Professional Documents
Culture Documents
Trnh by bo co NCKH
Ni dung ca NCKH c t chc v trnh by trong 6 chng:
Chng 0: M u: Gii thiu v ti.
Chng 1: Tng quan v bi ton nhn dng mt ngi v cc cch tip cn.
Chng 2:D tm khun mt trong nh.
Chng 3: Trch chn c trng cho nh khun mt.
Chng 4:Nhn dng nh khun mt.
Chng 5: ng dng th nghim.
Chng 6: nh gi v hng pht trin.
Mc lc
Bng 4.3.4 - 2: Thi gian nhn dng th mc test trong nc bng SVM v NN ......................30
Bng 4.3.4 - 3: Kt qu so snh SVM v NN trn b d liu trong nc.....................................31
Hnh 4.3.4 - 1 :Biu kt qu th nghim hai phng php nhn dng SVM v NN...............31
trn b d liu trong nc: thng k trn b test..........................................................................31
Hnh A.2.2 1 : Strong classifier H(x) c xy dng bng AdaBoost.......................................41
Hnh A.2.2 - 2: V d minh ho s kt hp ca 3 phn lp tuyn tnh.........................................42
Bng A.2.2 1 : Thut ton AdaBoost...........................................................................................43
Bng A.2.2 2 : Mt phin bn khc ca thut ton AdaBoost....................................................46
Hnh A.2.3 - 1 : Cc c trng Haar-like c s.............................................................................47
Hnh A.2.3 - 2: Cc min hnh hc c trng Haar like............................................................47
Hnh A.2.3 - 3: ngha hnh hc ca o hm nh......................................................................48
Hnh A.2.3 - 4: Cch tnh gi tr mt c trng.........................................................................48
Hnh A.2.3 - 5: D tm bn tay bng c trng Haar like .........................................................49
Hnh A.2.3 - 6: D tm khun mt bng c trng haar like.....................................................49
.........................................................................................................................................................50
Hnh A.2.4 - 1: Cascade Classifier................................................................................................50
Hnh A.3.3 - 1 Hng ca vc t ring.........................................................................................53
Hnh A.4.2 - 1: Hai tn hiu ngun ( khng quan st trc tip c, tc cc tnh hiu n l s1(t)
v s2(t)), hai tn hiu trn (quan st c l x1(t) v x2(t) ).........................................................58
Hnh A.4.3 - 1: Cc k hiu trong ICA...........................................................................................60
Hnh A.4.6 - 1: Phn b kt hp ca hai thnh phn c lp s1, s2 c phn b ng nht (trc
ngang: s1, trc ng s2)..................................................................................................................63
Hnh A.4.6 - 2: Phn b kt hp ca cc trn ln x1, x2 (trc ngang x1, trc ng x2)..............63
Hnh A.4.6 - 3: Phn phi kt hp ca hai bin Gauss..................................................................64
Hnh A.4.7.2.1 - 1: Hm mt ca phn phi Laplace, mt in hnh ca phn phi siu Gauss,
so vi phn phi Gauss ng gch nt, c hai mt c chun ha phng sai n v....66
Hnh A.4.10.2 - 1:Minh ha kin trc 1 trong m hnh ICA.........................................................75
Hnh A.4.10.2 - 2: vct c trng cho mi k thut. Hng u cha 8 vct ring vi 8 tr ring
ln nht trong PCA. Hng 2 cha cc vect c trng trong ICA vi kin trc I, hng 3 ch ra 8
vct c trng trong ICA vi kin trc 2.....................................................................................76
Hnh A.4.10.2 - 3:M hnh tng hp nh cho kin trc 1 ca ICA...............................................77
Hnh A.4.10.3 - 1:minh ha kin trc 2 trong m hnh ICA..........................................................78
Hnh A.4.10.3 - 2:M hnh tng hp nh cho kin trc 2 ca ICA...............................................79
Hnh A.4.10.3 - 3:M hnh tng hp nh cho kin trc 2 ca ICA trn pixel...............................79
Hnh A.4.11.1- 2. S phn phi d liu trong khng gian 3 chiu v cc trc tng ng ca
PCA v ICA. Mi trc l mt ct ca ma trn nghch o ca ma trn trn W-1 tm thy bi
PCA v ICA. Cc trc ca PCA trc giao trong khi ICA th khng, do khong cch cc im
d liu s thay i khi chiu xung khng gian mi ny..............................................................81
Hnh A.5.1 - 1 : Siu mt phn cch tuyn tnh cho trng hp phn cch c v....................82
k hiu cc support vc tr chnh l cc im c bao bng vin trn........................................82
Hnh A.6.1-1: M hnh mt Nron thn kinh.................................................................................87
Hnh A.6.2.1 - 1: M hnh Nron nhn to....................................................................................89
Hnh A.6.2.1.1 - 1: M hnh ton hc tng qut ca mt Nron...................................................90
Hnh A.6.2.1.3 - 1: Cc x l tng ng trong mt Nron.......................................................91
Hnh A.6.2.1.4 - 1: Hot ng tnh ton ca Nron.......................................................................93
Hnh A.6.2.2 - 1: Nm s lin kt c bn ca mng Nron: (a) m hnh mngtruyn thng
mt lp; (b) m hnh mng truyn thng a lp; (c) m hnh: mt Nron n vi lin kt phn
hi n chnh n; (d) m hnh: mng lp mt lp; (e) m hnh: mng lp a lp........................96
Hnh A.6.2.2 - 2: Lin kt bn trong ca phn hi.........................................................................97
Hnh A.6.2.3 - 1: Ma trn trng s ni kt.....................................................................................98
Hnh A.6.2.3 - 2 : Hc c gim st................................................................................................99
Hnh A.6.2.3 - 3 : Hc tng cng.................................................................................................99
Hnh A.6.2.3 - 4: Hc khng gim st.........................................................................................100
Hnh A.6.2.3 - 5: Lut hc pht sinh trng s (di khng c cung cp trong trng hp hc
khng gim st).............................................................................................................................102
Hnh A.6.2.4 - 1: Mt s dng hm dng trong nh x t u vo -> u ra..............................104
Bng 4.3.4 - 1: Thi gian hun luyn SVM v NN b d liu trong nc...................................30
Bng 4.3.4 - 2: Thi gian nhn dng th mc test trong nc bng SVM v NN ......................30
Bng 4.3.4 - 3: Kt qu so snh SVM v NN trn b d liu trong nc.....................................31
Hnh 4.3.4 - 1 :Biu kt qu th nghim hai phng php nhn dng SVM v NN...............31
trn b d liu trong nc: thng k trn b test..........................................................................31
Hnh A.2.2 1 : Strong classifier H(x) c xy dng bng AdaBoost.......................................41
Hnh A.2.2 - 2: V d minh ho s kt hp ca 3 phn lp tuyn tnh.........................................42
Bng A.2.2 1 : Thut ton AdaBoost...........................................................................................43
Bng A.2.2 2 : Mt phin bn khc ca thut ton AdaBoost....................................................46
Hnh A.2.3 - 1 : Cc c trng Haar-like c s.............................................................................47
Hnh A.2.3 - 2: Cc min hnh hc c trng Haar like............................................................47
Hnh A.2.3 - 3: ngha hnh hc ca o hm nh......................................................................48
Hnh A.2.3 - 4: Cch tnh gi tr mt c trng.........................................................................48
Hnh A.2.3 - 5: D tm bn tay bng c trng Haar like .........................................................49
Hnh A.2.3 - 6: D tm khun mt bng c trng haar like.....................................................49
.........................................................................................................................................................50
