LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

MC LC : PHN GII THIU__________________________________________2

1. Tng quan v t gi hi oi___________________________________ 2

1.1. Khi nim v t gi hi oi_________________________________ 2 1.2. Phn loi t gi___________________________________________ 2 1.3. Cc ch t gi tiu biu__________________________________ 4 2. Cc yu t tc ng n t gi___________________________________ 6 2.1. Yu t trc tip: Cung Cu ngoi t__________________________6 2.2. Cc yu t lm dch chuyn cung cu ngoi t___________________ 7 2.2.1. Chnh lch lm pht gia hai nc_______________________ 7 2.2.2. Chnh lch li sut gia hai nc________________________ 8 2.2.3. Mc tng trng thu nhp tng i_____________________ 8 2.2.4. S can thip ca chnh ph_____________________________ 9 2.2.5. Cc yu t khc_____________________________________ 10 3. Din bin tnh hnh t gi t nm 2008 n thng 10/2010 v nhng nguyn nhn ca nhng s bin ng ________________________________ 10 3.1. Din bin t gi nm 2008__________________________________10 3.2. Din bin t gi nm 2009__________________________________14 3.3. Din bin t gi nm 2010_________________________________ 18 4. Xu hng la chn chnh sch t gi ca Vit Nam trong thi gian ti__ 21 TI LIU THAM KHO________________________________________ 23

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

LI GII THIU Nc ta ang trong qu trnh hi nhp quc t vi nhiu c hi cng nh nhng thch thc ln phi ng u. Trong nhng nm gn y tnh hnh t gi nc ta ang tr nn cc k nng bng vi nhng din bin bt ng ca nhng t iu chnh t gi ln. Nh chng ta bit, t gi hi oi c vai tr v cng quan trng trong nn kinh t, n khng ch nh hng su sc n hot ng ngoi thng m cn tc ng trc tip n cc yu t kinh t khc. Ngoi ra t gi hi oi cng phi chu nhiu tc ng t nhiu yu t trong nc cng nh trn th gii. Vi tm quan trng ca n cng vi s hiu k v nhng din bin phc tp ca tnh hnh t gi trong nhng nm gn y, c bit l s manh nha v mt cuc chin tranh tin t sp n ra gia cc nc trn th gii gn y thi thc nhm chng ti nghin cu v ti: CC NHN T NH HNG N T GI HI OI VIT NAM V NHNG DIN BIN CA N T NM 2008 N THNG 10/2010. 1. Tng quan v t gi hi oi 1.1. Khi nim v t gi hi oi: T gi hi oi (thng c gi tt l t gi) l s so snh v mt gi c gia hai ng tin ca hai nc khc nhau. Cng c th gi t gi hi oi l gi ca mt ng tin ny tnh bng gi ca mt ng tin khc. VD: T gi bn ra ca ngn hng ngoi thng Vit Nam ngy 09/10/2010:1USD=19.58157VND. Nh vy, bn cht ca t gi hi oi l loi gi c nhng l gi c ca mt loi hng ha c bit l tin t. 1.2. Phn loi t gi T gi hi oi c nhiu loi da trn cc cn c: C n c v o nghip v inh doanh ngoi hi : - T gi mua vo Bid Rate: L t gi m ti ngn hng s n sng mua vo ng tin yt gi. - T gi bn ra: - Ask (Offer) Rate: L t gi m ti ngn hng yt gi s n sng bn ra ng tin yt gi. - T gi giao ngay Spot Rate: L t gi c tha thun hm nay, nhng vic thanh ton xy ra trong hai ngy lm vic tip theo (nu khng c tha thun khc th thng l ngy lm vic th 2). - T gi k hn Forward Rate: L t gi c tha thun hm nay, nhng vic thanh ton xy ra t 3 ngy lm vic tr ln. - T gi m c a Opening Rate: L t gi p d ng cho hp ng giao dch u tin trong ngy. - T gi ng c a Closing Rate: L t gi p d ng cho hp ng cui cng c giao dch trong ngy. Thng thng Ngn hng ch cng b t gi ng c a. T gi ng c a l mt ch tiu ch yu v tnh hnh bin ng t gi
2

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

trong ngy. T gi hm nay thng l c s quan trng gip NHNN xc nh t gi phin giao dch u tin ngy hm sau. - T gi ch o Crosed Rate: L t gi gia 2 ng tin c suy ra t ng tin th 3 (l ng tin trung gian). - T gi chuyn khon Transfer Rate: T gi chuyn khon p d ng cho cc giao dch mua bn ngoi t l cc khon tin g i ngn hng. - T gi tin mt Bank Note Rate: T gi tin mt p d ng cho ngoi t tin kim loi, tin giy, s c v th tn d ng. Thng thng, t gi tin mt mua thp hn v t gi bn tin mt cao hn so vi t gi chuyn khon. - T gi in hi: L t gi chuyn ngoi hi bng in. Ngy nay, do ngoi hi c chuyn ch yu bng in nn t gi nim yt ti ngn hng l t gi in hi. - T gi th hi: L t gi chuyn ngoi hi bng th. C n c v o c ch iu h nh t gi: T gi chnh thc Official Rate ( Vit Nam l t gi giao dch bnh qun trn th trng lin ngn hng): L t gi do NHTW cng b. T gi chnh thc c p d ng tnh thu xut nhp kh u v hot ng khc lin quan t gi chnh thc. Ngoi ra, t gi chnh thc cn l c s NHTW xc nh t gi kinh doanh bin cho ph p. - T gi ch en Black Market Rate: L t gi hnh thnh bn ngoi h thng ngn hng, do quan h cung cu trn th trng ch en quyt nh. - T gi c nh Fixed Rate: L t gi do NHTW cng b c nh trong mt bin dao ng h p. Di p lc cung cu ca th trng, duy tr t gi c nh, NHTW phi thng xuyn can thip, v vy d tr ngoi hi quc gia lun thay i. - T gi th ni hon ton Freely Floating Rate: L t gi c hnh thnh theo quan h cung cu trn th trng, NHTW khng h can thip vo loi t gi ny. - T gi th ni c iu tit Managed Floating Rate: L t gi c th ni, nhng NHTW tin hnh can thip t gi bin ng c li cho nn kinh t. C nc v om c nh h ng l n cn cn th ng mi: - T gi danh ngh a song phng: L t gi ca mt ng tin c biu th thng qua ng tin khc m cha cp n tng quan sc mua hng ha gia chng. V vy khi t gi danh ngh a thay i khng nht thit phi tc ng n hot ng xut nhp kh u hng ha. - T gi thc song phng (Bilateral real exchange Rate): L t gi c xc nh trn c s t gi danh ngh a c iu chnh bi t l lm pht trong nc v nc ngoi, do n phn nh tng quan sc mua gia ni t v ngoi t.

