BI TIU LUN

QUY HOCH MI TRNG

H Ni, 2012

QUY HOCH MI TRNG

Cu 1: Tm trng hp quy hoch mi trng Vit Nam hoc trn th gii, phn tch cc bi hc t cc quy hoch ? Bi lm: Quy hoch bo v mi trng tnh Thi Nguyn n nm 2020 Quy hoch thuc loi quy hoch bo v mi trng tng qut da trn mc tiu bo v mi trng ca tnh Thi Nguyn. Quan im: Bo v mi trng phi gn kt hi ha vi pht trin kinh t x hi ca tnh pht trin bn vng. Bo v mi trng l trch nhim ca ton x hi. Bo v mi trng phi i i gia tng cng nng lc qun l nh nc vi nng cao nhn thc, trch nhim ca ngi dn. Bo v mi trng phi c tin hnh thng xuyn theo hng phng nga l chnh. Mc tiu: Ngn nga hn ch mc gia tng nhim mi trng, bo v v gii quyt c bn suy thoi mi trng ti cc im nng xung quanh khu cng nghip, khu th, khu du lch khai khong, khu chn nui nng cao kh nng phng chng v hn ch cc tc ng xu ca thin tai, s bin i kh hu. Khai thc s dng hp l ti nguyn thin nhin, bo tn a dng sinh hc v bo v cc khu bo tn. vn bo v mi trng c quan tm hng u trong quy hoch v pht trin th, cng nghip thc hin phn vng mi trng qun l. Cc ni dung chnh ca quy hoch: u kin t nhin, kinh t - x hi v mi trng tnh Thi Nguyn: trnh by cc vn chnh v iu kin t nhin, hin trng kinh t x hi, trnh by v quy hoch pht trin kinh t - x hi ca tnh n nm 2020, hin trng mi trng tnh v cc vn mi trng trong quy hoch pht trin kinh t - x hi ca tnh. Cc tc ng mi trng trn a bn tnh hin ti v d bo s b trong tng lai khi thc hin quy hoch pht trin kinh t - x hi: xc nh cc tc ng ang din ra do p lc ca hot ng pht trin v d bo cc tc ng mi trng n nm 2020.
V THANH NAM 2

QUY HOCH MI TRNG

nh gi v hot ng bo v mi trng ca tnh v cc vn mi trng cn u tin gii quyt: nh gi cc bin php, gii php v qun l v k thut c thc hin trong bo v mi trng ca tnh, xc nh r cc vn mi trng cn c u tin gii quyt. Phn vng mi trng v quy hoch bo v mi trng i vi tng vng mi trng: tip cn phn vng mi trng theo 2 lu vc sng ln l sng Cu v sng Cng. Cc bi hc rt ra: 1. Quy hoch bo v mi trng phi c xem xt da trn quy hoch pht trin tng th kinh t ca tnh. Xc nh bo v mi trng l mt trong nhng ni dung c bn ca pht trin bn vng, phi c th hin trong quy hoch, k hoch v d n pht trin kinh t - x hi nn quy hoch bo v mi trng phi c gn kt hi ha vi quy hoch pht trin kinh t - x hi ca tnh. lp quy hoch bo v mi trng ca mt tnh cn xc nh r cc vng v cc thnh phn mi trng b tc ng xu da trn xem xt Quy hoch tng th pht trin KT-XH tnh Thi Nguyn n nm 2020 v cc quy hoch chuyn ngnh v pht trin cng nghip, th, giao thng, nng lm nghip trn a bn ton tnh. V vy trong quy hoch bo v mi trng nht thit phi trnh by r v quy hoch pht rin kinh t - x hi c th xc nh cc tc ng ca hot ng pht trin kinh t x hi ln mi trng ca tnh. ng thi cng xc nh c nh hng ca cc iu kin t nhin, ti nguyn thin nhin ti hot ng pht trin. 2. Quy hoch mi trng l cch tip cn c hiu qun trong qun l mi trng v s dng hp l ti nguyn thin nhin. Nhm gim thiu cc tc ng tiu cc ti mi trng ca quy hoch pht trin tng th kinh t x hi ca tnh, ng thi nh hng gn kt mc tiu mi trng vo quy hoach pht trin th, cng nghip, nng nghip 3. iu tra nh gi iu kin mi trng: cc thng tin cn thit phi iu tra cho cng tc quy hoch mi trng: T nhin: kh hu, a cht thy vn, th nhng, thc vt v ng vt Kinh t-x hi: dn s, s dng t, cc hot ng kinh t hin ti kt hp vi quy hoch pht trin kinh t x hi ca tnh, c s h tng v cc th ch chnh sch. 4. nh gi ti nguyn thin nhin: nh gi y v ti nguyn khong sn, ti nguyn nc, ti nguyn t, ti nguyn sinh vt cn quan v ti nguyn du lch ca tnh quy hoch hp l v cc ngun ti nguyn ny c lin quan trc tip vi hot ng pht trin kinh t x hi.
V THANH NAM 3