Hnh A.2.4 - 1: Cascade Classifier................................................................................................50
Hnh A.3.3 - 1 Hng ca vc t ring.........................................................................................53
Hnh A.4.2 - 1: Hai tn hiu ngun ( khng quan st trc tip c, tc cc tnh hiu n l s1(t)
v s2(t)), hai tn hiu trn (quan st c l x1(t) v x2(t) ).........................................................58
Hnh A.4.3 - 1: Cc k hiu trong ICA...........................................................................................60
Hnh A.4.6 - 1: Phn b kt hp ca hai thnh phn c lp s1, s2 c phn b ng nht (trc
ngang: s1, trc ng s2)..................................................................................................................63
Hnh A.4.6 - 2: Phn b kt hp ca cc trn ln x1, x2 (trc ngang x1, trc ng x2)..............63
Hnh A.4.6 - 3: Phn phi kt hp ca hai bin Gauss..................................................................64
Hnh A.4.7.2.1 - 1: Hm mt ca phn phi Laplace, mt in hnh ca phn phi siu Gauss,
so vi phn phi Gauss ng gch nt, c hai mt c chun ha phng sai n v....66
Hnh A.4.10.2 - 1:Minh ha kin trc 1 trong m hnh ICA.........................................................75
Hnh A.4.10.2 - 2: vct c trng cho mi k thut. Hng u cha 8 vct ring vi 8 tr ring
ln nht trong PCA. Hng 2 cha cc vect c trng trong ICA vi kin trc I, hng 3 ch ra 8
vct c trng trong ICA vi kin trc 2.....................................................................................76
Hnh A.4.10.2 - 3:M hnh tng hp nh cho kin trc 1 ca ICA...............................................77
Hnh A.4.10.3 - 1:minh ha kin trc 2 trong m hnh ICA..........................................................78
Hnh A.4.10.3 - 2:M hnh tng hp nh cho kin trc 2 ca ICA...............................................79
Hnh A.4.10.3 - 3:M hnh tng hp nh cho kin trc 2 ca ICA trn pixel...............................79
Hnh A.4.11.1- 2. S phn phi d liu trong khng gian 3 chiu v cc trc tng ng ca
PCA v ICA. Mi trc l mt ct ca ma trn nghch o ca ma trn trn W-1 tm thy bi
PCA v ICA. Cc trc ca PCA trc giao trong khi ICA th khng, do khong cch cc im
d liu s thay i khi chiu xung khng gian mi ny..............................................................81
Hnh A.5.1 - 1 : Siu mt phn cch tuyn tnh cho trng hp phn cch c v....................82
k hiu cc support vc tr chnh l cc im c bao bng vin trn........................................82
Hnh A.6.1-1: M hnh mt Nron thn kinh.................................................................................87
Hnh A.6.2.1 - 1: M hnh Nron nhn to....................................................................................89
Hnh A.6.2.1.1 - 1: M hnh ton hc tng qut ca mt Nron...................................................90
Hnh A.6.2.1.3 - 1: Cc x l tng ng trong mt Nron.......................................................91
Hnh A.6.2.1.4 - 1: Hot ng tnh ton ca Nron.......................................................................93
Hnh A.6.2.2 - 1: Nm s lin kt c bn ca mng Nron: (a) m hnh mngtruyn thng
mt lp; (b) m hnh mng truyn thng a lp; (c) m hnh: mt Nron n vi lin kt phn
hi n chnh n; (d) m hnh: mng lp mt lp; (e) m hnh: mng lp a lp........................96
Hnh A.6.2.2 - 2: Lin kt bn trong ca phn hi.........................................................................97
Hnh A.6.2.3 - 1: Ma trn trng s ni kt.....................................................................................98
Hnh A.6.2.3 - 2 : Hc c gim st................................................................................................99
Hnh A.6.2.3 - 3 : Hc tng cng.................................................................................................99
Hnh A.6.2.3 - 4: Hc khng gim st.........................................................................................100
Hnh A.6.2.3 - 5: Lut hc pht sinh trng s (di khng c cung cp trong trng hp hc
khng gim st).............................................................................................................................102
Hnh A.6.2.4 - 1: Mt s dng hm dng trong nh x t u vo -> u ra..............................104
10
Dng phng php SVM nhn dng khun mt, s dng chin lc
kt hp nhiu b phn loi nh phn xy dng b phn loi a lp.
11
Sau khi d tm c khun mt, phng php trch chn c trng truyn thng
c s dng l phng php chia li thng thng, hoc phng php PCA, tuy
nhin cc phng php ny cn c nhng yu im v vy chng ti p dng phng
php rt c trng mi ICA. Sau , qu trnh phn lp s c thc hin bng phng
php SVM, Mng Nron v so snh kt qu ca hai phng php phn lp ny. Sau ,
t cc kt qu l thuyt v thc nghim chng ti la chn ra phng php tt nht trong
tng giai on to thnh mt h thng ti u.
H thng xut cng c kim chng thng qua mt ng dng thc t: truy tm i
tng trong video. C th, bi ton c th pht biu ngn gn nh sau: Cho trc mt
CSDL nh mt ngi cc i tng cn truy tm v mt on video quay li khu vc cn
kim sot. Vn t ra l: xy dng h thng truy tm t ng tr li cu hi: nh mt
ngui cc i tng cn truy tm c xut hin trong on video quay hay khng? Bi
ton ny c p dng rng ri cho nhiu lnh vc khc nhau: Pht hin khng b, ngn
chn truy cp bt hp php,
chnh l ni dung ti kha lun ca chng ti: xut phng php truy tm nh
mt ngi trn video
V ni dung, lun vn tp trung vo cc vn sau:
Tm hiu c s l thuyt p dng cho bi ton nhn dng: AdaBoost, PCA,
d liu t to.
Bo co kt qu th nghim. Tin ti xy dng m hnh nhn dng ti u
nht.
Xy dng ng dng truy tm i tng trn video.
12
13
1.3. xut m hnh gii quyt ng vi tng khu ca bi ton nhn dng mt
ngi.
1.3.1 M hnh tng qut ca bi ton nhn dng mt ngi:
1.3.2 Cc cng trnh nghin cu v phng php d tm v nhn dng khun mt:
Bi ton nhn dng bin s xe cn xc nh bn vn chnh:
Ngoi nc:
Wenyi Zhao, Arvindh Krishnaswamy, Rama Chellappa, Danie L.Swets, John Weng
(1998) s dng phng php PCA (phn tch thnh phn chnh) kt hp LDA (phn
tch c lp tuyn tnh). Bc 1, chiu nh khun mt t khng gian nh th sang
khng gian cc khng gian khun mt (Mi lp khun mt c nhn dng s c
m hnh ha bng mtkhng gian khun mt) dng PCA. Bc 2, s dng phng
14
php LDA to b phn loi tuyn tnh c kh nng phn lp cc lp khun mt.
Kazunori Okada, Johannes Steffens, Thomas Maurer, Hai Hong, Egor Elagin,
Hartmut Neven, and Christoph (1998), nhn dng khun mt da vo sng Gabor v
phng php ph hp th b. Vi tng dng th biu din khun mt,
nh khun mt c nh du ti cc v tr c xc nh trc trn khun mt,
gi cc v tr ny chnh l cc v tr chun. Khi thc hin thao tc so khp th vi
mt nh, cc im chun (Jets) s trch ra t nh v so snh cc im chun ny vi
tt c cc im chun tng ng trong cc th khc nhau, v th no ph hp
nht vi nh s c chn.
Jeffrey Huang, Chengjun Liu, v Harry Wechsler (1998), xut thut ton cn c
trn tnh tin ha (Evolutionary computation) v di truyn (Genetic) cho cc tc v
15
nhn dng khun mt. i vi cch tip cn ny, hai mt s c d tm trc tin
v thng tin ny c xem l vt quan st khun mt, trnh x l d tip mt bng
cch s dng mt thut ton lai kt hp thao tc hc v tin ha trong qu trnh
hc.
Ara V.Nefian v Monson H.Hayes III (1998) trnh by hng tip cn theo m hnh
m hnh Markov n (HMM) trong nh mu khun mt c lng ha thnh
chui quan st trn khun mt theo quan nim da trn th t xut hin cc c trng
khun mt {hai chn my, hai lng mi, mi, ming, cm}. Trong chui quan st ,
mi quan st li l mt vector nhiu chiu v mi vector quan st ny c s dng
c trng cho mi trng thi trong chui trng trng thi ca HMM. Mi ngi
c c lng bng mt m hnh ca HMM.
Guodong Guo, Stan Z.Li, Kap Luk Chan (17 January 2001), dng phng php
SVM nhn dng khun mt. S dng chin lc kt hp nhiu b phn loi nh
phn xy dng b phn loi SVM a lp.
Trong nc:
Trn Phc Long, Nguyn Vn Lng (Lun vn c nhn tin hc, H KHTN
TP.HCM, 7/2003) , nhn dng khun mt da vo cc thng tin xut hin trn nh
bng SVM v HMM.
Lu Buon Vinh, Hong Phng Anh (Lun vn c nhn tin hc, H KHTN
TP.HCM, 7/2004) , nhn dng mt ngi da trn FSVM v AdaBoost.
Nguyn Anh Tun (Lun vn c nhn tin hc, H KHTN TP.HCM 7/2004), kho st
ng dng ca tp th trong la chn v rt gn c trng cho bi ton nhn dng mt
ngi.
