C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n

PhÇn cøng/phÇn mÒm

CNTT lµ tÊt c¶ nh÷ng c¸i liªn quan ®Õn m¸y tÝnh,
thiÕt bÞ ®iÖn tö, truyÒn th«ng... gióp con ng­êi thùc
hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶

Nh÷ng c¬ phËn vËt lý h×nh thµnh nªn mét m¸y

®iÖn to¸n ®­îc gäi lµ phÇn cøng. VÒ c¬ b¶n, tõng
m¸y PC ®Òu cã cïng mét phÇn cøng nh­nhau; cã kh¸c
biÖt ch¨ng lµ kÝch cì vµ c«ng suÊt cña phÇn cøng.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng/phÇn mÒm
VÝ dô phÇn cøng nh­:
Mainboard, RAM, HDD, CD-ROM
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng/phÇn mÒm
C¸c kiÓu m¸y tÝnh
M¸y tÝnh lín(Mainframe)
Nh÷ng hÖ thèng m¸y tÝnh lín, hay cßn ®­îc gäi lµ m¸y chÝnh trong lÜnh vùc
khoa häc m¸y tÝnh, lµ hÖ thèng m¸y tÝnh ®­îc t×m thÊy t¹i c¸c trung t©m
m¸y tÝnh xö lý khèi l­îng d÷ liÖu khæng lå. Nh÷ng cç m¸y m¹nh mÏ nµy sö
dông bé nhí chÝnh cã tèc ®é rÊt cao, n¬i d÷ liÖu vµ ch­¬ng tr×nh nµo cÇn
lµm viÖc sÏ ®­îc chuyÓn vµo ®Ó truy cËp nhanh. M¸y tÝnh lín cßn cã mét
tËp hîp lín h¬n gåm nhiÒu chØ thÞ phøc t¹p h¬n cã thÓ ®­îc thi hµnh nhanh
chãng. Trong khi m¸y tÝnh nhá, muèn thùc hiÖn mét ho¹t ®éng cô thÓ nµo
®Êy, cã thÓ ph¶i ®­îc thi hµnh qua nhiÒu b­íc, cßn m¸y tÝnh lín chØ cÇn mét
chØ thÞ lµ ®· hoµn thµnh ho¹t ®éng t­¬ng tù.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng/phÇn mÒm
C¸c kiÓu m¸y tÝnh
M¸y tÝnh kü thuËt sè: D÷ liÖu ®­a vµo m¸y ®­îc cÊu thµnh tõ
mét m· bao gåm nhiÒu ch÷ sè- tøc lµ con sè mét kÝ tù

M¸y tÝnh t­¬ng tù ho¹t ®éng na n¸ nh­®ång hå ®o tèc ®é cña xe

« t« ë chç nã thùc hiÖn tÝnh to¸n liªn tôc.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng/phÇn mÒm
C¸c kiÓu m¸y tÝnh
M¸y tÝnh Mini
+KÝch th­íc kh¸ nhá, cã ®é dµi cè ®Þnh gi÷a 8 vµ 32 bÝt. Dung
l­îng bé nhí chÝnh kh¶ dông kh«ng b¾t buéc ë hÖ thèng m¸y
tÝnh Mini biÕn thiªn trong kho¶ng tõ 32 ®Õn 512KB.
+NhiÒu m¸y tÝnh Mini chØ ®­îc dïng cho mét øng dông cè
®Þnh vµ chØ ch¹y mét ch­¬ng tr×nh ®¬n lÎ.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
C¸c thµnh phÇn chÝnh cña m¸y tÝnh
Thµnh phÇn bªn ngoµi
æ ®Üa mÒm
æ ®Üa quang
æ ®Üa cøng
Vá m¸y tÝnh
Bµn phÝm
Chuét
Mµn h×nh
M¸y ¶nh kü thuËt sè, Webcam...
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
C¸c thµnh phÇn chÝnh cña m¸y tÝnh
Thµnh phÇn bªn trong
B¶ng m¹ch chÝnh (Mainboard)
Bé vi xö lý(Microprocessor)
Bé nhí RAM
§Üa cøng

Bé cÊp nguån

Chuét
Nh÷ng thiÕt bÞ phô kh¸c
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
MainBoard
B¶n m¹ch chÝnh ( Motherboard): Thµnh phÇn quan
träng nhÊt cña m¸y tÝnh, lµ n¬i kÕt nèi c¸c thiÕt bÞ
cÊu thµnh m¸y vi tÝnh nh­RAM, VGA, CPU, c¸c
thiÕt bÞ ngo¹i vi...