QUY HOCH MI TRNG

5. iu tra nh gi cc ngun nhim trong tnh l cn thit cho vic quy hoch bo v mi trng tnh, tuy nhin cn ch kho st c cc ngn t bn ngoi vo tnh. Phi kt hp xem xt quy hoch ca c vng v ph hp vi quy hoch chung ca c nc v vn mi trng gn nh khng coa danh gii r rng v hopatj ng pht trin kinh t ca tnh ny c th nh hng ti tnh khc. Do vy quy hoch phi hp l trong tnh mnh cng phi ph hp vi quy hoch tnh ln cn. 6. Mc tiu c bn ca quy hoch bo v mi trng tnh bao gm: hn ch mc gia tng nhim, ci thin cht lng mi trng, m bo cn bng sinh thi mc cao v p ng cc yu cu v mi trng pahts trin bn vng tnh gp phn pht trin bn vng t nc. vic xc nh mc tiu phi i t mc tiu tng qut, ri c th ha cc mc tiu tng qut y mt cch y nht c s liu c th thc hin trong 10 nm.

7. V l quy hoch bo v cht lng mi trng tng qut nn vic phn vng mi trng qun l l rt hp l. iu ny gip kt hp pht trin kinh t x hi vi bo v mi trng, s dng hp l ti nguyn thin nhin v pht trin bn vng. trn c s phn vng qun l mi trng ny lp quy hoch cho tng vng, tng tiu vng v quy hoch bo v mi trng i vi mt s ngnh, lnh vc trng im trn a bn tnh. Cch tip cn v phn vng mi trng phi da trn cc nghin cu phn tch lnh th ca tnh theo cc yu t t nhin v nhn sinh, la chon cc yu t tri c trng lm c s cho vic phn vng. Vic phn vng phi thc hin theo nhiu phn v: t cc yu t chung nht chia ra vng cp I ri trong cc vng li chia ra cc tiu vng nh hn. c im chi tit v a hnh th nhng, lnh th, kinh t x hi c tng vng phi c trnh by y trong bo co tng hp d n quy hoch bo v mi trng tnh. 8. Quy hoch c th bo v cho tng tiu vng nh, iu ny gip cho cng tc bo v mi trng c th v trc tip hn. Khi quy hoch bo v mi trng tiu vng cn xc nh r vai tr mi trng ca tiu vng i vi pht trin kinh t v i sng ca nhn dn. a ra nh hng chung cho quy hoch ton tiu vng ri quy hoch c th cho tng ngnh kinh t trong cc tiu vng y.

9. Xc nh mt s lnh vc trng im quy hoch bo v mi trng c th: nh quy hoch th, quy hoch bo v mi trng nc, sinh vt, quy hoch qun l cht thi rn, cht thi nng nghip, quy hoch bo v mi trng khu vc haotj ng cng nghip
V THANH NAM 4

QUY HOCH MI TRNG

nht l tnh Thi Nguyn li l ni c m qung st ln caue c nc trong quy hoch cng phi a ra cc phng n thc hin cc quy hoch ny theo cc thi k di hn, tryng hn v ngn hn. 10. Cn thit phi xy dng k hoch hnh ng bo v mi trng trong thi gian quy hoch vi cc quan im, mc tiu v phng php thc hin c th. thc hin c mc tiu ca k hoch hnh ng bo v mi trng cn a ra cc chng trnh hnh ng c th cho tng mc tiu nhm thc hin tt v hon thnh ng tin tng mc tiu. i vi mi chng trnh li phi xut cc d n cn thc hin trong chng trnh m cn phi t mc tiu c th cho mi chng trnh cng nh cc d n ca chng trnh y.

