PHAÀN I: COÂNG TAÙC ÑAÁT

CHÖÔNG 2: COÂNG TAÙC CHUAÅN BÒ PHUÏC VUÏ THI

COÂNG ÑAÁT

MUÏC TIEÂU

Sau khi hoïc xong chöông naøy, sinh vieân phaûi

 Xaùc ñònh ñöôïc nhöõng coâng vieäc chuaån bò hieän
tröôøng.
Bieän phaùp vaø tính toaùn ñeå choáng vaùch hoá ñaøo.
 CHÖÔNG 3: COÂNG TAÙC CHUAÅN BÒ PHUÏC VUÏ THI
2.1 Doïn deïp vaø khai quangCOÂNG ÑAÁT
maët baèng
2.1.1 Giaûi phoùng maët baèng
a. Doïn caây nhoû
- Khi ñaøo: caàn chaët caùc caây nhoû ra ngoaøi khu ñaát, duøng söùc
ngöôøi ñeå giaûi phoùng buïi raäm. Ngoaøi ra, söû duïng maùy uûi mang
baøn gaït hoaëc maùy keùo coù trang bò boä phaän caét caây. Khi duøng
maùy uûi thì cho löôõi dao cuûa baøn gaït huùc saâu xuoáng ñaát khoaûng
15 cm ñeán 20 cm. Neáu duøng maùy keùo thì haï löôõi dao ôû boä phaän
caét xuoáng saùt maët ñaát vaø cho maùy chaïy soá moät.
- Khi ñaép: trong tröôøng hôïp maët ñaát ñaép thaáp hôn thì coù theå ñeå
nguyeân vaø ñaép bình thöôøng, neáu buïi raäm to vaø daøy thì neân laøm
veä sinh nhö treân roài ñaép.
b. Doïn caây lôùn
- Khi ñaøo: thöôøng duøng söùc ngöôøi cöa tay hay cöa maùy ñeå haï caây.
Sau ñoù nhoå goác caây baèng maùy uûi, maùy keùo, duøng mìn hay duøng
tôøi.
- Khi ñaép: quan taâm ñeán beà daøy lôùp ñaát ñaép.
+ Ñaép neàn cao xaáâp xæ 1 m thì caàn nhoå caây.
+ Ñaép neàn cao 2 ñeán 2,5 m thì chæ caàn phaûi cöa saùt maët ñaát.
2.1.2 Tieâu nöôùc cho maët baèng coâng tröôøng
a. Tieâu nöôùc beà maët
Vieäc tieâu nöôùc beà maët ñeå haïn cheá khoâng cho nöôùc chaûy vaøo hoá
moùng coâng trình. Keát caáu möông thoaùt nöôùc phuï thuoäc vaøo ñaëc
tính cuûa ñaát, ñaëc ñieåm coâng trình ñaát cuõng nhö ñieàu kieän thuûy
vaên. Taát caû ñeàu ñaùp öùng yeâu caàu thoaùt heát nöôùc sau moãi côn
möa khoâng ñeå ngaäp vaø xoùi lôû. Neáu khoâng thoaùt nöôùc töï chaûy
ñöôïc thì duøng maùy bôm thaùo nöôùc.    
b. Tieâu nöôùc ngaàm
Nöôùc ngaàm laø do nöôùc möa ngaám xuoáng caùc lôùp ñaát beân döôùi
maët ñaát tích ñoïng laïi. Khi ñaøo moùng maø coát ñaùy moùng thaáp hôn
möïc nöôùc ngaàm thì phaûi tìm caùch haï möïc nöôùc ngaàm.
- Neáu nöôùc ngaàm khoâng nhieàu laém ta coù theå ñaët maùy bôm huùt
nöôùc tröïc tieáp töø hoá moùng ñoå ra ngoaøi. Khi bôm ñeå traùnh ñaát
ñaù cuûa thaønh hoá moùng saït lôû do nöôùc chaûy laâu gaây ra ta phaûi
duøng caùc töôøng cöø ñeå choáng ñôõ vaùch ñaát.
- Tieâu nöôùc baèng raõnh loä thieân: caùch hoá moùng khoaûng töø 3 – 5m,
ta ñaøo nhöõng ñöôøng raõnh thoaùt nöôùc saâu hôn möïc nöôùc ngaàm
caàn haï thaáp, töùc phaûi thaáp hôn cao trình ñaùy moùng 80 – 100cm.
Nöôùc ngaàm theo raûnh chaûy vaøo caùc hoá taäp trung, sau ñoù duøng
maùy bôm huùt nöôùc.
- Tieâu nöôùc baèng raõnh ngaàm :
xung quanh hoá moùng töø 5 – 10m, ta
ñaøo caùc raõnh ngaàm saâu hôn ñaùy
hoá moùng roài laáp baèng caùc vaät
lieäu thaám nöôùc hoaëc baèng caùc
oáng thaám (oáng saønh, oáng BTCT…
coù ñuïc loã) ñeå nöôùc chaûy deã
daøng. Heä thoáng raõnh naøy ñöôïc
daãn ñeán caùc hoá thu nöôùc roài
duøng maùy bôm bôm nöôùc ra ngoaøi.
Tieâu nöôùc hoá moùng

Tieâu nöôùc ngaàm baèng raõnh ngaàm

2.2 Choáng ñôõ vaùch ñaát
Khi ñaøo ñaát neáu chieàu saâu khoâng lôùn vaø ñaát coù ñoä
dính keát toát, ta coù theå ñaøo thaúng ñöùng. Chieàu saâu cho
pheùp ñaøo thaúng ñöùng coù theå ñöôïc xaùc ñònh theo coâng
thöùc:
 
