You are on page 1of 77

Trang 1

MC LC
Li m u Danh mc bng biu, th, lu Danh mc cc ch vit tt Chng I : L lun v nghip v bao thanh ton v hot ng bao thanh ton trn th gii ........................................................................................................... Trang 01 1.1. Gii thiu v nghip v bao thanh ton ...................................................... Trang 02 1.1.1 Lch s hnh thnh sn phm bao thanh ton ................................................ Trang 02 1.1.2.Khi nim v bao thanh ton ........................................................................ Trang 03 1.1.3.Cc loi hnh bao thanh ton.......................................................................... Trang 05 1.1.4.Li ch khi s dng cng c bao thanh ton.................................................. Trang 10 1.2. S cn thit pht trin bao thanh ton ....................................................... Trang 16 1.3. Hot ng bao thanh ton th gii v bi hc kinh nghim cho Vit Nam Trang 19 1.3.1 Tnh hnh hot ng bao thanh ton trn th gii ......................................... Trang 19 1.3.2.Bi hc kinh nghim cho hot ng bao thanh ton ti Vit Nam ............... Trang 23 Chng II : Thc trng hot ng bao thanh ton ti cc NHTM ti Vit Nam hin nay ................................................................................................................. Trang 26 2.1. Cc qui nh v bao thanh ton ti Vit Nam ............................................. Trang 27 2.1.1.Cc vn bn php l hin hnh ..................................................................... Trang 27 2.1.2.Cc iu kin c hot ng bao thanh ton ......................................... Trang 28 2.1.3.i tng p dng ......................................................................................... Trang 28 1.1.4.Quy trnh hot ng bao thanh ton............................................................... Trang 29 2.2. Thc trng hot ng bao thanh ton ca cc ngn hng thng mi ... Trang 30 2.2.1.Tnh hnh hot ng bao thanh ton hin nay ............................................... Trang 30 2.2.2.Mt s quy trnh thc hin nghip v bao thanh ton .................................. Trang 32 2.2.2.1 Quy trnh thc hin nghip v bao thanh ton ca NHTM CP Chu..... Trang 32 2.2.2.2 Quy trnh thc hin nghip v bao thanh ton xut khu ca Far East National Bank ........................................................................................................................ Trang 36 2.2.3.Mt s kh khn, tn ti khi ng dng nghip v bao thanh ton ti Vit NamTrang 38
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 2

Chng III : Mt s gii php trin khai thc hin sn phm bao thanh ton ti Ngn hng u t v pht trin Vit Nam - BIDV .......................................... Trang 44 3.1.S cn thit phi pht trin sn phm bao thanh ton ti Ngn hng u t v pht trin Vit Nam ......................................................................................... Trang 45 3.1.1.Gii thiu s lc v Ngn hng u t v pht trin Vit Nam ................ Trang 45 3.1.2.S cn thit phi pht trin nghip v bao thanh ton ti BIDV .................. Trang 46 3.1.3.Nhng thun li v kh khn khi trin khai nghip v bao thanh ton ti BIDV Trang 46 3.2. Mt s gii php xy dng quy trnh thc hin bao thanh ton ti BIDV Trang 48 3.2.1.Quy trnh bao thanh ton ni a .................................................................. Trang 48 3.2.1.1.La chn bn mua hng v bn bn hng .................................................. Trang 48 3.2.1.2.Mt s tiu ch quan trng khi thm nh bn mua hng/bn bn hng .... Trang 49 3.2.1.3.Lu thc hin bao thanh ton ni a .................................................... Trang 52 3.2.2.Quy trnh bao thanh ton xut khu .............................................................. Trang 52 3.3. Mt s gii php nhn din ri ro v kim sot ri ro bao thanh ton.... Trang 57 3.3.1.Nhn din ri ro ............................................................................................ Trang 58 3.3.1.Kim sot ri ro ............................................................................................ Trang 59 3.3.3.Quy trnh x l tranh chp theo quy nh ca FCI ....................................... Trang 62 Kt lun Ti liu tham kho.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 3

DANH MC CC BNG BIU, TH V LU


********** 1. Bng biu: Bng 1: Doanh s bao thanh ton trn th gii. Bng 2: Doanh thu v bao thanh ton ca cc chu lc trn th gii. Bng 3: Doanh s bao thanh ton ca cc quc gia hng u Chu . Bng 4: Doanh s bao thanh ton cc nc Asean t 2001-2005. Bng 5: Doanh s cc loi sn phm bao thanh ton. 2. th: th 1: T trng doanh s bao thanh ton ti cc chu lc nm 2005 3. Lu : Lu thc hin bao thanh ton ni a i vi bn mua hng Lu thc hin bao thanh ton ni a i vi bn bn hng Lu thc hin bao thanh ton xut khu.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 4

DANH MC CC CH VIT TT
**********

- FCI: Factors Chain International - T chc bao thanh ton quc t - IF: Import Factor - n v bao thanh ton nhp khu - EF: Export Factor - n v bao thanh ton xut khu - BIDV: Ngn hng u t v pht trin Vit Nam - NHNN: Ngn hng nh nc - NHTM: Ngn hng thng mi

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 5

M u
Hi nhp vo nn kinh t th gii l mt trong nhng ng lc chnh ca ci cch kinh t Vit Nam. T vic tham gia vo khu vc mu dch t do Asean n vic thc hin Hip nh thng mi song phng Vit M v sp ti y l vic tham gia vo WTO, qu trnh hi nhp gip cho th trng tr nn cnh tranh hn v buc cc doanh nghip trong nc phi tng nng sut v hiu qu hot ng. Gia nhp vo WTO i hi nhng thay i v th ch, t vic phi to ra mt sn chi bnh ng hn cho cc doanh nghip, n vic m rng cnh tranh trong nhng lnh vc dch v quan trng nh: ti chnh ngn hng hay ci thin tiu chun v sinh v tng cng quyn s hu tr tu. T nay n nm 2008, ngnh ti chnh ngn hng Vit Nam s m ca hi nhp mnh m vi khu vc v th gii. Chnh v th, a dng ha v pht trin sn phm mi l mt trong nhng chin lc tn ti v pht trin ca bt k ngn hng no. t c mc tiu , cc ngn hng phi nhanh chng a vo p dng nhng sn phm ti chnh mi c pht trin trn th gii, trong c nghip v bao thanh ton Factoring. Thc ra bao thanh ton khng phi l mt nghip hon ton mi l, nhng li ch m bao thanh ton em li cho thng mi trong phm vi quc gia v trn th gii ngy cng c khng nh v cng nhn rng ri. Tuy nhin, hin nay ti Vit Nam dch v ny pht trin nh th no, c bao nhiu ngn hng bn sn phm ny v lm th no bao thanh ton c ng dng rng ri ti cc ngn hng thng mi. Quan tm n sn phm ny v mong mun gp phn nh vo vic thc y s pht trin ca ngn hng ni chung v Ngn hng u t v pht trin Vit Nam ni ring, ti chn ti: Tnh hnh thc hin bao thanh ton ti Vit Nam v mt s gii php a sn phm bao thanh ton vo ng dng ta Ngn hng u t v pht trin Vit Nam lm lun vn tt nghip ca mnh. gii quyt ni dung c bn ca ti trn, ngoi li m u v kt lun, b cc ca lun vn gm cc chng: Chng 1:L lun chung v nghip v bao thanh ton v mt s kinh nghim trn th gii. Trong chng ny cp n nhng l lun c bn v nghip v bao thanh ton t lch s hnh thnh, cc khi nim ca sn phm n quy trnh thc hin chung v bao thanh ton ni a v quc t v tnh hnh hot ng bao thanh

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 6 ton trn ton th gii. T rt ra bi hc kinh nghim cn thit cho hot ng bao thanh ton ti Vit Nam. Chng 2: Thc trng hot ng bao thanh ton ti ngn hng thng mi Vit Nam hin nay. Phn ny nu ln thc trng hot ng ca bao thanh ton ti Vit Nam, nhng thnh tu t c, nhng kh khn tn ti cn khc phc v c s php l, nhn thc ca cc t chc ti chnh tn dng v cc doanh nghip. Nu in hnh v thc tin hot ng bao thanh ton ti Ngn hng thng mi c phn Chu- ACB v Ngn hng nc ngoi ti Vit Nam l Far East National Bank. Chng 3: Mt s gii php a sn phm bao thanh ton ng dng ti Ngn hng u t v pht trin Vit Nam BIDV. T nhng l lun v thc tin thc hin ti cc ngn hng bn a ra s cn thit phi pht trin nghip v bao thanh ton ti BIDV. T a ra mt s gii php a bao thanh ton vo hot ng l xy dng quy trnh thc hin bao thanh ton ni a, xut khu v mt s gii php kim sot ri ro khi thc hin nghip v ny. Xin chn thnh cm n C- Tin s Bi Kim Yn cng cc Thy C trong khoa Ti chnh ngn hng tn tnh ging dy v hng dn ti thc hin lun vn ny. Mc d c nhiu c gng nhng lun vn khng trnh khi nhng sai st v hn ch v mt kin thc, rt mong nhn c s lng th v kin ng gp t Qu Thy, C v cc bn quan tm n lnh vc ny.

*****

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 7

Chng 1
L LUN V NGHIP V BAO THANH TON V HOT NG BAO THANH TON TRN TH GII
1.1- GII THIU V NGHIP V BAO THANH TON (FACTORING)
1.1.1.Lch s hnh thnh sn phm bao thanh ton: Nghip v bao thanh ton ra i t thi trung c khi ngi ta bt u giao thng vi nhau v pht sinh cc khon n thng mi. Bao thanh ton xut pht t i l hng hoa hng, nhng ngi thc hin vic giao thng hng ha khong 2000 nm trc di thi ch La M. L i l, h nm gi quyn s hu ca hng ha bn y nhim-bn cung ng sn phm nc ngoi- ri giao hng cho ngi mua trong nc, ghi s v thu n khi n hn, chuyn d n cho bn y nhim thu sau khi tr phn hoa hng ca mnh. S pht trin ca ngnh cng nghip Anh th k 14, 15 nng cao tm quan trng ca cc i l bao thanh ton. Khi cc i l dn dn tin cy vo kh nng tr n ca ngi mua trong nc, h bt u cp tn dng cho ngi y nhim mnh (nh cung ng sn phm) ly hoa hng cao hn. Thc t l, vi khon hoa hng nhiu hn, i l bao thanh ton bt u bo m kh nng tr n ca ngi mua bng cch ha tr ng hn cho ngi y nhim trong tng lai, k c trong trng hp ngi mua khng tr c n ng hn. Cc i l thanh ton c vn bt u ng trc mt phn cho ngi y nhim ca mnh da trn khon thanh ton ca ngi mua

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 8

trong tng lai. Do c nhng khon ng trc ny m i l hoa hng tnh thm ph hoa hng hay li sut. Vo thi im Columbus pht hin ra Chu M nm 1942, i l bao thanh ton pht trin t vai tr duy nht vi chc nng marketing thnh ng hai vai tr va c chc nng marketing va c chc nng ti chnh. Th k 16 chng kin s bt u ca ch thc dn M v cng vi n l vai tr ngy cng tng v nhiu c hi mi cho bao thanh ton, c bit l i vi nhng ngi thit lp hot ng kinh doanh M. n cui th k 19, mt s thay i quan trng trong th gii thng mi xy ra. trong nc, M pht trin thnh mt quc gia ch quyn v tr nn t b ph thuc vo hng ha nc ngoi, nhng nh sn xut M pht trin i ng marketing ca mnh v v vy vai tr marketing m trc y cc i l bao thanh ton thng thc hin gim i. Tuy nhin, mt ln na cc i l bao thanh ton li pht trin v iu chnh theo nhu cu kinh t mi trong nc, tp trung vo tn dng, thu n, k ton v cc chc nng ti chnh. u th k 20, khi cc nh sn xut M m rng sang cc sn phm may mc v ph kin, ni tht v thm th cc i l bao thanh ton ca M cng m rng chuyn mn v dch v sang ngnh cng nghip ny. n gia th k 20, bao thanh ton ca M pht trin sang nhng ngnh cng nghip mi ang pht trin nh in, ha cht v si tng hp. Ngy nay, bao thanh ton m rng sang nhiu ngnh ngh kinh doanh khc nh giao nhn, cung cp nhn s, qung co, thit k ha 1.1.2.Khi nim v bao thanh ton: - Theo iu 2 Chng 1 Cng c v bao thanh ton quc t UNIDROIT 1988 (Unidroit Convention on International Factoring) nh ngha: Bao thanh ton l mt dng ti tr bng vic mua bn cc khon n ngn hn trong giao dch thng mi gia t chc ti tr v bn cung ng, theo t chc ti tr thc hin ti thiu hai trong s cc chc nng sau: ti tr bn cung ng gm cho vay v ng trc tin, qun l s sch lin quan n cc khon phi thu, thu n ca cc khon phi thu, bo m ri ro khng thanh ton ca bn mua hng. - Theo T chc Bao thanh ton quc t -FCI (Factors Chain International): Bao thanh ton l mt dch v ti chnh trn gi bao gm s kt hp gia ti tr vn hot
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 9

ng, phng nga ri ro tn dng, theo di cc khon phi thu v dch v thu h. l s tha thun gia n v bao thanh ton (factor) v ngi cung ng hng ha dch v hay cn gi l ngi bn hng trong quan h mua bn hng ha (seller). Theo nh tha thun n v bao thanh ton s mua li khon phi thu ca ngi bn da trn kh nng tr n ca ngi mua trong quan h mua bn hng ha (buyer) hay cn gi l con n trong quan h tn dng (debtor). - Theo iu 1 Nhng quy nh chung v hot ng bao thanh ton quc t n bn thng 06/2004 ca FCI, hp ng bao thanh ton l mt hp ng theo nh cung cp s chuyn nhng cc khon phi thu (hay mt phn cc khon phi thu) cho mt n v bao thanh ton, thc hin mt trong cc chc nng: k ton s sch cc khon phi thu, thu n cc khon phi thu, phng nga ri ro n xu. - Theo iu 2 Chng 1 Cng c UNIDROIT v bao thanh ton quc t cn b sung thm mt chc nng na ca bao thanh ton l ti tr cho ngi bn, bao gm vic cho vay ln vic ng tin thanh ton trc. - i vi mt s t chc cung cp dch v bao thanh ton khc th nghip v ny c nh ngha l vic mua li cc khon phi thu hay vic cung cp ti tr ti chnh ngn hn thng qua vic tr cc khon phi thu ngay lp tc bng tin mt ci thin dng ngn lu ca khch hng (client) ng thi nhn ly ri ro tn dng (ri ro khi ngi mua khng thanh ton, ngi mua khng nhn hng). Cc dch v i km gm c qun l n, qun l s ci bn hng, xp hng hn mc tn dng v thu h. - Theo Quy ch hot ng bao thanh ton ban hnh theo Quyt nh s 1096/2004/Q-NHNN ngy 06/09/2004 ca Ngn hng nh nc: Bao thanh ton l mt hnh thc cp tn dng ca cc t chc tn dng cho bn bn hng thng qua vic mua li cc khon phi thu pht sinh t vic mua, bn hng ha c bn bn hng v bn mua hng tha thun trong hp ng mua, bn hng. Trong mt nghip v bao thanh ton thng thng s c s xut hin ca t nht ba bn: t chc bao thanh ton (factor), khch hng ca t chc bao thanh ton (client hay seller) v con n ca t chc bao thanh ton (debtor hay buyer). Ngi mua n hay n v bao thanh ton (factor): l ngn hng, cng ty ti chnh chuyn thc hin vic mua bn n v cc dch v khc lin quan n mua bn n. Trong nghip v bao thanh ton quc t s c hai n v bao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 10

thanh ton, mt n v bao thanh ton ti nc ca nh xut khu v mt n v bao thanh ton ti nc ca nh nhp khu. Ngi bn n hay nh xut khu (client, seller, exporter): cc doanh nghip sn xut hng ha hoc kinh doanh dch v c nhng khon n cha n hn thanh ton. Ngi mc n hay nh nhp khu (debtor, buyer, importer): hay cn gi l ngi phi tr tin, chnh l ngi mua hng ha hay nhn cc dch v cung ng. Mc d c nhiu din t khc nhau cho khi nim v nghip v bao thanh ton, nhng ni chung c th hiu nghip v bao thanh ton chnh l hnh thc ti tr cho nhng khon thanh ton cha n hn (trong ngn hn) t cc hot ng sn xut kinh doanh, cung ng hng ha v dch v, chnh l hot ng mua bn n. 1.1.3. Cc loi hnh bao thanh ton: Theo phm vi thc hin: - Bao thanh ton trong nc: l hnh thc cp tn dng ca cc ngn hng thng mi hay cng ty ti chnh chuyn nghip cho bn bn hng thng qua vic mua li cc khon phi thu pht sinh t vic mua bn hng ha, trong bn bn hng v bn mua hng l ngi c tr trong phm vi mt quc gia Quy trnh thc hin:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 11

1. Hp ng bn hng

Ngi bn (Khch hng)


7. Chuyn nhng ho n

6. Giao hng

Ngi mua (Con n)


3. Thm nh tn dng 9. Thu n khi n hn 10. Thanh ton

1) Ngi bn v ngi mua tin hnh thng lng trn hp ng mua bn hng ha. (2) Ngi bn ngh n v bao thanh ton ti tr vi ti sn bo m chnh l khon phi thu trong tng lai t hp ng mua bn hng ha. (3) n v bao thanh ton tin hnh thm nh kh nng thanh ton tin hng ca ngi mua. (4) Nu xt thy c th thu c tin hng t ngi mua theo ng hn hp ng mua bn, n v bao thanh ton s thng bo ng ti tr cho ngi bn. (5) n v bao thanh ton v ngi bn tha thun v k kt hp ng bao thanh ton. (6) Ngi bn giao hng cho ngi mua theo ng tha thun trong hp ng mua bn hng ha. (7) Ngi bn chuyn nhng ha n, chng t bn hng v cc chng t khc lin quan n cc khon phi thu cho n v bao thanh ton. (8) n v bao thanh ton ng trc mt phn tin cho ngi bn theo tha thun trong hp ng bao thanh ton. (9) Khi n hn thanh ton, n v bao thanh ton tin hnh thu hi n t ngi mua. (10) Ngi mua thanh ton tin hng cho n v bao thanh ton. (11) Sau khi thu hi tin hng t pha ngi mua, n v bao thanh ton thanh ton nt tin chuyn nhng khon phi thu cho ngi bn.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