11. Cc gii php thc hin c quy hoch bo v mi trng th bao gm: Gii php v c ch chnh sch: chnh sch trong qun l nh nc v ti nguyn mi trng, chnh sch v u i i vi cc c s s dng cng ngh sn xut sch, bo v mi trng v thu, vn Gii php v tuyn truyn, gio dc: y mnh cng tc truyn thng, gio dc nng cao thc v trch nhim ca ngi dn, hnh thnh thi quen np sng tit kim, bo v mi trng cho ngi dn. Gii php v vn: huy n cc ngun vn cho cng tc bo v mi trng ca tnh. Tng cng nng lc qun l, nghin cu khoa hc v chuyn giao cng ngh, p dng cc cng c kinh t v tng cng hp tc vi bn ngoi trong vic bo v mi trng. 12. Cng tc quy hoch trc ht l s n lc t chc ca cc cp chnh quyn, ca cc chuyn gia c chuyn mn cao, nhng nht thit phi c tin hnh dn ch pht huy vai tr ca ngi dn. Cng tc quy hoch c nh hng rt ln ti dn sinh nn ngi dn phi c bit, nm chc, hiu r thng tin v quy hoch. H phi l ngi tham gia xy dng, phn bin th quy hoch mi tha mn nhu cu ca chnh h. Ngi dn tham gia, c th ha tng v hng pht trin nng thn theo quy hoch m c u t cng ca nh nc, c iu kin dn lm, dn canh tc, dn sn xut, dn trng trt, dn sinh sng, dn hng li th quy hoch mi kh thi. 13. Xc nh r s cn thit ca quy hoch bo v mi trng tnh n nm 2020. Do nhiu nguyn nhn v pht trin kinh t, gia tng dn s m gy nhiu nh hng ti mi trng tc ng nhiu ti pht trin kinh t x hi.

V THANH NAM

QUY HOCH MI TRNG

Cu 2: Th no l l thuyt nh i? ng dng ca l thuyt ny trong qun l cc khu bo tn dy Trng Sn?( Nguyn nh He). Bi lm: Vn cc khu bo tn hin nay Cc khu bo tn trong c nc cng nh dy Trng Sn ang chu sc p rt ln ca cc hot ng pht trin kinh t - x hi. Nhiu khu bo tn hin nay ch cn l lp v, hin ti vng li khng cn g c do cng tc bo tn cha tt. Cc khu bo tn c ch s nng rt cao theo nghin cu ca thy v cc cng s, nhng ngi dn xung quanh tr thnh t tc v lm tc. 2. L thuyt nh i: 1. nh i (Trade-off) l vic b ra mt ngun lc no (tin, sc lc, ti sn, thi gian hay bt c th ti nguyn g m mnh c) thu c mt ngun lc khc m mnh mong mun.Ni cch khc, cuc sng lun i hi phi nh i mt mc tiu no t c mc tiu khc. Vic la chn quyt nh da trn phn tch chi ph li ch (cost benefit analysis hay CBA), tc l xem xt ci c nhiu hn v c t hn gia cc phng n la chn. "Mi th u c gi" - c c mt th cn thit hn, ngi ta phi b ra mt th khc m mnh cng rtcn thit. Ni cch khc, qu trnh pht trin i hi phi nh i mt mc tiu no t c mc tiu khc c ch li hn vi ch s hu, trong nhng phm vi php lut khng cm. Tuy nhin, cn ch r rng, s nh i ch hp l khi ngi thc hin nh i l ch s hu (v d cng ng a phng) hay l i din cho ch s hu ( chnh quyn cc cp) ca loi ti nguyn hay dch v c nh i. S nh i chnh l vic chn phng n c li ch hn (v mt ny) v t li ch hn (v mt kia), v vy trong qu trnh ra quyt nh, cn so snh gia chi ph v li ch ca cc phng n nh i khc nhau. Ci kh y l trong nhiu trng hp, chi ph li ch ca mt s nh i khng phi lc no cng minh bch, hin th c th d dng nhn din ngay t u . Trong thc tin c nhng ci v gi, khng th nh gi (thnh tin) c nh phng php phn tch chi ph li ch i hi. C nhng ci cho hay tng th c, nhng i chc hay bn th khng. y l mt c im ca vn ha phng ng cn c lu khi phn tch nh i.