B¶ng m¹ch chÝnh cã vai trß ®iÒu khiÓn tÊt c¶ c¸c

thiÕt bÞ cña m¸y vi tÝnh vµ phèi hîp víi bé vi xö lý
®Ó xö lý c¸c t¸c vô cña m¸y tÝnh
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
Bé xö lý trung t©m (CPU)
+lµ linh hån cña m¸y vi tÝnh, ®­îc tÝnh b»ng tèc ®é
xung (866MHz, 1.5GHz; 1.8GHz...), tèc ®é xung
cµng cao m¸y vi tÝnh ch¹y cµng nhanh

-INTEL: Tån t¹i hai kiÓu c¨m CPU th«ng

dông lµ Socket 370 (dµnh cho c¸c lo¹i Pentium
III 1.3 GHz trë xuèng vµ c¸c lo¹i Celeron 1.2
GHz trë xuèng) vµ Socket 478 ( cho c¸c lo¹i
Petium 4 vµ Celeron 1.7GHz trë lªn)
C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n

-AMD: Tån t¹i hai kiÓu c¾m CPU

th«ng dông lµ Socket 7 ( dµnh cho lo¹i
K6 ) vµ Socket A (dµnh cho c¸c lo¹i
Duron, AMD Athlon XP...)
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
ThiÕt bÞ ®Çu vµo
+lµ nh÷ng thiÕt bÞ gióp ®­a d÷ liÖu vµo m¸y tÝnh nh­
chuét, bµn phÝm, scanner...

-Bµn phÝm: lµ mét thiÕt bÞ giao tiÕp gi÷a

ng­êi sö dông vµ m¸y vi tÝnh. Bµn phÝm bao
gåm toµn bé c¸c phÝm ch÷ c¸i, sè, dÊu, kÝ
hiÖu vµ c¸c phÝm ®iÒu khiÓn. Khi Ên vµo
mét ký tù, mét tÝn hiÖu m· ho¸ sÏ ®­îc göi vµo
m¸y tÝnh vµ sÏ lÆp l¹i tÝn hiÖu ®ã b»ng c¸ch
hiÓn thÞ mét ký tù trªn mµn h×nh.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
-Chuét: lµ mét thiÕt bÞ giao tiÕp gi÷a ng­êi vµ
m¸y vi tÝnh. Cã mét hoÆc nhiÒu nót Ên
®iÒu khiÓn, ®­îc chøa trong mét vá hép cã
kÝch th­íc cì lßng bµn tay vµ ®­îc thiÕt kÕ sao
cho b¹n cã thÓ di chuyÓn nã trªn mÆt bµn
Khi chuét di chuyÓn, c¸c m¹ch cña nã sÏ
chuyÓn c¸c tÝn hiÖu lµm dÞch chuyÓn ®ång
bé con trá mµn h×nh. Chøc n¨ng ®¬n gi¶n
nhÊt cña chuét lµ ®Þnh vÞ l¹i con trá: b¹n chØ
vµo vÞ trÝ míi cña con trá cÇn chuyÓn ®Õn
råi nhÊn chuét.

Cã hai lo¹i chuét: chuét c¬ häc vµ chuét quang häc

 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
L­u tr÷
ThiÕt bÞ nhí ngoµi
§Üa mÒm hay æ ®Üa mÒm 1.44MB
æ ®Üa quang: lµ thiÕt bÞ ®äc c¸c ®Üa CD,
CD- Writer, DVD - ROM.
 æ cøng:
Cã chøc n¨ng t­¬ng tù æ mÒm nh­ng cã 3
®Æc tÝnh kh¸c nhau:

Cè ®Þnh, nhanh, lín

 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
 B¨ng tõ

B¨ng tõ lµ thiÕt bÞ truy xuÊt tuÇn tù.

 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng
L­u tr÷
Bé nhí trong
RAM: Bé nhí truy cËp ngÉu nhiªn

-lµ n¬i l­u tr÷ th«ng tin t¹m thêi ( nh­c¸c

lÖnh th­êng tró, c¸c d÷ liÖu ®ang xö
lý...) cña m¸y vi tÝnh.