2. Yu cu tn dng

4. Tr li tn dng

5.K H BTT

11. Thanh ton ng trc

8. Thanh ton trc

n v bao thanh ton

Trang 12

- Bao thanh ton xut nhp khu: l nghip v bao thanh ton da trn hp ng xut nhp khu hng ha, cc khch hng v con n l nhng doanh nghip cc nc khc nhau. n v bao thanh ton cp tn dng cho bn bn hng thng qua vic mua li cc khon phi thu pht sinh t vic mua bn hng ha, trong bn bn hng v bn mua hng vt ra khi phm vi mt quc gia. Quy trnh thc hin:
1. H bn hng

Nh XK (Ngi bn)
2. Yu cu tn dng 5. Tr li tn dng 8. Chuyn nhng ho n 6. K H B TT 9. Thanh ton trc 13. Thanh ton ng trc

7. Giao hng

Nh NK (Ngi mua)
11. Thanh ton

10. Thu n khi n hn

4. Thmnh tn dng

3. Yu cu tn dng 5. Tr li tn dng

n v BTT XK

8. Chuyn nhng
12. Thanh ton, bo co chuyn tin

n v BTT NK

(1) Ngi bn v ngi mua tin hnh thng lng trn hp ng mua bn hng ha. (2) Ngi bn ngh n v bao thanh ton xut khu ti tr vi ti sn m bo chnh l khon phi thu trong tng lai t hp ng mua bn hng ha. (3) n v bao thanh ton xut khu ngh n v bao thanh ton nhp khu cng thc hin hp ng bao thanh ton. (4) n v bao thanh ton nhp khu thc hin phn tch cc khon phi thu, tnh hnh hot ng v kh nng ti chnh ca bn mua hng. (5) n v bao thanh ton nhp khu ng tham gia giao dch bao thanh ton vi n v bao thanh ton xut khu. n v bao thanh ton xut khu chp thun ti tr cho ngi bn. (6) n v bao thanh ton xut khu v ngi bn tha thun v k kt hp ng bao thanh ton. (7) Ngi bn giao hng cho ngi mua theo ng tha thun trong hp ng mua bn hng ha.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 13

(8) n v xut khu chuyn nhng ha n cho n v bao thanh ton xut khu v n v bao thanh ton xut khu chuyn nhng ha n cho on v bao thanh ton nhp khu. (9) n v bao thanh ton xut khu chuyn tin ng trc cho ngi bn theo tha thun trong hp ng bao thanh ton. (10) Khi n hn thanh ton, n v bao thanh ton nhp khu tin hnh thu hi n t ngi mua. (11) Ngi mua thanh ton tin hng cho n v bao thanh ton nhp khu. (12) n v bao thanh ton nhp khu trch tr ph v li (nu c) ri chuyn s tin cn li cho n v bao thanh ton xut khu. (13) n v bao thanh ton xut khu trch tr ph ri chuyn s tin cn li cho ngi bn. - S ging nhau v khc nhau gia bao thanh ton ni a v bao thanh ton quc t:
@ S ging nhau: c nhiu im ging nhau cu thnh nn bao thanh ton ni a

v bao thanh ton quc t, nh: Ti tr v ti chnh trn c s cc khon phi thu. Kim sot tn dng v chp nhn ri ro tn dng. Theo di s ci bn hng. Thu n cc ha n bn hng cha thanh ton. Tuy nhin, ngoi mt s im ging nhau th gia bao thanh ton ni a v bao thanh ton quc t cng c nhiu im khc bit ng ch . Nhng s khc nhau ny c nhn xt theo cch vn hnh ca bao thanh ton theo tp qun quc t v s c s khc bit nht nh khi p dng trong trng hp ca mi nc. Bao thanh ton (BTT) ni a Bao thanh ton(BTT) quc t n v BTT theo di v qun l s ci n v BTT theo di v qun l s ci bn hng theo mt n v tin t duy nht, bn hng theo nhiu loi tin khc nhau, cng loi vi loi tin c ng trc. nu c s khc nhau gia cc loi tin thanh ton trong cc hp ng mua bn hng ha. Thng thng th khon ng trc s theo n v tin t thanh ton
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 14

Bao thanh ton (BTT) ni a

Bao thanh ton(BTT) quc t trong ha n.

n v BTT chu trch nhim ng thi Di h thng 2 n v BTT, trong khi v vic kim sot tn dng v chp nhn n v BTT xut khu cung cp s bo v ri ro. khi ri ro tn dng cho ngi bn theo s ngh ca n v BTT nhp khu th n v BTT nhp khu chu trch nhim kim sot tn dng ca nh nhp khu a phng. Thng thng c thc hin trn c s Hu ht cc giao dch u thc hin trn BTT c truy i, n v BTT khng phi c s khng truy i, n v BTT phi chu ri ro tn dng. chp nhn ri ro tn dng thay cho nh xut khu. n v BTT, ngi bn, ngi mua u C t nht l 2 h thng lut php chi phi b chi phi chung bi 1 h thng lut mi quan h ca cc bn. php trong nc. n v BTT, ngi bn, ngi mua u Tp qun kinh doanh v ngn ng khc cm thy tin li v ngn ng v tp qun nhau mi quc gia, h thng 2 n v kinh doanh. BTT cho php nh xut khu s dng c k nng th trng bn x ca n v BTT nhp khu. n v BTT chu trch nhim thu tin t Trong h thng 2 n v BTT, n v ngi mua Theo ngha bo him ri ro: BTT nhp khu chu trch nhim ny.

- Bao thanh ton c quyn truy i (recourse factoring): l nghip v bao


thanh ton theo nu ngi mua hng khng tr c n hoc khng thc hin ngha v tr n th ngi bn hng c trch nhim hon tr khon tin c ng trc cho n v bao thanh ton.

- Bao thanh ton min truy i (Non-recourse factoring) l loi nghip v bao
thanh ton m n v bao thanh ton phi chu mi ri ro v tn dng v khng

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 15

c i li khon tin ng cho ngi bn hng trong trng hp ngi mua hng khng thc hin ngha v tr n. Theo thi hn:

- Bao thanh ton ng trc (bao thanh ton chit khu): l loi hnh bao thanh
ton theo n v bao thanh ton chit khu cc khon phi thu trc ngy o hn v ng trc tin cho n v bn hng (c th n 80% tr gi ha n). Bao thanh ton khi n hn: l loi bao thanh ton theo n v bao thanh ton s tr cho cc khch hng ca mnh (ngi bn hng) s tin bng gi mua ca cc khon bao thanh ton khi o hn. Theo phng thc bao thanh ton: Bao thanh ton tng ln: n v bao thanh ton v bn bn hng thc hin cc th tc cn thit v k hp ng bao thanh ton i vi cc khon phi thu ca bn bn hng. Bao thanh ton theo hn mc: n v bao thanh ton v bn bn hng tha thun v xc nh mt hn mc bao thanh ton duy tr trong mt khong thi gian nht nh. ng bao thanh ton: hai hay nhiu n v bao thanh ton cng thc hin hot ng bao thanh ton cho mt hp ng mua, bn hng, trong mt n v bao thanh ton lm u mi thc hin vic t chc ng bao thanh ton. 1.1.4. Li ch khi s dng cng c bao thanh ton: Li th ca bao thanh ton so vi cc loi hnh thanh ton khc: T trc ti nay th tn dng L/C (Letter of Credit) do ngn hng pht hnh theo yu cu ca nh xut khu rng buc ngn hng c trch nhim thanh ton khon tin nht nh cho nh xut khu c coi l phng thc thanh ton ph bin nht trong cc quan h thng mi quc t. Tuy nhin, cc hnh thc thanh ton thng dng nh : L/C, nh thu, tr tin trc khi giao hng bc l nhng nhc im. Mt s hn ch khi thc hin cc phng thc thanh ton khc: Tr tin trc khi giao hng: ngi mua phi tr tin trc khi ngi bn giao hng. Trong phng thc ny ngi bn c m bo an ton nhng ngi mua li gp ri ro nu ngi bn vi phm hp ng. Thng th
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 16

ngi mua ch chp nhn hnh thc ny nu y l cc loi hng ha c quyn. Tn dng th (L/C): khi ngi bn yu cu phng thc thanh ton L/C xc nhn h m bo chc chn c thanh ton nu b chng t hon ton ph hp vi iu khon ca L/C. Tuy nhin, thc t khng nh vy ngi mua thng a ra cc iu khon nghim ngt trong L/C m bo vic giao hng ng thi hn v cht lng hng ha. Bt k s khng chnh xc no s dn n vic chm tr v b chng t cn c chnh sa v kim tra li. Vic ny s l tng chi ph v mt thi gian. ng trn quan im ca ngi mua, im bt li chnh ngi mua b tht cht tn dng vi ngn hng ca mnh m L/C hoc phi k qu, tr ph L/C. Nu ngi mua c th mua c hng ha tng t ni khc m khng cn phi m L/C th ngi bn s c nguy c mt khch hng. Nh thu/ Hi phiu: i vi hnh thc thanh ton ny khng c g m bo ngi mua s thanh ton v do ngi bn cn hiu r tnh hnh ti chnh v uy tn ca ngi mua. Ngi mua c th t chi thanh ton hoc chp nhn hi phiu mc d ngi bn phi chu ph vn chuyn v lu kho. Nhiu ngi mua khng thch phng thc nh thu km chng t tr ngay (D/P ) v h b buc phi tr tin trc khi nhn hng. Ngi mua do ph thuc vo vic ngi bn c tun theo cc iu khon ca hp ng hay khng. Trc thc trng , hnh thc tn dng m cc ngn hng cp cho cc nh xut khu thng qua vic mua li cc khon phi thu pht sinh t vic mua bn hng ha c bn bn hng v bn mua hng tha thun trong hp ng mua bn ca bao thanh ton khc phc c nhng nhc im trn. Nhng im li th ca bao thanh ton so vi cc hnh thc thanh ton khc: Li th v thanh ton Ngi bn hng thng qua vic bn li cc khon phi thu cho n v bao thanh ton lm gim i rt nhiu vic theo di, thu hi cc khon phi thu. n v bao thanh ton s thc hin tt c nhim v cho ngi bn nh:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 17

theo di nhng khon phi thu n hn, thc hin kim tra gim st kh nng thanh ton ca ngi mua hng i vi mua bn ngoi thng, khi thc hin bao thanh ton quc t n v bao thanh ton xut khu phi to mi quan h vi n v bao thanh ton nhp khu. Chnh iu ny m bo cho khon phi thu ca nh xut khu s c thanh ton ng hn thng qua n v bao thanh ton nhp khu. y l tnh u vit ca bao thanh ton so vi cc loi hnh thanh ton khc, n lm gim nh gnh nng v kh nng thu hi tin cho ngi bn. Theo cc nh chuyn mn, i vi cc doanh nghip xut khu Vit Nam, vic thiu thng tin v th trng v bn mua, c bit kh nng thu hi n nhanh l nhng tr ngi rt ln khi phi quyt nh bn hng theo iu kin tr chm cho khch hng nc ngoi. ng thi hin nay, trc p lc cnh tranh trn th trng quc t, bn mua hng ngy cng i hi cc phng thc thanh ton thun li hn so vi phng thc thanh ton truyn thng (L/C, nh thu). Do vy, bao thanh ton tr thnh mt cng c rt hiu qu gip doanh nghip xut khu c th p dng phng thc bn hng tr chm m vn an ton. Li th v ti chnh: Bao thanh ton gip cho cc doanh nghip va v nh khng c ti sn th chp vn c th vay vn t ngn hng, ng thi gip h tng hn mc tn dng rt nhanh, c li cho s pht trin. V pha mnh, ngn hng hon ton yn tm khi bit r ngun vn ca mnh ang c s dng nh th no. Ngoi ra, vn lu ng hn ch cng l mt kh khn ln i vi cc doanh nghip xut khu trong nc, c bit khi h bn hng tr chm. V vy, khi s dng dch v bao thanh ton, cc doanh nghip s c ng trc mt s tin ca khon phi thu tip tc quay vng vn lu ng v kinh doanh hiu qu hn. Li ch ca cc bn khi s dng bao thanh ton: i vi ngi bn: Th nht, ci thin dng lu chuyn tin t nh thu c tin hng nhanh hn:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 18

Bao thanh ton l mt qu trnh chuyn ha cc khon phi thu thnh tin mt, khng phn bit khch hng l ai, mi mt n v bao thanh ton, vi kinh nghim dy dn trong rt nhiu lnh vc, s l mt cng tc c lc h tr cho cng vic lm n ca khch hng ngy cng thun li v pht trin hn. Lng tin mt sn c ti doanh nghip tng ln, gp phn thc y hot ng sn xut kinh doanh pht trin. Th hai, gim thiu ri ro thu hi khon phi thu ca ngi bn: Ngi bn c th yn tm v cc n v bao thanh ton hon ton c nng lc chuyn mn, h thng mng li rng khp cng nh l s hiu bit thng thi v tng lnh vc chuyn mn c th thc hin tt cng vic ca mnh. mt s t chc bao thanh ton chuyn nghip, ngi bn thm ch c th nhn c tin ngay trong ngy ngh bao thanh ton. Cc t chc bao thanh ton gip ngi bn lp c l hng thiu ht tin mt trong khong thi gian t khi giao hng n khi c ngi mua thanh ton. Rt nhiu ch th kinh t ri vo tnh trng cng pht trin kinh doanh li cng thiu tin. Khi , bao thanh ton s l phng tin rt hiu qu gip h vt qua kh khn. Ngi mua no cng mong mun mua hng t mt ngi bn a ra gi thp nht m li c ngun hng di do nht. Nhng chnh iu li y ngi bn vo tnh th kh x, cng pht trin li cng phi bn chu nhiu hn. Tht khng may l phn ln ngi bn khng th no xoay x c vi tt c cc khon bn chu ny. D vic bun bn c pht t n th no th ti mt lc no ngi bn cng nhn thy rng mnh ang ri vo mt tnh th rt nguy him. Cc t chc bao thanh ton s gim thiu ri ro ny bng cch chuyn cc ha n cha thu c tin thnh tin mt, nh m ngi bn c th tip tc cp tn dng thng mi cho ngi mua m khng cn phi lo ri ro thanh khon na. H qu trc tip ca vic ny l ngi bn nng cao c nng lc cnh tranh ca mnh nh sn sng chp nhn khong thi gian bn chu hp dn ngi mua hn. Th ba, khng ph thuc vo hn mc tn dng ti cc ngn hng: iu kin cp tn dng thng mi d dng khng ph thuc vo hn mc tn dng em li nhiu thun li hn cho ngi bn khi quan h vi ngn hng. L mt i tc ti chnh, cc t chc bao thanh ton nh ngn hng s em li cho ngi bn ngun lc ti chnh m rng hot ng sn xut kinh doanh, tn tr thm nhiu hng tn
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 19

kho, cung ng nhiu n hng hay ch n gin l tm kim cc c hi lm n mi. Cc t chc bao thanh ton lun khng nh mnh s lun st cnh vi khch hng, thu hiu mi nhu cu ca h, v thit lp mt chng trnh h tr ti chnh gip h. Cc t chc bao thanh ton cam kt tn dng s thng tho trong lnh vc tn dng, thu hi n, cung ng ngun tin mt hay ti tr gip cho ngi bn nng cao c hiu qu hot ng, va tng doanh s va gim c mt mt do khng thu hi c n, ng thi ci thin r rt dng lu chuyn tin t. Do mi rc ri k trn c chuyn sang cho t chc bao thanh ton nn ngi bn c th ton tm ton tp trung vo vic sn xut hay cung ng hng ha. Th t, tit kim thi gian, nng cao hiu qu hot ng nh chuyn mn ha sn xut: Bn cnh vic sn xut kinh doanh mt hng chnh yu, ngi bn cn phi mt thi gian qun l cc khon phi thu t ngi mua. Nu ngi bn s dng bao thanh ton, cng vic ny s c chuyn cho n v bao thanh ton. Ngi bn khng cn phi tn chi ph duy tr v iu hnh mt b phn chuyn trch vic xem xt khch hng c iu kin mua chu hay khng, cng nh phi kim tra v thu hi cc khon n ny na. Vi kinh nghim, ngun lc vt cht v ngun nhn lc c o to bi bn ca mnh, cc t chc bao thanh ton s gii quyt nhanh chng, chuyn nghip v hiu qu mi vn lin quan n cc ha n v vic thu hi n. Tu trung li, khi thc hin bao thanh ton ngi bn cng thm c nhiu c hi lm n nh: - Sn sng bn chu cho ngi mua m khng s nh hng n dng lu chuyn tin t; - Hn mc tn dng c cp cho ngi mua v vy c th y nhanh tin giao t hng; - Bo v c cc tn tht tn dng trong thng mi; - Loi tr c cc tn tht xy ra khi phi thng lng v L/C v chi ph t hn so vi s dng cng c L/C; - Ci thin c dng tin ca cc doanh nghip thng qua vic thu hi nhanh cc khon thanh ton;
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 20

- C th s dng cc ngun ti tr vn lu ng linh hot hn bng ng ni t hoc ngoi t v thc y doanh s xut khu; - Tit gim cc c quan qun l do nh xut khu ch cn quan h vi mt n v bao thanh ton trong giao dch kinh doanh vi cc quc gia lin quan; - Tng cng kh nng vay vn v c c hi s dng nhng khon chit khu ca cc nh cung cp; - Cc cn ngi v ngn ng c gii quyt nh n v bao thanh ton xut khu i vi ngi mua Cho ti thi im hin ti, L/C vn l phng thc thanh ton c chp nhn ph bin nht trn ton cu, bo m rng nh xut khu s cung cp hng ng nh quy nh trong L/C v nh nhp khu s thc hin ngha v thanh ton ca mnh. Nhng nu hng n chm hay gh vo ni khng nh trc, khng theo l thng th L/C s gy kh khn rt ln cho nh nhp khu. Ni tm li, s dng bao thanh ton quc t, nh nhp khu c nhng li ch sau y: Th nht, c mua chu hng d dng; khng cn phi m L/C; Th hai, tng sc mua hng m vn khng vt qu hn mc tn dng cho php; Th ba, c th nhanh chng t hng m khng b tr hon, khng tn ph m L/C, hay ph thng lng; Th t, cc cn ngi v ngn ng c gii quyt bi n v bao thanh ton... i vi n v bao thanh ton Thc hin nghip v bao thanh ton, cc n v bao thanh ton cng c c mt thun li l c hng li ch kinh t theo quy m: - Cc n v bao thanh ton cung cp dch v ny cng lc cho nhiu khch hng nn xt v quy m s gim c chi ph c nh lin quan n cc khch hng ; - n v bao thanh ton ln nht v nhiu kinh nghim nht s ng ra lm n v cung cp thng tin v tn dng quy m nht, b sung vo cc dch v tng t hin c ca cc trung tm d liu tn dng thng mi t nhn v quc doanh. n v ny cng s hng c li ch kinh t theo quy m nh trao i thng tin vi cc trung tm trn;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 21

- Thng qua nghip v bao thanh ton c th thu c cc loi ph v l ph, cung cp thm cc dch v km theo, t gp phn tng doanh s, a dng ha sn phm v li nhun hot ng. n v bao thanh ton c th tip qun vic qun l s ci bn hng ca khch hng, sau gi cc ha n v bo m nhn c tin thanh ton. Nh vy c th kim sot c cc khon phi thu gip gim thiu ri ro thu hi n. - Pht trin mng li khch hng: khi a bao thanh ton vo p dng to thm sn phm mi cho ngi tiu dng la chn. Mt khi dch v bao thanh ton mang li hiu qu ch thc cho khch hng th dn dn s to cho khch hng thi quen s dng dch v. Chnh iu ny s gip cho ngn hng hay t chc bao thanh ton pht trin c mng li khch hng. Nhng nhc im ca bao thanh ton: Bao thanh ton cng l mt hnh thc cp tn dng nn d gy cho ngi s dng nhm ln vi hnh thc cho vay thng thng khc. Trong nghip v bao thanh ton c truy i, th ngi bn vn phi cn chu trch nhim ri ro t pha ngi mua , khi ngi mua mt kh nng thanh ton th ngi bn phi c trch nhim hon tr s tin ng trc cho t chc bao thanh ton. tham gia vo bao thanh ton quc t, nh xut khu phi chng minh vi n v thc hin bao thanh ton (thng l cc ngn hng) v uy tn ca bn mua hng ha, y thc s l kh khn cho nh sn xut bi s hiu bit v th trng xut khu cn hn ch. Bao thanh ton ch c p dng mt s ngnh hng nht nh khng p dng rng ri nh cc phng thc thanh ton khc. Vi nhng u im ni bt, dch v bao thanh ton mang li nhng li ch thit thc cho c ngi mua, ngi bn v n v bao thanh ton. Do ngy cng nhiu cc doanh nghip la chn dch v ny trong giao dch thng mi.