L Minh Tr Nguyn Thy Hng (2006) [3], xut phng php trch chn c
16
trng mi cho bi ton nhn dng mt ngi, Lun vn C nhn CNTT Trng i
Hc KHTN TPHCM
1.3.3 Hng tip cn trong lun vn gii quyt bi ton nhn dng khun mt:
- Gii quyt bi ton nhn dng mt ngi l gii quyt mt bi ton ln, trong
bi ton ny ngi ta phi gii quyt bn bi ton nh hn, chnh l bn vn
chnh trong bi ton nhn dng mt ngi 1.3.2, trong bn bi ton nh c rt
nhiu phng php gii quyt, lun vn chng ti s gii quyt tng giai on
ca bi ton nhn dng mt ngi bng cch so snh cc phng php c v
cc phng php do chng ti xut.
- T kt qu so snh, tin ti xy dng m hnh hon chnh cho bi ton nhn
dng mt ngi.
- So snh, nh gi m hnh xut vi mt s m hnh truyn thng trn CSDL
ng dng c th, t ch ra tnh u vit ca m hnh xut, t a ra lp bi
ton thch hp vi m hnh xut.
C th trong tng vn :
detect khun mt trong nh, lun vn so snh bn phng php: Adaboost [3],
Adaboost + mng Nron 3 lp [12], Adaboost + Mng Nron RBF [27], Adaboost +
Adaboost.
c trng c la chn cho khun mt l c trng ton cc ca khun mt kt hp
cho khun mt c xem l mnh nht hin nay l phn tch thnh phn chnh
(Principal Component Analysis - PCA) [3] v
so snh hai phng php c xem l mnh nht hin nay l Mng Nron (NN) v
Support Vect Machine (SVM) [6].
17
18
19
20
21
Hnh 3.3.2 2: Cc nh vi phng php rt trch PCA b nhn dng sai vi b d liu nc ngoi
22
Hnh 3.3.2 3 : Cc nh vi phng php rt trch ICA b nhn dng sai vi b d liu nc ngoi
H Ch Minh) [6]
Mt s sinh vin trong khoa CNTT trng khoa hc t nhin[3]
S nh
Train
S nh
train
6
ng
100%
test
5
PCA + FNN
ng
5
23
T L
100.00%
ICA +FNN
ng
5
T L
100.00%
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Tng
6
5
5
5
4
5
3
4
5
4
3
3
4
4
5
4
4
4
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
5
3
3
4
5
6
4
4
3
4
5
4
2
3
5
4
4
3
5
3
3
3
5
5
4
4
3
4
5
4
2
3
5
4
4
3
100.00%
100.00%
100.00%
75.00%
100.00%
83.33%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
5
3
3
4
5
6
4
4
3
4
5
4
2
3
5
4
4
3
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
cng
83
100%
76
74
97.37%
76
100.00%
Hnh 3.3.4 2 : Cc nh vi phng php rt trch PCA b nhn dng sai vi b d liu t to
3.4 Kt lun:
24
25
4.2.2 Nhn dng bng phng php mng Nron [6] [ph lc A.6]
26
SVM
1.6
27
Thi gian
FNN
SVM
65.1
64.9
nhndng(s
)
Bng 4.3.2 2 : Thi gian nhn dng th mc test nc ngoi bng SVM v NN
Kt qu nhn dng:
ICA + SVM
Ngi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
S nh
Train
S nh
Train
5
5
3
5
5
5
5
3
5
4
3
3
5
5
5
5
2
5
5
7
6
6
5
3
5
5
ng
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Test
16
15
2
17
16
18
15
2
16
3
2
2
14
16
20
17
2
14
15
20
14
14
17
2
15
17
ng
12
15
1
15
14
18
15
1
15
3
1
0
10
15
20
17
0
14
13
20
14
14
17
1
15
17
28
ICA +FNN
T L
ng T L
75.00%
13
81.25%
100.00%
15
100.00%
50.00%
1
50.00%
88.24%
16
94.12%
87.50%
16
100.00%
100.00%
18
100.00%
100.00%
15
100.00%
50.00%
1
50.00%
93.75%
15
93.75%
100.00%
3
100.00%
50.00%
1
50.00%
0.00%
2
100.00%
71.43%
14
100.00%
93.75%
16
100.00%
100.00%
20
100.00%
100.00%
17
100.00%
0.00%
2
100.00%
100.00%
14
100.00%
86.67%
14
93.33%
100.00%
18
90.00%
100.00%
14
100.00%
100.00%
14
100.00%
100.00%
17
100.00%
50.00%
2
100.00%
100.00%
15
100.00%
100.00%
17
100.00%
Tng
cng
120
100%
321
297
92.52%
310
96.57%
Kt qu nhn dng trn b train c hai phng php nhn dng SVM v NN
u t 100%
92.52
96.57
Hnh 4.3.2 1 : Biu kt qu th nghim hai phng php nhn dng SVM v NN trn
b d liu nc ngoi: thng k trn b test
29
FNN
SVM
74.9
0.66
luyn(s)
Bng 4.3.4 - 1: Thi gian hun luyn SVM v NN b d liu trong nc
FNN
SVM
90
83.7
dng(s)
Bng 4.3.4 - 2: Thi gian nhn dng th mc test trong nc bng SVM v NN
Kt qu nhn dng:
Ngi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
S nh
Train
S nh
train
6
6
5
5
5
4
5
3
4
5
4
3
3
4
4
5
4
ng
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
test
5
5
3
3
4
5
6
4
4
3
4
5
4
2
3
5
4
ICA +SVM
ng
5
5
3
3
2
5
6
4
4
3
4
5
4
2
2
5
4
30
T L
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
50.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
66.67%
100.00%
100.00%
ICA +FNN
ng
5
5
3
3
4
5
6
4
4
3
4
5
4
2
3
5
4
T L
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
100.00%
18
19
Tng
4
4
100%
100%
4
3
4
3
100.00%
100.00%
4
3
100.00%
100.00%
cng
83
100%
76
73
96.05%
76
100.00%
96.05
100
Hnh 4.3.4 - 1 :Biu kt qu th nghim hai phng php nhn dng SVM v NN
trn b d liu trong nc: thng k trn b test
4.4 Kt lun:
T cc kt qu thc nghim ta thy phng php SVM hun luyn v nhn dng rt
nhanh tuy nhin kt qu chnh xc khng cao, phng php mng Nron tuy hun luyn
chm v nhn dng chm hn phng php SVM nhng kt qu nhn dng chnh xc
hn nhiu. Tm li trong giai on nhn dng, chng ti la chn phng php mng
nron.
31
32
33
Ph lc:
A. Cc c s l thuyt:
A.1 Cc Khi Nim Ton Hc Lin Quan n PCA v ICA
A.1.1 Tr ring (eigenvalue) v vc t ring (eigenvector):[7]
Cho ma trn A R n . S R c gi l gi tr ring (hay tr c trng) ca A nu tn
ti vc t x = (x1, .. ,xn) R sao cho :
n
x1
x1
x
x
A 2 = 2 (*)
...
...
xn
xn
34
(**)
=
=
a11
a12 ..............a1n
a 21
a 22 ........a 2 n
.......................................
a n1
a n 2 ..............a nn
Bc2:
Bc3:
A = 1
1 2
3 1 0
, tm cc gi tr ring v vc t ring ca ma trn .
Gii:
Lp a thc c trng ca ma trn A:
3
PA ( ) = 1
3
3
1
1
2
2 = (4 )(2 + 4)
35
x1 + 3x2 + 2 x3 = 0
x1 3x2 2 x3 = 0
3x1 x2 4 x3 = 0
H phng trnh ny c 1 nghim l (1,1,-1)
Vy ma trn A c mt gi tr ring l = 4 ng vi vc t ring l (1,1,-1)
vc t trc giao v h trc giao: Cho X l khng gian vc t tch v hng, cc vc t x
v y ca X gi l trc giao nu tch v hng ca x v y bng 0.Tp S cc vc t ca X
gi l h trc giao nu 2 vc t phn bit bt k ca S u trc giao.
A.1.2. K vng, phng sai,hip phng sai, ma trn hip phng sai [8][9]
A.1.2.1 K vng:
Gi s X l bin ngu nhin ri rc vi min gi tr {xi, i = 1,..n }
n
Nu | xi | P[ X = xi ] hi t th i lng EX =
| x
i =1
i =1
| P[ X = xi ] c gi l k
vng ton ca X
Gi s X l bin ngu nhin lin tc vi hm mt fx(x)
+
xf
ca X
Trong thng k, k vng E[X] ca mt bin ngu nhin X c th c c lng
bng trung bnh mu X :
36
X =
1 n
xi
n i =1
(A.1.2.3_1)
Trong thng k, hip phng sai cov(X,Y) ca hai bin ngu nhin X,Y c th
c c lng bng hip phng sai mu:
m11 =
1 n
( xi X )( yi Y )
n i =1
1
(X1 + X2 + + XN)
N
Vi k = 1,N, t Xk = Xk M
37
1
BBT
N 1
f X1 , X 2 ,..., X n = f Xi
i =1
nh ngha trn dn n tnh cht sau y ca cc bin ngu nhin c lp. Cho x1, x2,
L hai bin ngu nhin c lp, cho hai hm h1, h2, ta lun c tnh cht sau [10]:
E{ h1(x1) h2(x2) } = E{ h1(x1)} E{ h2(x2) }
38
(A.1.3.1_1)
39
40
41
Trong :
1
: ngng.
