You are on page 1of 23

tr­êng cao ®¼ng c«ng nghiÖp viÖt ®øc

Khoa ®iÖn - ®iÖn tö - ®iÖn l¹nh

CÊu t¹o tñ l¹nh gia


®×nh
Th.s: §oµn V©n Kh¸nh
II.1- Nguyªn lý lµm viÖc Dµn ng­ng

II.1.1- S¬ ®å nguyªn lý

Fin èng mao

Dµn bay h¬i

Lèc
II.1.2- Nguyªn lý lµm viÖc:

M¸y nÐn, nÐn h¬i gas (th­êng lµ frªon 12) thµnh h¬i qu¸ nhiÖt (h¬i cã ¸p
suÊt cao, nhiÖt ®é cao) ®Èy vµo dµn ng­ng. T¹i dµn ng­ng, h¬i gas cã ¸p suÊt cao,
nhiÖt ®é cao nhê m«i tr­êng kh«ng khÝ lµm m¸t nªn ng­ng tô thµnh láng, ®Õn fin.
T¹i fin, láng gas ®­îc läc s¹ch bÈn, Èm vµ tËp trung ¸p suÊt chuÈn bÞ phun, ®Õn
èng mao.
II.1- Nguyªn lý lµm viÖc Dµn ng­ng

II.1.1- S¬ ®å nguyªn lý

Fin èng mao

Dµn bay h¬i

II.1.2- Nguyªn lý lµm viÖc: Lèc

Qua èng mao lµ ®o¹n ®­êng èng cã tiÕt diÖn nhá vµ dµi, láng gas t¨ng tèc
®é, gi¶m ¸p suÊt vµ gi¶m nhiÖt ®é ®¹t nhiÖt ®é bay h¬i, ®Õn dµn bay h¬i. T¹i
dµn bay h¬i, láng gas (cã ¸p suÊt thÊp vµ nhiÖt ®é thÊp) sÏ thu nhiÖt cña vËt vµ
kh«ng gian x¸c ®Þnh ®Ó s«i vµ bay h¬i, h¬i gas l¹nh sÏ ®­îc m¸y nÐn hót vÒ vµ l¹i
nÐn thµnh h¬i qu¸ nhiÖt ®Èy vµo dµn ng­ng. thùc hiÖn vßng tuÇn hoµn kÝn.
Vßng tuÇn hoµn cña gas trong tñ l¹nh lµ liªn tôc nªn vËt bÞ rót nhiÖt liªn tôc,
trë thµnh vËt l¹nh
II.2- CÊu t¹o tñ l¹nh
3
II.2.1- §Æc ®iÓm cÊu t¹o
2
7
1

4 8

6
5 9

Hình 2. CÊu t¹o tñ l¹nh CAPATOB Liªn X« (cò)

1- Vá c¸ch nhiÖt; 2- C¸nh tñ; 3 - Ngăn ®«ng (cã dµn bay h¬i)
4- Gi¸ ®Ó thùc phÈm; 5- hép ®ùng rau qu¶; 6- gi¸ ®ùng chai lä;
7- Dµn ng­ng; 8- fin; 9- Blèc.
II.2- CÊu t¹o tñ l¹nh 3
II.2.1- §Æc ®iÓm cÊu t¹o 2
7
1

4 8

6
5 9

Mét tñ l¹nh bao giê còng cã hai phÇn chÝnh lµ hÖ thèng m¸y l¹nh vµ vá c¸ch
nhiÖt.
Hai phÇn nµy ®­îc l¾p ghÐp víi nhau sao cho gän gµng, tiÖn lîi nhÊt
C¸ch nhiÖt gåm: 3
Vá tñ c¸ch nhiÖt b»ng 2
polyurethan hoÆc 7
1
polystirol, vá ngoµi b»ng
t«n s¬n mµu tr¾ng hoÆc
s¸ng, bªn trong lµ khung
b»ng nhùa. Trong tñ cã bè
trÝ c¸c gi¸ ®Ó thùc phÈm.
4 8
Cöa tñ còng ®­îc c¸ch
nhiÖt, phÝa trong tñ cã bè
6
trÝ c¸c gi¸ ®Ó ®Æt chai 5 9
lä, trøng, b¬. v. v.

