05C4A - Le Thanh Nguyen - Thiet Ke Co Cau Phan Phoi Khi Dong Co Z6 Tren Xe Ford Focus

Thit k c cu phn phi kh ng c Z6 trn xe Ford Focus
MC LC
LI NI U ....................................................................... 1
Trong ti ny em tp trung vo vn kt cu v nguyn l hot ng ca cc chi tit
trong h thng phn phi kh ng c Z6, tnh ton cc thng s kch thc c bn, ngoi ra
em cn phn tch cc nguyn nhn h hng v bin php khc phc cc h hng. ................. 2
LI NI U
ng c t trong ngy nay ang pht trin rt mnh m c v s lng ln cht
lng, n ng mt vai tr quan trng trong nhiu lnh vc kinh t, x hi, khoa hc
cng ngh... L ngun ng lc cho cc phng tin vn ti nh t, my ko, tu
thu, my bay v cc my ng c c nh v.v..
i vi mt sinh vin k thut, n tt nghip ng mt vai tr rt quan trng.
ti tt nghip em chn l thit k c cu phn phi kh trn ng c Z6. Tuy l
mt ti quen thuc i vi sinh vin nhng mc ch ca ti rt thit thc, n
khng nhng gip cho em c iu kin n li cc kin thc hc trng m
cn c th hiu bit kin thc nhiu hn khi tip xc vi thc t. C cu phn phi
kh ca ng c Z6 c nhiu c im mi l. Do vic thit k ng c ny tht
s em n cho em nhiu iu hay v b ch.
c s gip v hng dn tn tnh ca thy Trn Vn Nam, cc thy c
trong khoa cng vi vic tm hiu, tham kho cc ti liu lin quan v vn dng cc
kin thc c hc, em c gng hon thnh ti ny. Mc d vy, do kin thc
ca em c hn li thiu kinh nghim thc t nn n s khng trnh khi nhng
thiu st. Em mong cc thy c gp , ch bo thm kin thc ca em ngy cng
hon thin hn.
Cui cng em xin by t lng bit n su sc n thy hng dn "Trn Vn
Nam cng cc thy c trong khoa v cc bn nhit tnh gip em c th
hon thnh n ny.

1

Sinh vin thc hin
L Thanh Nguyn
1. Mc ch v ngha ca ti:
Ngy nay, phn ln cc thng hiu xe hi ni ting c mt ti th trng Vit
Nam, trong Ford l hng xe hi i tin phong vi hn 15 nm kinh nghim, ng
th 2 vi 14% th phn vi cc dng xe tiu biu nh Everest, Escape, Mondeo,
Transit, Ranger, Laser, Focus. Trong Focus l ni bt nht, l chic sedan thnh
cng nht trong lch s ca Ford, t doanh thu k lc vi 1030 xe ti th trng
Vit Nam trong nm 2009. S thnh cng ca Focus l nh c trang b cc h
thng hin i nh h thng chng b cng phanh (ABS), h thng phn phi lc
phanh in t (EBD), ni tht rng ri sang trng v tinh t. c bit l h thng iu
khin van bin thin VCT ca Ford cho php ti u ha thi gian, thi im, gc
ng m ca xupp lm tng cng sut ng c, tit kim nhin liu, thn thin vi
mi trng l xu th mi l tiu ch hng u trong lnh vc nhin cu ch to ng
c t ngy nay. l l do em chn ti Thit k c cu phn phi kh ng c
Z6 trn xe Ford Focus c lp trn xe Focus ca Ford.
Trong ti ny em tp trung vo vn kt cu v nguyn l hot ng ca cc
chi tit trong h thng phn phi kh ng c Z6, tnh ton cc thng s kch thc
c bn, ngoi ra em cn phn tch cc nguyn nhn h hng v bin php khc phc
cc h hng.
Thng qua vic lm ti ny gp phn cho em cng c li cc kin thc
c hc v tp cho em cch nghin cu lm vic c lp to iu kin thun li cho
cng vic sau ny ca ngi k s tng lai.
2. Tng quan v s pht trin ca c cu phn phi kh 4 k t c in n
hin i:
2.1. Nhim v, yu cu:
2
* Nhim v: C cu phn phi kh c nhim v iu khin qu trnh thay i kh, thi
sch kh thi khi xilanh v np y hn hp hoc khng kh mi vo xilanh ng
c lm vic c lin tc. Trong qu trnh lm vic khng kh sch v nhin liu
c cp vo xilanh ng c ng vi cc thi im xc nh. Vic np khng kh v
lm sch xilanh ng c 4 k thc hin thng qua xupp np v x..
* Yu cu:
- ng m xupp ng thi gian qui nh.
- m ln dng kh d lu thng
- ng kn v khng c h ( t cht ln xupp). Trnh gy lt kh s lm gim
p sut trong hnh trnh nn lm gim cng sut ca ng c.
- t mn v t n o (do va p).
- D iu chnh, sa cha, gi thnh h.
- ng m cc ca np v ca thi theo ng qui lut pha phi kh ng c.
2.2. C cu phn phi kh c in:
2.2.1. C cu phn phi kh xupp t:
* Nguyn l lm vic :
Khi ng c lm vic thng qua dn
ng t bnh rng trc khuu 10
lm cho trc cam 8 quay, khi trc cam
quay vu cam s tc ng ln con i
7 lm cho con i chuyn ng i ln
v tc dng vo ui xupp 1 lm cho
xupp chuyn ng i ln lc ny l
xo 3 b nn li. Khi xupp chuyn
ng i ln s m thng ca np vi
bn trong xilanh (nu xupp ht)
bn trong xilanh vi ca x (nu
xupp x). Khi vu cam 8 khng tc
ng vo con i na lc ny l xo 3
dn ra v lm cho xupp ng li, kt
thc qu trnh ht hoc qu trnh thi
ca ng c.
Hnh 2-1 Kt cu c cu phn
phi kh xupp t; 1-Xuppp; 2-ng
dn hng; 3-L xo; 4-a l xo; 5-c
iu chnh; 6-ai c iu chnh; 7-Con
i; 8-Cam; 9-Bnh rng trc cam; 10-
bnh rng trc c
3
+ u im: Chiu cao ng c gim, kt cu np xilanh n gin, dn ng xupp
d dng thun tin. S chi tit ca c cu t nn lc qun tnh ca c cu nh, b mt
cam v con i t bi mn
+ Nhc im:
Bung chy khng gn (V
c
tng) lm cho t s nn gim dn n ng c c t s nn
thp.
Din tch lm mt ln dn ti tn tht nhit nhiu, dn n
t
gim.
Tng tn tht kh ng. Do c nhiu hn ch nn ngi ta ch s dung phng n
ny cho cc loi ng c xng c t s nn thp (<7,5) v s vng quay khng cao
lm.
2.2.2. C cu phn phi kh xupp treo:
* Nguyn l lm vic :
Khi ng c lm vic nh s dn ng
t trc c lm cho trc cam quay. Khi
b mt lm vic ca vu cam 11 tc
ng vo con i 10 lm cho con i
chuyn ng i ln, dn n a y 9
cng chuyn ng i ln, khi a y 9
chuyn ng i ln th s tc ng vo
ui n by 6 lm cho ui n by 6
chuyn ng i ln v xoay xung quanh
trc ca n dn n u n by 6
chuyn ng i xung tc ng vo
ui xupp 5 lm cho xupp chuyn
ng i xung lc ny l xo 2 b nn
Hnh 2-2 Kt cu C cu phn phi
kh xupp treo; 1-ng dn hng; 2-
L xo xupp; 3-a l xo; 4-Mng
hm; 5-Xupp; 6-n by; 7-Vt chnh
xupp; 8- xupp; 9-a y; 10-
Con i; 11- Cam
li. Khi xupp chuyn ng i xung s m thng ca np vi bn trong xi lanh (nu
xupp ht) bn trong xi lanh vi ca x (nu xupp x). Khi vu cam 11 khng
tc ng vo con i na lc ny l xo 2 dn ra v lm cho xupp 5 ng li, kt thc
qu trnh ht hoc qu trnh thi ca ng c. Qu trnh ny din ra lin tc trong
sut qu trnh lm vic ca ng c.
- u im:
+ Bung chy nh gn, din tch truyn nhit nh, gim c tn tht nhit
4
+ D tng t s nn, ng np ng thi thng thong, tng h s np, gim h s
kh st. m bo gc phi kh chnh xc hn. i vi ng c xng c th tng t s
nn m khng kch n
- Nhc im:
+ Dn ng xupp phc tp
+ Tng chiu cao ng c
+ Kt cu np xilanh phc tp, kh ch tao
+ tin cy thp hn phng n b tr xupp t
2.2.3. C cu phn phi kh xupp treo dn ng xupp trc tip nh trc cam:
* Nguyn l lm vic: Khi ng c lm
vic thng qua c cu truyn ng n
trc cam 6 lm cho trc cam 6 quay. Khi
b mt lm vic ca cam 6 tc ng vo
con i 5 lm cho n chuyn ng i
xung, tc ng vo ui xupp 1 lm cho
xupp 1 chuyn ng i xung dn n
m thng ca np vi bn trong xi lanh
nu nh xupp np v bn trong xi lanh
vi bn ngoi ca x nu nh xupp
x, lc ny l xo 3 b nn li. Khi b mt
lm vic ca cam 6 khng tc Hnh 2-3
Kt cu xupp treo dn ng trc
tip; 1-Xupp; 2-ng dn hng; 3-
l xo xupp; 4-a l xo; 5-Con i;
6-Cam; 7-Mng hm; 8- xupp
ng vo con i 5 lc ny nh lc y l xo 3 lm cho xupp 1 chuyn ng i ln
v ng kn khng cho thng gia bn trong xilanh vi bn ngoi ca np hoc ca
x.
- u im:
+ Kt cu gn
+ Lm vic t ting n, c chnh xc cao.
- Nhc im:
+ C cu dn ng trc cam phc tp, yu cu chnh xc ch to v lp ghp
5
8
7
1
2
3
6
4
5
6
2.2.4. Nhc im ca c cu phn phi kh c in:
Do tnh cht ca ha kh v sau khi chy m 3 thng s thi im, nng v thi
gian m ca cc xupp tc thp v tc cao rt khc nhau. i vi ng c c
in th cng sut v m-men xon cc i tc no ca xe th ph thuc vo
iu kin s dng ca xe . Nu t iu kin hot ng ti u ca cc xupp tc
thp th qu trnh t nhin liu li khng hiu qu khi ng c trng thi tc
cao, khin cng sut chung ca ng c b gii hn. Ngc li, nu t iu kin ti
u s tc cao th ng c li hot ng khng tt tc thp. T nhng hn
ch , th c cu phi kh hin i ra i vi tng l tm cch tc ng thi
im m van, m v khong thi gian m bin thin theo tng vng tua khc
nhau sao cho chng m ng lc, khong m v thi gian m ly y ha kh
vo bung t
2.3. C cu phn phi kh hin i:
2.3.1. C cu phn phi kh VTEC ca Honda:
H thng VTEC ca Honda l mt trong nhng cng ngh tin tin nhm ti u
ha hiu qu ca ng c. c k s thit k ng c ca Honda, Kenichis
Nagahiro sng to.
2.3.1.1.Cu to h thng:
Hnh 2-4 Cu to ca h thng VTEC.
1- Trc cam ; 2- Tm nh v ; 3 - C m th cp ; 4 - C m th hai ;
5 - Piston ng b ; 6 - Piston tc ng ; 7 Xupp ht.
ng c b tr 4 xupp cho mi xylanh, bao gm 2 xupp np v 2 xupp x. Hai
vu cam np c bin m khc nhau, mt cam c bin m ln v mt cam c
7
bin m nh. Cc piston lp t bn trong c m s y piston ng b di chuyn
cng hng p piston chn v l xo hon lc li to s lin kt hai c m li vi
nhau. Khi mt p lc du, di s hon lc ca l xo thng qua piston chn s c
piston ng b tr v lm tch 2 c m m ring r. tc thp, hai c m c
tch ri, v th xupp ht th nht iu khin s phn phi chnh trong khi xupp
ht th hai ch h m ngn chn nhin liu tch lu ca np. tc cao, hai c
m c lin kt thnh mt khi nh vo piston ng b. V vy tc ny c hai
xupp u chu s tc ng ca vu cam c bin m ln nht.
2.3.1.2.Qu trnh hot ng:
K thut thay i thi gian phn phi kh v mc nng xupp c s dng
cho ng c nhm mc ch tiu th nhin liu thp nht nhng cng sut pht ra vn
cao. Vi h thng ny, c im ni bt l vi mt t l ho kh tit kim nhng vn
to ra mt momen ln tc thp, ng thi tc cao cng sut pht ra ln
tng ng nh ng c bn xupp tiu chun t c.

Hnh 2-5 Hot ng ca h thng VTEC.
* tc thp:
C m th nht v c m th hai c tch ri, do vu cam A v B iu khin
ring bit hai xupp, kh nng nng ca c m th hai rt nh h m xupp (mt
xupp iu khin s phn phi kh chnh).
8
Hnh 2-5 Cu to ca c cu phn phi kh tc thp.
1-Piston tc ng , 2- Piston ng b , 3- Piston chn , 4- C m th nht ,
5- C m th hai , 6- Cam th nht , 7- Cam th hai.
* tc cao:
Piston tc ng c b tr bn trong c m th nht, n c tc ng bi p lc
du di chuyn theo hng mi tn nh hnh (4). C hai c m th 1 v th 2 c
lin kt li bng piston ng b. tc ny, bin m ca xupp th hai ging
nh bin m ca xupp th nht nhm p ng cho s hot ng tc cao
ging nh ng c 4 xupp thng thng (2 xupp iu khin phn phi kh).

Hnh 2-6 Cu to ca c cu phn phi kh tc cao.
1- p lc du n, 2- Cam th nht.
2.3.1.3. H thng iu khin:
H thng iu khin cho c cu ny c trnh by bn di. Cc cm bin lin
tc nhn s thay i bn trong ng c nh : ti, nhit nc, s vng quay ng
c v tc xe. Nhng tn hiu ny s c chuyn n ECU ECU iu khin
chnh xc p lc du n cc piston thu lc.
* Cc iu kin chuyn i:
S vng quay ng c : 2500 v/p.
Nhit nc : 530
0
C
9
Tc xe : 5 Km/h.
Ti ng c : Da vo p sut thp ng ng np
Hnh 2-7 S H thng iu khin c cu phn phi kh bng in t
2.3.1.4. u im ca h thng:
Tnh u vit loi ng c ny l cng sut ng c cao ng thi vi vic tit
kim nhin liu. C cu phn phi kh ca ng c ny gn ging nh kiu phn phi
kh ca ng c bn xupp thng thng, nhng n c ci tin s phn phi tt
hn. tc thp, lng ho kh np vo trong xilanh c tit kim do ch m mt
trong hai xupp nhng tc trung bnh v cao, cng sut pht ra ln do m ng
thi c hai xupp ht.
2.3.2. C cu phn phi kh MIVEC ca Mitsubishi:
MIVEC (Mitsubishi Innovative Valve timing Electronic Control system) l tn
vit tt ca cng ngh ng c vi xupp np bin thin c pht trin bi hng
Mitsubishi.
2.3.2.1. Cu to v nguyn l hot ng:
H thng ny c kh nng thay i hnh trnh hoc thi gian ng m cc xupp
bng cch s dng hai loi vu cam khc nhau. di tc thp, vu cam nh dn
ng cc xupp, ng c hot ng trng thi khng ti n nh, lng kh thi
gim v mmen xon tng ln tc thp. Khi vu cam ln c kch hot, tc
tng ln, cc xupp c m rng hn v thi gian m xupp tng ln. Bi vy lm
tng lng kh np trong bung chy, cng sut v mmen xon tng, di tc
ng c c m rng. MIVEC c Mitsubishi gii thiu ln u tin vo nm
1992 trn ng c 4G92, dung tch 1597 cc, 4 xilanh thng hng, mi xilanh gm hai
xupp np v hai xupp x. Th h cng ngh ny ra i vi tn gi Mitsubishi
Innovative Valve timing and lift Electronic Control. Chic xe u tin s dng cng
ngh ny l chic hatchback Mitsubishi Mirage v chic sedan Mitsubishi Lancer.
10
* Nguyn l hot ng:
Nhm ti u hiu sut ng c di tc thp v trung bnh, mt khc li nng
cao cng sut vng tua cao, h thng MIVEC t c c hai mc tiu trn nh
ch ng iu khin c thi im v khong thi gian ng m xupp. H thng
MIVEC iu khin hon i cc vu cam c cng chc nng. Mt s cc loi xe ua
th thao p dng bin php cng ngh ny nhm mc ch sinh ra nhiu cng sut
hn. Vic chuyn i vu cam c thc hin mt cch t ng nh cc ECU ca h
thng MIVEC, da trn cc tn hiu u vo nh tc ng c, s vng quay trc
khuu, nhit nc lm mt, m bm ga,ECU s a ra tn hiu iu khin
kch hot hoc hy ch MIVEC.

