn hnh my nghin men, my sy phun to bt...bo dng, v sinh my mc. + Thi gian ngh ngi nhu cu cn thit: Ung nc, v sinh c nhn. + Thi gian lng ph: Bao gm thi gian cng nhn khng lm ra sn phm nh b my, ni chuyn, lng ph do t chc sn xut khng tt gy ra: mt in, ch sa my, ch nguyn liu... Sau cn b nh mc ly hao ph bnh qun ca cc ln quan st c lm mc hao ph cho tng bc cng vic v tng hp li c tng hao ph thi gian cho mt n v sn phm. T c mc sn lng trong mt ngy sn xut. Qua kho st ti Cng ty gch p lt H ni ta c bng thi gian hao ph trong mt ca lm vic nh sau: (Bng trang bn)

59

Bng thi gian hao ph trong mt ca lm vic

Tn thi gian hao ph 1 Nhn nguyn liu Kim tra my V sinh my Np thnh phm Tng Gia cng phi liu xng Gia cng phi liu men Sy phun to bt p - trng men Nung Phn loi sn phm Tng V sinh c nhn Ung nc Tng Ch vt liu Ngh ni chuyn Tng

K hiu 2 Ck1 Ck2 Ck3 Ck4 Ck Tpv1

Thi gian hao ph cho mt ln (pht) 3 3,5 5,6 3,3 4

S ln lp li 4 1 1 1 1

Tng thi gian hao ph (pht) 5 = 3x4 3,5 5,6 3,3 4 15,4

3,5 4,0 5,5 5 5,5 4,5

3 3 2 1 1 1

10,5 12 11 5 5,5 4,5 48,5

Tpv2 Tpv3 Tpv4 Tpv5 Tpv6 PV Tnc1 Tnc2 NC Lp1 Lp2 LP

4,3 2,5

2 3

8,6 7,5 16,1

18

2 Nhiu ln

36 30,5 66,5

60

Qua bng trn ta thy rng thi gian lng ph cn qu nhiu, nu chng ta tit kim thi gian lng ph th ngi lao ng cn c kh nng lm vic cao hn mc sn lng / ngy s cao. Do Cng ty nn ch kt hp hai phng php kho st chp nh - bm gi trong xy dng nh mc lao ng . Cht lng mc lao ng khng nhng c th hin thng qua t l hon thnh mc hay hon thnh vt mc mt t l hp l m n cn c nh gi qua vic s dng thi gian lao ng, hn ch c trng hp mc a ra thp, ngi cng nhn va lm va chi, tin lng h nhn c ln hn gi tr s lao ng m h b ra. Xy dng mt h thng nh mc c cn c khoa hc t lm c s xc nh n gi sn phm chnh xc l mt iu kin quan trng thc hin mt cch c hiu qu nht cc hnh thc tin lng, tin thng ti doanh nghip. Song to iu kin cho ngi cng nhn thc hin c mc ra hay ni cch khc nh mc xy dng chng t c cht lng ca mc cn hon thin cng tc t chc, phc v ni lm vic, nh gi s lng, cht lng sn phm sn xut ra mt cch chnh xc y . 3. Hon thin cng tc t chc phc v ni lm vic - Thit k ni lm vic : Ni lm vic phi c thit k theo yu cu ca qu trnh sn xut v qu trnh lao ng. Ni lm vic l nhng ni lm vic chuyn mn ho c v my mc thit b v cng nhn Ti ni lm vic, tin hnh thc hin mt chc nng nht nh ca qu trnh sn xut, v vy ti nhng ni lm vic u c phn thnh tng b phn ring bit, nhng trang b cng loi my mc. iu gip cho cng nhn nm bt c c im cng vic ca mnh mt cch d dng cng nh c im my mc thit b trang b cho ni lm vic ca h. 61