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

- T gi danh ngh a trung bnh (Nominal effective exchange Rate NEER): NEER phn nh s thay i gi tr ca mt ng tin i vi tt c cc ng tin cn li hay mt s cc ng tin. - T gi thc trung bnh (Real effective exchange rate REER): REER cho bit tng quan sc mua gia ni t vi cc ng tin cn li. REER c xc nh trn c s t gi danh ngh a a bin c iu chnh bi t l lm pht trong nc v tt c cc nc cn li. V vy n phn nh tng quan sc mua gia ni t v tt c cc ng tin cn li. 1.3. Cc ch t gi ti u biu Ch t gi hi oi l cch thc mt t nc qun l ng tin ca mnh lin quan n cc ng tin nc ngoi v qun l th trng ngoi hi. Ch t gi hi oi mi nc v mi thi k c th khc nhau, song v c bn l ch t gi "th ni" theo th trng quy nh nhng bin ng ca t gi hi oi, hoc ngc li hon ton l ch t gi hi oi "c nh" theo nh nc s can thip t gi hi oi gia ng tin ca nc mnh vi ng tin (cc) nc khc khng i, hoc l mt ch nm gia hai gii php gc . Ch t gi hi oi c nh, i khi cn c gi l t gi hi oi neo, l mt kiu ch t gi hi oi trong gi tr ca mt ng tin c gn vi gi tr ca mt ng tin khc hay vi mt r cc ng tin khc, hay vi mt thc o gi tr khc, nh vng chng hn. Khi gi tr tham kho tng hoc gim, th gi tr ca ng tin neo vo cng tng hoc gim. ng tin s d ng ch t gi hi oi c nh gi l ng tin c nh. T gi hi oi c nh l mt la chn ch t gi ngc hon ton vi t gi hi oi th ni. u im ca ch t gi c nh: To c s n nh cho nn kinh t nh vic to iu kin thun li cho cc doanh nghip v nh u t trnh c nhng ri ro v t gi, bit c khong li nhun v chi ph phi tr trong tng lai; n nh gi c hng ha, Ch t gi ny to iu kin cho cc nc c th trng ngoi hi cha tht s pht trin m bo nhng ri ro do bin ng t gi khi cc cng c giao dch ngoi hi phi sinh cn hn ch. Nhc im: Nhm m bo cho t gi c nh th buc Ngn hng Trung ng cc nc phi c nhng bin php can thip, chnh iu ny to nn nhng hn ch cho nn kinh t, c th: Vic s d ng mt khong d tr ngoi t nhm can thip vo th trng khi cn thit gy mt s lng ph ln cho ti nguyn vn, nu khon d tr ny c em u t s mang li nhng li ch ng k cho nn kinh t.

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Khi NHTW buc phi iu chnh tng hoc gim t gi bng bin php ph gi th s gy nh hng tm l ca ngi dn v nh u t v s n nh ca nn kinh t v kh nng qun l nn kinh t ca chnh ph. Vic c nh t gi cn gy ra lng ph trong chi ph qun l khi phi iu tit lm pht, li sut, ( nh vic lp qu bnh n hng ha, chi ph qun l trnh nn u c tng gi); c nh t gi c th dn n vic nhp kh u c lm pht t quc gia oi tc gy kh khn trong vic iu hnh chnh sch trong nc; c bit l s hn ch lu chuyn dng vn i vo v i ra ca quc gia t hn ch s pht trin( nh vic quy nh v thu thu nhp ca nh u t trong nc ra nc ngoi v nh u t nc ngoi, cc quy nh rt vn); vic c nh t gi cn d dn n s bt ha gia cc quc gia m tiu biu hin nay l tnh hnh cng thng gia Trung Quc v M. Vic theo ui mt ch t gi c nh s to ra nhng nguy c tim n, to iu kin cho gii u c tn cng khi bit rng NHTW ca nc s c gng bo v ng tin ca mnh ch khng chu n mt gi, tiu biu l hin tng u c ca Soros i vi ng bng Anh, v s kin Thi Lan trong khng hong ti chnh chu l mt v d . Ch t gi hi oi th ni Ch t gi th ni hay cn gi l ch t gi linh hot l mt ch trong gi tr ca mt ng tin c ph p dao ng trn th trng ngoi hi. ng tin s d ng ch t gi th ni c gi l mt ng tin th ni. Theo ch t gi ny th cung cu v ngoi t s tun theo quy lut cung cu trn th trng v th m n phn nh c gi tr thc ca ng ni t v trnh c nhng phn ng ph hay hn ch ca ch t gi c nh ln nn kinh t. Bn cnh nhng u im th ch t gi th ni li khng m bo c cho nhng ri ro v bin ng t gi. Tuy nhin cc nc pht trin th cc cng c giao dch ngoi hi phi sinh pht trin rt mnh v vy m hn ch ny cng coi nh mt phn c khc ph c. Ch t gi th ni c qu n l l mt ch t gi hi oi nm gia hai ch th ni v c nh. Theo th chnh ph s khng cam kt duy tr mt t gi trung tm cng nhng mt bin t gi no m chnh ph ch can thip khi t gi bin ng mnh vt mc cho ph p. u im ca ch t gi ny l vic vn m bo cung cu ngoi t tun theo quy lut cung cu m theo cn c s can thip ca chnh ph khi cn thit, v thc t th vic th ni hon ton l qu bt n nh.

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

2. Cc y u t tc ng n t gi 2.1. Y u t trc ti p: Cung Cu ngoi t T gi phn nh s cn bng trn th trng tin t. Khi cung cu th trng thay i cc ng cung cu dch chuyn t gi thay i.

Bt c yu t no lm tng cu ngoi t ng cu dch chuyn sang phi t gi tng ln.

Cc yu t lm gim cu ngoi t ng cu dch chuyn sang tri t gi gim.

Cc yu t lm tng cung ngoi t ng cung dch chuyn sang phi t gi gim.

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Cc yu t lm gim cung ngoi t ng cung ngoi t dch chuyn sang tri t gi tng.

2.2. Cc y u t l m dch chuyn cung cu ngoi t 2.2.1. Ch nh lch lm pht gia hai n c Mc chnh lch lm pht ca hai nc cng nh hng n s bin ng ca t gi. Gi s trong iu kin cnh tranh lnh mnh, nng sut lao ng ca hai nc tng ng nh nhau, c ch qun l ngoi hi t do, khi t gi bin ng ph thuc vo mc chnh lch lm pht ca hai ng tin. Nc no c mc lm pht ln hn th ng tin ca nc b mt gi so vi ng tin nc cn li. + in hnh l khi lm pht trong nc cao hn nc ngoi th lm cho gi c hng ha trong nc t hn hng ha nc ngoi. Nn ngi dn trong nc c nhu cu hng ngoi hn v ngi dn nc ngoi hn ch dng hng trong nc. T lm cho xut kh u gim v nhp kh u tng hay cung ngoi t gim v cu ngoi t tng => t gi tng. + Khi lm pht cao lm cho li sut tng i ca ngoi t cao hn ni t , cc nh u t s bn cc ti sn ti chnh nh gi bng ng ni t mua ti sn ti chnh nh gi bng ngoi t, hnh ng ny lm cho cu ngoi t tng v dn n t gi tng. + Khi c lm pht cao th ngi dn mt lng tin vo ng ni t, t h s chuyn sang gm gi ngoi t lm cho cu ngoi t tng , dn n t gi tng. Chnh lch lm pht da vo thuyt ngang gi sc mua ca ng tin PPP. Theo thuyt ny, mc gi ca mt nc tng ln tng i so vi mc tng gi ca nc khc trong di hn s lm cho ng tin ca nc gim

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

gi v ngc li. Nh vy, yu t chnh lch lm pht ch c nh hng n bin ng ca t gi trong di hn. Vic nghin cu yu t ny lm c s d on bin ng ca t gi trong ngn hn s em li kt qu khng ng tin cy.

