Professional Documents
Culture Documents
t i li u
b i dn g g i o v i n
i m i p p d h v k t g
M n H a hc
h ni thng 10 nm 2009
Cch p dng
Khi gii bi tp trc nghim ta nn lp s tm tt cc
phn ng, ri p dng nhng s bo ton trn tm ra cc
i lng khc nh : s mol, khi lng cc cht trong s phn
ng th bi ton s c gii nhanh hn.
Bi tp minh ha
Bi 1. Ngi ta cho t t lung kh CO i qua mt ng s ng
5,44 g hn hp A gm FeO, Fe3O4, Fe2O3, CuO nung nng, kt
thc phn ng thu c hn hp cht rn B v hn hp kh C.
Sc hn hp kh C vo dung dch nc vi trong d thy c 9 g
kt ta v kh D bay ra. Khi lng cht rn B thu c l
A. 3g
B. 4g
C. 5g
D.
3,4g
Li gii
S phn ng:
FeO
CO
CO2
Fe2O3
Fe3O4
CuO
+ Ca(OH)2
to
0,09
Theo nh lut BTKL th mCO
A + CO2
CaCO3 + H2O
9
= 0,09(mol)
100
+ mA = mB + mCO2
t0
NaOH
Z + CO2
(2)
BaCl
2 BaCO
CO2 CO23
3
19,7
= 0,1(mol)
197
0,1
CO + Z
Q + CO2
Bn cht ca s (3) l :
CO + O(trong Z)
CO2
4,48
= 0,2(mol)
m(trong Z) =
22,4
mZ = mQ + mO = 18,4 + 0,2.16 = 21,6(gam)
(3)
Li gii
S phn ng :
(FeO;
Fe2O3; Fe3O4) + HNO3 Fe(NO3)3 + (NO ; N2O4) +
H2O
30x
+
92y
y = 0,15mol
= 33,6
2(x + y)
p dng s bo ton nguyn t Fe tnh s mol Fe(NO 3)3 :
nFe(Fe(NO3)3 = nFe(FeO,Fe2O3,Fe3O4)
nFe(NO3)3 = nFeO + 2nFe2O3 + 3nFe3O4 = 0,2 + 2.0,3+ 3.0,4 = 2mol
p dng s bo ton nguyn t N :
nN(HNO3) = nN(Fe(NO3)3+ NO+ N2O4) nHNO3 = 3.2 + 0,1 + 2.0,15 = 6,4mol
6,4
= 3,2lt
2
Bi 4. Ha tan hon ton hn hp gm 0,12 mol FeS2 v a mol
Cu2S vo dung dch HNO3 (va ), thu c dung dch X
(ch cha 2 mui sunfat) v mt kh duy nht l NO. Gi tr
ca a l
A. 0,12 mol
B. 0,04 mol C. 0,075 mol D. 0,06 mol
Vy VHNO3 =
Li gii
S phn ng :
FeS2
Fe2(SO4)3
+ HNO3
+
NO
Cu2S
CuSO4
p dng nh lut bo ton nguyn t Fe, Cu, S
Fe2(SO4)3
FeS2
0,12
0,06
CuSO4
Cu2S
a
2a
nS(FeS2) + nS(Cu2S) = nS(Fe2(SO4)3) + nS(CuSO4)
2nFeS2 + nCu2S = 3nFe2(SO4)3 + nCuSO4
2.0,12 + a = 3.0,06 + 2a a = 0,06 mol
H2O
(2)
]
Ba(OH)2
Ca(HCO3)2
CaCO3 + BaCO3
x
H2O
Tng s mol nguyn t oxi trong hai qu trnh ny bng
nhau nn
nH2 = nO = 0,8(mol) VH2(ktc) = 0,8.22,4 = 17,92 (lit)
Bi tp vn dng
Bi tp minh ho
Bi 1. Cho 41,2 g hn hp X gm Na2CO3, K2CO3 v mui cacbonat
ca kim loi ho tr 2 tc dng vi dung dch H2SO4 d. Kt
thc phn ng thu c hn hp Y gm ba mui sunfat v 8,96
lt kh CO2 (ktc). Khi lng ca Y l
A. 58,6 g
B. 55,6 g
C. 45,0 g
D. 48,5 g
Li gii
S phn ng :
Na2CO3
Na2SO4
K 2CO3
H2SO4
K 2SO4
H2 O
+ CO2
MCO3
MSO4
1 mol X chuyn thnh 1 mol Y th tng khi lng l
M = 96 60 = 36(g/ mol)
Theo
nh
lut
bo
ton
nguyn
t
C
:
n 2 = nCO2 = 0,4(mol) khi lng Y ln hn khi lng ca X l
CO3
0,4.36 = 14,4 (g)
Vy mY = 41,2 + 14,4 =55,6 (g)
Bi 2. Cho 84,6 g hn hp A gm BaCl2 v CaCl2 vo 1 lt hn
hp Na2CO3 0,3M v (NH4)2CO3 0,8 M. Sau khi cc phn ng
kt thc ta thu c 79,1 g kt ta A v dung dch B. Phn
trm khi lng BaCl2 v CaCl2 trong A ln lt l
A. 70,15% ; 29,25%
B. 60,25% ; 39,75%
C. 73,75%; 26,25%
D. 75,50% ; 24,50%
Li gii
t nBaCl2 = x(mol); nCaCl 2 = y(mol)
NaCl
BaCl2
Na2CO3
BaCO3
+
+
NH4Cl
CaCl2
(NH4)2CO3
CaCO3
C 2 mol Cl mt i (71 g) c 1 mol mui CO32 thm vo (60
g)
.100% = 73,75%
%mBaCl2 =
84.6
2
Bi 3. Hn hp A gm 10 g MgCO3, CaCO3 v BaCO3 c ho tan
bng HCl d thu c dung dch B v kh C. C cn dung dch
B c 14,4 g mui khan. Sc kh C vo dung dch c cha
0,3 mol Ca(OH)2 thu c s g kt ta l
A. 10g
B. 20g
C. 30g
D. 40g
Li gii
CO32 + 2H+
CO2 + H2O
p dng phng php tng gim khi lng khi chuyn CO32
thnh
Cl
ta
tnh
c
s
14,4 10
n 2 = nCO2 =
= 0,4(mol)
CO3
11
CaCO3 + H2O
CO2 + Ca(OH)2
0,4
0,3
0,3
CO2 + H2O + CaCO3
Ca(HCO3)2
0,1
0,1
mCaCO3 = 0,2.100 = 20g
mol
a
a
+
2+
A + 2Ag
A + 2Ag d
a
2a
Khi lng thanh kim loi tng = mA mCu = 0,12g
a.MA 64a = 0,12 MA.a = 64a + 0,12
(1)
Mt khc khi lng thanh kim loi gim = mAg + mA = 0,26 g
2a.108 MA.a = 0,26 MA.a = 2a.108 0,26
(2)
x = 2,5.103 mol MA =
64.2,5.103 + 0,12
2,5.103
= 112(g/ mol)
Cht X l Cd.