42
w1,k =
j = wt ,k h j ( x k ) y k
k
Chn ra hj vi j nh nht ta c ht
ht: X {1,0}
Cp nht li trng s
wt +1,k =
wt ,k
Zt
e t yk ht ( xk )
Trong :
1 1 j
o t = ln
2 j
factor).
4. Strong classifier xy dng c:
T
H ( x) = sign t ht ( x )
t =1
43
H (x ) = sign t ht ( x)
t =1
44
45
46
(3)
c trng tm:
47
P ( x, y ) =
i ( x' , y ' )
x ' x , y ' y
V d: tnh gi tr D
P1 = A, P2 = A + B, P3 = A + C , P4 = A + B + C + D
P1 + P4 P2 P3 = A + A + B + C + D A B A C = D
48
49
50
A.3 Phng php Phn Tch Thnh Phn Chnh (Principal Component Analysis PCA)[3][6][9]
A.3.1 Mc ch, ngha:
PCA (Principal Componens Analysis) cn c gi l Karhunen-Loeve Transform
(KLT) hay Hotelling transform. PCA tm php bin i tuyn tnh :
-
Phng php phn tch thnh phn chnh chiu d liu theo chiu bin i nhiu nht.
A.3.2 Phng php:
Gi s x T = [ x(1), x( 2),..., x( N )] , vc t N x 1.
Xt ma trn bin i trc giao A (kch thc n x n )chuyn x thnh y :
a1T
T
a
y = AT x = 2 x =
...
a TN
a1 ( N ) x1
a1 (1) a1 (2) ....
a (1) a (2) .....
a 2 ( N ) x 2
2
2
............................................. ...
a N (1) a N (2) ........ a N ( N ) x N
x = Ay =
y(i)a
i =1
a N (1)
x1
a1 (1)
a 2 (1)
...
...
...
a N ( N )
x N
a1 ( N )
a 2 ( N )
51
Cn to sinh cc y(i) c c tnh khng tng quan ( loi bt d tha thng tin ca
vct c trng):
E[y(i)y(j)]=0 vi i # j
y (1) y (1) y (1) y (2) y (1) y ( N )
y (2) y (1) y (2) y (2) y (2) y ( N )
R y = E[ yy T ] = E[ AT xx T A] = AT E[ xx T ] A = AT R x A =
................................................
y ( N ) y (1) y ( N ) y (2) .. y ( N ) y ( N )
x = y (i ) a i ,
i =1
y i = a iT ( x)
Xp x x trong khng gian con M chiu (Mean Square Error Approximationn MSE) :
M
x = y (i )ai M << N
i =1
nh gi sai s:
2
E[ x x ] = E[
y(i)ai ] =
i = M +1
aiT E[ xx T ]ai =
i = M +1
52
aiT R x ai =
i = M +1
i = M +1
R x = E[ xx T ]
E[ x x ]
th sai s
l b nht, v xp x x bi
x = y (i )ai
i =1
Phng php phn tch thnh phn chnh chiu d liu theo chiu bin i nhiu nht.
A.3.4 p dng phn tch thnh phn chnh trong rt trch c trng nh:
Gi s tp nh mu gm M nh: T1, T2, ..., TM.
K hiu vc t nh Ti c s chiu N = R (row) x C (column):
TiT = [ Ti(1) Ti(2) .... Ti(N) ] (Ti l mt vct ct)
t ATB l nh trung bnh ca tp nh mu:
1
ATB =
M
T
i =1
53
Y = 1
.......................................
Y1 ( N ) Y2 ( N ) ... YM ( N )
CY = AT XX T A = AT C X A
CX i xng {a i , i [1...N ]} l h vc t c s trc giao i mt.
Nu xc nh A vi ct l vc t ring ai ca CX th CY c cho ho.
Qua php bin i A, ta c cc c trng khng tng quan:
N
Y (i)Y ( j ) = 0,
k =1
Ch :
i j
cc gi tr ring ca CX = XT X (vi kch thc M x M), gim chi ph tnh ton (trong
trng hp s nh trong tp hc << s pixel ca nh, M << N).
Gi F v ln lt l vc t ring v gi tr ring ca ma trn CX = XT.X ta c:
XTX F = F
Nhn 2 v vi X, ta c:
XXTXF = X F = XF
Nh vy XF l vc t ring ca ma trn CX = XXT tng ng vi tr ring .Vy tm
vc t ring ca ma trn CX = XXT, ta ch cn tm M vc t ring F ca ma trn Cx =
XTX, sau F = XF, vi F l vct ring ca CX = XXT.
C th gi li ton b M vct ring hoc c th chn K vc t ring tng ng vi K
gi tr ring ln nht ca CX lm vc t c s xp x nh Xi (K<< N) lm cc tiu sai
s.
54
1
M
k =1
i = i
Bc 3: To ma trn hip phng sai:
1 M
C=
n Tn = A. AT
M 1 n=1
Vi
A = [ 1 2 .... M ]
k =
1
M
(u
i =1
T
k
i )2
y1 u1T
y T
2 = u 2 ( ) = U T ( )
... ...
T
y K u K
Trong K l s chiu trong khng gian c trng (K<<N)
V d minh ha cch rt gn vc t bng phng php phn tch thnh phn chnh [25]:
55
y
2.4
0.7
2.9
2.2
3.0
2.7
1.6
1.1
1.6
0.9
x = xi = 1.81
i =1
10
y = y i = 1.91
i =1
y
.49
-1.21
.99
.29
1.09
.79
-.31
-.81
-.31
-1.01
56
D liu a vo l d liu 2 chiu. V vy ma trn hip phng sai c kch thc 2x2.
Ma trn hip phng sai c tnh bng cng thc nh bc 3 nu phn trn:
.616555556 .615444444
cov =
.615444444 .716555556
eigenvalues =
1.28402771
.677873399
.735178656
57
(A.4.2_1)
(A.4.2_2)
Hnh A.4.2 - 1: Hai tn hiu ngun ( khng quan st trc tip c, tc cc tnh hiu n l s1(t) v s2(t)),
hai tn hiu trn (quan st c l x1(t) v x2(t) ).
58
(A.4.3_1)
59
(A.4.A_2)
Phng trnh (A.4.3_1) l phng trnh ICA c bn. Khi cn biu din dng ct ca ma
trn A, gi cc ct l ai ta c:
n
x = ai si
(A.4.3_3)
i =1
60
1
a i )( i s i )
i
61
Min gi tr ca phn b ny c chn sao cho k vng bng khng v phng sai n
v. Khi mt kt hp ca s1 v s2 l ng nht trn mt hnh vung, c minh ha
trong hnh A.4.6 - 1
62
Hnh A.4.6 - 1: Phn b kt hp ca hai thnh phn c lp s1, s2 c phn b ng nht (trc ngang: s1,
trc ng s2)
Hnh A.4.6 - 2: Phn b kt hp ca cc trn ln x1, x2 (trc ngang x1, trc ng x2)
thy rng ti sao cc bin ngu nhin c phn phi Gauss l khng th trong m hnh
ICA, gi s s1 v s2 c phn b Gauss v ma trn A trc giao, nh vy x1, x2 cng c phn
phi Gauss, v mt kt hp ca chng c dng:
p ( x1 , x 2 ) =
x 2 + x 22
1
exp( 1
)
2
2
63
wx
i
64
(A.4.7.1_1)
65
1
2
exp( 2 | y |)
Hnh A.4.7.2.1 - 1: Hm mt ca phn phi Laplace, mt in hnh ca phn phi siu Gauss, so vi
phn phi Gauss ng gch nt, c hai mt c chun ha phng sai n v.
66
Trong v hng.
minh ha cc thnh phn c lp c th c tm thy bng cch s dng cc i
hay cc tiu kurtosis nh th no ta xt v d n gin sau: Xt m hnh hai chiu:
x = As, gi s cc thnh phn c lp s1, s2 c gi tr kurtosis kurt (s1), kurt (s2) khc
khng. Chng ta cng gi s chng c phng sai n v. Chng ta tm kim mt
thnh phn c lp bi:
y = wTx.
t z = ATw, ta c y = wTx = wTAs = zTs = z1s1 + z2s2
Da trn tnh cht cng ca kurtosis ta c:
kurt (y) = kurt (z1s1) + kurt (z2s2) = z14kurt(s1) + z24kurt(s2)
Chng ta gi s y , s1, s2, c phng sai n v v trung bnh khng v vy ta c:
D(y) = D(z1s1 + z2s2)
<=> D{y} = z12 D{s1} + z22 D{s2}
<=> E{y2} = z12 + z22 = 1.