HÖ thèng m¸y l¹nh cña tñ l¹nh gia ®×nh kiÓu nÐn h¬i cã nguyªn lý ho¹t ®éng nh­ ®· tr×nh
bµy ë h×nh 1. C¸c thµnh phÇn chñ yÕu gåm lèc kÝn (m¸y nÐn vµ ®éng c¬), dµn ng­ng tô,
phin läc, èng mao vµ dµn bay h¬i. M«i chÊt l¹nh (th­êng lµ fre«n 12) tuÇn hoµn trong hÖ
thèng
II.2.2 . Lèc
1. M¸y nÐn
a. NhiÖm vô

- Hót hÕt h¬i m«i chÊt l¹nh t¹o ra ë dµn bay h¬i ®ång thêi duy tr× ¸p
suÊt cÇn thiÕt cho sù bay h¬i ë nhiÖt ®é thÊp;
- NÐn h¬i tõ ¸p suÊt bay h¬i lªn ¸p suÊt ng­ng tô vµ ®Èy vµo dµn ng­
ng

b. Nguyªn lý cÊu t¹o

- M¸y nÐn cña tñ l¹nh gia ®×nh chñ yÕu lµ lo¹i m¸y nÐn pitt«ng 1 hoÆc 2
xilanh.
5 6

1
6
5 6
a) 4
3
5

1
b) c)

Hinh 3. CÊu t¹o m¸y nÐn:


a) M¸y nÐn pitt«ng; b) M¸y nÐn r«to lăn; c) M¸y nÐn r«to tÊm tr­ît
1- Xi lanh; 2- pitt«ng; 3- r«to lăn; 4- r«to tÊm tr­ît; 5- cöa hót; 6- cöa ®Èy
4 5 1- Th©n m¸y nÐn
2- Pitt«ng
3- Xi lanh
2 4- Cöa hót cã van
3 hót
5- Cöa ®Èy cã van
1 ®Èy

M¸y nÐn pitt«ng dïng c¬ cÊu tay quay thanh truyÒn biÕn chuyÓn ®éng quay cña
®éng c¬ ®iÖn thµnh chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn qua l¹i cña pitt«ng
M¸y nÐn r«to lăn cã 5 6
cÊu t¹o nh­hinh 3b. Xilanh
(1) hinh trô ®øng im. 3
R«to lÖch t©m (3) lăn
trªn bÒ mÆt xilanh. Ngăn
c¸ch giữa kho¶ng hót vµ
1
kho¶ng ®Èy lµ tÊm tr­ît.
b)

Khi pitt«ng lăn trªn xilanh lu«n tån t¹i 2 khoang, khoang hót cã thÓ tÝch
lín dÇn khoang nÐn nhá dÇn. Cã mét thêi ®iÓm khi ®iÓm cao cña r«to n»m trªn
tÊm tr­ît khoang nÐn = 0 khoang hót ®¹t cùc ®¹i. Khi pitt«ng lăn qua clapª hót l¹i
xuÊt hiÖn (2) khoang hót vµ nÐn.
1
6
M¸y nÐn r«to tÊm tr­ît (h×nh
3c). Xilanh 1 ®øng im r«to
lÖch t©m kh«ng thay ®æi vÞ 4
trÝ. Trªn r«to bè trÝ c¸c c¸nh
5
tr­ît. C¸c c¸nh v¨ng ra do lùc ly
t©m. Sù thay ®æi thÓ tÝch
cña c¸c khoang thùc hiÖn qu¸
tr×nh hót vµ nÐn h¬i m«i
c)
chÊt.
2. §éng c¬ ®iÖn trong lèc

C C S
S
C
C
R S R S
R R
R

- §éng c¬ ®iÖn trong lèc lµ lo¹i ®éng c¬ 1 pha khëi ®éng b»ng tô ®iÖn
hoÆc ®iÖn trë.
- Bé d©y chia lµm 2 nh¸nh:

+ Nh¸nh c¸c cuén d©y vËn hµnh gäi lµ cuén ch¹y, cã tiÕt diÖn d©y lín -
Ký hiÖu lµ R
+ Nh¸nh c¸c cuén d©y khëi ®éng gäi lµ cuén ®Ò, cã tiÕt diÖn d©y nhá
- Ký hiÖu lµ S
3 - Dµn ng­ng

* Định nghÜa: Dµn ng­ng lµ thiÕt bÞ trao ®æi nhiÖt giữa mét bªn lµ
m«i chÊt l¹nh ng­ng tô vµ mét bªn lµ m«i tr­êng lµm m¸t lµ n­íc hoÆc kh«ng
khÝ.

* NhiÖm vô. Th¶i nhiÖt cña m«i chÊt ng­ng tô ra ngoµi m«i tr­êng.

* VÞ trÝ l¾p ®Æt. Mét ®Çu (®Çu vµo) ®­îc l¾p vµo ®Çu ®Èy cña
m¸y nÐn, ®Çu kia (®Çu m«i chÊt láng ra) ®­îc l¾p vµo phin sÊy läc tr­íc khi
nèi víi èng mao.