Hnh 2-8 Hot ng ca h thng Mivec
Hai cam c hai bin dng khc nhau c s dng hai ch khc nhau ca
ng c: mt cam c bin dng nh, dng di tc thp m ta gi tt l cam tc
thp v vu cam cn li c bin dng ln hn, dng di tc cao gi tt l cam
tc cao. Cc vu cam tc thp v cc trc c m, dn ng cc xupp np, t
i xng nhau qua cam tc cao gia. Mi xupp np c dn ng bi mt
cam tc thp v trc c m. chuyn sang cam tc cao, mt tay n ch T
c p vo cc khe nh trc c m ca cam tc thp. iu ny cho php cc
cam tc cao dch chuyn cng vi cam tc thp. Lc ny cc xupp thay i
11
hnh trnh khi c dn ng bi cam tc cao. di tc thp, tay n ch T
trt ra khi khe mt cch t do, cho php cc cam tc thp dn ng cc xupp.
di tc cao, p sut thy lc y piston thy lc ln, bi vy tay n ch T li
trt vo cc khe c m chuyn sang vn hnh vi cc cam tc cao.
Ni chung, ch MIVEC c kch hot chuyn sang vu cam tc cao
khi tc ng c tng v chuyn sang vu cam tc thp khi tc ng c
gim. di tc thp, thi gian ng m cc xu pp np v x trng nhau tng
tng s n nh ch khng ti. Khi tng tc, thi im xupp np ng c
lm chm li gim p lc ngc ng thi ci thin hiu sut kh np, gip tng
cng sut ng c cng nh gim h s ma st.

Hnh 2-9 Cu to ca h thng Mivec
2.3.2.2. u im ca h thng:
H thng MIVEC iu khin bn ch vn hnh ti u ca ng c nh sau:
* Trong hu ht cc iu kin lm vic, m bo hiu sut nhin liu cao nht,
thi gian ng xupp trng nhau tng ln gim tn tht bm. Thi im xupp x
m c lm chm li tng t s nn, tng tnh kinh t ca nhin liu.
12
* Khi cn cng sut cc i (tc v ti trng cao), thi im ng xupp np c
lm chm li ng nht ha khng kh np vi th tch np l ln nht.
* di tc thp v ti nng, MIVEC m bo ti u mmen xon do thi im
xupp np ng c lm tr hn m bo lng kh np. Cng lc , thi
im xupp x m c lm chm li tng t s nn v ci thin hiu sut ng
c.
* ch khng ti, thi im xupp x v np trng nhau c loi b n nh
qu trnh chy.
2.3.3. C cu phn phi kh VCT ca hng Ford:
Hng Ford i u trong lnh vc ci tin h thng phn phi kh v cho ra
i nhiu th h t vi tnh nng hin i. Trong c h thng iu khin xoay
trc cam np hay gi l h thng iu khin VCT. Vi h thng ny nhm thay i
gc phn phi kh ca cc xupp ph hp vi tng di tc lm vic ca ng c
c ra i trong nhng nm gn y v s dng rng ri Vit Nam trn cc loi
xe nh: Focus, Mondeo, Escape, Transit

Hnh 2-10 H thng c cu phn phi kh VCT
VCT l h thng iu khin thi im phi kh ph hp vi ch lm vic ca
ng c. VCT l cm t vit tt t ting Anh: Variable Cam Timing
i vi cc ng c c in th thi im phi kh l c nh v thng c tnh
theo iu kin s dng ca ng c. V n c dn ng trc tip t trc khuu n
cam thng qua cp bnh rng hoc xch. Ngc li, vi cc ng c c h thng
VCT th gc phn phi c th thay i theo iu kin lm vic ca ng c. H thng
VCT s dng p sut thu lc iu khin bng van in t xoay trc cam np,
thay i thi im phi kh t c thi im phi kh ti u . H thng ny c
13
th xoay trc cam mt gc 40
0
tnh theo gc quay trc khuu t thi im phi
kh ti u cho cc ch hot ng ca ng c da vo cc tn hiu t cm bin v
iu khin bng ECU ng c.
Do h thng ny c nh gi rt cao v n ci thin qu trnh np v thi,
tng cng sut ng c, tng tnh kinh t v gim nhim mi trng.
2.3.4. u im ca c cu phn phi kh hin i so vi c in:
Vic s dng cc b phn thay i thi im v quy lut nng ca xupp, lm cho
c cu phi kh hin i lun hot ng iu kin ti u. iu lm cho ng
c s dng c cu phi kh hin i c sut tiu hao nhin liu thp, vic gia tc thay
i t tc thp sang tc cao xy ra nhanh chng, t gy nhim v t cng
sut cao. Xe c s dng c cu phn phi kh hin i s chy m du trong thnh
ph cng nh trn quc l, d dng chuyn t tc thp sang tc cao.
2.3.5. u im ca VCT so vi VTEC v MIVEC:
i vi ng c s dng VTEC v MIVEC th mc d cho cng sut ti a ln
nhng khng ci thin c m men xon cc i v c c ch hot ng phc tp,
ch hot ng c 2 hoc 3 pha v khng lin tc. Trong khi VCT cng ngh ca
Ford gip ti u hot ng ca xupp np v x trn ton b di tc ca ng c,
bin thin gc quay trc cam cho php xupp ng m ti cc thi im khc nhau
trong mi chu trnh chy (4 k) phn b cng sut ca ng c ph hp theo tc
v ti (chn ga) mt cch nhanh chng.
3. Thit k c cu phn phi kh trn ng c Z6:
ng c Z6 do hng Ford sn xut, c lp trn xe Focus 1,6L. Z6 l ng c
xng vi 4 xilanh c t thng hng, 16 xupp. Cc xupp c dn ng trc tip
t cam. Cam c t trn np my, gm 2 trc cam dn ng xupp (DOHC). Z6
tch hp h thng iu khin van bin thin VCT (Variable Cam Timing) cho php
ti u ha thi gian, thi im, gc ng m ca xupp lm tng cng sut ng c,
tit kim c nhin liu. Dng h thng phun xng in t theo chu k.
Vi nhng ci tin ny mang li cho ng c hot ng tt nht mi ch
lm vic.
Bng 3- 1 - Thng s ng c:
14
15
STT Hng mc Thng s n v
1 ng knh xilanh 78 mm
2 Hnh trnh piston 83,6 mm
3 Dung tch xilanh 1598 cc
4 T s nn 10
5 S vng quay 6000 v/pht
6 Cng sut cc i 77 KW
7 Mmen xon cc i 145 N.m
8 Gc m sm xupp np -3
37
9 Gc ng mun xupp np 13
53
10 Gc m sm xupp x 53
11 Gc ng mun xupp x 3
12 Th t n 1 - 3- 4 - 2
13 Cam ng m xupp DOHC
14 ng knh c trc cam 25 mm
15 ng knh nm xupp np 27,8 mm
16 ng knh nm xupp x 24,7 mm
17 S xilanh 4
18 Phun xng in t c

1
2
11 12 13 14 15 16 17
28 27 26
10
9
25
23
24
19
20
21
22
18
8
6
7
4
5
3
Hnh 3-1 Mt ct ng c Z6.
1 Cc te; 2 Lc du bi trn; 3 - ng dn du bi trn; 4 Trc khuu; 5 Bnh
xch u trc khuu; 6 Buly trc khuu; 7 Xch dn ng; 8 Bnh xch dn
ng trc cam; 9 Trc cam; 10 ng dn du bi trn; 11 Xupp; 12 Con
i; 13 a chn l xo; 14 L xo xupp; 15 - ng dn hng; 16 Xilanh; 17
xupp; 18 Xc mng; 19 Cht piston; 20 Thanh truyn; 21 Pht chn du;
22 ui trc khuu; 23 ai c; 24 Bc lt; 25 Cht khuu; 26 C trc
khuu.
3.1. Cc chi tit ca h thng c cu phn phi kh ng c Z6:
16
3.1.1. S b tr xupp v nguyn l lm vic ca c cu phn phi kh:
C cu phn phi kh ca ng c dng xupp treo v c cu phn phi kh ny
c nhiu u im hn so vi c cu phn phi kh xupp t. u im ca kiu b tr
ny l lm cho bung chy ng c nh gn, din tch mt truyn nhit nh v vy
gim c tn tht nhit. Kh nng chng kch n c ci thin nhiu nn c th
tng t s nn ln 0,5
2 so vi khi dng c cu phn phi kh xupp t. C cu

phn phi kh dng xupp treo lm cho ng thi v ng np thanh thot hn lm
cho sc cn kh ng gim nh. Mi xilanh ca ng c c b tr bi 4 xupp (2
ht, 2 x) lm tng din tch tit din lu thng, h s np tng ln 5
7% v gim
c ng knh nm xupp, khin cho cc xupp khng b qu nng v tng c
sc bn. Cc xupp c b tr thnh 2 dy (mt dy xupp np v mt dy xupp
x). Cc ng ng np v ng thi b tr v mt pha ng thi c th sy nng
ng np khin nhin liu d bay hi.
* Nguyn l lm vic: Nguyn l lm vic ca c cu phn phi kh c chia lm
hai qu trnh c bn sau: Qu trnh vu cam y m xupp v qu trnh l xo gin
ng kn xupp.
Qu trnh vu cam y m xupp: Khi ng c lm vic trc khuu quay lm cho
bnh xch dn ng c cu phn phi kh lp u trc khuu quay theo, thng qua
b truyn ng xch trung gian (6) dn ng cc bnh xch (10) lp u cc trc
cam do lm cho cc trc cam ng m xupp quay. Khi cc vu cam tip xc vi
con i (13). Con i bt u chuyn ng i xung tc ng vo ui xupp (4) p
l xo xupp (15) nn li ng thi xupp chuyn ng i xung lm m cc ca np
(nu trong giai on np kh vo xilanh ng c) v ca thi (trong qu trnh thi)
thc hin qu trnh np mi cht mi v thi kh chy ra ngoi.
Qu trnh l xo gin ng kn xupp: Khi trc cam tip tc quay, vu cam di
chuyn theo cho n khi nh ca vu cam vt qua ng tm con i. Lc ny con
i (13) bt u di chuyn i ln, l xo xupp (15) t t gin ra nh vo chn l
xo (14) cng vi cc mng hm (16) y xupp tnh tin v v tr ban u thc hin
qu trnh ng kn xupp. Chu trnh ng m c lp i lp li nh vy tun theo
chu k lm vic ca pha phn phi kh.
17
8
7
17 16 15 14 13 12 11 9 10
6 4 5 1 2 3
21
22
23
18
20
19
Hnh 3-2 S b tr xupp.
1 Xc mng; 2 Piston; 3 xupp; 4 Xupp; 5 ng dn hng; 6 Xch
dn ng; 7 V b xoay cam; 8 Cnh xoay; 9 Bulng c nh bnh rng cam;
10 a xch dn ng trc cam; 11 ng dn du bi trn; 12 Trc cam; 13
Con i; 14 a chn l xo; 15 L xo xupp; 16 Mng hm; 17 Vng chn
du; 18 Np c trc cam; 19 - Vu cam np; 20 ng ng ht; 21 ng ng
x; 22 chn l xo; 23 Vu cam thi.
3.1.2. Phng n dn ng trc cam:
Trc cam c b tr pha trn np xilanh, khong cch gia trc cam v trc
khuu l rt ln, nu dng phng php dn ng bng bnh rng s rt phc tp, c
cu dn ng tr nn cng knh, khi lm vic s c ting n, v th trong trng hp
ny trc cam c s c dn ng bng xch.
Xch c lm bng thp hp kim c sc bn rt cao v khi hot ng khng gy
nn ting n. Loi dn ng ny c nhiu u im nh: Kt cu gn nh, c th dn
ng c trc cam khong cch ln. Tuy nhin dng phng n dn ng ny gi
thnh cao. Hn na khi ph ti v tc thay i t ngt xch d b rung ng. Sau
18
mt thi gian s dng xch thng b r gy nn ting n v lm sai lch pha phn
phi kh. gi cho xch lun c cng phi dng thm c cu cng xch.
chng rung dng thm b dn hng cho xch.
Bnh rng dn ng xch c lp u trc khuu. Pha u trc khuu c bin
dao ng xon ln v vy khi lp theo kiu ny lm cho h thng phn phi kh
chu dao dng xon lm sai lch pha phn phi v chu ti trng ph do dao ng
gy nn. Ngoi ra khi trc cam b nh hng ca dao ng xon th gc phun sm
hoc gc nh la sm cng b nh hng. Tuy vy khi lp bnh rng ui trc
khuu s lm cho kt cu dn ng tr nn phc tp.
Hnh 3-3 Dn ng trc cam.
1 - L xo vu hm; 2 Vu hm; 3 Piston; 4 L xo; 5 Van bi; 6 a xch dn
ng trc cam np; 7 a xch dn ng cam thi; 8 B cng xch; 9 a xch
ch ng; 10 Xch dn ng; 11 Thanh dn hng.
* Nguyn l lm vic ca b cng xch: Khi ng c bt u hot ng, xch dn
ng lm vic v cng theo. Trong qu trnh hot ng lu di cc mt xch s b mn
lm cho chng ca xch tng ln vt qu gii hn cho php. Khi xch chng n
gii hn du c p sut cao c a vo qua van bi. Di p lc du, piston b
p v pha bn phi y thanh dn hng xch i theo v xch c cng ra. Trn
piston c kha rnh, cc kha rnh ny n khp vi rnh trn cht hm. Nh piston
s c gi li ti v tr c chng cho php khi p lc du khng. cn tc dng.
Mun cho piston tr li v tr ban u ta ni lng cht hm cho piston
trt trn cc rnh ca cht hm nh vo lc l xo.
19
3.1.3. Kt cu xupp:
Xupp l chi tit trc tip cho dng kh np vo bung t v thi kh chy ra
ngoi vi mt thi gian ngn trong mt chu k lm vic ca pittng. Trong qu trnh
lm vic xupp chu ph ti ng v ph ti nhit rt ln.
V ph ti ng: Lc kh th tc dng ln mt nm xupp t 10000
20000 N v
chu tc ng ca lc qun tnh nn khi lm vic lun b va p mnh vi xupp
nn rt d gy bin dng.
V ph ti nhit: Xupp x lm vic trc tip vi dng kh thi c nhit
khong 1100
1200
0
C v vi tc dng kh vo c 400
600 (m/s), xupp x

thng qu nng v b xm thc. Xupp np nh dng kh np lm mt nn chu
nhit nh hn xupp x.
Do xupp lm vic trc tip vi kh chy nn vt liu ch to xupp l cc thp
hp kim chu nhit tt. Vi lp hp kim ny lm cho xupp t mn v chng c g
ca mt nm xupp x. Chiu di ca xupp np L = 97,4 (mm), chiu di ca xu pp
x L = 96,3 (mm).
Kt cu ca xupp gm 3 phn chnh: Phn nm xupp, thn xupp v phn ui.
X U P A P N A P X U P A P X A
4
5
5 . 5
4
5
5 . 5
2 7 . 8 2 4 . 7
3 3
1
.4
1
.4
9
7
.4
9
6
.3
Hnh 3-4 Kt cu xupp np v x.
* Phn nm:
20
Kt cu ca nm xupp chng nhng c nh hng quyt nh n gi thnh ch
to xupp m cn nh hng n bn, trng lng v tnh trng ca dng kh lu
ng qua hng xupp na. Nm xupp ca ng c Z6 c ta chn l loi nm
bng. u im ca loi ny l n gin d ch to, c th dng cho c xupp x v
xupp np.
Mt lm vic quan trng ca phn nm l mt cn c gc
= 15
45
0
, ta
chn gc

