Professional Documents
Culture Documents
+
(1)
Phng trnh (1.1.31) m t mi quan h gia cc vect ca trng in t (
D H
, ) trong mt vng kn bt k cc dng in dn chy qua n, m t n trong
khng gian:
S d
t
D
S Jd S d H rot l d H
S S S l
+
(2)
V mt S l tu nn ta nhn c phng trnh Maxwell th nht dng vi
phn nh sau:
dc
J J
t
D
J H rot
+ (3)
(1 im)
Nu mi trng c dn in ring =0 th E J
=> 0 J
nn phng
trnh c dng:
dco
J
t
E
H rot
0
(4)
Phng trnh ch ra : Dng in dich hay in trng bin thin cng to ra
t trng xoy tng ng dng in dn
2. Phng trnh Maxwell th hai:
Maxwell cho rng biu thc ca nh lut cm ng in t p dng khng
ch cho mt vng dy dn kn m m cn ng cho bt k mt vng kn no( khng
nht thit dn in) trong khng gian. Trong trng hp tng qut vng kn ny c
th mt phn nm trong trn khng, phn khc nm trong in mi hay trong kim
loi. Ta nhn c phng trnh sau:
S d
t
B
l d E
S l
(5)
(2 im)
Nu p dng nh l Grin Stc cho v tri vi S l tu nhn c phng
trnh sau:
t
B
E rot
(6)
Vy t trng bin thin to ra in trng xoy
3. ngha vt l ca phng trnh th nht v th hai ca Maxwell:
Bt k s bin thin no ca in trng u gy nn t trng
xoy(ng sc khp kn) v ngc li. in trng v t trng bin thin
khng th tn ti c lp vi nhau, chng lun lin h mt thit vi nhau v lin
tc chuyn t dng ny sang dng khc to nn sng in t truyn lan vi vn tc
nh sng.
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Mi trng ng h ng la mi tr ng ma ti nh ch t cu a no mo i i m la
nh nhau. Trong ca c mi tr ng na y ca c ve c t B H, va D E, la song song v i nhau
t ng i: E D H B . ,
N u chi u ca c phng tri nh ve c t trn xu ng ca c tru c to a ta c ca c
phng tri nh v h ng:
'
z z
y y
x x
H B
H B
H B
'
z z
y y
x x
E D
E D
E D
(1 im)
i v i ca c mi trng b t ng h ng m i quan h gi a ca c ve c t trn
c xa c i nh qua ca c phng tri nh:
'
+ +
+ +
+ +
z zz y zy x zx z
z yz y yy x yx y
z xz y xy x xx x
H H H B
H H H B
H H H B
'
+ +
+ +
+ +
z zz y zy x zx z
z yz y yy x yx y
z xz y xy x xx x
E E E D
E E E D
E E E D
Ca c h ng s
,
co th c vi t d i da ng nh sau:
1
1
1
]
1
zz zy zx
yz yy yx
xz xy xx
H B
1
1
1
]
1
zz zy zx
yz yy yx
xz xy xx
E D
(2 im)
go i la tenx t th m
go i la tenx i n th m
Trong th c t khng t n ta i ca c mi tr ng ma ca
va
u mang ti nh
tenx.
Mi tr ng b t ng h ng co tenx t th m i n hi nh la pheri t c t
ho a b i t tr ng khng i; co n mi tr ng co tenx i n th m i n hi nh la
mi tr ng ion ho a( mi tr ng plasma).
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
L y S la m t c u ba n ki nh a. Do ti nh ch t i x ng nn D ta i mo i i m trn hi nh
c u la nh nhau
2
4 . r D S d D
S
(1 im)
a) Xe t tr ng h p th nh t: i m M ngoa i hi nh c u(r>a)
Ta co : q = Q
D.4 r
2
= Q =
S
.4 a
2
D =
S
.(a
2
/r
2
)
b) Tr ng h p th hai: i m M trong hi nh c u(r<a)
Ta co : q = 0, D = 0.
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co :
j
p
( p
h ng s ph c tuy t i)
* *
E J n d
* *
E j J ch di
ch di
n d
J
J
(
1 j
)
Ty s gi a ph n a o va ph n th c cu a
p
chi nh la ty s gi a do ng i n d n va
do ng i n di ch (do ng i n di ch cha y trong i n mi, co n do ng i n d n di chuy n
trong kim loa i).
- N u
) 1 ( < >
hay
thi t co ti nh ch t cu a ch t i n mi
- N u
) 1 ( > <
hay
thi t co ti nh ch t d n i n.
(1 im)
Gi i ha n theo b c so ng t o xem t kh la d n i n hay i n mila :
hay
1
4
0
hay
Ma
60
0
1
4
60
3
10 . 15
1
15
1
= (2/3).10
2
(m)
ca ng l n thi t ca ng co ti nh d n i n hn
T y ta co th k t lu n la :
- V i > (2/3).10
2
m thi t co ti nh d n i n.
- V i < (2/3).10
2
m thi t co ti nh i n mi.
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 2
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Trnh by phng trnh 3 v 4 ca Maxwell v ngha vt l ca chng.
Cu 2 : (3 im)
Hy tri nh by v s phn cc cu a so ng i n t
Cu 3 : (2 im)
M t i n ti ch do ng Q phn b u theo th ti ch qua c u co ba n ki nh la a, v i mi
i n th m t trong khng khi . Ha y ti m c ng i n tr ng E trong va
ngoa i qua c u o
Cu 4 : (2 im)
So ng ph ng truy n trong mi tr ng i n mi ng nh t ng h ng r ng v ha n
co tham s = 4
0
;
0 ;
0
; bin c ng i n trng cu a so ng E
m
= 10
-
3
(V/m) va f = 10
6
Hz. L p bi u th c gia tri t c th i c ng t trng cu a so ng va
m t do ng cng su t trung bi nh.
p n:
Cu 1 : (3 im)
Maxwell coi nh lut Gauss v nguyn l lin tc ca t thng p dng
cho c trng hp in trng v t trng l tnh, khng i cng nh vi trng
hp tng qut ca in t trng bin thin theo thi gian. Ta c:
Q dV S d D
V S
(1)
0
dV B div
V
(2)
V th tch V l tu nn nhn c cc phng trnh Maxwell th 3 v th
4 nh sau:
D
div (3)
0 B div
(4)
(1 im)
ti n cho vic theo di, ta vit thnh hai dng sau:
Dng tch phn:
0
t
B
t
D
S
S
S d B
Q dV l d D
S d l d E
S d S d J l d H
S
V S
l
S l
(5)
Dng vi phn:
0 B div
D
div
t
B
E rot
t
D
J H rot
(6) (2 im)
ngha vt l ca phng trnh 3 v 4 ca Maxwell:
D
(1 im)
y E
mx
, v E
my
l bin cc sng thnh phn, l gc lch pha ban u
ca hai sng ph ng
Suy ra
2 2 1
2
2
2
1
sin cos
E E
2
,
_
,
_
my mx my mx
E E
E
E
E
E
Phng tri nh ny biu din mt hnh elip
(2 im)
Elip c trc ln la m mt gc vi trc ox
cos
2
2
2 2
my mx
my mx
E E
E E
tg
; vi E
mx
> E
my
- Khi E
mx
=E
my
; = /2 thi phn c c lu c na y l phn cc trn.
- Khi = n (n = 1, 2,...) thi la phn c c th ng.
Nh v y khi t thay i ve c t E se quay cu ng v phi a ng c chi u kim ng
h , v i chu ky :
2
T
, u nu t cu a no va ch tha nh ng eli p. Chi u quay
cu a
E
la chi u quay v phi a tha nh ph n tr ng ch m pha.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
L y S la m t c u ba n ki nh a. Do ti nh ch t i x ng nn D ta i mo i i m trn hi nh
c u la nh nhau
q r D S d D
S
2
4 .
a) Xe t tr ng h p th nh t: i m M ngoa i hi nh c u(r>a)
Ta co : q = Q
D.4 r
2
= Q
2
4 r
Q
D
Mi tr ng la khng khi nn =
0
Ma D = .E =
2
4 r
Q
E =
2
4 r
Q
(1 im)
b) Tr ng h p th hai: i m M trong hi nh c u(r<a)
Ta ch ng minh c
3
3
.r
a
Q
q t cng th c ti nh m t i n ti ch
3
.
3
4
a
Q
va
3
.
3
4
. r q
3
3
3
3
. .
3
4
.
.
3
4
r
a
Q
r
a
Q
q
M t kha c ta co
2
4 r
q
D
r
a
Q
r
a r
Q
D
3
3
3 2
. 4
.
. 4
Ma D = .E
r
a
Q
E
3
. 4
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co
m
m
H
E
ma
) ( 60
2
120
4
0
0
) / (
60
10
3
m A
E
H
m
m
(1)
Bi u th c gia tri tc th i cu a c ng t tr ng:
) cos( kt t H H
(1) (1 im)
Vi
0 0
4 2 f k va
) / ( 10 . 3
1
8
0 0
s m C
8
10 . 3
4 1
. 2
f
C
f k
Bi u th c t c th i cu a m t do ng cng su t trung bi nh la :
m m tb
H E
2
1
, v i H
m
co bi u th c nh (1). (2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 3
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Hy xa c i nh i u ki n b i v i tha nh ph n ti p tuy n cu a ve c t cng i n
tr ng va t tr ng trn b m t phn ca ch gi a hai mi tr ng.
Cu 2 : (3 im)
Ha y tri nh ba y v so ng i n t ph ng trong mi tr ng d n i n.
Cu 3 : (2 im)
Ti nh tr ng va th ta o ra b i m t tru c ti ch i n co m t i n ti ch da i la
L,
ta i
i m ca ch tru c 1 khoa ng r.
Cu 4 : (2 im)
Cho tham s i n cu a t kh:
H ng s i n mi tng i 4
d n i n ring = 10
-3
1/m.