1.2- S CN THIT PHT TRIN BAO THANH TON TI VIT NAM


Giai on 2003-2005 tnh hnh kinh t th gii v khu vc c bn l thun li, kinh t phc hi sau khng hong tin t ng Nam . Xu th hi nhp v pht trin

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 22

Trong nhng nm qua, tnh hnh chnh tr x hi t nc n nh, nn kinh t t tc tng trng cao bnh qun giai on 2003-2005 t 7.5%, trong nm 2005 GDP t mc tng trng 8.4%. Tnh hnh kinh t x hi 6 thng u nm 2006 tip tc n nh, tc tng trng kh cao. GDP 6 thng u nm d kin trn 7.7% so vi cng k nm 2005. Ti chnh ngn hng l mt trong nhng lnh vc xp v tr u trong nhm dch v c tnh t ph nhm pht trin kinh t. Cc ngn hng thng mi tip tc pht trin v ngy cng khng nh vai tr, v th trn th trng ti chnh tin t. H thng ngn hng Vit Nam thc hin mnh vic c cu li nng cao nng lc cnh tranh chun b cc iu kin cho hi nhp theo tin trnh Hip nh thng mi Vit M v Vit Nam gia nhp WTO. Pht trin cc dch v ngn hng thnh lnh vc mi nhn trong hot ng kinh doanh ngn hng lun l mc tiu hng u ca ton h thng ngn hng Vit Nam. Pht trin dch v ngn hng phi va p ng c nhu cu tng trng ca kinh t ng thi m bo ngn hng hot ng hiu qu v an ton, nng cao sc mnh cnh tranh hi nhp. Theo Hip nh thng mi Vit M, cc ro cn trung gian gia cc nh ch ti chnh ca M v Vit Nam ang dn c d b. n nm 2010 c bn khng m cc t chc tn dng phi ch : khng hn ch s lng nh cung cp dch v ngn hng; khng hn ch tng giao dch cc giao dch gi tr v dch v ngn hng; khng hn ch vic tham gia gp vn ca bn nc ngoi di hnh thc t l phn trm ti a s c phiu nc ngoi c nm gi. Do chng ta chnh thc gia nhp vo WTO nn c kh nng vic thc hin cc iu khon khng ny cn c y ln sm hm c th l 2008-2009. Cc ngn hng Vit Nam hin nay, ngoi vic hon thin cc dch v truyn thng nh: huy ng vn, cho vay, kinh doanh ngoi t cn phi ng dng trin khai cc loi hnh dch v, cc sn phm mi. Bao thanh ton l mt trong nhng nghip v mi m cc ngn hng cn ch pht trin. Theo ng Trn Ngc Minh Gim c Chi nhnh Ngn hng nh nc Tp.H Ch Minh: Trong 3 nm 2006-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 23

Do , s cn thit p dng bao thanh ton ti Vit Nam xut pht t nhng l do sau: Th nht: Bao thanh ton pht trin rt lu trn th gii v c p dng rng ri khp cc chu lc thng qua cc cng ty ti chnh v c bit l h thng ngn hng. L mt cng c ti chnh th hin nhng u im ni bt, c bit trong nn kinh t hi nhp t ra nhng yu cu v gia tng nhu cu vn lu ng, cc dch v nh thu v qun l ri ro. Dch v ny khng ch c p dng cc quc gia c nn kinh t pht trin m c nhng quc gia ang pht trin cng s dng loi hnh ny. khu vc Chu -Thi Bnh Dng nh cc nc : Singapore, i Loan, Hng Kng, Trung Quc Dch v ny khng ch em li li ch cho cc cng ty ln m cn c cc doanh nghip va v nh ch yu kinh doanh da trn ghi s, nhng doanh nghip mun to iu kin thun li pht trin mng li cung cp hng ho ca mnh. Nhng li ch ny rt thch hp cho cc doanh nghip ti Vit nam. Th hai: Nn kinh t Vit Nam ang trn ng hi nhp v pht trin, cc doanh nghip ti Vit Nam cn nhiu hn ch v tim lc vn, nhn lc, thng tin th trng, trnh qun l ri ro Theo B k hoch v u t, hin nay s doanh nghip va v nh chim 97% trong tng s 200.000 doanh nghip thnh lp trn ton quc. Doanh nghip va v nh ng gp khon 26% tng sn phm x hi, 31% gi tr sn lng cng nghip, 78% mc bn l, 64% tng lng vn chuyn hng ho. Mc d, vi nhng ng gp tch cc cho nn kinh t nhng cc doanh nghip ny lun b phn bit i x trong vn tip cn vn ngn hng, c bit l cc ngn hng quc doanh. Vi nhng c im v tnh hnh ti chnh doanh nghip yu, h thng k ton khng y v thiu minh bch, tm l lo s th tc rm r kh khn, khng c ti sn bo m cn tr rt nhiu cho cc doanh nghip ny tip cn c ngun vn ngn hng. Bao thanh ton s gip cho c pha ngn hng v doanh nghip gii quyt c nhng vng mc, kh khn m hnh thc cho vay truyn thng khng th thc hin c. Khi s dng dch v ny ngun vn ca doanh nghip s c ci thin v ngn hng s a dng ho c sn phm ca mnh.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 24

Th ba: i vi cc doanh nghip xut khu Vit Nam, vic thiu thng tin v th trng v bn mua, c bit l kh nng thu hi n nhanh l nhng tr ngi rt ln khi phi quyt nh bn hng theo iu kin tr chm cho khch hng nc ngoi. ng thi hin nay, trc p lc cnh tranh trn th trng quc t, bn mua hng ngy cng i hi cc phng thc thanh ton thun li hn so vi phng thc thanh ton truyn thng (L/C, nh thu). Do vy, bao thanh ton tr thnh mt cng c rt hiu qu gip doanh nghip xut khu c th p dng phng thc bn hng tr chm m vn an ton. Ngoi ra, vn lu ng hn ch cng l mt kh khn ln i vi cc doanh nghip xut khu trong nc, c bit khi h bn hng tr chm. V vy, khi s dng dch v bao thanh ton, cc doanh nghip s c ng trc mt s tin ca khon phi thu tip tc quay vng vn lu ng v kinh doanh hiu qu hn. S cn li s c thanh ton sau khi cc ngn hng hon tt khon thu vi bn mua hng. Ti cc ngn hng ang thc hin nghip v bao thanh ton mc ng trc c th ln ti 80% nu cc hp ng mua bn c nh gi cao. ng V Tin Lc, Ch tch Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam, cng cho rng: Trong iu kin hin nay, doanh nghip xut khu thng phi chp nhn thanh ton ghi s, tr sau c ngha l s b chim dng vn mt thi gian nht nh. Cng tr ngi hn i vi nhiu doanh nghip l khi bn hng vo th trng mi thng trong tnh trng thiu thng tin nn ri ro cao... V vy s dng dch v bao thanh ton l mt gii php tt, nht l i vi doanh nghip va v nh. Th t: khi gia nhp WTO, cc ngn hng nc ngoi s hot ng bnh ng nh cc ngn hng trong nc, hng lot cc sn phm, dch v, cng ngh tin tin s vo Vit Nam. Vi thc trng sn phm ca cc ngn hng trong nc cn khim tn, t i c th ng vng v pht trin trong mi trng cnh tranh ngy cng gay gt, cc ngn hng phi khng ngng a dng ho sn phm p ng cc nhu cu ti chnh cho khch hng. Do , vic ng dng trin khai sn phm bao thanh ton ti Vit Nam l iu rt cn thit .

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 25

1.3- HOT NG BAO THANH TON TH GII V BI HC KINH NGHIM CHO VIT NAM
1.3.1. Tnh hnh hot ng bao thanh ton trn th gii: Theo s liu thng k mi nht ca T chc Bao thanh ton th gii (FCI), doanh s bao thanh ton trn ton th gii trong nm 2005 tng hn 18% so vi nm 2004. Doanh s bao thanh ton trn ton th gii nm 2004 t 860.000 triu EUR n nm 2005 t 1.016.547 triu EUR. Nhng con s trn cho ta thy lnh vc bao thanh ton tip tc gia tng mc hai con s hng nm, trong c s tng trng y n tng ca bao thanh ton quc t, vi mc tng trng gn 27% trong nm ngoi v gi vng mc tng trng n nh trong sut nhng nm qua. iu ny cho thy rng nh xut khu v nhp khu trn ton th gii ngy cng tr nn quen thuc vi nhng tin ch m sn phm bao thanh ton em li nh: ti tr vn lu ng, phng nga ri ro tn dng v cc dch v nh thu cho ngi xut khu, v pha nh nhp khu bao thanh ton em li nhng li ch c mua hng bng hnh thc ghi s m khng cn phi m L/C hay s dng nhng hnh thc thanh ton vi nhng iu khon rng buc kht khe. T chc Bao thanh ton th gii FCI tng trng vi 212 thnh vin ca 61 quc gia khp nm chu, doanh s bao thanh ton ni a chim 56% v doanh s bao thanh ton quc t chim 46%. Vi t cch l t chc dn dt th trng ton cu, FCI l t chc duy nht to ra cc con s v tng trng bao thanh ton trn ton th gii hng nm. Chu l khu vc tng trng bao thanh ton rt mnh m, in hnh nh: Hng Kng tng 60%, i Loan tng 57%, Trung Quc tng 35% v n tng 22%. ng k hn ht l s chuyn bin ti Hn Quc ni bao thanh ton c gii thiu li vi im nhn l cc dch v bao thanh ton quc t, doanh s bao thanh ton ti Hn Quc nm 2005 (850 triu EUR) gp gn 2.6% so vi nm 2004 (32 triu EUR). Chu M, Chi L l nc pht trin mnh nht vi mc tng trng 126%, tip theo l Argentina, Mexico v Brazil, Brazil l nc c s tng trng ch lin quan n bao thanh ton ni a. Chu u l ni c nhiu cc quc gia t c nhiu thnh tu to ln trong nghip v bao thanh ton, doanh s thc hin dch v ny u tng qua cc nm, ngoi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 26

Mt s th trng pht trin khc nh c v Th Nh K bao thanh ton tip tc tng trng cao. Ti Hi ngh bao thanh ton quc t ln th 38 ti Antwerp, B vi s hin din ca 265 i biu n t 52 quc gia, im ni bt ca Hi ngh l phn trnh by ca 13 thnh vin mi, cc trnh by v T chc h tr ti chnh ton cu (Global supply Chain Finance), v RESCUE mt chng trnh mi mang n cho cc thnh vin ca FCI cc dch v tng thm trong hot ng bao thanh ton xut khu trc tip ca h. Hi ngh bn trn tho lun v nhiu ch bao gm: Marketing phi truyn thng (Reverse marketing), Basel II v vic ly kin tn thnh ca cc thnh vin v chnh sch o to, hun luyn mi. Gii thng FCI Service Quality Awards trong nm 2005 c trao cho: n v bao thanh ton xut khu xut sc nht: Koo Faktoring ca Th Nh K n v bao thanh ton nhp khu xut sc nht : Nordisk Factoring ca c Gii thng quan trng nht: n v bao thanh ton xut sc nht trao cho Chailease Credit Services ca i Loan. Gii thng v marketing v xc tin sn phm (FCI Marketing Promotion Award ) ca FCI c trao tng cho t chc ti tr thng mi ton cu n v thnh tch pht trin trang web xut sc ca h. Trn th gii hin nay c khong 1.066 n v bao thanh ton hot ng t doanh s hn 930 t EUR bao thanh ton ni a v hn 86 t EUR bao thanh ton xut nhp khu. Bng 1: Doanh s bao thanh ton trn th gii vt: triu EUR Nm BTT quc t BTT ni a Tng s 2000 44,843 578,997 623,840 2001 41,023 644,659 685,682 2002 42,916 681,281 724,197 2003 47,735 712,657 760,392 2004 68,265 791,950 860,215 2005 86,486 930,061 1,016,547

(Ngun: www.factors-chain.com)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 27

Doanh s thc hin bao thanh ton tng trng qua cc nm, trong tng doanh s bao thanh ton th bao thanh ton ni a chim t trng tuyt i vi hn 90%. iu ny cho thy rng trong mua bn ni a rt thch hp s dng dch v bao thanh ton bi v trong phm vi quc gia ngi mua, ngi bn, n v bao thanh ton trc tip quan h vi nhau, vic thm nh uy tn, kh nng kinh doanh, ti chnh ca cc i tc d dng hn v tn chi ph t hn so vi bao thanh ton quc t. i vi cc t chc bao thanh ton nh Ngn hng hay cc t chc ti chnh c th ch ng hn trong vic cp tn dng v theo di cc khon phi thu. Doanh s bao thanh ton quc t cn chim t trng nh do giao thng th gii qu quen thuc vi nhng phng thc thanh ton c in nh L/C, nh thu, D/A, D/P, tuy chim t trng nh nhng bao thanh ton quc t ang c s tng trng u qua cc nm t 6% nm 2001 ln 8.51% nm 2005. Bng 2: Doanh thu v bao thanh ton ca cc chu lc trn th gii (vt: triu EUR) 2000
Chu u Chu M Chu Phi Chu Chu c Tng s 414,383 126,517 5,655 69,865 7,420 623,840

2001
468,326 127,157 5,801 76,078 8,320 685,682

2002
522,851 115,301 6,203 69,850 9,992 724,197

2003
546,935 104,542 5,840 89,096 13,979 760,392

2004
612,504 110,094 7,586 111,614 18,417 860,215

2005
715,486 135,630 6,237 135,814 23,380 1,016,547

o th 1: T trng doanh so BTT tai cac chau luc nam 2005 Chu , 13.36% Chu Phi, 0.61% Chu c, 2.30%

Chu M, 13.34%

Chu u, 70.38%

(Ngun: www.factors-chain.com) -----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 28

Chu u l chu lc c bao thanh ton pht trin nht th gii vi 575 t chc bao thanh ton chim ti 70.38% doanh s bao thanh ton th gii. Trong 5 th trng bao thanh ton hng u th gii gm Anh ( 237.295 triu EUR), (111.175 triu EUR), M (94.160 triu EUR), Php (89.020 triu EUR), Nht Bn (77.220 triu EUR) th c 3 i din l Chu u vi quc gia ng u l nc Anh vi 100 n v bao thanh ton. Tip theo l Chu v Chu M vi hai i din l Nht Bn v M. Khng ch cc nc pht trin nh Anh, , Php, M mi pht trin nghip v ny m ngay c cc nc ang pht trin nh Trung Quc, Brazil, Th Nh K dch v ny cng c s dng rt thnh cng v mang li nhng kt qu ng k.

Bng 3: Doanh s bao thanh ton ca cc quc gia hng u Chu (vt:triu EUR) 2000 Nht Bn i Loan HongKong Trung Quc Singapore Hn Quc 58.473 3.650 2.400 212 2.100 115 2001 61.566 4.511 2.690 1.234 2.480 85 2002 50.380 7.919 3.029 2.077 2.600 55 2003 60.550 16.000 3.250 2.640 2.435 38 2004 72.535 23.000 4.800 4.315 2.600 32 2005 77.220 36.000 7.700 5.830 2.880 850

(Ngun: www.factors-chain.com)

Bao thanh ton ti Chu ang rt pht trin, nm 2003 Chu xp v tr th 3 sau Chu u v Chu M th n nm 2004 Chu vt Chu M ln hng th 2. Th trng ang ln ny ha hn s tip tc tng trng.