2.2.2. Ch nh lch li sut gia hai n c Li sut l mt trong nhng cng c c cc chnh ph s d ng trong qun l v m nn kinh t nht l trong c ch th trng, n kch thch tp trung ngun lc ti chnh v phn b ngun lc mt cch c hiu qu, thc y nn kinh t pht trin, n nh m c tiu ca chnh sch tin t quc gia.c bit,Li sut cn l cng c c s d ng iu chnh t gi hi oi trn th trng, iu chnh gi tr i ngoi ca ni t. Chnh sch li sut cao c xu hng h tr s ln gi ca ni t, bi v n hp dn cc lung vn nc ngoi chy vo trong nc, nu li sut trong nc cao hn so vi li sut nc ngoi hay li sut ngoi t s dn n nhng dng vn chy vo hay s lm chuyn lng ha ngoi t trong nn kinh t sang ng ni t hng li sut cao hn. iu ny lm cho tng cung ngoi t trn th trng (cng c ngh a lm tng cu i vi ng ni t), t ng ngoi t s c xu hng gim gi trn th trng, hay ng ni t s tng gi. Trong trng hp ngc li, nu li sut trong nc thp hn so vi li sut nc ngoi hay li sut ngoi t, ng ngoi t c xu hng tng gi trn th trng hay ng ni t s gim gi. 2.2.3. M c t ng tr ng thu nhp t ng i: Khi thu nhp ca mt nc tng ng k i vi i tc thng mi ca n th nhu cu v hng nhp kh u ca nc c thu nhp tng cao hn s tng

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

ln, t lm tng cu ngoi t ca nc , to p lc tng t gi v ngc li. 2.2.4. S can thip ca chnh ph Chnh ph ca bt k mt nc no cng c th thc hin cc chnh sch ti kha, tin t v cc bin php hnh chnh ring ca mnh can thip, kim sot nn kinh t. Th trng ngoi hi l mt trong nhng th trng quan trng i vi nn kinh t ca mt nc, qun l th mi quc gia thng c mt c quan chnh ph can thip th trng vo th trng ny nhm khng ch gi tr ca mt ng tin, thng thng l ngn hng trung ng (NHTW). T gi hi oi l mt yu t c lin quan cht ch ti ngoi thng cng nh cc bin ng kinh t v m cho nn tt c cc NHTW u phi can thip vo t gi khi cn thit, thng qua: Can thip trc tip: Cc NHTW c th tc ng n t gi bng cch trc tip mua vo ngoi t hoc bn ni t ra th trng. Khi NHTW can thip vo th trng hi oi m c s iu chnh s thay i trong mc cung tin t, iu ny gi l can thip khng v hiu ha. Ngc li, nu mun can thip vo th trng hi oi, trong khi vn duy tr mc cung tin t, NHTW s s d ng can thip v hiu ho bng cch p d ng cc giao dch trn th trng ngoi hi ng thi vi cc hot ng trn th trng m. Thng thng l hot ng ca NHTW trn th trng ngoi hi thng qua vic mua bn ng ni t nhm duy tr mt t gi c nh nhng can thip th NHTW cn c mt lng d tr ngoi hi mnh, hn na can thip ca NHTW to hiu ng thay i lng cung tin trong lu thng to ra p lc lm pht hay gim pht. Chnh v vy m chnh ph phi s d ng thm nghip v th trng m hp th lng d cung hay b sung thiu h t tin t trong lu thng. Chnh nhng hn ch m NHTW chuyn t can thip trc tip n gin tip. Ngoi ra, thuc nhm cng c trc tip cn c bin php hnh chnh nh: bin php kt hi, quy nh i tng c mua ngoi t, cc iu kin v thi gian rt vn ca cc nh u t nc ngoi Can thip gin tip: NHTW c th tc ng n ng ni t mt cch gin tip bng cch tc ng n cc yu t nh hng n ng ni t nh li sut, cc bin php kim ch lm pht Mt chnh ph cng c th tc ng n n cc t gi hi oi bng cch p t cc hng ro i vi ti chnh v mu dch quc t nh thu nhp kh u, hn ngch nhp kh u, thu nh trn bt c thu nhp no do u t nc ca cc nh u t nc ngoi. C th: Ngn hng trung ng quy nh li sut ti chit khu, d tr bt buc nhm iu chnh li sut trn th trng. Khi cc yu t khc khng i, NHTW tng li sut ti chit khu s lm tng li sut th trng, lm tng ngun vn ngoi t v kt qu l to p lc tng gi ni t. Chnh ph c th thng qua vic kim ch lm pht tc ng lm mt gi ng ni t tc tng t gi thc y xut kh u v hn ch nhp kh u.

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Chnh ph cn c th tin hnh mt s quy nh v bin php hnh chnh trong hot ng lu thng tin t trong nn kinh t v cc hot ng ngoi thng i vi cc quc gia khc nh: Thu quan: thu nhp kh u cao hn ch nhp kh u cu ngoi t gim ni t ln gi. Vic nh thu vo ngun thu nhp ca cc nh u t nc ngoi cng c tc d ng tng t. Bn cnh chnh ph cn c th hn ch lung vn u t t trong nc ra nc ngoi bng vic nh thu trn thu nhp ca nhng nh u t ra nc ngoi t lm gim cu ngoi t gim gi ngoi t t gi tng. Hn ngch : vic t ra mt hn ngch trong nhp kh u s hn ch cu v hng ha nc ngoi, gim cu ngoi t, to p lc tng gi ni t. Gi c: vic chnh ph tr gi cho nhng mt hng xut kh u chin lc s lm cho xut kh u tng tng cung ngoi t ni t tng gi. B gi th c ch nh sau : vic chnh ph b gi cho nhng mt hng nhp kh u s lm cho nhp kh u tng tng cu ngoi t ngoi t tng gi t gi tng. 2.2.5. Cc y u t hc K vng v t gi: K vng ca th trng vo t gi tung lai cng l mt trong nhng nhn t tc ng n t gi hi oi. Nh cc th trng ti chnh khc, th trng ngoi hi phn ng li vi cc thng tin trong tng lai c lin quan n t gi. V d : khi cc nh u c k vng ng tin ca mt nc no s gim gi th h s bn tho ng tin dn n kt qu lm cho ng tin tht s b mt gi v ngc li. y chnh l yu t k vng to ra k vng ca chnh n. Tuy nhin chnh hnh ng ca nh u c a ng tin v gi tr thc ca chnh n. Mt k vng v s gim gi ca VND so vi USD v nhng din bin bt thng trn th thng vng c phn nh qua din bin t gi qua nhng thng va qua:

10

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Nhiu nh u t nh ch (nh cc ngn hng thng mi v cc cng ty bo him) thc hin v th tin t da trn bin ng li sut d kin cc nc khc nhau. V d : Cc nh u t nh ch c th u t mt cch thng xuyn ngn qu vo Vit Nam nu h d kin li sut ca Vit Nam tng, mt gia tng nh th s thu ht vn voVit Nam nhiu hn v to p lc tng gi ng Vit Nam. Bng cch thc hin v th mua bn tin da vo k vng, h c th t c li ch t s thay i trong gi tr ca ng Vit Nam v h s mua ng Vit Nam trc khi s thay i xy ra. ng x ca cng chng: s a thch hng ni hay hng ngoi. Nu s a thch hng ngoi tng th nhu cu v hng nhp kh u tng lm cho ngoi t tng gi. Nu cu v hng xut kh u ca mt nc tng ln v lu di lm cho ng tin ca nc tng gi tc t gi gim. 3. Di n bi n tnh hnh t gi t n m 2008 n thng 10/2010 v nhng nguy n nhn ca nhng s bi n ng : 3.1. Din bin t gi nm 2008 T gi VND/USD qua nm 2008 c ba ln ni bin t gi v cn st USD vo gia thng 6/2008. C th phn th trng ngoi t Vit Nam trong nm 2008 thnh 4 giai on sau:

Din bin t gi USD/VND nm 2008 - Ngun: BIDV Giai on u (3 thng u nm t 01/01/2008 25/03/2008): T gi lin t c gim, di mc sn. Trong giai on 3 thng u nm, t gi USD/VND trn th trng lin ngn hng lin t c s t gim (t mc 16.112 ng xung 15.960 ng. mc thp nht l 15.560 ng/USD). Trn th trng t do, USD dao ng t mc 15.700 16.000 ng/USD. Nguyn chnh ca tnh trng trn l do: Khan him VND do cc bin php kim ch lm pht ca chnh ph: Theo cng b ca Tng c c Thng k, gi tiu dng thng 1/2008 tng 2,38% so vi thng 12/2007 v tng 14,11% so vi thng 1 cng k nm ngoi. Vi m c tiu kim ch lm pht, ngy 30/1/2008, NHNN thng bo iu chnh
11