45
0
. iu ny va m bo c bn ca nm, va m bo tit
din lu thng khi m xupp v va m bo dng kh lu ng d dng. Gc
ny
cng nh th tit din lu thng cng ln. Tuy nhin nu
cng nh th mt nm
cng mng, cng vng ca mt nm cng km do d b cong vnh, tip xc
khng kn kht vi xupp.
i khi gc ca mt cn trn nm xupp cn lm nh hn gc ca mt cn trn
xupp t (0,5
1
0
) xupp c th tip xc vi theo vng trn mp ngoi
ca mt cn. Lm nh vy c th m bo tip xc c kn kht d mt nm c b
bin dng nh.
ng knh ca nm xupp np d
nn
= 27,8 (mm).
ng knh ca nm xupp x d
nt
= 24,7(mm).
Chiu rng ca mt cn trn nm xupp np v thi b= (0,05
0,12) d
n
= 1,4 (mm).
Chiu dy ca nm xupp np bng (0,08
0,12) d
nn
= 0,108.27,8 = 3 (mm).
Chiu dy ca nm xupp xbng (0,08
0,12) d
nt
= 0,12.24,7 = 3 (mm).
* Phn thn xupp:
Thn xupp c ng knh thch ng dn hng tt, tn nhit tt v chu
c lc nghing khi xupp ng m. gim nhit cho xupp ngi ta c xu
hng tng ng knh ca thn xupp v ko di ng dn hng n gn nm
xupp. Nhng do phi m bo tit din lu thng v gn nh nn thn xupp cng
khng th lm qu ln..
Thn xupp np v thi c dng hnh tr di. Ch chuyn tip gia thn v nm
c gc ln
ng knh thn xupp np: d
tn
= (0,16
0,25) d
n
= 0,198.27,8 = 5,5 (mm).
ng knh thn xupp x: d
tt
= (0,16
0,25) d
n
= 0,223.24,7 = 5,5(mm).
Chiu di ca thn xupp ty thuc vo cch b tr xupp. N thng thay i
21
trong phm vi kh ln l
t
= (2,5
3,5) d
n
. Chiu di ca thn xupp cn la chn
lp ng dn hng v l xo xupp.
Chiu di thn ca xupp np: l
tn
= 2,5.27,8 = 69,5(mm).
Chiu di thn ca xupp x: l
tt
= 2,75.24,7 = 67,925 (mm).
* ui xupp:
Phn ui xupp trc tip va p vi con i do mt trn ca phn ui phi
c ti cng. phn ui xupp c on khot rnh lp mng hm.

Hnh 3-5 Kt cu phn ui xupp.
chn l xo pha trn c lp vi xupp bng 2 mng hm hnh cn lp vo
on c ng knh nh trn ui. Mt pha ngoi ca mng hm n khp vi mt
cn ca l a l xo
Mng hm c ch to dng hnh cn
Kiu lp dng mng hm c u im ln l khng gy nn ng sut tp trung trn
ui xupp. Tuy vy vic gia cng mng hm rt kh khn.
3.1.4. xupp:
C cu phn phi kh ca ng c ang thit k dng xupp treo, ng thi v
ng np b tr trong np xilanh. gim hao mn cho thn my v np xi lanh khi
chu lc va p ca xupp, ngi ta dng xupp p vo hng ng thi v ng
np. V thn my v np xilanh c ch to bng hp kim nhm nn xupp c
p cho c ng np v ng thi.
Mt ngoi ca l hnh tr trn c vt mt cn tip xc vi mt cn ca nm
xupp. c ch to bng thp hp kim chu mi mn.
ng knh hng xupp np d
hn
= 29,12 (mm).
ng knh hng xupp x d
ht
= 24,74 (mm).
Chiu cao ca xupp np h
n
= (0,18
0,25) d
h
= 0,25.29,12 = 7,28 (mm).
Chiu cao ca xupp x h
t
= (0,18
0,25) d
h
= 0,25.24,74 = 6,185 (mm).
22
a) b)
Hnh 3-6 Kt cu xupp.
a) Kt cu xupp np; b) Kt cu xupp x.
3.1.5. ng dn hng xupp:
ng dn hng xupp lm nhim v dn hng thn xupp. m bo
chnh xc thng hng gia mt xupp v b , l dn hng phi trng tm vi
xupp. dn hng c xupp v d gia cng sa cha, thay th cng nh c
th dng vt liu tt nhm tng tui th, ng dn hng c ch to ri ri lp vo
np xilanh. ng dn hng c ch to bng loi gang hp kim CH21-40 c t
chc pclit. Bi trn ng dn hng v thn xupp bng cch tin rnh hng du
bi trn bng du vung t .ng dn hng c kt cu hnh tr c dng do tnh
cng ngh n gin .Xupp c lp vo ng dn hng theo ch lp lng. Khe
h gia ng dn hng v thn xupp ph thuc vo ng knh thn xupp. Khe h
gia thn xupp np v ng dn hng (0,005
0,01) d
tn
= 0,01.5,48 = 0,0548 (mm).
Khe h gia thn xupp thi v ng dn hng (0,008
0,012) d
tt
= 0,011. 5,48 =
0,06028(mm).
Chiu dy ng dn hng thng vo khong (2,5
4) (mm) ta chn 3 (mm).

Chiu di ng dn hng ph thuc vo ng knh v chiu di thn xupp v c tr
s vo khong (1,75
2,5) d
n
vi d
n
l ng knh nm xupp.
Chiu di ng dn hng i vi xupp np: l
n
= 2.27,8 = 55,6 (mm).
Chiu di ng dn hng i vi xupp x: l
t
= 2,15.24,7 = 53,1(mm).

a) b)
5 . 5 3
5 . 5 3
5
5
.6
5
3
.1
Hnh 3-7 Kt cu ng dn hng.
a) - ng dn hng xupp np; b) - ng dn hng xupp x.
23
Mt u ca ng dn hng c vt cn vic lp ghp c d dng.
3.1.6. L xo xupp:
L xo xupp dng ng kn xupp trn xupp v m bo xupp chuyn
ng theo ng quy lut ca cam phn phi kh, do trong qu trnh m ng
xupp khng c hin tng va p trn mt cam. L xo chu ti trng thay i theo
chu k v chu dao ng.Vt liu ch to l xo xupp thng dng dy thp c
ng knh 3
5(mm), ta chn 3 (mm) loi thp C65.

Kt cu l xo dng xon c hnh tr. Hai vng hai u l xo qun st nhau v
mi phng lp ghp Bc xon trn cng ca l xo c ng knh nh hn so vi
cc vng cn li ca l xo. S chnh lch ny c kch thc A = 1,95 (mm).
3
3
4
.
8
6
Hnh 3-8 Kt cu l xo xupp.
Kt cu l xo ca xupp np v x trong ng c l ging nhau. L xo c tng
cng 8 vng. S vng cng tc l 6 (khng k 2 vng u ca l xo). Nu s vng
cng tc ca l xo cng t th mi vng ca l xo bin dng cng nhiu v vy l xo
chu ng sut xon cng ln. Ngc li, nu s vng cng tc nhiu qu, l xo qu
di, cng ca l xo gim, tn s dao ng t do thp d b cng hng, sinh va
p vi mt cam.
3.1.7. Kt cu con i:
Con i l chi tit my truyn lc trung gian. Kt cu ca con i gm hai phn:
phn dn hng (thn con i) v phn mt tip xc.
ng c Z6 ta chn loi con i hnh tr v loi con i hnh nm dc dng ch
yu trong c cu phn phi xupp t. Khi dng con i hnh tr ny th dng cam
24
phn phi kh phi l cam li. ng knh mt tip xc vi cam phi c ng knh
ln trnh hin tng kt.
Loi con i ny c kt cu n gin, gn nh v d ch to. ng knh thn
con i c kch thc bng ng knh mt tip xc.
Mt tip xc gia con i thng khng phi l mt phng m l mt cong c
ng knh kh ln. Lm nh vy trnh hin tng mn vt con i khi m ng
tm con i khng thng gc vi ng tm trc cam.
Ngoi ra thn con i v mt nm mn u ta thng lp con i lch vi cam
mt khong e = 1
3 (mm). Nh th trong qu trnh lm vic con i va tnh tin

va c th xoay quanh trc ca n.
.ng knh y v chiu di thn ca con i ca xupp np v xupp thi nh
nhau.
ng knh thn con i d = 29,96 (mm).
Chiu di thn con i l = 27,5 (mm).

2
7
,5
29,96
2
7
,5
29,96
a) b)
Hnh 3- 9 Kt cu con i.
a) - Con i xupp np; b) - Con i xupp thi.
3.1.8. Kt cu trc cam:
Trc cam dn ng trc tip xupp. ng c thit k gm 2 trc cam: Trn mi
trc cam c cc cam np v x. Trn cc trc cam c cam np dn ng xupp np v
cam thi dn ng xupp thi ring bit, v cc c trc. u mi trc cam c gn
cc bnh rng dn ng trc cam. gim bt trt gia bnh rng dn ng cam
vi cam ta lp thm vng m ma st.
Trc cam chu hu ht cc lc ca c cu phn phi kh nh: lc l xo xupp, lc
qun tnh con i, lc kh th bt u thi, chu mi mn, V vy i hi trc cam
phi c cng vng, bn tt.
Vt liu ch to trc cam thng l thp c thnh phn ccbon thp. Cc mt lm
vic ca cam c thm than v ti cng gim s mi mn.
25
Cam ch to cn phi c ng tm cao. Sai lch ng tm cho php ln nht l
0,03 (mm).
ng knh c trc cam d
c
= 25 (mm).
* Cam np v cam x: Trn 2 trc cam, cam np v cam x c b tr lin trc nhau.
Kch thc ca cc cam ln hn kch thc trc. Hnh dng ca cam ph thuc vo
pha phn phi kh v quy lut ng m xupp.
S cam np: 8 cam.
S cam thi: 8 cam.
Chiu cao cam np h
n
= 41,373 (mm).
Chiu cao cam x h
t
= 41,495 (mm).
Trong ng c mt hng xilanh gc lch nh cam ca hai cam cng tn c xc
nh bi th t lm vic ca cc xilanh v chiu quay ca trc cam. Trong ng c 4
k gc lch
1
gia hai nh cam cng tn ca hai xilanh lm vic k tip nhau bng
na gc cng tc
k
ca hai xilanh y.
1
=
k
/2.
Vi
k
=
i
. 180
0
.
Trong :

l s k ng c.
= 4.
i l s xilanh. i = 4.
0
0
1
90
2 . 4
4 . 180
2

k
.
Bi trn trc cam bng cch khoan ng dn du i bi trn trong ng tm
trc cam. Trn cc c trc c khoang cc l du dn du bi trn cc c trc
cam.
* C trc v trc cam:
S c trc cam: Z = 5.
Cc trc cam c c nh trn np my bng cc trc cam. trc cam c
ct thnh hai na, dng bulng bt cht hai na trc.
*Vng m ma st:
Khi c cu phn phi lm vic s xy ra s trt tng i gia bnh rng dn
ng v trc cam. iu ny gy sai lch pha phn phi kh lm gim cng sut ng
c. V vy trong ng c Z6 mi u trc cam np v thi, gia cc bnh xch dn
ng v u trc cam cn c lp mt vng m ma st. Vi vng ma st ny lm
nhim v nh v bnh xch vo trc cam d dng hn, cn tr s trt tng i
gia trc cam v bnh xch mang li hiu qu cao khi ng c lm vic.
26

20
20
25
25
R2
M? T C? T B - B M? T C? T A-A
A
A
B
a)
b)
B
23
11
23
11
90
90
R2
33
33
41.373
41.495
Hnh 3-10 Kt cu trc cam.
a) - Trc cam np; b) - Trc cam x.
3.2. H thng thay i gc phn phi kh:
3.2.1. Pha phn phi kh trong ng c:
thi sch sn vt chy ra khi xilanh, xupp x khng ng ti v tr CT m
ng chm hn mt cht (khi trc khuu quay qu CT vo khong 5
30
0
gc
quay trc khuu, ngha l khi bt u k mt).
gim cn cho qu trnh np, c ngha l m bo cho ng thng qua xupp
np c m rng dn trong khi piston i xung trong k mt, xupp np cng
c m sm hn mt cht (trc khi piston n CT khong 10
40
0
gc quay
trc khuu). Nh vy vo cui k bn v u k mt c xupp np v x u m.
Giai on cng m ca cc xupp np v x c gi l thi k trng ip ca cc
xupp. Thi k ny c tc dng tt n vic thi sch kh x v np y mi cht mi
vo xilanh nh tc dng ht ca dng kh x trn ng ng thi.
Giai on tnh t lc m n lc ng cc xupp (tnh bng gc quay trc khuu)
c gi l pha phn phi kh.
nh hng ca pha phn phi kh n qu trnh np v thi ca ng c bn k
c th hin qua h s np thm
1
v h s qut bung chy