Bi 5. C 2 dung dch FeCl2 v CuSO4 c cng nng mol.
Nhng thanh kim loi vo M (nhm IIA) vo V lt dung dch
FeCl2, kt thc phn ng khi lng thanh kim loi tng 16g.
Nhng cng thanh kim loi y vo V lt dung dch CuSO4 kt
thc phn ng khi lng thanh kim tng 20g. Gi thit cc
phn ng xy ra hon ton v kim loi thot ra bm ht vo
M. Kim loi M l
A. Zn
B. Mg
C. Cd
D. Fe
Li gii
Cc phng trnh phn ng xy ra :
M2+ + Fe
M + Fe2+
x
x
x
2+
2+
M + Cu
M + Cu
x
x
x
Theo gi thit cc phn ng u xy ra hon ton nn cc
ion Fe2+ vCu2+ phn ng ht nFe2+ = nCu2+ = x(mol)
Khi lng thanh kim loi tng (1) l : m = mFe mM = 16g
56x MM.x = 16 M.x = 56x 16
Khi lng
Bi tp vn dng
10
11
dch AgNO3. Sau mt thi gian thy khi lng tng 7,55%.
Bit s mol CuSO4 v AgNO3 tham gia phn ng hai trng
hp nh nhau. Kim loi M l
A. Zn
B. Mg
C. Ni
D. Ca
Bi 8. Ha tan 3,23 g hn hp mui CuCl2 v Cu(NO3)2 vo nc thu
c dung dch X. Nhng thanh Mg vo dung dch X cho n
khi mt mu xanh ca dung dch, ly thanh Mg ra cn li,
thy tng thm 0,8 g. C cn dung dch sau phn ng thu c
m g mui khan. Gi tr m l
A. 3,08
B. 4,03
C. 2,48
D. 2,84
Bi 9. Cho 16,2 g hn hp este ca ancol metylic v hai axit
cacboxlic no, n chc tc dng va vi dung dch NaOH
1M thu c dung dch A. C cn dung dch A thu c 17,8 g
hn hp hai mui khan, th tch dung dch NaOH 1 M dng
l
A. 0,2 lt
B. 0,3 lt
C. 0,4 lt
D. 0,5 lt
Bi 10. un nng 3,188 g este ca glixerol vi ba axit cacboxylic
no, n chc mch h X, Y, Z (X, Y l ng phn ca nhau
v k tip vi Z) vi dung dch NaOH d, phn ng kt thc
thu c 3,468 g hn hp mui. Cng thc phn t ca cc axit
l
A. C2H4O2 v C3H6O2
B. C3H6O2 v C4H8O2
C. C4H8O2 v C5H10O2
D. C3H4O2 v C4H8O2
12
13
necho = nenhn
i vi nhng h trung ho in
Nu trong h tn ti ng thi cc ht mang in th ta
lun c tng s mol in tch dng n t(+) bng tng s
n t() :
n t(+) = n t()
mol in tch m
= 0,15 a = 0,1mol
a + b =
22,4
b = 0,2mol
30a+ 44b = 5,2
S phn ng :
14
NO
Al(NO3)3
Al
+ HNO3
+
+ H2O
N2O
Mg
Mg(NO3)2
Cc cht cho electron : Al : x (mol) ; Mg : y (mol)
3+
Al0
+ 3e
Al
x
3x
necho = 3x + 2y
(mol)
2+
Mg0
Mg + 2e
y
2y
Cht nhn electron l HNO3 c hai qu trnh nhn e :
N+5 + 3e
N+2
(NO)
0,3
0,1 0,1
nenhn = 0,7 (mol)
N+5 + 4e
N+
(N2O)
0,4
0,1 0,05
p dng quy tc thng bng s mol electron ta c : 3x + 2y
= 0,7 (1)
Phng trnh khi lng :
27x + 24y =
7,5 (2)
mAl = 2,7g
x = 0,1(mol)
Gii h (1, 2)
y = 0,2(mol)
mMg = 4,8g
Bi 2. Ha tan hon ton hn hp gm 0,06 mol FeS2 v x mol
Cu2S vo axit HNO3 (va ) thu c dung dch A (ch cha
hai mui sunfat) v kh duy nht NO. Gi tr ca x l
A. 0,04
B. 0,06
C. 0,12
D. 0,03
Li gii
FeS2
Fe3+ + 2SO24
0,06
0,06
0,12
Cu2S
2Cu2+ + SO24
a
2a
15
Fe +O2
FeOa + KMnO4 +H2 SO4
Fe2 (SO4 3)
MnSO
+
4
H
+2 O
m
(mol)
56
Fe
Fe3+ + 3e
m
m
m
necho = 3.
3
56
56
56
10 m
Cht nhn electron O :
(mol) v KMnO4 : 0,1 (mol)
16
O
+
2e
O2
10 m
10 m
2
16
16
Mn+7 + 5e
Mn+2
0,1
0,5
10 m
ne nhn = 2.