- B tr ni lm vic: cn c vo quy trnh sn xut nhm thc hin sn xut theo dy chuyn. V vy m cc khu ca quy trnh cng ngh phi c b tr lin nhau to thnh mt dng chy lin tc. Ni chung ni lm vic cn phi c kim tra thng xuyn xem xt, phn tch tm ra cn tr t b tr li, ci to cho cng nhn lm vic thun li hn. Cng ty cn u t mua sm mt s thit b chuyn dng khc phc tnh trng thiu my mc, v iu ny khng ch nh hng n nng xut lao ng ca ngi cng nhn m cn nh hng n vic s dng v qun l my mc. - Phc v ni lm vic: + B phn phc v c kh sa cha cn thng xuyn kim tra sa cha nh k cc my mc thit b, hn ch thi gian ch i sa cha khi h hng my mc pht sinh trong ca lm vic. + Cng nhn v sinh: phn cng phc v cho tng b phn sn xut, v sinh qut dn nh xng, vt bn cc h ga, khi thng cng rnh, b cha cht thi ca cc khu vc men, xng, m bo dn nc cho ton Cng ty. m bo an ton cho sn xut. + Cng ty nn u t thm phng tin vn ti, vn chuyn kp thi vn chuyn nguyn vt liu cho sn xut. 4. Hon thin cng tc thng k, kim tra, nghim thu sn phm: tr lng ng st vi vic lm v hiu qa kinh t ca ngi lao ng, cng tc thng k ghi chp ban u v cc s liu c mt v tr quan trng, c ghi chp y , t m, chnh xc thi gian lao ng, sn lng, cht lng sn phm ca tng c nhn th mi tin hnh tr lng sn phm c chnh xc cng bng. Vic theo di, ghi chp phi giao cho nhng ngi c trch nhim nh t trng t sn xut v c tin hnh tng ngy, thng xuyn. Trong c ch th trng hin nay, cht lng sn phm l yu t ch yu, quan trng hng u, quyt nh s thnh bi trong cnh tranh. 62

Do vy, cng tc thng k, kim tra, nghim thu sn phm phi c bit quan tm nht l i vi nhng sn phm cng vic c lm ra theo hnh thc tr lng theo sn phm. Hng nng cao hiu qu ca cng tc ny l: - B phn kim tra KCS phi thng tho v mt k thut, c kinh nghim v s suy on tt. - Tch quyn li ca ngi kim tra KCS ra khi quyn li ca c dy chuyn sn xut nh gi cht lng sn phm mt cch khch quan. - Hng ngy cn b Phng K thut sn xut kinh doanh cng kt hp tin hnh theo di kim tra cht lng sn phm, kh nng tit kim vt t, nguyn vt liu ca tng cng on sn xut. T un nn kp thi nhng thiu st v k thut cng nh kh nng tit kim nguyn vt liu, nh k t chc hoc nh gi cht lng sn phm cng nh v tit kim nguyn vt liu. Khuyn khch vi c nhn, t c cht lng sn phm cao v pht nhng cng nhn khng t mc v cht lng. - Cng nhn KCS nn c mt ti liu thng k ghi chp tnh hnh vi phm cht lng lao ng ca cng nhn trong sn xut. Mi ngy kt hp cng theo di v thi chp hnh k lut lao ng, ni quy an ton lao ng, cui thng bnh bu cng nhn trong t sn xut c cc hnh thc thng pht kp thi. Cng ty nn s dng mu biu sau theo di tnh hnh thc hin cht lng sn phm ca cng nhn:

63

T ............ ngy................
S tt Biu hin sai Tn hng hng ca sn phm Mc sai hng Tn cng nhn chu trch nhim Ch k cng nhn xc nhn

Vic ghi chp phi chnh xc thnh qu lao ng ca cng nhn l cn c quan trng tnh lng theo sn phm.
II. Hon thin cch tnh n gi tin lng:

Theo nh cch tnh n gi tin lng hin nay ca Cng ty ta thy rt phc tp v vn cha phi l phng php ti u nht em li s cng bng cho ngi lao ng. Bi l : + Cch tnh lng 1 gi ca cng nhn sn xut: Trong cch tnh lng 1 gi ca cng nhn sn xut, Cng ty a ra mt h s lng chnh ( cp bc ) l h s lng cp bc bnh qun l 6. iu l cha cng bng, v trong phn xng sn xut s c nhng cng nhn bc 3, 4, 5 h cng s c hng n gi lng nh bc 6 v nhng cng nhn bc 7 th nng lc ca h cn cao hn mc h t c. iu ny s dn n tnh trng cng nhn c tay ngh thp hn bc 6 s khng c gng phn u trong lao ng bi h vn yn tm rng h vn c hng lng nh lao ng bc cao hn. Nh th l cha thc s khuyn khch cng nhn nng cao tay ngh, nng cao nng sut lao ng v s hc hi trong cng vic. Ngc li i vi cc cng nhn bc cao hn 6 s c tm trng chn nn trong lao ng bi h ngh rng h cha c hng mc th lao nh cng sc h b ra.

