08 Xeración e distribución de

enerxía eléctrica pública.

 Normativa de aplicación.

 Ley del sector eléctrico, ley 54/97 del 27 de noviembre.

 Reglamento técnico de líneas eléctricas aéreas de alta tensión (decreto
3151/1968, DEROGADO).
 Reglamento sobre condiciones técnicas y garantías de seguridad en
líneas eléctricas de alta tensión (Real Decreto 223/2008).
 REBT RD 842/2002.
 Especificaciones técnicas compañías de distribución eléctrica.
 http://editorial.cda.ulpgc.es/instalacion/index.htm
 Datos básicos e condicionantes.

 Subministro de enerxía eléctrica – conexión inmediata co nivel de

desenrolo dun país.
 Problemática de centrais enerxéticas nucleares, térmicas...
 Distancia polo xeral ampla entre as zonas de produción e as de
consumo, en especial no caso da enerxía de orixe hidroeléctrica.
 Ordenación Territorial como instrumento de eficiencia enerxética.

Generación y demanda de
energía en España para el 2008

Albino Prada
Con datos de Red Eléctrica de
España
Proxección para 2008 de
produción e consumo de enerxía
en España
 Datos básicos e condicionantes.

 Subministro de enerxía eléctrica – mapa rede transporte en 2008,

 Datos básicos e condicionantes.

 Factor de deslocalización.

• Perdas de enerxía eléctrica que poden

supoñer ata un 13,8% para o subministro
conectado a baixa tensión.

• Menor rendemento das propias plantas

de produción.

• Impacto ambiental e visual. Rexeite

social.

• Saturación da dispoñibilidade de redes

de transporte e distribución.

• Fortes inversións
 Datos básicos e condicionantes.

 Impacto paisaxístico.
 Se ben xa falamos do mesmo no que respecta á ordenación territorial, o
trazado da rede eléctrica en solo urbano xa foi condicionado polo artigo
53 do Reglamento de Planeamiento, de desenrolo da Ley del Suelo de
1976. Facíase referencia no apartado 6 do Reglamento a que a rede de
distribución de enerxía eléctrica, no caso de Plans Parciais de uso
predominantemente residencial terá unha rede de distribución
subterránea, mentres que os centros de transformación estarán
integrados na edificación ou serán subterráneos.
 Datos básicos e condicionantes.

 Fontes de enerxía primaria.

• Sistemas baseados no concepto de

xeración, transporte e distribución de
enerxía producida en grandes centros
deslocalizadas

• A enerxía é transportada mediante unha

infraestrutura de redes e subestacións ata
os centros de consumo

• A grande maioría da enerxía eléctrica (en

torno a un 90%) prodúcese en España por
centrais deslocalizadas dos centros de
consumo
 Datos básicos e condicionantes.

 Fontes de enerxía primaria.

 Centrais hidráulicas: de grande importancia en España. Aproveitan a
enerxía potencial debida á diferenza de altura da auga. Novas
regulacións para minicentrais e rehabilitación de antigas centrais.
 Datos básicos e condicionantes.

 Fontes de enerxía primaria.

 Centrais térmicas: aproveitan o incremento de enerxía interna da auga
incrementando a temperatura da mesma e vaporizándoa para accionar
turbinas mediante inxección de vapor. Dous subtipos en función do
combustible: convencionais (combustibles sólidos, líquidos e gasosos) e
nucleares.
 Datos básicos e condicionantes.

 Fontes de enerxía primaria.

 Enerxías renovables: con turbinas accionadas por vento, olas e mareas.
Tamén mediante captación da enerxía solar mediante células
fotovoltaicas.
 Datos básicos e condicionantes.

 Factores evolutivos.
 O consumo de enerxía eléctrica aumenta incesantemente nos fogares. A
partir dos anos 80 notable incremento para calefacción. A partir dos
anos 90 notable incremento para aparatos de aire acondicionado.
Tamén notable a introdución de dispositivos electrónicos na vivenda
media española.
 Adaptación da rede tanto a demandas de escasa entidade como a
industrias, edificios comerciais, hospitais... Posibilidade de efectuar a
acometida a un edificio dende dous centros de transformación.
 Datos básicos e condicionantes.

 Esquema de subministro.
 Datos básicos e condicionantes.

 Esquema de subministro.
 A característica máis importante do transporte de enerxía eléctrica é
que todo condutor sufre perdas por calor derivadas do efecto Joule,
perdas que son proporcionais ao cadrado da intensidade.