Bng 4: Doanh s bao thanh ton cc nc Asean t 2001-2005 (vt: triu EUR) Nc Indonesia Philipines Sigapore Thi Lan Vit Nam 2001 0 0 2.480 1.240 0 2002 1 0 2.600 1.274 0 2003 1 0 2.435 1.425 0 2004 0 0 2.600 1.500 0 2005 1 141 2.880 1.640 2

(Ngun: www.factors-chain.com)

Ti cc nc Asean dch v bao thanh ton pht trin cn thp, Indonesia cn b gim st t 33 triu EUR nm 1999 xung cn 1 triu EUR nm 2005, Philippines sau
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 29

5 nm gin on 2001-2004 khng c doanh s n nm 2005 khi ng li vi doanh s t 141 triu EUR so vi 10 triu EUR nm 1999. Singapore l quc gia c dch v bao thanh ton pht trin nht khu vc ng Nam vi 2.880 triu EUR, tip theo l Thi Lan vi 1.640 triu EUR. Bng 5: Doanh s cc loi sn phm bao thanh ton (vt: triu EUR) Loi
Chit khu ho n Bao thanh ton c truy i Bao thanh ton min truy i Nh thu

2001
67.759 60.925 152.738 10.318

2002
74.815 63.830 156.510 15.640

2003
77.516 73.169 177.173 12.836

2004
97.543 89.808 191.467 15.549

2005
160.141 116.626 232.683 13.120

(Ngun: www.factors-chain.com)

1.3.2. Bi hc kinh nghim cho hot ng bao thanh ton ti Vit Nam: Bao thanh ton l phng thc thanh ton c p dng t lu trn th gii nhng cha thc s c s dng rng ri ti Vit Nam. Mi quc gia c nhng c im ring bit v lnh th, con ngi, iu kin kinh tdo bao thanh ton ti cc nc cng c nhng c im ring bit. Khng phi quc gia no cng p dng mt cch y v chnh thng cc nghip v v bao thanh ton. nhiu nc nh Trung Quc, Hn Quc, n nghip v ny cha c p dng y , thng hn ch mt s ngnh hng nht nh hoc cho quyn truy i ngi bn trong trng hp ngi mua khng tr n cho n v bao thanh ton. Hnh thc ny ph hp vi th trng Vit Nam ni c mc ri ro th trng cn cao. Sn phm ny cn kh mi m cho ngi s dng ln n v thc hin bao thanh ton nn trong thi gian u ng dng nghip v bao thanh ton ni a trc, s d dng hn cho cc n v bao thanh ton. Sau khi c kinh nghim mi thc hin bao thanh ton quc t, v bao thanh ton quc t i hi cc n v bao thanh ton phi c quan h i tc rng ln vi cc n v bao thanh ton trn th gii mi c kh nng thu hi n v qun l ri ro. S dng bao thanh ton ni a n v bao thanh ton ch ng hn trong vic thm nh ngi mua, ngi bn v y s l c hi thc hnh tt nht cc nghip v v qun l s sch cc khon phi thu, la chn cc loi hnh doanh nghip thc hin bao thanh ton
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 30

Cn i vi cc doanh nghip khi tham gia vo bao thanh ton s em li nhiu li ch, sn phm ny gip ci thin rt nhiu ngun vn kinh doanh c bit l i vi cc doanh nghip va v nh. Bao thanh ton gip cho cc doanh nghip va v nh khng c ti sn bo m vn c th vay vn ngn hng, ng thi gip h tng hn mc tn dng rt nhanh, cn v pha ngn hng hon ton yn tm khi bit r ngun vn ca mnh c s dng nh th no. Bao thanh ton l vic cp tn dng da trn vic qun l cc khon phi thu v khng c ti sn bo m nn trnh ri ro cc t chc tn dng v ti chnh nn c s chn lc ngnh hng p dng ch khng p dng i vi tt c cc ngnh hng. Chi ph cho dch v ny cng tn km i vi nh xut khu, nhng n v bao thanh ton cn tnh ton k lng i vi nhng mt hnh nhiu ri ro nh nng sn, thc phm bi y l sn phm kh bo qun v rt d hng. T nhng hot ng bao thanh ton trn th gii rt ra mt s bi hc kinh nghim c th cho Vit Nam: Th nht: v t chc thc hin, cc ngn hng thng mi l cc t chc thc hin vai tr l n v bao thanh ton tt nht . Vi cc kinh nghim v cho vay, qun l ri ro, thanh ton quc t v s lng khch hng hin hu, cc ngn hng thng mi s c nhng iu kin thun li hn cc t chc ti chnh khc khi trin khai thc hin sn phm. Th hai: do th trng ca Vit Nam cha i vo quy c, mc ri ro ca th trng cn cao nn trong thi gian u khi trin khai sn phm nn thc hin bao thanh ton ni a trc. n khi c c kinh nghim, s lng khch hng nht nh th mi thc hin bao thanh ton quc t. i tng khch hng nhm n l cc doanh nghip va v nh c cc n t hng n nh ca cc cng ty ln, c uy tn. Th ba: chn la mt hng thc hin bao thanh ton. + Nhng ngnh hng thch hp thc hin bao thanh ton: bao thanh ton thch hp cho mt phm vi rng cc ngnh dch v v sn xut. Tuy nhin, tt nht mi khch hng khng sn xutqu nhiu sn phm hoc dch v, mt khc h nn bn cho cng nhiu loi khch hng cng tt. Nhng ngi bao thanh ton cng thch nhng cng ty bn sn phm ca h tht nhanh v nhng sn phm khng cn dch v hu mi. Nhng ngnh sn xut c th c phc v bi cc nh bao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 31

thanh ton l dt, g, hng xa x, vt liu xy dng, cao su, hng kim loi, hng nha, qun o v giy dp. Ngnh in, xut bn v ch bin thc phm l nhng in hnh v cc ngnh, dch v c cc nh bao thanh ton phc v. Ni chung, cc nh bao thanh ton a chung cc cng ty c s sch ghi chp tt v kinh doanh trong nhiu nm. Nhng ngnh hng khng thch hp vi dch v bao thanh ton gm: nhng cng ty c mt s lng ln khch hng n nhng mn tin nh, nhng cng ty u c, nhng cng ty chuyn nh gi c phiu, nhng cng ty qun l km, nhng cng ty c mt vi cc thng v c nht, nhng cng ty xy dng. Thm vo , cc n v bao thanh ton khng thch chit khu cc chng t ca cc cng ty c n qu hn qu cao. Thnh thong h cn kim tra i vi cc cng ty l khch hng mua hng, nhng n v bao thanh ton c th nh gi ri ro ca nhng khch hng, nhng ngi c php tr chm. Nu khng th lm vic , h cng khng th cp cc dch v bao thanh ton cho ngi cung cp- bn hng. Trn y l nhng l lun c bn v nghip v bao thanh ton, t nhng kinh nghim hot ng bao thanh ton trn th gii rt ra nhng bi hc kinh nghim khi trin khai ng dng bao thanh ton ti Vit Nam. Trong chng tip theo s cp n thc trng thc hin bao thanh ton nc ta hin nay.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 32

Chng 2
THC TRNG HOT NG BAO THANH TON TI CC NGN HNG THNG MI VIT NAM HIN NAY

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 33

2.1. CC QUY NH V BAO THANH TON TI VIT NAM


2.1.1. Cc vn bn php l hin hnh: Bao thanh ton l hnh thc cp tn dng thng qua h thng ngn hng v cc cng ty ti chnh. Trong phm vi chng ny ch cp n hot ng bao thanh ton ti cc ngn hng thng mi Vit Nam hin nay. Theo nh ngha ca Ngn hng nh nc, bao thanh ton l hnh thc cp tn dng nn sn phm ny chu s chi phi bi lut cc t chc tn dng do Quc hi ban hnh v cc quy nh, quy ch ca Ngn hng nh nc. Mt s vn bn php lut c nh hng trc tip hng dn thc hin v ch ti n nghip v bao thanh ton hin nay: 1. Lut cc t chc tn dng s 02/1997/QH10 ngy 12/12/1997; Lut sa i b sung mt s iu ca Lut cc t chc tn dng s 20/2004/QH11 ngy 15/06/2004. 2. Quyt nh s 1627/2001/Q-NHNN ngy 31/12/2001 ca Ngn hng nh nc v vic ban hnh qui ch cho vay ca cc t chc tn dng; Quyt nh sa i b sung quy ch cho vay s 127/2005/Q-NHNN ngy 03/02/2005. 3. Quyt nh s 1096/2004/Q-NHNN ngy 06/09/2004 ca Ngn hng nh nc ban hnh quy ch hot ng bao thanh ton ca cc t chc tn dng. 4. Quyt nh s 457/2005/Q-NHNN ngy 19/04/2005 ca Ngn hng nh nc ban hnh Quy nh v cc t l m bo an ton trong hot ng ca t chc tn dng. 5. Quyt nh s 493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 ca Ngn hng nh nc v phn loi n, trch lp v s dng d phng x l ri ro tn dng trong hot ng ngn hng ca t chc tn dng. 6. Cng vn s 676/NHNN-CSTT ngy 28/06/2005 ca Ngn hng nh nc v vic c cu li thi hn tr n, chuyn n qu hn i vi hot ng bao thanh ton ca t chc tn dng. Quyt nh s 1096/2004/Q-NHNN ngy 06/09/2004 ca Ngn hng nh nc ban hnh quy ch hot ng bao thanh ton ca cc t chc tn dng l c s php l r rng v ring bit cho hot ng bao thanh ton hin nay. Tt c cc n v bao thanh ton trong v ngoi nc u phi da vo quy nh ny thc hin.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 34

Trong Quy ch hot ng bao thanh ton quy nh cc khon phi thu khng c bao thanh ton nh sau: Cc khon phi thu pht sinh t hp ng mua bn hng ha b php lut cm; Cc khon phi thu pht sinh t cc giao dch, tha thun bt hp php; Cc khon phi thu pht sinh t cc giao dch, tha thun ang c tranh chp; Cc khon phi thu pht sinh t cc hp ng bn hng di hnh thc k gi; Cc khon phi thu pht sinh t cc hp ng mua, bn hng c thi hn thanh ton cn li di hn hn 180 ngy; Cc khon phi thu c gn n hoc cm c, th chp; Cc khon phi thu qu hn thanh ton theo hp ng mua, bn hng.

Quy ch bao thanh ton 1096 c xem l kim ch nam v bao thanh ton ca cc t chc tn dng, tuy nhin trong quy ch ny cng cn nhiu bt cp nn khi p dng trong thc t gy kh khn cho cc ngn hng. Mt s kh khn khi p dng Quy ch 1096 c trnh by phn sau. 2.1.2 Cc iu kin c hot ng bao thanh ton: 1. Ngn hng Nh nc cho php thc hin hot ng bao thanh ton trong nc khi t chc tn dng c cc iu kin sau: a. C nhu cu hot ng bao thanh ton; b. T l n qu hn trn tng d n cho vay ti thi im cui thng ca 3 thng gn nht di 5%; khng vi phm cc quy nh v an ton hot ng ngn hng; c. Khng thuc i tng ang b xem xt x l vi phm hnh chnh trong lnh vc ti chnh, ngn hng nhng khc phc c hnh vi vi phm. 2. i vi hot ng bao thanh ton xut - nhp khu: Ngoi cc iu kin quy nh ti Khon 1 nu trn, t chc tn dng xin hot ng bao thanh ton xut - nhp khu phi l t chc tn dng c php hot ng ngoi hi. 2.1.3 i tng p dng T chc tn dng thc hin nghip v bao thanh ton l cc t chc tn dng thnh lp v hot ng theo Lut cc T chc tn dng, bao gm: - Ngn hng thng mi nh nc; - Ngn hng thng mi c phn;
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 35

- Ngn hng lin doanh; - Ngn hng 100% vn nc ngoi; - Chi nhnh ngn hng nc ngoi; - Cng ty ti chnh. Khch hng c t chc tn dng bao thanh ton l cc t chc kinh t Vit Nam v nc ngoi cung ng hng ho v c th hng cc khon phi thu pht sinh t vic mua bn hng ho theo tha thun gia bn bn hng v bn mua hng ti hp ng mua, bn hng (sau y c vit tt l bn bn hng). 2.1.4. Quy trnh hot ng bao thanh ton: 1. Hot ng bao thanh ton c thc hin theo cc bc chnh nh sau: a. Bn bn hng ngh n v bao thanh ton thc hin bao thanh ton cc khon phi thu; b. n v bao thanh ton thc hin phn tch cc khon phi thu, tnh hnh hot ng v kh nng ti chnh ca bn bn hng v bn mua hng. c. n v bao thanh ton v bn bn hng tho thun v k kt hp ng bao thanh ton. d. n v bao thanh ton v bn bn hng ng k gi vn bn thng bo v hp ng bao thanh ton cho bn mua hng v cc bn c lin quan, trong nu r vic bn bn hng chuyn giao quyn i n cho n v bao thanh ton. . Bn mua hng gi vn bn cho bn bn hng v n v bao thanh ton xc nhn v vic nhn c thng bo v cam kt v vic thc hin thanh ton cho n v bao thanh ton. e. Bn bn hng chuyn giao bn gc hp ng mua, bn hng, chng t bn hng v cc chng t khc lin quan n cc khon phi thu cho n v bao thanh ton; g. n v bao thanh ton chuyn tin ng trc cho bn bn hng theo tha thun trong hp ng bao thanh ton; h. n v bao thanh ton theo di, thu n t bn mua hng. i. n v bao thanh ton tt ton tin vi bn bn hng theo quy nh trong hp ng bao thanh ton. k. Gii quyt cc vn tn ti pht sinh khc.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 36

2. i vi hot ng bao thanh ton xut - nhp khu: quy trnh nghip v bao thanh ton c th c thc hin theo quy nh ti khon 1 nu trn hoc c thc hin thng qua n v bao thanh ton nhp khu. n v bao thanh ton nhp khu chu trch nhim phn tch khon phi thu, tnh hnh hot ng, kh nng ti chnh ca bn mua hng l bn nhp khu trong hp ng xut - nhp khu; thc hin vic thu n theo u quyn ca n v bao thanh ton xut khu v cam kt s thanh ton thay cho bn nhp khu trong trng hp bn nhp khu khng c kh nng thanh ton khon phi thu. Trng hp hot ng bao thanh ton thc hin qua n v bao thanh ton nhp khu, n v bao thanh ton xut khu v n v bao thanh ton nhp khu phi tha thun v k kt mt hp ng ring ph hp vi quy nh ca php lut, trong quy nh c th v quyn li v ngha v ca mi bn.

2.2- THC TRNG HOT NG BAO THANH TON CA CC NGN HNG


2.2.1- Tnh hnh hot ng bao thanh ton hin nay: Vit Nam ngy t cui thp k 90, nghip v ny c mt s chi nhnh ngn hng nc ngoi hot ng ti Vit Nam gii thiu cho cc ngn hng thng mi trong nc, cc nh xut nhp khu Vit Nam. c bit Chi nhnh Ngn hng Credit Lyonnair ti H Ni gii thiu nghip v tn dng ngi mua hng cho cc doanh nghip Vit Nam. Mt s chi nhnh ngn hng nc ngoi khc gii thiu nghip v bao thanh ton cho cc doanh nghip xut khu Vit Nam. Song nghip v ny qu mi m nn cha c p dng. Trong mt s nm gn y nghip v bao thanh ton bt u thu ht c s quan tm ca cc doanh nghip v ngn hng trong nc. Trc nhu cu ca thc t, Thng c Ngn hng Nh nc (NHNN) cng ban hnh Quyt nh s 1096/2004/QNHNN, ngy 06/09/2004 v nghip v bao thanh ton. Nhiu ngn hng thng mi ca Vit Nam v chi nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng lin doanh lin doanh ti Vit Nam cng gii thiu, tip th v trin khai nghip v bao thanh ton cho cc nh xut khu Vit Nam. K t khi ban hnh Quyt nh s 1096/2004/QNHNN ni trn, NHNN cha thng k y v cha tng hp, nh gi kt qu chnh xc v tng doanh s bao thanh ton, tng s
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 37

Ti Vit Nam hin nay c 11 ngn hng (trong c 7 ngn hng nc ngoi) ang thc hin loi hnh dch v ny. Bn ngn hng trong nc gm ACB, Sacombank, Techcombank v Vietcombank l cc ngn hng u tin nghin cu v t chc cung cp dch v bao thanh ton ti Vit Nam. Bn ngn hng ny cng l nhng thnh vin u tin ca VN tham gia Hip hi Bao thanh ton quc t - FCI. Nhng 4 ngn hng VN mi ch dng li dch v bao thanh ton mua bn trong nc vi doanh s thc hin cn thp. n v tin phong trin khai dch v chnh l ACB, vi 20 hp ng thc hin v 30 khch hng tim nng. D kin trong Qu 4/2006, 4 n v trn s trin khai dch v bao thanh ton xut khu, nhm gip doanh nghip VN trnh ri ro khi bn hng v xoay vng vn sn xut. Mt s ngn hng nc ngoi nh Deutsche Bank ca c, Chi nhnh ngn hng nc ngoi Far East National Bank ca M - FENB (t ti TP.HCM), Citibank ca M, Bank of Tokyo Mitsubishi Ltd ca Nht Bn cng gii thiu dch v ny. Vi mc ch m rng hot ng bao thanh ton, ngy 20/01/20065, ti TPHCM, ln u tin din ra "Hi tho v Bao thanh ton xut khu" do Hip hi Bao thanh ton Quc t t chc. Hi tho thu ht s quan tm c bit ca gii doanh nhn, cc chuyn gia lnh vc ngn hng trong v ngoi nc. Vit Nam hin nay rt nhiu doanh nghip vn cha bit n dch v bao thanh ton. Trong khi , tin ch ca dch v ny rt quan trng i vi nh sn xut, nht l nhng n v chuyn lm hng xut khu. Hin cc nh nhp khu quy m, u th thng ch chp nhp hnh thc tr sau v t chi yu cu m L/C ca nh xut khu. iu ny s khin cc doanh nghip VN mt n hng xut khu, nu khng c kh nng v vn. Tuy nhin, thc t chi ph cho dch v ny cng tn km i vi nh xut khu. Do vy, cc nh chuyn mn khuyn co nhng n v thc hin dch v bao thanh ton cn tnh ton k lng i vi nhng mt hng nhiu ri ro nh nng sn, thc phm ti, bi y l sn phm kh bo qun v rt d hng.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 38