64

+ Hao ph lao ng : Vic tnh hao ph lao ng cho mi sn phm ph thuc vo rt nhiu yu t nh : nh bin lao ng, nh mc sn lng, thi gian dy chuyn lin tc... Chnh v lin quan n nhiu yu t nh vy nn s chnh xc l khng cao. Hn na, vic Cng ty a ra mt s hao ph cho nhm cng nhn cng ngh ( cng nhn trc tip sn xut ) l 0,41 gi/m2 sn phm l thiu cng bng.i vi ngi lao ng. Bi v sn xut ra 1 m2 sn phm cn phi c rt nhiu cng on t vic ch bin nguyn liu, gia cng phi liu xng, gia cng phi liu men, sy phun to bt, p - trng men, nung, phn loi sn phm... mi cng on u c s khc nhu v mc nng nhc v kh khn. Nu nh ch a ra chung cho mt mc hao ph l 0,41 gi/m2 sn phm th cha hn l em li cng bng cho ngi lao ng. V th, ti mnh dn xut kin xy dng n gi tin lng theo cng thc sau : L Q

n gi

Trong : - L : l lng theo cp bc cng vic - Q : l mc sn lng Khi tin lng ca cng nhn nhn c l : L = n gi x Qtt Trong : - Qtt : l sn lng thc t cng nhn sn xut ra. y l cch xc nh n gi tng i chnh xc nu cc bc trn nh kho st, bm gi thi gian lm vic ca cng nhn chnh xc.

65

III. Hon thin cch tr lng i vi b phn qun l v tr lng theo sn phm tp th

1. Hon thin cch tr lng theo sn phm tp th: Phng php ny ang c p dng cc phn xng c c im sn xut theo dy chuyn cng vic kh xc nh c nh mc cho cc c nhn. kt qa tng lng thng chia u cho ngy cng tham gia ca mi cng nhn. Nh cng on sy phun to bt, tng lng trong thng l:9436050ng, s tin chia u cho 12 ngi lm 26 ngy cng lao ng (9436050:12=778837ng). y l hnh thc tr lng sn phm bnh qun hin nay ang p dng cho tp th lm cng mt cng vic m bo c hiu qu trong tr lng, nng cao trch nhim ca tng ngi nhm gp phn nng cao nng sut, cht lng ca c t . Mun thc hin c iu th trc khi chia lng hng thng th nn bnh bu v phn loi lao ng A,B,C tng ng vi h s A=1, B=0.8, C=0,6.theo mc chp hnh ni quy k lut, thc trch nhim, hoc ly kt qu chm im hng thng ca t theo hnh thc thi ua m hin nay Cng ty ang p dng phn loi A,B,C cho tng cng nhn trong t. Lm c nh vy va thc y phong tro thi ua va lm cho sn xut ngy cng c hiu qu cao hn. H s ny nhn vi ngy cng lao ng thc t ca tng ngi, t tnh tng s ngy cng quy i. Ta c: H = 9.346.050 280,8 = 33.283,6 (ng/ngy)

Lng thng ca cng nhn = H x ngy cng quy i

66

Bng 6: Bng chia lng thng 10/2000 TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 H v tn Nguyn Vn Hng Trn Vn Tm Lng Th Vn Hong Vn Hi Nguyn Vn Sn Nguyn Vn Ton Hong Hi Nam Nguyn Vn t V Vn Minh Nguyn Th Hoa ng Th Hin Bi Vn Trung Cng Lng chia 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 778.837 9.346.050 Ngy cng 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 26 312 Xp loi A A B A A B B C A A A B Ngy cng qui i 26 26 20,8 26 26 20,8 20,8 15,6 26 26 26 20,8 280,8 Lng theo h s 865.373,6 865.373,6 692.298,8 865.373,6 865.373,6 692.298,8 692.298,8 519.224,1 865.373,6 865.373,6 865.373,6 692.298,8 9.346.050

Nh vy cch tnh lng ny th hin r thi v trch nhim lao ng ca tng ngi trong t, khuyn khch mi ngi hng say lao ng v lun t phn u cui thng bnh bu loi A v khng vi phm ni quy k lut...trong thi gian lm vic, trnh khuynh hng bnh qun, dn u. 2. Hon thin cch tr lng cho cn b qun l lnh o : Nh nu chngII, cch tr lng cho b phn quan l lnh o Cng ty hin nay d dn n tnh trng tiu cc, ngi qun l v li ch ca bn thn m c th y ngi lao ng n vic lao ng qu sc. Qua kho st thc t, ti thy rng Cng ty c th p dng cch tr lng cho cn b qun l nh sau: 67