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

cc li sut: li sut c bn t 8,25%/nm tng ln 8,75%/nm, tng 0,5%/nm; li sut ti cp vn t 6,5%/nm tng ln 7,5%/nm, tng 1,0%/nm; li sut chit khu t 4,5%/nm tng ln 6,0%/nm, tng 1,5%/nm i km theo l vic Ngn hng Nh Nc pht hnh 20300 t ng tn phiu bt buc vi 41 NHTM, k hn l 364 ngy, li sut l 7,80%/nm. H qu tc thi ca cc tc ng trn l dng tin VND b chn li, gy ra hin tng khan him tin mt, tha USD gia cc NHTM. Chnh lch li sut ln gia USD v VND nn cc nh u t y mnh vic bn USD chuyn qua VND : Li sut g i bng VND tng cao do vic NHNN tng li sut c bn kim ch lm pht ng thi cc NHTM cng chy ua li sut huy ng thu ht tin mt nhm p ng yu cu mua tn phiu bt buc t NHNN. S kt hp ca cc yu t trn y li sut VND cao hn nhiu so vi USD, thm vo th t gi VND/ USD s t gim nghim trng, li sut c bn ti M s t gim kch thch nn kinh t ang trong khng hong lm cho dng vn ln t nc ngoi vo Vit Nam. Cc nh u t nc ngoi bn USD ly VND ri em g i tit kim, kiu bo nc ngoi cng g i tin v cho ngi thn Vit Nam hng li sut. Nhng nguyn nhn ni cm trn to ra mt p lc tng gi ln ln VND dn n s s t gim mnh t gi trong giai on ny. Giai on 2 (t 26/03 16/07): Tng vi tc chng mt to cn st USD trn c th trng lin ngn hng ln th trng t do. Trong thng 4/2008, t gi USD/VND vn tip t c tng ln, n nh t gi, NHNN phi bn ngoi t can thip th trng. T u thng 5 c s xo ng mnh trong cung-cu ngoi t trn th trng, sau k ngh l, gi USD bn ra ca cc NH bt ng tng mnh thm 20 VND, t bin ng mnh th 2 sau t bin ng mnh t 20 n 31/3. T gi USD/VND vn tip t c tng khin li sut USD bc vo cuc ua mi. hu ht cc NHTM, gi USD tng kch trn, ht bin cho ph p, trn th trng t do, gi bn dao ng xung quanh 17.100 17.500 VND/USD. Tnh ton ca Tng c c Thng k cng b cho thy, trong thng 5, gi USD tnh theo VND tng mnh vi 1,02% so vi thng trc . c bit trung tun thng 6/2008, cn st USD bng pht, c thi im gi ch en ln ti 19.000-19.800 VND/USD. Nguyn nhn l do: vic tht cht tin t qu mc kim ch lm pht dn n tnh trng thiu thanh khon trm trng trong h thng cc NHTM. V th 10/3/2008, NHNN cng tung ra th trng 33.000 t ng vay ngn hn; gp 1,5 ln s lng tin nh rt v qua tn phiu bt buc, lm cho lm pht tng cao. Mc d NHNN ban hnh c ch mi v iu hnh li sut, nng li sut c bn t 8,75%/nm ln 12%/nm vo thng 5, ri sau tng ln 14%/nm vo thng 6, nhng vic p d ng trn li sut lm cho cc NHTM khng th tng li sut ln, li sut thc m, lng tin huy ng gim st nh vy lm trm trng hn vn lm pht v khng th ht tin t trong lu thng v v trong tnh hnh lm pht cao. Ch s gi tiu dng (CPI) thng 4/2008 so vi thng 12/2007 tng ln hai ch s l 11,6%; gn bng tc ca c nm 2007 (12,63%). Lm pht thng 5 tip t c tng 3,91%, cao nht k

12

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

t u nm n nay, y ch s tiu dng trong 5 thng u nm ln n 15,96%. Vi tc tng gi tiu dng ln n 15,96% trong 5 thng u nm, tc l tng trn 3%/thng, trong khi li sut tit kim ch khong trn di 1,2%/thng, ngh a l tc tng gi tiu dng cao gp 2,5 ln li sut tit kim dn n li sut tin g i thc b m. Tm l lo s VND ngy cng mt gi, ngi dn khng mun g i tin vo ngn hng m dng ng tin mua sm, d tr, Lm pht tng cao cn to ra mt h l y l tnh trng gm gi ngoi t, cc nh u t nc ngoi rt mt lng ln v nc ( bn rng bn rng 0,86 t USD tri phiu chnh ph). Thm vo l tnh hnh nhp siu qu I/2008 ti 7,3 t USD do mt phn nhiu nh u t chng khon chuyn vn sang vng, khin cung tng mnh v doanh nghip vng bc ang phi huy ng nhiu USD nhp kh u vng. Theo c tnh Vit Nam nhp trn 30 tn vng, gp hn 3 ln so vi cng k hng nm, nhu cu ngoi t i vi nhp kh u tng kh mnh lm cho ngun cung USD b sc p ln. ng thi vi tc ng ca vic gi USD lin t c tng lm cho nhng DN khc d cha n hn thanh ton cng yu cu mua USD trnh ri ro lm cho cu USD tng mnh hn. Giai on 3 (t 17/07 15/10): Gim mnh v dn i vo bnh n. Nh c s can thip kp thi ca NHNN, cn st USD c chn ng, t gi gim mnh t 19.400 ng/USD xung 16.400 ng/USD v giao dch bnh n quanh mc 16.600 ng trong giai on t thng 8 thng 11. Nhn thy tnh trng st USD mc bo ng, ln u tin trong lch s , NHNN cng khai cng b d tr ngoi hi quc gia 20,7 t USD khi cc thng tin trn th trng cho rng USD ang tr nn khan him gip ci thin tm l lo lng ni ngi dn, qua gim bt tnh trng gm gi, u c ngoi t dn n t gi n nh trong thi gian ny. Lm pht thng 7/2008 tng chm li mc tng 1,13% so vi thng trc, li sut n nh. Mc nhp siu trong thng 7 c t 0,8 t USD. ng thi lc ny, NHNN ban hnh mt lot cc chnh sch nhm bnh n th trng ngoi t nh kim sot cht cc i l thu i ngoi t (cm mua bn ngoi t trn th trng t do khng ng k vi cc NHTM), cm mua bn USD thng qua ngoi t khc lch bin , cm nhp kh u vng v cho ph p xut kh u vng; bn ngoi t can thip th trng thng qua cc NHTM ln. Giai on 4 (t 16/10/2008 n ht nm 2008): t gi USD tng tr li. T gi USDVND tng t ngt tr li t mc 16.600 ln mc cao nht l 16.998 sau gim nh . Giao dch nm trong bin t gi. Tuy nhin cung hn ch, cu ngoi t vn ln. Sau khi NHNN tng bin t gi t 2% ln 3% trong ngy 7/11/2008, tng ti mc 17.440 ng/USD. Nguyn nhn: Trong khong thi gian t thng 10 - thng 11, nh u t nc ngoi y mnh vic bn ra chng khon trong bn tri phiu (700 triu USD), c phiu (100 triu USD). Nhu cu mua ngoi t ca khi nh u t nc ngoi tng cao khi mun m bo thanh khon ca t chc ti chnh
13

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

quc. Nhu cu mua USD ca cc ngn hng nc ngoi cng tng mnh (khong 40 triu USD/ngy).