Ch ng to r ng i v i so ng cc da i( = 10
4
10
5
m) thi m t t co ti nh d n i n
t t hn, co n i v i so ng c c ng n( = 10
-3
10 m)thi m t t co ti nh d n i n
ke m.
p n:
Cu 1 : (3 im)
p dng phng trnh Maxwell dng tch phn cho mt hnh tr ta c kt
qu sau:
S S n D n D
s xq
+ + ) (
, ,
0 2
,
0 1
l php tuyn vi S
12
0
S
Vung gc vi mt ABCD.
iu kin b i vi E
Ly l lm chu vi ca ABCD v tri c th vit thnh :
l d E l d E l d E l d E l d E
DA CD BC AB l
+ + +
21 2 12 1
Trong : E
1
E
2
l cc vect trong mi trng (MT) 1 v mi trng 2
E
12
v E
21
l cc vect va trong MT1 v MT2
Khi h 0 th AB ab v CD ba
BC v AD 0
(1 im)
Nh vy:
l d E E l d E l d E l d E
b
a
a
b
b
a
l
+
) (
2 1 2 1
0 S
lim
v phi :
0
lim
0
S d
t
B
S
S
Do :
2 1 2 1 2 1
0 ) ( 0 ) ( E E dl E E l d E E
b
a
b
a
Nh vy: Thnh phn tip tuyn ca vect cng in trng khng thay i
khi i qua b mt phn cch gia hai mi trng. Thnh phn tip tuyn ca vect
in cm
D
S d
t
D
j l d H
S
d
l
) (
+
t
B
E rot
S d
t
B
l d E
S l
0 D
div
dV S d D
V S
0 B
div
0
S
S d B
(2 im)
Xt phng trnh sau:
dS
t
D
j l d H
S
d
l
) (
+
Khi h 0 lm tngt nh phn trc ta c:
dl l H H l d H H l d H
b
a
b
a
l
0 2 1 2 1
0 h
) ( ) (
lim
()
Khi v phi phng trnh trn l :
S d
t
D
S d J S d
t
D
J
S S
d
S
d
+
lim lim lim
0 h 0 h 0 h
) (
Do D hu hn nn:
0
lim
0 h
S d
t
D
S
Cn
b
a
dien
S
d
J S d J
lim
0 h
( )
J
S
l vect mt dng in mt t () v ( ) ta c :
S
b
a
S
b
a
J H H dl l J dl l H H
2 1 0 0 2 1
) (
Nh vy vect cng t trng c thnh phn tip tuyn thay i mt lng
mt dng in mt khi i qua b mt phn cch gia hai mi trng
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Trong mi trng d n in thay =
p
Trong mi trng d n in k l mt s phc
,
_
p
k
t k = p-j
V i
) 1 1 (
2
) 1 1 (
2
2 2
2
2 2
2
+
+ +
(1 im)
Bi u th c tr ng lu c na y co da ng:
z j j
m
jkz
m
m e E e E E
) (
. .
z j z
m
e e E E
. .
Da ng phu thu c va o th i gian:
) cos( . z t e E E
z
m
Nh v y so ng i n t truy n lan trong mi trng d n i n bin cu a no se
bi suy gia m theo quy lu t ha m s mu m(
z
e
). T c pha trong tr ng h p na y
la :
pha
v
(2 im)
v
pha
phu thu c va o t n s . Mi tr ng ma v n t c pha phu thu c va o t n s
go i la mi tr ng ta n s c(mi tr ng ta n so ng). , ma tng thi suy ra
tng
suy gia m ca ng nhi u.
Nu mi trng c dn in rt ln th coi = , khi
2
pha
V
/4
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
Ma D = E
r
E
L
2
(1 im)
Th ta i i m ca ch tru c m t khoa ng r la :
dr
r
r d E
M
L
M
2
Tng t ta i i m ca ch tru c m t khoa ng x:
i n tr ng:
x
E
L
Th : dx
x
x d E
r
L
r
+
2
C
r
x
L
r
L
+ +
1
ln
2
ln
2
(2 im)
Cu 23:
M t do ng i n di ch cha y qua hai ba n tu la :
t
E
t
E
J
ch Di
0
Ma
d
U
E
. T y ta suy ra c:
t U
d
J
m ch Di
cos
0
Ma t U
d
r
r J S J I
m ch di ch di ch di
cos . * *
2
1 0 2
1 1
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
L
I l d H
(1 im)
L y L la chu vi cu a ng tro n ba n ki nh r = 1cm. Do ti nh ch t i x ng nn
H
ta i
mo i i m trn ng cong L la nh nhau.
I r H 2 .
Co n t ng a i s ca c do ng i n xuyn qua ng cong L la :
S J I
ch di
.
(S la di n ti ch cu a ng tro n ba n ki nh r).
2
. r J I
ch di
t rU
d
r
J
r
r J
H
m
ch di ch di
cos
2
.
2 2
.
0
2
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co h ng s i n mi ph c tng i cu a t c bi u di n nh sau:
60 j
p
c trng cho ti nh ch t i n mi
60 c trng cho ti nh ch t d n i n.
Ta th y ca ng l n thi t ca ng co ti nh d n i n hn.
(1 im)
- V i = 10
4m
thi 4 600 10 . 10 . 60 60
3 4
>>
. T y ta suy ra c
t co ti nh d n i n t t.
V y v i so ng cc da i = 10
4
10
5
m thi t co ti nh d n i n t t.
- V i = 10 m
4 06 , 0 10 . 10 . 60 60
3
<<
t co ti nh d n i n
ke m
V y v i = 10
-3
10 m t co ti nh d n i n ke m.
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 4
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Hy xc nh i u ki n b i v i tha nh ph n pha p tuy n cu a ve c t c ng
i n tr ng va t tr ng trn b m t phn ca ch gi a hai mi tr ng
Cu 2 : (3 im)
Trnh by so ng ph ng trong mi tr ng i n mi ly t ng
Cu 3 : (2 im)
Co 1 tu ph ng khng khi ta o tha nh t hai ba n tro n ba n ki nh r
1
=2cm, va khoa ng
ca ch gi a chu ng d = 0,5 cm. Tu i n na y la m t ph n cu a ma ch do ng i n. Trn
hai ba n tu co m t i n a p bi n i u
m
=sint; U
m
= 500V; = (2/7).10
6
rad/s. Ha y
ti m do ng i n di ch toa n ph n cha y qua hai ba n tu v i ba n ki nh r = 1cm.
Cu 4 : (2 im)
Cho ca p ng tru c c ta o b i hai hi nh tru c d n i n, hi nh tru trong co ba n ki nh
a, trong o co dao i n I cha y do c theo dy. Va hi nh tru ngoa i co ba n ki nh b, trong
o do ng i n cu ng b ng I nhng cha y ng c chi u. Ha y ti nh c ng t tr ng
ta i ca c i m sau: a r b, r >b.
p n:
Cu 1 : (3 im)
xt iu kin b i vi E
1n
v H
n
ta xt hnh tr c y S
1
v S
2
nh v
cao h .
- i vi E
n
Ta xt phng trnh Maxwell dng vi phn sau y:
V S
dV dS D
(1)
S
12
*
l giao tuyn gia mt phn cch v hnh tr
(1 im)
T v phi ca biu thc (1) ta c :
12 0
12
0
lim
S d n dV
S
S
V
h
t ta c t v tri v v phi ta c biu thc sau y:
D
1n
- D
2n
=
s
1
E
1n
-
2
E
2n
=
s
s
l mt in tch mt
Nh vy thnh phn php tuyn ca vect in cm D khi chuyn quab mt
phn cch 2 mi trng thay i mt lng bng mt in tch mt
s
.
(2 im)
- iu kin b i vi H
n
Xt phng trnh Maxwell
n n n n
S
B B B B S d B
2 1 2 1
0 0
1
H
1
n -
2
H
2
n=0
Nh vy thnh phn php tuyn ca vect t cm B
n
lin tc khi i qua b
mt phn cch hai mi trng.
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Ta kha o st sng phng
jkz
m
e E E
(3.5)
Suy ra: z = 1/k(t cosnt)
(1 im)
m i th i i m t m t ng pha cu a so ng la m t ph ng z = const.V n t c pha
la v n t c di chuy n cu a m t ng pha, ky hi u la
1
k dt
dz
v
pha
Trong khng gian t do:
c v
pha
1
Va
c
m
z
kz t
E E
H ). cos(
(2 im)
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
M t do ng i n di ch cha y qua hai ba n tu la :
t
E
t
E
J
ch Di
0
Ma
d
U
E
. T y ta suy ra c:
t U
d
J
m ch Di
cos
0
Ma t U
d
r
r J S J I
m ch di ch di ch di
cos . * *
2
1 0 2
1 1
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
L
I l d H
(1 im)
L y L la chu vi cu a ng tro n ba n ki nh r = 1cm. Do ti nh ch t i x ng nn
H
ta i
mo i i m trn ng cong L la nh nhau.
I r H 2 .
Co n t ng a i s ca c do ng i n xuyn qua ng cong L la :
S J I
ch di
.
(S la di n ti ch cu a ng tro n ba n ki nh r).
2
. r J I
ch di
t rU
d
r
J
r
r J
H
m
ch di ch di
cos
2
.
2 2
.
0
2
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
I
2b
I
n
i
i
L
I l d H
1
Xe t L la ng tro n co tm n m trn tru c cu a ca p ng tru c ba n ki nh r. L vung
go c v i tru c cu a ca p.
Do ti nh ch t i x ng cu a ca p nn H ta i mo i i m trn L la nh nhau:
n
i
i
I r H
1
2 .
(1 im)
- Tr ng h p r>b thi
0 0
1
H I I I
n
i
i
- Tr ng h p a r b thi
I I
n
i
i
1
r
I
H I r H
2
2 .
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 5
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Hy chng minh v pht biu i nh lu t ba o toa n nng l ng i v i tr ng i n
t. Ve c t Poynting.
Cu 2 : (3 im)
Hy trnh by v hi u ng b m t v t d n.
Cu 3 : (2 im)
Co do ng i n khng i I cha y theo dy d n hi nh tru tro ng ba n ki nh a. Ha y ti m
c ng trng ta i i m b t ky ca ch tru c dy d n 1 khoa ng r cho hai trng h p
r>a va r <a.
Cu 4 : (2 im)
Trong n a khng gian ng v i to a z>0 la mi tr ng d n i n, cu th la kim
loa i ng co d n i n ring
0 0 0
7
; ); / 1 ( 10 . 8 , 5 m
, theo phng
tru c z truy n m t so ng th ng ng nh t v i t n s f = 10
5
Hz. Ha y xa c i nh v n t c
pha, b c so ng, tr kha ng so ng, h s suy gia m
va th m su cu a tr ng()
trong kim loa i ng cu a so ng. Bin cng tr ng se gia m i bao nhiu l n
so v i b m t kim loa i khi so ng i su va o c m t khoa ng d = 1mm.
p n:
Cu 1 : (3 im)
Trng in t l mt dng c bit ca vt cht, nn n cng tun theo nh
lut bo ton nng lng.