2
. Cc h s ny lm
cho gi tr ca h s kh np
v
v h s kh st
r
tnh theo pha phn phi kh l

thuyt c st vi gi tr thc trong ng c thc t.
Hin nay cha c mt phng php gii tch cht ch xc nh
1
v
2
theo
thi im m v ng cc xupp np v xupp x,
1
v
2
c chn da vo s
27
liu thc nghim. V vy cn phi tm hiu k cc pha phn phi ca nhng ng c
ch to v nh hng ca chng n din bin qu trnh np v thi ca ng c.
4
3
2
1
C D
C T
Hnh 3-11 Pha phn phi kh.
1. V tr m xupp np; 2. V tr ng xupp np.3. V tr m xupp x; 4. V tr ng
xupp x.
3.2.2. nh hng ca pha phn phi n qu trnh hot ng ca ng c:
Xupp x bt u m sm trc khi piston ti CD nhm to iu kin thun li
cho qu trnh thi, bng cch cho sn vt chy t thot ra nh chnh p gia xilanh v
ng thi. Vi mc ch lm gim ti trng ng cho xupp, cn phi cho xupp
m v ng ng thng mt cch t t. Chnh v vy vic m sm xupp thi nhm
to ra gi tr thi gian tit din p sut trong xilanh c gim n mc
yu cu khi piston bt u i ngc t CD ln CT. Khi m sm xupp x vo
thi im hp l (im 3) s lm gim cng tiu hao cho vic y kh thi. Nhng
nu m xupp x qu sm (im 2) s lm gim cng gin n
trn th cng, qua lm gim cng sut ng c. Tc ca ng c cng cao
th thi im m xupp x phi cng sm.
Hnh 3-12 nh
hng ca pha phn
phi n qu trnh
hot ng ca ng c
Xupp x bao gi
cng ng mun (sau
khi piston i qua
CT) nhm m bo
28
p
2
3
1
tr s thi gian tit din cho sn vt chy i ra cui hnh trnh thi, mt khc
nhm li dng chnh p
th r r
p p p
> 0 sn phm chy c thi tip, gim
lng kh st cn li trong xilanh. Ngoi ra, vic ng mun xupp x cn nhm s
dng qun tnh ca dng kh trn ng thi, sinh ra gim p c tnh chu k, thp
hn gi tr trung bnh ca
th
p
, to iu kin thun li thi sch hn.
Thi gian bt u m xupp np cn chn sao cho khi p sut trong xilanh (do
gin n ca kh st) h xung thp hn p sut mi cht trn ng np, th tit din
lu thng ca xupp np ln mi cht mi i vo. Do thng phi m
sm xupp np (trc khi piston ti CT).
Xupp np cng thng ng mun, sau khi piston vt qua CD nhm np
thm mi cht mi v CD tit din lu thng qua xupp cn m ln, p sut p
a
trong xilanh cn thp hn p sut p
k
. Qun tnh ca mi cht mi t ng np vo
xilanh vn cn. Do c th ko di qu trnh np thm mt giai on sau CD cho
n khi p sut trong xilanh tr nn ln hn p
k
.
3.2.3 C s l thuyt ca h thng thay i gc phi kh:
ng c hot ng cc tc khc nhau, mi tc tng ng vi mt pha
phn phi kh cng khc nhau cho h s np
v
l ln nht. Khi h s np
v
t
c ti u ng ngha vi cng sut ng c pht ra l ti u di tc .
Theo nguyn l ng c th ngi ta mun cc gi tr thc t ca h s np v h
s kh st tnh theo pha phn phi c gn vi gi tr theo l thuyt.
Mt khc khi cc xupp ng m cc ca np v thi ng lc theo tng tc
khc nhau cng ci thin c cc sn vt chy sinh ra t gy nhim mi trng.
Nh vy, cho ng c lm vic tt nht, hiu qu nht mi ch lm vic
th phi cn c mt pha phn phi tng ng hay ni cch khc th cc gc ng m
ca cc xupp phi thay i theo ph hp vi tc ng c. i vi cc ng c
thng thng vic lm ny rt kh khn.
Ngy nay, cng vi s pht trin mnh m ca khoa hc cng ngh nht l cng
ngh iu khin t ng. Hn ht l iu khin t ng bng thy lc. iu khin
bng thy lc lm vic c hiu qu cao, nhy ln, ph hp vi vic iu khin cc
c cu mang tnh chnh xc cao. Nhiu nh sn xut, ch to ng c trn th gii
p dng cng ngh ny vo vic iu khin cc c cu, cc chi tit, trong ng c.
i u l nh sn xut ng c Ford p dng h thng xoay trc cam np vo vic
29
iu khin c cu phn phi kh trong ng c. Vi h thng ny s t ng iu
khin xoay trc cam np i mt gc no thay i gc phn phi kh ph hp
vi tng ch lm vic ca ng c.
H thng xoay trc cam np s dng p sut du bi trn ca ng c cng vi
s iu khin ca van in t lm xoay trc cam dn ng xupp.
Khi s dng h thng ny trong c cu phn phn phi kh c th lm cho cc gi
tr ca h s kh np v h s kh st thc t gn vi gi tr theo tnh ton l thuyt
cc tc khc nhau ca ng c. ng thi cng lm tng kh nng tit kim nhin
liu, lm gim nng kh x c hi, mang li tnh kinh t cao p ng c cc
yu cu ca ngi tiu dng v tiu chun v mc nhim mi trng ca th
gii t ra.
Tuy nhin vic iu khin chnh xc cho h thng trong c cu phn phi kh
cn phi lp cc cm bin nhn bit c trng thi lm vic ca ng c nh cm
bin v tr trc khuu, cm bin v tr bm ga, cm bin v tr trc cam, cm bin
nhit nc lm mt, Cc gi tr nhn c t cc cm bin s truyn n b x
l tnh ton ECU ca ng c.
3.3. c im,kt cu ca h thng thay i gc phn phi kh:
3.3.1. Chc nng ca h thng:
H thng lm thay i gc phn phi kh sao cho ph hp vi iu kin lm vic
ca ng c. H thng s dng p sut thu lc iu khin bng van in t xoay
trc cam np v thay i thi im phi kh t c thi im phi kh ti u .
H thng ny c th xoay trc cam mt gc 40
0
tnh theo gc quay trc khuu t
thi im phi kh ti u cho cc ch hot ng ca ng c da vo cc tn hiu
nhn c t cc cm bin v c iu khin bng ECU ng c. Do h thng
ny c nh gi rt cao v n ci thin qu trnh np v thi, tng cng sut ng
c, tng tnh kinh t v gim nhim mi trng.
* Cu to:
Cu to h thng gm: B iu khin phi kh, van iu khin phi kh, ECU
ng c, cm bin v tr trc khuu, cm bin lu lng kh np v cm bin v tr
bm ga, cm bin v tr trc cam, cm bin nhit nc lm mt. Trong hai b
phn quan trng nht ca h thng l van iu khin phi kh (OCV) v b iu
khin.
30
pittn
cu n dy
p sut du
van i u khi n du
xx
VVT -i
(Ph a m sm ) (Ph a m mu n)
ECU NGC
Hnh 3-13 S iu khin h thng xoay cam np.
B phn chp hnh ca h thng bao gm b iu khin dng xoay trc cam
np, p sut du dng lm xoay b iu khin, v van iu khin du phi kh trc
cam iu khin ng i ca du.
3.3.2. B iu khin ca h thng:
B iu khin lm nhim v quay trc cam np theo s iu khin ca ECU ng
c.
B iu khin bao gm mt v c dn ng bi xch cam v cc cnh quay
c gn c nh trn trc cam np bng bulng v cht nh v. Trong cnh quay c
cc ng dn du thng vi trc cam dn du vo cc khoang bn trong b iu
khin. p sut du c gi t pha lm sm hay pha lm mun trc cam np s
xoay cc cnh gt ca b iu khin h thng theo hng tng ng thay i thi
im phi kh ca xupp.

Hnh 3-14 Cu to b iu khin.
Ngoi ra trn cnh quay cn c lp cht hm, c nh cnh quay vi a xch khi
ng c cha lm vic. Khi ng c ngng, trc cam np chuyn ng n trng thi
31
mun nht duy tr kh nng khi ng. Khi p sut du khng n b iu khin
h thng ngay lp tc sau khi ng c khi ng, cht hm s hm cc c cu hot
ng ca b iu khin h thng xoay cam np trnh ting g.
3.3.3. Van iu khin phi kh:
Van iu khin phi kh lm nhim v iu khin ng du n b iu khin
theo tn hiu iu khin ca ECU.
Khi nhn tn hiu t ECU ng c qua gic ni iu khin van in t ng m
cc ng n b iu khin v pha m sm hay mun tu theo tn hiu iu khin
ph thuc vo ch lm vic ca ng c.
Van iu khin du phi kh trc cam chn ng du n b iu khin tng
ng vi ln dng in t ECU ng c. B iu khin quay trc cam np tng
ng vi cc v tr t p sut du vo, lm sm, lm mun hoc duy tr thi im
phi kh.
ECU ng c tnh ton thi im ng m xupp ti u di cc iu kin hot
ng khc nhau theo tc ca ng c, lu lng kh np, v tr bm ga v nhit
nc lm mt iu khin van phi kh trc cam. Hn na, ECU dng cc tn
hiu t cc cm bin v tr trc cam v cm bin v tr trc khuu tnh ton thi
im phi kh thc t v thc hin iu khin phn hi t c thi im phi
kh chun.
Khi nhn tn hiu t ECU ng c qua gic ni iu khin van in t ng m
cc ng n b iu khin v pha m sm hay mun tu theo tn hiu iu khin
ph thuc vo ch lm vic ca ng c.

10
9
11
1 2 3 4 5 6
7 8
Hnh 3-15 Cu to ca van iu khin phi kh (OCV).
32
1 - V van ; 2 - L xo ; 3 - ng du v; 4 - ng du i;5 ng du v; 6 -
Pht chn du; 7 - Cun dy in t; 8 Piston; 9 Dt cm; 10 n b iu
khin (pha m mun); 11 n b iu khin (pha m sm).
3.3.4 Cm bin v tr bm ga:
C 2 loi cm bin v tr bm ga nh sau:
* Loi tip im (bt- tc)
* Loi tuyn tnh
+ Cm bin bin tr (loi tip xc)
+ Cm bin Hall (loi khng tip xc)
Ta chn loi cm bin v tr bm ga loi tuyn tnh (cm bin Hall) v n c u
im nh sau: n nhn bit gc m bm ga mt cch lin tc (v pht ra d liu ny
t tn hiu VTA), do loi ny nhn bit gc m bm ga chnh xc hn.
* Kt cu v nguyn l hot ng:
Cm bin v tr bm ga loi phn t Hall gm c cc mch IC Hall lm bng cc
phn t Hall v cc nam chm quay quanh chng. Cc nam chm c lp trn trc
ca bm ga v quay cng trc bm ga.
Khi bm ga m cc nam chm quay cng mt lc v cc nam chm ny thay i
v tr ca chng. Vo lc IC Hall pht hin thay i t thng gy ra bi s thay i
v tr nam chm v to ra in p ca hiu ng Hall t cc cc VTA v VTA2 theo
mc thay i ny. Tn hiu ny c truyn n ECU ng c nh tn hiu m bm
ga.

Hnh 3-16 Cm bin v tr bm ga
1: Cc IC Hall; 2: Cc nam chm; 3: Bm ga
* Mch in cm bin v tr bm ga
33

Hnh 3-17 S in cm bin v tr bm ga
1: Cc IC Hall; 2: Cc nam chm
Cm bin v tr bm ga c 2 tn hiu pht ra VTA v VTA2. VTA c dng
pht hin gc m bm ga v VTA2 c dng pht hin h hng trong VTA.
in p cp vo VTA v VTA2 thay i t 0-5V t l thun vi gc m ca bm
ga. ECU thc hin mt vi php kim tra xc nh ng hot ng ca cm bin
v tr bm ga v VTA.
3.3.5. Cm bin v tr trc cam:
Hnh 3-18 Cm bin v tr trc cam.
1 - Cun dy; 2 - Thn cm bin ; 3 - Lp cch in; 4 - Gic cm.
* Nguyn l lm vic: Trn trc cam i din vi cm bin v tr trc cam l a tn
hiu G c 3 rng. Khi trc cam quay, khe h khng kh gia cc vu nh ra trn trc
cam v cm bin ny s thay i. S thay i khe h to ra mt in p trong cun
nhn tn hiu c gn vo cm bin ny, sinh ra tn hiu G. Tn hiu G ny c
truyn i nh mt thng tin v gc chun ca trc khuu n ECU ng c, kt hp
n vi tn hiu NE t trc khuu xc nh im cht trn k nn ca mi xy lanh
nh la v pht hin gc quay trc khuu. ECU ng c dng thng tin ny
xc nh thi gian phun v thi im nh la.
34
Hnh 3-19 S mch in cm bin v tr trc cam.
1 - Rto tn hiu ; 2 - Cun dy cm bin v tr trc cam.
3.3.6. Cm bin v tr trc khuu:

Hnh 3-20 Cm bin v tr trc khuu.
1 - Cun dy; 2 - Thn cm bin ; 3 - Lp cch in; 4 - Gic cm.
a to tn hiu NE c lm lin vi puly trc khuu v c 36 rng, thiu 2 rng
(thiu 2 rng v ng vi tng tn hiu c to ra do s chuyn ng quay ca mt
rng ta s xc nh c 10
0
ca gc quay trc khuu v xc nh c gc nh la
sm ca ng c). Chuyn ng quay ca a to tn hiu s lm lm thay i khe h
khng kh gia cc rng ca a v cun nhn tn hiu NE, iu to ra tn hiu NE.
ECU s xc nh khong thi gian phun c bn v gc nh la sm c bn da vo
tn hiu ny. Khi rng cng ra xa cc nam chm th khe h khng kh cng ln, nn
t tr cao, do t trng yu i. Ti v tr i din, khe h nh, nn t trng
mnh, tc l c nhiu ng sc t ct, trong cun dy s xut hin mt dng in
xoay chiu, ng sc qua n cng nhiu, th dng in pht sinh cng ln. Tn hiu
sinh ra thay i theo v tr ca rng, v n c ECU c xung in th sinh ra, nh
m ECU nhn bit v tr trc khuu v tc ng c.
Loi tn hiu NE ny c th nhn bit c c tc ng c v gc quay trc
khuu ti v tr rng thiu ca a to tn hiu, nhng khng xc nh c im
cht trn ca k nn hay k thi.
35

Hnh 3-21 S mch in cm bin v tr trc khuu.
1 - Rto tn hiu; 2 - Cun dy cm bin v tr trc cam.
3.3.7 Cm bin nhit nc lm mt:

Hnh 3-22 Cm bin nhit nc lm mt
1: in tr; 2: Thn cm bin; 3: Lp cch in; 4: Gic cm dy
* Nguyn l lm vic: Cm bin ny nhn bit nhit ca nc lm mt bng mt
nhit in tr bn trong. Nhin liu s bay hi km khi nhit thp, v vy cn c
mt hn hp m hn. V l do ny, khi nhit nc lm mt thp, in tr ca
nhit in tr tng ln v tn hiu in p THW cao c a n ECU. Da vo tn
hiu ny, ECU s tng lng nhin liu phun vo lm ci thin kh nng ti trong qu
trnh hot ng ca ng c lnh. Ngc li khi nhit nc lm mt cao, mt tn
hiu in p THW thp c gi n ECU lm gim lng phun nhin liu.
Do in tr R trong ECU v nhit in tr trong ca cm bin nhit nc lm mt
c mc ni tip nn in p ca tn hiu THW thay i khi gi tr in tr ca
nhit in tr thay i.
`
Hnh 3-23 S mch in cm bin nhit nc lm mt
36
1: Cm bin; 2: in tr nhit; 3: Khi iu khin;4: Khi in tr gii hn dng
3.3.8 Cm bin lu lng kh np: Cc loi cm bin lu lng kh np nh sau:
* Cm bin lu lng th tch kh np
+ Loi xoy quang hc Karman
+ Loi cnh
* Cm bin khi lng kh np
+ Loi dy sy
Ta chn cm bin khi lng kh np loi dy sy v c kt cu gn nh, sc cn np
do cm bin to ra thp, khng c c cu c kh nn bn cao.

Hnh 3-24 Kt cu cm bin lu lng kh np kiu dy nng
1: Nhit in tr; 2: Dy sy platin
* Nguyn l lm vic: Dng in chy vo dy sy lm cho n nng ln. Khi khng
kh chy qua, dy sy c lm ngui tng ng vi khi lng khng kh np, bng
cch iu chnh dng in chy vo dy sy ny gi cho nhit dy sy khng
i, dng in s t l thun vi lng khng kh np bng cch pht hin dng
in ta xc nh c lng khng kh np. Trong trng hp ny, dng in c
th chuyn thnh in p v gi n ECU ng c.