Gi tr bn rng ca nh u t nc ngoi ti HaSTC t 15/9 - 24/10 (ngun d liu: UBCKNN) Cu USD trn th trng t do tng cao bi khi NHNN khng cho ph p nhp vng th hin tng nhp lu vng gia tng, lm tng cu USD nhp kh u (do USD l ng tin thanh ton chnh). NHNN bn hn 1 t USD cho cc NHTM p ng nhu cu nhp kh u mt s mt hng thit yu. 3.2. Din bin t gi nm 2009 T gi VND/USD li tip t c tng tng trong 4 thng u nm, c bit sau khi NHNN thc hin ni rng bin t gi ln +/-5% khin cho t gi ngoi t lin NH c t tng t bin v giao dch trn TTTD tin st mc 18000ng/USD. Trong bi cnh ngun ngoi t rng vo VN l + trong 4 thng u nm th dng nh yu t chnh khin cho t gi VND/USD tng mnh li l do s nm gi ngoi t. Giai on 1 (t 01/01-24/11/2009) T gi li n t c t ng T gi bin ng mnh trn c th trng lin ngn hng (LNH) v c th trng t do c th nh sau : T thng 1 n thng 3 : t gi dao ng trong khong 17.450 - 17.700 ng/USD, cch gi trn khong t 0-200 ng, cn th trng t do cao hn gi LNH khong 100 ng. Nhn chung t u thng 1/2009 n gia thng 2/2009, t gi VND/USD khng c bin ng mnh - tng gim trong khong 17.480 n 17.490 VND/USD - nguyn nhn phn ln l do c s can thip ca nh nc.

14

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Tuy nhin, vo nhng ngy u thng 1/2009 nhu cu vay vn bng ngoi t ca doanh nghip gim hn sau khi cc NH p d ng chng trnh vay vn c b 4% li sut. C ch b li sut ch p d ng cho cc trng hp vay vn bng VND, khng p d ng cho trng hp vay vn bng USD. Cc doanh nghip tnh ton, vay USD va phi lo lng v bin ng t gi li khng c b li sut. T , doanh nghip dng vay vn bng USD chuyn sang vay VND, s vay n hn tr n, khng vay thm lm s d vn vay USD gim. u ra ca USD nc ngoi b thu h p dn. Nh vy, gi kch cu lm cho cu ng ni t tng v cc NHTM cn VND cho vay theo nn li sut huy ng VND tng, lm cho gi VND tng. ng thi, gi kch cu cng lm cho nhu cu USD gim, li sut huy ng USD gim, lm cho gi USD gim. Nhng, n tun th ba (16/2 20/2), t gi li bin ng kh mnh. T gi nim yt ti cc ngn hng vn khng i, nhng trn th trng t do t gi VND/USD c ni ln n 18.000. Trong h thng ngn hng xy ra tnh trng thiu USD, khin cho nhiu ngi c nhu cu khng th i c ngoi t. Mt khc do vic chnh lch t gi giao dch gia ngn hng v th trng t do khin cho nhng ngi dn hay doanh nghip c USD khng bn cho cc ngn hng m bn trn th trng t do. Trung tm Thng tin v D bo Kinh t X hi thu c B KH-T cn d bo t gi VND/USD c th ln ti 18,500 VND/USD. Nh vy c chnh lch kh cao gia t gi nim yt v t gi giao dch phi chnh thc. Nhiu kh nng s chnh lch ny tip t c c duy tr, vn ny c th buc Ngn hng Nh nc c nhng chnh sch nng t gi hoc ni rng bin trong thi gian ti. Trong thi gian ti, xu hng d bo t gi c chiu hng tng, thm ch tng mnh. Cng vi vng, USD ang l mt knh u t thu ht s quan tm ca cc t chc ti chnh v cc nh u t. Nhiu ngi dn chuyn t VND sang ct gi USD. Theo s liu ca Bloomberg, ng USD ti chu ph c hi tr li, t mc 1 Euro bng 1,2985 USD thi im 10h20 ti Tokyo.Ch s gi nh sn xut (PPI) thng 12/2008 ca khu vc EU cng b gim cn 1,8% t mc 3,3% trong thng 11. Nguy c gim pht cn k ang gy p lc cho Ngn hng Trung ng chu u (ECB) h thm li sut ng Euro khin ng tin ny kh ln gi so vi USD. Trong nc, t gi ng USD c NH Nh nc cng b tham kho cho cc ngn hng c Ngn hng Nh nc (NHNN) tng thm 2 ng/USD, mc 16.979 ng. Trong sng qua 4/2, NH Ngoi thng mt ln na thu h p bin gi mua-bn bng cch tng thm 5 ng so vi trc, ln 17.475 ng/USD mua vo v bn ra vn gi trn so vi quy nh ca NH Nh nc:17.488 ng. y l NH u mi trong c nc, tnh hnh cung cu ti cc NH vn cha c ci thin khi phn ln cc NH thng mi ang nim yt gi mua- bn cng mt gi: 17.488 ng/USD.Trn th trng t do, gi mi USD ch en H Ni ln mc 17.720 ng (bn ra), t hn 50 ng so vi ngy trc , gi mua vo 17.680 ng (tng 40 ng). Khch n giao dch kh tp np. Ti mt s c a hng vng trn ph Trn Nhn Tng, Cu G cn c trng hp ch tim ch mua vo ch khng bn ra.
15

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Nhiu phn tch cho thy, gi USD t do tng mnh trong hai ngy gn y ch yu l do tm l. Nhng d bo ngun cung ngoi t c th b thu h p li do nh hng ca khng hong ti chnh, cc yu t cha kh quan v trin vng u t nc ngoi v th trng chng khon, trong khi nhu cu nm gi USD ang cao cng y t gi ln. Gii quan st nhn nh, t gi cn tng trong qu I khi cc doanh nghip nhp kh u c nhu cu v USD tng giao thng bi y l thi gian hot ng nhp kh u din ra mnh so vi nhng thng cn li. Ngy 18/3/2009, Thng c NHNN Vit Nam c cng vn s 1819/NHNN-QLNH v vic chn chnh hot ng mua bn ngoi t. Thng c yu cu: Th nht, cc T chc tn d ng c php hot ng ngoi hi khng c s d ng kt hp cc cng c phi sinh nhm m c ch mua bn la M giao ngay vi t gi cao hn trn bin do NHNN quy nh. Th hai, Thanh tra NHNN tng cng kim tra, thanh tra vic tun th cc quy nh v hot ng mua bn ngoi t k t ngy 18/3/2009 v x l nghim cc hnh vi vi phm. T gi ng USD trn th trng lin ngn hng do ang cn gi trn so vi quy nh ca NHNN nn c nhng iu chnh gi gim cng t gi tham kho. Phn ln cc ngn hng hin nay vn gi gi mua ngang vi gi bn xung quanh mc 17.482 ng. Rt nhiu ngn hng ang trong tnh trng khan him USD khi nhiu khch hng mun mua USD s phi ch i thanh ton theo hp ng. Ngun cung USD cho th trng trong nc hin nay ang rt kh khn khi tnh hnh xut nhp kh u rt xu. ng USD trn th trng t do sau khi gim phin u tun tng mnh trong ngy hm qua do nhu cu v USD tng t bin, cc im trao i ngoi t rt si ng m ch yu l khch mua vo. Theo gim c mt cng ty chng khon cho bit, nhng ngy qua rt nhiu nh u t trn th trng chng khon rt vn chuyn sang mua USD tch tr u t. Hn na, hot ng bn ra cht li vng din ra rt mnh ca cc nh u t trong nc khi gi tng mnh nhng ngy qua, mt lng tin mt nhn ri na c vo USD. Nhu cu tng t bin khin ng USD bn ngoi "ch en" tng tt, cn gi gi cao. Cu mua USD v ang tng mnh, kh nng USD th trng t do c th tng trn 18,000 ng/USD. Mt s thng tin n xung quanh kh nng NHNN s ni rng bin t gi cng nng cho th trng gi gi cao. Trong phin sng ngy 20/3/2009, ng USD trn th trng t do cn gi bin trung bnh trn c nc: 17,600-17.700 ng. Trong nhng ngy sau ngi dn em la d tr i bn trn th trng ch en do lo ngi gi s xung thp trong tng lai gn. ng thi ny gp phn lm gi la gim nh trong nhng ngy ngy ny. T thng 4 n thng 9 : t gi th trng dao ng trong khong 18.180-18.500 ng/USD.