+ 0,5
16
p dng quy tc thng bng s mol electron :
10 m
m
2.
+ 0,5 = 3. m = 9,8(g)
16
56
Bi 4. Cho lung kh H2 i qua ng s ng m g oxit Fe2O3
nhit cao mt thi gian, ngi ta thu c 6,72 g hn hp
A gm 4 cht rn khc nhau. em ho tan hon ton hn
hp ny vo dung dch HNO3 d thy to thnh 0,448 lt kh
B ktc (duy nht) c t khi so vi hiro l 15 th m c
gi tr l
A. 7,5 g
B. 7,2 g
C. 8,0 g
D. 8,4 g
Li gii
S
:
+ HNO3 Fe(NO ) + NO + H O
Fe2O3 + H2
H2O + A
3 3
2
Xt c qu trnh th : Fe+3
Fe+3 hnh nh khng c s
cho v nhn e.
16
O(oxit) H2O )
m 6,72
(mol) ( do
16
m 6,72 m 6,72
16
16
+
2H
H2
+
2e
m 6,72
m 6,72
2
= necho
16
16
Cht nhn electron : HNO3, kh B l NO.
N+5 + 3e
N+2
(NO )
0,06
0,02
0,02 nenhn = 0,06
m 6,72
= 0,06 m = 7,2g
8
Bi 5. Trn 60g bt Fe vi 30g bt lu hunh ri un nng (trong
iu kin khng c khng kh) thu c cht rn X. Ho tan
X bng dung dch axit H2SO4 long, d c dung dch B v kh
C. t chy C cn V lt O2 (ktc). Cc phn ng xy ra hon
ton th V c gi tr l
A. 39,2 lt
B. 32,928 lt
C. 32,29 lt
D.
38,292 lt
Li gii
S :
H
Fe to Fe
H2SO4
+ O2 H2O
FeSO4 + 2
H
S
S
FeS
2
SO2
Xt c qu trnh phn ng th Fe v S cho electron, cn O2
nhn electron.
60
30
(mol) ; S :
(mol)
Cht cho electron :Fe :
56
32
Fe
Fe2+ + 2e
60
60
2
56
56
+4
S
S (SO2) + 4e
30
30
4
32
32
Cht nhn electron : gi s mol O2 l x mol.
17
O2
x
4e
2O2
4x
60
30
.2 + .4
56
32
330
330
= 33 (lt)
mol VO2 = 22,4
224
224
Bi 6: t chy hon ton 7,2 gam kim loi M (c ho tr hai khng
i trong hp cht) trong hn hp kh Cl2 v O2. Sau phn ng thu
c 23,0 gam cht rn v th tch hn hp kh phn ng l 5,6
lt ( dktc). Xc nh Kim loi M
Gii ra x =
Li gii
Khi lng hn hp kh = 23 7,2 = 15,8 (g) M = 15,8 : 0,25
= 63,2
Cl2 = 71
31,2
t l s mol
63,2
O 2 = 32
7,8
Cl 2 31, 2 4 0, 2
=
= =
O2
7,8 1 0, 05
M M+n + ne
Cl2 + 2e 2Cl
x
nx
0,2
0,4
Theo quy tc thng bng s mol e:
nx = 0,4 + 0,2 = 0,6 M =
O2 + 4e 2O 2
0,05 0,2
7, 2
n = 12n vi n = 2 th M
0, 6
= 24 l Mg
Bi tp vn dng
Bi 1. Dung dch X c cha 5 ion : Cu2+, Ba2+ , Ca2+ v 0,1mol Cl
v 0,2mol NO3 . Thm dn V lt dung dch K2CO3 1M vo
dung dch X n khi c kt ta cc i. V c gi tr l
A. 150ml
B. 300ml
C. 200ml
D. 250ml
Bi 2. Cho 0,04 mol Fe; 0,02 mol Al tc dng vi 100 ml dung dch
X cha AgNO3 v Cu(NO3)2 thu c dung dch Y v 5,84 g
cht rn D gm 3 kim loi. Cho D tc dng vi dung dch HCl
d c 0,448 lt hiro (ktc). Nng mol cc mui AgNO3
v Cu(NO3)2 trong X ln lt l
18
A. 0,4M; 0,2M
B. 0,2M; 0,4M
C. 0,4M; 0,6M D. 0,2M;
0,3M
Bi 3. Ho tan m g hn hp A gm Fe v kim loi R (c ho tr
khng i) trong dung dch HCl d th thu c 1,008 lt kh
(ktc) v dung dch cha 4,575g mui khan. Cng lng hn
hp trn ha tan trong dung dch cha hn hp HNO3 c v
H2SO4 nhit thch hp th thu c 0,063 mol kh NO2
v 0,021 mol kh SO2. Kim loi R l
A. Mg
B. Al
C. Ca
D.
Zn
Bi 4. 10,08 g bt st trong khng kh sau mt thi gian thu
c hn hp A c khi lng m g gm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3. Cho
A tc dng hon ton vi dung dch HNO3 thy gii phng ra
2,24 lt kh NO duy nht ( iu kin tiu chun). Khi lng
m ca hn hp A l
A. 11 g
B. 12g
C. 13g
D. 14g
Bi 5. Nung nng 5,6 g bt st trong bnh ng O2 thu c 7,36
g hn hp X gm Fe, Fe2O3 v Fe3O4. Cho X tan hon ton
trong dung dch HNO3 thu c V lt (ktc) hn hp kh Y gm
NO v N2O4, t khi hi ca Y so vi H2 l 25,33. V c gi tr
l
A. 22,4 lt
B. 0,672 lt
C. 0,372 lt
D. 1,12 lt
Bi 6. Hn hp X gm FeS2 v MS c s mol nh nhau (M l kim loi
ha tr II). Cho 6,51g X tc dng hon ton vi lng d dung
dch HNO3 un nng, thu c dung dch Y (ch cha mui
sunfat) v 13,216 lt (ktc) hn hp kh Z gm NO v NO2 c
khi lng 26,34g. Kim loi M l
A. Mg
B. Zn
C. Mn
D. Cu
Bi 7. Cho m g hn hp ba kim loi Al, Fe, Cu tan hon ton trong
dung dch HNO3 thu c V lt hn hp kh D (ktc) gm NO2
(gi thit tn ti NO2 ktc) v NO (khng sinh mui
NH4NO3). T khi hi ca D so vi hiro bng 18,2. Tng s
g mui khan to thnh theo m v V l
V
V
V
V
A. m +
B. m
C. 2m +
D. m +
22,4
22,4
22,4
7,75
19
4.
m1 (g)......... C1
m1 C2 C
=
m2 C C1
Ch :m (g).........C
C C
1
2
2
Ta coi H2O c C% = 0.