ECU
VG-
VG
3 2
1
R1
B
R2
A
R3
Hnh 3-25 S mch in iu khin ca cm bin o lu lng kh np
37
1: B khuych i; 2: R
a
(nhit in tr); 3: R
h
(b sy)
Cm bin lu lng kh np c mt dy sy c ghp vo mch cu. Mch cu
ny c c tnh l cc in th ti im A v B bng nhau khi tch ca in tr theo
ng cho bng nhau (R
a
+ R
3
)*R
1
=R
h
*R
2
.
Khi dy sy (R
h
) c lm mt bng khng kh np, in tr tng ln dn n s
hnh thnh chnh gia cc in th ca cc im A v B. Mt b khuych i x
l pht hin chnh lch ny v lm tng in p t vo mch ny (lm tng dng
in chy qua dy sy). Khi thc hin vic ny, nhit ca dy sy li tng ln dn
n vic tng tng ng trong in tr cho n khi in th ca cc im A v B tr
nn bng nhau (cc in p ca cc im A v B tr nn cao hn). Bng cch s
dng cc c tnh ca loi mch cu ny, cm bin lu lng kh np c th o c
khi lng kh np bng cch pht hin in p im B.
Trong h thng ny nhit ca dy sy (R
h
) c duy tr lin tc nhit
khng i cao hn nhit ca khng kh np, bng cch s dng nhit in tr (R
a
).
Do c th o c khi lng kh np mt cch chnh xc mc d nhit kh
np thay i, ECU ng c khng cn phi hiu chnh thi gian phun nhin liu i
vi nhit khng kh np.
Ngoi ra khi mt khng kh gim xung do cao, kh nng lm mt ca
khng kh gim xung so vi cng th tch kh np mc nc bin. Do mc lm
mt cho dy sy ny gim xung. V khi kh np c pht hin cng gim xung,
nn khng cn phi hiu chnh mc b cho cao ln.
Khi ECU pht hin thy cm bin lu lng b hng mt m no , ECU s
chuyn vo ch d phng. Khi ch d phng, thi im nh la c tnh
ton bng ECU, da vo tc ng c v v tr ca bm ga. Ch d phng tip
tc cho n khi h hng c sa cha.
3.3.9. Nguyn l hot ng ca h thng xoay trc cam np:
* Nguyn l iu khin in t:
38
Cam bin vtrtruc cam
Cam bin nhit nc lam mat
Cam bin vtrbm ga
Cam bin lu lng khnap
Cam bin vtrtruc khuyu
Biu khin xoay cam
Van iu khin phi kh
Thi im phi khthc t
Hiu chnh
Thi im phi khcn chnh
Phan hi
ECU ng c
Hnh 3-26 S iu khin in t.
ECU ca ng c tnh ton thi im phi kh ti u nht da trn cc tn hiu t
cc cm bin, sau so snh vi thi im phi kh thc t v iu khin van du
lm xoay trc cam i mt gc cn iu chnh.
Cm bin v tr trc khuu v cm bin v tr trc cam lm nhim v nhn bit
thi im phi kh thc t ca ng c nh ECU ng c. Ngoi ra cm bin v tr
trc khuu cn nhn bit tc ca ng c. Cm bin v tr bm ga v cm bin v
tr lu lng kh np cho bit ti ca ng c ang hot ng, cc tn hiu nhn c
t cm bin c a v ECU ng c x l. B x l ECU ca ng c nhn
cc tn hiu ca cc cm bin v x l a cc tn hiu ra b iu khin iu
khin van phi kh ng m ph hp vi ch lm vic ca ng c.
* Nguyn l lm vic ca b iu khin ch xupp m mun nht:
B iu khin ch m mun nht ng vi cc trng hp ng c cc ch
khi khi ng, ng c dng, ng c chy ch khng ti v ng c chy
ch nhit thp. Cc ch ny yu cu yu cu hn hp phi m ng c
d khi ng, chy khng ti n nh hn ng thi cc ch ny bm ga
thng m nh nn chn khng trc xupp np thp. Do chnh p gia p
sut trc v sau xupp np nh v vy kh np mi kh i vo xilanh. H s kh st
trong xilanh cc ch ny ln v c xu th quay li ng np. gim lng
kh st ny cn phi m tr xupp np. Khi p sut kh st nh th chnh p
gia p sut trc v sau xupp np ln, lc ny vic m xupp np l ph hp
nht kh np c np y vo trong xilanh. Lc ny van iu khin c chnh
v tr xoay tr bng tn s tn hiu tr t b iu khin in t ECU, p sut du
tng ng c p vo bung cnh gt pha m tr lm quay trc cam theo hng
39
iu chnh tr. B iu khin gi ch mun nht nh cht hm trn cnh quay
lp cht vi trc cam. Trong trung hp ny ng du v pha mun s thng vi
cate lm p sut gim, ng du v pha sm c bm du vo. Do b iu
khin gi ch m mun nht.
Tm li cc ch ny thi im phi kh ca trc cam np cn tr li v
trng lp phi kh gim i lm gim h s np v lng kh st chy li ng
np, trong trng hp ny ta ch cn phun vo ng np lng nhin liu t nhng
vn m bo c hn hp m. V vy lm cho ng c hot ng cc ch ny
n nh hn, ci thin c tnh kinh t nhin liu khi khi ng.
16
15
14
13
12
9
10 11
1 2 3 4 5 6
7 8
Hnh 3-27 Trng thi b iu khin ch mun nht.
1 - V van ; 2 - L xo ; 3 - ng du v; 4 - ng du i; 5 ng du v; 6 -
Pht chn du; 7 - Cun dy in t; 8 Piston; 9 Dt cm; 10, 11- n b iu
khin; 12 Trc cam; 13 V b iu khin; 14 Cht hm; 15 Bulng; 16 Pht
chn du.
* Nguyn l lm vic ca b iu khin ch gi:
Khi tng tc v ti th ECU ng c iu khin van cung cp du vo b iu
khin quay trc cam v pha xupp np m sm dn ln ph hp vi ch hot
ng ca ng c. Lc ny gc trng ip tng ln tng lng hi lu kh thi v
gim nng kh thi c hi v ci thin tnh kinh t nhin liu, ng thi xupp
40
np cng ng sm hn trnh cho hn hp kh v nhin liu quay li ng np
tng h s np.
Khi tng tc, ti n mc no th yu cu hn hp nht dn m bo tnh
kinh t nhin liu. Do , ECU ng c iu khin van cung cp du cho b iu
khin phi kh quay trc cam ng thi im tnh ton ca ECU. Lc ny van iu
khin dch sang tri v du i vo ng m mun vi p sut cao y cht hm
thng lc l xo v m kho cht hm. Mt khc, du i vo khoang m sm y cnh
quay lp cht vi trc cam ngc chiu kim ng h lm xupp np m sm ln.
ng thi, du trong ng du thng vi khoang m mun v cate. n mt thi
im no cam np quay ng bng gc m ECU tnh ton vi ch lm vic ca
ng c thi im nh tn hiu phn hi t cm bin trc khuu. Lc ny ECU
ng c iu khin van phn phi kh ng cc ng du thng vi cate v khng
cho du i vo b iu khin ca h thng. Khi b iu khin trng thi gi.
Nu c s thay i ti hay tc ng c th ECU s iu khin li trng thi gi
cho ph hp vi ch lm vic ca ng c.
8 7
6 5 4 3 2 1
11 10
9
12
13
14
15
16
Hnh 3-28 S b iu khin trng thi gi.
khin; 12 Trc cam; 13 V b iu khin; 14, 15 Bulng; 16 Pht chn du.
* Nguyn l lm vic ca b iu khin ch xupp np m sm nht:
Trng hp ng vi ng c hot ng tc thp n trung bnh v ti nng.
ng c thng xuyn hot ng di tc ny. Khi tng ti m ca bm ga
ln lm cho sc cn dng kh gim nn gim p trn ng np nh lm cho p
41
sut trc xupp np cao. Do vy thi im phi kh phi sm ln v sm nht
trng hp 100% ti tn dng dng kh np i vo xilanh khi p sut trong xilanh
nh hn p sut trc xupp np. Hn na xupp np m sm tng lng hi lu
kh thi ni b gim tn tht kh ng do ci thin tnh kinh t nhin liu v
gim nng kh thi c hi. Ngoi ra, cng lc xupp np cng ng sm hn
gim hin tng hn hp kh quay ngc li ng np.
iu khin ECU ng c nhn tn hiu t cc cm bin v tr trc khuu, cm
bin v tr bm ga, cm bin lu lng kh np, cm bin v tr trc cam nhn
bit ch lm vic ca ng c. Lc ny ECU iu khin van phi kh dch sang
tri, p sut du tng ng c cp vo bung cnh gt pha m sm y cnh
quay v pha m sm ng thi m thng vi cate ng du v pha mun. Do
cnh quay quay n v tr xupp m sm nht .
8 7
6 5 4 3 2 1
10 11
12
13
14
15
16
9
Hnh 3-29 S b iu khin ch m sm.
khin; 12 Trc cam; 13 V b iu khin; 14, 15 Bulng; 16 Pht chn du.
4. Tnh ton cc thng s c bn ca c cu phn phi kh:
4.1. Xc nh kch thc ca tit din lu thng:
Tit din lu thng ca xupp nh hng n cht lng np thi ca ng c. V
vy khi thit k cn tng ng knh xupp cng ln cng tt nhng b hn ch bi
42
ng knh xilanh, Din tch mt nm xupp ca cc ng c hin nay thng chim
khong 25
40% din tch nh pittng, tuy vy trong ng c xng dng bung

chy bn cu hoc chm cu, xupp b tr nghing hai bn nn din tch xupp ln
n 35% din tch nh pittng. ng c Z6 dng nhiu xupp cho mt xilanh (4
xupp) th din tch ny mi tng c 40% so vi din tch nh pittng. Din tch
xupp np thng ln hn din tch xupp thi khong 10
15% v thng bng 15
35% din tch nh pittng.

Khi tnh ton tit din lu thng ca xupp phi da vo gi thit lu ng n
nh ca dng kh khi i qua hng xupp. Ta coi dng kh np hoc thi c tc
bnh qun v tc ca piston khng i.
Cn c vo iu kin lu ng n nh v lin tc ca dng kh, ta c:
p p p k k k
F v f i v . . . . .
(4 1).
Trong :
k
v
- Tc trung bnh ca dng kh qua hng xupp (m/s).
k
f
- Tit din lu thng ca hng xupp (cm
2
).
4
.
2
h
k
d
f

h
d
- ng knh hng xupp
i
- S xupp
k
v p
- mt ca dng kh hng xupp v trong xilanh, coi

k
= p
.
p
v
- Tc bnh qun ca pittng.
T cng thc (4 1) ta c:
i f
F v
v
k
p p
k
.
.
(4 2)
Vi 72 , 16
30
10 . 6000 . 6 , 83
30
.
3

n S
v
p
(m/s).
V 76 , 47
4
8 , 7 . 14 , 3
4
8 , 7 .
4
.
2 2 2

D
F
p
(cm
2
)
S Hnh trnh pittng. S = 83,6 (mm).
n S vng quay trc khuu. n = 6000 (vng/pht)
D ng knh xilanh. D = 78 (mm).
T (4 2) ta rt ra tc bnh qun ca dng kh qua hng xupp.
2
2
.
.
h
p
k
d i
D v
v (4 3)
43
ng knh hng xupp:
i v
D v
d
k
p
h
.
.
2
(4 4)
Tc bnh qun ca dng kh thi thng ln hn dng kh np khong 20

50%. Do xupp thi lm nh hn xupp np. V vy mt nm ca xupp thi c
cng vng ln, kh bin dng v din tch chu nhit nh hn.
h '
4
5
dh
h
d1
dh
Hnh 4-1 Tit din lu thng qua xupp.
Tit din lu thng f
kx
qua xupp (tit din vnh khn) c xc nh theo cng
thc:
) (
2
.
1
'
d d
h
f
h kx
+

(4 5)
Vi: d
1
= d
h
+ 2.e ; h
= h.cos
; e = h
.sin
Thay vo (4 5) ta c:
f
kx
=
.h.(d
h
.cos
+ h.sin
.cos
2
). (4 6)
R rng f
kx
ph thuc vo
v h, khi
cng nh tit din lu thng cng ln.

Hnh trnh h cng ln f
kx
cng ln. Tuy vy hnh trnh h b hn ch bi tit din ca
hng xupp, tit din lu thng khng th ln hn tit din hng xupp.
Khi
= 0
0
, th f
kx
=
4
.
. .
2
h
n
d
h d

v hnh trnh xupp h
max
= d
h
/4
Khi
= 45
0
th hnh trnh xupp phi ln hn mi c th t c iu kin
tit din lu thng bng tit din hng xupp. Trong ng c ngy nay, hnh trnh
xupp nm trong phm vi: h = (0,18
0,3) d
h

44
* Tit din lu thng qua xupp np:
Theo thc nghim v tnh ton nhit tc ca dng kh np c chn:
v
kn
= (40
115) (m/s) chn v

kn
= 60 (m/s)
S xupp np i = 2.
T (4 4) suy ra ng knh hng np:
d
hn
= 12 , 29
2 . 60
78 . 72 , 16
2
(mm)
Chn h = 0,27 d
hn
= 0,27.29,12 = 7,86 (mm)
Gc cn ca nm xupp np:
= 45
0

T (4 6) ta c:
f
kx
=
.7,86.(29,12.cos45
0
+ 7,86.sin45
0
.cos
2
45
0
) = 576,78 (mm
2
).
Kim nghim li tit din lu thng thc ca xupp np theo (4 2).
v
kn
= v
p
.
kx
p
f i
F
.
= 16,72.

2
10 . 78 , 576 . 2
76 , 47
69,22 (m/s).
v
kn
(70
90) (m/s). Vy v
kn
tha mn iu kin.
* Tit din lu thng qua xupp thi:
Theo thc nghim v tnh ton nhit tc ca dng kh thi c chn:
v
kt
= (1,2
1,5) v
kn
= 1,2.69,22 = 83,064 (m/s)
S xupp thi i = 2.
T (4 4) suy ra ng knh hng thi:
d
ht
= 74 , 24
2 . 064 , 83
78 . 72 , 16
2
(mm)
Chn h = 0,3 d
ht
= 0,3.24,74 = 7,422 (mm)
Gc cn ca nm xupp thi:
= 45
0

T (4 6) ta c:
f
kx
=
.7,422.(24,74.cos45
0
+ 7,422.sin45
0
.cos
2
45
0
) = 468,83 (mm
2
).
Kim nghim li tit din lu thng thc ca xupp thi theo (4 2).
v
kt
= v
p
.
kx
p
f i
F
.
= 16,72.