Theo hnh hc iu ny c ngha l vc t z b rng buc trn ng trn n v.
Vn ti u by gi l: vic cc i hm kurt (y) = |z14kurt(s1) + z24kurt(s2)| trn ng
trn n v l g?
Ngi ta ch ra rng (Delfosse and Loubaton, 1995) cc i ca hm l ti cc im
khi chnh xc mt thnh phn ca z khc khng v cc thnh phn cn li bng khng,
bi v z b rng buc trn ng trn n v nn thnh phn khc khng ca z bng +1
hoc -1, v do y bng si (tng ng thnh phn zi khc khng).
Trn thc t, chng ta s bt u t mt vi vc t trng s w, tnh ton theo hng m
kurtosis ca y = wTx l tng mnh nht (nu kurtosis l dng) hoc l gim mnh nht
(nu kurtosis l m), v dng phng php gradient hay mt phng php m rng khc
ca gradient tm mt vc t w mi.
67
Vi ai l cc gi tr c th ca Y.
Entropy H ca ca vc t ngu nhin Y vi hm mt f(y) c nh ngha:
H(Y) = - f ( y ) log f ( y )dy
68
A.4.7.2.2.1 Cc xp x ca negentropy:
Mt s tnh ton xp x c pht trin, mt trong s nhng xp x tt nht l :
J(y) [E{G(y)} E{G(ygauss)}] 2
(A.4.7.2.2.1_1)
1
log cosh (a1y)
ai
G2(y) = -exp(-y2/2).
Trong 1<= a1<= 2 v thng c chn bng 1.
A.4.8. Tin x l cho ICA:
Trc khi p dng thut ton ICA, d liu thng c tin x l bi ton c lng
ICA n gin hn v c cc iu kin tt hn.
A.4.8.1 Qui tm:
Tinn x l c bn v cn thit nht l qui tm x, c ngha l tr i vc t trung bnh
E{x} x l bin trung bnh khng.
Gi x l cc hn hp ban u, gi d liu sau khi qui tm l x ta c:
x = x E{x}
do cc thnh phn c lp cng c trung bnh khng v:
x = As
=> E{x} = AE{s} = 0
=>
E{s} = 0.
69
S trng ha l lun lun c th, mt trong nhng phng php cho th tc trng ha l
s phn tch tr ring (eigen value decomposition EVD) ca ma trn hip phng sai:
E{xxT} = EDET ( x c tr trung bnh khng). Vi E l ma trn trc giao ca cc
vc t ring ca E{xxT} v D l ma trn cho ca cc gi tr
D = diag(d1,d2,,dn).
S trng ha c th c tnh ton nh sau:
~
x = ED-1/2ETx
(A.4.8.2_1)
(A.4.8.2_1) ta c:
~
~
x = ED-1/2ETAs = A s
(A.4.8.2_2)
~
70
Sau khi c lng ma trn trn trng A , t (A.4.8.2_2) vic c lng cc thnh
phn c lp s tr thnh:
~
~
s = W x , vi W l ma trn ngch o ca A : W = A -1. Sau khi c c W
Suy ra:
~
A = ED-1/2ETA
~
A = ED1/2ET A = ED1/2ETW-1 = ED1/2ETWT
71
[E{G(y)} E{G(ygauss)}] 2
w+ = E{xg(wTx)} E{g(wTx)}w.
w = w+/ || w+||
4. Nu cha hi t, quay li bc 2.
Hi t y c ngha l gi tr mi v gi tr c ca w cng hng, tc l dot-product
(tch v hng) ca chng gn nh bng mt (ch v w c chun ha).
Php ly o hm (derivation) ca FastICA nh sau:
Trc ht rng, t (8.2.2.1_1), xp x cc i negentropy ca wTx chnh l ti u
hm E{G(wTx)}. Theo Kuhn Tucker (Luenberger, 1969), ti u ca hm E{G(wTx)},
vi iu kin E{(wTx)2} = ||w||2 =1 thu c cc im trong :
E{xg(wTx)} - w = 0.
Trong
(A.4.9.1_1)
(A.4.9.1_2)
72
Thut ton ny c th n gin hn bng cch nhn hai v ca phng trnh trn vi E{g(wTx)}, n cho php lp ICA.
A.4.9.2 FastICA cho nhiu n v (FastICA for several units):
Thut ton mt n v ch c lng mt trong cc thnh phn c lp. c lng
nhiu thnh phn c lp chng ta cn thut ton s dng nhiu n v (tng t nh cc
neural) vi cc vct trng s w1, w2,. wn. khng cho cc vct khc nhau hi t ti
cc i ging nhau, chng ta phi bt tng quan cc gi tr outputs w1Tx, w2Tx,, wnTx
sau mi vng lp.
Cch n gin thc hin bt tng quan l thc hin qu trnh trc giao ha
Gram-Schmidt, ngha l chng ta c lng cc thnh phn c lp tng thnh phn
mt. Khi chng ta c lng c p thnh phn c lp hay p vct w1,, wp, chng
ta thc hin thut ton mt n v cho wp+1, v sau mi bc lp, chng ta ly wp+1 tr i
cc wp+1Twjwj , j = 1,p, (chnh l ly wp+1 tr i hnh chiu ca n vo khng gian con
Wp), sau ta chun ha wp+1.
p
w
j =1
T
p +1
wjwj
Trong cc ng dng i khi yu cu gii tng quan i xng, trong khng c vct
no c quyn (privilege), iu ny c th thc hin c theo phng php:
t: W = (WWT)-1/2W
Trong W l ma trn (w1,,wn)T ca cc vect, v (WWT)-1/2 c c t khai trin tr
ring ca WWT = FDFT, vi (WWT)-1/2 = FD-1/2FT. Cch n gin hn l thut ton lp
(Hyv a rinen, 1999a).
1. Chn W = W/ || WW T ||
73
2.
3
2
1
2
Chn W = W WW T W
74
75
Hnh A.4.10.2 - 2: vct c trng cho mi k thut. Hng u cha 8 vct ring vi 8 tr ring ln
nht trong PCA. Hng 2 cha cc vect c trng trong ICA vi kin trc I, hng 3 ch ra 8 vct c trng
trong ICA vi kin trc 2.
76
77
Trong cch tip cn ny, s lng pixel ca mi nh l bng nhau v bng s thnh phn
c lp, nh vy nu kch thc nh qu ln, ta dng php phn tch thnh phn chnh
PCA lm gim chiu ca nh, sau a kt qu ny qua ICA tm cc thnh phn
c lp ca tp d liu.
Vi cch k hiu nh trong 11.2 cc h s c lp thng k c tnh ton:
U = W * CT v tp nh c s cha trong hnh A thu c t cc ct ca R*A
Minh ha ICA cho kin trc 2:
78
Hnh A.4.10.3 - 3:M hnh tng hp nh cho kin trc 2 ca ICA trn pixel
79
ny s phi hp cc nh l khng tng quan (cc thnh phn chnh l khng tng
quan), v tm tp d liu mi khng tng quan, PCA s dng thng k bc hai
(ma trn hip phng sai). V vy cc s ph thuc thng k bc cao vn cn tn ti
trong php phn tch PCA.
Trong cc cng vic nh nhn dng mt ngi, nhiu thng tin quan trng c th c
cha trong mi quan h thng k bc cao gia cc pixel ca nh, khng ch l thng k
bc hai, nh PCA. V vy chng ta cn tm mt phng php tng qut hn PCA, ICA
(independent component analysis) l mt phng php.
-
ICA c p dng thnh cng trong bi ton tch ngun m (cock tail party
80
ngun vi phn phi siu Gauss (kurtosis dng), trong trng hp ny, ICA l mt
phng php tt hn PCA v:
1.
2.
3.
hn PCA.
4.
sai nh PCA.
5.
Hnh A.4.11.1- 2. S phn phi d liu trong khng gian 3 chiu v cc trc tng ng ca PCA v
ICA. Mi trc l mt ct ca ma trn nghch o ca ma trn trn W-1 tm thy bi PCA v ICA. Cc trc
ca PCA trc giao trong khi ICA th khng, do khong cch cc im d liu s thay i khi chiu xung
khng gian mi ny.
