(1380-1442).

Hiu: c Trai.
Qu gc: Ch Linh-
Hi Dng.
Xut thn trong gia
nh i qu tc.
Sng trong thi i
y bin ng d
di.
Ng vn 10
- Nhng s kin quan trng
trong cuc i:
+ Nm 1400, thi Thi hc sinh v
lm quan cho nh H.
Khc su li cha dn
+ Nm 1407, cha b bt sang
Trung Quc.
Con :-s e tae :: -xa x:
:- xs:. :-a :x :- :a x
:e s. ta aa. hieu.
+ Nm 1416, tm vo Lam Sn theo L
Li khi ngha.
C. 7,- :a: aa aa: e
:a, :x :xs, :- :-a J-
xa :-. . :a.
ea: :-.e a :a, ts. e
a, :xa e-, :-a- Za
5s.
Dng Bnh Ng sch
qx, Ze Zs. Ja xx :: ee.
:-a :a: t-a. a :x. :.ex
te. ,-e :-, ts a- :x
,.ee ,.a. e-, aa: xs:.
Tr thnh qun s s mt
ca L Li.
Ng vn 10
+ Cui nm 1427, vit
i co bnh Ng.
Tng kt ton
din cuc
khng chin
chng qun
xm lc,
ngi ca lng
yu nc v
tinh thn nhn
ngha ca
nhn dn ta.







+ Thi bnh t nm 1429-
1439
Nguyn Tri v mt s cng thn b
vua nghi ng v b bt. Sau khi c
tha, ng khng c tin dng na,
ch c giao nhng chc nhn
quan.

+ Nm 1939, ng co quan v n ti
Cn Sn
Khu di tch Cn Sn- ni Nguyn Tri n.
Khu di tch Cn Sn- ni Nguyn Tri n.
+ 1442, oan n L Chi Vin,
Nguyn Tri b tru di tam tc.
L mt bc anh hng
ton c, ton ti. i
vi cha, ng l mt
ngi con c hiu. i
vi nc, ng gi vn
lng trung.
L ngi phi chu
nhng oan khin thm
khc di thi phong
kin.

II. S NGHIP VN HC
Ng vn 10
1. CAC TAC PHAM CHNH
V qun s v chnh tr
Qun trung t mnh tp
i co bnh Ng
V lch s
Lam Sn thc lc
Vn bia Vnh Lng
V a l D a ch
V vn hc
c Trai thi tp
Quc m thi tp
Ni v cuc khi ngha Lam Sn
V lch s
Ni v cuc khi ngha Lam Sn
V lch s
V a L
Cun sch a l xa nht ca nc ta,
ni v ni sng, sn vt ca t nc.
VE CHNH TR , QUAN S
Tp vn chnh lun hon chnh nht
trong lch s vn hc vit Nam. Gm nhng
giy t, th t giao thip vi nh Minh v cc
tng gic, thc hin chin lc tm cng.
Th d Vng Thng
ng thin c hng vn ca dn tc
Tng kt cuc khi ngha Lam
Sn, th hin t tng yu nc v
nhn ngha su sc.
Viet Bnh Ngo ai cao
Tp th vit bng ch Hn.
V vn hc
Tp th Nm nh du s hnh thnh ca
nn th ca ting Vit
Ng vn 10
2. Th vn Nguyn Tri thm nhun t
tng nhn ngha, trit l th s v tnh
yu thin nhin.



a. T tng nhn ngha mang ni
dung yu nc thng dn

*

- D c Ngu cm n mt ting,
Dn giu , khp i phng.
(Cnh ngy h)
- Vua Nghiu Thun, dn Nghiu Thun,
Dng y ta ph s nguyn.
(T thn)




*

- Vic nhn ngha ct yn dn
Qun iu pht trc lo tr bo.
- em i ngha thng hung tn
Ly ch nhn thay cng bo.
- Tng gic b cm t, nh h i vy ui
xin cu mng.
Thn v chng git hi, th lng tri ta
m ng hiu sinh.
- H tham sng s cht m ho hiu
thc lng.
Ta ly ton qun l hn, nhn dn
ngh sc.
(i co bnh Ng)




*

- Mong mun em li cuc sng
yn n, no m cho nhn dn.
- Nhn ra sc mnh v ch ca
dn.

