MẠCH KHUẾCH ĐẠI

Thời gian dạy: 45 phút

 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
I. Kiểm tra bài cũ:
•Trình vẽ sơ đồ cấu tạo của
tranzitor?
•Tác dụng chính của tranzitor trong
các mạch điện?
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
II. NỘI DUNG BÀI MỚI
1. Khái niệm mạch khuếch đại:
Mạch khuếch đại là mạch có tác dụng nâng
cao độ lớn của tín hiệu điện mà không làm
méo nó.
Rt

B C

E
∼

- Tranzito
+ + -
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
+ Hệ số khuếch đại của tầng khuếch
đại là tỉ số biên độ của đại lượng điện
cùng tên (I, U, P) ở lối ra và vào của tầng.

Ir Ur Pr
Ki = Ku = KW =
Iv Uv Pv
+ Hệ số méo là độ sai lệch dạng tín
hiệu ở đầu ra so với đầu vào của tầng
khuếch đại.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
2. Ghép các tầng khuếch đại
a. Tầng khuếch đại ghép RC

18K 3,3 K -
R2 Rc
18K 3,3K
T2
Điện
Điện trở: R2trở: R3 T1
CB
2,7 KR
Uv

∼ 2,7K
1

Điện trở: R1 +
TụHình
điên:
5.25 CB
Tranzito:T2
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
+ Nhiệm vụ của các linh kiện trong mạch:
Rc: là điện trở tải
R1, R2: Điện trở tạo thiên áp cho T1
CB: là tụ nối tầng đưa tín hiệu ra của
tầng đầu vào vào lối vào của tầng sau,
đồng thời làm nhiệm vụ cách ly điện áp
một chiều giữa tầng trước và tầng sau.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
+ Hoạt động của mạch khuếch đại:
Tín hiệu xoay chiều được đưa vào cực
B, tín hiệu ra được lấy trên cực C của
Tranzito T2, qua tụ nối tầng CB tín hiệu
được đưa sang cực B của Tranzito T1 để
tiếp tục khuếch đại.
Ưu điểm:
Đơn giản
Nhược điểm: Tầng khuếch đại ghép RC
thường có tiêu tán nhiệt năng trên các tải
Rc và Ra nên có hiệu suất thấp.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
b. Tầng khuếch đại ghép biến áp
Sơ đồ ghép tầng như hình vẽ 5.26

-
R2 L1 L2
BA
CB
R1
+
Hình 5.26
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
+ Hoạt động:
Tín hiệu xoay chiều được đưa vào cực
B, tín hiệu ra ở cực C của Tranzito T1
được đưa vào cuộn sơ cấp của biến
áp, tín hiệu lấy ra trên cuộn thứ cấp
được đưa sang cực B của Tranzito T2
để tiếp tục khuếch đại
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
+ Nhiệm vụ các linh kiện trong mạch
Biến áp được sử dụng làm nhiệm vụ
ghép tầng: đưa tín hiệu xoay chiều từ
tầng trước ra tầng sau và cách ly điện
áp một chiều giữa hai tầng. Đồng thời
biến áp còn phối hợp trở kháng tốt giữa
các tầng bằng cách quấn số vòng L1, L2
thích hợp.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
Ưu điểm:
- Tiêu tán nhiệt năng giảm so với
ghép tầng RC
- Dễ phối hợp trở kháng giữa các
tầng thông qua hệ số biến áp
Nhược điểm:
- Phức tạp, cồng kềnh, giá thành
tăng.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
3. Mạch khuếch đại công suất đơn
Sơ đồ mạch như hình vẽ 5.27

Ec R2

BA

R1

Hình 5.27
Tranzito
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
Hoạt động:
Nhiệm vụ các linh kiện điện tử:
R1, R2: Điện trở tạo thiên áp cho Tranzito
T
Tụ điện C đưa tín hiệu vào tranzito để
khuếch đại
Biến áp phối hợp trở kháng giữa loa và
tầng công suất gọi là biến áp xuất hay
biến áp loa.
Ưu điểm: Tín hiệu ra loa méo ít
Nhược điểm: Công suất thấp.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
3. Mạch khuếch đại công suất kép
Sơ đồ mạch như hình 5.28

E
C1 +

B1 T1
R2 Ic1
RE E1

Ic2 L
R1 E2
B2 T2
C2

Hình 5.28
 Hoạt động của mạch
Tín hiệu trên Tranzito T1

Tín hiệu ra

Tín hiệu vào

Tín hiệu trên Tranzito T2

 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
Nhiệm vụ của các linh kiện điện tử:
R1, R2, RE: Mạch phân áp xác định
thiên áp cho 2 tranzito T1, T2.
T1, T2 là 2 Tranzito cùng loại
Nửa chu kỳ đầu B1 âm, T1 làm việc,
nửa chu kỳ sau B2 âm, T2 làm việc
do đó tín hiệu ở đầu ra, qua biến
áp là liên tục.
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
Biến áp vào có 5 đầu dây ra, cuộn dây
thứ cấp có điểm chung ở giữa rút đầu dây
ra để tạo tín hiệu cho cực bazơ của T1, và
T2 có biên độ bằng nhau nhưng ngược
pha nhau.
Biến áp ra có 5 đầu dây ra, cuộn thứ
cấp có điểm chung ở giữa rút đầu dây ra,
để phối hợp trở kháng giữa tải và loa với
đầu ra của tranzito.
Ưu điểm: Phối hợp trở kháng tốt
Nhược điểm: méo tín hiệu, nặng nề, chế
tạo khó
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
* Mạch khuếch đại công suất kép
không dùng biến áp

T1

T2

Sơ đồ nguyên tắc
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
* Mạch khuếch đại công suất kép không
dùng biến áp

Sơ đồ trong thực tế
Hoạt động của mạch
 MẠCH KHUẾCH ĐẠI
4. Mạch khuếch đại trung và cao tần
Sơ đồ mạch như hình vẽ 5.30

Hình 5.30

Mạch khuếch đại trung và cao tần có sơ đồ tương tự

như mạch khuếch đại ghép biến áp, chỉ có điều gánh
của mạch khuếch đại là một mạch cộng hưởng có tác
dụng chọn lọc tần số cần khuếch đại