Ph bao thanh ton xut khu gm ph ti tr vn, tng t nh li sut tn dng. Bn cnh , doanh nghip xut khu phi chu ph dch v khong 1-2%, ty thuc vo tng doanh s xut khu, gi tr bnh qun ca mi ha n, thi hn thanh ton v uy tn ca nh nhp khu. Ring ph chuyn nhng mi ha n mt t 10 n 20 USD. Cc doanh nghip va v nh ti Vit Nam cho rng: hin VN dch v bao thanh ton ca cc ngn hng vn cha tht tin li. Ngn hng thng i hi cao i vi i khch hng. Ngoi ph dch v, nh xut khu phi chng minh vi ngn hng v uy tn ca bn mua hng ho. y l kh khn ln cho nh sn xut, bi s hiu bit v th trng xut khu ca cn hn ch, s thiu thn thng tin v th trng xut khu l mi lo chnh i vi nh xut khu khi phi quyt nh bn hng theo iu kin tr chm. Sn phm bao thanh ton hin nay ti Vit Nam ang trong giai on s khai, va trin khai thm d th trng, va hon thin quy trnh sn phm. Trong s 04 ngn hng thng mi thc hin sn phm bao thanh ton, doanh s thc hin rt t mang tnh thm d khch hng, Ngn hng Chu ACB l ngn hng trong nc hin nay i u trong vic pht trin v quy m v doanh s thc hin. 2.2.2. Mt s quy trnh thc hin thc t nghip v bao thanh ton: Trong phm vi bi lun vn gii thiu v quy trnh thc hin bao thanh ton ca Ngn hng Chu ACB v Ngn hng Far East National Bank SinoPac: 2.2.2.1 Quy trnh thc hin bao thanh ton ti Ngn hng Chu - ACB: ng V Trng Thy, Ph Tng Gim c Ngn hng ACB cho bit: "Khi tham gia bao thanh ton ngi bn hng nhn c tin ngay lp tc khi h xut hng v h a ho n cho chng ti th h nhn c ngay 80%. V sau khi chng ti nhn c y tin t ngi mua hng, chng ti chuyn tip 20% cho ngi bn hng". ACB cung cp 2 loi hnh bao thanh ton: Bao thanh ton trong nc v bao thanh ton xut khu. a) Li ch ACB em li cho khch hnh khi tham gia bao thanh ton: C th thu tin hng ngay thay v phi i n k hn tr chm. Tng ngun vn lu ng phc v cho hot ng sn xut kinh doanh. Doanh s bn hng cng cao th khon ng trc cng nhiu.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 39

c s dng khon phi thu m bo mt phn hoc ton b khon ng trc. Tit kim thi gian v chi ph trong vic theo di, thu hi khon phi thu. c ACB h tr nh gi tnh hnh kinh doanh ca bn mua hng/nh nhp khu. b) Quy trnh thc hin: Quy trnh thc hin bao thanh ton trong nc

1.Bn bn hng v ACB k kt hp ng bao thanh ton. 2.Bn bn hng v ACB cng gi thng bo v hp ng bao thanh ton cho bn mua hng, trong nu r vic chuyn nhng khon phi thu cho ACB. C ngha l khi n hn thanh ton ngi mua c trch nhim phi thanh ton cho ACB thay v thanh ton cho ngi bn 3.Bn mua hng xc nhn v vic nhn thng bo v cam kt thanh ton cho ACB. 4.Bn bn hng giao hng cho bn mua. 5.ACB ng trc cho bn bn hng. 6.Bn mua hng thanh ton khon phi thu cho ACB khi n hn. 7.ACB thu phn ng trc v thanh ton phn cn li cho bn bn hng Quy trnh thc hin bao thanh ton xut khu:

1.Nh xut khu k kt hp ng bao thanh ton xut khu vi ACB.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 40

2.Nh xut khu thng bo cho nh nhp khu v vic chuyn nhng khon phi thu cho ACB. 3.Nh xut khu giao hng cho nh nhp khu. 4.Nh xut khu giao b chng t lin quan n khon phi thu cho ACB. 5.ACB ng trc cho nh xut khu. 6.Nh nhp khu thanh ton khon phi thu cho ACB khi n hn thng qua n v bao thanh ton nhp khu i tc ca ACB. 7. ACB thu phn ng trc v chuyn phn cn li cho nh xut khu. c) Cc iu kin, th tc khi tham gia bao thanh ton ti ACB: * i vi phng thc thanh ton ca doanh nghip - i vi hp ng mua bn trong nc: thanh ton tr chm. - i vi hp ng ngoi thng: T/T tr chm hoc D/A. - Bn bn hng/nh xut khu ch cn k kt 1 hp ng bao thanh ton vi ACB cho tt c cc bn mua hng/nh nhp khu. - Nh nhp khu c th s dng bt c phng thc thanh ton no ngoi tr L/C v phng thc thanh ton tin mt i ly chng t (Cash Against Document). * Thi gian thc hin Khng qu 5 ngy i vi bao thanh ton trong nc v khng qu 10 ngy i vi bao thanh ton xut khu k t ngy bn bn hng/nh xut khu cung cp thng tin cho ACB. Sau khi c cp hn mc bao thanh ton, cc ln xut trnh chng t c ng trc ch trong mt bui lm vic. * Ti sn bo m Ti sn bo m khng phi l iu kin bt buc bn bn hng/nh xut khu c ACB bao thanh ton. * Cch tnh li bao thanh ton Li bao thanh ton s c tnh da trn s tin ng trc t ngy ng cho n khi ACB nhn thanh ton t bn mua hng/nh nhp khu. Li bao thanh ton = li sut bao thanh ton*s tin ng trc* s ngy ng trc/30 * Mc ph thc hin bao thanh ton
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 41

@ Bao thanh ton trong nc: STT Giao dch

Mc ph Mc ph ti thiu Mc ph ti a
BAO THANH TON TRONG NC

1. 2.

Ph bao thanh ton Ph gia hn @ Bao thanh ton xut khu

0,5% 0,5%
(www.acb.com.vn)

500.000 500.000

Mc ph ca ACB = 0.25%* thi hn thanh ton * h s k 45 k = 1 : doanh s < 1 triu USD/nm k = 0.9 : doanh s > 1 triu - 2 triu USD/nm k = 0.8 : doanh s > 2 triu 3 triu USD/nm Mc ph ca n v bao thanh ton nhp khu: cc n v bao thanh ton nhp khu nc ngoi s bo c th khi tr li hn mc s b v mc ph ty uy tn ca bn mua hng khong t 0.8%-1.5%. * ng trc cc khon phi thu: T l ng trc: ti a 80% i vi cc khon phi thu c ACB duyt S tin ng trc: S tin ng trc = t l ng trc x tr gi khon phi thu c duyt Thi hn ng trc (T): T= thi hn thanh ton cn li + 30 ngy Trong : thi hn thanh ton cn li l s ngy cn li k t ngy ng trc n ngy n hn thanh ton khon phi thu. Thi hn thanh ton cn li ca khon phi thu khng qu 90 ngy. d) Kt qu hot ng bao thanh ton ti ACB: ACB bt u a sn phm bao thanh ton vo hot ng vo cui qu 3/2005, doanh s hot ng tnh n thng 6/2006 nh sau:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 42

(vt: triu ng) Bao thanh ton ni a Doanh s bao thanh ton S lng bn bn 2005 27.597 9 6 thng 2006 59.251 20

Ngn hng Chu ACB hin nay l ngn hng thng mi c nghip v bao thanh ton pht trin nht trong h thng cc ngn hng thng mi trong nc. Bt u t bao thanh ton ni a, qua hn 6 thng doanh s bao thanh ton ni a ca ACB tng gn gp i so vi lc mi thc hin. ACB cp hn mc bao thanh ton bn mua cho nhiu cng ty cc lnh vc hot ng khc nhau. ACB ang xc tin qung b rng ri sn phm ny v hon thin quy trnh bao thanh ton xut khu, mc d n nay ACB cha thc hin bao thanh ton xut khu no nhng theo d kin trong Qu 4 ACB s thc hin nghip v bao thanh ton xut khu u tin ca mnh cho cc doanh nghip thuc ngnh g v dt may. 2.2.2.2 Quy trnh thc hin bao thanh ton xut khu ca Far East National Bank a) Quy trnh nh gi s b khch hng:
1. H ngoi

thng

Nh xut khu
6. ng hoc t chi 2. ngh tn dng

Nh khu ( )
4. nh gi tn dng

3. ngh tn dng

Far East National bank


(Nh BTT xut khu)
5.ng hoc t chi

SinoPac
(Nh BTT nhp khu)

1. Nh xut khu k hp ng vi nh nhp khu. 2. Nh xut khu gi yu cu tn dng n ngn hng FENB ngh bao thanh ton 3. FENB gi yu cu tn dng ngn hng Sinopac l ngn hng cng quc gia vi nh nhp khu.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 43

4. Ngn hng Sinopac tin hnh phn tch cc khon phi thu, tnh hnh hot ng v kh nng ti chnh ca nh nhp khu. 5. Sau khi nh gi tn dng Sinopac s tr li ng hay t chi cp tn dng cho nh nhp khu n FENB. 6. Ngn hng FENB s tr li nh xut khu ca mnh l ng hay t chi cp tn dng. Nu FENB t chi cp tn dng cho nh xut khu th giao dch bao thanh ton khng thc hin, nu ng cp tn dng th s tin hnh theo quy trnh tip theo. b) Quy trnh thc hin bao thanh ton quc t ti FENB:
1. Hp ng bn hng

Nh xut khu (Seller)


12. Thanh ton

2. Giao hng

Nh nhp khu (Buyer)

Far East National bank


(Nh BTT xut khu)

1. Nh xut khu v nh nhp khu k hp ng mua bn hng ho. 2. Nh xut khu tin hnh giao hng. 3. Nh xut khu chuyn nhng ho n bn hng cho FENB l nh bao thanh ton xut khu. 4. FENB chuyn nhng ho n cho SinoPac l nh bao thanh ton nhp khu. 5. ng thi vi vic chuyn nhng ho n cho nh bao thanh ton nhp khu, FENB thng bo s tin cn thanh ton n ngn hng cho vay. 6. Ngn hng cho vay s ng trc tin cho nh xut khu theo t l tho thun vi FENB.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

3. Chuyn nhng ho n

11. Bo co s sch k ton

6.ng trc

7. Thu n khi n hn

Ngn hng cho vay


5. Thng bo s tin 10.Thanh ton

8. Thanh ton

4. Chuyn nhng ho n

SinoPac
(Nh BTT nhp khu)

9. Thanh ton

Trang 44

7. Khi n hn thu tin nh bao thanh ton nhp khu s thng bo i tin nh nhp khu. 8. Nh nhp khu s tin hnh thanh ton tin cho nh bao thanh ton nhp khu bng ng gi tr ho n mua hng do ngi bn pht hnh. 9. Nh bao thanh ton nhp khu s thanh ton cho FENB. 10. FENB s thc hin thanh ton tin cho ngn hng cho vay. 11. FENB thng bo thc hin khon phi thu cho ngi bn. 12. Ngn hng cho vay s thanh ton tip phn cn li ca ho n cho nh xut khu. Trong quy trnh trn chng ta nhn thy FENB ch ng vai tr trung gian ti chnh, thc hin nghip v ca nh bao thanh ton xut khu nhng khng phi l n v cung cp tin trc tip cho nh xut khu m qua ngn hng cho vay trung gian. c) Cch tnh ph: Bao thanh ton trong nc: ph c tnh l 0.45% trn doanh s bao thanh ton ca mi mn. Bao thanh ton quc t: ph l 0.5% trn doanh s bao thanh ton ca mi mn. d) iu kin c cp dch v bao thanh ton : FENB cung cp dch v bao thanh ton cho nhng doanh nghip va v nh c nhu cu vn, cc khon phi thu pht sinh nhiu. Cc n v c cung cp dch v bao thanh ton phi l nhng n v c tnh hnh hot ng kinh doanh tt, ti chnh lnh mnh. 2.2.3. Mt s kh khn, tn ti khi ng dng ngip v bao thanh ton ti Vit Nam Trn l thuyt, bao thanh ton l mt nghip v n gin, nhng iu kin n thc s n gin l c s h tr bi mt hnh lang php l minh bch, y ... Chnh v iu kin thc t Vit Nam hin nay cha p ng nhng yu cu trn nn nghip v bao thanh ton vn cha c trin khai rng ri. K t khi Quy ch hot ng bao thanh ton c ban hnh cho n khi nghip v bt u c trin khai l c mt thi gian di im hi lng ting, sau l nhng hot ng cm chng v nng v hnh thc hn l cht lng dch v. Cho n nay, sau hn hai nm k t ngy thng c NHNN k quyt nh, theo nh thng k trn th VN hin nay ch mi c 9 t chc tn dng tham gia ng k cung cp dch v, trong ht 3 t chc l chi nhnh ngn hng nc ngoi, cn 6 t chc cn li l

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 45

ngn hng VN m doanh s giao dch vn cn rt khim tn, i tng khch hng th hn ch. Nhng kh khn c nu ra di y m cc ngn hng thng mi hot ng ti Vit Nam gp phi khi quyt nh trin khai bao thanh ton: 2.1.3.1 Mt s kh khn, vng mc khi thc hin bao thanh ton theo quy ch 1096/2004/Q-NHNN: Th nht, v hch ton k ton: khng c vn bn hng dn nhng chun mc hch ton k ton chung cho sn phm bao thanh ton gy lng tng cho cc cc t chc tn dng. Hch ton k ton cho hot ng bao thanh ton l vn rt quan trng i vi n v bao thanh ton. Khng c hng dn ring cho hch ton bao thanh ton s gy kh khn cho cc c quan ban ngnh hu quan trong vic kim sot hot ng bao thanh ton. Th hai, quy nh v thu : theo nhiu chuyn gia kinh t trn th gii bao thanh ton hot ng hiu qu v n nh th khng nn p dng thu chuyn nhng v bn thn cc n v thc hin bao thanh ton phi tun th theo ng qui nh ca cc lut thu khc. Theo iu 18 ca Quy ch 1096 Cc quy nh v thu i vi hot ng bao thanh ton c thc hin theo quy nh ca php lut, quy nh trn qu chung chung, n hin nay cha c quy nh c th r rng no cho vic p dng thu i vi cc sn phm bao thanh ton. V vy cc n v bao thanh ton kh nhn bit rng sn phm bao thanh ton c chu thu chuyn nhng hay khng? Mc thu sut p dng nh th no? C s tnh ton khon thu ny ra sao cc n v bao thanh ton c th tnh ton li gi vn hot ng ca mnh. Th ba, quy nh v an ton tn dng: Theo iu 20 ca Quy ch bao thanh ton 1096: tng s d bao thanh ton ca 1 khch hng khng c vt qu 15% vn t c ca n v bao thanh ton; Theo iu 8 ca Quyt nh 457/2005/Q-NHNN v gii hn cho vay, bo lnh ca t chc tn dng: tng d n cho vay ca t chc tn dng i vi 1 khch hng khng vt qu 15% vn t c ca t chc tn dng;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 46

Theo quy nh 493/2003/2005/Q-NHNN v phn loi n th n bao gm: cc khon cho vay, ng trc , thu chi, cho thu ti chnh; cc khon chit khu, ti chiu khu; cc khon bao thanh ton, cc hnh thc tn dng khc. Vy th, gii hn bao thanh ton nm trong gii hn tng d n, cc ngn hng

va cho vay, va thc hin bao thanh ton cho mi khch hng khng c vt qu 15% vn t c ca mnh, quy nh v m bo an ton tn dng tri buc cc n v bao thanh ton ln cc doanh nghip tham gia bao thanh ton. Theo quy nh trn th khi thc hin bao thanh ton th hn mc tn dng ca cc doanh nghip s b gim i, iu ny tri vi tnh cht ca sn phm bao thanh ton l khng nh hng n hn mc tn dng ca khch hng. 2.1.3.2 Mt s kh khn, vng mc khi tc nghip: Th nht, cc doanh nghip vn quen dng cc phng thc thanh ton truyn thng nh chuyn tin T/T, v ph bin hn na l L/C. Nhn thc ca phn ln cc doanh nghip va v nh Vit Nam cng vi mi trng kinh t khng n nh khin rt kh thuyt phc c h nhn bit c nhng li ch m bao thanh ton c th em li v lu di qua cc dch v phong ph, a dng ca n nh t vn v khch hng, thu n h, qun l cc khon phi thu ca khch hng, bo him ri ro. Chnh tm l d dt trc sn phm mi ca doanh nghip cng gp phn lm thui cht i s nng ng, sng to v tm kim cc sn phm dch v mi ca ngn hng. Th hai, bao thanh ton khng ch tham gia vo cng on u l cho vay i vi ngi bn, m cn i su vo c qu trnh tip theo nhm mc ch cho n v bao thanh ton c th kim sot c c bn mua v nht l kim sot c mc ch s dng vn vay ca doanh nghip.Chnh c im ny to ra ro cn ngn tr qu trnh n v bao thanh ton tip xc vi cc doanh nghip. Tm l cc doanh nghip Vit Nam vn cha mun cng khai tnh hnh hot ng, cng khng mun mt t chc bt k no can thip vo qu trnh kinh doanh ca h. V vy, cc n v bao thanh ton gp nhiu kh khn khi tip th sn phm mi vi khch hng. Th ba, khi thc hin bao thanh ton hin nay, cc ngn hng khng ch cp hn mc bao thanh ton cho ngi bn m cn phi cp hn mc bao thanh ton cho c pha ngi mua. Ngi bn c ngn hng bao thanh ton th ngi mua ca h cng phi c ngn hng chp nhn v cp hn mc bao thanh ton th lc
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 47

i) Ngi mua cha hiu ht v cc li ch m bao thanh ton mang li cho h. ii) Khi tham gia bao thanh ton h phi cng khai ti chnh, tnh hnh hot ng sn xut kinh doanh ngn hng ca ngi bn thm nh, y l vic rt l kh khn v thi quen ngi cng b thng tin ca cc doanh nghip VN hin nay. iii) Khng c ngn hng tham gia bao thanh ton h vn c ngi bn cho thanh ton chm. Th t, d xt v mt l thuyt, bao thanh ton khc phc c tnh trng cho vay da trn th chp ca tn dng ngn hng, nhng thc t Vit Nam th cha hn vy. Cc ngn hng Vit Nam, v k c cc ngn hng nc ngoi, vn coi trng ti sn m bo. V iu ny cng khng th li cc ngn hng c v c im th trng Vit Nam y ri ro khng cho php h mo him. Cc ngn hng khng th xt duyt hn mc tn dng n thun sau khi nghe cc doanh nghip chng minh tnh trng ti chnh ca mnh l lnh mnh trong khi nhng l l c c t vic phn tch cc bo co ti chnh cha tin cy cao. Th nm, hot ng ca nghip v bao thanh ton ti ngn hng cng cha c tch bch khi hot ng tn dng m hu nh theo s qun l th li gn nh ging nhau. Trong khi , yu cu pht trin dch v bao thanh ton cc nc trn th gii l vic ti tr trong bao thanh ton s khng thin v khuynh hng tng giao dch cng nh khng phi l hot ng chit khu tng khon phi thu ring bit, vic la chn tiu ch khch hng ca cc n v bao thanh ton phi c s khc bit ch khng phi ging hon ton nh tiu ch ca ngn hng khi cho vay (c th da vo ti sn m bo v vic thm nh ngi bn hng). Tuy nhin thc t hin nay, hai tiu ch ny li gn nh ging nhau, im khc bit c bn m cc ngn hng tham gia bao thanh ton hin nay thc hin l thm nh thm kh nng thanh ton ngi mua lm c s bao thanh ton cho ngi bn. Th su, mt im cn yu trong h thng lut ca Vit Nam v hot ng bao thanh ton c nu ra trong bo co ti hi tho bao thanh ton c t chc ti Tp.H Ch Minh l trong hot ng bao thanh ton s din ra mt bc quan trng:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 48