- c thi c th th bin mt thnh
cn, ho nh thnh ln; mt thi v
khng th, th mnh ho ra yu, yn
i thnh nguy
(Th d Vng Thng ln na)
- Di cng danh eo kh nhc
Trong di dt c phong lu.
(Ngn ch, bi 2)
- Nn th nn thy v c hc
No n no mc bi hay lm.
(Bo knh cnh gii, bi 46)
b. Nhng trit l th s
gin d m su sc
-Phng nhng tic cao diu hy ling,
Hoa th hay ho, c thng ti.
(T thut, bi 9)
- Ngi tri m t, cm nn lng,
Lng hiu sinh nhiu, c ngi cu
(Tc s, bi 10)
- Mt pht thanh nhn trong thu y
Thin kim c i c hay chng?
(Ngn ch, bi 15)
- Hiu thi th.
- Sng thanh m,
khng chung ph qu.
- Bit gi mnh.
Ng vn 10
c. Chan cha tnh yu thin nhin v
con ngi.
* Th Nguyn Tri trn y tnh yu thin
nhin, xem thin nhin nh bu bn.



- p ng my, m b ci.
Ngi bn sui, gc cn cu.
(Trn tnh, bi 5)


*

- Tr thanh nguyt hin chng bung c
Rng tic chim v ngi pht cy
(Mn thut, bi 6)
- Cy rp tn che am mt,
H thanh nguyt hin bng trn.
C nm hc ln nn bu bn.
p cng ta lm ci con
(Ngn ch, bi 4)
- Qut trc bc qua lng sui,
Thng mai v p bng trng.
(Ngn ch, bi 15)



- Nc bic non xanh thuyn gi bi,
m thanh nguyt bc khch ln lu
(Bo knh cnh gii, bi 26)

*

- Ngc cht knh bm non my khc
Gio gm chm gy bi bao tng
(Ca bin Bch ng)

-m thanh hp nguyt nghing chn
Ngy vng xem hoa b cy.


* ng c nhiu cu th cm ng v tnh ngha
vua ti, tnh cha con, tnh bn, ng cm vi
nhng rung ng tnh yu tui tr.
- Qun thn cha bo lng canh cnh,
Tnh ph cm tri, o cha.
(Ngn ch, bi 7)
- V ai cho ci quyn ku,
Tay ngc dng dng ch bing thu.
Li c ho hoa chen bng lc,
Thc xun mt im no lng nhau.
(Cnh h)
3. Th vn Nguyn Tri l nh cao chi
li trong nn vn hc dn tc





a. Nguyn Tri l nh vn chnh lun kit xut.
b. Th ch Hn ca Nguyn Tri l mt th gii thm m
phong ph, va tr tnh, tr tu, va ho hng, lng mn.
c. Th Nm ca Nguyn Tri t nn mng cho thi ca
vit bng ting Vit,
c. Th ch Nm ca Nguyn Tri t nn
mng cho th ca vit bng ting Vit




- Ngn ng tinh luyn, trong sng, ng i mt
cch c in.
- a nhiu t thun Vit, c bit l ca dao, tc
ng, t ly vo th.
- Sng to th th tht ngn xen lc ngn.



- Ri, hng mt th ngy trng
Ho lc n n tn rp ging
(Cnh ngy h)

*



-Ao cn, vt bo cy mung
Tr thanh, pht c ng sen.
(Thut hng, bi 24)
- bu th dng t nn trn.
(Bo knh cnh gii, bi 21)
- Khi bo mi hay l c cng.
(Bo knh cnh gii, bi 4)
- Ming th nhn hn chng mc nhn
Lng ngi quanh na nc non quanh.
(Bo knh cnh gii, bi 9)
Tng kt
1. Nguyn Tri l bc
anh hng dn tc, mt
nhn vt ton ti him
c nhng li phi chu
nhng oan khin thm
khc di thi phong
kin.

Tng ai Nguyen Trai Thng Tn
2. Nguyn Tri l nh
th, nh vn kit xut, l
danh nhn vn ho th
gii.
a. V ni dung: Vn ch-
ng ng hi t hai ngun
cm hng ln l yu nc
v nhn o.
b. V ngh thut: ng
gp ln th loi v ngn
ng. ng l nh vn
chnh lun kit xut v l
nh th khai sng nn
vn hc ting Vit.

en th Nguyen Trai lang Nh Khe, Thng Tn , Ha Tay
Bi tp cng c
Cu 1: Tc phm no ca Nguyn Tri c nhng
bi vn chnh lun c nh gi l c sc mnh
ca mi vn qun (Phan Huy Ch)?
A. Bnh Ng i co B. Bng H di s lc
C. Ch Linh sn ph D. Qun trung t mnh tp
Bi tp cng c
Cu 2: Dng no sau y khi qut khng ng
nhng ng gp ni bt ca Nguyn Tri i vi qu
trnh pht trin ca vn hc dn tc?
A. Ngh thut vit vn
chnh lun kit xut.
B. Kt hp hi ho trong
th vn v p tr tu, ho
hng v lng mn, bay bng.
C. L ngi sng to tin
phong trong th Nm, vit
nhiu v hay nht.
D. C nhiu bi sng tc
theo th th thun cht dn
tc nht.
Ng vn 10