-§©y lµ mét trong nh÷ng thµnh phÇn

quyÕt ®Þnh tíi tèc ®é cña m¸y tÝnh.
Khi m¸y tÝnh t¾t hoÆc khëi ®éng l¹i,
c¸c néi dung chøa trong bé nhí ®Òu bÞ
mÊt.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng

ROM: (bé nhí chØ ®äc)

-lµ bé nhí b¸n dÉn chøa ch­¬ng tr×nh hay

d÷ liÖu ®äc ®­îc nh­ng kh«ng ®iÒu
chØnh ®­îc

-Bé nhø ROM kh«ng bÞ mÊt vµ vÉn duy

tr× ®­îc néi dung cña nã ngay c¶ khi mÊt
n¨ng l­îng.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn cøng

Dung l­îng bé nhí

1byte = 8 bit
1KB = 1024 byte
1MB = 1024 KB
1GB = 1024 MB

C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng lùc cña m¸y

tÝnh
Hái vµ ®¸p
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn mÒm: cã 2 lo¹i
PhÇn mÒm øng dông
lµ c¸c ch­¬ng tr×nh, c¸c ®Þnh nghÜa
d÷ liÖu vµ c¸c thµnh phÇn cã c¬ së
m¸y tÝnh kh¸c cã dông ý sö dông trong
mét hÖ thèng øng dông x¸c ®Þnh.

HÖ ®iÒu hµnh
lµ mét bé phÇn mÒm vµ c¸c tiªu chuÈn ®Ó qu¶n lý c¸c
tµi nguyªn phÇn cøng trong hÖ thèng m¸y ®iÖn to¸n vµ
®Ó cung cÊp c¸c giao diÖn chuÈn gi÷a c¸c ch­¬ng tr×nh
kh¸c (c¸c c«ng viÖc) vµ c¶ hai phÇn cøng vµ ng­êi sö
dông.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn mÒm:
HÖ ®iÒu hµnh
Chøc n¨ng cña hÖ ®iÒu hµnh

Nh÷ng ng­êi sö dông cã thÓ ®iÒu khiÓn truy cËp víi hÖ

thèng
Cñng cè an toµn vµ b¶o mËt c¸c tËp tin
Xö lý c«ng viÖc theo lÞch l« CÊp ph¸t c¸c tµi nguyªn cho
c¸c c«ng viÖc, bao gåm bé nhí, kh«ng gian ®Üa, vµ c¸c
thiÕt bÞ ngo¹i vi.
KiÓm so¸t c¸c hµm SPOOL cho thiÕt bÞ ngo¹i vi, ®Æc
biÖt trong in Ên
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn mÒm:

+(Guide Uer Interface - GUI ) Giao diÖn ng­êi dïng:

-Lµ mét c¸ch tiÕp cËn vÒ truyÒn th«ng gi÷a ng­

êi sö dông trùc tuyÕn víi phÇn mÒm

-Mét sè ®Æc ®iÓm

 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
PhÇn mÒm:

Ph¸t triÓn hÖ thèng

Hái vµ ®¸p
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
M¹ng th«ng tin
LAN:
lµ m¹ng m¸y tÝnh nèi trùc tiÕp b»ng
c¸p h¬n lµ b»ng liªn l¹c v« tuyÕn

WAN:

M¹ng m¸y tÝnh sö dông c¸c liªn kÕt viÔn th«ng

cù ly dµi ®Ó nèi kÕt víi m¸y tÝnh trªn m¹ng qua
kho¶ng c¸ch xa.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
M¹ng th«ng tin
M¹ng ®iÖn tho¹i víi øng dông m¸y tÝnh
+ Modem: Mét thiÕt bÞ chuyÓn ®æi
tÝn hiÖu sè sang tÝn hiÖu t­¬ng tù cho
viÖc truyÒn th«ng tin sau ®ã quay trë
l¹i h×nh thøc sè sau khi thu nhËn tÝn
hiÖu. Mét bé biÕn ®iÖu ®­îc yªu cÇu
ph¶i cã sù kÕt nèi ë mçi ®Çu.

+Baud: Sè lÇn c¸c thay ®æi tr¹ng th¸i cã thÓ x¶y

ra trong mét gi©y trªn ®­êng truyÒn tin; lµ ®¬n
vÞ ®o tèc ®é vµ kh¶ n¨ng truyÒn d÷ liÖu th«ng
dông nhÊt.
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
M¹ng th«ng tin
M¹ng Internet
+ Internet lµ mét tËp hîp m¹ng m¸y
tÝnh toµn cÇu, giao tiÕp víi nhau b»ng
c¸c giao thøc truyÒn th«ng

+Word Wide Web (WWW) lµ phÇn ®å ho¹ cña

Internet
M¸y tÝnh trong ®êi sèng hµng
ngµy
+M¸y tÝnh trong gia ®×nh

+ M¸y tÝnh ë n¬i lµm viÖc vµ häc

tËp
 C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n
CNTT vµ x· héi
X· héi th«ng tin
Xa lé th«ng tin
M«i tr­êng lµm viÖc víi m¸y tÝnh

An ninh b¶n quyÒn vµ ph¸p luËt

Viruts m¸y tÝnh