16

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

T cui thng 3/2009, t gi bnh qun lin ngn hng bt u gim mnh, c ngy gim gn 10 VND. y c xem l mt s iu chnh cn i vi chnh sch bin mi, khi t ngy 24/3/2009 Ngn hng Nh nc bt u ni bin t +/-3% ln +/-5%. T cui thng 7 tr li y, t gi bnh qun lin ngn hng bt u tng tr li; hin vn thp hn so vi nhng ngy cui nm 2008, nhng do c bin ln hn nn gi USD ca cc ngn hng ln mc cao nht t trc ti nay. Trong sut nhng bin ng t u nm, hu ht cc thi im t gi USD/VND ca cc ngn hng thng mi u st trn bin cho ph p; vic y gi mua vo bng ng gi bn ra cng k o di k t ngy 11/6/2009 tr li y. Trong bo co tng kt th trng trong tun ny, Ngn hng Nh nc tip t c duy tr thng ip ang tip t c theo di st din bin th trng, iu hnh t gi n nh, p d ng cc bin php can thip thch hp th trng ngoi hi hot ng tch cc hn. Trong thng 8/2009, theo thng tin t lnh o Ngn hng Nh nc, tnh hnh cung cu ngoi t trn th trng bt cng thng; doanh nghip v ngi dn cng bt u bn ra USD thay v ch yu gm gi trc . Nhu cu vay ngoi t ca doanh nghip cng tng ln. Trong thng 7 v 8 va qua, tng trng tn d ng bng ngoi t (ch yu bng USD) tng kh nhanh; ln lt tng 1,2% v 1,52%. Li sut huy ng USD t cui thng 8 n nay cng tng kh mnh; mt s ngn hng y mc cao nht ln n 4% - 4,15%/nm. Theo s liu ca Tng c c Thng k, ch s gi USD thng 8/2009 tng 6,36% so vi thng 12/2008, tng 8,95% so vi cng k nm 2008. T thng 10 n 25/11/2009 : bin ng t gi rt mnh t 18.54519.300ng/USD, c lc t nh 20.000ng/USD trn th trng t do v 19.750ng/USD trn th trng lin ngn hng. Trong nhng ngy cui thng 9 v u thng 10 nm 2009, t gi hi oi trn th trng t do vn xoay quanh mc 18.300 - 18.350 VND/USD, khng thay i nhiu so vi cc thng trc khi m nhu cu USD ca DN nhp kh u gia tng. Cc ngn hng thng mi cng iu chnh tng gi USD kch trn bin cho ph p. Trong khi , t gi ti ch en li kh bnh thn v ch quanh qu n mc 18.230 18.300 ng cho mt USD (mua bn) trong hai ngy 13 v 14/10.. T gi lin ngn hng do NHNN cng b ngy 13/10 l 17.003 ng, trong khi ngy 30/ 9 ch mc 16.991 ng cho mt USD. n cui thng 9, t gi bnh qun lin ngn hng tng 0,08% so vi cui nm 2008. Trong ngy 14/10, t gi bnh qun lin ngn hng c cng b l 17.002 ng, gi mua v bn USD ti cc ngn hng thng mi c NHNN cp nht l 17.852 ng, li 1 ng so vi hm 13/10 nhng vn mc cao k l c. Ln u tin t gi bnh qun lin ngn hng chm mc 17.000 ng vo ngy 10/10 va qua, vi cc mc tng 2 3 ng lin tip t cui thng 9.

17

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Theo cng b t B Ti Chnh, t gi hch ton ngoi t thng 11 ng Vit Nam vi la M (USD) chnh thc ph ngng 17.000 ng, ln 1 USD = 17.002 ng. Theo , y l mc t gi hch ton ngoi t cao nht t u nm n nay v chnh thc ph ngng 17.000 ng/USD. T gi ng USD/VN c Ngn hng Nh nc (NHNN) cng b tham kho cho cc ngn hng phin ngy 25/11 l: 17.034 ng, tng mnh 4 ng/USD so vi t gi cng b phin ngy hm qua. rt lu NHNN khng c bc gi iu chnh tng ti 4 ng/USD sau mt phin. Nh vy ch trong hai ngy cng b tham kho NHNN tng lin t c thm 7 ng vi mc tng ln lt l 3 ng cho ngy 24/11 v 4 ng cho ngy 25/11. Sau t ph gi ny vi xu hng gi tng mnh v rt vng ca t gi trn th trng chnh thc ny ang c nhng tc ng khng nh n tm l th trng, nh u t v ngi dn khi ng ni t ngy cng mt gi mnh so vi USD. Nguyn nhn Hin tng nm gi ngoi t ch gi ln ca ngi dn. C hin tng doanh nghip vay USD tuy cha n k tr n nhng h mua s n USD gi v s t gi tng. Chnh lng t mua nhiu ca doanh nghip khin cu ngoi t tng. Ngoi ra, do tm bt n ca c doanh nghip v ngi dn khi t gi tng nhanh dn n hin tng nm gi ngoi t. Do tc ng ca chnh ph h tr li sut cho cc doanh nghip bng tin ng, do li sut vai thp, phm vi v thi gian vay c m rng theo ch trng ca chnh ph nn mt s doanh nghip c ngoi t c xu hng khng mun bn ngoi t m ch mun vay tin ng. y l 1 tc ng thiu tch cc khng mong mun khi trin khai gi kch cu Ngoi ra cn mt s nguyn nhn khc : thm h t cn cn thng mi vo cui nm 2008, yu t tin n, Giai on 2 (t 25/11 n h t 2009) T gi bt u gi m v quanh m c 18.500ng/USD. y l khc bit him thy ca t gi bnh qun lin ngn hng trong nhng nm gn y, c t sau quyt nh iu chnh bin t +/-5% xung +/-3% v tng trc tip thm 5% (t 17.034 VND ln 17.961 VND) vo ngy 26/11 va qua ca Ngn hng Nh nc. So vi mc 17.961 VND ca ngy 26/11, t gi ny gim 20 VND. Tnh chung t u nm, t gi bnh qun lin ngn hng tng 5,7%. T gi giao dch ca cc ngn hng thng mi theo nim yt cng ng yn trong thi gian trn. Gi USD bn ra gi mc 1 USD = 18.479 VND, kch trn bin cho ph p. ng ch l sau iu chnh t ngy 26/11/2009,

18

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

gi USD mua vo v bn ra ca cc ngn hng thng mi cng c chnh lch trong khong 4 5 VND, thay cho cc mc ngang nhau k o di trc . Nguyn nhn : ngn hng nh nc thc hin cc bin php bnh n t gi, t bit c s gp sc ca cc ngn hng thng mi lm gim t gi sau mt thi gian bin ng. 3.3. Din bin t gi nm 2010 BIN NG T GI CC THNG U NM 2010

Gi USD tng kh mnh trong 2 nm 2008 v 2009, sang n thng 1.2010 li gim nh v tip t c dao ng quanh mc 18.479 ng/USD cho n gia thng 2/2010.Nguyn nhn l do: + Ngun cung USD c th s tng kh do u t nc ngoi trc tip v gin tip tng( u t trc tip thng 1 tng 33,3%); vn h tr pht trin chnh thc do nm trc cam kt, k kt t mc k l c; ngun kiu hi t Vit kiu v ngi lao ng nc ngoi gia tng; Ngun thu t khch quc t n Vit Nam gia tng tr li (thng 1 tng 20,4%); Kim ngch xut kh u chuyn t tng trng m sang tng trng dngBn cnh , cc tp on, tng cng ty ln ca Nh nc bn ngoi t cho ngn hng, lm gim sc p tm l lo s ri ro t gi nn tnh trng gm gi USD gim ng k. + Ngn hng Nh nc c nhng gii php gim sc p tng t gi, nh: Tng t gi lin ngn hng ng thi vi vic gim bin giao dch t 5% xung cn 3%; Yu cu cc tp on v tng cng ty ln ca nh nc bn li ngoi t cho ngn hng; Bn ngoi t cho cc ngn hng thng mi c trng thi di 5%; H 3% t l d tr bt buc i vi tin g i USD - Ngy 11/02 Ngn hng Nh nc iu chnh tng t gi bnh qun lin ngn hng t mc 17.941 VN/USD ln mc 18.544 VN/USD. Nguyn nhn: + Th nht, ngy 30/12/2009, vi ch o ca Th tng Chnh ph, Ngn hng Nh nc chnh thc ban hnh thng t hng dn vic cc tp on, tng cng ty ln ca Nh nc bn li ngoi t cho cc ngn hng. Vic bn li c thc hin kh nhanh sau v to mt ngun cung ng k, h tr cc ngn hng ci thin trng thi ngoi t vn cng thng trc .
19

