Ngµyso¹n: 01.12.

2008
TiÕt 53-54 chÝ phÌo
(Nam Cao)
A. Môc tiªu Gióp HS hiÓu ®îc:
- Ngßi bót s©u s¾c míi mÎ cña nhµ v¨n trong viÖc thÓ hiÖn sè phËn bi th¶m
cña ngêi n«ng d©n bÞ ¸p bãc lét tríc CMT8.
- T tëng nh©n ®¹o cña Nam Cao trong viÖc kh¶m ph¸ b¶n chÊt l¬ng thiÖn
cña ngêi n«ng d©n ngay c¶ khi hä bÞ vïi dËp vÒ nh©n h×nh vµ nh©n tÝnh.
- DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña ChÝ PhÌo sau khi gÆp ThÞ Në.
- Nh÷ng ®¾c s¾c nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n ChÝ PhÌo.
B. ChuÈn bÞ cña Gv vµ hs
- Sgk, Sgv, mét sè tranh, ¶nh....
- Vë so¹n, sgk.
C. Ph¬ng ph¸p
- Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, th¶o luËn, b×nh.
D. tiÕn tr×nh bµi häc
1. æn ®Þnh tæ chøc.
2. KiÓm tra bµi cò. Quan ®iÓm nghÖ thuËt cña Nam Cao?
3. Bµi míi.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng1 I. Giíi thiÖu chung
Gi¸o viªn giíi thiÖu nhanh 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c vµ nhan ®Ò
-T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ®æi tªn thµnh a. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c
ChÝ PhÌo? ViÖc thay ®æi nh vËy - Dùa vµo nh÷ng viÖc thËt, ngêi thËt ë lµng quª
nãi lªn ®iÒu g×? m×nh.
b. Nhan ®Ò
- Gv yªu c©u HS ®äc mét sè - C¸i lß g¹ch cò> §«i løa xøng ®«i> ChÝ PhÌo
®o¹n vµ híng dÉn Hs tãm t¾t. 2.§äc- tãm t¾t
Ho¹t ®éng2 II. §äc- hiÓu v¨n b¶n
- Gv: Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ 1. H×nh ¶nh lµng Vò §¹i
lµng Vò §¹i sau khi ®äc TP? Hs tr¶ - Thµnh phÇn d©n c: phøc t¹p, nhiÒu thµnh phÇn.
lêi - M©u thuÉn x· héi gay g¾t.
- Gv giíi thiÖu mét vµi nÐt vÒ lµng -> Lµng V§ lµ h×nh ¶nh thu nhá cña lµng quª VN
Vò §¹i. tríc c¸ch m¹ng T8
-> kh«ng ph¶i lµ m«i trêng tèt ®Ó 2. ThÕ giíi nh©n vËt
con ngêi ph¸t triÓn -> huû ho¹i a. B¸ KiÕn
con ngêi. - Thñ ®o¹n cai trÞ: x¶o quyÖt, gian hïng, ®éc ¸c.
Gv: Tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm - B¶n tÝnh d©m ®·ng.
vÒ nh©n vËt B¸ KiÕn -> ®iÓn h×nh cho bän ®Þa chñ cêng hµo ë n«ng
Hs lµm viÖc theo nhãm th«n tríc CM.
Gv chèt b. ChÝ PhÌo
* Khi míi chµo ®êi:
Gv: Tríc khi bÞ ®Èy vµo con ®êng
tha ho¸, CP lµ ngêi cã cuéc ®êi
ntn?
+ Khi míi chµo ®êi?
+ Tuæi th¬ vµ Thêi niªn thiÕu cho
®Õn tríc khi ®i tï?
Hs lµm viÖc ®éc lËp
(TiÕt2)
Gv: H×nh ¶nh ChÝ tõ khi ë tï vÒ?
+ Ngo¹i h×nh?
+ Linh hån?
Hs lµm viÖc ®éc lËp
Gv: em cã nhËn xÐt g× vÒ ChÝ
sau khi ë tï vÒ so víi giai ®o¹n tríc
khi ®i tï?
Gv: Khi ë tï vÒ, CP cã ®c coi lµ
con ngêi b×nh thêng vµ ®c ®ãn
nhËn vµo XH loµi ngêi ko?
Gv: Trªn con ®êng trît dµi cña sù
tha hãa, bçng xuÊt hiÖn mét phao
cøu sinh cã ý nghÜa quan träng
nÝu kÐo ChÝ trë l¹i víi câi ngêi.
Phao cøu sinh ®ã lµ g×?
Gv: T©m tr¹ng ChÝ sau ®ªm tr¨ng
bªn bê s«ng n¬i vên chuèi?
Hs lµm viÖc theo nhãm
- BÞ bá r¬i -> bi kÞch v« thõa nhËn (§øa con
hoang)
* Tõ tuæi th¬ -> tríc khi bÞ ®i tï:
- Tuæi th¬ ®Çy bÊt h¹nh, ph¶i qua tay nhiÒu ngêi
- §Õn 17 tuæi - ®i lµm canh ®iÒn cho B¸ KiÕn –
ph¶i b¸n søc lao ®éng, bÞ lîi dông – c¶m thÊy
nhôc, xÊu hæ
- íc m¬, dù ®Þnh tèt ®Ñp vÒ t¬ng lai
-> Tuæi th¬ vµ thêi niªn thiÕu bÊt h¹nh, vÊt v¶
nhng sèng trong s¹ch, l¬ng thiÖn
* Khi ë tï vÒ
- DiÖn m¹o: - ®Çu träc lèc, r¨ng tr¾ng hín
- mÆt ®en, rÊt c¬ng c¬ng
- m¾t gêm gêm
- ngùc tr¹m træ
- v»n däc v»n ngang ®Çy sÑo
> CP cã khu«n mÆt cña mét con vËt l¹.
- Linh hån: - øc hiÕp, ph¸ ph¸ch, ®©m chÐm, mu
h¹i.
- say rîu, chöi bíi, ¨n v¹.
- ph¸ ho¹i h¹nh phóc cña nh÷ng ngêi
d©n l¬ng thiÖn.
-> ChÝ PhÌo ®· b¸n rÎ linh h«n vµ diÖn m¹o cña
m×nh vµ ChÝ trë thµnh con quû d÷ cña lµng Vò
§¹i.
-> Bi kÞch tha ho¸
(*) Quan hÖ gi÷a ChÝ víi d©n lµng
- Sau khi ë tï vÒ:
+ Mong muèn cã ngêi chöi vµo mÆt m×nh còng
ko ®c.
+ D©n lµng ®Òu sî vµ tr¸ch mÆt h¾n.
+ ë ngoµi b·i s«ng
-> Bi kÞch bÞ ®ång lo¹i xa l¸nh, ghÎ l¹nh
(*) Tõ khi gÆp ThÞ Në.
- Ch©n dung thÞ Në: XÊu, dë h¬i, nghÌo khæ,
dßng gièng cã m¶ hñi. “C¶ lµng V§ tr¸nh thÞ nh
tr¸nh mét con vËt g× rÊt tëm”
- DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña ChÝ PhÌo
+ TØnh rîu: - c¶m nhËn ®c cuéc sèng xung quanh
(tiÕng chim hãt, m¸i chÌo….)
- nhËn thÊy t×nh tr¹ng thª th¶m cña