T vt l nng lng in t trong mt n v th tch :
dV
H E
V
)
2 2
( W
2 2
+
;
t
H
E rot
e d
J
t
E
J H rot
+
(1 im)
Vy ta c :
t
H
H E
+ +
e d
J
t
E
E E J E rot H H rot E
+
d
J H rot
Ta c ] . [ H E div E rot H H rot E
t
E
t
E
E
2
2
1
t
H
2
2
1
t
H
H
E J
d
E )
2 2
( ] . [
2
2 2
e
J E
H E
t
H E div + + +
Ly tch phn theo th tch V 2 v ri p dng nh lut L tstrgratski Gauss.
[ ]
+ + +
V
e
V V S
dV E J dV E dV
H E
t
S d H E
2
2 2
)
2 2
( .
(1)
[ ]
+ +
V
e
V S
dV E J dV E S d H E
2
t
W
.
(2)
(2 im)
Xt ngha:
dV E
V
V
e
dV E J
l Cng sut do ngun ngoi sinh ra trong th tch V k hiu P
e
t
W
.
l cng sut chy ngoi V qua din tch S.
Tm li: Cng sut do ngun ngoi sinh ra trong th tch V bng tng cng sut
tiu hao di tc dng nhit trong V, cng sut chy ra ngoi V qua din tch S v
cng sut lm thay i in t trng trong V. chnh l nh lut bo ton nng
lng i vi trng in t.
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Trong vt dn in tt ( >>1) ta c :
2
(1)
Khi rt ln th cng rt ln dn n suy gim cng nhiu, ta thy bin
cng trng suy gim rt nhanh khi truyn vo trong vt dn. Ngha l sng
in t ch tn ti mt lp rt mng st b mt ca vt dn in tt. Khi cho
dng in cao tn chy trong vt dn in tt ngi ta cng thy dng in ny ch
tn ti trn mt lp theo nh lut m.
J
d
= E
i vi dng kho st: E=E
m
e
-z
e
-jz
J
d
= E
m
e
-z
e
-jz
=J
0
e
-z
e
-jz
(2)
J
0
l mt dng chn b mt vt cht J
0
= E
m
(1 im)
Mt dng in s gim dn khi i vo su trong vt dn theo quy lut
ging nh bin cng in trng
Hin tng sng in t hay sng in cao tn khi truyn trong vt dn in
tt ch tp chung mt lp rt mng trn b mt ca n gi l hiu ng b mt,
hay hiu ng Skin
c trng cho hiu ng b mt ngi ta a vo khai nim thm su
ca trng hay su thm nhp ca trng , l khong cch m ng vi n
bin cng trng suy gim i e ln: e 2,718
Ta c :
e
e E
e E
z
m
z
m
) (
= e suy ra = 1/
2 1
(2 im)
Hiu ng b mt c p dng trong thc t (m vng, bc), khi lm gim
tiu hao khi truyn sng in t ngi ta ch m mt lp mng vng hoc bc ln
b mt kim loi.
Khi tnh ton cc bi ton ngi ta thy khi nim tr khng mt ca kim
loi: Z
S
= R
S
+ X
S
R
S
l tr c trng cho cng sut tiu hao
S
R
X
S
l cm khng ca mt ring Z
S
Vn tc pha:
2
p
V
pha
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
n
i
i
L
I l d H
1
L y L la chu vi cu a ng tro n ba n ki nh r. Do ti nh ch t i x ng nn
H
ta i mo i
i m trn ng cong L la nh nhau.
n
i
i
L
I r H l d H
1
2 .
(1 im)
- Tr ng h p r>a:
I I
n
i
i
1
r
I
H
2
- Tr ng h p r<a:
2 2
2
2
2
2
1
2 a
Ir
H
a
r
I r
a
I
r J I
S
n
i
i
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta c
l n nn 7 , 4782
2
10 . 8 , 5 . 10 . 4 . 2
2
7 7
f
V n t c pha:
4 , 560
7 , 1120
10 . 2 2
5
f
v
pha
Ma
3
5
10 . 604 , 5
10
4 , 560
f
v
pha
Va
120
0
0
C
Z
4
7 7
10 . 09 , 2
10 . 8 , 5 . 10 . 4 . 2
2
f
(1 im)
Ta co :
) cos( . z t e E E
z
m
(1) ma trn b m t thi z = 0 nn bin cu a phng
tri nh (1) la E
m
.
Khi so ng i su m t oa n d = 1mm, lu c o bin cu a phng tri nh (1) la
d
m
e E
.
bin so ng suy gia m:
119
.
. 10
3
e n l e
e E
E
d
d
m
m
l n
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 6
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Ha y tri nh ba y v h phng tri nh Maxwell da ng bin ph c.
Cu 2 : (3 im)
Trnh by so ng ph ng trong mi tr ng i n mi ly t ng
Cu 3 : (2 im)
A p du ng i nh lu t Bixava ti nh t trng ta o b i m t dy d n ma nh co do ng
i n I ta i i m ca ch tru c m t khoa ng r.
Cu 4 : (2 im)
So ng ph ng truy n trong mi tr ng i n mi ng nh t ng h ng r ng v ha n
co tham s = 4
0
;
0 ;
0
; bin c ng i n trng cu a so ng E
m
= 10
-
3
(V/m) va f = 10
6
Hz. L p bi u th c gia tri t c th i c ng t trng cu a so ng va
m t do ng cng su t trung bi nh.
p n:
Cu 1 : (3 im)
Trong th c t th ng g p ca c dao ng i u ho a. M t kha c 1 dao ng i u
ho a khng pha i la i u ho a thi b ng phe p bi n i Fourier bao gi cu ng co th
phn ti ch tha nh t ng cu a ca c dao ng i u ho a. Vi v y vi c nghin c u tr ng
i u ho a nh m t t p h p ring cu a tr ng i n t la r t c n thi t. Cho dao ng
i u ho a:
). cos( t A A m
Ta a bi t phng pha p bin ph c la m cho phng tri nh phn ti ch ca c
dao ng i u ho a tr nn n gia n i r t nhi u. S du ng phng pha p bin
ph c ta a va o phng tri nh trn nh sau:
) (
.
t j
m e A A
t j j
m e e A A
t j
m e A A
(1 im)
Trong o :
j
m
m
e A A
: Bin ph c cu a ve c t
A
A p du ng i nh cng th c le: ) sin( ) cos(
) (
+
t j t e
t j
Ta co :
) Re(
A A
Nh v y i v i tr ng i u ho a tng ng v i ca c ve c t
E
,
D
,
B
,
H
,
, J ta co da ng bin ph c tng ng
m
E
,
m
D
,
m B
,
m H
,
m m
J , .
H phng tri nh Maxwell da ng bin ph c :
- Phng tri nh 1:
d
J
t
E
H rot
t j
m e H H
t j
m
d
e J J
(2 im)
Thay va o phng tri nh 1 cu a Maxwell ta co :
t j
m
t j
m
t j
m e J e E
t
e H rot
) (
0
t j
m
t j
m
t j
m
e J e E j e H rot
+
. .
0
m m
m
J E j H rot
+
.
0
+
.
0
m m H j E rot
.
m
m D Div
m B Div
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Ta kha o st sng phng
jkz
m
e E E
(3.5)
Suy ra: z = 1/k(t cosnt)
(1 im)
m i th i i m t m t ng pha cu a so ng la m t ph ng z = const.V n t c pha
la v n t c di chuy n cu a m t ng pha, ky hi u la
1
k dt
dz
v
pha
Trong khng gian t do:
c v
pha
1
Va
c
m
z
kz t
E E
H ). cos(
(2 im)
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
O M
r
d
l
Idl
A p du ng i nh lu t Bixava(i nh lu t Ampe)
[ ]
l
r
r l d I
H
2
0
.
4
Ma ta co [ ] i dl r l d . sin .
0
. T y ra suy ra:
i
r
dl I
H
.
sin
4
2
T hi nh ve ta th y
sin
d
r
(1 im)
dl
d
I
H
l
2
)
sin
(
sin
4
(1)
d
l
g va cot
d
dl
d
2
sin
1
d
d
dl
2
sin
(2)
Khi l bi n i t - + thi
bi n i t 0 n .
Thay (2) va o (1) ta co :
d
I I
d
d
I
d
d
d
I
H
2
cos
4
sin
4 sin
.
)
sin
(
sin
4
0 0
2
0
2
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co
m
m
H
E
ma
) ( 60
2
120
4
0
0
) / (
60
10
3
m A
E
H
m
m
va th m su cu a tr ng()
trong kim loa i ng cu a so ng. Bin cng tr ng se gia m i bao nhiu l n
so v i b m t kim loa i khi so ng i su va o c m t khoa ng d = 1mm.
p n:
Cu 1 : (3 im)
- T phng tri nh 1 cu a Maxwell da ng bin ph c:
ngm m m
m
J J E j H rot
+ +
.
0
Va ta co
m m E J
ngm m m
m
J E E j H rot
+ + . .
0
ngm m
m
J E j j H rot
+ ) (
0
ngm m p
m
J E J H rot
+ .
Trong o :
j p
la h ng s i n mi ph c tuy t i cu a mi trng
j
p
p
0
la h ng s i n mi ph c tng i cu a mi tr ng.
f
c
f j
p
; 2 ( 60
Co th ch ng minh r ng ty s gi a ph n a o va ph n th c cu a
p
la
: la
ty s i n d n va i n di ch, no c trng cho tiu hao trong mi tr ng i n mi.
t tg =
; la go c tiu hao i n mi
N u la ch t i n mi: tg < 0,001
D n i n: tg > 100
Ba n d n 0,01 < tg <100
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
a) nh ngha v cc gi thit
nh ngha : Lng cc in l mt dng dy dn thng, mnh ngn trn n c
dng i n bin i do ngu n ngoi cung cp. Trong th c t ky thu t, l ng c c
i n la ph n t c ba n c u ta o nn ca c ngten dy, ngten ch n t,..
Tr ng b c xa cu a ngten na y la ch ng ch t tr ng b c xa cu a t p h p v
s ca c l ng cc i n t n i ti p nhau.
Cc gi thit :
- Mi trng bao quanh lng cc in la i n mi l tng (,= hng s
v = 0 ).
- Chiu di ca lng cc l<<( b c sng).