2
10 . 83 , 468 . 2
76 , 47
85,2 (m/s).
v
kt
< (70
90) (m/s). Vy v
kt
tha mn iu kin.
4.2. Phn tch chn dng cam:
4.2.1. Yu cu:
Khi chn dng cam, cn phi xt cc im sau:
45
* Dng cam phi m bo c cu phi kh c tr s thi gian tit din ln nht
ngha l kh nng lu thng dng kh ln nht. V vy cam phi m xupp tht
nhanh, gi cho xupp m v tr ln nht tht lu v khi ng th ng tht nhanh
xupp.
* Dng cam phi thch hp giai on m v ng xupp c gia tc v vn tc nh
nht. Do c cu phn phi kh lm vic m, t va p v hao mn.
* Dng cam phi n gin, d ch to.
Trn c s m bo 3 yu cu trn, ng c ta thit k dng loi cam li.
4.2.2. Phng php thit k cam:
Cam ca ng c Z6 c ta chn l loi cam thit k trn c s nh sn dng
cam. Vi phng php ny, mt cam l tp hp ca nhng cung trn, cung parabol
hoc ng thng.v.v. d gia cng. Sau cn c vo quy lut nng nh, o
hm hai ln vi gc quay ca trc cam tm quy lut gia tc ri kim tra xem c
ph hp vi yu cu v gia tc ca c cu phn phi kh hay khng.
Theo phng php ny c u im l m bo tnh cng ngh gia cng trc cam
c n gin. Ngoi ra khi thit k theo phng php ny s ph hp cho ng c
c tc thp v trung bnh.
Loi cam li cung trn c tr s thi gian tit din ln nht. Tuy vy loi cam li
ny c gia tc dng ln nht do c cu phi kh khi lm vic va p rt mnh.
Trong giai on ng m xupp, lc qun tnh tc dng ln mt cam c tr s rt ln.
V vy tr s cho php ca gia tc dng ph thuc vo cng ca b mt tip xc
ca cam vi con i v cng vng ca trc cam cng nh kh nng chu ti ca
trc cam. Tr s cho php ca gia tc m, ph thuc vo kh nng lm vic ca l xo.
gim kch thc ca l xo v gim ph ti tc dng ln l xo, thng phi khng
ch tr s tuyt i ca gia tc m phm vi nh nht.
T quan im trn ta thy dng cam li c tr s tuyt i ca gia tc m nh nht
nn kch thc ca l xo xupp nh nht. khc phc nhc im gia tc dng
qu ln ca dng cam li c th dng cc bin php cng ngh v thit k tng
cng b mt v cng vng ca trc cam.
4.3. Dng hnh cam li:
* Cam np: Gc cng tc ca cam np
2
180
2 1
0

+ +
n
. (4 7).
Trong :
46
1
= 37
0
gc m sm ca xupp np.
2
= 53
0
Gc ng mun ca xupp np.
0
0 0 0
135
2
53 37 180
+ +
ng knh trc cam: d

c
= 25 (mm).
nng ln nht ca con i: h = 7,86.(mm).
Bn knh lng cam: R
1
= (1,5
2,5) h = 2,1.7,86 = 16,5 (mm).

tha mn dng cam li ca xupp ta phi c iu kin chn h < r < h/2
7,86 < r
< 3,93. Ta chn bn knh cung nh cam np: r = 4 (mm).
Cch dng: i vi cam np
0
135
n
.
+ V vng trn tm O bn knh R
1
= 16,5 (mm), xc nh gc AOA =
n
.
+ Trn ng phn gic ca gc AOA ta ly EC = h (E thuc vng trn bn knh
R
1
).
+ V vng trn nh cam c tm O
1
bn knh r = 4 (mm) nm trn ng phn gic
. Vng trn ny i qua im C.
+ V cung trn c bn knh
tip tuyn vi hai vng trn trn c tm O

2
nm trn
ng ko di ca OA.
+ Sau khi xc nh c R
1,
h
max,

n
, v r
1
bn knh cung tip tuyn ngoi
c th
xc nh t quan h tam gic vung O
1
MO
2
nh sau:

2 O
2 O
A'
O
A
B
B'
C
E
r
1 O
R
7
,
8
6
r
1
3
5
Hnh 4-2 Dng hnh cam li ca cam np.
K O
1
M vung gc vi OA. Xt tam gic vung O
1
MO
2
c:
(O
1
O
2
)
2
= (O
1
M)
2
+ (O
2
M)
2
.
t D = R
1
+ h
max
r = 16,5 + 7,86 4 = 20,36 (mm).
47
Mt khc ta c: ( ) ( )
2
1
2
2
2
cos .
2
sin .
1
]
1
+ +
,
_

n n
D R D r

.
T ta xc nh
,
_

+
2
cos . . 2
2
cos . . . 2
1
1
2
1
2 2
n
n
D r R
D R R r D
=
) ( 7 , 68
2
135
cos . 36 , 20 4 5 , 16 . 2
2
135
cos . 36 , 20 . 5 , 16 . 2 5 , 16 4 36 , 20
0
0
2 2 2
mm
,
_

+
.

2 O
E
C
B
A
O
M
K
R
1
R
1 O
r
1
3
5
Hnh 4-3 Xc nh bn knh
ca cam np.
Bn knh R ca nm con i. con i khng b kt, bn knh R phi ln hn OK.
OK = (
- R
1
).sin
max
.
T tam gic O
1
MO
2
ta c:
274 , 0
4 7 , 68
2
135
sin . 36 , 20
2
sin .
sin
0
1
max

r
D
r
M O
n
0
max
15
.
Nu mun cho con i khng b kt, phi m bo iu kin:
2
sin . .
1 n
D
r
R
R

>

3 , 14
2
135
sin . 36 , 20 .
4 7 , 68
5 , 16 7 , 68
0
> R
(mm).
Chn R = 15 (mm).
48
* Cam thi: Gc cng tc ca cam thi
2
180
2 1
0

+ +
t
Trong
1
= 53
0
Gc m sm ca xupp thi.
2
= 3
0
Gc ng mun ca xupp thi.
0
0 0 0
118
2
3 53 180
+ +
ng knh trc cam: d

c
= 25 (mm).
nng ln nht ca con i: h = 7,422 (mm).
Bn knh cung nh cam thi: r = 4 (mm).
Bn knh lng cam: R
1
= 16,5 (mm).
Cch dng: i vi cam thi
0
118
t
.
+ V vng trn tm O bn knh R
1
= 16,5 (mm), xc nh gc AOA =
t
.
+ Trn ng phn gic ca gc AOA ta ly EC = h (E thuc vng trn bn knh
R
1
).
+ V vng trn nh cam c tm O
1
bn knh r = 4 nm trn ng phn gic .
Vng trn ny i qua im C.
+ V cung trn c bn knh
tip tuyn vi hai vng trn trn c tm O

2
nm trn
ng ko di ca OA.
+ Sau khi xc nh c R
1,
h
max,

t
, v r
1
bn knh cung tip tuyn ngoi
c th
xc nh t quan h tam gic vung O
1
MO
2
nh sau:
1
1
8
2 O
2 O
A'
O
A
B
B'
C
E
r
1 O
R
7
,
4
2
2
r
Hnh 4-4 Dng hnh cam li ca cam thi.
K O
1
M vung gc vi OA. Xt tam gic vung O
1
MO
2
c:
(O
1
O
2
)
2
= (O
1
M)
2
+ (O
2
M)
2
.
49
t D = R
1
+ h
max
r = 16,5 + 7,422 4 = 19,922 (mm).
Mt khc ta c: ( ) ( )
2
1
2
2
2
cos .
2
sin .
1
]
1
+ +
,
_

t t
D R D r

.
T ta xc nh
,
_

+
2
cos . . 2
2
cos . . . 2
1
1
2
1
2 2
t
t
D r R
D R R r D
=
23 , 70
2
118
cos . 922 , 19 4 5 , 16 . 2
2
118
cos . 922 , 19 . 5 , 16 . 2 5 , 16 4 922 , 19
0
0
2 2 2
,
_

+
(mm).
K
M
1
R
1
1
8
2 O
A '
O
A
B
C
E
r
1 O
R
Hnh 4-5 Xc nh bn knh
ca cam thi.
Bn knh R ca nm con i. con i khng b kt, bn knh R phi ln hn OK.
OK = (
- R
1
).sin
max
.
T tam gic O
1
MO
2
ta c:
269 , 0
4 23 , 70
2
118
sin . 922 , 19
2
sin .
sin
0
1
max

r
D
r
M O
n
0
max
15
.
Nu mun cho con i khng b kt, phi m bo iu kin:
2
sin . .
1 n
D
r
R
R

>
.
85 , 13
2
118
sin . 922 , 19 .
4 23 , 70
5 , 16 23 , 70
0
> R
(mm)
50
Chn R = 15 (mm).
4.4. ng hc con i y bng:
Nguyn cu quy lut ng hc con i, mt lm vic ca cam li gm 2 phn:
Phn cung AB vi bn knh
v phn cung BC bn knh r. Quy lut ng hc ca

con i trn hai phn ny khc nhau.
4.4.1. ng hc con i y bng trong giai on I (cung AB):
Hnh 4-6 ng hc con i y bng trong giai on I.
a) Chuyn v ca con i:
Khi con i trt n mt v tr bt k tng ng vi cam quay mt gc , con i
tip xc vi cam ti M th chuyn v ca con i c th xc nh theo quan h sau:
( ) ( ) [ ] ( )
cos .
2 2
R R NO EN MO ME h + +
.
( ) ( )
cos 1 .
1
R h
. (4 8)
Trong :
7 , 68
(mm); R
1
= 16,5 (mm).
Vy:

h
= (68,7 16,5).(1 - cos ) = 52,2.(1 - cos ). (4 9)
Khi
0
max
15
ta c:
) 15 cos 1 .( 2 , 52
0
h
1,78 (mm).
b) Vn tc con i:
Ta c cng thc tnh vn tc con i.
d
dh
dt
d
d
dh
dt
dh
v
c
. . .
Vn tc trc cam:

2 . 30
6000 .
2 . 30
.
30
.
k c
c
n n
dt
dh
314 (rad/s).
51
Nn:

sin ). .(
1
R v
c

(4 10)
Khi
0
max
15
th
0 3
15 sin . 10 ). 5 , 16 7 , 68 .( 314

v
= 4,242 (m/s).
c) Gia tc ca con i:
Ta c cng thc tnh gia tc ca con i:
j
=
dt
dv
dt
d
d
dv
. =
c
.
d
dv
Do :

j
=
c
2
.( - R
1
).cos
j
= 314
2
.(68,7 16,5).10
-3
.cos = 5146,7.cos (m/s
2
). (4 11)
Khi con i tip xc ti im A ca cam th = 0
0
. Khi con i tip xc ti
im B ca cam th =
max
Nhn xt: Khi = 0

0
th gia tc i cc i:
7 , 5146 10 ). 5 , 16 7 , 68 .( 314 ) .(
3 2
1
2
max

R j
c

(m/s
2
).
4.4.2. ng hc con i y bng trong giai on II (cung BC):
a) Chuyn v ca con i:
Khi con i trt n v tr bt k no ti im M trn cung BC ng vi gc
quay
no th chuyn v ca con i c tnh nh sau:

EN N O MO EM h +
1 2
1
cos . R D r h +
. (4 12).
5 , 12 cos 36 , 20 5 , 16 cos . 36 , 20 4 +
h
.
b) Vn tc con i:
Ta c cng thc tnh vn tc con i nh sau:
. .
dt
d
d
dh
dt
dh
v

(4 13)
Ti im C c
= 0 v ti im B c
=
max
nh vy gc
tnh ngc li
vi chiu quay ca trc cam nn:
c
dt
dh
.
Do :
. .
dt
dh
v
c

sin . .D v
c

(4 14).
52

sin . 6393 10 . sin . 36 , 20 . 314

3

v
. (4 15).
c) Gia tc con i:
Ta c cng thc tnh gia tc ca con i:
. . . .
dt
dv
dt
d
d
dv
dt
dv
j
c

cos . 41 , 2007 10 . cos . 36 , 20 . ) 314 ( cos . .

3 2 2

D j
c
. (4 16).
Hinh 4-7 ng hc ca con i trong giai on II
Vy ta c ng hc ca con i trong giai on I v II ca xupp np:
* Chuyn v ca con i:
'
5 , 12 )
2
cos( . 36 , 20
) cos 1 .( 2 , 52
k
k
x
h
Vi
2
k
k
(4 17).
* Vn tc ca con i:
'
)
2
sin( . 6393
sin . 39 , 16
k
k
x
v
Vi
2
k
k
(4 18).
* Gia tc ca con i:
'
)
2
cos( . 41 , 2007
cos 7 , 5146
k
k
x
j
Vi
2
k
k
(4 19).
Trong
k
l gc quay ca trc cam.

0
15 0 vi l gc quay ca trc cam trong giai on I.
53
0
max

vi
0
max max
5 , 52 15
2
135
2

.
5. Tnh kim nghim cc chi tit trong c cu phn phi kh ng c Z6:
5. 1. Quy dn khi lng cc chi tit my trong c cu phi kh:
xc nh c lc qun tnh ca c cu phn phi kh, cn phi quy dn ton b
khi lng ca cc chi tit my trong c cu phn phi kh v ng tm xupp. Do
lc qun tnh tc dng ln c cu phn phi kh c th tnh theo cng thc sau:
P
jk
= - m
ok
.j
k
Trong :
- j
k
- gia tc ca xupp.
- m
ok
- khi lng ca c cu phi kh quy dn v ng tm xupp.
Trong ng c Z6, c cu phn phi kh dn ng trc tip xupp v vy khi lng
m
ok
bng tng cc khi lng ca xupp, con i, mng hm v khi lng quy dn
ca l xo.
Do khi lng quy dn ca l xo m
olx
=
lx
m
3
1
.
Nn ta c:
m
ok
= m
xpn
+m
l
+m
mh
+
3
1
m
lx
+ m
c
.
Trong : m
xpn
- Khi lng ca xupp np; m
xp
= 97,5 (g).
m
l
- Khi lng ca a l xo; m
l
= 30 (g).
m
mh
- Khi lng ca mng hm; m
mh
=10 (g).
m
lx
- Khi lng ca l xo xupp; m
lx
= 67,5 (g).
m
c
- Khi lng ca con i; m
c
=86 (g).
m
ok
= 97,5 + 30 + 10 +67,5 + 86 = 291 (g).
Trong c cu phn phi kh dn ng trc tip. Khi lng ca c cu quy dn v
ng tm xupp cng chnh l khi lng ca c cu quy dn v ng tm con
i.
Vy: m
ot
= m
ok
= 291 (g) = 0,291 (kg).
Trong : m
ot
l khi lng ca c cu phi kh quy dn v ng tm con i.
Lc qun tnh tc dng ln c cu phi kh quy dn v ng tm xupp c xc
nh theo cng thc:
54
'
)
2
cos( . 41 , 2007 . 291 , 0
cos . 7 , 5146 . 291 , 0
k
k
jk
P
Vi
2
k
k
(5 1)
Lc qun tnh tc dng ln c cu phi kh quy dn v ng tm con i c xc
nh theo cng thc:
P
jt
= m
ot
.j
t
P
jt
Lc qun tnh tc dng ln c cu.
j
t
Gia tc con i.
5.2. Tnh ton l xo xupp:
Ta tnh cho trng hp con i v xupp pha cam np v ti khi lng quy
dn s ln hn khi lng quy dn v tm con i cam thi do khi lng xupap
thi nh hn xupap np m khi lng cc chi tit khc ca c cu th nh nhau.
L xo xupp c nhim v ng kn xupp trn v m bo cho xupp ng m
theo ng quy lut ca cam, nht l trong giai on chuyn ng ca con i c gia
tc m
Giai on m con i c gia tc m (giai on 2), xupp v cc chi tit khc trong
c cu phi kh c xu hng ri khi mt cam. Do lc l xo phi ln hn lc qun
tnh P
ik
mi ch tc .
V vy: P
lx
= k.P
jk
Trong : k H s an ton (1,25
1,6).
Chn k = 1,5

P
lx
= 1,5.P
jk
Xupp thi phi m bo lun ng kn trong qu trnh np (nht l i vi ng
c xng trong qu trnh chy khng ti, bm ga ng nh, chn khng trong
xilanh ln, p sut cui qu trnh np p
a
c th gim n 0,015 MN/m
2
trong khi
p sut trn ng thi p
r
= 0,102
0,11 MN/m
2
cao hn p sut kh tri). Do vy
chnh p
p
= p
r

p
a
= 0,09 MN/m
2
. Di tc dng ca
p
xupp thi c th b ht
m ra nu l xo yu, v vy lc nn ban u ca l xo p
lxo
phi m bo ln hn lc
kh th tc dng ln xupp thi
p
lxo
> p
kxp
= ) .(
4
.
2
a r
ht
p p
d
; P
lxo
> 24 , 43 09 , 0 .
4
02474 , 0 .
2
(N).
Vi d
ht
: ng knh hng xupp thi.
* Xy dng th xc nh ng c tnh l xo:
55
T cc cng thc (4 17), (4 19) v (5 1) bng cch cho
k
bin thin t (0
2
)
ta lp c bng cc gi tr ca h; P
jx
v P
lx
theo
k
:
Bng 5 1
k
()
0
0
10
0
15
0
15
0
20
0
30
0
40
0
50
0
67,5
0
h (mm) 0 0,79 1,78 1,78 2,98 5,04 6,57 7,52 7,86
P
jx
(N) -1498 -1475 -1447 409 444 503 547 574 584
P
lx
(N) -2246 -2212 -2170 614 666 755 821 861 876
J
x
(N) 5146,7 5068 4971 -1407 -1526 -1730 -1880 -1974 -2007
- Trc tin ta v ng cong biu din hnh trnh nng ca xupp h
k
= f(
k
). V
ng biu din lc qun tnh P
jk
= f(
k
). Sau khi la chn h s k, v ng biu
din lc tc dng ln l xo P
lx
= k.P
jk
. Bn phi ca th v ng cong biu din
ng c tnh ca l xo (tung biu th bin dng, honh biu th lc l xo).
Ta thc hin cch dng nh sau:
- T cc im C, B, A trn th h
k
= f(
k
) k cc ng song song vi tung
ct ng biu din P
lx
ti cc im C, B, A. V vy ta xc nh c lc l xo trn
cc im ny. em tr s cc lc ny t trn cc ng song song vi honh qua
cc im C, B, Ani cc im ny vi nhau bng mt ng thng ko di ct
tung ca h trc fOP
lx
O ta c t tnh bin dng ca l xo nh hnh
- Lc P
lxmax
ng vi bin dng f
max
, lc p
lx0
ng vi bin dng ban u f
0
khi lp ghp
(lc ny hnh trnh xupp h
k
= 0).
- Bit c c tnh ca l xo, ta xc nh c cng C ca l xo.
max
min max
h
P P
C
lx lx