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

+ Th hai, ch hn n a thng sau , ngy 18/1/2010, Ngn hng Nh nc c Quyt nh s 74/Q-NHNN gim mnh t l d tr bt buc bng ngoi t i vi cc t chc tn d ng. Vic gim t l d tr bt buc bng ngoi t t 7% xung 4% i vi k hn di 12 thng, t 3% xung 2% i vi k hn trn 12 thng lm tng ngun vn khong 500 triu USD (9.000 t ng) cho cc ngn hng thng mi cho vay trn th trng. + Th ba, ngay sau , Ngn hng Nh nc tip t c ban hnh Thng t s 03/2010/TT-NHNN, quy nh mc li sut tin g i ti a bng USD ca t chc kinh t ti t chc tn d ng l 1%/nm(mc li sut ti a m cc NHTM ang p d ng l 4,5%/nm).Li sut g i USD gim buc cc DN s phi so snh li ch gia gm gi USD trn ti khon hay chuyn i thnh VND th c li hn, t t nguyn bn USD cho NH. Khi t gi trong v ngoi th trng chnh thc khng chnh lch nhiu na th ngun cung USD cho NH cng s tng ln. Kt hp vi chnh sch ny, cc NHTM ng lot tng gi USD mua vo thu ht ngun ngoi t tim nng ny.

- Chiu 17/8, Ngn hng Nh nc quyt nh tng mnh t gi USD/VND bnh qun lin ngn hng. Mc mi c p d ng cho ngy 18/8/2010. Thng bo ca Ngn hng Nh nc cho bit, nhm gp phn kim ch nhp siu, ngy 17/8/2010, c quan ny thc hin iu chnh t gi bnh qun lin ngn hng gia ng Vit Nam vi la M p d ng cho ngy 18/8/2010 t mc 18.544 VND ln mc 18.932 VND (tng gn 2,1%). Trong khi bin t gi gi nguyn mc +/-3%. Vi s iu chnh trn, vi bin +/-3%, mc trn t gi USD/VND m cc ngn hng thng mi c th giao dch trong ngy 18/8/2010 s mc 19.500 VND (lm trn s), thay cho mc ti a 19.100 VND trc . Theo quy lut cung cu v gi c, mt l do chnh gi USD tng l ngun cung bt tr ph. Nhng nay, cc ngn hng khng ku kh mua USD th c sao gi USD li tng nh trn, sau 3 thng rng (4, 5, 6) ch loanh quanh mc 19.000 VND/USD? Nguyn nhn l do chnh lch li sut vay vn bng VND v USD ln khin cc doanh nghip cn nhc v dch chuyn sang vay USD. Li sut vay VND tng cao u nm 2010, ln t 15% -

20

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

17%, thm ch 18%/nm, trong khi li sut vay USD ch khong 6% 9%/nm. Thm vo , ngy 15/12/2009, Ngn hng Nh nc ban hnh Thng t s 25/2009/TT-NHNN m rng i tng c vay vn bng ngoi t, c bit l cc i tng xut kh u v nhp kh u.Tc ng ny c dn chng tng trng tn d ng bng ngoi t tng t bin ti 14,07% trong qu 1/2010, trong khi cng k nm ngoi gim 2,24%. Thng thng, i tng vay ngoi t c hai nhm chnh l nhp kh u v xut kh u. Nhng nh nhp kh u khi vay ngoi t, l ra ngy hm nay phi thanh ton mt L/C th thay v mua ngoi t, nh nhp kh u li vay ngoi t thanh ton, gi nh thi hn vay l 3 thng th cu ngoi t tr n ngn hng ca nh nhp kh u trn thay v b p lc ti ngy hm nay b y li li hin ln 3 thng sau . Cn i vi nh xut kh u, nu dng ngoi t ca h tr v vo 3 thng ti th ngy hm nay h vay ngoi t, bn ly VND thu mua hng ha trc v i 3 thng ti khi ngoi t v tr n ngn hng. Nh vy, d n ngoi t tc ng ln c hai yu t cung v cu ca t gi theo hai xu hng bt li: tng cung hin ti - gim cung tng lai; gim cu hin ti - tng cu tng lai. Khi c cung v cu u khng thun th t gi cng thng tht d hiu. n y, chuyn t gi t do tng c v nh li bt ngun t con s tng trng d n tn d ng ngoi t 6 thng u nm so vi cng k ln ti 24% mt mc tng kh nng. 4. Xu h ng la chn chnh sch t gi ca Vit Nam trong thi gian ti: Chnh sch t gi phi gp phn to s n nh cho th trng tin t Vit Nam theo ngh a di tc d ng ca cung cu ngoi t ca th trng ngoi hi t gi t trng thi cn bng di ng, di tc ng ca cung cu tin, li sut ni t t trng thi cn bng, tng tc gia li sut c bn v t gi cn bng di dng c s can thip t ngun ngoi hi d tr ca NHNN, duy tr c c ch ny tc l duy tr s n nh ca th trng tin t. Gp phn tng sc cnh tranh ca hng ha Vit Nam khng ch trn th trng quc t m cn ngay c trn th trng trong nc. Mt chnh sch t gi nh th to ra cc li th ti khon vng lai t thm h t n cn bng v i n thng d mt cch vng chc. To iu kin cc dng vn ngoi t u t vo Vit Nam khng ch n nh m cn thng xuyn tng trng, to nim tin ni nh u t v mt th trng Vit Nam rt t ri ro. T ti khon vn s pht huy c ti a trng thi thng d ca mnh to th vng chc cho cn cn thanh ton. To nn k vng hp l ca th trng trn c s cc thng tin v cc ch s c bn ca nn kinh t c cng b cng khai. ng thi to iu kin tng bc cho ng Vit Nam chuyn i c v khng to thm gnh nng ln cc khon n quc gia. Mt khc, phi gp phn tng d tr ngoi t NHNN can thip trn th trng ngoi hi. Phi c s tr lc ca cc cng c phng chng ri ro t gi hi oi. Cn nhanh chng trin khai m rng cc cng c mi nh quyn chn (option), hp ng tng lai (future), k c cc nghip v trn th trng tin t nh
21