- Dng in nui lng cc i n la iu ho vi tn s
(1 im)
b) Th chm ca lng cc in
t lng cc in vo h to cu, trc ca lng cc t theo trc OZ
Dng in iu ho nui lng cc c dng:
t i
0
.Se
m z
I z I
S l tit din ngang ca lng cc in
ngm em
m m
J J z J J
0
.
A p du ng cng th c th ch m
dV
r
e t g
V
jkr
t
). (
4
1
) (
(1) cho ve c t
em
A
cu a
phng tri nh so ng (1)ta c:
V
ikr
m
em
dV
r
e J z
A
. .
4
0
(2 im)
Vi do ng i n trong l ng cc chi cha y theo phng tru c z nn
em
A
cu ng
h ng theo tru c z.
Vi V=S*l la th ti ch cu a l ng cc i n nn ti ch phn trn co th vi t d i
da ng go n hn:
l
ikr
m
V
ikr
m
em
dl
r
e I
z dV
r
e J
z A
4 4
0 0
(2)
Vi l r t ma nh va ng n nn co th coi do ng ta i mo i i m trn l ng cc i n
co bin va pha nh nhau. Hn n a r >> l nn:
r
e
r
l I
z A
ikr
m
en
.
4
0
(3)
V sin cos
0 0 0
r z
Nn
) sin cos (
4
0 0
r
r
e
r
l I
A
ikr
m
em
(4)
T bi u th c n u s du ng bi u th c e
A rot H
va
,
_
e
e
grad
t
A
E
ta
se ti m c ca c ve c t
H
,
E
.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
L y S la m t c u ba n ki nh a. Do ti nh ch t i x ng nn D ta i mo i i m trn hi nh
c u la nh nhau
q r D S d D
S
2
4 .
c) Xe t tr ng h p th nh t: i m M ngoa i hi nh c u(r>a)
Ta co : q = Q
D.4 r
2
= Q
2
4 r
Q
D
Mi tr ng la khng khi nn =
0
Ma D = .E =
2
4 r
Q
E =
2
4 r
Q
(1 im)
d) Tr ng h p th hai: i m M trong hi nh c u(r<a)
Ta ch ng minh c
3
3
.r
a
Q
q t cng th c ti nh m t i n ti ch
3
.
3
4
a
Q
va
3
.
3
4
. r q
3
3
3
3
. .
3
4
.
.
3
4
r
a
Q
r
a
Q
q
M t kha c ta co
2
4 r
q
D
r
a
Q
r
a r
Q
D
3
3
3 2
. 4
.
. 4
Ma D = .E
r
a
Q
E
3
. 4
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta c
l n nn 7 , 4782
2
10 . 8 , 5 . 10 . 4 . 2
2
7 7
f
V n t c pha:
4 , 560
7 , 1120
10 . 2 2
5
f
v
pha
Ma
3
5
10 . 604 , 5
10
4 , 560
f
v
pha
Va
120
0
0
C
Z
4
7 7
10 . 09 , 2
10 . 8 , 5 . 10 . 4 . 2
2
f
(1 im)
Ta co :
) cos( . z t e E E
z
m
(1) ma trn b m t thi z = 0 nn bin cu a phng
tri nh (1) la E
m
.
Khi so ng i su m t oa n d = 1mm, lu c o bin cu a phng tri nh (1) la
d
m
e E
.
bin so ng suy gia m:
119
.
. 10
3
e n l e
e E
E
d
d
m
m
l n
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 8
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Tri nh ba y nguyn ly x p ch ng va nguyn ly i l n cu a tr ng i n t.
Cu 2 : (3 im)
Tri nh ba y v th ch m cu a tr ng i n t .
Cu 3 : (2 im)
Cho m t hi nh c u ti ch i n ba n ki nh la a. Gia s i n ti ch phn ph u trn b
m t cu a no v i m t i n ti ch m t
s
= Q/4a
2
. Ti nh c ng i n tr ng ta i
nh ng i m ngoa i va trong hi nh c u.
Cu 4 : (2 im)
Cho ca p ng tru c c ta o b i hai hi nh tru c d n i n, hi nh tru trong co ba n ki nh
a, trong o co dao i n I cha y do c theo dy. Va hi nh tru ngoa i co ba n ki nh b, trong
o do ng i n cu ng b ng I nhng cha y ng c chi u. Ha y ti nh c ng t tr ng
ta i ca c i m sau: a r b, r >b.
p n:
Cu 1 : (3 im)
No i chung khi gia i ca c ba i toa n v i n t tr ng la m t cng vi c ph c ta p. Vi
v y trong m t s trng h p gia i ca c ba i toa n m t ca ch n gia n va nhanh
cho ng hn ng i ta a p du ng m t s nguyn ly c ba n cu a tr ng i n t .
1. Nguyn ly xp ch ng
i v i mi tr ng tuy n ti nh phng tri nh vi phn vi t cho ca c ve c t i n
t tr ng cu ng la tuy n ti nh. T gia o tri nh toa n ho c ta a bi t t ng ca c nghi m
ring cu a b t ky phng tri nh vi phn tuy n ti nh na o cu ng la nghi m ring cu a
phng tri nh na y. Do o ta co th th y r ng: tr ng do m t s ngu n na o o se la
t ng ve c t ca c tr ng cu a t ng ngu n. y chi nh la n i dung cu a nguyn ly x p
ch ng. Nhng c mt iu l nguyn l ny khng c a p du ng i v i cng su t
ho c nng l ng.
Thi du : Gia s co n ngu n do ng n J J J ,..., , 2
1
Go i
1
1
, H E
la trng do
1
J gy ra khi
0 ,..., 3
2
n J J J
Tng t :
1
1
, H E la tr ng do
2
J gy ra khi 0 ,..., 3
1
n J J J
n
n
H E , la tr ng do
1
J gy ra khi 0 ,..., 1 1 n
n
J J J
T y ta suy ra tr ng E do
n J J J ,..., , 2
1
gy ra la :
). ( ... ) ( ) ( ) ,..., , ( 2 2 1 1 2 1 n n n J E J E J E J J J E + + +
). ( ... ) ( ) ( ) ,..., , ( 2 2 1 1 2 1 n n n J H J H J H J J J H + + +
(1 im)
2. Nguyn ly i l n
a, Nguyn ly i l n c suy ra t ti nh ch t i x ng cu a ca c phng tri nh
Maxwell. Xe t phng tri nh Maxwell o khng co ngu n ngoa i.
(a)
'
0 H div
t
E
H rot
(b)
'
0 E div
t
E
E rot
N u i u ki n phe p i l n: . ; H E thi h (a) tr tha nh h (b) va
ng c la i. i u na y co nghi a la : N u nh co hai ba i toa n i n ng ma t t ca ca c
i u ki n i v i
H
(ho c
E
) cu a ba i toa n na y se tr tha nh ca c i u ki n i v i
E
(ho c ) H cu a ba i toa n kia. Khi th c hi n phe p i l n thi n u bi t nghi m cu a ba i
toa n th nh t ta co th suy ra c nghi m cu a ba i toa n th 2.
(2 im)
Thi du : N u nh ta ti m c ca c bi u th c i v i ca c h s ti ch phn c xa c
i nh t i u ki n tha nh ph n ti p tuy n cu a ve c t
E
= 0. Trn b m t bin gi i
cu a 2 mi tr ng thi khi th c hi n phe p i l n: . ; H E ta se c bi u
th c i v i
H
ma tha nh ph n ti p tuy n cu a
H
cu ng b ng khng trn b m t
phn ca ch.
b, Nguyn ly i l n cu ng a p du ng c i v i khng gian o co ngu n i n t
tr ng. Lu c na y h phng tri nh Maxwell co da ng:
) (a
'
D div
t
H
E rot
) (b
'
0 B div
J
t
E
H rot
) (a
va
) (b
i x ng ta pha i a va o ca c a i l ng quy c
M
M
J ,
M J
: m t do ng t
M
: m t kh i t ti ch.
- Ca c a i l ng
M
M J ,
trong t nhin khng co , ta a va o chi nh m mu c
ich la m cho h phng tri nh Maxwell i x ng v i
E
,
H
. Do o co th a p
dung nguyn ly i l n: ; H E ;
M M
J J ;
H phng tri nh Maxwell la :
'
D div
J
t
H
E rot M
'
M
B div
J
t
E
H rot
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Mu n ti m
H
,
E
2
2
. (1)
Trong o :
a i di n cho
m m e e
A A , , ,
g a i di n cho phng tri nh v pha i cu a ca c phng tri nh so ng.
Co th ti m c nghi m cu a phng tri nh so ng almbe(1) co da ng nh sau:
dV
r
v
r
t g
V
t
) (
4
1
) (
(3)
(1 im)
V: la th ti ch ch a ngu n
r: la khoa ng ca ch t i m ti nh tr ng M ti ca c i m ngu n(vi phn th ti ch
dV)
:
1
v
la v n t c truy n so ng trong mi trng
T phng tri nh (3) ta th y r ng trng ta i i m kha o sa t th i i m t c
xa c i nh khng pha i b i gia tri ngu n ta i th i i m t ma c xa c i nh b i gia tri
cu a ngu n th i i m s m hn t m t khoa ng th i gian la
v
t
1
, t
chi nh la
khoa ng th i gian truy n t ngu n n i m quan sa t v i v n t c v h u ha n. Nh
v y tr ng i m quan sa t ch m pha so v i ngu n m t khoa ng th i gian t
. Do
o nghi m (3) u ng la th ch m cu a tr ng i n t.
(2 im)
N u tr ng la i u ho a thi :
jkr jkr t j
m
v
r
t j
m
e t g e e g e g
v
r
t g
). ( . . ) (
) (
V i
v
k
: la s so ng trong mi tr ng.
Do o th ch m cu a tr ng i n t co da ng:
dV
r
e t g
V
jkr
t
). (
4
1
) (
(4)
Tr ng ta i i m kha o sa t ch m pha so v i tr ng ta i i m ngu n m t l ng
la kr.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
L y S la m t c u ba n ki nh a. Do ti nh ch t i x ng nn D ta i mo i i m trn hi nh
c u la nh nhau
2
4 . r D S d D
S
(1 im)
c) Xe t tr ng h p th nh t: i m M ngoa i hi nh c u(r>a)
Ta co : q = Q
D.4 r
2
= Q =
S
.4 a
2
D =
S
.(a
2
/r
2
)
d) Tr ng h p th hai: i m M trong hi nh c u(r<a)
Ta co : q = 0, D = 0.