Ta coi cht tan nguyn cht c C = 100%.
Nu trn dung dch 1 c th tch V1 (lt) v nng CM(1)
vi dung dch 2 c th tch V2 (lt) v nng CM(2) (gi s
CM(1) < CM(2)) ta thu c dung dch mi c nng CM (vi
CM(1) < C < CM(2)) ta s dng s sau :
CM ( 2) CM
V1 (lit)...... CM (1)
CM
V2 (lit)...... CM ( 2)
CM CM (1)
20
V1 CM (2) CM
=
V2 CM CM (1)
V1 (lit)...... MA
n1 V1
=
n2 V2
MB M
M MA
M
MA
V2 (lit)...... MB
Bi ton minh ho
Bi 1. Cn cho s g H2O vo 100 g dung dch H2SO4 90% c
dung dch H2SO4 50% l
A.m
90 g
C. 60 g
D. 70 g
0 B. 80 g
Li gii
40
m 40
=
m = 80(gam)
100 50
50
100
90
50
600H O:x
=2
x = 40% 300
300 x x20- 20
21
V1 0,1
=
V1 = V2 = 500ml
V2 0,1
V
1,06
0,1
2
Bi 4. Mt
hn hp 104 lt (ktc) gm H2 v CO c t khi hi
i vi metan bng 1,5 th VH2 v VCO trong hn hp l
A. 16 lt v 88 lt.
B. 88 lt v 16 lt.
V
H
2
C.1 14 lt
D. 10 lt v 94 lt.
2 v 90 lt.
Li
gii
4
24
V2
CO 28
V1 2
V1 = 16lt
=
V2 11
V2 = 88lt
22
Bi 5. Cho 6,12g Mg tc dng vi dung dch HNO3 thu c dung
dch X ch c mt mui v hn hp kh Y gm NO v N2O c
t khi hi i vi hiro bng 16,75. Th tch NO v N2O (
ktc) thu c ln lt l
A. 2,24 lt v 6,72 lt.
B. 2,016 lt v 0,672
lt.
C. 0,672 lt v 2,016 lt.
D. 1,972 lt v 0,448
lt.
Li gii
2+
Qu trnh cho electron :
Mg
Mg + 2e
0,225
0,51
+5
+2
Qu trnh nhn electron :
N
+ 3e
N (NO)
V1 NO 30
3x
x
10,5
+5
+
N
+ 4e
N (N2O)
8y
2y
y
33,5
V2 N2O
44
3,5
22
Bi
Bi
Bi
Bi
Bi
Bi
VN2O
VNO
1 x
=
3 y
3x + 8y = 0,51 x = 0,09
3x y = 0
y = 0,03
Bi tp vn dng
1. Trn hai th tch metan vi mt th tch hirocacbon X
thu c hn hp kh (ktc) c t khi so vi H2 bng 15. Cng
thc phn t ca X l
A. C2H6
B. C3H8
C. C4H10
D. C5H12
2. Cho hn hp X gm 2 este c CTPT l C4H8O2 v C3H6O2 tc
dng vi NaOH d thu c 6,14g hn hp 2 mui v 3,68g ancol
B duy nht c t khi so vi oxi l 1,4375. S g ca C4H8O2 v
C3H6O2 trong A ln lt l
A. 3,6g v 2,74g.
B. 3,74g v 2,6g.
C. 6,24g v 3,7g.
D. 4,4g v 2,22g.
3. T 1 tn qung hematit (A) iu ch c 400kg st. T 1
tn qung manhetit (B) iu ch c 500kg st. c 1
tn qung hn hp m t 1 tn qung hn hp ny iu ch
c 460kg st th phi trn 2 qung A. B vi t l v khi lng l
A. 2 : 3
B. 3 : 5
C. 3 : 4
D. 1 : 3
4. Mt hn hp kh X gm SO2 v O2 c t khi so vi metan
bng 3. Thm V lt O2 vo 20 lt hn hp X thu c hn hp Y
c t khi so vi metan bng 2,5. Gi tr ca V l
A. 20
B. 30
C. 5
D. 10
5. S ml H2O cn thm vo 1 lt dung dch HCl 2M thu c dung dch mi c nng 0,8M l
A. 1,5 lt
B. 2 lt
C. 2,5 lt
D. 3 lt
6. Trn 1 lt dung dch KCl C1 M (dung dch A) vi 2 lt dung
dch KCl C2 M (dung dch B) c 3 lt dung dch KCl (dung
dch C). Cho dung dch C tc dng va vi dung dch
AgNO3 thu c 86,1 g kt ta. Nu C1 = 4C2 th C1 c gi tr
l
A. 1 M
B. 1,2 M
C. 1,4 M
D.1,5 M
23
D. 20% ; 80%.
C s
Bn cht ca cc phn ng trao i xy ra trong dung dch
cht in li l phn ng ca cc ion vi nhau to ra cht
kt ta, bay hi hay cht in li yu,...