Tin lng ca b phn qun l Trong :

Tin lng y theo cp bc ngy

S ngy lm vic thc t trong thng

x KTLCNSX

Tng s tin lng KTLCNSX = sn phm ca CNSX

Cc khon khng c tnh cht lng

Tng qu lng k hoch thng ca CNSX Tng qu lng k hoch thng ca CNSX S CNSX theo ch nh bin thng bc 6 Lng y thng

(KTLCNSX : H s hon thnh qu lng ca CNSX) Cc khon khng c tnh cht lng: +Tin tit kim vt t +Tin khuyn khch cht xm +Cc sn phm c khon gn Ta ly v d thng 10/2000 Qu lng thng 10/2000 ca CNSX: 340.500 (ngn ng) Cc khon khng c tnh cht lng: 35.000 (ngn ng) S cng nhn theo ch nh bin bc 6 l: 245 (ngi) Lng y thng theo cp bc ca h l: 3,23 x 210.000=678.300 (ng) Tng qu lng k hoch: 245 x 678.300 =168.388 (ngn ng)

(340.500 - 35.000) K = 168.338 = 1,8

68

p dng tnh cho ng: T Vnh Vin - Trng phng t chc lao ng -Lng y theo cp bc: 210.000 x 3,82 = 802.200 (ng) Ngy cng lm vic l 26 ngy Tin lng thng 10/2000: 802.200 x 1,8=1.443.960 (ng) Tng t ta cng tnh cho cn b qun l cc b phn khc. Thc hin cch tr lng ny s va gn trch nhim ngi qun l i vi ngi lao ng ca mnh m vn m bo thu nhp ca ngi lao ng cng nh thu nhp ca ngi qun l.

69

Kt lun
Trong nn kinh t th trng khi cc doanh nghip hot ng sn xut kinh doanh di s iu tit ca bn tay v hnh (th trng) v bn tay hu hnh (Nh nc) th vic qun l kinh doanh cn phi c s hi ha gia tnh khoa hc v tnh ngh thut lm sao va ng quy nh ca Nh nc li c tnh mm do, nhy bn cn thit. i vi cng tc tr lng cng vy, di hi doanh nghip phi la chn mt hnh thc tr lng cng bng v ph hp vi c im t chc sn xut ca doanh nghip. ng thi pht huy ti a vai tr n by kinh t ca tin lng. Khng ngng hon thin cng tc tr lng l mt yu cu tt yu khch quan i vi mi doanh nghip. Bi l vic hon thin hnh thc tr lng trong doanh nghip khng nhng tr ng, tr cho ngi lao ng, m cn lm cho tin lng tr thnh ng lc mnh m thc y ngi lao ng hng say trong cng vic. Qua kho st thc t ti Cng ty Gch p lt H Ni, Cng ty p dng hnh thc tr lng theo sn phm. Cch tr lng ca Cng ty thc s khuyn khch c ngi lao ng khng ngng hc hi, nng cao tay ngh, nng cao nng sut v cht lng sn phm. Hnh thc tr lng ny gn cht li ch c nhn ca ngi lao ng vi li ch tn Cng ty. Trong thi gian tm hiu v phn tch hnh thc tr lng ti Cng ty. Ti thy rng cng tc tin lng ca Cng ty c bn l tt, nhng vn cn mt s hn ch do cc nguyn nhn khch quan hay ch quan mang li. V vy, qua lun vn ny ti c gng phn tch nh gi nhng tn ti v tm ra nguyn nhn t a ra mt s gii php gp phn hon thin cng tc tr lng ca Cng ty ngy mt tt hn, p ng lng mong mi ca ngi lao ng. 70

Tuy nhin iu mi ch l suy ngh ch quan ca bn thn nn khng trnh khi nhng sai st, ti knh mong nhn c s ng gp ch bo ca thy gio hng dn, ca cn b cng nhn vin trong Cng ty cng nh bn c lun vn mang tnh thit thc hn n. Ti xin by t lng bit n chn thnh nht ti thy gio Nguyn Cnh Lch, cc thy c gio trong t b mn, cc cn b ph trch cng tc nh mc, thng k, Phng t chc lao ng ca Cng ty gip ti hon thnh tt lun vn tt nghip ny.

H ni, thng 05 nm 2001 Sinh vin Nguyn Th Thanh Nga

71