(5 2)
Trong :
P
lxmax
Lc l xo ng vi bin dng ln nht (f
max
).
P
lxmax
= 876 (N).
P
lxmin
Lc l xo nh nht khi xupp ng kn.
T c tnh ca l xo ta xc nh c P
lxmin
= 614 (N).
h
max
m cc i ca l xo (h
max
= 7,86 (mm)).
) / ( 10 . 33 , 33
10 . 86 , 7
614 876
3
3
m N C
.
56
- Mmen xon l xo: Nu lc l xo P
lx
tc dng trn phng ng tm ca l xo th
mmen xon ca l xo c tnh theo cng thc:
2
tb
lx x
D
P M (5 3)
Trong : D
tb
ng knh trung bnh ca l xo.
D
tb
= ( 0,8
0,9) d
hn
= 0,85.29,12 = 24,75 (mm).
Ta tnh trong trng hp lc l xo khi xupp m ln nht, v vy P
lx
= 876(N).
T cng thc (5 -3) ta c:
5 , 10840
2
75 , 24
. 876
x
M
(N.m).
Chiu di ca l xo khi xupp m ln nht c xc nh theo cng thc:
L
min
= i.d + i
ct
.
min
(5 4).
Trong :
i S vng ca l xo; i = i
ct
+ (2
3) = 8 (vng).
i
ct
S vng cng tc ca l xo (5
12) (vng); chn i

ct
= 6 (vng).
min
- Khe h gia cc vng l xo khi bin dng ln nht (0,5
0,9) (mm).
ta chn:
min
= 0,5 (mm).
d ng knh dy qun l xo (3
5) (mm); chn d = 3 (mm).

Thay vo cng thc (5 4) ta c:
L
min
= 8.3 + 6.0,5 = 27 (mm).
Chiu di l xo khi xupp ng kn:
L
0
= L
min
+ h
max
= 27 + 7,86 = 34,86 (mm).
Chiu di ca l xo trng thi t do: L
lx
= L
0
+ f
0

34,86 (mm).
57
- 1 4 0 7
A
B
C
1 0 1 5 2 0 3 0 4 0 5 0
4 0 9
5 0 3
'
'
'
P l x
0
B
B
' '
A
' '
A
C
1 5

' '
C
0
l x m i n P
l x m a x P
max
h
min
f
max
f
l x P
( m m ) f
m a x
m a x
l x P
j x P
x j
( m m ) x h
P ( N )
2
( m / s )
x j
- 2 0 0 7
- 1 9 7 4
- 1 8 8 0
- 1 7 3 0
- 1 5 2 6
4 4 4
5 4 7
5 8 4
6 1 4
6 6 6
7 5 5
8 2 1
8 7 6
7 , 8 6
7 . 5 2
6 , 5 7
5 , 0 4
2 , 9 8
1 , 7 8

0
6 7 , 5 5 0 4 0 3 0 0 1 0 2 0
0

0 6 7 , 5
8 7 6 6 1 4

Hnh 5-1 th c tnh l xo.
5. 3. Tnh ton kim nghim trc cam:
Khi tnh ton ta gi thuyt rng nh mt dm c tit din ng u c t t do
trn 2 gi ta. S tnh ton c biu din nh hnh v.
58

PT PT'
l
l l1 2

d
Hnh 5-2 S tnh bn trc cam.
Nu b qua ma st v trng lc (v cc lc ny rt nh so vi cc lc khc) th lc tc
dng ln trc cam s l:
P
Tmax
= P
lxo
+ P
jt
+ P
kt
(5 5)
Trong :
P
lxo
- lc nn ban u ca l xo xupp. (Trng thi xupp ng kn).
P
lxo
= P
lxmin
= 614 (N).
P
jt
- Lc qun tnh ca c cu phi kh khi bt u m xupp quy dn v
ng tm con i.
P
jt
= - m
ot
.j
x
Vi m
ot
= 0,291 (kg) Khi lng ca c cu phi kh qui dn v ng tm con
i.
j
x
= 5146,7 (m/s
2
) - Gia tc ca c cu phi kh khi bt u m xupp qui dn
v ng tm con i.
jt
P
=
7 , 5146 . 291 , 0
= 1497,7 (N).
P
kt
- Lc kh th tc dng ln mt nm xupp thi qui dn v ng tm con
i.
kt xp kt
p S P .
Vi: xp
S
- Din tch mt nm xupp np.

4
10 . 8 , 27 .
4
.
6 2 2

nn
xp
d
S 0,61.10
-3
(m
2
).
p
kt
p sut kh th trong bung chy khi bt u m xupp.
Chn p
kt
= 1,1 (MN/m
2
).
59

0,671.10
-3
(MN).
Thay vo cng thc (5 5) ta c:
P
Tmax
= P
lxo
+ P
jt
+ P
kt
=614 +1497,7 + 671 = 2782,7 (N).
Do vy mmen un ln nht trn trc cam c tnh theo cng thc:
l
l l
P M
T u
1 2
max max
.
.
Trong : l Kong cch gia 2 tm gi ; l = 95 (mm).
l
1
v l
2
Khong cch t 2 gi n cam chu lc P
Tmax
.
l
1
= 20 (mm); l
2
= 75(mm).
3
max
10 . 20 .
95
75
. 7 , 2782

u
M
=43,94 (N.m) = 43,94.10
-6
(MN.m).
ng sut un ca trc cam c tnh theo cng thc:
1
1
]
1
,
_

4
0
3
max max
1 .
32
c
c
u
u
u
u
d
d
d
M
W
M
(5 6)

1
1
]
1
,
_
4
3 3
6
25
4
1 . ) 10 . 25 (
32
10 . 94 , 43
u
28,68 (MN/m
2
).
Vi d v d
0
l ng knh ngoi v ng knh trong ca trc cam.
d
c
= 25 (mm); d
0
= 4 (mm).
* Mmen xon:
Mmen xon t cc i khi lc P
T
xa tm trc cam nht, con i lc ny
trt ht phn cung c bn knh
.
Mmen xon trc cam do lc l xo v lc qun tnh gy ra trn mt cam c
xc nh theo cng thc:
( ) ( ) [ ]
t
jx t lx T x
P P A A P M + . .
(5 7)
Trong :
( ) ( ) [ ]
t
jx t lx
P P +
l lc l xo v lc qun tnh khi cam quay n im B.
A Cnh tay n ln nht ca lc P
T0
:
60
2
sin ). .(
max 1
1

r h R
r
R
A +
(5 8)
2
121
sin ). 4 86 , 7 5 , 16 (
4 7 , 68
5 , 16 7 , 68
+
A
= 14,3 (mm).
( ) 2170
max

t lx
P
(N).
( ) 1447
max

t
jx
P
(N).
Vy M
x
= 14,3.10
-3
.(2170 + 1447) = 51,72 (N.m).
* vng cho php:
Nu trn on trc tnh ton c hai cam cng tn th vng cho php ca trc cam
c tnh theo cng thc:
f = 3,4.P
Tmax
.
( )
( )
4
0
4
2
1 1
.
. 4 3
d d E
l l l
c

(5 9)
Trong :
E - Muyn n hi ca vt liu ch to trc cam.
E = (2
2,2).10
5
(MN/m
2
); Ta chn E = 2,1.10
5
(MN/m
2
).
f = 3,4.2782,7.10
-6
.
( )
( )
4 4 5
2
004 , 0 025 , 0 10 . 1 , 2
02 , 0 02 , 0 . 4 095 , 0 . 3
.10
3
= 0,095 (mm).
vng cho php ca trc cam nm trong phm vi [f] = (0,05
0,1) mm.
Vy trc cam tha mn v vng.
* ng sut tip xc trn mt cam:
Trong qu trnh lm vic, trn mt cam v con i xut hin ng sut tip xc. ng
sut tip xc c tnh theo cng thc:
.
.
418 , 0
max
b
E P
T
tx

(5 10)
Trong :
b Chiu rng cam; b = 14 (mm).
- Bn knh cung ngoi tip ca cam;
= 68,7 (mm).
E Muyn n hi; E = 2,1.10
5
(MN/m
2
).
P
Tmax
Lc tc dng ln cam; P
Tmax
= 2782,7.10
-6
(MN).
61
6
5 6
10 . 7 , 68 . 14
10 . 1 , 2 . 10 . 7 , 2782
. 418 , 0
tx
3,26.10
2
(MN/m
2
).
5. 4. Tnh ton sc bn con i:
Thng thng kim nghim p sut tip xc trn thn con i. Khi cam tip xc
vi con i im B mmen xon trc cam M
x
c gi tr ln nht. Mmen ny lm
cho con i b nghing v tip xc khng u.
p sut tip xc c xc nh theo cng thc:
2
max
.
. 6
l d
M
K
x
(5 11)
Trong : d v l ng knh v chiu di tip xc ca thn con i.
d = 29,96 (mm) v l = 27,5 (mm).

9 2
max
10 . 5 , 27 . 96 , 29
72 , 51 . 6
K
13,70.10
6
(N/m
2
).
5. 5. Tnh ton sc bn xupp:
Tnh sc bn ca nm xupp c th dng cng thc Back, gi thuyt nm xupp
nh a trn t trn ta hnh tr:
ng sut un mt nm c xc nh theo cng thc:
2
2
. .
4
1
d
p
z u
(5 12)
Vi: p
z
p sut kh th ln nht. Chn p
z
= 5,8 (MN/m
2
).
d ng knh trung bnh ca nm xupp; d = d
nn
= 27,8 (mm).
- Chiu dy mt nm; = 3 (mm).

2
2
3
8 , 27
. 8 , 5 .
4
1
u
150,27 (MN/m
2
).
V c cu phi kh ng c Z6 xupp c dn ng trc tip v vy ta cn xc nh
p sut tip xc nn trn thn. p sut nn tip xc c tnh theo cng thc:
2
max
.
. 6
tn tn
x
l d
M
K
(5 13).
Vi d v l ng knh v chiu di thn xupp
d
tn
= 5,48 (mm) v l
tn
= 83,4 (mm).

9 2
max
10 . 4 , 83 . 48 , 5
72 , 51 . 6
K
8,14.10
6
(MN/m
2
).
62
6. Nhng h hng v phng php kim tra, sa cha cc chi tit trong c cu
phn phi kh:
6.1. Nhng h hng:
C cu phn phi kh c dn ng t trc cam n xupp lm vic trong iu
kin chu nhit cao, chu lc ma st ln khi lm vic v chu nhiu va p nn
thng b mn. S mi mn ca bt k chi tit no trong c cu u c th dn n
hin tng xupp ng m khng ng yu cu, gy nh hng xu n qu trnh
lm vic ca ng c.
Do iu kin lm vic ca c cu phi kh nh vy nn cc chi tit ca c cu
thng xy ra cc h hng chnh sau:
Xupp v xupp l cc chi tit lm vic trong iu kin khc nghit nht va
chu lc ma st li va chu va p. Thng xuyn tip xc vi nhit cao t bit
l xupp thi. Do b mt lm vic ca xupp v xupp khng nhng b mn m
cn b chy r dn n ng khng kn gy lt kh lm gim cng sut, tng lng
tiu hao nhin liu ca ng c.
ng dn hng xupp nu mn nhiu s gy va p xupp lm tng mi mn
thn xupp ng thi s gy lt du vo trong xilanh ng c do lm tng tiu hao
du bi trn v kt mui than trong bung t.
Cc chi tit dn ng xupp nh n by, con ln, l xo v cc chi tit lp ghp
chng u b mn hoc bin dng cng nh hng n s lm vic ca xupp.
i vi trc cam cc vu cam phn phi kh lun tip xc v t vo con i
nn b mn nhiu hoc b bin dng do ma st. Nu vu cam b mn nhiu s lm
gim hnh trnh ca con i do lm gim m ca xupp.
Con i s b mn nhiu phn thn v y. Nu l bi trn cng bc khe h
phn thn v phn dn hng s lm gim p lc du bi trn. Nu l con i c kh
s mi mn b mt tip xc s lm gim khe h ming xupp.
B phn dn ng trc cam: Cc gn bnh rng, bnh xch, dy ai b mi mn
cng lm sai lch pha phn phi kh ca ng c tc l thi im ng m xupp
khng ng yu cu ng thi gy nn ting n v g trong qu trnh lm vic.
6.2. Cc phng php kim tra, phn loi chi tit:
Sau khi tho v ra sch, cc chi tit c kim tra, phn loi xc nh phng
n x l. Cc chi tit c phn lm 3 nhm: Cc chi tit c dng li khng phi
63
sa cha, cc chi tit cn c phc hi, sa cha v cc chi tit h hng b i.
Vic kim tra phn loi cc chi tit bao gm cc cng vic o c, quan st, kim
tra chi tit v so snh kt qu o vi cc tiu chun k thut kim tra quyt nh
phng n x l.
Vic kim tra cc chi tit cn phi cn c vo c im kt cu, iu kin lm
vic v tiu chun k thut ca chi tit. Vic kim tra c thc hin bng quan st
v dng dng c o v phi tin hnh theo quy trnh nht nh. i vi mi chi tit
cn c mt phng n kim tra nht nh.
* Kim tra chi tit dng trc: bao gm trc khuu, trc cam ca ng c. H hng
thng gp ca cc chi tit ny l mn c trc, c bin, mn rnh then, cong v xon
trc. Cng vic kim tra cc chi tit ny i hi phi c dng c chuyn dng, ph
hp vi tng h hng ca chi tit.
* Kim tra kch thc l: Kim tra kch thc xilanh, bc cam v bc lt c trc. Ch
yu vic kim tra ny l xc nh ng knh ln nht, nh nht v trung bnh,
van, cn. Dng c kim tra cc chi tit ny l dng c o l, ph bin nht l
cc loi panme o l, ng h o l hoc cc ng h so.
* Kim tra cc chi tit tnh: H hng thng gp cc chi tit ny l nt v, bin
dng ca cc gi cc trc cam, khuu hoc ng tm ca cc khng trng
nhau, tm xilanh khng thng gc vi tm trc khuu. Cng vic kim tra h hng
cc chi tit ny phi s dng ng h so v bn mp, bn r.
* Kim tra cc vng bi, bnh rng:
- Kim tra vng bi: i vi nhng chi tit ny chng ta khng sa cha m ch kim
tra, quan st pht hin cc h hng nh nt, v, trc r, xt b mt ng ln.
nh gi chnh xc vng bi th phi o r dc trc v r hng knh ri so
vi tiu chun cho quyt nh vic ti s dng hay thay th. Dng c kim
tra vng bi ch yu l ng h so v bn mp kt hp vi gi .
- Kim tra cc bnh rng: i vi cc bnh rng cng khng sa cha m thay mi
nu h hng. Cc h hng thng gp ca bnh rng l mi mn, nt v, trc r
hoc mn rnh then. Dng c kim tra cc hin tng h hng ca bnh rng l
thc cp o rng, calp. Ngoi ra cn phi kim tra r n khp gia cc cp bnh
rng.
6.3. Phng php kim tra sa cha cc chi tit ca c cu phn phi kh ng c
64
Z6:
6.3.1. Kim tra sa cha xupp:
Kim tra xupp thng dng bng mt thng nh hin tng chy, r, xt,
mn su mt cn ca nm, mt cn tip xc vi mng hm b mn qu nhiu th
xupp cn c thay th.
Nu xupp h hng khng thy r bng mt th phi dng cc thit b chuyn
dng kim tra trc khi quyt nh sa cha nh thc panme, cc ng h so
Hnh 6-1 Kim tra xupp
Hnh 1.a) Kim tra chiu dy mp nm xupp. Nu chiu dy mp nm xupp nh
hn gi tr cho php th phi thay xupp.
Hnh 1.b) Kim tra chiu di ca xupp.
Nu kch thc ca xupp khi o nh hn gi tr nh nht th cn phi thay
xupp.
Hnh 1.c) Kim tra mn ca thn xupp.
Dng thc panme ta tin hnh kim tra ti 3 v tr nh hnh minh ha.
* Vic kim tra nh gi khe h lp ghp gia thn xupp v ng dn hng ,cng c
th cho php nh gi c s hao mn ca thn xupp, tuy nhin theo cch kim tra
ny, tin cy khng bng cch trn, bi v y c s hao mn ca c ng dn
hng, cho u xupp cao hn mt phng thn my hoc np my khong 10 mm.
65
Dng u tip xc ca ng h so chm vo mp ca xupp, lc tn xupp v quan
st s dch chuyn ca kim ng h ta s c kt qu o. Khe h ln nht cho php
gia ng dn hng v thn xupp l 0,1 (mm).