Th by, mi trng thng tin ca nn kinh t cha c minh bch ha, c s thng tin d liu v khch hng c nhng vn cn thiu, yu v cha c tp trung. Hin nay, mi ch c Trung tm thng tin tn dng CIC ca NHNN l u mi tp trung thng tin nhiu nht phc v cho hot ng tn dng ca cc ngn hng. Tuy nhin, thng tin t CIC v mt s l do khch quan vn cha phn nh ng mc an ton tn dng ca khch hng. Cha c s nhn thc ng b gia cc c quan B, ngnh nh Ngn hng, B Ti chnh, B T php... Nu xy ra tranh chp, ngn hng s rt vt v bo v quyn li chnh ng ca mnh. Qua phn trnh by thc trng v tnh hnh hot ng bao thanh ton ti Vit Nam, chng ta c th thy kt qu hot ng nghip v ny ti Vit Nam cn rt khim tn. Kt qu ny do nhiu nguyn nhn khc nhau t pha nh nc, doanh nghip v n v thc hin bao thanh ton nh: h thng php l cha hon chnh, thi quen ca cc doanh nghip, hn ch v mt kin thc v nghip v ca cc ngn hng sn phm bao thanh ton nhanh chng pht trin ti th trng Vit Nam, nh nc cn hon thin cc quy nh cho ph hp vi thc t, cn c s ra i ca nhiu n v bao thanh ton hn na, phi thc y vic qung b sn phm rng ri n cc doanh nghip. pht trin sn phm bao thanh ton h thng cc ngn hng ng vai tr quan trng trong vic trin khai, qung b, ng dng sn phm ny gp phn a dng ha sn phm ngn hng cng nh to thm cng c ti chnh cho cc doanh nghip Vit Nam la chn trong qu trnh hot ng kinh doanh ca mnh Do vy, i vi cc ngn hng cha trin khai ng dng sn phm bao thanh ton phi nhanh chng nghin cu v a sn phm ny vo hot ng bt kp s pht trin ca ngnh v hi nhp vi xu hng pht trin ca th gii.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 49

Chng 3
MT S GII PHP TRIN KHAI THC HIN SN PHM BAO THANH TON TI NGN HNG U T V PHT TRIN VIT NAM - BIDV

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 50

3.1. S CN THIT PHI PHT TRIN NGHIP V BAO THANH TON TI NGN HNG U T V PHT TRIN VIT NAM
3.1.1. Gii thiu s lc v Ngn hng u t v pht trin Vit Nam - BIDV: BIDV l mt trong nhng ngn hng thng mi quc doanh hng u ti Vit Nam c thnh lp theo Ngh nh s 177/TTg ngy 26/04/1957 ca Th tng Chnh ph. BIDV l mt doanh nghip nh nc hng c bit, c t chc theo m hnh tng cng ty nh nc (tp on) mang tnh h thng thng nht bao gm hn 112 chi nhnh v cc cng ty trong ton quc, c 03 n v lin doanh vi nc ngoi, hn vn vi 05 t chc tn dng. BIDV l mt ngn hng ch lc thc thi chnh sch tin t quc gia v phc v u t pht trin. Qu trnh 43 nm xy dng, trng thnh v pht trin lun gn lin vi tng giai on lch s ca t nc. Trng tm hot ng v nghip v truyn thng ca BIDV l phc v u t pht trin, cc d n thc hin cc chng trnh pht trin kinh t then cht ca t nc. BIDV cng thc hin y cc mt nghip v ca ngn hng thng mi, phc v cc thnh phn kinh t, c quan h hp tc cht ch vi cc doanh nghip, tng cng ty. BIDV khng ngng m rng quan h i l vi hn 400 ngn hng v quan h thanh ton vi 50 ngn hng trn th gii. Tc tng trng tn dng giai on 2003-2005 bnh qun l 16.7%, cui nm 2005 d n thng mi t 75.314 t ng tng 74% so vi nm 2003 (t 43.046 t ng). D n k hoch nh nc v ch nh gim dn c v s tuyt i v tng i (t nm 12.6% nm 2003 xung cn 6.1% nm 2005 trong tng d n). T trng cho vay ngoi quc doanh trn tng d n tng dn: nm 2003 l 30%, nm 2004 l 36% v nm 2005 l 48%. Hot ng thanh ton quc t: doanh s thanh ton quc t nm 2005 t 2.89 t USD, 6 thng 2006 t 5.4t USD tng 76.4% so vi cng k nm ngoi. Doanh s xut nhp khu 6 thng u nm 2006 t 2.279 triu USD tng trng 20% so vi cng k nm ngoi. T trng thanh ton xut nhp khu so vi kim ngch xut nhp khu c nc t 6%. Ph dch v thanh ton quc t t 48 t ng tng 51% so vi cng k nm ngoi. Cc dch v thanh ton quc t in hnh: chuyn tin, nh thu, thanh ton sc du lch, chit khu b chng t, L/CTrong dch v L/C c: cc giao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 51

3.1.2. S cn thit phi pht trin nghip v bao thanh ton ti BIDV: Vi nhng thnh qu t c BIDV vn khng ngng c gng ngy cng hon thin tr thnh mt trong nhng ngn hng thng mi hng u ti Vit Nam, BIDV ang n lc ht mnh trong qu trnh thc hin c phn ha. Mc tiu hot ng ca BIDV trong nhng nm k tip y mnh v tp trung hon thin cn bn h thng qun l ri ro theo thng l quc t l c s tp trung ch o nng cao ton din cht lng cc mt hot ng kinh doanh, y mnh tng trng ton din trn nn tng bn vng, tp trung u t ng b to s bt ph pht trin dch v, ly cng ngh l ct li to pht trin hot ng dch v, tng trng c v quy m, cht lng, a dng sn phm v tin ch. C phn ha l phng thc ng lc ht nhn ci cch i mi hng n 2010 tr thnh ngn hng hin i tin tin trong khu vc Asean. Bn cnh , hot ng kinh doanh ca cc doanh nghip hin nay ang pht trin mnh ko theo cc nhu cu tn dng ca doanh nghip. Do , hot ng ngn hng ni chung v hot ng tn dng ni ring phi c chuyn dch ph hp vi khch hng, thu ht c khch hng tt v tng thu t dch v. Bao thanh ton l mt trong nhng hnh thc tn dng ang c mt s ngn hng trong v ngoi nc a vo ng dng nh Ngn hng Chu, Si Gn Thng Tn, Citibank, Far East National Bank Vic nghin cu trin khai sn phm bao thanh ton vo hot ng BIDV l mt nhu cu bc thit nhm a dng ha sn phm v tng nng lc cnh tranh ca mnh nht l khi Vit Nam gia nhp vo WTO 3.1.3. Nhng thun li v kh khn khi trin khai nghip v bao thanh ton ti BIDV: Nhng thun li: BIDV hon thnh giai on 1 ca d n Hin i ho Ngn hng do World Bank ti tr, c s h tng hin c ca BIDV nh trang thit b, my ch, h thng thanh ton, i ng nhn vin hin nay hon ton c th trin khai sn phm bao thanh ton. Mt s thun li khi trin khai sn phm bao thanh ton.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 52

V khch hng: tng s khch hng vay vn ti BIDV n 31/12/2005 l 196.778 khch hng, trong khch hng l doanh nghip 10.776 khch hng. BIDV cho vay trong nhiu lnh vc khc nhau nh xy lp, in, xi mng, du kh, than, khong sn, thp, ch bin xut khu thy sn, nng sn, ch bin xut khu g, dt may, da giy, cng nghip tu thu, bu chnh vin thng, thng miTrong s nhng lnh vc cho vay k trn mt s ngnh ngh nh: ch bin xut khu g, dt may, da giy, nha, thng mirt thch hp s dng bao thanh ton. Trong thi gian u BIDV s gii thiu sn phm n cc khch hng ny m khng phi mt nhiu thi gian tm kim khch hng. V quan h i tc: BIDV c quan h i l vi hn 400 ngn hng v quan h thanh ton vi 50 ngn hng trn th gii l mt iu kin thun li tm kim cc n v bao thanh ton nhp khu khi thc hin bao thanh ton quc t. Bi v, thng cc ngn hng cc nc pht trin u l cc IF nn vic tm kim quan h i tc s d dng hn. V nhn s: bao thanh ton l mt hnh thc cp tn dng, do vic thm nh v cp hn mc tn dng c nhng im c bn tng ng vi vic cho vay. Thm nh khch hng v thm nh d n l mt th mnh ca BIDV, trnh chuyn vin tn dng ca BIDV hon ton c th p ng c cc yu cu ca bao thanh ton. Bn cnh , hot ng thanh ton xut nhp khu ca ngn hng ngy cng pht trin doanh s xut nhp khu ngy cng gia tng, do vic tip cn bao thanh ton ti BIDV cng s khng qu kh khn do BIDV cng tip cn v ng dng cc phng thc thanh ton quc t hin hnh. Mt s kh khn: Do c im ca bao thanh ton l mua li cc khon phi thu, ngi mua hng s l ngi tr tin cui cng cho ngn hng. Nhu cu bao thanh ton ch yu xut pht t bn bn hng v vy vic tip cn v ly thng tin bn mua hng l kh kh khn. Bi v hin nay cc doanh nghip Vit Nam rt hn ch vic cng khai thng tin, trong khi vic thm nh nng lc thanh ton ca bn mua hng l mt trong cc yu t c bn nht thc hin bao thanh ton. Hn ch nht nh v trnh thc hin v qun l nghip v ca phn ln cc ngn hng hin nay trong c c BIDV. Nghip v bao thanh ton i hi phi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 53

am hiu v nghip v, c kh nng phn tch, nhn nh th trng, nhn nh khch hng. Do y l nghip v mi nn i ng nhn vin ti BIDV cha c kinh nghim thc tin thc hin nghip v iu ny lm hn ch kh nng cung cp dch v cho khch hng. Cng nh cc ngn hng thng mi khc, BIDV cng s gp kh khn khi trin khai bao thanh ton do quy nh v an ton tn dng ca ngn hng nh nc. Hin nay theo quyt nh 457/2005/Q-NHNN v gii hn cho vay, bo lnh ca t chc tn dng th tng d n cho vay ca t chc tn dng i vi 1 khch hng khng vt qu 15% vn t c. Nu NHNN qui nh bao thanh ton cng l mt phn ca tng d n th quy nh v bo m an ton tn dng tri buc cc ngn hng ln cc doanh nghip tham gia bao thanh ton. Cho vay v bao thanh ton phi l hai sn phm hai r hng khc nhau th mi tng quy m sn phm ch hai sn phm cng mt r hngth tng doanh s ca sn phm ny th s gim doanh s ca sn phm khc.

3.2- MT S GII PHP XY DNG QUY TRNH THC HIN BAO THANH TON TI BIDV
Mt trong nhng khu quan trng nht a mt sn phm vo ng dng trong thc t l phi xy dng c quy trnh thc hin tng giai on v b phn. Trong phm vi lun vn xin a ra mt s gii php xy dng qui trnh bao thanh ton ni a v bao thanh ton xut khu thc y nhanh chng vic ng dng nghip v ny ti BIDV 3.2.1- Qui trnh bao thanh ton ni a: 3.2.1.1/ La chn bn mua hng v bn bn hng: La chn bn mua hng tim nng: c im ca sn phm bao thanh ton l bn mua hng s l ngi thanh ton n n hn cho n v bao thanh ton, do vy vic xc nh bn mua hng thc hin bao thanh ton l mt vic rt quan trng. Trong thi gian u khi trin khai sn phm vic la chn bn mua hng da vo nhng khch hng c uy tn hoc ang quan h tn dng vi BIDV hoc cc doanh nghip c quy m v uy tn trn th trng nhng cha c quan h vi BIDV.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 54

B phn pht trin sn phm bao thanh ton s phi hp cng vi Phng Tn dng thu thp thng tin, lp danh sch cc bn mua hng d kin trin khai bao thanh ton da vo quy m hot ng, ngnh ngh kinh doanh, uy tn ca doanh nghip.

B phn pht trin sn phm bao thanh ton s tip xc vi bn mua hng, gii thiu sn phm bao thanh ton, tm hiu thng tin v cc bn bn hng lin quan. nh k, hng qu b phn ny c trch nhim cp nht, iu chnh danh sch bn mua hng c hi ng tn dng cp hn mc bao thanh ton thng bo n cc Phng Tn dng lin quan. La chn bn bn hng:

Cn c vo bn mua hng c xc nh, b phn pht trin sn phm bao thanh ton s chn bn bn hng. Phng Tn dng tip xc v gii thiu sn phm n bn bn hng.

Trng hp bn bn hng c bn mua hng khng thuc i tng cc bn mua hng c ngn hng cp hn mc th Phng tn dng yu cu b phn pht trin sn phm bao thanh ton cung cp thng tin v bn mua hng tha mn cc iu kin v vn kinh doanh, doanh thu thun nm gn nht, bn mua hng ny khng thuc i tng hn ch cho vay hoc khng cho vay theo quy nh ca BIDV. Chuyn vin tn dng tin hnh thm nh bn mua hng, nu p ng cc iu kin th chp thun bao thanh ton nu khng th t chi.

hn ch ri ro trong thi gian u trin khai sn phm ngn hng nn la chn bn bn hng l cc khch hng ang quan h tn dng ti ngn hng v cc doanh nghip c thng hiu mnh v uy tn trn th trng. Hnh thc bao thanh ton p dng l bao thanh ton c truy i.

3.2.1.2/ Mt s tiu ch quan trng khi thm nh bn mua hng/bn bn hng: Nhn chung cch thc thm nh doanh nghip, cp hn mc bao thanh ton c mt s qui tc chung ging nh cch thc thm nh cp hn mc tn dng ngn hn nh: Thm nh nng lc php lut dn s, nng lc hnh vi dn s; Thm nh uy tn ca doanh nghip trong quan h tn dng; Qu trnh hnh thnh v pht trin; Tnh hnh hot ng v sn xut kinh doanh;

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 55

Tnh hnh ti chnh v d phng vn lu ng

Ngoi nhng qui tc trn, im khc bit khi thm nh bao thanh ton so vi thm nh cho vay ngn hn l: Thm nh khon phi thu. Thm nh, xut cp hn mc bao thanh ton cho bn mua hng. Thm nh, xut cp hn mc bao thanh ton cho bn bn hng. Thm nh khon phi thu : Thm nh s ph hp v cc iu kin ca cc khon phi thu c BIDV mua li. + Pht sinh t Hp ng mua bn hng ho hp php. Trong hp ng mua bn hng, ho n phi c qui nh: khon phi thu c chuyn nhng hoc khng c qui nh vic khng c chuyn nhng khon phi thu. + Thi hn thanh ton cn li theo Hp ng mua bn hng ho : 180 ngy. + Khng thuc cc trng hp cm ca Quy ch 1096/2004/Q-NHNN: Pht sinh t hp ng mua bn hng ho b php lut cm. Pht sinh t cc giao dch, tha thun bt hp php. Pht sinh t cc giao dch, tha thun ang c tranh chp. Pht sinh t hp ng bn hng di hnh thc k gi. Pht sinh t hp ng mua bn hng ho c thi hn thanh ton cn li > 180 ngy. Cc khon phi thu c gn n hoc cm c. Cc khon phi thu qu hn thanh ton theo hp ng mua bn hng ho. - Thm nh c tnh khon phi thu: + c tnh, c im ca sn phm, hng ho. + S lng, cht lng, chng loi, quy cch, tnh ng b ca sn phm, hng ho. + Gi c, phng thc thanh ton. + iu kin giao nhn, nghim thu, bo lnh.. Tin thc hin, hin trng cc khon phi thu. Thm nh, xut cp hn mc bao thanh ton cho bn mua hng:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 56

Thm nh s ph hp v cc iu kin ca bn mua hng: + Ngun vn kinh doanh thc gp. + Doanh thu thun thc hin ca nm gn nht. + Khng thuc i tng hn ch cho vay hay khng c cho vay theo quy nh ca BIDV. + Khng c n qu hn, gia hn nhiu k, n thu

Thm nh tnh hnh hot ng sn xut kinh doanh, thng hiu, kh nng to ra li nhun, tnh hnh ti chnh ca bn mua hng. V thi hn phi thu 180 ngy nn cn tp trung phn tch dng tin, kh nng thanh ton trong ngn hn nh: + Phn tch kh nng tr n ngn hn khu n ngn hn phi tr n hn thanh ton. Nu doanh nghip c kh nng thanh ton cao cho thy ri ro mt kh nng thanh ton ca doanh nghip l thp v ngc li. + Phn tch cc h s thanh ton (h s thanh ton hin hnh, h s thanh ton nhanh), phn tch kh nng chuyn i ti sn lu ng (cc khon phi thu, hng tn kho) thnh tin mt.