V THANH NAM

QUY HOCH MI TRNG

3. S nh i trong cng tc tc bo tn a dng sinh hc trn dy Trng Sn C l trong cc loi quy hoch, th quy hoch cc khu BTTN nc ta i trc mt bc. Vit Nam, vn quc gia Cc Phng l khu BTTN u tin c thnh lp vo nm 1962. n nm 1998, c 105 khu bo tn thin nhin, chim din tch 2.092.466 ha, trong c 10 vn quc gia, 61 khu d tr thin nhin, khu bo v sinh thi v cc loi v 34 khu di tch vn ho v lch s. n nm 2008, h thng khu bo tn thin nhin ca Vit Nam gm 164 khu rng c dng (bao gm 30 Vn quc gia, 69 khu d tr thin nhin, 45 khu bo v cnh quan, 20 khu nghin cu thc nghim khoa hc) v 03 khu bo tn bin . C th ni Quy hoch cc khu BTTN nc ta i trc cc quy hoch khc nh giao thng, phn b dn c, thy in, thy li, khu cng nghip, (tm gi l quy hoch pht trin). Do khi cc quy hoch pht trin c xy dng, chng tr nn mu thun vi khng t khu BTTN c thnh lp. y l cha ni n cn rt nhiu h sinh thi c gi tr a dng sinh hc vn nm ngoi cc khu BTTN cc cp khc nhau. C hai hnh thc nh i: (i) nh i phi bo tn l vic chuyn i mt phn din tch khu bo tn sang hot ng pht trin kinh t x hi v (ii) nh i v bo tn l vic mt din tch lu nay khng c bo tn, c nh i c bo tn. a. V d v nh i phi bo tn cc khu BTTN dy Trng Sn Mt v d kh ni ting l vic ng H Ch Minh ct qua kh nhiu khu BTTN. VQG Cc Phng khng nm trong a gii dy Trng Sn, nhng bi hc m n mang li gn nh c tnh gio khoa v s nh i trong cng tc bo tn thin nhin. Tuyn ng ny c 8 km i qua vng m pha ty vn quc gia. V th ngoi nhng on lm cu cn cho th i qua, phn ng cn li phi p cao trung bnh 5-6 m . Tuyn ng HCM ct qua vng m VQG Cc Phng lu thng, li cho hu th bi hc u tin v s nh i gia bo tn v pht trin. ng H Ch Minh trn a phn ba tnh Qung Bnh, Qung Tr, Tha Thin Hu, c bit l nhnh pha ty, xuyn qua mt s vn quc gia v khu bo tn thin nhin quan trng (Vn Quc gia Phong Nha - K Bng, Khu Bo tn thin nhin Bc Hng Ho, Khu Bo tn thin nhin akrng v ct ngang dy ni chy ra Vn Quc gia Bch M) cng l mt s nh i khc. S vic cng thng n mc Chnh Ph phi iu chnh quy hoch ct din tch xy dng ng HCM ra khi din tch ca VQG Phong Nha K Bng nhm trnh d lun khng hay v vic chng ta thiu tun th cam kt quc t v vic bo v VQG. Vn quc gia (VQG) Bch M c mt v tr a l c bit, l phn cui cng ca dy Trng Sn Bc, trung tm ca di rng xanh t nhin cn li duy nht Vit Nam ni t bin n bin gii Vit - Lo. Vn Quc gia Bch nm trn 2 huyn Ph Lc Nam ng tnh Tha Thin - Hu. Mt trong cc gii php c tm chin lc lu di thc hin tt nhim v bo tn DSH VQG Bch M l pht trin du lch sinh thi
V THANH NAM 7