* CÊu t¹o: Th­êng lµm b»ng s¾t hoÆc ®ång, cã c¸nh t¶n nhiÖt
Hinh 4. CÊu t¹o mét sè lo¹i dµn
ng­ng tñ l¹nh gia ®inh
a)Dµn ng­ng cña tñ l¹nh hÊp thô;
b)Dµn èng n»m ngang, c¸nh t¶n
nhiÖt b»ng d©y thÐp;
c)Dµn ng­ng èng thÐp n»m
ngang, c¸nh b»ng tÊm liÒn dËp
khe giã;
d) Dµn ng­ng èng thÐp n»m
ngang, cè ®Þnh lªn tÊm t¶n
nhiÖt liÒn.
4 - Dµn bay h¬i: (DBH)

* ĐÞnh nghÜa:
Lµ thiÕt bÞ trao ®æi nhiÖt giữa mét bªn lµ m«i chÊt l¹nh s«i vµ mét
bªn lµ m«i tr­êng cÇn lµm l¹nh

* NhiÖm vô:
Thu nhiÖt cña m«i tr­êng l¹nh cÊp cho m«i chÊt l¹nh s«i ë nhiÖt ®é
thÊp

* VÞ trÝ l¾p ®Æt:


L¾p sau èng mao hoÆc van tiÕt l­u vµ tr­íc m¸y nÐn trong hÖ thèng
l¹nh.
Hinh 5 m« t¶ mét sè d¹ng dµn bay h¬i.

Hinh 5. C¸c d¹ng dµn bay h¬i: (DBH)


a) DBH kiÓu èng ®øng; b) DBH kiÓu èng xo¾n; c) DBH èng c¸nh; d) DBH d¹ng
èng tÊm; e,f) DBH kiÓu tÊm cuèn b»ng thÐp kh«ng rØ vµ b»ng nh«m
* CÊu t¹o:
Đ¹i bé phËn dµn bay h¬i lµ kiÓu tÊm cã c¸c r·nh cho m«i chÊt l¹nh tuÇn
hoµn, vËt liÖu lµ thÐp kh«ng rØ hoÆc nh«m. NÕu b»ng nh«m hoÆc vËt liÖu dÔ
ăn mßn ng­êi ta phñ mét líp b¶o vÖ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng thùc phÈm b¶o
qu¶n.
Tuy nhiªn còng cã lo¹i lµm b»ng èng ®ång hoÆc èng nh«m cã bè trÝ c¸nh,
nh­ng lo¹i nµy Ýt sö dông.
5- èng mao:
* NhiÖm vô: TiÕt l­u ®o¹n nhiÖt
* CÊu t¹o: Th­êng ®­îc lµm b»ng ®ång hå thau П96 hoÆc ®ång M2 vµ
M3. èng ®¶m b¶o ®é bÒn ®Õn 50at vµ kh¶ năng th«ng dßng ®­îc kiÓm tra
b»ng l­u l­îng kÕ.
Cã ®­êng kÝnh rÊt nhá tõ 0,6-2 mm vµ chiÒu dµi lín tõ 0,5-5m nèi giữa
dµn ng­ng tô vµ DBH.
* C©n c¸p:
Ph­¬ng ph¸p 1: Đo trë lùc kh«ng khÝ cña èng mao vµ phin víi chÝnh
lèc sÏ l¾p víi èng mao trong hÖ thèng. Nèi èng mao vµo phin vµ nèi vµo ®Çu
®Èy cña lèc. Tr­íc phin l¾p ¸p kÕ. ĐÇu hót cña lèc ®Ó tù do hót kh«ng khÝ vµ
®Çu kia cña èng mao còng ®Ó tù do trong kh«ng khÝ nh­hinh 6
¸p kÕ
P1