Thm nh kh nng kinh doanh v d phng dng tin tr n. Xc nh hn mc bao thanh ton: vic xc nh hn mc bao thanh ton ph thuc vo nhng yu t: + Dng tin, kh nng thanh ton ngn hn trong tng lai ca bn mua hng. + Kh nng ngun vn v chnh sch tn dng ca BIDV ti tng thi im. + Cc quy nh ca php lut, hng dn ca Ngn hng nh nc. + Nhu cu ca bn bn hng (nu c)

Nhn xt: + Nhng u im, nhc im, c hi, thch thc ni bt ca doanh nghip, nhng vn cn lu . + Nhn din cc ri ro nh ri ro php l, ri ro kinh doanh v iu xut cc bin php hn ch ri ro.

xut: + Trng hp: khng cp hn mc bao thanh ton: phi nu r l do.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 57

+ Trng hp ng cp hn mc bao thanh ton phi xc nh r: s tin, loi tin t; thi gian cp; mc ch, cc iu kin khc (nu c) Thm nh, xut cp hn mc bao thanh ton cho bn bn hng: Do c im ca th trng Vit Nam cn nhiu ri ro nn trong thi gian u ch thc hin bao thanh ton c truy i, theo BIDV c quyn i li s tin ng trc cho bn bn hng khi bn mua hng khng thc hin hoc thc hin khng y ngha v thanh ton khon phi thu. Do , vic thm nh cp hn mc bao thanh ton v xut cc iu kin hn ch ri ro c ngha quan trng. Cc ni dung thm nh: thc hin tng t nh bn mua hng. Mt s vn khc cn lu : + Ti sn bo m v cc iu kin rng buc v ti sn bo m (nu c) : k hp ng khung, ch s hu ca doanh nghip bn bn hng cam kt dng ton b ti sn c nhn bo lnh + Tnh hnh, iu kin v giao dch ti khon, giao dch thanh ton quc t, giao dch tn dng 3.2.1.3 Lu thc hin bao thanh ton ni a: i vi bn mua hng:(Ph lc 1) i vi bn bn hng:(Ph lc 2) 3.2.2. Quy trnh bao thanh ton xut khu: c im ca bao thanh ton xut khu l bn mua hng khc quc gia vi bn bn hng, thc hin c bao thanh ton xut khu th n v bao thanh ton xut khu phi c quan h hp tc vi cc n v bao thanh ton nhp khu ti nc ca ngi mua. Cc n v bao thanh ton trn th gii s dng cc h thng v quy trnh khc nhau nn rt kh qun l. thc hin c sn phm ny nht thit BIDV gia nhp T chc bao thanh ton quc t (FCI) t tm kim cc i tc bao thanh ton nhp khu. S th hin mi quan h gia cc bn khc nhau c lin quan:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 58

Nh nhp khu

n v BTT xut khu

n v BTT NK Quc gia A

n v BTT NK Quc gia B

n v BTT NK Quc gia C

Cc nh nhp khu

Cc nh nhp khu

Cc nh nhp khu

Bao thanh ton xut khu em li rt nhiu tin ch trong kinh t ngoi thng, tuy nhin thc hin c nghip v ny i hi cc n v bao thanh ton xut khu phi nm vng nghip v, vic la chn ng cc bn mua hng v cc th trng bao thanh ton rt quan trng. i tng khch hng, ngnh hng BIDV nhm n thc hin bao thanh ton xut khu: - i tng khch hng: Chn la khch hng theo tiu ch bao thanh ton: khon phi thu c th chuyn nhng c, c s phn tn bn mua, xut khu i nhng th trng c cc n v bao thanh ton nhp khu hot ng, mt hng c cht lng n nh. Bn bn hng l cc doanh nghip sn xut kinh doanh hng ho xut khu c cc iu kin cp tn dng theo quy nh ca BIDV v tha mn nhng iu kin: + C tnh hnh ti chnh lnh mnh, s sch ti chnh minh bch, r rng; + Ban lnh o doanh nghip c nng lc iu hnh v kinh nghim trong lnh vc xut nhp khu; + C khon phi thu pht sinh t hp ng xut nhp khu hng ho ph hp vi chc nng sn xut, kinh doanh ca bn bn hng. Ngoi ra yu cu bn bn hng cung cp cc thng tin cn thit, chun mc nht theo qui nh ca FCI gi cho cc n v bao thanh ton nhp khu. Thng tin
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 59

ny rt quan trng nn phi thn trng cung cp u v chnh xc v nu cung cp sai n v bao thanh ton nhp khu c th t chi thanh ton sau ny. - Ngnh hng bao thanh ton: + Cc mt hng thc hin bao thanh ton: u tin cc mt hng c cht lng n nh, t xy ra h hng, thiu ht v cht lng v s lng trong qu trnh vn chuyn nh: g, dt may, th cng m ngh, giy dp, nha, kim loi + Cc mt hng khng thc hin bao thanh ton: l cc mt hng nm trong danh mc hng ho cm giao dch theo qui nh ca php lut. Ngoi ra khng nn thc hin bao thanh ton i vi thc phm ti sng, ng vt sng, d v. Xc nh th trng thc hin bao thanh ton xut khu: Th trng cn pht trin : cc quc gia c nn kinh t pht trin, h thng php lut hon thin v pht trin nghip v bao thanh ton nh M, Canada,, Anh, Php, Ty Ban Nha, c, an Mch, H Lan, B, o, Singaopre, i Loan, HongKong, Nht, c, cc nc EU cn li. Th trng hn ch: cc quc gia cha c nn kinh t pht trin, thiu n nh v kinh t chnh tr hoc ang b cm vn v kinh t nh Lo, Campuchia, Cng ho dn ch AiLen, Cuba, Sudan, Myanmar, Iran, Iraq, Syria, Balkans, Bc Triu Tin, cc nc Chu Phi. La chn n v bao thanh ton nhp khu (Import factor - IF): La chn IF tt l b quyt thnh cng ca n v bao thanh ton xut khu (EF) trong vic cung cp dch v cho ngi bn. Tiu chun la chn khng ch da vo tnh hnh ti chnh m cn da vo kh nng cung cp dch v cht lng cao. Mt s phng php thu thp thng tin: Bng thng tin n v bao thanh ton nhp khu (IFIS): do n v IF nhp khu cung cp. Mt IFIS tt s cung cp cho EF y thng tin v dch v ca n v IF (bao gm c tim lc mnh trong ngnh cng nghip c th), nhng yu cu c bit ca IF. c cc thnh vin khc ca FCI: y l ngun thng tin rt ng gi. Ving thm cc i tc: y l cch tt nht gip EF hiu r v cch lm vic ca IF. Nhiu ngi thch lm vic vi nhng ngi m h gp mt
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 60

trc tip. Thm vo , cuc ving thm c th s thc y c vic hp tc. Nhng cch khc: nh gi thnh tch m IF t c nh thng qua cc gii thng v cht lng dch v ca FCI hng nm, phn tch s liu ca editfactoring.com. Tnh hnh ti chnh: thng qua vic xem xt bng cn i k ton v cc bo co ti chnh khc. Xc nh trch nhim ca BIDV trong vai tr EF v IF: - Trch nhim ca EF - BIDV: 1. m bo rng bn bn hng thc hin ngha v hp ng mua bn, c quyn s hu hp php i vi cc khon phi thu. 2. Phi chuyn nhng tt c cc khon phi thu ca bn bn hng cho IF 3. m bo rng bn mua thanh ton m khng c phn i, khiu kin. Bn mua phi c thng bo v vic chuyn nhng khon n c ho IF 4. C trch nhim cung cp ho IF tt c cc chng t cn thit c th thu thp c theo yu cu ca IF. - Trch nhim ca IF: 1. Phi tr li v yu cu cp hn mc ca EF trong vng 14 ngy. 2. Khi IF chp nhn bo him ri ro kh nng thanh ton ca bn mua, s bo m thanh ton c tnh k t ngy ph duyt hn mc. 3. Bt k khon thanh ton no IF nhn c t ngi mua phi chuyn tr ngay cho BIDV, IF tr tr s b pht li chm tr. 4. Thanh ton cho BIDV khon phi thu khng tranh chp vo ngy th 90 k t ngy o hn khon phi thu nu bn mua khng thanh ton hoc b ph sn. 5. Nu bn bn thng kin th IF s phi chp nhn bo him ri ro tn dng tr li trong vng 14 ngy k t ngy bn mua buc phi thc hin nhng khng sm hn 90 ngy k t ngy o hn ca khon phi thu. Cc bc ch yu trong giao dch bao thanh ton xut khu: 1. Thng tin ngi bn: nhng thng tin cn thu thp v lu M s thu ; Hnh thc php l v a ch ca cng ty; Tn cng ty v ngi i din; Ngnh ngh kinh doanh; Sn phm/Dch v; iu khon v giao hng; iu
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 61

khon v thanh ton; ng tin trn ho n; Ph chit khu/phn trm; Thi gian gia hn chit khu 2. nh gi tn dng s b: mc ch - Cung cp cho IF thng tin v nhng ngi mua lin quan v hn mc tn dng yu cu. - Nhn c hn mc tn dng mong i t IF 3. Phn hi nh gi tn dng: da vo nhng iu c bn trn, IF s a ra nh gi tn dng s b. 4. Thng tin v gi: thng tin ny nh ra mc ph bao thanh ton. 5. K kt hp ng bao thanh ton. 6. Thit lp hn mc tn dng: BIDV s yu cu IF cp hn mc tn dng theo hn mc (line cover) hay theo tng n hng (order cover). 7. Th chuyn nhng : sau khi hp ng k kt, ngi bn cn phi gi th cho ngi mua thng bo v vic chuyn nhng khon phi thu cho IF v hng dn ngi mua thc hin thanh ton trc tip cho IF. 8. Chuyn nhng ho n: ho n do ngi bn pht hnh gi ngi mua c dn thng bo chuyn nhng nu trn. Bn cnh , ngi bn cng gi 01 bn copy ho n n EF, EF thng bo ngay lp tc n IF ni dung chi tit ca ho n. 9. Thu n v chuyn tin. Xy dng quy trnh bao thanh ton xut khu: 1. Thc hin la chn cc n v bao thanh ton nhp khu - IF: - B phn pht trin sn phm bao thanh ton c th tm kim cc IF t 2 ngun sau: + Xc nh th trng mc tiu t tm kim cc IF t thng tin ca FCI. + Cc IF ch ng lin h hp tc bao thanh ton quc t vi BIDV. - Thit lp mi quan h ban u gia cc IF v BIDV bng vic k kt hp ng bao thanh ton hai n v (Interfactor Agreement). - Phn tch v chn IF tham gia vo giao dch bao thanh ton xut khu, Phng thm nh v b phn quan h quc t s nh gi cc IF. - Trnh duyt chn IF.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 62

- Cp nht danh sch cc IF v thng bo cho cc Phng tn dng v cc Phng c chc nng bn hng c bit. 2. Thc hin bao thanh ton i vi bn bn hng: - Tip th khch hng l bn bn hng. - Hng dn h s th tc bao thanh ton 3. Kim tra h s bn bn hng - Nhn v kim tra h s - nh gi s b bn bn hng - ngh IF cp hn mc m bo thanh ton s b. 4. Gi cho IF yu cu nh gi s b tn dng bn mua hng: chn cc IF thch hp gi h s yu cu cp hn mc tn dng. 5. Nhn thng bo kt qu nh gi s b v bo gi t IF: nu IF chp nhn cp hn mc tn dng, b phn bao thanh ton s thng bo s b v hn mc m bo thanh ton cho cc bn mua hng v thng bo cho n v. 6. Trnh duyt Hi ng tn dng/Ban gim c cp hn mc ng trc cho bn bn hng. 7. K kt hp ng bao thanh ton xut khu. 8. Yu cu IF cp hn mc bao thanh ton xut khu chnh thc cho bn mua hng. 9. Bn bn hng xut trnh chng t giao hng. 10. Bn bn gi thng bo bao thanh ton cho bn mua 11. ng trc. 12. BIDV chuyn nhng khon phi thu cho IF. 13. Theo di thu n. 14. Gii quyt cc pht sinh: tranh chp, gia hn tin ng trc, chuyn n qu hn. Lu thc hin bao thanh ton xut khu:(Ph lc 3)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 63

3.3. MT S GII PHP NHN DIN RI RO V KIM SOT RI RO BAO THANH TON
Nhn din v kim sot ri ro l cng vic rt quan trng trong bt k hot ng kinh doanh no, n gp phn rt ln cho s thnh cng hay tht bi ca doanh nghip. Ri ro v li nhun lun lun i cng nhau theo mi quan h nghch chiu, do phng chm hot ng ca cc doanh nghip l ti a ho li nhun v gim thiu ri ro. Bao thanh ton cng vy, tin ch ca sn phm ny nhiu tng ng vi nhiu nguy c ri ro, c bit i vi nhng n v bt u trin khai thc hin khi cha c kinh nghim v am tng thu o v nghip v th ri ro l rt cao. Xin a ra mt s gii php nhn din ri ro v kim sot ri ro trong hot ng bao thanh ton. 3.3.1. Nhn din ri ro: Cc ri ro thng gp trong hot ng bao thanh ton c bit l bao thanh ton xut khu l tranh chp thng mi, ri ro php l, ri ro i tc mt kh nng thanh ton, ri ro ngi bn thng ng vi ngi mua, ri ro v th trng v hng ha Tranh chp thng mi: n v bao thanh ton nhp khu s tm ngng vic m bo thanh ton khi khon phi thu b tranh chp. Sau khi gii quyt xong tranh chp, n v bao thanh ton nhp khu tip tc m bo thanh ton 14 ngy sau ngy xong tranh chp hoc 90 ngy k t ngy n hn khon phi thu. Khi c tranh chp xy ra th n v bao thanh ton nhp khu khng c trch nhim phi tham gia gii quyt tranh chp gia bn bn v bn mua. Thi hn n v bao thanh ton nhp khu tip tc m bo thanh ton vi iu kin tranh chp phi gii quyt trong vng 180 ngy (bng thng lng) v 3 nm (bng ta n). Php l: ri ro php l y c hiu nh l vic IF s khng thc hin tip tc ngha v thu tin v bo him ri ro tn dng ca bn mua hng khi BIDV vi phm cc iu khon lin quan n qui nh trong GRIF 1 . Kt qu l IF s ti chuyn nhng khon phi thu nu BIDV c vi phm. Bn bn hng khng c quyn s hu y i vi khon phi thu, khng cung cp chng t
1

GRIF-General Rules on International Factoring : Cc quy tc chung v bao thanh ton quc t.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 64

chng minh vic giao nhn hng ho theo yu cu, khng giao hng, khng chuyn nhng khon phi thu. V d, IF s chuyn nhng li khi: BIDV khng cung cp chng t hoc xc nhn v khon phi thu trong vng 30 ngy k t ngy nhn c yu cu ca IF. BIDV khng ng cho IF tin hnh kin tng thu hi khon phi thu Ri ro i tc (IF) mt kh nng thanh ton. Ri ro ngi bn thng ng vi ngi mua: ngi bn v ngi mua thng ng vi nhau to ra nhng hp ng mua bn gi mo chim ot tin ca n v bao thanh ton. Th trng v hng ho: thay i gi c hng ho trong nc hoc trn th trng quc t, ngi mua khng mun bn hoc ngi bn khng mun nhn hng. ng thi nhng chnh sch ca quc gia nhp khu hoc xut khu thay i s nh hng n ngi mua hoc ngi bn trong giao dch. 3.3.2. Kim sot ri ro: V tranh chp thng mi: - y l ri ro rt kh kim sot v BIDV s b ng trong giao dch mua bn, do hn ch c ri ro ny chn la bn bn hng c kh nng hon thnh ngha v hp ng. La chn bn bn hng l cc doanh nghip sn xut kinh doanh hng ho xut khu c cc iu kin cp tn dng theo quy nh ca BIDV v tha mn nhng iu kin: + C tnh hnh ti chnh lnh mnh, s sch ti chnh minh bch, r rng; + Ban lnh o doanh nghip c nng lc iu hnh v kinh nghim trong lnh vc xut nhp khu; + C khon phi thu pht sinh t hp ng xut nhp khu hng ho ph hp vi chc nng sn xut, kinh doanh ca bn bn hng. Mt s gi ca cc chuyn gia FCI c th gip chng ta bit c mnh cn xem xt nhng yu t no khi kim tra tnh hnh ti chnh cng nh s sch k ton ca ngi bn: Chng ta phi tm hiu xem..
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 65

Vic i hng

Thanh ton chm Pht sinh do

Thanh ton tng phn

Hng ho b t chi

Ho n sai

Giao hng chm

Khng p ng ng theo yu cu ca hp ng

B tr vi cc khon phi tr

L hu qu ca Hng ho km cht lng Kh nng qun l h s km Cc iu kin, iu khon trong hp ng mua bn Mua bn hai chiu(ngi bn ng thi l ngi mua)

- Chn la mt hng thc hin bao thanh ton t b tranh chp nh g, th cng m ngh, dt may, nha - Hp ng mua bn hng ho tha thun r rng v trch nhim v quyn li cc bn. - Kim sot c hot ng ca bn bn bn hng. - Phn tn ri ro bng cch bao thanh ton cho nhiu bn mua, mc tp trung doanh s vo mt bn mua khng qu 50% tng s bao thanh ton ca ngn hng. - Tm hiu r bn cht ca v tranh chp c cch hnh x thch hp, nn a iu khon trng ti vo hp ng, v d: khi c tranh chp xy ra s thc hin truy i, hu hp ng bao thanh ton hay tip tc ch kt qu gii quyt tranh chp. V php l: - Thm nh v hp ng mua bn hng ho, quyn s hu hp php khon phi thu ca bn bn hng. - Thm nh b chng t giao hng khng gi mo, vic giao nhn hng ho c xy ra hay khng (t khai hi quan, B/L bn gc). - Tun th cht ch cc quy tc chung v bao thanh ton quc t - GRIF, Edifactoring.com. Rules.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 66

V i tc: - Chn i tc ng tiu ch la chn, c quy tc trng ti iu chnh nu c tranh chp xy ra gia BIDV v cc IF. - Tham gia cc bui hi tho, tp hun giao lu, tm hiu v hot ng ca cc i tc. - Hnh x ng chun mc nghip v, tun th theo cc chun mc nghip v c bn do FCI quy nh nh: cc quy tc v bao thanh ton quc t GRIF, k thut thc hin qua h thng in tnh Edifactoring khi chuyn nhng cc khon phi thu, thi gian thc hin nghip v Tiu ch la chn IF: - Da vo nh gi ca cc t chc nh hng doanh nghip c uy tn quc t nh Fitch, Moodys nh gi tnh hnh ti chnh, tn dng ca cc IF da vo nh gi ca Fitch v Moodys + Fitch: di hn t BBB 2 tr ln; ngn hn t F3 3 tr ln. + Moodys: di hn t Baa 4 tr ln; ngn hn t P-3 5 tr ln. Nu khng c nh gi ca cc t chc quc t th a vo phn tch cc ch s nh: ROE>10%, ROA >1%, NPL (n qu hn) 1% (sau khi tr i qu d phng n xu), IF l thnh vin chnh thc ca FCI, c cht lng dch v bao thanh ton do FCI nh gi t mc trung bnh tr ln. Trng hp thc hin qun l s sch, thu h: ngi mua l thnh vin chnh thc ca FCI c cht lng dch v bao thanh ton do FCI nh gi t mc trung bnh tr ln. Ngi mua v ngi bn thng ng vi nhau: ri ro ny c th kim sot c thng qua kim sot vic giao hng bng t khai hi quan, B/L, kim tra thc t vic giao hng. Mt cch khc l truy i bn bn hng hn ch vic thng ng gia ngi mua v ngi bn.