81
(1)
wTxi + b -1
(2)
vi yi = -1
(3)
Hnh A.5.1 - 1 : Siu mt phn cch tuyn tnh cho trng hp phn cch c v
k hiu cc support vc tr chnh l cc im c bao bng vin trn
82
(4)
(5)
83
: yi(wTxi + b) 1 0 , i = 1,2,..,n
Vi iu kin
v
n
i=1 i
:0
(6)
(7)
(8)
Vi rng buc
(9)
ni=1i yi = 0
(10)
v
0 i C ,
i = 1,2,,n
(11)
(12)
i i = 0 , i=1,2,,n
(13)
trong i = C - i
84
w0 =
i=1i yi xi
(14)
(16)
85
(17)
Vi cng rng buc (10-11). iu kin duy nht chnh l hm x l chnh K ( xi,
xj ) phi tha iu kin Mercer. Bng cch s dng cc hm s l chnh, d liu c th
c phn loi nh sau :
x Lp dng nu g(x) > 0
x Lp m nu g(x) > 0
(18)
(19)
A.5.3. SVM trong trng hp c nhiu phn lp
C 2 phng php gii quyt trng hp c nhiu hn 2 phn lp :
Phn loi theo tng cp : to ra mi b phn loi nh phn cho tng cp phn lp.
Nu c c phn lp th s c tt c c(c-1)/2 b phn loi nh phn. B phn loi nho
phn Cij s phn lp th i v th j. Khi a mu x vo phn loi nu b phn loi Cij
quyt nh x thuc v phn lp i th gi tr i din cho lp i tng ln 1, ngc li gi
tr i din cho phn lp j tng ln 1. Phng php ny s quyt nh mu x thuc v
phn lp c gi tr i din ln nht.
86
nhau, cc i tng khc nhau trong th gii xung quanh. Kh nng c bit ny ca b
no l nh mng li nhng phn t nh gi l Nron, no phn b vic x l thng tin
a vo cho hng t Nron, iu khin lin lc gia cc Nron . Cc Nron khng
ngng nhn v truyn thng tin cho nhau. Mi Nron sau khi nhn tn hiu u vo th
n tch hp cc tn hiu vo thn Nron, ti y, khi tn hiu tng hp vt qu mt
ngng no th chng to ra tn hiu u ra, v gi tn hiu ny n cc Nron khc
thng qua dy thn kinh (axon). Cc Nron thn kinh lin kt vi nhau thnh mng, mc
bn vng ca cc lin kt ny xc nh mt h s gi l trng s lin kt (Weight). C
ch hot ng ca cc Nron c th l t lin kt, tng qut ho, v t t chc. Cc
Nron lin kt vi nhau to thnh mng Nron, mi mng c th c hng vn Nron,
mi Nron c th c hng vn lin kt vi hng vn Nron khc....Chnh kh nng c
bit ca mng Nron ca b no con ngi thc y cc nh khoa hc tm cch
nghin cu xy dng nhng h thng bt chc hot ng ca b no con ngi, to ra
tr thng minh nhn to. iu dn n s ra i ca mng Nron nhn to.
87
ngi. N c cu trc song song c cu thnh t nhiu phn t (Nron nhn to) lin
kt vi nhau thng qua cc trng s, tp hp cc trng s ny to thnh b trng ca
mng Nron nhn to. Mi Nron nhn to l mt h thng ng phi tuyn c kh nng
t hc. Cc Nron v b trng cu thnh cu trc mng. Do mng Nron c kh nng
hc t kinh nghim hay t tp mu. Mng Nron c gi l m hnh lin kt v vai tr
quan trng ca s kt ni gia chng. B trng lin kt chnh l b nh ca h thng.
[1]
A.6.2.1 M hnh tng qut ca mt Nron nhn to
88
C e ll b o d y
A xo n
D e n d r it e s
T he s h o ld
S u m m a ti o n
Hnh A.6.2.1 - 1: M hnh Nron nhn to
89
T
n
Nhn vc tr nhp x(t ) = ( x1 (t ), x2 (t ),..., xn (t )) R
n
Xc nh tn hiu u ra ca khi kt ni u (t ) R , gi u(t) n khi thn bn
trong Nron.
4 Thc hin cc bin i ton hc bn trong thn Nron: Tnh tng, t ngng,
xy dng hm truyn phi tuyn.
5
Xc nh o y (t ) R ti u ra ca Nron.
i = 1, n
90
- Tnh tng:
v (t ) =
ui (t ), v(t ) R
- t ngng z (t ) = v (t ), z (t ) R
- Hm truyn phi tuyn y (t ) = f [z(t)], y (t ) R
n
Hnh trn l m hnh tng qut ca mt Nron n gin: x(t ) R l cc u vo
n
n
ca Nron, w(t ) R l vc t trng s kt ni, (t ) R l ngng, z (t ) R l o
l ton t
tnh tng, l ton t t ngng, l ton t hp nht, f[.] l hm truyn phi tuyn.
C nhiu loi hm truyn phi tuyn khc nhau, tuy nhin hm truyn thng s
dng nht l hm Sigmoid:
f ( x) =
1
1 + e x
nghi ca Nron c bo m bng vic hiu chnh b trng s w(t) nh mt thut gii
hc dnh ring. Hm truyn phi tuyn f[.] trong thn Nron tng cng tnh mm do v
91
cht ch ca tnh ton Nron trong nhng iu kin bt thng (c th bin i). vc t
trng s kt ni w(t) l mt i din cho nhng tri thc tch ly hc c np vo
trong khi ni kt ca mt Nron.
Hai bin i ton hc: Ni kt v Tnh tng c chc nng chnh l: thm d, o
lng mi quan h qua li gia vc t nhp x(t) vi b gi tr vc t trng ni kt w(t)
(biu din nhng kinh nghim tch ly trc ). o v(t) thu c t hai php ton
ni kt v tnh tng phn nh gi tr o lng tnh ng dng hay khc bit gia vc t
nhp x(t) v vc t trng w(t). Nu v(t) vt qua ngng (t ) th o z(t) phn nh mi
quan h qua li c chn lm gi tr kch hot Nron v u ra y(t) s c sn sinh
thng qua hm truyn phi tuyn f[.].
Hm ngng (t ) phn nh mc sai lch cho php i vi gi tr kch hot z(t).
Mc sai lch ny c thng k da trn nhng tri thc tch ly t trc (w(t)). Vi
mc tiu gii quyt nhng bi ton phc tp trong thc t, mi Nron trong mng Nron
cn c ngng sai lch cho php i vi gi tr kch hat sao cho m bo nhng yu cu
a dng ca cc hm tnh ton bn trong thn Nron. Hn na, ngng (t ) cng phi
thch nghi vi vc t trng ni kt w(t).
A.6.2.1.4 vc t tham s [25]
Vec-t tham s phn nh s kt hp gia ngng sai lch vi cc php ton tnh
tng v ni kt c xc nh nh sau:
x (t)=(x0(t) ,x1(t) ,x2(t),... ,xn(t))T Rn+1 , xo(t)=1.
w (t)=(w0(t),w1(t),w2(t),....,wn(t))T Rn+1 ,wo(t)=(t)
v
trong :
92
x(t) Rn
y(t) R
u ra ca Nron
( o)
u vo ca
Nron(Vector)
x(t) Rn
y(t) R
Khng gian u ra ca Nron
x(t) Rn n y(t)R
93
(ii)
Php ton hp nht: c nh ngha l php ton o lng cc quan h qua li gia
vect nhp x(t ) v vect trng ni kt w(t ) . Nh vy, n l mt bin i ton hc tch
hp gm: ni kt, tnh tng v t ngng, c xc nh nh sau:
z (t ) = [ w(t ), (t )]x(t )
trong l ton t hp nht v z (t ) l hm o lng cc quan h qua li.
Hm truyn phi tuyn f [.] : c chc nng xp hng o z (t ) sao cho m bo tnh
mm do v cht ch ca nh x Nron v tr v o y (t ) R ti u ra ca Nron.
A.6.2.2 Cc cu trc mng Nron nhn to:
Mng Nron nhn to bao gm tp hp cc lin kt qua li bn trong gia cc
Nron trn nguyn tc: u ra ca mi Nron c lin kt thng qua cc trng s n
cc Nron khc hoc ti chnh n. Nh vy, vic b tr cc Nron v s lin kt qua
li gia chng s hnh thnh mt kiu mng Nron nhn to.
w11
x1
w n1 w21
y1
w
x2 12
y2
w22
wn2
w1m w 2m
xn
w nm
yn
(a)
94
95
x1
y1
x2
y2
xm
ym
(e)
Hnh A.6.2.2 - 1: Nm s lin kt c bn ca mng Nron: (a) m hnh mngtruyn thng mt lp;
(b) m hnh mng truyn thng a lp; (c) m hnh: mt Nron n vi lin kt phn hi n chnh n; (d)
m hnh: mng lp mt lp; (e) m hnh: mng lp a lp.