Cch p dng
Khi cho dung dch hn hp (X) phn ng vi dung dch hn hp
(Y) thay v vic vit nhiu phng trnh phn ng gia cc
phn t ta vit cc phng trnh dng ion rt gn. Sau y
l mt s s minh ha :
HCl
NaOH
Cho s : H2SO4 +
hn hp 6 mui
Ba(OH)2
HNO
3
+ H2O
Bn cht l :
H+(axit) + OH(baz) H2O
v
Ba 2+ + SO24 BaSO4
Khi mi trng trung tnh th :
n H+ (axit)
n OH (baz)
Na2CO3
BaCl 2
Cho s (NH4)2CO3 +
CaCl 2
K CO
2 3
Ca2+ + CO 2
CaCO3
3
Bn cht l :
BaCO3
Ba2+ + CO32
Fe
HCl
Hn hp mui + H2
Cho s : Mg +
H2SO4(l)
Zn
24
Fe
Bn cht l Mg +
Al
H+
Hn hp mui + H2
Bi tp minh ha
Bi 1. Cho dung dch X cha ng thi 2 axit H2SO4 1M v HCl
2M vo 200ml dung dch Y cha NaOH 1,5 M v KOH 1M. Khi
mi trng dung dch trung tnh th th tch dung dch X
cn l
A. 120 ml
B. 125 ml
C. 200 ml
D. 150 ml
Li gii
Bn cht cc phn ng trn l H+ + OH H2O
nH = V.(2.1+ 2) = 4V (mol)
nOH = 0,2.(1,5+ 1) = 0,5(mol)
+
25
CO32 + 2H+
HCO3
HCO3 + H+
H2O + CO2
Khi cho dung dch X vo Y thu c dung dch Z c
HCO3 0,2 (mol) v CO32 0,2 (mol).
nH+ (ddT) = nHCl + 2nH2SO4 = 0,5(mol)
Nh t t dung dch T vo dung dch Z, phn ng xy ra
theo th t :
CO32 + H+
HCO3
0,2
0,2
Tng s mol
0,2
nHCO
H+ (d )
HCO3
HCO3 + H+
CO2 + H2O
0,3
0,3
0,3
26
Fe2+
Fe
+ H+
H2
H+
Fe(OH)2
+
OH
H2O
Mg
Mg2+
Mg(OH)2
Quy tc thng bng in tch :
n(+) trong B = nH+ trong A = nOH trong D.
Dung dch trung tnh khi :
nH+ = nOH 0,2(0,1+ 0,2.2) = V(0,3+ 0,1) V =0,25(lt)
Bi tp vn dng
Bi 1. tc dng va vi 0,96g hiroxit ca 2 kim loi kim
hai chu k lin tip trong bng tun hon, phi dng 20ml
dung dch HCl 0,4M v H2SO4 0,3M. Cc kim loi kim l
A. Na, K
B. Li, Na
C. K, Rb
D. Na, Rb
Bi 2. Ha tan hn hp hai kim loi Ba v Na (dng ht rt nh) vo
nc thu c dung dch A v 672 ml kh (ktc). Nh t t dung
dch FeCl3 vo dung dch A cho n d, lc kt ta, ra sch, sy
kh v nung n khi lng khng i thu c m g cht rn. Gi
tr m l
A. 3,2 g
B. 6,4
g
C. 1,6 g
D. 4,8 g
Bi 3. Cho 4,64g hn hp A gm FeO, Fe2O3, Fe3O4 (
nFeO : nFe2O3 = 1: 1) ho tan hon ton trong V lt dung dch
H2SO4 0,2M v HCl 0,6M. V c gi tr l
A. 1,60 lt
B. 1,22 lt
C. 1,90 lt
D. 1,56 lt
Bi 4. Hn hp cht rn X gm Fe, Fe2O3, Fe3O4 v FeO (c s mol
bng nhau l 0,1 mol). Ha tan ht X vo dung dch Y gm
HCl v H2SO4 long (d), thu c dung dch Z v 1,12 lt kh
H2 (ktc). Nh t t dung dch Cu(NO3)2 0,5M vo dung dch
Z cho ti khi ngng kh NO thot ra th dng li. Th tch
dung dch Cu(NO3)2 dng l
A. 158,3 ml.
B. 140,0 ml.
C. 100,0 ml D.
160,5 ml.
Bi 5. Cho 12,15 g bt Al vo 100 ml dung dch hn hp NaNO3
1,5M v NaOH 3M, khuy u cho n khi ngng kh thot
ra th dng li. Th tch kh thot ra ktc l
27
A. 5,04 lt
B. 7,56 lt
C. 6,72 lt
D. 4,48 lt
Bi 6. Cho 6,4 g Cu tc dng vi 60 ml dung dch hn hp gm
HNO3 2M v H2SO4 1M, thu c V lt kh NO duy nht (ktc),
phn ng xy ra hon ton. Gi tr ca V l
A. 0,672
B. 0,896
C. 1,344
D.
2,24
Bi 7. Dung dch A th tch 200ml cha ng thi hai mui
MgCl2 0,4M v Cu(NO3)2 0,2M. Dung dch B cha ng thi
KOH 0,16M v Ba(OH)2 0,02M. Th tch dung dch B cn
lm kt ta ht hai ion Mg2+, Cu2+ l
A. 1 lt
B. 1,2 lt
C. 1,5 lt
D. 1,7 lt
Bi 8. Cho 3,75g hn hp A gm Mg v Al vo 250 ml dung dch X
cha axit HCl 1M v H2SO4 0,5M, c dung dch B v 3,92 lt
H2 (ktc). Thnh phn % khi lng Mg, Al trong A l
A. 65% ; 35%.
B. 64% ; 36%.
B. 55% ; 45%.
D. 50% ; 50%.
Bi 9. Cho hn hp A gm Mg v Al vo 500 ml dung dch X cha
axit HCl 1M v H2SO4 0,5M, c dung dch B v 3,92 lt H2
(ktc). Th tch dung dch C gm NaOH 0,2M v Ba(OH)2
0,1M cn phn ng ht vi cc cht trong B l
A. 0,125 lt
B. 1,112 lt
C. 1,875 lt
D. 1,235 lt
Bi 10. Cho m g hn hp Mg, Al vo 250 ml dung dch X cha hn
hp axit HCl 1 M v axit H2SO4 0,5 M, thu c 5,32 lt H2 ( ktc)
v dung dch Y
(coi th tch dung dch khng i). Dung
dch Y c pH l
A. 7
B. 1
C. 2
D. 6
6. Phng php gii cc bi ton cc i - cc tiu
Cch tm khong gii hn ca mui : Hn hp kim loi (A, B) tc
dng vi hn hp axit (HNO3 v H2SO4) to ra hn hp mui
sunfat v mui nitrat.