Hnh 6-2 Kim tra khe h gia thn xupp v ng dn hng.
+ Sa cha xupp:
- Nu b mt lm vic ca nm xupp b chy r nh, th dng phng php xoy th
cng t c bng theo yu cu xupp. Xupp sau khi sa cha phi m bo
cn, van, cong ca thn xupp nm trong gii hn cho php.
- Nu xupp b bm mui than: Tm du diezel ( vi pht), dng mi co nh trnh
try xt b mt. Sau dng xng ra sch.
6.3.2. Kim tra sa cha ng dn hng:
ng dn hng phi kim tra sa cha nu cn thay mi. ng dn hng cn l
chi tit chun gia cng sa cha hoc thay mi xupp v xupp.
Thng thng th ng dn hng mn hn thn xupp. Khe h cho php gia
2 chi tit ny l khng ln hn 0,1 (mm). Nu ln hn cn thay mi ng.
Dng c kim tra mn ny c thc hin bng dng, kim tra v s
dng tht panme o dng. Khi kim tra tin hnh o ti 3 v tr nh hnh 5 -
3. Cng vic sa cha ng dn hng khng ng k thng th thay mi sau khi
kim tra khe h lm vic vi thn xupp khng t yu cu. Vic thay ng dn
hng ch yu l p bng dng c trung gian tarren lp bulng dng ba hoc
my p tho lp.

Hnh 6-3 Kim tra ng dn hng.
6.3.3. Kim tra sa cha xupp:
66
- Phng php kim tra:
+ Dng mt thng quan st cc vt r v mn trn xupp, dng bt phn
kim tra cc vt nt ca .
+ Dng du ha kim tra kn ca v ca xupp. Phng php kim tra
kn ca xupp v xupp bng cch du ha vo c ht v c x ri trong
thi gian t 5 n 10 pht nu khng thy du ngm qua l xupp v xupp kn.
Hnh 6-4 Kim tra xupp.
+ Kim tra v tr tip xc ca xupp : bi mt lp mng PRUSSAIAN BLUE (hay ch
trng) vo b mt ca xupp tiu chun, lp xupp, n nh xupp khng c
xoay xupp sau quan st trn xupp nu mu xanh xut hin 360
0
xung quanh
xupp th xupp ng tm. Nu khng ta phi tin hnh doa li xupp.
- Phng php sa cha:
+ Nu xupp b chy r, mn thnh g su b mt lm vic b nt hoc ghp
lng vi np xilanh cn phi c thay mi. Trng hp khng b chy r nhng
xoy nhiu ln lm cho xupp b tt su qu 1,5 (mm) so vi ban u th cn
phi thay mi.
+ B mt lm vic ca xupp phi c mi bng mi nh hnh (c gc cn
bng gc cn cn mi ca ) doa hoc mi c mt c gc cn theo yu cu
vi ng tm cao cn chn mi c gc nghing v ng knh ph hp.
+ R xupp vi xupp: Xupp v xupp sau khi mi cn phi r t kn
kht. Nguyn l r l to chuyn ng gia 2 b mt vi nhau. R xupp c th thc
hin bng tay hoc thit b r lng di nm xupp 1 l xo mm nng xupp. Khi
r khng nn bi qu nhiu bt r v c th lt xung ng dn hng gy nn mn
ng dn hng.
* Ch khi thay mi xupp: Khi khot l thay xupp, trc dao khot phi
c dn hng bng l dn hng xupp. Chn phi m bo c di lp
67
ghp theo yu cu. C th ngm vng vo nc 30 pht cho co li ri p vo
cho d dng.
6.3.4. Kim tra sa cha l xo xupp:
Dng dng c chuyn dng c ng h o kim tra chiu cao ca l xo khi b nn.
Lc nn ln nht kim tra l 262,8N v chiu cao tng ng l 27,5 (mm). Nu l
xo khng t c yu cu ny cn phi thay th.
Hnh 6-5 Kim tra chiu di l xo khi chu nn.
- Dng thc cp kim tra chiu di ca l xo trng thi t do.
- Chiu di t nhin ca l xo l l = 34,86 (mm).
- Dng ke kim tra vung gc ca l xo. t thc trn mt tm phng, dng
ng l xo trn tm phng v dch chuyn l xo st vo gc vung ca thc sau
xoay l xo v ch khong cch gia vng dy l xo trn cng vi thc. Nu
khng vung gc vt qu 2
0
th phi thay mi. Khi lp l xo xupp vo np xi
lanh,ch u l xo c vng dy cun xt phi c lp v pha np my.
68
Hinh 6-6 Kim tra chiu di l xo.
Hnh 6-7 Kim tra vung gc ca l xo.
6.3.5. Kim tra sa cha con i xupp:
- Thng thng con i khng sa cha m thay mi nu kim tra thy mn vt
qu gii hn cho php.
- Cc h hng thng gp ca con i mn, v , gy. S mn ca con i do cc
nguyn nhn sau: L xo xupp qu cng., r dc trc cam qu ln,
- Kim tra ng knh ch lp ghp con i trn np my. Kim tra ti 2 v tr nh
hnh. ng knh nm trong gii hn cho php d = 30
30,025 (mm).
Hnh 6-8 Kim tra ng knh lp ghp con i.
- Kim tra ng knh ngoi ca con i. Dng thc panme o ti 2 v tr nh hnh.
o ng knh ngoi cho php nm trong gii hn d = 29,959
29,975 (mm).
Hnh 6-9 Kim tra ng knh con i.
- Vi cch o trn ta c th xc nh c khe h cho php gia con i v l lp con
69
i trn np my: Khe h cho php l 0,025
0,066 (mm). Nu khe h c gi tr

vt qu gii hn ny, cn c thay th con i.
6.3.6. Kim tra sa cha trc cam:
- Vic kim tra trc cam trc tin phi thc hin bng quan st pht hin cc h
hng nh: xt, r, m b mt cam, rnh then b bin dng. Nu trc cam khng c
cc h hng nng th cn kim tra cong vnh ca trc, mn cc c trc v vu
cam sa cha.
- Cng vic kim tra trc cam c thc hin nh sau:
+ Nu kim tra cong th phi t trc trn gi V v dng ng h so kim tra.
G trc cam ln hai khi V sau g ng h so vo c gia ca trc cam v
tin hnh xoay trc cam 360
0
ri quan st trn ng h so. Ly gi tr trn ng h
so tr i van ca c trc ri chia i ta s c cong ca trc cam. Yu cu
cong ca trc cam khng c ln hn 0,03 (mm) nu ln hn th phi nn li
trc.
Hnh 6-10 Kim tra cong ca trc cam.
+ Kim tra o trc cam: t trc cam ln hai khi V. S dng ng h so, o
o ti c trc gia. Nu thy o vt qu gii hn th phi thay trc cam.
+ Kim tra chiu cao vu cam. Dng thc panme t vo 2 u ca vu cam nh
hnh 6-11. Xc nh c gi tr cn o. Chiu cao vu cho php nh nht. i vi
cam np h = 41,3 (mm). i vi cam thi h = 41,43. Nu xc nh nh hn 2 gi tr
ny cn thay th cam hoc phc hi li bin dng v bng b mt cam (hn p
ri gia cng c kh) vic sa cha sao m bo c gc ng m xupp.
Hnh 6-11 Kim tra chiu cao cam.
+ Kim tra c trc cam:
70
Dng thc kp o c trc theo 2 phng X v Y nh hnh 22. ng knh c
trc nh nht cho php l 24,91 (mm). Nu nh hn gi tr ny cn c sa cha.
Khi trc cam b mn c sa cha bng gia cng c kh theo ct. Vic mi c trc
c thc hin trn my mi chuyn dng v trc cam c nh v trn 2 mi tm,
c dn ng bng tc kp. Bc cam cng c thay mi theo kch thc ct sa
cha tng ng ca c trc cam.
Hnh 6-12 Kim tra ng knh c trc cam.
- Sa cha v thay bc trc cam: Bc trc cam thng c ch to theo kch thc
c trc. Khi trc sa cha ngi ta p cc bc c ra kim tra b mt lp ghp v dng
trc dn p bc mi vo.
+ Trc khi thay bc cn kim tra v thc hin cc bc:
V sinh sch bc cn p.
Kim tra kch thc l cn lp bc, kim tra mt xt, o ca b mt so
vi ng tm chung.
Xc nh chnh xc th t cc bc v kch thc c trc cam khc nhau v nh
dn t u tin n cui cng, chn trc dn c kch thc ph hp lp
bc.Ch p bc vo v tr sao cho cc l du trng vi cc l du trn thn my. Sau
khi lp xong cn kim tra thng tm ca chng.
6.3.7. Kim tra dt cm van du OCV:
+ Kim tra dt cm van iu khin OCV: Ngt ngun in van OCV. Dng m k o
in tr ti 2 im A v B ca van. Nu cc gi tr in tr o c khng nm trong
khong cho php l (6,9
7,9) m, th phi thay th.

Hnh 6-13 Kim tra in tr dt cm.
7. Kt lun:
71
Sau thi gian hn ba thng lm n tt nghip vi ti "Thit k c cu phi
kh trn ng c Z6" n nay em c bn hon thnh vi s gip tn tnh ca
thy gio hng dn cng cc thy c trong khoa.
Trong ti ny em i su tm hiu tnh nng hot ng v thit k c cu phn
kh trong ng c Z6. Mc 1 em nu ln mc ch v ngha ca vic chn ti
mc 2 ca n em trnh by tng quan v c cu phi kh ca ng c t trong
t c in n hin i mc 3, mc trng tm ca n em i su phn tch kt
cu cc chi tit, phng n b tr v dn ng xupp, phng n b tr trc cam v
dn ng trc cam. ng thi cng mc ny em i su nghin cu kt cu v
nguyn l lm vic ca h thng thay i gc phn phi kh trong c cu phn phi
kh ng c Z6. Mc 4 v 5 l mc tnh ton cc thng s c bn cng nh kim
nghim sc bn ca cc chi tit trong c cu phn phi kh ng c Z6. Mc 6 ca
n em nu ra mt s h hng v phng php sa cha cc chi tit trong c cu phn
phi kh.
Thng qua n tt nghip gip em hiu su hn v tm quan trng ca c cu
phi kh v iu cng c cc nh chuyn mn lun nghin cu v tm cch
nng cao tnh nng ca ng c nhm phc v cho nhu cu ca i sng. Do thi
gian hn ch, nhiu phn cha c trang b trong thi gian hc tp ti trng, ti
liu tham kho cn hn ch v cha cp nht thng tin nn cn phi hon thin
thm.
Qua ti ny b sung cho em thm nhiu kin thc chuyn ngnh ng c
t trong, hiu su v ng c Z6 c bit l h thng phn phi kh, Z6 l ng c
c trang b bi nhiu c cu, nhiu chi tit mang tnh t ng iu khin Nhng
iu lm cho ng c lun hot ng ti u mi ch lm vic. Sau cng em
rt mong c s gp v ch bo ca cc thy c gio em c hon thin hn
v kin thc cng nh ti ny.
TI LIU THAM KHO
72
[1] H Tn Chun, Nguyn c Ph, Trn Vn T, Nguyn Tt Tin. Kt Cu
V Tnh Ton ng C t Trong. H Ni: NXB i hc Trung hc
chuyn nghip; 1979.
[2] Trn Thanh Hi Tng. Bi ging phun xng in t . Nng: i hc
Bch khoa Nng.
[3] Trn Thanh Hi Tng. Bi ging mn hoc tnh ton thit k ng c t
trong . Nng: i hc bch khoa Nng.
[4] Nguyn Tt Tin. Nguyn L ng C t Trong . H Ni: NXB Gio
dc; 2000.
[5] Z6 Engine Mechanical. 2004.
[6] Focus-Vietnam Workshop manual. 2004.
[7] http://www.danaford.com.vn
[8] http://www.oto-hui.com
[9] http://www.otosaigon.com

73

05C4A - Le Thanh Nguyen - Thiet Ke Co Cau Phan Phoi Khi Dong Co Z6 Tren Xe Ford Focus

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

05C4A - Le Thanh Nguyen - Thiet Ke Co Cau Phan Phoi Khi Dong Co Z6 Tren Xe Ford Focus

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Thit k c cu phn phi kh ng c Z6 trn xe Ford Focus

2 so vi khi dng c cu phn phi kh xupp t. C cu

600 (m/s), xupp x

4) (mm) ta chn 3 (mm).

5(mm), ta chn 3 (mm) loi thp C65.

3 (mm). Nh th trong qu trnh lm vic con i va tnh tin

v h s qut bung chy

tnh theo pha phn phi kh l

40% din tch nh pittng, tuy vy trong ng c xng dng bung

15% v thng bng 15

35% din tch nh pittng.

- mt ca dng kh hng xupp v trong xilanh, coi

cng nh tit din lu thng cng ln.

115) (m/s) chn v

ng knh trc cam: d

2,5) h = 2,1.7,86 = 16,5 (mm).

tip tuyn vi hai vng trn trn c tm O

ng knh trc cam: d

tip tuyn vi hai vng trn trn c tm O

v phn cung BC bn knh r. Quy lut ng hc ca

Nhn xt: Khi = 0

no th chuyn v ca con i c tnh nh sau:

sin . 6393 10 . sin . 36 , 20 . 314

cos . 41 , 2007 10 . cos . 36 , 20 . ) 314 ( cos . .

l gc quay ca trc cam.

12) (vng); chn i

- Khe h gia cc vng l xo khi bin dng ln nht (0,5

5) (mm); chn d = 3 (mm).

- Bn knh cung ngoi tip ca cam;

0,066 (mm). Nu khe h c gi tr

7,9) m, th phi thay th.

You might also like