QUY HOCH MI TRNG

(DLST). Trong nhng nm qua, Vn cng to iu kin gip t vn k thut cho cc cng ng a phng tham gia t chc m hnh DLST vng m nh Thc M (Nam ng), Nh H, Khe Su (Ph Lc). y l nhng m hnh DLST do cng ng qun l, to nn thu nhp chnh ng v gii quyt cng n vic lm cho lao ng ti a phng. Tuy nhin nhng n lc pht trin du lch sinh thi cha cung cp ngun lc cho bo tn, khin VQG Bch M phi tnh n pht trin thm mt loi hnh du lch khc, l du lch tm linh.Mt s Pht ng v con ng c gii khang trang c xy dng nhm a du khch n vi VQG Bch m tin li hn: Bch Vn T, Tng i My ha Quan m, Thin vin Trc Lm... Nhng loi hnh du lch b sung ny thu ht du khch trong v ngoi nc n thm quan, hc tp ngy cng ng gp phn tch cc tng ngn sch cho a phng, mang li li ch trc tip ng k i vi cng ng a phng v trang tri mt phn ngn sch cho cng tc bo tn. Xin lu rng theo quy nh php lut ch c du lch sinh thi l loi hnh du lch c pht trin trong cc khu BTTN.Cc khu BTTN cp tnh qun l cng khng t chi nh i c thm ngun lc cho cng tc ba tn. Khu bo tn thin nhin B nh Chu-Phc B u thuc a phn huyn Xuyn Mc tnh B Ra-Vng Tu. Ngay vng li cng c 6 x, ngi dn sng bng nng nghip nhng li thiu t canh tc, i sng phn ln l ph thuc vo rng. Vic chuyn i din tch quanh ni t lu i thnh khu BTTN t nhiu ngi dn a phng vo ci th tr thnh lm tc. Mng ng lin x, lin thn v ng mn kh pht trin khin cho vic vi phm lm lut d c iu kin ny sinh. Ch trong 6 thng u nm 2008, Ht Kim lm Xuyn Mc phi hp vi Khu bo tn thin nhin Bnh ChuPhc Bu x l 57 v vi phm Lut bo v v pht trin rng. iu chnh quy hoch s dng t khu BTTN Bnh Chu Phc Bu chuyn i mt din tch ng k sang xy dng resort du lch v giao cho cc resort ny gi rng, va pht tin du lch sinh thi v ngh dng, va bo v khu BTTN l mt hng i ca B Ra Vng Tu. Tnh n thng 5/2009 c 20 d n du lch u t vo hoc lin quan n khu bo tn ny theo loi hnh du lch sinh thi hoc du lch thin nhin, ngh dng. Tng din tch u t ca cc d n ny khong 1.500ha. Trong s ny c 9 d n du lch lm xong th tc t ai v mt s d n i vo hot ng nh khu du lch Si Gn-Bnh Chu-H Cc, Vin ng, Vn Vn, Hng Phong Trung bnh mi nm khu bo tn ny n khong 2.000 lt khch tham quan c hng dn v khong 5.000 lt khch l hc sinh, sinh vin n tm hiu v khu bo tn. Nh s nh i ny m Bnh Chu Phc Bu c T chc Du lch Th gii (WTO) cng nhn l mt trong 65 Khu du lch sinh thi bn vng nht trn th gii . Bnh Chu Phc Bu chng minh mt phn trong bo tn thin nhin : mun bo tn nhiu th bo tn t thi. C ngha l Ban qun l khu BTTN ch bo v nhng din tch c gi tr nht, ph hp vi ngun lc ca h,
V THANH NAM 8