I
2b
I
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
n
i
i
L
I l d H
1
Xe t L la ng tro n co tm n m trn tru c cu a ca p ng tru c ba n ki nh r. L vung
go c v i tru c cu a ca p.
Do ti nh ch t i x ng cu a ca p nn H ta i mo i i m trn L la nh nhau:
n
i
i
I r H
1
2 .
(1 im)
- Tr ng h p r>b thi
0 0
1
H I I I
n
i
i
- Tr ng h p a r b thi
I I
n
i
i
1
r
I
H I r H
2
2 .
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 9
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Hy xc nh i u ki n b i v i tha nh ph n pha p tuy n cu a ve c t c ng
i n tr ng va t tr ng trn b m t phn ca ch gi a hai mi tr ng
Cu 2 : (3 im)
Ha y tri nh ba y v so ng i n t ph ng trong mi tr ng d n i n
Cu 3 : (2 im)
Co do ng i n khng i I cha y theo dy d n hi nh tru tro ng ba n ki nh a. Ha y ti m
c ng trng ta i i m b t ky ca ch tru c dy d n 1 khoa ng r cho hai trng h p
r>a va r <a.
Cu 4 : (2 im)
t kh co ) / 1 ( / 10 , 4
3
0
m m Ci
. Ha y ti m gi i ha n theo b c so ng t
o xem t kh la d n i n va i n mi.
p n:
Cu 1 : (3 im)
xt iu kin b i vi E
1n
v H
n
ta xt hnh tr c y S
1
v S
2
nh v
cao h .
- i vi E
n
Ta xt phng trnh Maxwell dng vi phn sau y:
V S
dV dS D
(1)
S
12
*
l giao tuyn gia mt phn cch v hnh tr
(1 im)
T v phi ca biu thc (1) ta c :
12 0
12
0
lim
S d n dV
S
S
V
h
t ta c t v tri v v phi ta c biu thc sau y:
D
1n
- D
2n
=
s
1
E
1n
-
2
E
2n
=
s
s
l mt in tch mt
Nh vy thnh phn php tuyn ca vect in cm D khi chuyn quab mt
phn cch 2 mi trng thay i mt lng bng mt in tch mt
s
.
(2 im)
- iu kin b i vi H
n
Xt phng trnh Maxwell
n n n n
S
B B B B S d B
2 1 2 1
0 0
1
H
1
n -
2
H
2
n=0
Nh vy thnh phn php tuyn ca vect t cm B
n
lin tc khi i qua b
mt phn cch hai mi trng.
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Trong mi trng d n in thay =
p
Trong mi trng d n in k l mt s phc
,
_
p
k
t k = p-j
V i
) 1 1 (
2
) 1 1 (
2
2 2
2
2 2
2
+
+ +
(1 im)
Bi u th c tr ng lu c na y co da ng:
z j j
m
jkz
m
m e E e E E
) (
. .
z j z
m
e e E E
. .
Da ng phu thu c va o th i gian:
) cos( . z t e E E
z
m
Nh v y so ng i n t truy n lan trong mi trng d n i n bin cu a no se
bi suy gia m theo quy lu t ha m s mu m(
z
e
). T c pha trong tr ng h p na y
la :
pha
v
(2 im)
v
pha
phu thu c va o t n s . Mi tr ng ma v n t c pha phu thu c va o t n s
go i la mi tr ng ta n s c(mi tr ng ta n so ng). , ma tng thi suy ra
tng
suy gia m ca ng nhi u.
Nu mi trng c dn in rt ln th coi = , khi
2
pha
V
/4
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
n
i
i
L
I l d H
1
L y L la chu vi cu a ng tro n ba n ki nh r. Do ti nh ch t i x ng nn
H
ta i mo i
i m trn ng cong L la nh nhau.
n
i
i
L
I r H l d H
1
2 .
(1 im)
- Tr ng h p r>a:
I I
n
i
i
1
r
I
H
2
- Tr ng h p r<a:
2 2
2
2
2
2
1
2 a
Ir
H
a
r
I r
a
I
r J I
S
n
i
i
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co :
j
p
( p
h ng s ph c tuy t i)
* *
E J n d
* *
E j J ch di
ch di
n d
J
J
(
1 j
)
Ty s gi a ph n a o va ph n th c cu a
p
chi nh la ty s gi a do ng i n d n va do ng
i n di ch (do ng i n di ch cha y trong i n mi, co n do ng i n d n di chuy n trong
kim loa i).
- N u
) 1 ( < >
hay
thi t co ti nh ch t cu a ch t i n mi
- N u
) 1 ( > <
hay
thi t co ti nh ch t d n i n.
(1 im)
Gi i ha n theo b c so ng t o xem t kh la d n i n hay i n mila :
hay
1
4
0
hay
Ma
60
0
1
4
60
3
10 . 15
1
15
1
= (2/3).10
2
(m)
ca ng l n thi t ca ng co ti nh d n i n hn
T y ta co th k t lu n la :
- V i > (2/3).10
2
m thi t co ti nh d n i n.
- V i < (2/3).10
2
m thi t co ti nh i n mi.
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 10
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Hy trnh by v nh lut bo ton in tch.
Cu 2 : (3 im)
Hy tri nh ba y v tr ng ti nh i n.
Cu 3 : (2 im)
Co 1 tu ph ng khng khi ta o tha nh t hai ba n tro n ba n ki nh r
1
=2cm, va khoa ng
ca ch gi a chu ng d = 0,5 cm. Tu i n na y la m t ph n cu a ma ch do ng i n. Trn
hai ba n tu co m t i n a p bi n i u
m
=sint; U
m
= 500V; = (2/7).10
6
rad/s. Ha y
ti m do ng i n di ch toa n ph n cha y qua hai ba n tu v i ba n ki nh r = 1cm.
Cu 4 : (2 im)
Cho tham s i n cu a t kh:
H ng s i n mi tng i 4
d n i n ring = 10
-3
1/m.
Ch ng to r ng i v i so ng cc da i( = 10
4
10
5
m) thi m t t co ti nh d n i n
t t hn, co n i v i so ng c c ng n( = 10
-3
10 m)thi m t t co ti nh d n i n
ke m.
p n:
Cu 1 : (3 im)
in tch c th phn b gin on hay lin tc. N khng t nhin sinh ra v
cng khng t nhin mt i. in tch tun theo nh lut bo ton. nh lut bo
ton in tch (do Faray tm ra qua thc nghim nm 1843) c pht biu nh
sau:
Lng in tch i ra khi mt mt kn S bao quanh th tch V trong mt
khong thi gian no bng lng in tch trong th tch ny b gim i trong
khong thi gian y.
i xc nh dng ton hc ca nh lut:
Gi s trong th tch V ty ca mi trng vt cht c bao bi mt kn S ti
thi im t cha mi lng in tch l Q vi mt khi :
V
dV Q
(1)
(1 im)
Sau mt khong thi gian dt lng in tch trong th tch V gim i 1 lng
l dQ. Theo nh lut bo ton in tch lng in tch gim i trong V bng
lng in tch i ra khi V qua mt S trong khong thi gian dt to ra dng
in dn I.
V
dV
dt
d
I
(2)
V th tch V ng yn nn chng ta c hn thc sau y:
dV
t
S d J
S
(3)
(2 im)
nh lut trn l dng tch phn, nu p dng biu thc nh l tstrogratski
Gauss cho v tri ta c:
dV
t
dV J div S d J
V V S
(4)
V th tch V l ty nn suy ra:
0
+
t
J div
(5)
Biu thc trn y l dng vi phn ca nh lut bo ton in tch hay gi l
phng trnh lin tc.
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Tr ng ti nh i n la tr ng c ta o ra b i ca c i n ti ch ng yn va khng i
theo th i gian.
Hay J = 0;
0
'
E D
D div
E rot
.
0
(1)
Tr ng ti nh i n la 1 tr ng th ngoa i co
0 E rot
nn co th bi u di n qua
1 bi n m i
t
l grad E
0
(2) ( vi th 0 ) ( grad rot E rot ).
Th cu a tr ng i n ti nh theo (2) co th xa c i nh b ng bi u th c:
l d E
(3)
(1 im)
Cng A cu a tr ng ti nh i n theo 1.18 c th c hi n khi di chuy n 1 i n
ti ch i m(+) q = 1C t i m M
1
n i m M
2
la :
) ( ) (
2 1
2
1
2
1
M M
M
M
M
M
l d E l d F A
(4)
Trong o ) ( ) (
2 1
,
M M
la th cu a tr ng ti nh i n ta i M
1,
M
2.
1
1
) (
M
M
l d E
;
2
2
) (
M
M
l d E
;
0
2
; v v div grad (6)
Phng tri nh (6) go i la phng tri nh Poison. Phng tri nh na y lin h th va
i n ti ch ta i m t i m b t ky cu a tr ng.
- Ta i nh ng i m ma o m t i n tr ng b ng khng thi ta co
0
2
,
phng tri nh (6) tr tha nh phng tri nh Laplas.
Gia i phng tri nh Poison co nghi m:
dV
r
V
) (
4
1
(7)
r la khoa ng ca ch t i m ti nh tr ng n vi phn th ti ch dV.
(2 im)
- i v i i n ti ch i m ta co :
r
q
. . 4
(8)
Ta co :
dV
r
grad grad E
V
4
1
dV
r
grad E
V
1
4
3 2
0
2
1 1
r
r
r
r
gradr
r r
grad
Ta c:
V
dV r
r
E
3
4
1
(9)
Tr ng h p i n ti ch i m ta co :
q
r
r
E .
4
3
(10)
N u a va o tr ng cu a i n ti ch q m t i n ti ch th q
1
, ta co :
r
r
qq
E q F
3
1
1
4
(11)
Bi u th c (11) chi nh la i nh lu t Culng. Vi v y i nh lu t Culng la h qua
cu a phng tri nh Maxwell i v i tr ng ti nh i n.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
M t do ng i n di ch cha y qua hai ba n tu la :
t
E
t
E
J
ch Di
0
Ma
d
U
E
. T y ta suy ra c:
t U
d
J
m ch Di
cos
0
Ma t U
d
r
r J S J I
m ch di ch di ch di
cos . * *
2
1 0 2
1 1
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
L
I l d H
(1 im)
L y L la chu vi cu a ng tro n ba n ki nh r = 1cm. Do ti nh ch t i x ng nn
H
ta i
mo i i m trn ng cong L la nh nhau.