 Como a potencia debe ser constante (P= V*I) podemos transmitir a

mesma potencia aumentando fortemente a diferenza de tensión
minimizando o efecto Joule. Para iso empregamos os transformadores.
 Diferentes categorías das liñas en función da súa V.

Decreto 223/2008.

Artigo 3
 Datos básicos e condicionantes.

 Categorías das liñas (art. 3, RD 223/2008).

 Datos básicos e condicionantes.

 Esquema de subministro con indicación das tensións.

 Tipos de liñas de AT.

 O transporte de enerxía eléctrica efectúase por medio de liñas que

poden ser aéreas ou subterráneas. En xeral as liñas aéreas son para
largas distancias e grandes e medias tensións, en zonas onde non
supoñen perigo.
 As subterráneas fanse en final de liña para tensións medias e baixas.
Son en xeral máis seguras e non supoñen oposición por parte da
poboación. Tamén son máis custosas e requiren condutores máis
sofisticados.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Apoios das liñas aéreas de alta tensión.

 Formados por estrutura metálica de angulares montados en celosía,
con alturas polo común de entre 30 e 40 m, podendo chegar a 60 m.
 Vanos entre torres: pequenos (menor de 300 m), medios (entre 300 e
500, incluso 850 m) e grandes (máis de 850 m).
 Aparte do impacto paisaxístico, grave impacto estético.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Apoios das liñas aéreas de alta tensión.

 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Os condutores van instalados sobre o chan.

 O RD 223/2008 obriga a unhas distancias mínimas entre os cables.
Para respectar as mesmas, aparte do apoio vertical debemos dispoñer
outros apoios horizontais.
 O espazo entre dous apoios ou columnas denomínase vano, e a
distancia en metros entre dous apoios denomínase luz.
 O arco formado polo condutor denomínase frecha.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Condutores: elementos que transportan a enerxía eléctrica.

 Unha das grandes vantaxes das aéreas sobre as subterráneas é que
tanto o importe inicial como o mantemento son inferiores, se ben
existe o perigo de que os condutores van desnudos.
 Nas liñas actuais solo se emprega o Al, con emprego de Cu en casos
puntuais.
 A resistencia mecánica do Al é bastante cativa, polo que estes
condutores teñen un alma de aceiro. Chamamos cable á unión de varios
alambres de igual diámetro, trenzados e formando varias capas.

Sección nominal: é a suma das seccións rectas dos

alambres que compoñen o cable. En mm2.

Diámetro do cable: o diámetro do cilindro circunscrito ao

mesmo. En mm.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Condutores: elementos que transportan a enerxía eléctrica.

 Unha das grandes vantaxes das aéreas sobre as subterráneas é que
tanto o importe inicial como o mantemento son inferiores, se ben
existe o perigo de que os condutores van desnudos.
 Nas liñas actuais solo se emprega o Al, con emprego de Cu en casos
puntuais.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Condutores: elementos que transportan a enerxía eléctrica.

 A resistencia mecánica do Al é bastante cativa, polo que estes
condutores teñen un alma de aceiro. Chamamos cable á unión de varios
alambres de igual diámetro, trenzados e formando varias capas.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Aisladores:
 Elementos que aislan aos condutores do apoio que os soporta.
 Fanse de vidro, porcelana, estatita e resinas epoxi.
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Aisladores:
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Aisladores:
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Apoios:
 Elementos dunha liña de AT aérea.

 Apoios:
 Elementos que soportan aos condutores dunha liña aérea, separándoos
do terreo. Están sometidos a forzas de compresión e flexión que deben
ser calculadas, e que son debidas ao peso dos elementos que sustentan,
á carga eólica e aos accidentes do terreo.
 De madeira: árboles aos que se lles arrinca a cortiza e tratados con
alquitrán ou mercurio para impedir a pudrición. Fundamentalmente de
castiñeiro, abeto ou pino.
 De formigón: constituídos por formigón combinado con aceiro,
verquido en moldes aos que se acopla un vibrador. De longa vida, aínda
que pesados e fráxiles.
 Metálicos: en aceiro con perfís en forma de U, L, T... Unidos por
remaches, parafusos ou soldadura. Alta resistencia mecánica, armado
cómodo mediante elementos.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 ITC LAT 06, artigos 3, 4 e ss.