Cht lng tn dng tt, ang c ri ro tn dng nhng mc thp, kh nng thanh ton ng hn cc cam kt ti chnh c nh gi l mnh. 3 Cht lng tn dng kh, kh nng thanh ton ng hn cc cam kt ti chnh l t yu cu, tuy nhin nhng bin ng khng thun li c th lm tt hng tn dng xung hng ri ro. 4 n v c cht lng tn dng chp nhn c. 5 n v c cht lng tn dng tng i.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 67

Bo him tn dng: cc n v bao thanh ton c th ng k bo him nhng khon phi thu min truy i vi mt cng ty chuyn bo him tn dng. y l cch thc gim thiu ri ro hiu qu nht dnh cho nhng n v bao thanh ton cn mi. 3.3.3. Quy trnh x l tranh chp theo quy nh ca FCI: Vic x l tranh chp v gii quyt nhng hu qu gy ra cho n v bao thanh ton nhp khu l vn rt quan trng. Theo Chng VI, iu s 27 Quy tc chung v bao thanh ton quc t GRIF nu ln cc quy nh lin quan n tranh chp trong nghip v bao thanh ton quc t. Chng ta cn phi bit v hiu r nhng quy nh trong iu khon quan trng ny cng nh cc p dng cc quy nh vo thc tin. Thng bo tranh chp: iu khon ny nhn mnh tm quan trng ca vic phi thng bo nhanh chng. Mc ii) iu 27 ghi r: Khi nhn c thng bo c tranh chp, IF hoc EF phi gi ngay thng bo cho bn kia.. Cng thc hin sm chng no th cng gim thiu c thi gian v tin bc b ra chng y. Mc d thng thng th IF s l ngi bit n tranh chp u tin do thng tin t pha ngi mua, tuy nhin EF cng c th bit trc do c ngi bn cho hay. Trong nhng trng hp nh vy, EF cng c trch nhim thng bo ngay cho IF. nh hng ca vic thng bo (1) Mc iii) ghi r: Ngay khi nhn c thng bo v tranh chp, vic ph duyt bao thanh ton cho khon phi thu s tm thi b nh ch. Tuy nhin, iu ny khng c ngha l s ph duyt ny b hu b hon ton.IF vn chu ri ro trong khi ch i kt cc cui cng ca tranh chp . (2) Mc iii) cng ch ra nh hng ca vic thng bo tranh chp i vi trch nhim bo m thanh ton ca IF. Nu IF nhn c thng bo tranh chp trong vng 90 ngy k t ngy o hn ca ho n ang c tranh chp, th IF khng phi thanh ton nh bo m. Nu IF thanh ton ri h c quyn i li s tin tranh chp . Tuy nhin, vic i bi thng ch c hiu lc trong mt thi gian nht nh. EF phi nhn c
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 68

thng bo tranh chp c lin quan trong vng 180 ngy k t ngy o hn ca ho n. Trch nhim ca cc n v bao thanh ton trong vic gii quyt tranh chp. Trch nhim ca EF: cho d ai l ngi gi thng bo i na th EF lun l ngi chu trch nhim gii quyt tranh chp. H phi khng ngng hnh ng bo m l tranh chp c gii quyt cng nhanh cng tt. Trch nhim ca IF: thot nhn khi tranh chp xy ra, IF l ngi c ri ro t nht, ch cn thng bo khng chm tr l h c th thot c ri ro. Tuy nhin, cc quy tc chung v bao thanh ton quc t (GRIF) khng quy nh nh th. Mc (iv) phn a) c ghi r n v bao thanh ton nhp khu phi hp tc v gip n v bao thanh ton xut khu trong vic gii quyt mi tranh chp, k c h tr trong qu trnh kin tng khi n v bao thanh ton xut khu yu cu. thc hin ngha v hp tc v gip n v bao thanh ton xut khu, n v bao thanh ton nhp khu c th: (1) Cung cp thng tin v h thng lut php nc ngi mua, cng nh v cc chi ph v th tc lin quan. (2) Tham gia vo cc cuc thng lng (3) Ch nh lut s c nng lc h tr gii quyt tranh chp. (4) Chuyn cc ch th n lut s c ch nh gii quyt tranh chp. (5) Tin hnh gii quyt tranh chp vi s gip ca cc lut s chuyn trch v quyn li ca ngi xut khu v n v bao thanh ton xut khu. Do phi thc hin 5 ngha v trn, nn c th c nhng tnh hung m IF c th t chi vic kin tng. l nhng trng hp khi ngi mua l mt i tc quan trng ca IF hoc ngi mua l mt cng ty ln, c tn tui v vic kin tng mt cng ty nh th c th lm tn hi n tnh hnh kinh doanh ca IF. Cng c nhng trng hp EF v/hoc ngi bn cho rng tt nht hy chnh h l ngi tin hnh i kin. Trong nhng trng hp nh th, EF c hng quyn ti chuyn nhng li cc quyn i vi khon phi thu lin quan (mc (iv) phn b).

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 69

Tuy nhin, trch nhim ca IF khng kt thc , d cho vic ti chuyn nhng c xy ra hay khng, th n v IF vn phi chp nhn li khon phi thu nh ph duyt v quyn li ca ngi bn nu v tranh chp c gii quyt m p theo hng c li cho ngi bn. Nu trc vic ti chuyn nhng xy ra th IF c nhp li ngay tc khc tt c cc quyn ca EF hoc quyn ca ngi bn theo phn quyt c a ra. Phn (iv) trong Quy tc cng nu ra 3 quy nh sau: (1) EF phi khng ngng hnh ng nhm bo m cho tranh chp c gii quyt cng sm cng tt. (2) IF phi thng xuyn cp nht y thng tin. (3) Ngi mua phi thanh ton trong vng 30 ngy k t ngy tranh chp c ho gii hoc k t ngy phn quyt ca to n c hiu lc. Ti sao bn IF nn h tr gii quyt tranh chp? Khng phi lc no tranh chp cng xut pht t pha ngi bn, IF phi h tr tch cc trong vic gii quyt tranh chp v nhng l do sau y: (1) Gip ngn chn nhng khon n xu ca ngi mua. (2) Kp ng ph hn ch nhng ri ro c th xy ra cho nhng ngi bn khc. (3) Cng c cht lng dch v. (4) Mt khc, nu IF h tr tch cc trong vic gii quyt tranh chp th h s c c hi c n v EF tin tng v s dng dch v ca h nhiu h nhiu hn. Gii quyt tranh chp bng thng lng v gi quyt tranh chp thng qua to n: Nh cp phn trc, hn mc tn dng m IF bo m cho ngi mua s tm ngng cho n khi c kt lun gii quyt tranh chp. Thi hn cho php i n kt lun khng th l v chng. Nhng vn y l thi hn cho php bao lu l hp l? EF mun ko di thi hn ny cng lu cng tt, trong khi IF mun gim hn m h chu ri ro ny xung ti thiu. Mt vn khc l nhiu tranh chp c gii quyt bng cch thng lng, Phn (iv), GRIF, gi y l bin php gii quyt tranh chp bng thng
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 70

lng), thi hn a ra gii php x l tranh chp khc nhau tu tng trng hp, nhng thng l khng ko di. Tuy nhin, trong mt s trng hp, tranh chp ch c th gii quyt qua to n v mt rt nhiu thi gian thng l n vi nm. Gii hn v thi gian: Phn (v) ca GRIF, a ra hn mc v thi gian khc nhau i vi hai bin php gii quyt tranh chp. Theo , IF phi chp nhn li ri ro tn dng nu nh tranh chp c gii quyt theo hng c li cho ngi bn trong thi hn sau y: 180 ngy i vi tranh chp c gii quyt bng thng lng. 3 nm i vi tranh chp c x l theo phn quyt ca Ta n. Trong c hai trng hp, thi hn bt u tnh t ngy EF nhn c thng bo tranh chp c lin quan. Mt khi thi hn gii quyt tranh chp kt thc, ri ro ca IF c hu b. Tuy nhin vn c mt ngoi l, nu trc khi thi hn ny chm dt m ngi mua mt kh nng tr n th n v IF vn phi chu ri ro cho n khi c phn quyt cui cng. Ngha v thanh ton sau khi tranh chp c gii quyt. Mt tranh chp c th c gii quyt theo 1 trong 3 hng sau: (1) C li cho ngi bn. Ngi mua phi thanh ton v do mt ln na IF phi hon ton chu mi ri ro trong phm vi xt duyt ca mnh. (2) C li cho ngi mua. Ri ro ca IF n khon phi thu ang b tranh chp hon ton chm dt. (3) C s tha thun. Cch gii quyt ny vn c li cho ngi bn bi v theo tha thun ny IF vn chu ri ro i vi s tin thanh ton theo phn quyt. Thi im IF phi tr tin theo trch nhim bo m thanh ton chnh l ngy m ngi mua phi tr tin cc khon phi thu theo quyt nh gii quyt tranh chp. Theo , IF phi thanh ton trong vng 14 ngy k t ngy ni trn vi iu kin l ngy cui cng ca thi hn 14 ngy sau ngy bo m thanh ton ban u. Chi ph kin tng: Cc chi ph pht sinh trong v vic kin tng gii quyt tranh chp c th rt cao v i khi cn cao hn c gi tr ca khon n phi thanh ton. Do , trc khi tin hnh kin tng, cc bn cn phi nh lng cn thn cc chi ph b ra. Tuy nhin, ai
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 71

s l ngi chu cc chi ph nu vic kin ng xy ra? GRIF quy nh rt r v vb n ny trong phn (viii): Nu tranh chp c gii quyt v ngi bn thng kin, mi chi ph c lin quan s do n v bao thanh ton nhp khu chu. Cc trng hp cn li, chi ph s do n v bao thanh ton xut khu chu. Tm tt bng m t cng vic v thi gian thc hin gii quyt tranh chp:
Hnh ng Thi gian GRIF, iu khon 27, phn Cung cp y chi tit v Ngay lp tc tranh chp cho i tc s dng mu thng bo tranh chp nh ch ngha v bo m Nu tranh chp thanh ton cho n khi bit xy ra trong vng c kt qu x l tranh 90 ngy k t chp. ngy o hn ho n c quyn i li khon Nu tranh chp tin thanh ton pht sinh trong vng 180 ngy k t ngy o hn ho n. Thu thp thng tin t ngi Tht nhanh chng bn v ngi mua, gi nhng v lun sn sng thng tin ny h tr cho vic trong gii quyt tranh chp. chp Nhc nh ngi bn nu 30 ngy sau khi khng nhn c phn hi H tr gii quyt tranh chp pht chp Trong sut qu (iv)a) * * trnh din ra tranh sinh tranh * * qu trnh gii quyt tranh * * (iii) * (iii) * (ii) Thc hin bi bn BTTXK * Thc hin b bn BTTNK *

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 72 Hnh ng Thi gian GRIF, iu khon 27, phn chp Gii quyt tranh chp bng Trong vng 180 thng lng ngy k t ngy pht chp a ra tranh chp to n Trong vng 3 nm k t ngy pht sinh tranh chp Thot khi ri ro nu qu thi hn gii quyt tranh chp (tr khi ngi mua v n trc thi hn ) Vn chu ri ro nu ngi Cho n khi tranh mua v n chp quyt Chp nhn thanh ton ho Khi hn mc BTT nu ngi bn thng kin Bo m thanh ton nu kt Trong lun gii quyt tranh chp ngy theo hng c li cho ngi bn c a ra sau 75 ngy k t ngy o hn thanh ton ho n. Bo m thanh ton nu nh Trong vng 90 (vi)b) * kt lun gii quyt tranh chp ngy k t ngy theo hng c li ch cho o hn thanh ton ngi bn c a ra di ho n 75 ngy sau ngy o hn thanh ton ho n vng 14 (vi)b) * tranh chp (iv)c) * n c tranh chp theo ng c gii quyt c gii (v) * (v) * (v) sinh tranh (v) Thc hin bi bn BTTXK Thc hin b bn BTTNK

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 73

Ket luan
Vi nhng u im ni bt, dch v bao thanh ton mang li nhng li ch thit thc cho c nh cung cp v ngi mua hng. Bao thanh ton p ng c nhu cu v vn ca nh cung cp, tng kh nng thanh ton cho doanh nghip, ng thi gim thiu ri ro t cc khon phi thu. T nhng li ch u vit trn, bao thanh ton tr thnh sn phm quan trng trong hot ng ca cc ngn hng trn th gii. Bao thanh ton tuy khng phi l sn phm ti chnh mi l nhng ti Vit Nam sn phm ny cha c ph bin rng ri. Nhn thc v nhu cu v sn phm bao thanh ton nc ta cn nhiu hn ch, s lng cc t chc ti chnh v tn dng trin khai ng dng sn phm ny cn rt t. Cng vi qu trnh hi nhp kinh t th gii, cc ngn hng Vit Nam sn phm bao thanh ton s ngy cng tr nn ph bin v pht trin song song vi cc hnh thc cho vay c in khc. Do vy, vic hiu r nhng khi nim, c tnh, cc li ch, cch thc s dng v phng php a sn phm bao thanh ton vo hot ng ca cc doanh nghip l rt cn thit. Trong lun vn ny cp n nhng vn nu trn v mt s gii php a sn phm bao thanh ton vo hot ng c th ti Ngn hng u t v pht trin Vit Nam. ti da trn nhng c s l lun chung nht v bao thanh ton, thc tin thc hin ti cc ngn hng thng mi c phn t rt ra nhng mt cn tn ti v hn ch. T nhng l lun v thc tin a ra mt s gii php trin khai bao thanh ton vo ng dng ti BIDV.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 74

TI LIU THAM KHO


********** 4. PGS.TS Nguyn ng Dn (2004), Tin t ngn hng, Nh xut bn thng k. 5. TS Nguyn Minh Kiu (2005), Gio trnh nghip v ngn hng. 6. PGS.TS Trn Hong Ngn v Nguyn Th Thy Linh (2006), Bao thanh ton Factoring mt hnh thc tn dng mi ti Vit Nam, Internet. 7. Nguyn Xun Trng (2005), Bao thanh ton Mt dch v ti chnh y trin vng cho cc doanh nghip Vit Nam, Internet. 8. Q s 1096/2004/Q-NHNN ca Ngn hng nh nc v quy ch hot ng bao thanh ton. 9. Quy ch hot ng bao thanh ton ca NHTM CP Chu. 10. Ti liu hi tho bao thanh ton ca SinoPac-Far East National Bank thng 2/2005. 11. Thng tin t cc website: www.acb.com.vn www.e-gov.vn www.factors-chain.com www.worldbank.com www.ueh.edu.com

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 75

Ph lc 1: Lu thc hin bao thanh ton ni a i vi bn mua hng:


Bc B phn pht trin sn phm bao thanh ton Thu thp thng tin Phng Tn dng Hi ng tn dng/Ban gim c

1 2

Lp danh sch bn mua hng tim nng

H tr cung cp thng tin bn mua hng ang quan h tn dng

Tip xc v gii thiu sn phm

Thm nh khch hng

Trnh cp hn mc BTT

Lp danh sch bn mua hng c duyt

Lu h s, thng bo cho b phn pht trin sn phm BTT

ng

Lu h s, kt thc

Khng ng

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

Trang 76

Ph lc 3: Lu thc hin bao thanh ton xut khu


Thc hin BP.BTT P.TD BP.BTT P.Tn dng P.DV XNK P.Tn dng P.DV XNK BP.BTT BP.nh gi P.TD P.ThmnhTD P.TD P.Thnh TD Hi ng TD/BG BTT: bao thanh ton IF: Import Factor BMH: bn mua hng KPT: khon phi thu K tha thun BTT vi IF. Trnh cp hn mc cho IF Tip th bn bn hng

Hng dn KH, nhn h s BTT & nh gi s b KH Yu cu IF cp hn mc m bo thanh ton s b

Thm nh TSB (nu c) & lp t


Kt thc

Phn tch bn bn hng & lp t trnh


Xt duyt h s BTT

Thm nh tn dng & lp t trnh (nu

Lu thng tin tr h s

t chi

Thng bo hn mc s b, ph cho bn bn BP.BTT


T chi

Yu cu IF cp hn mc chnh thc Nhn phn hi v vic cp hn mc t IF Lp, kim tra hp ng BTT

P.TD

Hng dn, theo di kim sot vic thng bo chuyn nhng Hon tt & tun th cc ni dung ph duyt
Truy i bn bn

Qun l

BP.BTT P.TD

P.TD DV Kh.hng BP.BTT P.TD BP.BTT P.TD P.Php ch

Chuyn Kh khon phi Kim tra CT & theo di gi CT cho BMH ng thu cho IF thu Kt qu gii quyt tranh chp bnh Tr tin ng tin & thu ph bn bn thu c cho bn Ycu bn bn, bn mua Chuyn nhng KPT cho IF gii quyt tranh chp
Lu tr h s BTT, theo di KPT
Khng t Khi kin IF (BTT min truy Truy i bn bn. Yu cu IF m bo Khn thanh ton (nu

Khch hng xut trnh chng t giao hng

Thu n gc& li BTT, theo di KPT

Thanh l KPT

P.TD

X l thu hi ng trc (BTT c truy i)

Thu n

Gii chp TSB (nu c)


HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn

Trang 77

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Lun vn thc s GVHD: TS Bi Kim Yn HVTH: Nguyn Thi Bo Lun

You might also like