Hnh (A.6.2.2 - 1a) i din cho mng Nron truyn thng mt lp, trong mi
Nron s kt hp vi cc Nron khc lm thnh mt lp cc Nron. vc tr u vo ni
kt vi cc Nron trong lp gn lin vi nhng gi tr trng s khc nhau, kt qu tr v
ca lp l tp cc u ra ng vi s Nron trong lp.
Hnh (A.6.2.2 - 1b) i din cho mng Nron truyn thng a lp, chng ta c th
to thm mt vi lp bn trong hnh thnh mng: Lp nhn cc vc tr u vo gi l
lp nhp, cc u ra ca mng hnh thnh t lp xut. Cc lp nm gia cc lp nhp v
lp xut gi l cc lp n v chng ch c cc lin kt bn trong mng m khng lin kt
trc tip vi mi trng bn ngoi. Mng Nron truyn thng a lp c gi l lin kt
y nu tt c cc u ra t lp trc c lin kt vi tt c cc Nron trong lp k
tip. Hnh (A.6.2.2 - 1b) l mt lin kt khng y .
96
97
w1T
T
w2
W =
wn
w 21 w22 w2 m
w
w
n
1
n
2
nm
Hnh A.6.2.3
Trong
- 1: Ma trn trng s ni kt
98
99
Hc c gim st :
Trong hc c gim st, cho trc phc p mong mun d ca h thng tng ng
100
nhin, phn hi ny mang ngha nh gi, nhng khng mang tnh ch dn. N ch nhn
xt u ra thc s l tt hay khng tt m khng a ra mt gi no cho ANN.
Tn hiu tng cng ny s c chuyn vo b pht sinh tn hiu nh gi to
ra nhng thng tin tn hiu nh gi truyn vo ANN. T , ANN s iu chnh b
trng ca n vi hi vng c c nhng nh gi phn hi tt hn trong tng lai.
101
Hnh A.6.2.3 - 5: Lut hc pht sinh trng s (di khng c cung cp trong trng hp hc khng
gim st)
(a)
(b)
102
A.6.2.4 Hm truyn:
C nhiu loi hm truyn khc nhau, nhng chng ta thng s dng loi hm truyn
dng S , chng c im chung l th hm truyn c dng ch S. Mt hm S(u) l mt
hm truyn dng S nu n tho:
1
1 + e x
103
Hnh A.6.2.4
Cng thc
c im
1 nu x>0
0 nu ngc li
Gii thch
ln hn ngng th Nron
Hm ri rc
Hm ngng
Ri rc
104
ng (gi tr 0).
Gi tr hot ng tng tuyn
u ra bo ho (tng ln 1).
Gi tr u ra ca Nron
Lin tc,
Hm Sigmoid
(logistic)
thuc mt khong.
Hm phi tuyn hnh ch S
dng, c gi
a = 1 /(1 + e u )
tr nm trong
khong [0,1]
u ra t mt Nron c th
l xung c th xy ra (nh
Hm Gaussian
du 1) hay khng xy ra
(nh du 0)
h(x)-(1-e-x)/(1+e-x)
Lin tc
dng, c gi mt thit vi hm
Hm hyperpol
tr nm trong
x
tanh(x)=(1-e )/(1+e )
logistic.Bi ta thy
Hm Tang-
dng, nm
hn ca n nhanh hn hm
hyperpol
trong khong
hyperpol h(x).
[-1,1]
Bng A.6.2.4 1 : Mt s hm truyn thng dng trong mng Nron
105
Feedforward: dng cho tt c m hnh Nron, d liu t Nron tng thp lan
truyn ti cc Nron tng cao hn thng qua lin kt feedforward.
Feedback: truyn d liu t cc Nron tng cao ngc v Nron tng thp hn.
Lateral: v d in hnh l kiu mng ngi thng ly tt c.
Time-delay: cc thnh phn c th nhp vo cc kt ni ca mng to thnh m
hnh ng theo thi gian. Loi ny thch hp cho nhn dng mu thi gian thc.
106
Kch thc mng Nron: trong mng feedforward nhiu tng, c nhiu tng n
gia tng nhp v tng xut. Kch thc mng ph thuc vo s tng v s nt n trn
mi tng. S nt n lin quan n kh nng ca mng.
A.6.3 Mng nron RBF: [26][27][28]
A.6.3.1. Cu trc mng RBF :
L mng neuron hai lp truyn tin (two-layer feed-forward network). Nhng
neuron ti lp th nht c kch hot bi mt hm radial-basic, trong hu ht cc
trng hp l mt hm Gaussian :
T -1
(X) = G(X) = e-1/2[X-] [X-]
Lp th hai (lp output) ca mng s dng dng ca mt lin kt tuyn tnh ca
nhng kt qu RBF. Do ton mng thi hnh vi hm :
F(X) =
M
i=1
wi (X) =
M
i=1
Hnh A.6.3.1
wi e-1/2[X-]
T -1
[X-]
107
tp hp ny, c bit trong hnh dng hyper-ellpoids, phn chia khng gian mu thnh
mt s khng gian con. Thng thng mt khng gian con nh th tng xng vi min
phn b ca mt lp mu. Kch thc, v tr v nh hng ca nhng khng gian con
hyper-ellipsoidal c xc nh duy nht bi cc tham s v . vc tr miu t trung
tm khng gian con ca mt lp mu, v ma trn xc nh kch c v hng ca
khng gian con.
Khi nim RBF l phn chia mi noron RBF ng vi mt khng gian con tp hp
ca mu luyn.
Theo qui tc mng RBF c miu t bi l mt ma trn ng cho, nh l :
Nhng khng gian con miu t loi neuron RBF l hyper-balls trong khng gian
mu a chiu. Ta s miu t tng qut mng RBF l :
108
109
A.6.3.2. Hot ng :
Mng RBF dng hm truyn Gauss thay v dng S. Li im ca mng RBF l :
i vi bi ton c s bin nhp hn ch, mng hc nhanh hn so vi mng NN 3 lp lan
truyn ngc.
Hm nh x c xy dng t mng RBF khc vi nh x c xy dng mng
3 lp. Khc bit chnh l n v n . y ta c th coi nh 2 lp v gi tr ti lp n
c th c tnh t lp nhp m khng cn thay i b trng t lp nhp n lp xut.
Mi n v n c mt tham s cho mi u vo. Cc tham s ny khng phi l
cc trng, m chng l ta ca tm hm kt xut trong khng gian nhp. Hm kt xut
l mt hnh dng chung c chiu cao 1 tm v c chiu rng c iu khin bi 1
tham s b sung.
Gi s mng c I nt nhp, H nt n v O nt xut vi b trng W1 ni t lp
nhp n lp n. W2 ni t lp n n lp xut.
j = sqrt ((xi W1ij)) , i = 1,2,,I
Gi tr ti nt n th j :
110
Vi j chy t 1 n H trn lp n.
k chy t 1 n O trn lp xut.
* Qu trnh hc :
Mng RBF hc nhanh v chng tch mt bi ton kh thnh hai mnh d. Trc
tin chng sp xp cc n v n ph cc mu mt cch thch hp.Ri t tham s ca
cc n v xut cc tiu ha o sai s bc 2 n gin.
Ta c th dng phng php gim gradient hc.
* nh gi :
V mng RBF c th hc mt hm nh x bt k nn chng c th qu khp trn
d liu c nhiu. V th khi ng dng mng RBF c bn vo bi ton chng thc mt
ngi vi b hun luyn ln s khng tt v lng nh nhiu nhiu.
Mng RBF c th c ng dng vo cc bi ton c t tp mu v t c nhiu
nh nhn dng k s, nhn dng ch in hoa
A.6.4 Mng lan truyn thng ba lp v thut gii lan truyn ngc [25]:
A.6.4.1 Mng truyn thng ba lp:
Mng Nron truyn thng c xem l thit b nh x gia tp cc gi tr u vo
v tp cc gi tr u ra: N ng vai tr nh mt nh x f t tp u vo I sang tp u
ra O:
f : I->O
hoc
111
y=f(x) trong y O v x I.
Xt mt mng Nron ba lp vi T Nron trong lp nhp, H Nron trong lp n,
v C Nron trong lp xut, H l mt s c chn tng ng. Mng s lin kt y
cc lp k nhau.