 ITC BT 07 do RBT (ollo, que as liñas que saen dos transformadores son
case sempre de baixa tensión).
 Condutores: De Al (sección mínima de 16 mm2) ou Cu (sección mínima
de 6 mm2). Debidamente protexidos contra a corrosión do terreo. Con
resistencia mecánica suficiente para resistir os esforzos aos que se
vexan sometidos.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Ubicación: Sempre na franxa de terreo de dominio público baixo

beirarrúas e calzadas, procurando un trazado o máis rectilíneo posible,
paralelo ás fachadas dos edificios, ou aos bordillos.
 Recomendable pasar os cables por tubos, por motivos de seguridade.
Con isto ademais deslindamos os traballos, marcando uns de obra civil
(a construción da canalización) e outros de instalación (o tendido do
cableado). Recomendable unha arqueta cada 40 m e outra en cada
cambio de dirección.
 Profundidade en beirarrúa ≥ 0,60m.
 Profundidade en calzada ≥ 0,80 m.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Posibilidades:
 Cableado directamente enterrado.
 Cableado en canalización entubada.
 En galería visitable: nunca xuntar electricidade con gas ou líquidos
inflamables. Admite condución de auga nun nivel inferior ao da
condución eléctrica. Con pasillos de 0,90 m de ancho e 2,00m de alto.
 En zanxa rexistrable: solo admite cableado eléctrico, de alumeado,
control e comunicación. Require estanquidade, control de humidade.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado directamente enterrado.

 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado directamente enterrado.

 Zanxa con leito limpo sen arestas vivas.
 Sobre o leito da zanxa se dispoñerá unha cama de area e=5 cm,
dispoñendo os cables sobre a mesma.
 Sobre os cables, terra cribada de e=10 cm.
 Distancia a paredes laterais de 5 cm. Totalmente cuberta por area e
terra.
 Se colocará unha cinta de sinalización que advirta da existencia de
cables eléctricos. Quedará a unha distancia de 0,10 m ao solo definitivo
e de 0,25 m á parte superior dos cables.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado directamente enterrado.

 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Posibilidades:
 Cableado en canalización entubada.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado en canalización entubada.

 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado en canalización entubada.

 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Posibilidades:
 Cableado en zanxa rexistable.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Posibilidades:
 Cableado en galería visitable.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado en galería visitable.

 Poden aloxar condución de distribución eléctrica, control e
comunicacións.
 Prohibido instalar nelas conducións de gas, non se recomendan as de
auga.
 Dispoñerán de pasillos de anchura 0,90 m e alto 2,00 m.
 Os accesos pechados impedirán o paso de persoal non autorizado, pero
permitirán saír as persoas no seu interior.
 Ventilaranse para impedir acumulación de gas, humidade e
temperaturas superiores a 40 ºC.
 Solos antideslizantes, que impidan formación de pozas.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Cableado en galería visitable.

 Se miden máis de 400m terán luz fixa interior, detectores de gases
tóxicos, alumeado de sinalización de saídas e portas cortalumes.
 O cableado irá sobre bandexas ou soportes.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Posibilidades:
 Cableado en zanxa rexistable.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Condicións xeométricas xerais.

 Os cables subterráneos, cando estean directamente apoiados contra o
terreo, cumprirán coa ICT BT 07, e as condicións que establezan outros
organismos competentes (por razón da afección que pode supoñer a
outros servizos).
 Os preceptos expostos de seguido non se aplican a cables dispostos en
galerías, canles ou similares.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Condicións xeométricas xerais.

 Cruzamentos de liñas con rúas e estradas: os cables se colocarán no
interior de tubos protectores recubertos de formigón en toda a súa
lonxitude, a unha profundidade mínima de 0,80 m.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Condicións xeométricas xerais.

 Cruzamentos con ferrocarrís: Instalados en tubos como no caso
anterior, perpendiculares á vía e a unha profundidade mínima de 1,30
m respecto á cara inferior da travesa. O formigonado dos tubos
superará as vías férreas en 1,50 m por cada extremo.
 Elementos dunha liña de AT subterránea.

 Condicións xeométricas xerais.

 Cruzamentos e paralelismos.
 Con outros cables eléctricos: Se procurará poñer os de BT por riba dos
de AT. A distancia mínima dun cable de BT será de:
 0,25 m a un de AT.
 0,10 m a un de BT.
 Con cables de telecomunicación: distancia mínima de 0,20 m.
 Con canalizacións de auga ou gas: sempre que sexa posible a
electricidade por riba a unha distancia de 0,20 m.
 Con depósitos de carburante: a 0,20 m no interior de tubos ou
condutos coa adecuada resistencia mecánica.