ODA Vit Nam t nm 2000 n nm 2010

Trong khong 10 nm tr li y, ODA (Official Developement Assistance) c ngha l H tr pht trin chnh thc hay cn gi l Vin tr pht trin chnh thc, tr thnh mt vn thu ht c s ch ln trong vic pht trin kinh t, x hi Vit Nam. Vi tnh n nh cao, ODA thc s l ngun vn h tr c ngha ln i vi cc nc ang pht trin nh Vit Nam.

1. Khi qut chung v ODA 1.1.Khi nim v ODA

Theo Quy ch qun l v s dng ngun vn h tr pht trin chnh thc ban hnh km theo Ngh nh 131/2006/N-CP ngy 09/11/2006 ca Chnh Ph th ODA c nh ngha nh sau: H tr pht trin chnh thc (gi tt l ODA) c hiu l hot ng hp tc pht trin gia Nh nc hoc Chnh Ph nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam vi Nh ti tr l Chnh ph nc ngoi, cc t chc ti tr song phng v cc t chc lin quc gia hoc lin chnh ph. Mt cch khi qut, chng ta c th hiu ODA bao gm cc khon vin tr khng hon li, vin tr c hon li, hoc tn dng u i ca cc Chnh ph, cc t chc lin Chnh ph, cc t chc phi Chnh ph, cc t chc thuc h thng Lin hp quc (United Nations -UN), cc t chc ti chnh quc t dnh cho cc nc ang v chm pht trin.

1.2.Phn Loi ODA

Tu theo phng thc phn loi m ODA c xem c my loi: 4.1. Phn theo phng thc hon tr: ODA c 3 loi. - Vin tr khong hoan li: bn nc ngoi cung cp vin tr (m bn nhn khng phi hon li) bn nhn thc hin cc chng tr.nh, d n theo s tho thun trc gia cc bn. - Vin tr c hon li: nh ti tr cho nc cn vn vay mt khon tin (tu theo mt quy m v mc ch u t) vi mc l.i sut u .i v thi gian tr n thch hp. - ODA cho vay hn hp: l cc khon ODA kt hp mt phn ODA khng hon li v mt phn tn dng thng mi theo cc iu kin ca t chc Hp tc kinh t v pht trin. 4.2. Phn loi theo ngun cung cp, ODA c hai loi: - ODA song phng: L cc khon vin tr trc tip t nc ny n nc kia

thng qua hip nh c k. kt gia hai Chnh ph. - ODA a phng: l vin tr chnh thc ca mt t chc quc t (IMF, WB1...) hay t chc khu vc (ADB, EU,...) hoc ca mt Chnh ph ca mt nc dnh cho Chnh ph ca mt nc no , nhng c th c thc hin thng qua cc t chc a phng nh UNDP (Chng tr.nh pht trin Lin hip quc), UNICEF (qu nhi ng Lin Hip quc)... c th khng. 1.2.3. Phn loi theo mc tiu s dng, ODA c 4 loi: - H tr can can thanh toan: gm cc khon ODA cung cp h tr ngn sch ca Chnh ph, thng c thc hin thng qua cc dng: chuyn giao trc tip cho nc nhn ODA hay h tr nhp khu(vin tr hng ha). - Tin dng thng mi: tng t nh vin tr hng ho nhng c km theo iu kin rng buc. - Vin tr chng trinh (vin tr phi d an): Nc vin tr v nc nhn vin tr k hip nh cho mt mc ch tng qut m khng cn xc nh tnh chnh xc khon vin tr s c s dng nh th no. - Vin tr d an: chim t trng ln nht trong tng vn thc hin ODA. iu kin c nhn vin tr d n l "phi c d n c th, chi tit v cc hng mc s s dng ODA

1.3.Vai tr ca ODA i vi Vit Nam

ODA la ngun b sung vn quan trng cho u t pht trin ODA gip cho vic tip thu nhng thanh tu khoa hc, cng ngh hin i v Pht trin ngun nhn lc. ODA gop phn tng kh nng thu hut FDI va to iu kin m rng u t phat trin

1.4.u im v nhc im ca ODA

1.4.1.u im: +Li sut thp (di 3%, trung bnh t 1-2%/nm) +Thi gian cho vay cng nh thi gian n hn di (25-40 nm mi phi hon tr v thi gian n hn 8-10 nm) +Trong ngun vn ODA lun c mt phn vin tr khng hon li, thp nht l 25% ca tng s vn ODA.