I r H 2 .
Co n t ng a i s ca c do ng i n xuyn qua ng cong L la :
S J I
ch di
.
(S la di n ti ch cu a ng tro n ba n ki nh r).
2
. r J I
ch di
t rU
d
r
J
r
r J
H
m
ch di ch di
cos
2
.
2 2
.
0
2
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co h ng s i n mi ph c tng i cu a t c bi u di n nh sau:
60 j
p
c trng cho ti nh ch t i n mi
60 c trng cho ti nh ch t d n i n.
Ta th y ca ng l n thi t ca ng co ti nh d n i n hn.
(1 im)
- V i = 10
4m
thi 4 600 10 . 10 . 60 60
3 4
>>
. T y ta suy ra c
t co ti nh d n i n t t.
V y v i so ng cc da i = 10
4
10
5
m thi t co ti nh d n i n t t.
- V i = 10 m
4 06 , 0 10 . 10 . 60 60
3
<<
t co ti nh d n i n
ke m
V y v i = 10
-3
10 m t co ti nh d n i n ke m.
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 11
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Hy chng minh v pht biu i nh lu t ba o toa n nng l ng i v i tr ng i n t
nh l Ump-Poynting
Cu 2 : (3 im)
Tri nh ba y v t tr ng cu a do ng i n khng i.
Cu 3 : (2 im)
Ti nh tr ng va th ta o ra b i m t tru c ti ch i n co m t i n ti ch da i la
L,
ta i
i m ca ch tru c 1 khoa ng r.
Cu 4 : (2 im)
So ng ph ng truy n trong mi tr ng i n mi ng nh t ng h ng r ng v ha n
co tham s = 4
0
;
0 ;
0
; bin c ng i n trng cu a so ng E
m
= 10
-
3
(V/m) va f = 10
6
Hz. L p bi u th c gia tri t c th i c ng t trng cu a so ng va
m t do ng cng su t trung bi nh.
p n:
Cu 1 : (3 im)
Trng in t l mt dng c bit ca vt cht, nn n cng tun theo nh
lut bo ton nng lng.
T vt l nng lng in t trong mt n v th tch :
dV
H E
V
)
2 2
( W
2 2
+
;
t
H
E rot
e d
J
t
E
J H rot
+
(1 im)
Vy ta c :
t
H
H E
+ +
e d
J
t
E
E E J E rot H H rot E
+
d
J H rot
Ta c ] . [ H E div E rot H H rot E
t
E
t
E
E
2
2
1
t
H
2
2
1
t
H
H
E J
d
E )
2 2
( ] . [
2
2 2
e
J E
H E
t
H E div + + +
Ly tch phn theo th tch V 2 v ri p dng nh lut L tstrgratski Gauss.
[ ]
+ + +
V
e
V V S
dV E J dV E dV
H E
t
S d H E
2
2 2
)
2 2
( .
(1)
[ ]
+ +
V
e
V S
dV E J dV E S d H E
2
t
W
.
(2)
(2 im)
Xt ngha:
dV E
V
V
e
dV E J
l Cng sut do ngun ngoi sinh ra trong th tch V k hiu P
e
t
W
.
l cng sut chy ngoi V qua din tch S.
Tm li: Cng sut do ngun ngoi sinh ra trong th tch V bng tng cng sut
tiu hao di tc dng nhit trong V, cng sut chy ra ngoi V qua din tch S v
cng sut lm thay i in t trng trong V. chnh l nh lut bo ton nng
lng i vi trng in t.
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Tra ng tha i ring quan tro ng th 2 la t tr ng do do ng i n khng i ta o ra. y
la tra ng tha i d ng cu a tr ng i n t: J 0,
0
'
E D
D div
E rot
.
0
(1)
'
H B
B div
J H rot
0
(2)
Tng t nh tr ng ti nh i n, i v i tr ng d ng ta cu ng co nh ng nh n
xe t sau:
- i n tr ng va t tr ng dng khng c l p v i nhau n a ma lin tu c v i
nhau thng qua
J
.
- Tr ng dng co
0 E rot
nn i n tr ng d ng la m t tr ng th co th
t
l
grad E
- T tr ng dng co ti nh ch t xoa y vi ) 0 ( J H rot nn khng th du ng th
m
va co th bi u di n qua bi n m i
m A rot B
(3)
Vi
0 m A divrot B div
trong o
m A
la ve c t th , ta co :
m m m A A graddiv J A rotrot
2
xac inh
m A
n tri thi ta thm mt iu kin tuy y . n gia n ta ly
0 m A div
J Am
2
(4) . Bi u th c (4) go i la phng tri nh Poison cho
m A
. Phng tri nh ve c t na y tng ng v i (5) phng tri nh sau:
'
z
z
y
y
x
x
J A
J A
J A
2
2
2
(5)
(1 im)
Nghi m cu a phng tri nh (5) la
dV
r
J
A
V
z y x
z y mx
, ,
, ,
4
(6)
Da ng ve c t cu a no la : dV
r
J
A
V
m
4
(7)
Bi u th c xa c i nh
B
va
H
la:
dV
r
J
rot B
V
4
(8)
dV
r
J
rot H
V
4
1
(9)
Tr ng h p do ng i n cha y trong dy d n co thi t di n ngang nho co th bo
qua so v i chi u da i dy d n va khoa ng ca ch t dy n i m quan sa t. Ve c t th
lu c na y co dang:
l S l S l
m
r
l d I
s d J
r
l d
l d s d
r
J
A
4 4 4
(10)
Va
l
r
l d
rot
I
H
4
(11) hay
l
r
l d
rot
I
H
4
(12)
(2 im)
A p du ng h ng ng th c ve c t:
[ ] v rot v grad rot
v
+ . l y l d v
r
;
1
ta co :
l rotd
r
l d
r
grad
r
l d
rot
1
.
1
+
1
]
1
B i vi tr ng c ti nh i m quan sa t M v i to a x, y, z ma
l d
khng
phu thu c va o i m M nn
0 l rotd
1
]
1
l d
r
grad
r
l d
rot .
1
, va
2
0 1
r
r
r
grad thay va o bi u th c (12) ta co :
[ ]
l
r
r l d I
H
2
0 .
4
(10)
Bi u th c (10) la bi u th c da ng ti ch phn cu a i nh lu t Bixava. Co n da ng
vi phn nh sau:
[ ]
2
0 .
.
4 r
r l d I
H d
(11)
K t lu n: i nh lu t Bixava la h qua cu a phng tri nh Maxwell i v i tr ng
d ng.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
Ma D = E
r
E
L
2
(1 im)
Th ta i i m ca ch tru c m t khoa ng r la :
dr
r
r d E
M
L
M
2
Tng t ta i i m ca ch tru c m t khoa ng x:
i n tr ng:
x
E
L
Th : dx
x
x d E
r
L
r
+
2
C
r
x
L
r
L
+ +
1
ln
2
ln
2
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co
m
m
H
E
ma
) ( 60
2
120
4
0
0
) / (
60
10
3
m A
E
H
m
m
l php tuyn vi S
12
0
S
Vung gc vi mt ABCD.
iu kin b i vi E
Ly l lm chu vi ca ABCD v tri c th vit thnh :
l d E l d E l d E l d E l d E
DA CD BC AB l
+ + +
21 2 12 1
Trong : E
1
E
2
l cc vect trong mi trng (MT) 1 v mi trng 2
E
12
v E
21
l cc vect va trong MT1 v MT2
Khi h 0 th AB ab v CD ba
BC v AD 0
(1 im)
Nh vy:
l d E E l d E l d E l d E
b
a
a
b
b
a
l
+
) (
2 1 2 1
0 S
lim
v phi :
0
lim
0
S d
t
B
S
S
Do :
2 1 2 1 2 1
0 ) ( 0 ) ( E E dl E E l d E E
b
a
b
a
Nh vy: Thnh phn tip tuyn ca vect cng in trng khng thay i
khi i qua b mt phn cch gia hai mi trng. Thnh phn tip tuyn ca vect
in cm
D
S d
t
D
j l d H
S
d
l
) (
+
t
B
E rot
S d
t
B
l d E
S l
0 D
div
dV S d D
V S
0 B
div
0
S
S d B
(2 im)
Xt phng trnh sau:
dS
t
D
j l d H
S
d
l
) (
+
Khi h 0 lm tngt nh phn trc ta c:
dl l H H l d H H l d H
b
a
b
a
l
0 2 1 2 1
0 h
) ( ) (
lim
()
Khi v phi phng trnh trn l :
S d
t
D
S d J S d
t
D
J
S S
d
S
d
+
lim lim lim
0 h 0 h 0 h
) (
Do D hu hn nn:
0
lim
0 h
S d
t
D
S
Cn
b
a
dien
S
d
J S d J
lim
0 h
( )
J
S
l vect mt dng in mt t () v ( ) ta c :
S
b
a
S
b
a
J H H dl l J dl l H H
2 1 0 0 2 1
) (
Nh vy vect cng t trng c thnh phn tip tuyn thay i mt lng
mt dng in mt khi i qua b mt phn cch gia hai mi trng
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
1. Nguyn ly HUYGHEN KICHP
Nguyn l cho ta c nghim ca phng trnh sng thun nht i vi mi
hm v hng no hoc mt thnh phn vung gc bt k ca vect cng
in trng. N c p dng gi bi ton nhiu x gn ng. Tm nghim ca
phng trnh sau:
0
2 2
+ k
Ti im P bt k trong vng V c gii hn bi mt kn S. p dng nh l
Grin cho hm
( ) dS
n n
dV
S V
,
_
2 2
y hm l tu , chn sao cho
r
e
ikr
y r l khong cch t im tnh trng P n im bt k trong vng V. tai
y khi r 0 khi ta c:
dS
n n
dS
n n
S S
,
_
,
_
00
Cc o hm theo php tuyn trn S v S
0
hng ra ngoi vng V. Do trn mt
S
0
ta c:
r n r n
;
r
e
r
ik
r
e
r n
ikr ikr
,
_
,
_
1
2
0
0
2
0
0 0
0
4 4
1
0 0
00
R
r R
e
R
R
e
R
ik dS
n n
I
tb
ikR
tb
ikR
S
,
_
,
_
,
_
(1 im)
2. Nguyn l dng tng ng
Gi s cc ngun q
1
, q
2
, q
3
, q
4
,q
n
t trong vng V gii hn bi mt kn S chng
ta cn tim trng im P bt k trong khng gian V
ngoi mt S.