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

hon i li sut (interest Rate Swap). Nhm nng cao tnh thanh khon th trng ngoi hi, nhng quan trng hn l cng c o c k vng ca th trng, tn hiu m t NHNN c th can thip kp thi. Phi hp ng b cc chnh sch kinh t v m: hon chnh c ch qun l giao dch ngoi hi v c s php l cho vic iu hnh th trng ngoi t. a dn cc cng c qun l th trng trn th gii vo p d ng thc tin. Bn cnh , hin i ha h thng cc t chc cn xc tin vi m c tiu pht trin th trng ti chnh ni chung nng cao nng lc, m rng phm vi iu chnh v m ca nh nc. iu hnh t gi xut pht t li ch chung ca nn kinh t ti mt thi im phi xc nh r yu t no cn u tin v yu t no c th hy sinh t li ch tng th ti a. V d , quyt nh tng gi ni t gim nh sc p tr n nc ngoi ca doanh nghip (chnh ph) v chp nhn s suy gim tm thi i vi xut kh u nu u ny t to kh khn hn cho nn kinh t. Khng ngng nng cao uy tn VND trn c s duy tr s tng quan hp l gia gi tr i ni v i ngoi ca ni t, hng ti m c tiu ng Vit Nam c kh nng chuyn i. Mt ng tin mt uy tn tt yu lm thng tn n tch ly, u t ni a, tng nguy c lm pht, to iu kin cho hi chng ngoi t ha. u tranh c hiu qu vi hin tng u c, tch tr v kiu ch tc ng xu ca th trng ngoi t ch en. *Gii php nng cao hiu qu chnh sch iu hnh t gi Phn tch tnh hnh kinh t th gii, khu vc v trong nc ra c chnh sch t gi hi oi ph hp cho tng giai on. Hon thin cng tc qun l ngoi hi Vit Nam: ni lng tin ti t do ha trong qun l ngoi hi, hot ng ny bao gm vic gim dn tin ti loi b s can thip ca NHNN trong vic xc nh t gi, xa b cc quy nh mang tnh hnh chnh trong kim sot ngoi hi, thit lp tnh chuyn i cho ng tin Vit Nam, s d ng linh hot v hiu qu cc cng c qun l t gi, nng cao tnh ch ng trong kinh doanh ca cc NHTM. Hon thin th trng ngoi hi Vit Nam to iu kin cho vic thc hin chnh sch ngoi hi c hiu qu bng cc m rng th trng ngoi hi cc doanh nghip, cc nh ch ti chnh phi NH tham gia th trng ngy mt nhiu, to th trng hon ho hn, nht l th trng k hn v th trng hon chuyn cc i tng kinh doanh c lin quan n ngoi t t bo v mnh. Thc hin chnh sch a ngoi t: hin nay mc d USD c v th mnh hn cc ngoi t khc, song trong quan h t gi ch p d ng mt loi ngoi t trong nc s lm cho t gi rng buc vo ngoi t c th l USD. Khi c s bin ng v t gi USD trn th gii lp tc s nh hng n quan h t gi ca USD v VND m thng thng l nhng nh hng bt li. Ta nn chn nhng ngoi t mnh thanh ton v d tr, bao gm mt s ng tin ca nhng nc m chng ta c quan h thanh ton, thng mi v c quan h i ngoi cht ch nht lm c s cho vic iu chnh t gi ca VND. V d nh ng EUR, JPY, ch t gi gn vi mt r ngoi t nh vy s lm tng tnh n nh ca t gi hoi oi danh ngh a.
22

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

Nng cao v th ng tin Vit Nam bng cc gii php kch thch nn kinh t, to kh nng chuyn i tng phn cho ng tin Vit Nam, ng tin t do chuyn i lm gim s can thip trc tip ca chnh ph vo chnh sch qun l ngoi hi v c ch iu hnh t gi, gip cho tc chu chuyn vn c y mnh gp phn y nhanh tin hi nhp kinh t th gii. S d ng c hiu qu cng c li sut tc ng n t gi, chnh ph phi tin hnh tng bc t do ha li sut, lm cho li sut thc l mt loi gi c c quyt nh bi chnh s cn bng gia cung v cu ca chnh ng tin trong th trng ch khng phi bi nhng quyt nh can thip hnh chnh ca chnh ph. Phi hp cc chnh sch kinh t v m hot ng can thip vo t gi t hiu qu cao. Ch trng hon thin cng c nghip v th trng m ni t. Chnh sch tin t c thc hin qua ba cng c : li sut ti chit khu, d tr bt buc v nghip v th trng m ni t. Tuy nhin, nghip v th trng m ni t l cng c quan trng nht v n tc ng trc tip n lng tin cung ng, v vy n quyt nh n s thnh bi ca chnh sch tin t quc gia. Bn cnh n cn tham gia tch cc vo vic h tr chnh sch t gi khi cn thit. Xem ph gi nh nh mt bin php kch thch xut kh u, gim thm h t cn cn thng mi: khuyn khch xut kh u, hn ch nhp kh u, s d ng y hn cc ngun lc hin c, lm tng vic lm, s d ng v thu nhp ca nn kinh t trong khi vn kim ch c lm pht mc thp. Nhanh chng thc hin cc cng c phng nga ri ro. Trong iu kin t gi hin nay tim tng nhiu nhn t bt n chng ta cn gp rt trin khai cc cng c phng nga ri ro. Chnh ph cho ph p cc NHTM thc hin cc cng c phng nga ri ro t gi nh hp ng k hn, hp ng tng lai, quyn chn tin t. Vn l cc NHTM v doanh nghip nht l cc doanh nghip xut nhp kh u v doanh nghip c thu chi bng ngoi t phi nhanh chng s d ng cc cng c ny phng nga ri ro t gi. Tm li, vic xc nh mt t gi ph hp i vi tng giai on pht trin ca mt quc gia c tc ng rt ln n xut nhp kh u hng ha, xut nhp kh u t bn v gi c hng ha trong nc. Trong thi gian qua chnh sch t gi hi oi nc ta gp nhng thnh tu ng k trong chnh sch ti chnh-tin t nh: lm pht c hn cheed, thc hin m c tiu h tr xut kh u, ci thin cn cn thanh ton, to iu kin n nh ngn sch, n nh tin t. Tuy nhin trong vic iu chnh t gi, nh nc vn thiu nhng gii php hu hiu trong tng giai on s d ng cng c t gi mt cch ph hp. Nh vy phi c m c tiu v nh hng r rng c gii php thch hp. Hy vng rng trong thi gian ti vic qun l, iu hnh chnh sch t gi Vit Nam s c nhng bc ci tin ng k p ng yu cu hi nhp kinh t th gii.

23

LP T05- NHM14

GV: Nguyn Th Hng Vinh

TI LIU THAM KHO

Nguyn Vn Tin, ( 2010). Gio trnh ti chnh quc t, NXB thng k. PGS.TS Trn Ngc Th, PGS.TS Nguyn Ngc nh. Gio trnh ti chnh quc t, NXB Thng k. i tm nguyn nhn thc ca http://atpvietnam.com/vn/thongtinnganh/48283/index.aspx T gi 2009: Tng trong vng kim sot? http://www.msb.com.vn/g-tin-tuc-su-kien/b-tai-chinh-ngan-hang/ty-gia-2009-tangtrong-vong-kiem-soat/ T gi USD/VND vi nhng din bin tri http://doanhnhantimes.com/S42N3428/Ty-gia-USD-VND-voi-nhung-dien-bien-traichieu.html chiu cng thng t gi

Din bin t gi 10 thng nm 2009 v tc ng ti iu hnh chnh sch tin t - T chnh sch iu hnh t gi ca c nhn v Vit Nam http://www.ssc.gov.vn/portal/page/portal/ubck/anpham?m_action=2&m_typeid=164 &m_year=2009&m_itemid=14648&m_magaid=1332&m_category=444 Din bin gi USD nm 2008 v d bo cho nm 2009 http://atpvietnam.com/vn/thongtinnganh/24339/index.aspx T gi USD/VND: Mt nm nhn li v d on nm 2009 http://www.doanhnhan360.com/Desktop.aspx/Thi-truong-360/Tai-chinh360/Ty_gia_USDVND_nhin_lai_va_du_doan_2009/ iu hnh chnh sch t gi nm 2008 v phng hng nm 2009 http://luattaichinh.wordpress.com/2009/02/26/di%E1%BB%81u-hanh-chinh-sacht%E1%BB%B7-gia-nam-2008-va-ph%C6%B0%C6%A1ng-h%C6%B0%E1%BB%9Bngnam-2009/ La chn chnh sch t gi http://www.thesaigontimes.vn/Home/taichinh/nganhang/17651/ La chn no cho vic iu hnh t gi? http://nganhang.anet.vn/nganhang/lua-chon-nao-cho-viec-dieu-hanh-ty-gia/v1712 http://www.wattpad.com/260027-cac-yeu-to-anh-huong-den-ty-gia-hoi-doai

24