èng mao

Fin

Hinh 6. Ph­¬ng ph¸p c©n c¸p thø nhÊt


Cho lèc ch¹y, kim cña ¸p kÕ sÏ tõ tõ tăng lªn ®Õn mét gi¸ trÞ nµo ®ã. Gi¸
trÞ æn ®Þnh cao nhÊt mµ kim ®¹t ®­îc p1 chÝnh lµ trë kh¸ng thuû lùc cña èng
mao. So s¸nh víi gi¸ trÞ kinh nghiÖm, nÕu nhá ph¶i nèi thªm èng mao vµ lín ph¶i
c¾t bít èng mao. ®èi víi tñ l¹nh th­êng, 1 sao, nhiÖt ®é - 60C p1= 130  150 PSI. tñ
2 sao (- 120C): p1 = 150  160 PSI vµ tñ 3 sao còng nh­ tñ kem, tñ b¶o qu¶n ®«ng
p1 = 160  180 PSI. Lèc khoÎ nªn lÊy c¸c gi¸ trÞ trªn cßn lèc yÕu nªn lÊy c¸c gi¸ trÞ
d­íi. Đ©y chØ lµ c¸c sè liÖu cho tñ cã dµn ng­ng kh«ng khÝ ®èi l­u tù nhiªn, theo
kinh nghiÖm nªu ra ®Ó cïng tham kh¶o.
Hinh 7. Ph­¬ng ph¸p c©n c¸p thø hai

Dµn ng­ng
¸p kÕ
P1
èng mao

Fin
Dµn bay
h¬i
Lèc

Ph­¬ng ph¸p 2 (hinh 7) ®o trë lùc kh«ng khÝ cña èng mao trong hÖ
thèng l¹nh ®· l¾p hoµn chØnh.
èng mao ®­îc l¾p ®Æt vµo hÖ thèng hoµn chØnh. Đé dµi èng mao cã
thÓ lÊy theo gi¸ trÞ ®Þnh h­íng cã thªm chiÒu dµi dù trữ tr­íc phin läc (còng
cã thÓ sau phin nÕu coi tæn thÊt ¸p suÊt ë phin lµ kh«ng ®¸ng kÓ) l¾p ¸p
kÕ ®Ó ®o trë lùc kh«ng khÝ. èng n¹p ®Ó tù do trong kh«ng khÝ.
Hinh 7. Ph­¬ng ph¸p c©n c¸p thø hai

Cho lèc ch¹y, kh«ng khÝ ®­îc hót vµo lèc qua ®­êng n¹p, kim ¸p kÕ quay.
Khi kim ®¹t vÞ trÝ æn ®Þnh (cao nhÊt) ¸p suÊt trong vµ ngoµi lèc c©n b»ng,
kh«ng khÝ kh«ng bÞ hót thªm vµo lèc thi ®äc trÞ sè ¸p suÊt ®¹t ®­îc. TrÞ sè
nµy ®­îc coi lµ tiªu chuÈn ®¸nh gÝa trë lùc cña èng mao. NÕu trÞ sè qu¸ nhá
ph¶i nèi thªm èng vµ trÞ sè qu¸ lín ph¶i c¾t bít. §èi víi tñ l¹nh dµn ng­ng ®èi l­u
kh«ng khÝ tù nhiªn p1 tõ 150 ®Õn 210 PSI. NÕu cÇn nhiÖt ®é bay h¬i cao lÊy
trÞ sè thÊp vµ ng­îc l¹i.
6 - Phin sÊy, phin läc:
a. Phin sÊy
NhiÖm vô: ĐÓ hót Èm (h¬i n­íc) cßn sãt l¹i trong vßng tuÇn hoµn cña m«i
chÊt l¹nh. ë tñ l¹nh gia ®×nh, chØ 15mg Èm còng ®ñ g©y t¾c Èm hoµn toµn.
CÊu t¹o: Vá hinh trô b»ng ®ång hoÆc b»ng thÐp, bªn trong cã l­íi chÆn,
cã thÓ thªm líp nØ hoÆc d¹, giữa lµ c¸c h¹t ho¸ chÊt cã kh¶ năng hót Èm nh­
silicagel hoÆc ze«lit (h 8).

L­íi läc th« H¹t hót Èm L­íi läc tinh

Dµn ng­ng èng mao

Hinh 8. Fin sÊy


Phin sÊy lµm nhiÖm vô cña c¶ phin läc, th­êng ®­îc l¾p ë d­íi dµn ng­ng tr­
íc bé phËn tiÕt l­u.
b. Phin läc
NhiÖm vô: Dïng ®Ó läc bôi c¬ häc ra khái vßng tuÇn hoµn m«i chÊt
l¹nh nh­c¸t, bôi, xØ, vÈy hµn, m¹t s¾t… tr¸nh t¾c bÈn vµ tr¸nh háng m¸y nÐn vµ
c¸c chi tiÕt chuyÓn ®éng.
CÊu t¹o: Vá hinh trô, bªn trong cã bè trÝ l­íi läc hoÆc mét khèi kim lo¹i
ggèm cã kh¶ n¨ng läc bôi (hinh 9).

èng nèi víi Khèi kim


dµn ng­ng Vá phin lo¹i gèm èng mao

Hinh 9. Fin läc

You might also like