+) Do 1 mol SO24 (nng 96 gam) tng ng vi 2 mol NO3
(nng 124 gam). Vi cng mt hn hp kim loi nu to mui
nitrat th khi lng s nng hn mui sunfat. Khi lng mui
cc i khi hn hp ch to ra mui nitrat v cc tiu khi hn
hp ch to mui sunfat. Vy khi lng thc t l
28
mui SO24
mui NO-3
0,01
0,005
0,09
= 0,45M
0,2
TH2 : NaOH ch kt ta ht Al3+ v ho tan mt
phn kt ta ny
nNaOH = 0,06 + 0,03 = 0,09(mol) CM(NaOH) =
29
Al3+ + 3OH
Al(OH)3
0,02
0,06
0,02
Al(OH)3 + OH
[Al(OH)4]
0,01
0,01
to
0,01
Al3+ + 3OH
Al(OH)3 Al2O3
0,1
0,3
0,1
0,05
0,1
= 0,5
0,2
3OH
Al(OH)3
3a
Al(OH)3 + OH
[Al(OH)4]
a 0,1
a 0,1
0,225
= 1,125M
0,2
0,125
0,125
0,125
= 0,062lit = 62,5ml
2
Bi 3. Chia 3,64 gam hn hp (A) gm 3 kim loi Fe, Al, Mg ( dng
bt mn) thnh hai phn bng nhau. Ho tan ht phn th
nht trong dung dch HCl va thu c 1,568 lt H2 v
dung dch (A). Cho phn th hai vo dung dch NaOH 0,5 M
(ly d), thu c dung dch (B) v cht rn C. Cho C phn ng
vi dung dch HNO3 un nng thu c 2,016 l kh NO2 ktc
(khng c mui amoni) v dung dch (D).
a) Khi lng Al trong hn hp A l
A. 1,08g
B. 1,28g
C. 0,28g
D. 1,18g
b) Khi lng mui nitrat to thnh trong dung dch (D) l
A. 6,68g
B. 5,68g
C. 4,28g
D. 3,18g
c) Th tch dung dch NaOH 0,5 M cn phi cho vo dung
dch A kt ta thu c l cc i v cc tiu ln lt l
A. 200ml v 300ml
B. 280 ml v 320 ml
C. 320 ml v 280 ml
D. 250 ml v 350 ml
Li gii
Gi nAl = xmol;nFe = ymol;nMg = zmol trong 1/2 hn hp A
Ta c 27x + 56y + 24z = 1,82 (I)
S phn ng vi HCl :
Fe
Fe2+
CM(HCl) =
Al
+ H+
Al3+
+ H2
Mg
Mg2+
3x + 2y + 2z = 0,14 (II)
Phn 2 tc dng vi dung dch NaOH
Al + NaOH + 3H2O
Na[Al(OH)4] +
3
H2
2
S phn ng ca C vi HNO3 :
Fe
Mg
HNO3
Fe3+
Mg2+
3y + 2z = 0,09 (III)
31
NO2 + H2O
2+
c. Dung dch A gm Fe :0,01mol
2+
Mg :0,03mol
kt ta thu c cc i khi ton b ba kim loi b kt ta
va ht :
Al3+ + 3OH
Al(OH)3
0,02
0,06
Fe2+ + 2OH
Fe(OH)2
0,01
0,02
Mg2+ + 2OH
Mg(OH)2
0,03
0,06
0,14
= 0,28lit = 280ml
0,5
0,02
0,16
= 0,32lit = 320ml
0,5
Bi 4. Ho tan hon ton 11,9 g hn hp 2 kim loi Al v Zn vo
dung dch HNO3 2M (va ) thu c dung dch A v 3,64
lt hn hp 2 cht kh N2O v NO ( ktc) c khi lng 5,75
gam.