Theo nguyn l Huyghen-Kichp ta c th tnh trng ti P trong V
ca cc
ngun cho qua cc ngun bc x nguyn t phn b trn mt S to ra. Cc
ngun nguyn t phn b trn mt S c gi l cc ngun dng tng ng .
Cc thnh phn tip tuyn ca in trng v t trng st bn trong mt S
bng khng.
0
' '
S S
ng ng H E (1)
Theo nguyn l nghim duy nht, mn ngun cho v trng ca ngun
dng tng ng to ra im P trong vng V
0 S
[ ]
S
0 SM ng
E n I
(3)
y n
0
l vect n v php tuyn ngoi ca mt gii hn S. p dng phng
php th in ng chng ta tm c biu thc cho cc th chm vect in v t
do cc ngun dng tng ng I
S
v I
SM
trn S to ra tai im P trong V
lc ta
c:
O M
r
d
l
Idl
[ ] dS
r
e
H n dS
r
e I
A
S
ikr
ng
S
ikr
e
'
0
S
4 4
[ ] dS
r
e
E n dS
r
e I
A
S
ikr
ng
S
ikr
M
'
0
SM
4 4
Trong cng thc (4) cc tham s nh , v s sng k phi tnh trong mi trng
vng khng gian ngoi V
Cc biu thc (3) v (4) l biu thc nguyn l dng tng ng ca
trng in t. Nguyn l ny c ng dng gii bi ton nhiu x sng in
t rt li.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng i nh lu t Bixava(i nh lu t Ampe)
[ ]
l
r
r l d I
H
2
0
.
4
Ma ta co [ ] i dl r l d . sin .
0
. T y ra suy ra:
i
r
dl I
H
.
sin
4
2
T hi nh ve ta th y
sin
d
r
(1 im)
dl
d
I
H
l
2
)
sin
(
sin
4
(1)
d
l
g va cot
d
dl
d
2
sin
1
d
d
dl
2
sin
(2)
Khi l bi n i t - + thi
bi n i t 0 n .
Thay (2) va o (1) ta co :
d
I I
d
d
I
d
d
d
I
H
2
cos
4
sin
4 sin
.
)
sin
(
sin
4
0 0
2
0
2
(4)
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co :
j
p
( p
h ng s ph c tuy t i)
* *
E J n d
* *
E j J ch di
ch di
n d
J
J
(
1 j
)
Ty s gi a ph n a o va ph n th c cu a
p
chi nh la ty s gi a do ng i n d n va do ng
i n di ch (do ng i n di ch cha y trong i n mi, co n do ng i n d n di chuy n trong
kim loa i).
- N u
) 1 ( < >
hay
thi t co ti nh ch t cu a ch t i n mi
- N u
) 1 ( > <
hay
thi t co ti nh ch t d n i n.
(1 im)
Gi i ha n theo b c so ng t o xem t kh la d n i n hay i n mila :
hay
1
4
0
hay
Ma
60
0
1
4
60
3
10 . 15
1
15
1
= (2/3).10
2
(m)
ca ng l n thi t ca ng co ti nh d n i n hn
T y ta co th k t lu n la :
- V i > (2/3).10
2
m thi t co ti nh d n i n.
- V i < (2/3).10
2
m thi t co ti nh i n mi.
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 13
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Ha y tri nh ba y v h phng tri nh Maxwell da ng bin ph c.
Cu 2 : (3 im)
Tri nh ba y v tr ng ti nh i n.
Cu 3 : (2 im)
Co do ng i n khng i I cha y theo dy d n hi nh tru tro ng ba n ki nh a. Ha y ti m
c ng trng ta i i m b t ky ca ch tru c dy d n 1 khoa ng r cho hai trng h p
r>a va r <a.
Cu 4 : (2 im)
Cho ca p ng tru c c ta o b i hai hi nh tru c d n i n, hi nh tru trong co ba n ki nh
a, trong o co dao i n I cha y do c theo dy. Va hi nh tru ngoa i co ba n ki nh b, trong
o do ng i n cu ng b ng I nhng cha y ng c chi u. Ha y ti nh c ng t tr ng
ta i ca c i m sau: a r b, r >b.
p n:
Cu 1 : (3 im)
Trong th c t th ng g p ca c dao ng i u ho a. M t kha c 1 dao ng i u
ho a khng pha i la i u ho a thi b ng phe p bi n i Fourier bao gi cu ng co th
phn ti ch tha nh t ng cu a ca c dao ng i u ho a. Vi v y vi c nghin c u tr ng
i u ho a nh m t t p h p ring cu a tr ng i n t la r t c n thi t. Cho dao ng
i u ho a:
). cos( t A A m
Ta a bi t phng pha p bin ph c la m cho phng tri nh phn ti ch ca c
dao ng i u ho a tr nn n gia n i r t nhi u. S du ng phng pha p bin
ph c ta a va o phng tri nh trn nh sau:
) (
.
t j
m e A A
t j j
m e e A A
t j
m e A A
(1 im)
Trong o :
j
m
m
e A A
: Bin ph c cu a ve c t
A
A p du ng i nh cng th c le: ) sin( ) cos(
) (
+
t j t e
t j
Ta co :
) Re(
A A
Nh v y i v i tr ng i u ho a tng ng v i ca c ve c t
E
,
D
,
B
,
H
,
, J ta co da ng bin ph c tng ng
m
E
,
m
D
,
m B
,
m H
,
m m
J , .
H phng tri nh Maxwell da ng bin ph c
- Phng tri nh 1:
d
J
t
E
H rot
t j
m e H H
t j
m
d
e J J
(2 im)
Thay va o phng tri nh 1 cu a Maxwell ta co :
t j
m
t j
m
t j
m e J e E
t
e H rot
) (
0
t j
m
t j
m
t j
m
e J e E j e H rot
+
. .
0
m m
m
J E j H rot
+
.
0
+
.
0
m m H j E rot
.
m
m D Div
m B Div
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Tr ng ti nh i n la tr ng c ta o ra b i ca c i n ti ch ng yn va khng i
theo th i gian.
Hay J = 0;
0
'
E D
D div
E rot
.
0
(1)
Tr ng ti nh i n la 1 tr ng th ngoa i co
0 E rot
nn co th bi u di n qua
1 bi n m i
t
l grad E
0
(2) ( vi th 0 ) ( grad rot E rot ).
Th cu a tr ng i n ti nh theo (2) co th xa c i nh b ng bi u th c:
l d E
(3)
(1 im)
Cng A cu a tr ng ti nh i n theo 1.18 c th c hi n khi di chuy n 1 i n
ti ch i m(+) q = 1C t i m M
1
n i m M
2
la :
) ( ) (
2 1
2
1
2
1
M M
M
M
M
M
l d E l d F A
(4)
Trong o ) ( ) (
2 1
,
M M
la th cu a tr ng ti nh i n ta i M
1,
M
2.
1
1
) (
M
M
l d E
;
2
2
) (
M
M
l d E
;
0
2
; v v div grad (6)
Phng tri nh (6) go i la phng tri nh Poison. Phng tri nh na y lin h th va
i n ti ch ta i m t i m b t ky cu a tr ng.
- Ta i nh ng i m ma o m t i n tr ng b ng khng thi ta co
0
2
,
phng tri nh (6) tr tha nh phng tri nh Laplas.
Gia i phng tri nh Poison co nghi m:
dV
r
V
) (
4
1
(7)
r la khoa ng ca ch t i m ti nh tr ng n vi phn th ti ch dV.
(2 im)
- i v i i n ti ch i m ta co :
r
q
. . 4
(8)
Ta co :
dV
r
grad grad E
V
4
1
dV
r
grad E
V
1
4
3 2
0
2
1 1
r
r
r
r
gradr
r r
grad
Ta c:
V
dV r
r
E
3
4
1
(9)
Tr ng h p i n ti ch i m ta co :
q
r
r
E .
4
3
(10)
N u a va o tr ng cu a i n ti ch q m t i n ti ch th q
1
, ta co :
r
r
qq
E q F
3
1
1
4
(11)
Bi u th c (11) chi nh la i nh lu t Culng. Vi v y i nh lu t Culng la h qua
cu a phng tri nh Maxwell i v i tr ng ti nh i n.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
n
i
i
L
I l d H
1
L y L la chu vi cu a ng tro n ba n ki nh r. Do ti nh ch t i x ng nn
H
ta i mo i
i m trn ng cong L la nh nhau.
n
i
i
L
I r H l d H
1
2 .
(1 im)
- Tr ng h p r>a:
I I
n
i
i
1
r
I
H
2
- Tr ng h p r<a:
2 2
2
2
2
2
1
2 a
Ir
H
a
r
I r
a
I
r J I
S
n
i
i
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
A p du ng i nh lu t do ng i n toa n ph n cu a Ampe
I
2b
I
n
i
i
L
I l d H
1
Xe t L la ng tro n co tm n m trn tru c cu a ca p ng tru c ba n ki nh r. L vung
go c v i tru c cu a ca p.
Do ti nh ch t i x ng cu a ca p nn H ta i mo i i m trn L la nh nhau:
n
i
i
I r H
1
2 .
(1 im)
- Tr ng h p r>b thi
0 0
1
H I I I
n
i
i
- Tr ng h p a r b thi
I I
n
i
i
1
r
I
H I r H
2
2 . (2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 14
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Trnh by v h ng s i n mi ph c va go c tiu hao i n mi trong tr ng i u
ho a.
Cu 2 : (3 im)
Hy trnh by v hi u ng b m t v t d n.
Cu 3 : (2 im)
Cho m t hi nh c u ti ch i n ba n ki nh la a. Gia s i n ti ch phn ph u trn b
m t cu a no v i m t i n ti ch m t
s
= Q/4a
2
. Ti nh c ng i n tr ng ta i
nh ng i m ngoa i va trong hi nh c u.
Cu 4 : (2 im)
Cho tham s i n cu a t kh:
H ng s i n mi tng i 4
d n i n ring = 10
-3
1/m.
Ch ng to r ng i v i so ng cc da i( = 10
4
10
5
m) thi m t t co ti nh d n i n
t t hn, co n i v i so ng c c ng n( = 10
-3
10 m)thi m t t co ti nh d n i n
ke m.
p n:
Cu 1 : (3 im)
- T phng tri nh 1 cu a Maxwell da ng bin ph c:
ngm m m
m
J J E j H rot
+ +
.