Tng nhp
Tng n
Tng xut
k =1
j =1
P (i | X ) = yi = f { wikom f ( wkjmi x j )}
wkjmi
om
l trng s gia Nron u vo th j v Nron n th k, wik l mt
1
. Cc gi tr i, m, o trong cc trng s c dng
1 + ex
112
ln nht vo lp tng ng. Mng ny c hun luyn bi thut gii lan truyn ngc
vi lut hc tng qut delta.
A.6.4.2 Thut gii lan truyn ngc vi lut hc tng qut delta: [25]
Cho khng gian cc mu hc (x, t) l gi tr cn hun luyn; t l gi tr kt qu
ch (u ra mong mun) ca qu trnh hun luyn. H s hc . Qui nh ch s lp l
tng dn t lp u vo n lp u ra. Thut gii lan truyn ngc c tm tt nh
sau:
(1). To mng truyn thng c nin Nron u vo, nhiden Nron trn mi lp n v h lp
113
114
115
AVIStreamGetFrameOpen();
//Cn nu khng c dc file hay nh dng khng c h tr th gii
phng b nh v thot.
AVIStreamRelease();
AVIFileExit();
End VideoDecoder
B.1.3 Thut gii lan truyn ngc:
Bc 1: To mng truyn thng c Nin nron u vo, Nhiden nron trn mi
lp n v h lp n trong mng, Nout nron u ra.
Bc 2: Khi to b trng cho mng vi gi tr nh
Bc 3 :Trong khi <iu kin kt thc cha tho> lm :
Vi mi cp (x, t) trong khng gian mu hun luyn thc hin:
For(int i=0;i<lsize[0];i++)
out[0][i]=in[i];
Gn d liu cho tng nhp :lsize[0] l kch thc tng nhp, in[i] l gi
tr nhp th i, out[0][i] l gi tr xut ca nron i ca tng nhp.
For (i=1;i< numl ;i++) {
//Xt tng tng vi numl l s tng
For(int j=0;j<lsize[i];j++){
//xt mi nron trong tng hin ti ang xt : lsize[i] l kch thc hay s
phn t trong tng th i
Sum=0.0;
// khi to sum
For(int k=0;k<lsize[i-1];k++){
//cho ng nhp t mi nron tng trc
116
sum+=out[i-1][k]*weight[i][j][k];
//weight[i][j][k] l trng s ni kt ca nron k tng (i-1) vi nron j
tng i
}
sum+=weight[i][j][lsize[i-1]];
out[i][j]=sigmoid(sum);
//gi hm sigmoid tnh v gn gi tr cho ng xut ca nron j trong tng i
(out[i][j])
}
}
for(int i=1;i<lsize[numl-1];i++){
delta[numl-1][i]=out[numl-1][i]*(1-out[numl-1][i])*(tgt[i]-out[numl-1][i]);
}
Chuyn sang lp n L k n, t L=k-1
h o h (1 o h )koutput wkh k
For(i=numl-2;i>0;i--){
For(int j=0;j<lsize[i];j++){
Sum=0.0;
For(int k=0;k<lsize[i+1];k++){
Sum+=delta[i+1][k]*weight[i+1][k][j];
}
Delta[i][j]=out[i][j]*(1-out[i][j])*sum;
}
}
Cp nht li trng s c trong mng :
117
ji ji + ji
vi
ji =
j x ji
for(i=1;i<numl;i++){
for(int j=0;j<lsize[i];j++){
for(int k=0;k<lsize[i-1];k++){
prevDwt[i][j][k]=beta*delta[i][j]*out[i-1][k];
weight[i][j][k]+=prevDwt[i][j][k];
}
prevDwt[i][j][lsize[i-1]]=beta*delta[i][j];
weight[i][j][lsize[i-1]]+=prevDwt[i][j][lsize[i-1]];
}
}
Nu (L>1) th: chuyn sang lp n trn n : L=L-1 v quay li bc 3.3
Ngc li: chn cp (x, t) mi trong khng gian mu hc, quay li bc 3.1
118
for(int j=i+1;j<nr_class;j++)
{
if(dec_values[pos++] > 0)
++vote[i];
else
++vote[j];
}
Bc 3: Duyt trn mng vote, gi tr no ln nht th ch s ca mng s
l lp m mu X thuc v .
int vote_max_idx = 0;
for(i=1;i<nr_class;i++)
if(vote[i] > vote[vote_max_idx])
vote_max_idx = i;
B.2 Ci t:
Chng trnh th nghim c ci t bng ngn ng C++ trn h iu hnh
Microsoft Windows XP, s dng mi trng lp trnh Microsoft Visual C++ 6.0
IDE.
. c th nghim trn my PC P4 3GHz.
119
mt.[31]
Th vin SVM svmlib2.8: dng phn lp SVM.
Th vin ton hc MKL (Math Kernel Library) ca intel dng cho thut
120
121
Hnh B.3.2 -1: Mn hnh minh ha chc nng test trn video
Sau khi chn file AVI test, nhn vo nt Play trn mn hnh chnh lc ny h thng s
hin th Video ln mn hnh ng thi tin hnh nhn dng cc i tng c trong on
video. Khi frame c chn a vo nhn dng c i tng, h thng s t ng nhn
dng v a ra thng tin v i tng tng ng trong c s d liu, ng thi t ng
cp nht s lng frame detect c i tng.
122
123
T menu Neural network, chn chc nng Train, mn hnh tham s s xut hin
nh bn di.
124
T menu Neural network, chn chc nng ReadData, mn hnh Readdata s xut
hin nh bn di.
125
T menu TestOnImage chn chc nng TestFolder, mn hnh giao din s hin ra
nh hnh di:
126
127
128
[12] Trn Phc Tr (2006), Pht hin mt ngi bng Adaboost kt hp mng Nron,
Lun vn Thc s Cng Ngh Thng Tin, khoa cng ngh thng tin, H KHTN TPHCM
[13] Qing Chen (May 2, 2006), Hand Detection with a Cascade of Boosted Classifiers
Using Haar-like Features, Discover Lab, SITE, University of Ottawa,
www.discover.ottawa.ca
[14] Viola and Michael Jones(5/2004), Robust real-time face detection, International
Journal of Computer Vision, 57(2): 137-154.
[15] Pierre Comon (April,1994), Independent Component Analysis, Anew concept,
Vol. 36, no 3, Special issue on High order statistics, Appril 1994, pp 287 314
[16] Aapo Hyvarinen (1999), Fast and Robust Fixed point Algorithms for Independent
Component Analysis, Helsinki University of Technology Laboratory of Computer and
Information Science.
[17] Bruce A. Draper, Kyungim Baek, Marian Stewart Bartlett, J. Ross BeveRidge,
Recognizing Face with PCA and ICA Department of Computer Science Colorado State
University, Department of Biomedical Engineering Columbia University, University of
California of Sandiego Institute for Neural Computatation.
[18]
129
[21] Phan Duy Tun (2006), ng dng phn tch thnh phn c lp ICA trong lc
nhiu nh, Lun vn Thc s khoa hc vt l, khoa in t trng i Hc KHTN
TPHCM
[22] Trng Tn Quang, Nguyn Hu Phng (23/2/2006), Tch m dng phng
php phn tch thnh phn c lp, Tp ch pht trin KhoaHc v Cng Ngh, tp 9
s 2 nm 2006.
[23] Paul Cristea (2001) Independent Component Analysis (ICA) for Genetic signals,
University of Bucharest, Romania.
[24] C. J. C. Burges and A. J. Smola, editors (1999), Advances in Kernel Methods:
Support Vector Learning, The MIT Press, Cambridge, MA, 1999, pp 255-268.
[25] L Hong Thi (2004) Xy dng, pht trin, ng dng mt s m hnh kt hp
gia mng nron (NN), logic m (FL) v thut gii di truyn (GA), Lun n tin s ton
hc, H KHTN TPHCM. Ph lc C,D trang 1-17
[26] Hong Xun Hun, ng Th Thu Hin. An Efficient Algorithm for Training
Interpolation Radial Basis Function Networks, College of Technologies, Vietnam
National University.
[27] Hong Xun Hun, Nguyn Xun V, L Hong Thi. Developing An Interpolation
Radial Basis Function Networks for Verifying Human Face, College of Technologies,
Vietnam National University.
[28] Nguyn nh Thc[2000], Tr Tu Nhn To, Mng NRon Phng Php v
ng Dng, NXB Gio Dc 2000.
[29] Th vin itpp http://itpp.sourceforge.net/latest/
[30] Th vin intel MKL http://www.intel.com/cd/software/products/asmona/eng/307757.htm
[31] Intel Open Source Computer Vision Library OpenCV
http://www.intel.com/technology/computing/opencv/
[32] Fast Artificial Neural Network Library FANN
130
http://leenissen.dk/fann/
[33] www.codeproject.com
131