a) Thnh phn phn trm ca Al v Zn c trong hn hp l
A. 30,00% ; 70,00%
B. 43,38% ; 54,62%
C. 35,00% ; 65,00%
D. 54,62% ; 43,38%
32
necho = 3x + 2y
Zn
Zn + 2e
b
2b
Cc qu trnh nhn e :
N +5 + 4e
N+
0,5
0,125
N2O
0,0625
nenhn = 0,8
N +5 + 3e
N +2 NO
0,3
0,1
0,1
Ta c : 3x + 2y = 0,8 (II)
Gii h (I), (II) thu c :
m = 0,2.27 = 5,4g %Al = 43,38%
x = 0,2mol
Al
a)
y = 0,1mol
mZn = 6,5g %Zn= 54,62%
Al3+ :0,2mol
b) Dung dch A gm 2+
Cc phn ng
Zn :0,1mol
33
0,6
34
C. 29,89% v 60,00%
D. 39,89% v 79,89%
Bi 5. Ho tan 15,3 g BaO vo nc c dung dch A. Cho 12,3
gam hn hp CaCO3 v MgCO3 (c thnh phn thay i) ho
tan ht vo dung dch HCl d th thu c kh B. Nu cho kh
B hp th ht vo dung dch A th sau phn ng khi lng
kt ta to thnh trong khong
A. 10,638(g) < mBaCO3 < 15,169(g)
B. 12,680(g) < mBaCO3 < 15,690(g)
C. 10,000(g) < mBaCO3 < 15,000(g)
D. 15,638(g) < mBaCO3 < 25,169(g)
Bi 6. Thm t t dung dch cha HCl 1M vo dung dch c cha
3,82
gam
hn
hp
mui
Na2CO3
v
K2CO3
(
nNa2CO3 : nK 2CO3 = 1:2) thu c dung dch X v kh Y. th
tch kh Y thu c c gi tr cc tiu, cc i th th tch
dung dch HCl 1M ln lt l
A. 30 ml ; 40 ml
B. 40 ml ; 70 ml
C. 30 ml ; 60 ml
D. 40 ml ; 60 ml
n
:
n
=
1:1
Bi 7. Ho tan 1,29 gam Zn, Cu (c Zn Cu
) vo dung dch
cha HNO3 v H2SO4 (c, nng) thu c hn hp kh gm
NO2 v kh SO2. Nu t l kh NO2 v kh SO2 thay i th
khi lng mui khan thu c trong khong
A. 3,20(gam) < mmui < 3,70(gam)
B. 3,21(gam) < mmui < 3,77(gam)
C. 4,20(gam) < mmui < 6,70(gam)
D. 3,00(gam) < mmui < 4,50(gam)
Bi 8. Ho tan 0,89 gam Zn, Mg vo dung dch cha HCl v
H2SO4 thu c 0,448 lt kh H2 (ktc). Nu thay i t l s
mol hai axit th khi lng mui khan thu c trong khong
A. 2,31(g) < mmui < 2,81(g)
B. 3,21(gam) < mmui < 3,77(gam)
C. 2,20(gam) < mmui < 3,70(gam)
D. 3,21(gam) < mmui < 3,59(gam)
Bi 9. Cho 18,2 gam hn hp X gm hai kim loi Al v Cu vo 100
ml dung dch B cha H2SO4 12M v HNO3 2M un nng, thu
35
7.
36
Phm vi p dng
Dng gii nhanh cc loi bi hu c, v c nh: bi tp xc
nh cng thc phn t ca cht ho hc, tnh th tch,
tnh s mol hay tnh % s mol, % th tch vi cc cht kh,...
Bi tp minh ha
Bi 1. t chy mt hn hp X gm 2 hirocacbon A, B k tip
nhau trong dy ng ng thu c 96,8g CO2 v 57,6g H2O.
Cng thc phn t ca A, B v thnh phn % mi cht trong
hn hp X l
A. CH4, C2H6
B. C2H6, C3H8
C. C3H8, C4H10
D. C2H4, C3H6
Li gii
96,8
57,6
nCO2 =
= 2,2(mol) ; nH2O =
= 3,2(mol)
44
18
nCO2 < nH 2O A, B thuc d y
ng
ng ankan.
Gi n l s nguyn t C trung bnh ca hn hp ( n n m 4
), khi thay A, B bng 1 cht duy nht CnH2n+2 c s mol =
(a+b) mol.
3n + 1
CnH2n+2 +
O2 nCO2 + (n + 1)H2O
(1)
2
2,2
3,2
n n+ 1
=
n = 2,2. Vy: n = 1 n = 2,2 m = 2
2,2 3,2
Vy : hai hirocacbon l C2H6 v C3H8
2
3 - 2,2
C2H6 0,8
=
Theo quy tc ng cho: 2,2
80% v 20%
C3H8 0,2
3
2,2 - 2
Bi 2. t chy ht 0,5mol hn hp X gm 2 hirocacbon mch h
A, B thuc cng dy ng ng (phn t khi hn km
nhau 28vC) cn 40,32 lt O2 to ra 26,88 lt CO2. Tm cng
thc phn t ca A, B.
Li gii
40,32
26,88
nO2 p =
= 1,8(mol) ; nCO2 =
= 1,2(mol)
22.4
22,4
37
3n
O2
nCO2 + nH2O
2
1,2
1,2
= 2,4 n n m 4 n = 2 A : C2H4 ; m = 4 B: C4H8
0,5
Bi 3. Hn hp kh A ( ktc) gm 2 anken. t chy 7 th
tch A cn 31 th tch kh O2 ( cng iu kin nhit v
p sut). Trong A, anken cha nhiu C hn, chim khong
4050% th tch hn hp. Cng thc phn t ca 2 anken l
A. C2H4 ; C3H6 B. C2H4 ; C4H8
C. C2H4 ; C5H10
D.
C3H6 ; C4H8
Li gii
Gi n l s nguyn t C trung bnh ca hn hp (2 < n 4)
CTPTTB ca A l CnH2n .
n=
3n
to
O 2
nCO +2 nH O
2
2
31VO 2
CnH2n +
7VA
3n
1 3n
2.31
.V
= 2,95
t s : 1V = 2
=
n=
7 2.31
21
7V 31V
1 anken c s nguyn t C l 2 l C2H4 olefin cn li
c s nguyn t C l 3 hoc 4
Gi x l %V ca CnH2n ; (1x) l %V ca C2H4 (phn trm th
tch chnh l % v s mol trong cng iu kin).
Theo s bo ton nguyn t C :
38
0,95
(1)
m 2
M 0,4<x < 0,5 Thay vo (1) 3,9 < m< 4,375 m = 4 C4H8
Bi 4. Mt hn hp X gm 2 hirocacbon A, B thuc cng 1 dy
ng ng u l kh ktc, cn 20,16 lt O2 t
chy ht X v phn ng to 7,2g H2O. Khi cho lng hn hp X
trn tc dng vi dung dch AgNO3 / NH3 d thu c 62,7g kt
ta. CTCT ca A, B l
A. C2H2 ; C3H4 B. C2H2 ; C4H6
C. C3H4 ; C4H6 D. C2H2 ; C5H8
Li gii
20,16
7,2
nO2 =
= 0,9(mol) ; nH2O =
= 0,4(mol)
22,4
18
p dng s bo ton nguyn t O : nO(O2) = nO(CO2) + nO(H2O)
n = mx + 2(1-x) = 2,95 x(m-2) + 2 = 2,95 x =
m = 3 B :C3H4 CH3 C CH
m = 4 B : C H CH3 CH2 C CH
4 6
CH3 C C CH3
Xt C2H2 v C3H4 :
a+ b = 0,3mol
2a+ 3b
= 2,33 2a+ 3b = 0,7
n =
a+ b
2a+ 3b = 0,7 a = 0,2
gii h
a+ b = 0,3
b = 0,1
39
o
170 C
CnH2nBr2
CnH2n . Th M = 18
Khi chuyn : CnH2n+1OH
3,6
m = 10,6 7 = 3,6(g) nhh =
= 0,2(mol)
18
7
M=
= 35 M1 < 35 < M2 ; m M1, M2 l ng ng
0,2
k tip.