Gv: Võa xuÊt hiÖn nh÷ng hi väng
th× ChÝ lËp tøc ®èi diÖn víi thÊt
väng vµ ®au ®ín. Nguyªn do?
T©m tr¹ng ChÝ? Hµnh ®éng? Ý
nghÜa cña c¸I chÕt ChÝ PhÌo?
Hs lµm viÖc ®éc lËp
Gv: ChØ ra nh÷ng nÐt ®Æc s¾c
vÒ nghÖ thuËt?
Hs lµm viÖc ®éc lËp
Ho¹t ®éng3:
Gv: qua viÖc ®äc hiÓu, h·y rót ra
nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ néi
dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn?
Hs lµm viÖc ®éc lËp
b¶n th©n (®ãi rÐt, tuæi giµ, èm ®au, c« ®éc…)
+ TØnh ngé: - c¶m ®éng tríc t×nh ngêi (ng¹c
nhiªn….)
- NhËn ra mét thùc tÕ ®au lßng lµ
cha tõng ®c ai ch¨m sãc.
- ChÝ PhÌo khãc (m¾t ¬n ít)
-> Nh÷ng dÊu hiÖu cña nh©n tÝnh bÞ vïi dËp
®ang trë vÒ
- ®Æt hi väng vµo thÞ Në
- h×nh dung vÒ c/s t¬ng lai víi thÞ Në.
- cÇu h«n thÞ Në
- tr«ng ®îi thÞ Në vÒ xin phÐp bµ c«.
- thÌm l¬ng thiÖn
-> §©y lµ nh÷ng biÓu hiÖn m¹nh mÏ nhÊt trong
nh©n tÝnh cña CP.
- ThÊt väng vµ ®au ®ín:
- bµ c« kh«ng cho TN lÊy CP
- TN tõ chèi
-> §au ®ín, c¨m hËn, CP nguyÖn giÕt chÕt bµ c«
vµ TN.
. vÒ nhµ uèng rîu
. «m mÆt khãc rng røc.
. x¸ch dao ®i
. dâng d¹c ®ßi l¬ng thiÖn
. kh«ng thÓ - giÕt B KiÕn vµ tù s¸t.
+ Tù s¸t: -> ý thøc nh©n phÈm ®· trë vÒ; kh«ng
thÓ sèng kiÕp sèng cña quØ d÷; x· héi cù tuyÖt
quyÒn lµm ngêi l¬ng thiÖn.
-> TiÕng nãi ®ßi quyÒn sèng cho con ngêi, tiÕng
thÐt phÈn né tríc m«i trêng sèng phi nh©n tÝnh
cña XH cò… NC lµ mét trong nh÷ng nhµ chñ
nghÜa nh©n ®¹o lín nhÊt trong VHVN.
3. Nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt
a. C¸ch dÉn truyÖn ®éc ®¸o
- Trùc tiÕp miªu t¶ hµnh ®éng cña nh©n vËt
(hµnh ®éng võa ®i võa chöi cña CP) sau råi míi
giíi thiÖu lai lÞch cña nh©n vËt.
> hÊp dÉn, l«i cuèn ®éc gi¶ vµo truyÖn…
b. NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt ®iÓn h×nh.
- Nh©n vËt B¸ KiÕn
 - Nh©n vËt ChÝ PhÌo
c. NghÖ thuËt ph©n tÝch t©m lý nh©n vËt
- DiÔn biÕn t©m lÝ (t©m tr¹ng) cña ChÝ PhÌo.
III.Tæng kÕt
(Tham kh¶o phÇn ghi nhí trong sgk)

4. Cñng cè: Tëng tëng mét kÕt thóc kh¸c cho ChÝ PhÌo.
5. Híng dÉn HS häc bµi ë nhµ vµ chuÈn bÞ cho bµi sau
- Häc bµi: N¾m v÷ng c¸c luËn ®iÓm quan träng.
- ChuÈn bÞ bµi míi: T¸c gi¶ Nam Cao.