QUY HOCH MI TRNG

nhng din tch khc giao cho cng ng (doanh nghip hay ngi dn) bo v km pht trin kinh t. Nu vi ngun lc t i m Ban qun l khu BTTN m ly mi vic, mi ch th trn thc t, s xm hi khu BTTN l bt kh khng. Khu BTTN B N Nng: Cch thnh ph Nng khong 30 km, im du lch B N c xy dng t thi Php vi hng trm bit th,ngoi ra l nh hng, nh th, kho ru, Nh b hoang lu ngy m h ng thc vt t nhin ca B N c bo tn kh tt t cao khong 800 mt tr ln. Xy dng khu BTTN B N - Ni Cha chnh l bo v, pht trin h sinh thi rng, bo v ngun gen ng thc vt qu him, phc v cng tc nghin cu khoa hc v du lch sinh thi. Nhng nm gn y, vng nh ni B N tr thnh mt khu du lch ngh dng ni ting vi c trm nh hng, bit th, khch sn (c gii du lch gi l B N Tin cnh). C th ln B N theo ng xe c gii hay cp treo. Trn nh B N c ngi cha Linh ng vi pho tng Pht khng l v vn Pht. t hp nn ng i do phi i trong nh ni khch sn ny vi khch sn kia. Tht kh tm ra mt thin nhin hoang d trn nh B N by gi, tr phi phi men theo cc khe sui i xung sn ni c gi ng h. Tuy vy, B N l nim t ho v cng l ngun thu ngn sch ca Nng. Phn ng k thin nhin hoang d vn cn v chng c bo v tt hn phc v cho du lch. b. V d v nh i v bo tn

Rn Tro gm mt s rn san h nh vng ven b x Vn Hng, huyn Vn Ninh, tnh Khnh Ha. y l mt vng bin nh do cc dy ni t Nam trng Sn ct ngang ra bin to thnh. Khu vc bin ven b x vn Hng c c rng ngp mn, c bin, rn san h v ngun li bin trc y rt phong ph nh: bo ng, hi sm, c nga, c chn ngng Nhng hot ng khai thc hu dit gy tc hi nghim trng cho cc rn san h trong vng. Hin ph ca rn san h cng vi cht lng tt ch cn khong 10%, thp hn so vi mc trung bnh vn ng bo ng ca ton quc (l 25%). Tnh trng trn cng tr nn trm trng do tc hi ca vic nui tm hm v tm s ba bi, thiu quy hoch, lm nhim mi trng nc, tng dch bnh v gy nhng mu thun x hi trong cng ng. Trc tnh hnh suy thoi mi trng v suy gim ngun li, t nm 2001, Trung tm Bo tn Sinh vt bin v Pht trin Cng ng (MCD), m tin thn l chi nhnh ti Vit Nam ca Lin minh Sinh vt bin Quc t (IMA), cng phi hp vi s KHCN v MT tnh Khnh Ha khi h tr cng ng a phng x Vn Hng thnh lp Khu bo tn bin Rn Tro do a phng qun l. D nhin lm vic ny, cc hot ng nh bt v nui trng thy sn ngay ti din tch Rn Tro b cm tuyt i.Khu bo tn bin c hnh thnh v pht trin vi cc hot ng a dng, bao gm nng cao nhn thc v mi trng v tng cng k nng qun l cho cn b v ngi dn a phng, thnh lp Ban qun l v nhm ht nhn.
V THANH NAM 9