0
Va ta co
m m E J
ngm m m
m
J E E j H rot
+ + . .
0
ngm m
m
J E j j H rot
+ ) (
0
ngm m p
m
J E J H rot
+ .
Trong o :
j p
la h ng s i n mi ph c tuy t i cu a mi trng
j
p
p
0
la h ng s i n mi ph c tng i cu a mi tr ng.
f
c
f j
p
; 2 ( 60
Co th ch ng minh r ng ty s gi a ph n a o va ph n th c cu a
p
la
: la
ty s i n d n va i n di ch, no c trng cho tiu hao trong mi tr ng i n mi.
t tg =
; la go c tiu hao i n mi
N u la ch t i n mi: tg < 0,001
D n i n: tg > 100
Ba n d n 0,01 < tg <100
(3 im)
Cu 2 : (3 im)
Trong vt dn in tt ( >>1) ta c :
2
(1)
Khi rt ln th cng rt ln dn n suy gim cng nhiu, ta thy bin
cng trng suy gim rt nhanh khi truyn vo trong vt dn. Ngha l sng
in t ch tn ti mt lp rt mng st b mt ca vt dn in tt. Khi cho
dng in cao tn chy trong vt dn in tt ngi ta cng thy dng in ny ch
tn ti trn mt lp theo nh lut m.
J
d
= E
i vi dng kho st:
E=E
m
e
-z
e
-jz
J
d
= E
m
e
-z
e
-jz
=J
0
e
-z
e
-jz
(2)
J
0
l mt dng chn b mt vt cht J
0
= E
m
(1 im)
Mt dng in s gim dn khi i vo su trong vt dn theo quy lut
ging nh bin cng in trng
Hin tng sng in t hay sng in cao tn khi truyn trong vt dn in
tt ch tp chung mt lp rt mng trn b mt ca n gi l hiu ng b mt,
hay hiu ng Skin
c trng cho hiu ng b mt ngi ta a vo khai nim thm su
ca trng hay su thm nhp ca trng , l khong cch m ng vi n
bin cng trng suy gim i e ln: e 2,718
Ta c :
e
e E
e E
z
m
z
m
) (
= e suy ra = 1/
2 1
(2 im)
Hiu ng b mt c p dng trong thc t (m vng, bc), khi lm gim
tiu hao khi truyn sng in t ngi ta ch m mt lp mng vng hoc bc ln
b mt kim loi.
Khi tnh ton cc bi ton ngi ta thy khi nim tr khng mt ca kim
loi: Z
S
= R
S
+ X
S
R
S
l tr c trng cho cng sut tiu hao
S
R
X
S
l cm khng ca mt ring Z
S
Vn tc pha:
2
p
V
pha
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
L y S la m t c u ba n ki nh a. Do ti nh ch t i x ng nn D ta i mo i i m trn hi nh
c u la nh nhau
2
4 . r D S d D
S
(1 im)
a) Xe t tr ng h p th nh t: i m M ngoa i hi nh c u(r>a)
Ta co : q = Q
D.4 r
2
= Q =
S
.4 a
2
D =
S
.(a
2
/r
2
)
b) Tr ng h p th hai: i m M trong hi nh c u(r<a)
Ta co : q = 0, D = 0.
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta co h ng s i n mi ph c tng i cu a t c bi u di n nh sau:
60 j
p
c trng cho ti nh ch t i n mi
60 c trng cho ti nh ch t d n i n.
Ta th y ca ng l n thi t ca ng co ti nh d n i n hn.
(1 im)
- V i = 10
4m
thi 4 600 10 . 10 . 60 60
3 4
>>
. T y ta suy ra c
t co ti nh d n i n t t.
V y v i so ng cc da i = 10
4
10
5
m thi t co ti nh d n i n t t.
- V i = 10 m
4 06 , 0 10 . 10 . 60 60
3
<<
t co ti nh d n i n
ke m
V y v i = 10
-3
10 m t co ti nh d n i n ke m.
(2 im)
Khoa cng ngh thng tin cng ho x hi ch ngha vit nam
B mn in t vin thng c lp - T do - Hnh phc
THI S 15
Mn: L thuyt trng in t
Thi gian : 90 pht
Hnh thc thi : Vit
Cu 1 : (3 im)
Trnh by phng trnh 3 v 4 ca Maxwell v ngha vt l ca chng.
Cu 2 : (3 im)
Tri nh ba y v t tr ng cu a do ng i n khng i.
Cu 3 : (2 im)
Ti nh tr ng va th ta o ra b i m t tru c ti ch i n co m t i n ti ch da i la
L,
ta i
i m ca ch tru c 1 khoa ng r.
Cu 4 : (2 im)
Trong n a khng gian ng v i to a z>0 la mi tr ng d n i n, cu th la kim
loa i ng co d n i n ring
0 0 0
7
; ); / 1 ( 10 . 8 , 5 m
, theo phng
tru c z truy n m t so ng th ng ng nh t v i t n s f = 10
5
Hz. Ha y xa c i nh v n t c
pha, b c so ng, tr kha ng so ng, h s suy gia m
va th m su cu a tr ng()
trong kim loa i ng cu a so ng. Bin cng tr ng se gia m i bao nhiu l n
so v i b m t kim loa i khi so ng i su va o c m t khoa ng d = 1mm.
p n:
Cu 1 : (3 im)
Maxwell coi nh lut Gauss v nguyn l lin tc ca t thng p dng
cho c trng hp in trng v t trng l tnh, khng i cng nh vi trng
hp tng qut ca in t trng bin thin theo thi gian. Ta c:
Q dV S d D
V S
(1)
0
dV B div
V
(2)
V th tch V l tu nn nhn c cc phng trnh Maxwell th 3 v th
4 nh sau: D
div (3)
0 B div
(4)
(1 im)
ti n cho vic theo di, ta vit phng trnh Maxwell thnh hai dng sau:
Dng tch phn:
0
t
B
t
D
S
S
S d B
Q dV l d D
S d l d E
S d S d J l d H
S
V S
l
S l
(5)
Dng vi phn:
0 B div
D
div
t
B
E rot
t
D
J H rot
(6)
(2 im)
ngha vt l ca phng trnh 3 v 4 ca Maxwell:
D
'
E D
D div
E rot
.
0
(1)
'
H B
B div
J H rot
0
(2)
Tng t nh tr ng ti nh i n, i v i tr ng d ng ta cu ng co nh ng nh n
xe t sau:
- i n tr ng va t tr ng dng khng c l p v i nhau n a ma lin tu c v i
nhau thng qua
J
.
- Tr ng dng co
0 E rot
nn i n tr ng d ng la m t tr ng th co th
t
l
grad E
- T tr ng dng co ti nh ch t xoa y vi ) 0 ( J H rot nn khng th du ng th
m
va co th bi u di n qua bi n m i
m A rot B
(3)
Vi
0 m A divrot B div
trong o
m A
la ve c t th , ta co :
m m m A A graddiv J A rotrot
2
xac inh
m A
n tri thi ta thm mt iu kin tuy y . n gia n ta ly
0 m A div
J Am
2
(4) . Bi u th c (4) go i la phng tri nh Poison cho
m A
. Phng tri nh ve c t na y tng ng v i (5) phng tri nh sau:
'
z
z
y
y
x
x
J A
J A
J A
2
2
2
(5) (1 im)
Nghi m cu a phng tri nh (5) la
dV
r
J
A
V
z y x
z y mx
, ,
, ,
4
(6)
Da ng ve c t cu a no la : dV
r
J
A
V
m
4
(7)
Bi u th c xa c i nh
B
va
H
la:
dV
r
J
rot B
V
4
(8)
dV
r
J
rot H
V
4
1
(9)
Tr ng h p do ng i n cha y trong dy d n co thi t di n ngang nho co th bo
qua so v i chi u da i dy d n va khoa ng ca ch t dy n i m quan sa t. Ve c t th
lu c na y co dang:
l S l S l
m
r
l d I
s d J
r
l d
l d s d
r
J
A
4 4 4
(10)
Va
l
r
l d
rot
I
H
4
(11) hay
l
r
l d
rot
I
H
4
(12)
(2 im)
A p du ng h ng ng th c ve c t:
[ ] v rot v grad rot
v
+ . l y l d v
r
;
1
ta co :
l rotd
r
l d
r
grad
r
l d
rot
1
.
1
+
1
]
1
B i vi tr ng c ti nh i m quan sa t M v i to a x, y, z ma
l d
khng
phu thu c va o i m M nn
0 l rotd
1
]
1
l d
r
grad
r
l d
rot .
1
, va
2
0 1
r
r
r
grad thay va o bi u th c (12) ta co :
[ ]
l
r
r l d I
H
2
0 .
4
(10)
Bi u th c (10) la bi u th c da ng ti ch phn cu a i nh lu t Bixava. Co n da ng
vi phn nh sau:
[ ]
2
0 .
.
4 r
r l d I
H d
(11)
K t lu n: i nh lu t Bixava la h qua cu a phng tri nh Maxwell i v i tr ng
d ng.
(3 im)
Cu 3 : (2 im)
A p du ng phng tri nh 3 cu a Maxwell da ng ti ch phn:
q S d D
S
Ma D = E
r
E
L
2
(1 im)
Th ta i i m ca ch tru c m t khoa ng r la :
dr
r
r d E
M
L
M
2
Tng t ta i i m ca ch tru c m t khoa ng x:
i n tr ng:
x
E
L
Th : dx
x
x d E
r
L
r
+
2
C
r
x
L
r
L
+ +
1
ln
2
ln
2
(2 im)
Cu 4 : (2 im)
Ta c
l n nn 7 , 4782
2
10 . 8 , 5 . 10 . 4 . 2
2
7 7
f
V n t c pha:
4 , 560
7 , 1120
10 . 2 2
5
f
v
pha
Ma
3
5
10 . 604 , 5
10
4 , 560
f
v
pha
Va
120
0
0
C
Z
4
7 7
10 . 09 , 2
10 . 8 , 5 . 10 . 4 . 2
2
f
(1 im)
Ta co :
) cos( . z t e E E
z
m
(1) ma trn b m t thi z = 0 nn bin cu a phng
tri nh (1) la E
m
.
Khi so ng i su m t oa n d = 1mm, lu c o bin cu a phng tri nh (1) la
d
m
e E
.
bin so ng suy gia m:
119
.
. 10
3
e n l e
e E
E
d
d
m
m
l n
(2 im)