1.4.2.Nhc im: +V kinh t, nc tip nhn ODA phi chp nhn d b dn hng ro thu quan bo h cc ngnh cng nghip non tr v bng thu xut nhp khu hng ho ca nc ti tr +Ngun vn ODA t cc nc giu cung cp cho cc nc ngho cng thng gn vi vic mua cc sn phm t cc nc ny m khng hon ton ph hp, thm ch l khng cn thit i vi cc nc ngho. +Nc cp ODA buc nc tip nhn ODA phi chp nhn mt khon ODA l hng ho, dch v do h sn xut. +Nc cp ODA c th tham gia gin tip vo d n gia 2 bn qua hnh thc nh thu hoc h tr chuyn gia. +Tc ng ca yu t t gi hi oi c th lm cho gi tr vn ODA phi hon li tng ln. +Ngoi ra, tnh trng tht thot, lng ph; xy dng chin lc, quy hoch thu ht v s dng vn ODA vo cc lnh vc cha hp l; trnh qun l thp, thiu kinh nghim lng cc cng trnh u t bng ngun vn ny cn thp..

2. Thc trng huy ng v s dng vn ODA ti Vit Nam t nm 2000 n nm 2010.

2.1. Thc trng huy ng vn ODA ti Vit Nam t nm 2000 n nm 2010 Ta c bng s liu v s vn ODA vo Vit Nam t nm 2000 n nm 2010

-Hng nm cc nh ti tr t chc Hi ngh vin tr quc t vn ng ti tr cho cc quc gia ang pht trin( trong c vit nam): Vit Nam c 51 nh ti tr, trong c 28 nh ti tr song phng, 23 nh ti tr a phng. +Song phng: Nht bn, M, Anh, Trung quc, Thi Lan... +a phng: Ngn hng th gii, qu tin t quc t, y ban chu u... +Ngoi ra c khong 600 cc t chc phi chnh ph quc t hot ng vi s tin vin tr hng nm l 200 triu USD +Trong vn ODA vay u i chim khong 80%, vn ODA khng hon li chim khong 20%. -S vn ODA vo Vit Nam nhn chung tng qua tng nm t nm 2000 n 2010 + trong vng 5 nm(2006-2010) tng s vn kt 31,7 t USD tng 21,5% so vi giai on 5 nm trc . Tng vn k kt t 20,1 t USD tng 17,9% so vi giai on 5 nm trc Tng vn gii ngn 13,8 t USD tng 17% so vi giai on 5 nm trc

2.2. Thc trng s dng vn ODA Vit Nam t nm 2000 n nm 2010 -Vic s dng vn ODA Vit Nam v c bn c hiu qu +Nc ngoi cam kt vin tr ODA cho Vit Nam s vn nm sau cao hn nm trc +Gi c t ch trong vic hoch nh v thc thi cc chnh sch ci cch theo l trnh ca mnh +Qu tin t quc t v ngn hng th gii nh gi n nc ngoi ca Vit Nam trong ranh gii an ton +ODA l ngun vn u t c s h tng kinh t-x hi, l cht xc tc cho cc vn u t khc tng ln nh vn u t trc tip nc ngoi(FDI), vn u t ca khu vc t nhn... +H tr Vit Nam xy dng v hon thin khung th ch php l +H tr pht trin nng lc con ngi trong vic o to v o to li hng vn cn b Vit Nam -ODA c qun l kh cht ch v hiu qu: hnh ph giao cho tng B, Ban, Ngnh v c s nhng nhim v c th nhm theo di v nh gi vn ODA 1 cch khch quan, trung thc v hiu qu +B k hoch v u t: c quan u mi v qun l, iu phi v s dng ODA +B ti chnh: qun l ti chnh ngun vn ny +B, ngnh, a phng: chu trch nhim qun l, t chc thc hin cc chng trnh, d n ODA thng qua ch d n v ban qun l d n. -Ngun vn ny ch yu c s dng trong vic pht trin c s h tng kinh t-x hi. Trong cc ngnh, lnh vc u tin s dng vn ODA l: +Pht trin nng nghip, nng thn(thy li, thy sn, pht trin nng thn, xa i gim ngho) +Xy dng c s h tng kinh t theo hng hin i(nng lng, cng nghip) +Xu dng kt cu h tng x hi(y t, gio dc, giao thng, bu chnh vin thng) +Bo v mi trng v cc ti nguyn thin nhin