M1 = 28 C2H4
M2 = 42 C3H6
Bi tp vn dng
Bi 1. A, B l 2 ancol no, n chc k tip nhau trong dy ng
ng. Cho 3,9g hn hp tc dng ht vi Na thu c 1,12 lt
H2(ktc). Cng thc phn t ca 2 ancol l
A. CH3OH, C2H5OH
B. C2H5OH, C3H7OH
C. C3H7OH, C4H9OH
D. C4H9OH, C5H11OH
Bi 2. t chy hon ton 0,03 mol hn hp X gm 1 axit
cacboxylic n chc A v 1 ancol no B, u mch h vi O2 th
thu c 1,12 lt kh CO2 (ktc) v
1,08 g H2O. Bit A, B hn
40
D.
C5H10
C5H12
Bi 6. t chy hon ton 0,672 lt hn hp A gm hai kh
hirocacbon (ktc) c cng s nguyn t cacbon, thu c
2,64g CO2 v 1,26 g H2O. Mt khc khi cho A qua dung dch
[Ag(NH3)2]OH ng trong ng nghim thy c kt ta bm
vo ng nghim. Cng thc phn t cc cht trong A l
A. C2H2 ; C2H4 B. C2H2 ; C2H6
C. C3H4 ; C3H8
D. C2H2 ;
C3H4
Bi 7. Mt hn hp hi ca 3 ancol n chc A, B, C v 13,44 g
kh O2 c cha trong mt bnh kn dung tch 16 lt p
sut 0,92 atm, 109,2oC. t chy hon ton hn hp, sn
phm thu c mH2O = 3,78g ; mCO2 =6,16g
. Bit rng B v C c
cng s nguyn t cacbon v u khng phn ng vi dung
41
5
tng s mol ca B v C.
3
Cng thc cu to ca A, B, C ln lt l
A. CH3OH; C3H5OH ; C3H7OH
B. CH3OH; C2H5OH ; C3H7OH
C. C2H5OH; C3H5OH ; C3H7OH
D. CH3OH; C3H5OH ; C4H9OH
8. t chy hon ton 0,896 lt hn hp kh X (ktc) gm hai
hirocacbon A, B thu c 1,12 lt kh CO2 (ktc) v 1,26 g
H2O. Cng thc phn t ca A, B l
A. C2H2 ; C2H4
B. CH4 ; C2H4 C. CH4; C2H6 D. CH4; C2H2
9. t chy hon ton 3,24g hn hp X gm hai cht hu c A,
B trong A hn B mt nguyn t cacbon (MA <MB), thu c
H2O v 9,24g CO2. Bit t khi hi ca X so vi H2 l 13,5.
Cng thc ca A v B ln lt l
A. C2H4O ; C3H6O
B. CH2O ; C2H2
C. CH4O ; C2H6O
D. C2H4O ; C3H8O
10. t chy hon ton 2,6 g hn hp cht A gm mui natri
ca 2 axit cacboxylic no n chc k tip nhau trong dy
ng ng thu c 1,59 g Na2CO3 v hn hp kh B (CO2,
H2O). Cng thc phn t ca 2 mui trong hn hp A v khi
lng hn hp B ln lt l
A. CH3COONa ; C2H5COONa ; 3,40g.
B. C2H5COONa ; C3H7COONa ; 3,41g.
C. CH3COONa ; C2H5COONa ; 4,31g.
D. C4H9COONa ; C3H7COONa ; 3,40g.
11. Chia 15,6 g hn hp gm ancol etylic v mt ng ng
thnh hai phn bng nhau. Phn I tc dng ht vi Na thu c
2,24 lt H2 (ktc). Phn II un nng vi 30 g axit axetic (xc
tc H2SO4). Bit hiu sut cc phn ng este ha u bng
80%. Tng khi lng este thu c l
A. 16,20 g
B. 12,96 g
C. 19,26 g
D.
12,60 g
dch AgNO3/ NH3, s mol A bng
Bi
Bi
Bi
Bi
8.
42
+H2
+ HNO3
Fe
+
H2O
NO2
Fe3O4
Fe O
2 3
(11,2 gam)
(1,8 gam)
Th t li vn theo cch nh sau:
Cho 11,2 gam Fe tc dng vi 1,8 gam H2O thu c hn hp gm
Fe v cc oxit ca n. Cho hn hp ny tc dng vi HNO 3 th thu
c bao nhiu lt NO2 iu kin tiu chun.
FeO
+
H
O
(
1
,
8
gam
)
+ HNO3
Fe 2 Fe3O4
NO2
Fe O
2 3
(11,2 gam)
* p dng phng php bo ton e
Cht kh
Cht oxi ho
3+
Fe
Fe
+
H2O
+ 2e H2 +
23e
O
0,2
0,1
0,2
+
0,6
NO 3 + e + 4H NO2 + 2H2O
a
a
ta c: 0,6 = 0,2 + a a = 0,4 mol VNO 2 = 8,96 lt
2. Phng php t n s ph
V d: Cho 18,5 gam hn hp Z gm Fe, Fe3O4 tc dng vi 200
ml dung dch HNO3long un nng v khuy u. Sau khi phn
43
0,64
= 3,2 M
0,2
44