QUY HOCH MI TRNG

ng thi, quy ch qun l khu bo tn bin cng c son tho v do cc bn lin quan cng cng ng thng qua, sau c y ban nhn dn huyn Vn Ninh ban hnh chnh thc. Hot ng ca Khu Bo tn bin Rn Tro gip phc hi ngun li v ci thin mi trng cng nh cuc sng ngi dn. khu bo tn Rn Tro, ngun li thu sn (s loi thu sn, con ging..) gia tng theo thi gian, cht lng mi trng nc bin c ci thin gip cho hot ng nui trng thu sn trong khu vc t b dch bnh, tng thu nhp v ci thin i sng ca cng ng. Thng qua vic cng tham gia cc hot ng bo v ti nguyn, mi trng, tm kim sinh k gip cho vic s gn kt gia cc gia nh trong cng ng tng ln. Vng m xung quanh rn nay l vng nui tm hm v c lng b. Hot ng du lch thm rn pht trin, dch v du lch k c ni n ngh tr thnh sinh k mi ca cng ng thn Xun T. Nh vy mt rn san h cphp bo tn trong mt vng vnh c chc nng pht trin kinh t l chnh. y l mt v d in hnh ca m hnh nh i v bo tn. Cch thnh ph Hu chng 40 km v pha bc, lng Siu Qun, x Phong B nh (Phong in, Tha Thin - Hu) c mt tp on cy lc vng c th bao quanh d n 400 nm tui (ngi lng gi l cy mng). Hng nghn cy lc vng xanh mt mc trn con ngn mn chy dc cnh ng.Ngi xa p ngn mn v chn cy lc vng trng thnh bn vng bao quanh lng gi t, chn sng. n nay, cy lc vng khng ngng pht trin vi din tch khong 20 ha, chim 1/5 din tch lng nm. L nm 1999 dng cao cn qut tt c lng mc vng ph Tam Giang. Ring lng Siu Qun khng thit hi v c rng lc vng bao bc. Cy mc san st trn b pht huy tc dng chn sng d.T nm 2000 n nay, lc vng c th bng c gi n c t ng mi cy, c nhiu ngi bun cy cnh sn lng. Sau nhiu v lc vng b o trm, lng Siu Qun thnh lp mt i chuyn bo v rng lc vng, gm ton thanh nin trai trng trong lng. Mc d lc vng lng c tr gi c trng hp ln n hng chc t ng nhng lng nht quyt khng bn. "Tnh ra tin th rng mng ca lng c gi hng nghn t ng, nhng vi ngi dn rng, mng l linh hn ca lng, khng th mang ra mua bn c..., mt ph lo trong lng cho bit . Cc nguyn tc trong nh i Mun bo tn nhiu (= tt) th bo tn t thi (=hp l): VD vn quc gia Ct Tin, mt din tch rng ln ch bo tn cho con t gic, by gi con t gic ny cht th nn chuyn din tch ny cho nhn dn trng cy cng nghip do t y ch yu l t tt trng cy. 4. Win Win l phng cch nh i trong kinh t hc mi trng hin i: Mc d vn da trn h phng php phn tch chi ph li ch (CBA), nhng win-win (c ngha l chng ta cng thng, hai bn cng c li) l tip cn tch cc v hiu qu hn
V THANH NAM 10

QUY HOCH MI TRNG

trong phn tch nh i.. Win-win khng ni so snh c mt m ni so snh ci li nhiu hn vi ci li t hn. Trong cuc tranh lun vi i th, xung t s gia tng khi mt bn tuyn b: Hy lm theo cch ti ni!, iu l khng tt, ch c cch ca ti mi l tt!. Tip cn win win ni rng: Ti mun thng v ti cng mun cc bn thng v ti mun tt c chng ta cng thng; ti s lm iu X cho cc bn nu cc bn lm iu Y cho ti,Win win bin i th thnh i tc vi mc tiu hai bn cng c li. Hy bo tn tht nghim ngt nhng h sinh thi l duy nht v i din: nh i khng th thc hin vi nhng h sinh thi v gi. l nhng h sinh thi l duy nht v i din cho sinh gii ca t nc. V d VQG Ct B c trng bi qun th voc u trng, cn VQG Cc Phng v khu t ngp nc Vn Long l h sinh thi ca voc mng trng, h Gm l ni sinh c ca c ra, VQG Yordon vi voi, Nhng h sinh thi ny thuc loi khng nh i c nn cn bo tn chng v iu kin. Cng ng l ngi c nhiu kinh nghim nht trong vic nh i: Khng nn ngh n gin rng cc nguyn tc nh i ch mi c cc nh khoa hc a ra gn y. Thc t cuc sng c nh i t rt lu. Thm ch, ch khi tht bi trong vic bt buc ngi dn phi ra khi ni h sinh sng yn n lu i bo tn loi khc, chng ta mi ng nhn c mt nguyn tc c bn: nu ngi s ti khng ng tnh, vic bo tn v c bn tht bi. S nh i khng thnh cng ngay t khi thai nghn. V vy, khai thc v tn dng cc kinh nghim qu bu ca cng ng v bo tn, v nh i l vic lm cn thit, quan trng. Thc t bo tn dy Trng Sn vi nhng truyn thng tt p, vi nguyn tc n ca Ging phi tr li Ging, vi mt Ty Nguyn xanh, ang t ra cho cc nh nghin cu bo tn nhng hng tm ti rt c ngha.

V THANH NAM

11