+Tng cng nng lc th ch v pht trin ngun nhn lc chuyn gaio cng ngh, nng cao nng lc nghin cu v trin khai Ngnh, lnh vc D bo gi tr ODA theo hip inh 2006-2010 T USD T trng u t 2,2-2,5 18% D bo gii tr ODA cam kt T USD 2,9-3,3

Nng nghip, thy li, thy sn kt hp vi pht trin nng thn v xa i gim ngho. Nng lng v cng nghip Giao thng, bu chnh vin thng,cp thot nc v th Y t, gio dc v o to, mi trng, khoa hc cng ngh v cc ngnh khc. Tng

1,9-2,2 3,6-4,1

16% 30%

2,6-2,9 4,8-5,5

4,3-4,9

36%

5,8-6,6

12-13,6

100%

16-18,2

-Gii ngn vn ODA c tin b song cha : C th nhn thy trong thi k ny tnh hnh gii ngn vn ODA c nhng ci thin nht nh vi chiu hng tch cc qua cc nm. Tuy nhin, mc gii ngn ny vn cha t mc tiu ra trong cc k hoch pht trin kinh t - x hi 5 nm v t l gii ngn vn cn thp hn mc trung bnh ca th gii v khu vc i vi mt s nh ti tr c th.

*Bn cnh nhng g chnh ph Vit Nam t c trong vic thu ht v s dng vn ODA t nm 2000 n nm 2010, vn cn nhng tn ti:
+Th nht: Qu lm dng ngun vn ODA m khng tnh ton hiu qu kinh t, tnh bn vng sau d n v kh nng tr n (i vi chng trnh, d n vay vn ODA) +Th hai:cng tc quy hoch thu ht v s dng ODA cha pht huy c vai tr. nh hng cc nh ti tr v cc c quan th hng ca nc ta vo cc lnh vcv vng ch thc u tin s dng ngun lc ny.

+Th ba:cc vn bn php quy v qun l v s dng ODA cha c thc hin nghim chnh. +Th t: Cng tc theo di, nh gi cn cha cht ch v hiu qu

3. Gii php cho ODA Vit Nam

3.1.Nguyn nhn vic thu ht v s dng km hiu qu ODA Vit Nam -Vit nam thiu kinh nghim trong vic thu ht, qun l v s dng vn ODA -Vit Nam cha p ng c yu cu ca cc nh ti tr -Tin thc hin d n cn chm tr -S thiu minh bch v lut php, s thiu cng khai v thng tin trong h thng k ton ca Vit Nam v quc t, nhng th tc phc tp v gii ngnca cc nh ti tr v t.nh trng tham nhng, quan liu ang ngy cng gia tng Vit Nam cng l nhng tr ngi ln i vi vic gii ngn cc ngun ti tr quc tti Vit Nam.

3.2. Gii php

-Phi c quan nim ng n v ngun vn ODAt c k hoch chun b d n v thm nh d n 1 cch cn thn v khoa hc gp phn nng cao hiu qu s dng ngun vn ny. ng thi cn xy dng k hoch tr n 1 cch chi tit, c th khng to p lc cho ngn sch nh nc. -Tip tc hon thin c ch qun l v iu hnh cng tc tip nhn ODA. -Tng cng cng tc cn b, nng cao nng lc cn b -Tip tc y mnh vic hi ha th tc gia chnh ph Vit Nam v nh ti tr -Cn c s phi hp ng b gia cc B, ngnh, a phng v ch u t nng cao t l gii ngn trn c s y nhanh tin thc hin d n, rt ngn thi gian xy dng nhanh chng a cng trnh vo khai thc, s dng l 1 vic ht sc cn thit v quan trng tn dng thi gian v nng cao hiu qu s dng vn u t.

Kt Lun: ODA l vn Vin tr cn thit cho Vit Nam xy dng v pht

trin kinh t-x hi. Song t chnh ph n a phng cn c nhng hiu bit ng n v ODA c th qun l, iu phi v s dng ngun vn ny mt cch hp l v c hiu qu nht trong thi bui kinh t th trng hin nay.