1 2c 
htd    q
  0  
Ktg  45  
  2 
Trong ñoù,
c, : troïng löôïng rieâng, ñoä dính ñôn vò vaø goùc ma saùt
trong cuûa ñaát
K : heä soá an toaøn, thöôøng laáy 1,2 -1,5
q: taûi troïng treân maët ñaát.
 Chieàu saâu ñaøo ñaát thaúng ñöùng khoâng caàn gia coá
Loaïi ñaát htd
Ñaát caùt laãn soûi saïn ≤ 1,00 m
Ñaát pha caùt ≤ 1,25 m
Ñaát thòt, ñaát seùt ≤ 1,50 m
Ñaát thòt, ñaát seùt chaéc ≤ 2,00 m

 Khi ñaøo ñaát coù chieàu saâu lôùn hôn htd cho pheùp thì ta
phaûi ñaøo theo ñoä doác töï nhieân ñeå traùnh suït lôû. Tuy
nhieân, khoâng phaûi luùc naøo ta cuõng coù theå ñaøo theo ñoä
doác töï nhieân vì nhöõng lyù do sau:
- Ñaøo theo ñoä doác töï nhieân laøm taêng khoái löôïng ñaát ñaøo
cuõng nhö ñaát laáp khi hoaøn thaønh caùc coâng taùc phaàn
ngaàm
- Ñòa hình khoâng cho pheùp vì xung quanh coù nhöõng coâng
 Khi ñoù phaûi ñaøo ñaát coù choáng vaùch ñaøo. Coù nhöõng
caùch choáng vaùch ñaøo phoå bieán nhö sau:
- Choáng baèng vaùn ngang
- Choáng baèng vaùn laùt ñöùng
- Choáng baèng vaùn cöø theùp hoaëc vaùn cöø goã
- Giaèng neùo giöõ maùi ñaát
 Choáng baèng vaùn laùt ngang: aùp duïng khi ñaát rôøi, ñaøo
saâu ñeán ñaâu choáng ñeán ñoù. Khi ñaøo heát chieàu saâu ñaët
moät neïp doïc chaïy suoát töø mieäng ñeán ñaùy hoá. Cöù
khoaûng 1- 1,5m laïi ñaët moät neïp ñöùng. Sau ñoù giaèng giöõ hai
neïp ñöùng ñoái dieän ôû hai thaønh hoá ñaøo. Khoaûng caùch töø
mieäng ñeán ñaùy hoá ñaøo laáy 2,5- 4m. Khoaûng caùch giöõa hai
thanh giaèng tuøy thuoäc tieát dieän hai neïp ñöùng.
Choáng baèng vaùn laùt ngang
 Choáng baèng vaùn laùt doïc: Khi ñaát ñaøo laø ñaát dính. Ñaøo
xong hoá môùi lao vaùn doïc theo chieàu cao hoá ñeå choáng. Neïp
chaïy doïc theo chieàu daøi hoá ñaøo. Khoaûng caùch giöõa caùc
neïp ngang laáy töø 1 – 1,2m.

Choáng baèng vaùn laùt doïc

 Choáng baèng vaùn cöø goã: Khi phaûi ñaøo trong ñieàu kieän
nöôùc ngaàm vaø ñaát deã suït lôû. Vaùn cöø goã coù chieàu daøy
vaùn töø 70- 80mm. Baûn cöø coù chieàu roäng 120- 150mm. Giöõa
caùc baûn cöø coù moäng eùn hoaëc moäng khaác ñuû noái giöõa
caùc taám vaùn cöø vôùi nhau. Moãi taám vaùn cöø goã coù chieàu
daøi khoaûng 3 – 5m. Ñoùng vaùn cöø xong môùi tieán haønh ñaøo
ñaát.

Choáng baèng vaùn cöø goã

Choáng baèng vaùn cöø goã
Choáng baèng vaùn cöø goã
 Choáng baèng vaùn cöø theùp: vaùn cöø theùp duøng laøm voøng
vaây coù chieàu saâu 5- 12m. Vaùn cöø theùp cuõng duøng laøm
töôøng chaén ñoøi hoûi ñoä cao lôùn töø 5- 10m.

Choáng baèng vaùn cöø theùp

Choáng baèng vaùn cöø theùp
Chi tieát cöø theùp
  Choáng baèng thanh giaèng hoaëc thanh choáng xieân: choáng
phaûi tì vaøo neïp vaêng doïc chieàu daøi hoá. Neïp naøy boá trí ôû
chieàu cao töø 2/3 chieàu daøi cuûa neïp ñöùng keå töø ñaùy hoá
leân. Neáu hình theå ñaát khoâng boá triù ñöôïc choáng ôû ñaùy
thì hoá phaûi laøm giaèng giöõ treân mieäng hoá. Do ñaát coù theå
bò lôû keùo theo caû taûng ñaát meùp hoá neân chieàu daøi B cuûa
thanh giaèng phaûi thoaû maûn ñieàuh kieän
B
tg
Trong ñoù, h: chieàu saâu hoá ñaøo hay chieàu saâu caàn choáng
ñôõ.
: goùc ma saùt trong cuûa ñaát.
Taát caû caùc phöông phaùp neo noùi treân ñeàu phaûi ñöôïc tính
toaùn kieåm tra theo töøng ñieàu kieän cuï theå.
 Choáng baèng thanh giaèng

Choáng baèng thanh choáng xieân

Phöông phaùp gia coá thaønh töôøng beâ toâng
Phöông phaùp gia coá thaønh töôøng beâ toâng